Publiek private. financiering restwarmte
|
|
- Bertha Willems
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Publiek private financiering restwarmte t.b.v. presentatie 1 november 2012 Seminar Slimmer met de rest
2 Het nieuwe normaal - Kansen voor restwarmte? 2 Uit de krant van deze week: Volgens topman Øystein Løseth van Vattenfall staat het rendement van de gasgestookte centrales van Nuon onder druk. Dat is het geval sinds de nucleaire ramp na de tsunami in maart 2011 in het Japanse Fukushima. Sindsdien is de gasprijs namelijk met 2% gedaald, maar de prijs van stroom met maar liefst 22% afgenomen. Ook CO2-rechten brengen steeds minder op: daarvan daalde de prijs sinds het begin van 2011 met 57%. Løseth spreekt van duistere vooruitzichten voor de Europese energiesector. Niet alleen doordat klanten door de kille economische omstandigheden minder stroom en gas afnemen, maar ook omdat met name de Duitse windsector een steeds groter deel van de Europese energiebehoefte voor zijn rekening neemt. De gascentrales van Vattenfall en van concurrenten als RWE- Essent fungeren steeds meer als back-up en staan een groot deel van de tijd uit. De omstandigheden zijn uitdagend. We zijn ervan overtuigd dat dit het nieuwe normaal is voor de energiesector, aldus Løseth in een toelichting. Die opvatting heeft Vattenfall volgens hem doen besluiten om de betaalde goodwill op Nuons centrales maar helemaal af te boeken naar nul.
3 Inhoud presentatie SLIDE 3 Specifieke kenmerken restwarmte Welke knelpunten & risico s zijn zichtbaar bij restwarmte projecten? Verdeling risico s : wat zou de markt kunnen oppakken en wat kan de overheid voor haar rekening nemen? Welke financieringsvormen passen hier het beste bij?
4 Inleiding: specifieke kenmerken restwarmte 4 Warmte die vrijkomt bij industriële processen heeft (maatschappelijke) en financiële waarde. De financiële waarde is (te) gering voor producenten om hier in te stappen. Potentiële afnemers moeten bereid zijn om voor het gebruik van deze warmte te betalen. Vraag en aanbod vinden elkaar nog onvoldoende. Een reguliere markt voor het uitwisselen van restwarmte ontbreekt; altijd een eigen warmtenet nodig voor de distributie en levering van warmte aan klanten. Het afzetbereik van industriële warmte is daardoor beperkt minder goed transporteerbaar. Dus Het aanwenden van industriële (rest)warmte vergt dan ook een bijzondere inspanning: vraag en aanbod moet letterlijk bij elkaar worden gebracht. Dit vereist met name aandacht voor de financierbaarheid van restwarmteprojecten en de wijze van samenwerking.
5 Legitimatie: maatschappelijke waarde warmte 5 Haalbaarheid van restwarmte door haar specifieke kenmerken (investering netwerk, afzet, rendement) is lastig. Producenten/Industrie die MVO serieus nemen, moeten de uitdaging opzoeken. De maatschappelijke meerwaarde van restwarmte rechtvaardigt de participatie van de overheid in restwarmte projecten: Verminderde energiebehoefte, daardoor lagere energieproductie Vermindering van uitstoot schadelijke stoffen als NOx en CO2 Milieubaten zijn hierdoor de driver voor publiek-private samenwerking voor restwarmte projecten. Rijksoverheid moet gebruik van restwarmte fiscaal aantrekkelijk maken en helpende hand toereiken bij infrastructuur. Een goede verdeling van risico s in deze samenwerking is hierbij essentieel.
6 Kenmerken Business Case restwarmte 6 Business case: verbinden Via Handel (trade) en/of Transport Voorwaarde is win-win-win! Producen t Handel & Transport Afnemer Kenmerken: substantiële investering, lange terugverdienperiode, risico s een financieringsuitdaging succes als de hele keten wint
7 Risico s warmteprojecten in de keten 7 Risico s gerelateerd aan productie, handel, transport en afname. Omvang risico s belangrijk aandachtspunt voor financiers. Omvang en verdeling risico s moeten toebedeeld worden aan die partijen die het risico kunnen beheersen! Producent Leveringszekerheid Prijsontwikkeling Continuiteit Handel & Transport (Proven) technologie Investeringsomvang Exploitatiekosten - beschikbaarheid netwerk Wet- en regelgeving Subsidies Juridisch - fiscale structuur Debiteurenrisico Afnamezekerheid Prijsontwikkeling - alternatieven Wet- en regelgeving Volloop Afnemer
8 Wie neemt welke risico s voor zijn rekening? SLIDE 8 RolPrivate sector Knelpunt Potentiële rol Overheid Lange termijn aandurven InvullinggevenaanMVO Ogen openen binnenen buiten de poorten eigen terrein Warmtewet vergroot inkomstenrisico Warmteaanbod vaak onvoldoende dicht bij warmtevraag Garantie VV / EV Koppeling bebouwde omgeving Infrastructuur Onzekerheidwarmteaanbodop lange termijn Flexibiliseren warmtenet (overdimensioneren) Specifieke garantie op aanbod warmte Specifieke garantie op aanbod warmte Lange vollooptijd Specifieke garantie verstrekken Synergie opzoekenmet leverancier Onzekere groei vraag naar warmte Specifieke garantie verstrekken.....
