Provinciale Staten van Noord-Holland. Voordracht 46. Haarlem, 16 mei 2006

Transcriptie

1 Provinciale Staten van Noord-Holland Voordracht 46 Haarlem, 16 mei 2006 Onderwerp: Tweede tranche project Verbetering van museumaanbod, in het kader van de Extra Investeringsimpuls voor Zorg en Welzijn, Jeugdzorg en Sociaal-culturele infrastructuur Bijlagen: 1. projectnota Wagenmuseum Schagen 2. projectnota Nieuwe afdeling Schip en Werf van Marinemuseum Den Helder 3. projectnota Verkadepaviljoen Zaans Museum Zaandam 4. projectnota Cobra Museum Amstelveen 5. projectnota Nederlands Vestingmuseum Naarden 6. projectnota Planetarium Artis Amsterdam 7. projectnota Kindermuseum Joods Historisch Museum Amsterdam 8. projectomschrijving Verbetering van museumaanbod 1. Kader Op 9 mei 2005 hebben uw Staten de nota Projecten Extra Investeringsimpuls voor Zorg en Welzijn, Jeugdzorg en Sociaal-culturele infrastructuur vastgesteld. Deze nota bevat een kader, programma s en een lijst van 21 projecten waarvoor binnen de Extra Investeringsimpuls 95 miljoen is geraamd. Verbetering van museumaanbod is één van deze projecten. Binnen het bedrag van 95 miljoen is hiervoor 7 miljoen geraamd. Op 31 oktober 2005 hebben uw Staten de projectomschrijving Verbetering van museumaanbod vastgesteld. In de Voordracht staat als procedure opgenomen dat elk ingediend initiatief door ons zal worden beoordeeld aan de hand van de criteria in de projectnota Verbetering van museumaanbod. Bij een positief oordeel zullen wij het initiatief aan uw Staten voorleggen met het verzoek de door ons voorgestelde bijdrage op de begroting beschikbaar te stellen. Bij een negatief oordeel zullen wij de aanvraag afwijzen. Van elke afwijzing zullen wij u op de hoogte stellen. Verder heeft u op 31 oktober 2005 besloten om bijdragen te verlenen aan het Stedelijk Museum Amsterdam, Verzetsmuseum Amsterdam en het Geologisch Museum Hofland in Laren voor een gezamenlijk bedrag van ,-. 2. De voorstellen in deze voordracht In deze voordracht leggen wij u volgende voorstellen voor: - een bijdrage aan Museumboerderij Vreeburg in Schagen voor de totstandkoming van een Wagenmuseum; - een bijdrage aan de Staat der Nederlanden voor de inrichting van de nieuwe afdeling Schip en Werf van het Marinemuseum in Den Helder; - een bijdrage aan de Stichting Zaans Museum in Zaandam voor de totstandkoming van het Verkadepaviljoen; - een bijdrage aan de Stichting Cobra Museum voor de Moderne Kunst in Amstelveen voor de renovatie van het dak; 1

2 - een bijdrage aan de Stichting Nederlands Vestingmuseum in Naarden voor een versterking van dit museum; - een bijdrage aan de Stichting tot instandhouding van de diergaarde van het Koninklijk Zoölogisch Genootschap Natura Artis Magistra in Amsterdam voor het Planetarium; - een bijdrage aan de Stichting Joods Historisch Museum in Amsterdam voor het Kindermuseum. 3. Wagenmuseum Schagen Het plan behelst het realiseren van een Wagenmuseum waarin al het rijdend materieel van de Stichting Bevordering Westfriese Folklore permanent tentoongesteld en onderhouden wordt onder museale verantwoorde condities. Het Wagenmuseum wordt aangebouwd aan de huidige Museumboerderij Vreeburg zodat ze elkaar versterken. De wagens zijn nu ondergebracht in een klimatologisch ongeschikte ruimte waar geen bezoekers kunnen komen. De collectie wagens van de Stichting Bevordering Westfriese Folklore is uniek voor de provincie. De Westfriese Folklore trekt op een gemiddelde donderdag in juli en augustus meer dan bezoekers. Door de totstandkoming van het Wagenmuseum kunnen de wagens nu ook op andere dagen bezocht worden. De gemeente Schagen heeft ,- toegezegd, Kop en Munt ,- en de