Daar is meer as reptielspesies op aarde. Hulle word as volg onderverdeel:

Transcriptie

1 Reptiele Week 24 en 25 Inleiding Die Here het alles op aarde geskape. Nadat alles geskape is, ontvang die mens (Adam) en ook sy nageslag (wat ons insluit), die kultuuropdrag om die aarde te bewoon, te bewerk en te bewaar. Volgens Genesis weet ons dat verskillende diere op verskillende dae geskape is. Reptiele is ook geskape op die sesde dag. Deur die diere volgens hulle verskeidenheid te bestudeer, besef ons die grootheid van die skepping. In hierdie hoofstuk gaan ons reptiele van nader bekyk. Daar is meer as reptielspesies op aarde. Hulle word as volg onderverdeel: akkedisspesies slangspesies 250 soorte skilpaaie, seeskilpaaie en waterskilpaaie 25 spesies krokodille interessante reptiel. Akkedisse Liggaamsbou en gedrag verskil by die verskillende akkedissoorte. Akkedisse is baie uiteenlopend wat liggaamsbou en gedrag betref. Seker eienskappe kom by meer as een soort voor. Die volgende akkedisfamilies kom in Suid-Afrika voor: Koggelmanders Skinke Likkewane Akkedisse met growwe skubbe Gordel-akkedisse, plat-akkedisse en pantser-akkedisse 74

2 Aanpassings Akkedisse is goed aangepas by hul omgewing. Reptiele is koudbloedig. Dit beteken hulle is nie in staat om hulle eie liggaamstemperatuur te reguleer nie. Daarom maak hulle staat op die son bereik waar die liggaam normaal kan funksioneer. Om dit te bereik, lê die akkedisse in die son en bak en die oriëntering van hul liggame sy liggaam dwars ten opsigte van die son se strale uitgestrek lê, sal byvoorbeeld vinniger warm word as een wat parallel met die son se strale lê. hulle warm is begin hulle rondbeweeg en kos soek. Sodra die liggaamstemperatuur en die son te warm word, koel die akkedisse eers in die skaduwee af, waarna hulle weer na kos gaan soek. Sommige soorte toon verskeie ander maniere van hitteregulering. Party stop skielik terwyl hulle rondhardloop en lig dan die teenoorgestelde voor- en agterpote op en wuif dit rond. Ander sal weer op stywe ledemate rondloop en by hitte-uitputting mag diere nie onder spanning geplaas word nie. daal in ooreenstemming met dié van die omgewing. In Suid-Afrika ondergaan Habitat Akkedisse is boomlewend, rotslewend en waterlewend. Hulle is dus aangepas om in byna alle omstandighede te lewe met uitsondering van die poolstreke. By hierdie streke is die gebrek aan sonskyn, of die verwarmingseffek daarvan, nie genoeg om die akkedis toe te laat om homself te verhit nie. Die dier kan dus nie aktief word nie hê sodat die voedsel verteer kan word. Anders word die kos vrot in die maag en die dier vrek. Akkedisse is natuurlik meer volop in die trope as in die gematigde sones. gebiede is akkedisse meer volop tydens die somer. 75

3 Voeding Die meeste akkedisse vreet sprinkane, kewers, vlieë, spinnekoppe, termiete en miere wat in die algemeen volop is. Hulle vreet af en toe ook ruspes en motte as hulle beskikbaar is. Sommige akkedisse vreet selfs blomme en saad. Voortplanting In Suid-Afrika teel die meeste akkedisse gedurende die somer aan, sodra hulle na die winterslaap verskyn. Die eiers het nie harde doppe nie, maar is leeragtig. Wanneer krap sy die grond terug in die gat en stamp die grond met haar snoet vas. As sy klaar is, beweeg sy weg en die eiers word gelos om uit te broei. Vyande van die eiers vernietig. Paddas Paddas se vel is glad, slymerig en klam en hulle leef altyd naby water. Hulle het lang bene om te kan spring en gewebde agterpote om te swem. Skurwepaddas se vel is droog en vratterig en hulle hoef nie naby water te leef nie. Hulle agterpote is korter sodat hulle kan loop. Voortplanting Paddas lê eiers in groepies, hoewel skurwepaddas se eiers in lang stringe gelê word. Na ongeveer tien dae broei die paddavissies uit. Hulle haal deur kieue asem en swem deur hulle stertvinne vinnig te beweeg. Op 16 weke is die paddas volwasse paddas met ontwikkelde longe en pote. 76