9 Overwin the Valley of Death Page 9 (Rijks)subsidies (innovatie, investering en operationeel) Neerwaartse druk, weinig gericht op ontwikkeling Durfkapitaal Weinig activiteit, technologie gedreven VALLEY of Death Strategische investeerders Bank financiering (leningen) Investeringsfondsen (kapitaal) Obligaties / institutioneel Stevig rendement flinke omvang Zekerheden, omvang, bewezen Redelijk rendement, zekerheid Zeer omvangrijke Transacties Innovatie Doorontwikkeling Versnelling/naar markt Doorgroei Volwassenheid Tijd = Publieke middelen = Private middelen = Publieke of private middelen
10 Rol van (decentrale) overheden Page 10 Een aantal overheden (h)erkent het probleem van de Valley of Death Oplossingen worden gezocht in innovatief financieel instrumentarium
11 Waar zou op ingezet moeten worden? 11 Zet in op het faciliteren van de markt, niet het vervangen van de markt. Financiering van een project is niet alleen het probleem, het gaat ook om een goede BC (goede) structurering van een project wel. Durf maatwerk te maken, om in te spelen op specifieke knelpunten. Als het risicoprofiel het probleem is, zijn garanties en eventueel eigen en achtergestelde vermogensverschaffing (onderdeel van) de oplossing: Garanties leiden tot aantrekkelijker risicoprofiel voor investeerder. Als een specifiek risico het probleem is, zijn specifieke garanties de oplossing. Dek als overheid alleen risico s af die niet grotendeels door de ondernemer / onderneming te beïnvloeden zijn en die niet tot de normale ondernemersrisico s kunnen worden gerekend. Daar waar garanties -in de perceptie van kredietverstrekkers- niet leiden tot flinke risicoverlaging is het aanbieden van eigen en vreemd vermogen een logische keuze. Indirecte participatie (fondsvorming) ligt dan voor de hand. Als rendement (onrendabele top) het probleem is, dan is een subsidie een goede interventie (eventueel te vervangen door vreemd vermogen of eigen vermogen tegen vriendelijke voorwaarden).
12 Voorbeeld: publiek private financiering 12 Industrieel restwarmteproject met bouwsom van circa 20 mln. Verbinding tussen producent en verschillende typen afnemers. Publiek Private Samenwerking (PPS): Lokale overheid initiatiefnemer en bereid te financieren (aantrekkelijke voorwaarden). 2,5 mln Warmtebedrijf: EV 5 mln Decentrale overheid Achtergesteld vermogen 12,5 mln EEEF Senior vreemd vermogen, vergoeding voorbereidingskoste n Garantie Green Deal: kosten VV omlaag Rijk verstrekt garantie
13 Ter inspiratie: perspectief warmte(net) Zuidvleugel
14 Dank voor uw aandacht Contact Marc van der Steen
Introductie Hoofdrolspelers De handreiking Instrumenten Praktijkvoorbeelden. Print dit hoofdstuk. Hoofdrolspelers
06 Hoofdrolspelers 07 Een aantal partijen is van cruciaal belang voor een warmteuitwisselingsproject. Dit zijn de hoofdrolspelers. We onderscheiden in deze handreiking de volgende hoofdrolspelers met ieder
Nadere informatieSucces met decentrale energie!
Succes met decentrale energie! Financieringsarrangementen Inhoud presentatie Page 2 I. Verschil in financiering perspectief De maatschappelijk ondernemer/initiatiefnemer De Investeerder/Bank The Clash
Nadere informatieDuurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling
Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling 6 maart 2017 ir. A. Schiltmans MCD Meeting Bouwcampus, Grip op de Maas (heel) kort DGO Context van gas naar warmte Welke alternatieven zijn er Grootschalige
Nadere informatieBNG Bank Betrokken partner voor een duurzamer Nederland. BNG Bank en Geothermie Bob Schrama, Leo Valkenburg Rotterdam, 28 maart 2019
en Geothermie Bob Schrama, Leo Valkenburg Rotterdam, 28 maart 2019 BNG BANK: Eigendom - 50% Nederlandse Staat - 50% Nederlandse Gemeenten en Provincies. Missie is betrokken partner voor een duurzamer Nederland.
Nadere informatieMR WBM VONDENHOFF ADVOCAAT
MR WBM VONDENHOFF ADVOCAAT TopTalks Bedrijfsfinanciering Mr. W.B.M. Vondenhoff 1. Stappen bedrijfsfinanciering A. Eigen vermogen: goed voor solvabiliteitsratio B. Kasstroom: inzichtelijk C. Werkkapitaal:
Nadere informatieINDUSTRIËLE SYMBIOSE. Over pitfalls, problemen (en kansen?) 14 mei Moeilijker dan het lijkt?