stichtingen Museumboerderij Vreeburg en Westfriese Folklore dragen zelf respectievelijk voor ,- en ,- bij aan de totstandkoming van het Wagenmuseum. Buiten de gevraagde bijdrage van ,- van de provincie moet nog voor ,- aan sponsors en fondsen worden gevonden. De opening is gepland in juli Wij stellen voor maximaal ,- uit de Extra Investeringsimpuls beschikbaar te stellen aan de Stichting Museumboerderij Vreeburg voor de totstandkoming van het wagenmuseum. Voor verdere informatie verwijzen wij u naar bijgaande projectnota Nieuwe Afdeling Schip en Werf van Marine Museum Den Helder Het huidig onderkomen van de afdeling Onderhoud en Techniek van het Marinemuseum is in 2002 afgekeurd om te dienen als publiek toegankelijke ruimte. Daarom besloot de Koninklijke Marine in 2004 om een gebouw van de voormalige Rijkswerf vervroegd te restaureren voor 3 miljoen. In dit gebouw komt een permanente expositie over het verleden, heden en toekomst van de onderhoudsbedrijven van de Koninklijke Marine met als werktitel Schip en werf. De presentatie bestaat o.a. uit een multimedia-introductie en tijdscapsules, waar de ontwikkelingen m.b.t. scheepsbouw, bewapening en navigatie worden getoond in een omgeving van werkplaatsen waar bezoekers zelf aan het werk kunnen gaan. Het gebouw biedt verder ruimte voor tijdelijke exposities, een museumwinkel en twee schoollokalen voor ontvangst en instructie van schoolgroepen. De opening is gepland in oktober De inrichtingskosten zijn begroot op ,- waarvan ,- door de Koninklijke Marine beschikbaar is gesteld. De herinrichting van dit gebouw maakt deel uit van een integraal plan om het Marinemuseum te transformeren in een laagdrempelig museum. Vanaf 2007 is het de bedoeling dat ook een evenementen- en exercitieterrein alsmede een belevingsattractie in de vorm van het toegankelijke brugcomplex van een voormalig geleidewapen fregat zullen worden toegevoegd aan het museum. 2

3 Aangezien het Marinemuseum geen zelfstandig rechtspersoon is maar valt onder het Commando Zeestrijdkrachten gaat de bijdrage officieel naar de Staat der Nederlanden. Wij stellen voor maximaal ,- uit de Extra Investeringsimpuls beschikbaar te stellen aan de Staat der Nederlanden voor de nieuwe afdeling Schip en Werf van het Marinemuseum in Den Helder. Verdere informatie is opgenomen in bijgaande projectnota Verkadepaviljoen Zaans Museum Mede met financiële steun van de provincie is in 1998 is het Zaans Museum ontstaan. Het Zaans Museum wil aan een zo breed mogelijk publiek een beeld geven van de Zaanse leef- en bedrijfscultuur vanaf de 17 e eeuw tot heden. Het Zaans Museum beschikt nu al over belangrijke collecties van bedrijven uit de Zaanstreek. Het Zaans Museum wil nu samen met de Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Verkade een Verkadepaviljoen gaan bouwen bij het Zaans Museum waar de bijzondere Verkade collectie zal worden ondergebracht. De oude machines van Verkade zijn zo gerestaureerd en aangepast zodat complete productieprocessen kunnen worden getoond van waxine, chocolade en biscuit. In het presentatieconcept, met als titel Puur Verkade, worden de bezoekers als werknemer door het bedrijf geleid. Verder zijn er interieurs, verpakkingen, reclame-uitingen, foto s en films te zien van deze unieke Nederlandse bedrijfscollectie. Het Zaans Museum verwacht jaarlijks minimaal extra bezoekers te trekken ten opzichte van de huidige bezoekers. De opening wordt verwacht in oktober De totale kosten zijn geraamd op ,-. De stichting Behoud Cultureel Erfgoed brengt niet alleen haar collectie in, er wordt ook voor 2,2 miljoen geïnvesteerd voor de bouw en inrichting van het paviljoen. Vanuit het Zaanse bedrijfsleven