4 Die skilpad die Departement van Natuurbewaring aangehou word nie. Dit is ook onwettig om enige skilpad (of ander reptiel) uit sy natuurlike habitat te neem. Soorte damme) woon. Die wat op land bly, eet meestal gras en blare. Seeskilpaaie eet visse, ander seediere soos slakke en krappe, alge en seewier. Voortplanting die gat mooi toe en trap dit vas. Die hitte van die son broei die eiers uit. Baie eiers uit die sand. Grootte en ouderdom Die verkleurmannetjie Dis reg, hy verander sy kleur om hom teen sy vyande te kan beskerm. Hy kan daardeur ook maklik kos in die hande kry, want hy verander sy kleur só dat hy lyk gaan sit dan naby hom, want hulle sien hom nie, en dan kan hy hulle maklik vang. kwaad of bang is, kan hy ook sy kleur verander. 77

5 Voortplanting los grond of tussen verrottende blare. in die wêreld. Slange Afrika het 160 slangspesies. Slegs 10% van hierdie slange is giftig vir die mens. behandel word. Wetenskaplikes het teengif vir alle slangbyte ontwikkel, behalwe vir die voëlslang. Die swaarste slang in die wêreld is die anaconda. Hy weeg ongeveer 200 kg. Anacondas kom slegs voor in die Amasonerivier in Suid-Amerika. Die swartmamba is die langste en giftigste slang in SA. Die slang is nie swart nie, maar grys of Voortplanting 78

6 Insekte Week Natuurwonders plafon loop God het die tien plae laat gebeur, wat alles wonderwerke was. Daagliks vind daar wonderwerke plaas om ons! Sien ons dit nog raak? Goggas help om kompos te maak Bye maak heuning kookboek te kyk! Metamorfose vind plaas omgedopte dier met die skelet aan die buitekant. Hierdie dop is kliphard en waterdig. Uit een slagaar versprei bloed deur die hele liggaam. Insekte se bloed is gewoonlik groen, geel of helder en kleurloos. Insekte het ook nie longe nie en haal gewoonlik asem deur lugbuise in die liggaam. Insekte se sintuie is op vreemde plekke! Die by sonder om dit te knip - eina! Jy is beslis nie insek nie! ingedeel: Insekte se oë is enkelvoudig of saamgesteld. Dit beteken dit lyk soos een oog Insekte het twee voelhorings. 79

7 Die meeste insekte het twee vlerke wat aan die bors vas is. Insekte lê eiers. verskeidenheid voedselbronne te benut, van stuifmeel tot plantsappe en selfs mensebloed. Voortplanting by insekte Alle insekte plant voort deur eiers te lê. Nadat die eier uitgebroei het, ondergaan die duidelike stadiums in die lewensloop van die meeste insekte: die eier, die larwe, die papie en die volwasse insek. 80

8 Die sywurm Julle almal het tog al sywurms aangehou en die hele metamorfose gesien. Skoenlappers en sywurms Stap 2. Uit die eiers kom die ruspe of larwe (wurm) wat blare eet en groot word. onder die ou vel. wurm. Op die kop ontwikkel die oë en twee voelers. weer by stap 1. Die heuningby Die koninginby lê elke dag honderde eiers. Bye het hulle eie familie-reuk. So weet hulle by watter nes hulle behoort en wie die nes se koningin is. Werkerbye ontwikkel uit die larwes. Vir die eerste tien dae van hul kort lewens voer hulle die larwes met heuning en stuifmeel en help om die nes te bou. Bye verlaat van hul derde week af die nes om stuifmeel en nektar te versamel. gesuig en in heuningsakkies in die by se lyf na die nes vervoer. Die stuifmeel en die bye maak, kom van hul vlerke af wat so vinnig klap. Die huisvlieg Vlieë is onwelkome gaste wat hulle graag tuismaak in mense se huise. Hulle dra siektes oor en broei uit in oop vullisdromme en ashope. Die maaiers wat uit vlieë se eiers wat uitbroei, vreet alles wat voorkom, ook dooie diere en help so om die omgewing skoon te hou. Die vlieg se vyand is spinnekoppe 81

9 Die mier Miere lewe in kolonies saam. Hulle huise is kilometer met takkies, stokkies en sand wat hulle aanmekaar plak het verskillende soorte take. Party versamel kos, ander maak die nes skoon. Daar is ook miere wat die kos in veilige plekke stoor. Die mierkoningin is groter as die ander miere. Sy lê die eiers. Die werkers voer ook hierdie larwes wat uit die eiers kom. hulle nie. Vyande van die insekte vasvlieg. Insekte is so piepklein en vlieg soms so vinnig, dat dit baie moeilik is vir hierdie natuurlike vyande om die insek te sien. Insekte laat hulle ook nie gou vang nie, hulle is baie rats! om in die bos op hulle mae rond te kruip en goggas dop te hou. Gelukkig is daar mense wat hierdie werk doen, want anders sou ons nooit iets geweet het van die insekspesies op die aarde is. In Suid-Afrika kom tagtig van hierdie spesies voor. Daarom is hier nog baie om na te vors! 82