INDUSTRIËLE SYMBIOSE Moeilijker dan het lijkt? Over pitfalls, problemen (en kansen?) 14 mei 2014 Industriële symbiose: wat bedoelen we Je zit toevallig bij elkaar in de buurt: zijn er win win s? Productketens:
Nadere informatieHaags Warmtebedrijf Tussenrapportage 12 maart 2014
Haags Warmtebedrijf Tussenrapportage 12 maart 2014 Waar staan we? Plan van aanpak 12 november 2013 vastgesteld Vooronderzoeken in volle gang: Vooronderzoek gesprekken Eneco en E.on Technische visie toekomstig
Nadere informatieLeo te Bogt & Gijs Takkenkamp. Klaassen Bouwgroep
Leo te Bogt & Gijs Takkenkamp Klaassen Bouwgroep Marktkansen van duurzaamheid voor de sector Leo te Bogt Directeur Klaassen Beheer Gijs Takkenkamp Directeur verwerving, acquisitie en ontwikkeling KlaassenGroep
Nadere informatieHerman Wijffels Innovatie Event Impact van publieke financieringsinstrumenten 3 november 2016, #HWI Inspiratielunch
Herman Wijffels Innovatie Event 2016 Impact van publieke financieringsinstrumenten, #HWI2016 - Inspiratielunch MKB-kredietverlening Trends, rol overheid Pieter Waasdorp, directeur Ondernemerschap, Ministerie
Nadere informatieWARMTE IS HOT VISIE, KANSEN EN ONTWIKKELING. Sjaak Verburg Pipeliner terugkomdag, 18 november 2015
WARMTE IS HOT VISIE, KANSEN EN ONTWIKKELING Sjaak Verburg Pipeliner terugkomdag, Inhoud: In het komende half uur: Korte introductie; Rotterdamse haven, Havenbedrijf Rotterdam en pijpleidingen Deltaplan
Nadere informatieKAPITALE KANSEN SLIM GELD VOOR AMBITIEUZE ONDERNEMERS
KAPITALE KANSEN SLIM GELD VOOR AMBITIEUZE ONDERNEMERS Marcel Kleijn Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid (AWT) 5 juli 2011 INHOUD Over de AWT Advies Kapitale kansen Financiering van innovatie
Nadere informatieFiches van Private financieringsbronnen IPO-project Slim financieren
Fiches van Private financieringsbronnen IPO-project Slim financieren Private equity/investeringsfonds Ampere Equity Fonds Aandeelhouders zijn APG, PGGM, Delta Lloyd and Rabobank. Focus op productie duurzame
Nadere informatieJouw persoonlijke financiering intake rapport
Jouw persoonlijke financiering intake rapport Jouw persoonlijke financiering intake rapport Gefeliciteerd! Je hebt de eerste stap gezet in The Funding Network van Symbid; de snelste en meest efficiënte
Nadere informatieDe warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.
De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen. Inhoud De warmtemarkt Warmtevraag woningen Warmtemarkt voor woningen Gasdistributie en CV ketel Elektriciteitsdistributie
Nadere informatieTEO/WKO WARMTE EN KOUDE
TEO/WKO WARMTE EN KOUDE BEDRIJVENTERREIN MARSLANDEN Op het bedrijventerrein de Marslanden in Zwolle zijn bedrijven gevestigd, met uiteenlopende behoefte aan warmte en koeling. Vanuit gegevens over het
Nadere informatiePRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES
01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / PROJECTCASES 05 / UW BEDRIJVENTERREIN VERDUURZAMEN? ZON OP BEDRIJFSDAKEN Ambitie gemeente Energieneutraal
Nadere informatieKosten en baten van warmtenetten. Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016
Kosten en baten van warmtenetten Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016 Warmtenetten: vele soorten en maten Van zeer lage tot zeer hoge temperatuur Van zeer klein tot
Nadere informatieWelkom. StepUp. Wat zijn warmtenetten? StepUp_Warmtenetten 1
Welkom StepUp 8 Wat zijn warmtenetten? Ondergronds leidingsysteem dat warm water transporteert Koppelt plaatsen met een warmteoverschot ( warmtebron of restwarmte ) aan plaatsen met een warmtevraag ( verwarming,
Nadere informatieONDERNEMEND VERMOGEN IN COOPERATIES. Page 1
ONDERNEMEND VERMOGEN IN COOPERATIES Page 1 Kamer van Coöperatie 11 december 2015 Ik ben Page 2 GEEN JURIST, GEEN FISCALIST, GEEN BANKIER Attie Kuiken o Gezamenlijk ondernemerschap, coöperaties, co-creatie
Nadere informatieEnergie voor morgen, vandaag bij GTI
Energie voor morgen, vandaag bij GTI Jet-Net docentendag 5 juni 2008 GTI. SMART & INVOLVED GTI is in 2009 van naam veranderd: GTI heet nu Cofely SLIMME ENERGIENETWERKEN, NU EN MORGEN 2008 2010 Centrale
Nadere informatieFinanciering. (Alternatieve) Financiering en Voorwaarden. Financiering - MCN
Financiering (Alternatieve) Financiering en Voorwaarden Financiering - MCN De kapitaalmarkt in Beweging Toegang tot bancaire financiering meer onder druk Investeerders schuiven op in het gat dat banken
Nadere informatieDoel. Aanpak. Versnelling duurzame energie met pyrolyse-olie in Overijssel Nathalie van den Berg BSc 1 april