is tot op heden voor ,- toegezegd. De gemeente Zaanstad staat voor ,- in de komende 10 jaar garant voor eventuele exploitatieverliezen naast de vaste exploitatiebijdrage van ruim ,- per jaar. Wij stellen voor maximaal ,- uit de Extra Investeringsimpuls beschikbaar te stellen aan de Stichting Zaans Museum in Zaandam voor totstandkoming van het Verkadepaviljoen. Dit betekent dat het Zaans Museum nog voor ,- aan middelen moet werven bij fondsen en sponsors. Voor verdere informatie verwijzen wij u naar bijgaande projectnota Cobra Museum Amstelveen Het subsidieverzoek betreft de renovatie van het dak en revisie en vervanging van het klimaatbeheersingssysteem. Het Cobramuseum Amstelveen is een belangrijk museum binnen de provincie op het gebied van moderne en hedendaagse beeldende kunst. Het museum trekt jaarlijks rond de bezoekers. In jaren waar zeer populaire tentoonstellingen werden gehouden kwamen zelfs en bezoekers in een jaar. Het museum wil graag investeren in een flexibel verduisteringssysteem. Zo n systeem is nodig om het museum beter geschikt te maken voor presentatie van multimediale kunstobjecten. Dit soort objecten zijn steeds belangrijker geworden binnen de hedendaagse beeldende kunst en het Cobra Museum wil graag haar ambities waar kunnen maken door het museum hiervoor beter geschikt te maken. Het Cobra Museum heeft een sponsor gevonden die de kosten hiervan ( ,-) voor haar rekening wil nemen. 3

4 Maar voordat er zo n verduisteringssysteem kan worden geplaatst zal eerst op zeer korte termijn het dak gerenoveerd moeten worden. Tien jaar na oplevering van het gebouw wordt men geconfronteerd met regelmatig wateroverlast waardoor een gedeelte van het museum niet gebruikt kan worden voor het tentoonstellen van schilderijen. Ook heeft het museum te maken met de hogere eisen die door het ministerie van VROM worden gesteld aan platte daken om instorting als gevolg van wateraccumulatie te voorkomen. Het Cobramuseum vraagt ook een bijdrage voor revisie en vervanging van het klimaatbeheerssysteem. Dit is nodig om aan de eisen van de bruikleners te voldoen die hun collectie beschikbaar stellen voor langdurig bruikleen of voor tentoonstellingen. Met de renovatie van het dak is een bedrag van ,- gemoeid, voor revisie van klimaatbeheersingssysteem is ,- nodig. De totale investeringskosten bedragen daardoor Het subsidieverzoek van het Cobra Museum voldoet niet volledig aan de criteria zoals die in de projectbeschrijving Verbetering van museumaanbod staan opgenomen. De presentatie in het museum wordt namelijk niet direct door deze investeringen verbeterd. Maar omdat dakrenovatie een noodzakelijke voorwaarde is voordat het Cobra Museum in de gelegenheid wordt gesteld om met behulp van de sponsor het dak flexibel te kunnen verduisteren wordt voorgesteld om toch een bijdrage te verlenen aan het Cobra Museum. De provinciale bijdrage komt namelijk wel indirect ten goede aan de verbetering van de presentatiemogelijkheden in dit museum. Meegewogen heeft dat het Cobramuseum niet kan aantonen dat de architect of de aannemer aantoonbare fouten heeft gemaakt. Ook is in de overweging meegenomen dat de gemeente Amstelveen in ruime mate heeft bijgedragen aan de totstandkoming van het museum en jaarlijks bijdraagt aan de exploitatie van het museum ( ,- voor de exploitatielasten en ,- voor de aankoop van kunstwerken). Het is de bedoeling dat het dak nog dit jaar gerenoveerd zal worden en het museum wil voor 1 november 2006 het verduisteringssysteem aanbrengen. Wij stellen voor maximaal ,- uit de Extra Investeringsimpuls beschikbaar te stellen aan de Stichting Cobra Museum voor de Moderne Kunst in Amstelveen voor de