Versnelling duurzame energie met pyrolyse-olie in Overijssel Nathalie van den Berg BSc 1 april 2019 1 Doel Versnellen van pyrolyse activiteiten in Overijssel Aanpak Bekendheid geven aan publiek Overzicht
Nadere informatieFinancieringsmogelijkheden Overheid. Utrecht, 3 oktober René Kamphuis
CE Financieringsmogelijkheden Overheid Utrecht, 3 oktober 2016 René Kamphuis Voor Informatie en advies, financiering, netwerken, het vinden van zakenpartners en wet- en regelgeving. Financieringsinstrumenten
Nadere informatieDutch Good Growth Fund (DGGF) Dutch Good Growth Fund (DGGF)
Dutch Good Growth Fund (DGGF) Dutch Good Growth Fund (DGGF) Overview Regeerakkoord: versterkte samenhang tussen buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking Ondersteuning van Nederlands MKB dat wil
Nadere informatieGeothermie in de gebouwde omgeving
Geothermie in de gebouwde omgeving Ans van den Bosch Plv. Directeur Warmte en Ondergrond Programma manager Duurzame Warmte Onderwerpen 1. Klimaatakkoord 2. Geothermie in de gebouwde omgeving 3. Beleid
Nadere informatieBedrijfsfinanciering: Van subsidie naar overheidsinstrumenten anno 2014
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Ministerie van Economische Zaken Bedrijfsfinanciering: Van subsidie naar overheidsinstrumenten anno 2014 Roland Starmans Manager Product Ontwikkeling Bancair, Investment
Nadere informatieKansen voor warmtenetten in Noord-Holland
Kansen voor warmtenetten in Noord-Holland Parallelsessie Ambtelijk Café 2013 Roelof Potters (Alliander) en Eloi Burdorf (SDE) Agenda Welkom en introductie Presentatie: Aanpak verduurzaming gebouwde omgeving
Nadere informatieParticipatie vanuit Financieel Perspectief
Participatie vanuit Financieel Perspectief Afbakening financiële participatie Page 2 Deze presentatie gaat niet over: Het geven van gratis of goedkopere elektriciteit aan omwonenden Stortingen in een lokaal
Nadere informatieDuurzaam ondernemen in Vlaanderen. Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel?
Duurzaam ondernemen in Vlaanderen Studienamiddag Roeselare Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel? 18 juni Michel Davidts warmteontwikkelingen Kader Restwarmtegebruik maakt
Nadere informatieDe financiering van geothermie in de glastuinbouw
De financiering van geothermie in de glastuinbouw Rabobank en Geothermie Anneke Postma Sectormanager Tuinbouw, Rabobank Nederland Inhoud presentatie Deel 1: Deel 2: Deel 3: Deel 4: Deel 5: Deel 6: Rabobank
Nadere informatieAANTREKKELIJKHEID COLLECTIEVE WARMTELEVERING. Werkgroep 2 Warmtetafel Presentatie Warmtenetwerk 1 februari 2017
AANTREKKELIJKHEID COLLECTIEVE WARMTELEVERING Werkgroep 2 Warmtetafel Presentatie Warmtenetwerk 1 februari 2017 Organisatie werkgroep 2 Sponsoren: Abdeluheb Choho, wethouder gemeente Amsterdam Ronald Paping,
Nadere informatieToekomst en energie. Een netwerkbedrijf in veranderende energiemarkt. KiVi Electrotechniek Esther Hardi Strateeg - Innovatiemanager
Toekomst en energie Een netwerkbedrijf in veranderende energiemarkt KiVi Electrotechniek 2016 Esther Hardi Strateeg - Innovatiemanager Alliander Strategie Esther Hardi Alliander Alliander 4 De rol van
Nadere informatieHoe financier je een project; de opties op een rij. Pagina 1
Hoe financier je een project; de opties op een rij Pagina 1 Bernard Stornebrink - Manager Project Finance - Business Development - Energiefonds Overijssel Pagina 2 Tim Lammers - Coördinatie lokale energieinitiatieven
Nadere informatieONDERNEMEND VERMOGEN IN COOPERATIES. Page 1
ONDERNEMEND VERMOGEN IN COOPERATIES Page 1 Kamer van Coöperatie 10 maart Ik ben Page 2 GEEN JURIST, GEEN FISCALIST, GEEN BANKIER Attie Kuiken o Gezamenlijk ondernemerschap, coöperaties, co-creatie IJKWerk
Nadere informatieWarmtenetten. Agenda. Wat is een warmtenet. Technologie. Projecten. Regulering. Rol Eandis. Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015
Warmtenetten Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015 Agenda Wat is een warmtenet Technologie Projecten Regulering Rol Eandis 2 2015 Studiedag Energik - Warmtenetten 1 Wat zijn warmtenetten? Ondergronds
Nadere informatieDe rol van geothermie in de verduurzaming van het vastgoed. 8 mei 2019 Saskia Hagedoorn
De rol van geothermie in de verduurzaming van het vastgoed 8 mei 2019 Saskia Hagedoorn Profiel Hydreco Geomec Lange termijn betrokken operator Financiële deelname in projecten Geothermie is corebusiness
Nadere informatieSuccesvol financieren
Informatieblad 06-07-14 Succesvol financieren Het is voor bedrijven nog steeds lastig om geld te lenen bij een bank. Maar u bent tegenwoordig voor een financiering niet meer alleen afhankelijk van de bank.
Nadere informatiePOM West-Vlaanderen ROADMAP WARMTENET OOSTENDE
POM West-Vlaanderen ROADMAP WARMTENET OOSTENDE www.ingenium.be 3E 2013 Jeroen.Soenens@Ingenium.be Stijn.DeRoo@3E.eu www.3e.eu Wat is een warmtenet? - DO Jeroen (do-morgen) POM West-Vlaanderen: roadmap
Nadere informatieHoutgestookte installaties in de Provincie Noord- Brabant: ervaringen met subsidiëring en vergunningverlening
Houtgestookte installaties in de Provincie Noord- Brabant: ervaringen met subsidiëring en vergunningverlening Dirk van der Kroef Provincie Noord-Brabant Subsidieverlening Toepassing houtige biomassa als
Nadere informatieWat zijn voor Nederland de argumenten voor en tegen CO2-afvang en -opslag (CCS*)?
Nederland de argumenten en CO2-afvang Nederland de argumenten en CO2-afvang Nederland de argumenten en CO2-afvang Nederland de argumenten en CO2-afvang Nederland de argumenten en CO2-afvang Nederland de
Nadere informatieLNG en Scheepvaart. Martin Quispel. Zwijndrecht 24 februari 2017
LNG en Scheepvaart Martin Quispel Zwijndrecht 24 februari 2017 Het nationaal LNG Platform Doel platform: uitrol van LNG (vloeibaar gas) als nieuwe, schonere en stillere brandstof voor wegtransport en scheepvaart.
Nadere informatieSuccesvol financieren Alternatieve financieringsvormen voor uw bv
Met de helpende hand van de overheid meer kans van slagen Succesvol financieren Alternatieve financieringsvormen voor uw bv Het is voor bedrijven nog steeds lastig om geld te lenen bij een bank. Maar u
Nadere informatieDutch Good Growth Fund (DGGF) Dutch Good Growth Fund (DGGF)
Dutch Good Growth Fund (DGGF) Dutch Good Growth Fund (DGGF) Overview Initiatief van het ministerie van Buitenlandse Zaken Gestart op 1 juli 2014, Combineert handel en hulp Overheid stelt voorwaarden Revolverend
Nadere informatieStrategische gebiedsontwikkeling vanuit energietransitie perspectief. Oktober 2016 Alliander
Strategische gebiedsontwikkeling vanuit energietransitie perspectief Oktober 2016 Alliander West Betuwe plaatje West-Betuwe energie zelfvoorzienend Nijmegen energie neutraal Groene Allianties circulair
Nadere informatieDe winst van duurzaam inzetbare medewerkers. Hoe organiseer ik dat?
De winst van duurzaam inzetbare medewerkers. Hoe organiseer ik dat? Tanja Groenewegen, Randstad Niels Mooij, Gezond Transport Dag van het Magazijn 1 oktober 2014 1 Wilt u allen nog even gaan staan? 1.
Nadere informatieKennissessie: Investeren in Bio-energie-projecten en Biobased innovaties
Kennissessie: Investeren in Bio-energie-projecten en Biobased innovaties Programma van de avond Welkom Proces van voorbereiding tot realisatie en exploitatie Hoe worden investeringsrisico s beperkt? Onderzoek:
Nadere informatieDuurzame warmte voor de glastuinbouw
Duurzame warmte voor de glastuinbouw De ondernemers aan zet!!.. op zoek naar het gemeenschappelijk eigenbelang Warmte uit geothermie en biomassa Geothermie op 4km diepte Trias Westland BV Biomassa warmte
Nadere informatie01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN
01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / VOORWAARDEN 05 / VERVOLGSTAPPEN 06 / VRAGEN AANLEIDING Ambitie Capelle aan den IJssel Energieneutraal
Nadere informatieLeiding door het Midden
Leiding door het Midden Raadscommissie Leefomgeving Den Haag, 30 november 2016 Erik Burgman Projectleider 30-11-2016 Leiding door Midden 2 30-11-2016 Leiding door Midden 3 Nog een lange weg naar een gasloze
Nadere informatieMarkt voor Mest. Geert Boosten Seminar Mest d.d. 19 juni 2015
Markt voor Mest Geert Boosten Seminar Mest d.d. 19 juni 2015 Toenemende vraag hergebruik grondstoffen Biobrandstof: 10% alternatieve brandstoffen in wegverkeer in 2020 Groen gas: 14% bijdrage in 2020 Reductie
Nadere informatiePlatform31 WarmteSprong Businesscase warmtenet
No one can whistle a symphony. It takes a whole orchestra to play it H.E. Lucock Prepared for: Platform31 WarmteSprong Businesscase warmtenet Date: : 16.03.2017 Ref: Even voorstellen Financieel-economisch
Nadere informatieM A R K T M O N I T O R E N E R G I E - april 2012
M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - april 2012 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.