renovatie van het dak. Verdere informatie is opgenomen in bijgaande projectnota Nederlands Vestingmuseum Naarden Het Nederlands Vestingmuseum wil haar museum aantrekkelijker en eigentijdser maken voor bezoekers uit de verschillende doelgroepen. Tot de jaren 90 trok het nog bezoekers. Het aantal bezoekers is echter gedaald tot in Dit komt omdat de statische presentatie van het museum steeds minder wordt gewaardeerd en doordat er nu meer forten te bezichtigen zijn. Het subsidieverzoek betreft de herinrichting van de expositie en kazematten, verbouwing van een kazemat tot een winkel en koffiepunt, aanpassing van het buitenterrein, de aanleg van een openluchttheater en een haalbaarheidsstudie voor de realisatie van de Vestion zaal. Voorjaar 2007 zal met de realisatie van de plannen een begin worden gemaakt en het gehele project wil men voor aanvang van het museumseizoen in april 2008 afronden. Hierdoor hoopt men jaarlijks minimaal bezoekers te kunnen ontvangen. Het openluchttheater vervult geen museumfunctie en het haalbaarheidsonderzoek is niet subsidiabel. Daarom stellen wij voor om alleen een bijdrage te verlenen voor de overige onderdelen van het subsidieverzoek. De totale kosten komen dan uit op een bedrag van ,-. 4

5 Wij stellen voor maximaal ,- uit de Extra Investeringsimpuls beschikbaar te stellen aan de Stichting Nederlands Vestingmuseum, zijnde 50% van de subsidiabele investeringen. Voor verdere informatie verwijzen wij u naar bijgaande projectnota Planetarium Artis Amsterdam Natura Artis Magistra, zoals de volledige naam luidt, is niet alleen een dierentuin maar het is ook een Geologisch museum met een Planetarium en er is een Zoölogisch Museum gevestigd. Artis heeft een toekomstvisie gemaakt op welke wijze men in de komende jaren Artis wil gaan veranderen en vooral de educatieve doelstelling wil gaan versterken. Een onderdeel daarvan vormt de totstandkoming van een multimediaal Planetarium. Naast ruim gewone Artisbezoekers trekt het Planetarium ruim bezoekers in schoolverband vanuit alle onderwijsniveaus. Het huidige projectiesysteem is verouderd en men wil een hoogwaardige digitale projectie waarmee zowel een realistische sterrenhemel als een doorlopend bewegend beeld over de gehele koepel kan worden getoond. Op deze wijze kan men de educatieve verhalen veel completer en indringender tonen. De opening van het vernieuwde planetarium is gepland in april Totale kosten zijn geraamd op ,-. Het ministerie van OCW draagt voor ,- bij, het VSB fonds met ,-, de gemeente Amsterdam ,- en het Prins Bernard Fonds met ,-. Wij stellen voor maximaal ,- uit de Extra Investeringsimpuls beschikbaar te stellen. Voor verdere informatie verwijzen wij u naar bijgaande projectnota Kindermuseum Joods Historisch Museum Amsterdam In 1987 is het Joods Historisch Museum ontstaan in het hart van joods Amsterdam, het eeuwenoude Hoogduitse Synagogencomplex. In de afgelopen 18 jaar hebben ruim 1.9 miljoen bezoekers het museum bezocht. Omdat de vaste opstellingen inmiddels gedateerd en versleten werden gevonden is men begonnen met een ingrijpend vernieuwingsproces om de presentatie in dit door het Rijk gefinancierde museum te verbeteren. De eerste fase werd in november 2004 afgerond met de heropening van de Grote Synagoge. De tweede fase bestaat uit herinrichting van Nieuwe Synagoge, Prentenkabinet/auditorium onder de Nieuwe Synagoge en een permanent Kindermuseum. De totale investeringskosten van de tweede fase van het vernieuwingsproces bij het Joods Historisch Museum bedragen ,- In totaal is er tot nu voor ,- aan middelen geworven bij het Rijk, gemeente, fondsen, bedrijven en particulieren. Er is dus nog een voorlopig tekort