Nadere informatieIntentieovereenkomst tussen het Ministerie van. Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en. Rabobank met betrekking tot het Revolverend
Intentieovereenkomst tussen het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Rabobank met betrekking tot het Revolverend Fonds Energiebesparing 11 Juli 2013 Betrokken partijen Initiatiefnemer:
Nadere informatieGeothermie. traditioneel energiebedrijf?
31 maart 2010 T&A Survey Congres Geothermie Duurzame bron voor een traditioneel energiebedrijf? Hugo Buis Agenda Duurzame visie & ambities Waarom kiest Eneco voor Geothermie? Stand van zaken Markten Pro
Nadere informatieDuurzame Greenport Westland Oostland
12 oktober 2009 Duurzame Greenport Westland Oostland EFRO programma Doel: Duurzame Greenport (p p p) Greenport Westland Oostland gemeentes Westland, Pijnacker Nootdorp, Lansingerland Kennisinstellingen
Nadere informatieAntwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. R. Klumpes (GroenLinks) (d.d. 29 februari 2016) Nummer Onderwerp Warmterotonde Zuid-Holland
van Gedeputeerde Staten op vragen van R. Klumpes (GroenLinks) (d.d. 29 februari 2016) Nummer 3148 Onderwerp Warmterotonde Zuid-Holland Aan de leden van Provinciale Staten Toelichting vragensteller 25 November
Nadere informatieWat betekenen de SDE+, Salderen, en postcoderoos voor de netbeheerder?
Wat betekenen de SDE+, Salderen, en postcoderoos voor de netbeheerder? Enexis: Wij brengen energie waar mensen licht en warmte nodig hebben. Enexis: Een rijke historie IJsselmij Frigem EGD Ruil verzorgingsgebied
Nadere informatieGroene InvesteringsMaatschappij (GIM)
Groene InvesteringsMaatschappij (GIM) Voordelen impuls verduurzaming Reductie broeikasgassen Groene groei Minder afhankelijk van fossiele brandstoffen Economische structuurversterking Maar, verduurzaming
Nadere informatieMEMO Crowdfunding Algemeen
MEMO Crowdfunding Algemeen Introductie Door middel van deze memo willen wij u graag nader informeren over (de mogelijkheden van) crowdfunding. Crowdfunding heeft zich de afgelopen jaren in Nederland ontwikkeld
Nadere informatieSynergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie
Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie Doelstelling thema bijeenkomst: Inzicht in ontwikkelingen bij overheid, industrie en agrarische sector Inzicht in kansen voor synergie
Nadere informatieThema: Publiekprivate samenwerking in warmte-uitwisselingsprojecten
Thema: Publiekprivate samenwerking in warmte-uitwisselingsprojecten 1. HET VERTREKPUNT: WARMTE HEEFT MARKTWAARDE...1 2. HET OPTIMALISEREN VAN DE MARKT...1 3. ENKELE OBSTAKELS OM TE OVERKOMEN...1 4. HET
Nadere informatieOnderwerp: Routekaart Verduurzaming Stadswarmte Utrecht en Nieuwegein
Postbus 19020, 3001 BA Rotterdam Wethouder van Hooijdonk p/a gemeente Utrecht Postbus 16200 3500 CE Utrecht Rotterdam, 24 november 2016 Kenmerk: W&K/MvdB/20161124 Onderwerp: Routekaart Verduurzaming Stadswarmte
Nadere informatieProductie van hernieuwbare energie in de woning/wijk
Productie van hernieuwbare energie in de woning/wijk Energiebehoefte van woningen/woonwijken Huidige gemiddelde energievraag van een woning 1. Warmte aardgas 1400 m3 2. Licht & kracht elektriciteit 3000
Nadere informatieCuratoren middag 2015
Curatoren middag 2015 Alternatieve financieringsvormen Wat zijn de mogelijkheden in het huidige financieringslandschap 11 november 2015 Spreker: Onderwerpen 1. Financieringsbehoefte bedrijfsleven 2. Veranderende
Nadere informatieUW BEDRIJF FINANCIEREN
UW BEDRIJF FINANCIEREN BEDRIJFSFINANCIERING Zonder financiering kan een onderneming niet bestaan. Of het nu gaat om de omvang van het eigen vermogen of de ontwikkeling van uw werkkapitaal: de wijze waarop
Nadere informatieBeleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties
Beleid dat warmte uitstraalt Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties Doelen rijksoverheid voor 2020 Tempo energiebesparing 2 % per jaar Aandeel duurzaam in totale
Nadere informatieIk ben als bestuurder in deze provincie bijzonder geïnteresseerd in de kansen van nieuwe energie voor onze kenniseconomie.
Welkomstwoord van Jan Franssen, Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland, bij het Lustrumcongres 'Geothermal Heat is Cool' van het Platform Geothermie, Den Haag, 24 oktober 2012 ---------------------------------------------------------------------------------
Nadere informatieStand van zaken Stadswarmte in Utrecht
Stand van zaken Stadswarmte in Utrecht Stan de Ranitz Jaarbijeenkomst Warmtenetwerk 12 mei 2016 Inhoud presentatie 1. Stadswarmte Utrecht 2. Het equivalent opwek rendement (EOR) in Utrecht 3. Verdere verduurzaming
Nadere informatieRVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s:
RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland thema s: - duurzaamheid - landbouw - innovatie - internationaal ondernemen Onze opdrachtgevers
Nadere informatieSuccesvol financieren
Lentink Accountants/Belastingadviseurs brengt onder uw aandacht Succesvol financieren Alternatieve financieringsvormen voor uw bv Huizen, april 2014 1 Introductie Het is voor bedrijven nog steeds lastig
Nadere informatieOverijssel maakt werk van nieuwe energie!
Overijssel maakt werk van nieuwe energie! U wilt met uw onderneming of woningcorporatie werk maken van nieuwe energie of energiebesparing. Maar u krijgt de financiering niet (volledig) rond via een bancaire
Nadere informatieSuccesvol financieren
Lentink Accountants/Belastingadviseurs brengt onder uw aandacht Succesvol financieren Alternatieve financieringsvormen voor uw bv Huizen, november 2013 1 Introductie Het is voor bedrijven nog steeds lastig
Nadere informatieSituering Waaslandhaven Noord
2 Situering Waaslandhaven Noord FINEG Potentiële afnemers van groene warmte Inhoud W2E-installaties Indaver & SLECO Betrouwbare energielevering Investeringsraming Exploitatiestructuur Waarde van het project:
Nadere informatieGriffier van de Staten. - Geleidebrief Kaderstellend Provincie Zeeland
Griffier van de Staten - Geleidebrief Kaderstellend Provincie Zeeland GROENLINKS N DE TOEMMST GROENLINKS-VOORSTEL RESTWARMTEBENUTTING SAMENVA'ITING In Zeeland wordt - vooral door de industrie - een enorme
Nadere informatieWaarom inzicht in de energieketen noodzakelijk is.
Energieverbruik binnen de voedingen drankensector. Waarom inzicht in de energieketen noodzakelijk is. Deze whitepaper licht toe waarom het voor organisaties binnen de belangrijk is om inzicht te hebben
Nadere informatieDuurzame warmtenetten
Duurzame warmtenetten Groene Huisvesters 22 juni 2017 Jeroen Roos Inhoud 1. Opzet warmtenet 2. Soorten en maten 3. Duurzaamheid 4. Specifiek: een bron: geothermie een concept: Nul-op-de-Meter/-Rekening
Nadere informatieDuurzame warmte en koude. Lex Bosselaar Nationaal Expertisecentrum Warmte IGEV 30 juni 2015, Harderwijk
Duurzame warmte en koude Lex Bosselaar Nationaal Expertisecentrum Warmte Lex.Bosselaar@RVO.nl IGEV 30 juni 2015, Harderwijk Duurzame warmte en koude Wat is het? Rol in Nederland Beleid overheid Energieakkoord
Nadere informatieOverijssel maakt werk van nieuwe energie!
Overijssel maakt werk van nieuwe energie! U wilt met uw onderneming of woningcorporatie werk maken van nieuwe energie of energiebesparing. Maar u krijgt de financiering niet (volledig) rond via een bancaire
Nadere informatie@ONL @BiesheuvelHans. Vitaal Bedrijvig Veghel. Bijeenkomst Financiering en alternatieve financieringsvormen. 9 juli 2015.
@ONL @BiesheuvelHans Vitaal Bedrijvig Veghel Bijeenkomst Financiering en alternatieve financieringsvormen 9 juli 2015 Hans Biesheuvel Hans Biesheuvel: Ondernemer Investeerder Initiatiefnemer ONL voor Ondernemers
Nadere informatieGroen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory.
Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Een uitdagend klimaat 20 20 2020 In 2020 moet de uitstoot van CO 2 in de EU met 20% zijn teruggebracht ten opzichte van het 1990 niveau.
Nadere informatieFinanciële modellen in transitie
Financiële modellen in transitie JAN-COEN VAN ELBURG, GUIDO HOEK Rebel Energy Water & Climate Biomass & Biogas Wind Geothermal Hydro Solar Water & Energy Bij Rebel sinds: 2005, sinds 2012 directeur rebel
Nadere informatieAfval bestaat niet. service logistics summit 19 oktober 2011. Gijs Derks Director Infrastructure & Logistiek. Slide 1
Afval bestaat niet service logistics summit 19 oktober 2011 Gijs Derks Director Infrastructure & Logistiek Slide 1 Vraag 1 interview Welke belangrijke service (logistieke) trends zie je in jouw business?