van ,-. Een bijdrage ter hoogte van dit tekort past niet bij het criterium in de projectnota Verbetering van museumaanbod om het beschikbare geld verspreid over de provincie in te zetten. Er zijn namelijk in oktober 2005 in het kader van dit Extra Investeringsimpulsproject al bijdragen van in totaal ,- verleend aan Amsterdamse musea. Het totale project betekent een verbetering van het Joods Historisch Museum maar omdat het Kindermuseum het best aansluit op het provinciaal cultuur- en museumbeleid wordt voorgesteld om specifiek voor het Kindermuseum een bijdrage te verlenen. Vanaf juni 2000 tot 2005 is er in het Joods Historisch Museum een kindertentoonstelling gehouden met als titel In Mokum staat een huis. Op de tentoonstelling vertellen bewoners en 5

6 objecten in verschillende kamers over de joodse cultuur. Het was eigenlijk de bedoeling dat deze tentoonstelling na anderhalf jaar zou worden afgebroken. De tentoonstelling was echter zo n groot succes dat het in totaal de vijf jaar heeft vol gemaakt. Ruim kinderen hebben de tentoonstelling met hun familie of hun school bezocht. Gezien het grote succes heeft het Joods Historisch Museum besloten om een permanent Kindermuseum te gaan realiseren. De totale kosten voor het Kindermuseum zijn geraamd op ,-. Er is nog een tekort van ,- waarvoor het Joods Historisch Museum een bijdrage vraagt van de provincie. Wij stellen voor maximaal 291,961,- bij te dragen uit de Extra Investeringsimpuls aan de Stichting Joods Historisch Museum in Amsterdam voor de totstandkoming van het Kindermuseum. Voor verdere informatie verwijzen wij u naar bijgaande projectnota Financiering Onze voorstellen voor het leveren van investeringsbijdragen hebben bij honorering de volgende consequenties: - Aan de Stichting Museumboerderij Vreeburg zal in 2006 voor de totstandkoming van het Wagenmuseum een subsidie van 80% van ,- worden verstrekt en na voltooiing van de werkzaamheden maximaal 20% van ,-; - Aan de Staat der Nederlanden zal voor het Marinemuseum zal in 2006 voor de nieuwe afdeling Schip en Werf een subsidie van 80% van ,- worden verstrekt en na voltooiing van de werkzaamheden maximaal 20% van ,-; - Aan de Stichting Zaans Museum zal in 2006 voor het Verkadepaviljoen een subsidie van 80% van ,- worden verstrekt en na voltooiing van de werkzaamheden maximaal 20% van ,-; - Aan de Stichting Cobra Museum voor de Moderne Kunst zal in 2006 voor renovatie van het dak een subsidie van 80% van ,- worden verstrekt en na voltooiing van de werkzaamheden maximaal 20% van ,-; - Aan de Stichting Nederlands Vesting Museum zal in 2007 een subsidie van 80% van ,- worden verstrekt en na voltooiing van de werkzaamheden maximaal 20% van ,-; - Aan de Stichting tot instandhouding van de diergaarde van het Koninklijk Zoölogisch Genootschap Natura Artis Magistra zal in 2006 voor het planetarium een subsidie van maximaal van 80% van ,- worden verstrekt en na voltooiing van de werkzaamheden maximaal 20% van ,-; - Aan de Stichting Joods Museum zal in 2006 voor het Kindermuseum een subsidie van 80% van ,- worden verstrekt en na voltooiing van de werkzaamheden maximaal 20% van ,-. Overigens zullen pas daadwerkelijk voorschotten worden betaald als het project helemaal financieel rond is, gegund is en alle vereiste vergunningen zijn verleend. Wij hanteren daarbij 1 april 2007 als uiterste datum. In bijzonder gevallen achten wij ons gemachtigd om, na overleg met uw commissie, af te wijken van de afspraken met de musea. 6