Nadere informatieWarmtelevering Dordtse Kil. Kyck over den Dyck. 1 juli 2010
Warmtelevering Dordtse Kil Kyck over den Dyck 1 juli 2010 Agenda 15:30 Welkom door Roosmarijn Sweers (gemeente Dordrecht) 15:35 Stand van zaken waar staan we nu? (Marc van der Steen Provincie Zuid-Holland)
Nadere informatieFlexiheat Nationaal Warmtecongres 2013
Flexiheat Nationaal Warmtecongres 2013 Agenda 1. Wat en wie is Flexiheat? 2. Koppeling onderzoek en besluitvorming 3. Factoren in besluitvormingsproces: wat is uw mening? 4. Samenvatting Erika Zomerman
Nadere informatieGroeiplan voor warmte. een initiatief van provincies, gemeenten en sector
Groeiplan voor warmte een initiatief van provincies, gemeenten en sector 27 november 2015 De Provincies Gelderland, Zuid-Holland, Noord-Holland, en Limburg, Metropoolregio Rotterdam Den Haag, de Gemeenten
Nadere informatieBusiness Case Windpark Lage Weide. Raadsinformatie avond 20 maart
Business Case Windpark Lage Weide Raadsinformatie avond 20 maart 1 Doelstelling presentatie Aspecten het sociaal ondernemen Energie-U Inzicht in de algemene financiële haalbaarheid van een windpark Inzicht
Nadere informatieGa in de Businesscase ook in op het bredere economisch/financieel perspectief en denk daarbij aan:
In deze toelichting vindt u een handreiking voor een businesscase specifiek gericht op innovatie (met uitsluiting van fieldlabs) (1) of fieldlabs (2) of koolstofarme economie (3). 1. Voor Innovatie: Het
Nadere informatieBESPAAR NU MET LED-VERLICHTING LED SOLUTIONS HOLLAND VERKOOPT BESPARINGEN!
BESPAAR NU MET LED-VERLICHTING LED SOLUTIONS HOLLAND VERKOOPT BESPARINGEN! WELKOM, LED verlichting is de toekomst LED-verlichting biedt ons vandaag de dag ongekend veel mogelijkheden om een natuurlijke
Nadere informatieDe waarde van biomassa
De waarde van biomassa Betaalbaar beheer en onderhoud 1 oktober2015 Mireille Götz Programmamanager Omdat wij niet denken aan onze toekomstige generaties, zullen zij ons nooit vergeten Biobased Economy
Nadere informatieLeerervaringen uit Het Nieuwe Veehouden
Leerervaringen uit Het Nieuwe Veehouden Markt, Financiering en Omgeving Nichemarkten Verhaal, gevoel, authenticiteit Specifieke doelgroep Nauwe ketensamenwerking (ketenverkorting) Regie bij de veehouder
Nadere informatieTEO/WKO WARMTE EN KOUDE NIEUWVEENSE LANDEN
TEO/WKO WARMTE EN KOUDE NIEUWVEENSE LANDEN In gemeente Meppel is een nieuwbouwwijk van 1953 woningen gepland, die gefaseerd tussen 2014 en 2039 gerealiseerd wordt. Deels worden de kavels bouwrijp opgeleverd,
Nadere informatieVASTGOEDFINANCIERING IN DE ZORG
VASTGOEDFINANCIERING IN DE ZORG PIM DIEPSTRATEN Doorn, 1 december 2015 AGENDA 1 Financieringsstrategie zorginstelling 2 Huidige financiers en het WFZ 3 Perspectief investeerder op de zorgmarkt 4 Alternatieve
Nadere informatieDe kracht van delen in lokale wind- en zonprojecten
De kracht van delen in lokale wind- en zonprojecten Menno van Rossum De Windcentrale Jeroen Vanson Greenchoice 21 November 2014 AGENDA Greenchoice Over Greenchoice Lokale initiatieven en coöperaties De
Nadere informatieM A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Oktober 2015
M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Oktober 2015 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.
Nadere informatieProducent van duurzame Energie in Twente
Producent van duurzame Energie in Twente KIVI H.Hegeman 28-5-2019 Twence in het kort Transitie naar euregionaal producent van grondstoffen en energie Kern activiteiten: Duurzame energie Circulaire economie
Nadere informatieSamen is de snelste weg voor Wind op Land
Samen is de snelste weg voor Wind op Land NWEA bijeenkomst Leon Pulles Januari 2015 Vragen aan de zaal Wie is er voor wind energie op land? Wie vindt windmolens mooi? Wie wil een 3 MW molen op 300 meter
Nadere informatieWaarom mannen van Mars komen en vrouwen van Venus
Waarom mannen van Mars komen en vrouwen van Venus Korte termijn winstgerichtheid en lange termijn duurzaamheid huwen moeizaam. Datum: 1 november 2012 Locatie: Van: Voor: Kenmerk: Wierickerschans Teun Biemond
Nadere informatieZaanse Energie Agenda update Zaanstad Beraad d.d. 22 november
Zaanse Energie Agenda update Zaanstad Beraad d.d. 22 november Vanavond centraal Introductie (Dick Emmer): Ontwikkelingen energietransitie Verdieping: Elektriciteit (Stijn van Oeijen) Warmte (Henry Staal)
Nadere informatieVerdeling en inzet Gelderse Revolverende Middelen 12 maart 2013
Verdeling en inzet Gelderse Revolverende Middelen 12 maart 2013 Door: Hans Wouters Programma energietransitie Provincie Gelderland Geactualiseerde verdeling 100 mln Verdeling nog te bestemmen revolverende
Nadere informatieDe kleur van stroom: de milieukwaliteit van in Nederland geleverde elektriciteit
De kleur van stroom: de milieukwaliteit van in geleverde elektriciteit Feiten en conclusies uit de notitie van ECN Beleidsstudies Sinds 1999 is de se elektriciteitsmarkt gedeeltelijk geliberaliseerd. In
Nadere informatie