7 Uitgaande dat de projecten allemaal ook werkelijk in 2007 zijn afgerond leidt dit tot de volgende uitgaven: , ,- Totaal ,- Na aftrek van deze bijdragen resteert er van de 7 miljoen een bedrag van ,- voor andere initiatieven van musea. 11. Niet gehonoreerde projecten Naast de genoemde subsidieverzoeken waarvoor wij voorstellen om een bijdrage te verlenen hebben wij ook subsidieverzoeken ontvangen van het Maritiem en Juttersmuseum op Texel, het Amsterdams Historisch Museum en Stichting de Nollen. De aanvraag van het Maritiem en Juttersmuseum heeft betrekking op de totstandkoming van een nieuw gebouw waar o.a. de maquette de Reede van Texel zal worden ondergebracht. Het project is echter nog onvoldoende financieel en planologisch uitgewerkt om hierover een besluit te nemen. Het project komt mogelijk terug in een volgende tranche. Het Amsterdam Historisch Museum vroeg subsidie voor een monumentaal tapijt met als titel Onze stad: een feest van verscheidenheid van de kunstenaar Barbara Broekman die men wil gaan plaatsen in de gratis te bezoeken Schuttersgalerij om zodoende een breder beeld te geven van wat er in het museum te zien is. De Stichting De Nollen heeft een plan ingediend voor de bouw van twee tentoonstellingsruimten annex ateliers, een wachthuisje voor bezoekers, een beheerderswoning en twee gastenverblijven. Ook een passende entree bij Station Den Helder Zuid voor bezoekers en het herplaatsen van vier grote beelden van Van de Wint behoren tot de plannen. Wij hebben besloten om beide projecten af te wijzen op basis van de door u op 30 oktober 2005 vastgestelde projectomschrijving Verbetering van museumaanbod. Het verzoek van het Amsterdams Historisch Museum hebben wij afgewezen omdat er geen sprake is van een dringend knelpunt (2.1 uit de projectomschrijving) en een aanzienlijke verbetering van dit museum wat betreft presentatie en educatie (2.5 uit de projectomschrijving). Het verzoek van de Stichting De Nollen hebben wij afgewezen omdat er geen sprake is van een museum en dus niet wordt voldoet aan de eisen van het museumregister ( 2.3 C uit de projectomschrijving). Wij stellen u voor te besluiten overeenkomstig het bijgaande ontwerpbesluit. Gedeputeerde Staten van Noord-Holland, H.C.J.L. Borghouts, voorzitter H.W.M. Oppenhuis de Jong, provinciesecretaris 7

8 Ontwerpbesluit Nr. 46 Provinciale Staten van Noord-Holland; gelezen de voordracht van Gedeputeerde Staten; besluiten: 1. binnen de bestemmingsreserve Extra Investeringsimpuls Noord-Holland een bedrag van ,-- te bestemmen voor het programma Verbetering van museumaanbod, waarvan: a. voor een totaalbedrag van ,- de volgende bijdragen als begrotingsposten vast te stellen: 1. maximaal ,- t.b.v. subsidie aan de Stichting Museumboerderij Vreeburg in Schagen voor de totstandkoming van een Wagenmuseum; 2. maximaal ,- t.b.v. subsidie aan de Staat der Nederlanden voor de nieuwe afdeling Schip en Werf van het Marinemuseum in Den Helder; 3. maximaal ,- t.b.v. subsidie aan Stichting Zaans Museum in Zaandam voor totstandkoming van het Verkadepaviljoen; 4. maximaal ,- t.b.v. subsidie aan de Stichting Cobra Museum voor de Moderne Kunst in Amstelveen voor de renovatie van het dak; 5. maximaal ,- t.b.v. subsidie aan de Stichting Nederlands Vestingmuseum in Naarden voor een versterking van dit museum; 6. maximaal ,- t.b.v. subsidie aan de Stichting tot instandhouding van de diergaarde van het Koninklijk Zoologisch Genootschap Natura Artis Magistra in Amsterdam voor het Planetarium. 7. maximaal ,- t.b.v. subsidie aan de Stichting Joods Historisch Museum in Amsterdam voor de totstandkoming van het Kindermuseum. b ,- te bestemmen voor de resterende uitvoering van het programma Verbetering van Museumaanbod. Haarlem, Provinciale Staten voornoemd,, voorzitter, griffier 8

9 Titel:Vd 46: Exinh 2e tranche verbetering museumaanbod Datum: Nummer:46 9