Studiegids Bacheloropleiding Chemie. Associate degree opleiding Chemische Technologie. Bacheloropleiding

Transcriptie

1 Studiegids Bacheloropleiding Chemie Associate degree opleiding Chemische Technologie Bacheloropleiding Chemische Technologie Hogeschool Utrecht, HU Diensten Utrecht, september /362

2 Hogeschool Utrecht, HU Diensten Utrecht, september /362

3 sopgave 1 Voorwoord 6 2 Inrichting van de opleiding Beroepsprofiel Beroep Uitwerking van beroepsprofiel Competenties beginnende beroepsbeoefenaar Vaardigheden afgestudeerde Werkveld en functies Opleidingsprofiel Algemeen Doelstelling opleiding Het hbo-niveau van de opleiding Didactische uitgangspunten Inrichting opleidingen en Verkorte en versnelde opleidingsroutes Getuigschriften Graden en titulatuur Opleidingsstructuur Propedeuse Programma Studieadvies Overstappen Hoofdfase Toelating hoofdfase Programma s Stages en stagewaardigheid Profileringsruimte Excellentie Afstuderen Vervolgopleidingsmogelijkheden Examencommissie Instelling en benoeming Samenstelling Taken en bevoegdheden Verzoekschrift Introductie- en begeleidingsdagen, excursies, werkweken en trainingen Voorzieningen Begeleiding ICT-faciliteiten Algemeen Studentenmail Sharepoint OSIRIS Student Wachtwoord Informatiebeveiliging en privacy Registratie studievoortgang Onderwijsbureau Studievereniging Opleidingscommissies Contactgegevens Cursussen Cursusdeelname Inschrijving voor cursussen /362

4 3.3 Aanwezigheidsplicht Beginvereisten Cursusbeschrijvingen Tentamens en examens Introductie Vrijstellingen Organisatie tentamens Tentamenvorm en -duur Tentamenrooster Inschrijving en deelname (her)tentamens Voorzieningen in geval van een functiebeperking Legitimatieplicht bij schriftelijke tentamens Gang van zaken tijdens tentamens Beoordeling Toekennen resultaat en inzage Onregelmatigheden / fraude Bewaring en teruggave tentamen- en examenwerk Geldigheidsduur resultaten Diplomering Procedure afgifte getuigschrift Aantekening cum laude of met genoegen Roosters Jaarrooster Vakanties en vrije dagen Lesdagen en tijden Openingstijden gebouwen Roosterinformatie en -wijzigingen Klachten, bezwaar en beroep Inleiding Bezwaar Beroep Beroep aantekenen Hoger beroep Klachten Klacht indienen Herzieningsverzoeken bij klachten Ongewenst gedrag Schema klachten, bezwaar en beroep Studentzaken Studiebegeleiding Profileringsfonds Studentendecaan Vertrouwenspersoon Studentenarts Bureau Studentenpsychologen Mediation Studeren met een functiebeperking Verbetering taal- en schrijfvaardigheden Mediatheek International Office Study abroad Stage in het buitenland Medezeggenschap Inspraakorganen Ondersteuning bestuurlijk actieve studenten Studium Generale Studentenvereniging /362

5 Algemeen Bestuursbeurs Topsport Trajectum Sport Veilig, gezond en milieuvriendelijk studeren Verzekeringen: Wettelijke aansprakelijkheid, ongevallen en reisverzekering Werken naast je studie Huisvesting Over de HU Algemene informatie Onderwijsprofiel HU Bachelor- en Masterstelsel Hogeschool- en faculteitsregelingen Orderegels Kwaliteitszorg Organogram HU Locaties HU Algemene informatie faculteit Natuur en Techniek Algemeen Organogram faculteit Contactgegevens Plattegrond Praktische voorschriften en aanwijzingen Faciliteiten In- en uitschrijven voor de opleiding Toelatingsonderzoek Studiekosten, eigen bijdragen en tegemoetkoming Collegegeld Kosten voor boeken en leermiddelen Overige kosten Financiële tegemoetkoming Cursusbeschrijvingen Voltijd, deeltijd en duaal cluster chemistry Propedeuse (1 e semester) Bijlagen Onderwijs- en examenregeling Overige regelingen ILC-regeling rond vrij inwisselbare studiepunten (EC s) Het excellentie programma en het sterrensysteem Inleiding Procedure Beoordelingscriteria Aanvraagformulier: excellentie programma of sterrensysteem Overgangsmaatregelen propedeuse VP1H Deze studiegids is op 21 juni 2012 vastgesteld door de Instituutsdirecteur na advies van de (G)OC/ ILC en goedgekeurd door de faculteitsdirecteur op 22 juni /362

6 1 Voorwoord Beste student, Voor je ligt de studiegids van de opleiding Chemie en de opleiding Chemische Technologie. We hopen dat je bij onze opleidingen een prettige en succesvolle studietijd hebt. In deze studiegids vind je belangrijke spelregels en informatie die je daarbij kunnen helpen. Hogeschool Utrecht biedt vraaggestuurd en competentiegericht onderwijs aan. Competentiegericht: dat wil zeggen dat jij goed voorbereid bent als je het beroepsleven begint (zie ). Vraaggestuurd: we streven ernaar het onderwijs en ook de ondersteuning eromheen zo in te richten dat jij je in en tijdens je studie kunt ontwikkelen op een manier die jíj belangrijk vindt en die bij je past. Hieronder vind je informatie over de belangrijkste aspecten van je studie en de keuzes die jij kunt maken. Invloed van de student Veel van onze mogelijkheden zijn ontwikkeld of verbeterd op initiatief van je medestudenten. De hogeschool beschouwt je als partner, je maakt deel uit van onze kennisgemeenschap. De HU hecht daarom veel waarde aan jouw mening en ideeën. Dat begint al bij de evaluaties van alle cursussen, waar je als student je oordeel en verbetertips kan geven. Ook organiseren we op opleidingen of faculteiten onderwijsdialogen, waarin we samen in gesprek gaan over je opleiding en alles eromheen. De HU ondersteunt actief deelname van studenten in opleidingscommissies en medezeggenschapsorganen (8.12). We vragen je elk jaar de NSE (Nationale Studenten Enquête) in te vullen. En ben je bijzonder tevreden over het onderwijs van die ene docent(e); nomineer hem/haar als docent(e) van het jaar! Excelleren De HU kent verschillende vormen van excellentie. Als je uitstekende resultaten in je studie haalt, kan je bij je diploma de aantekening cum laude of met genoegen ontvangen (5.2). Maar je kan ook uitblinken op andere aspecten als innovatie en leiderschap. Ook dat wil de HU graag onderstrepen, en hiervoor is het SIRIUS-programma ontwikkeld. Je kan sterren verzamelen, en als je erg goed bent, ontvang je het predicaat Excellente student (zie en 11.3). Verbreden en verdiepen Veel opleidingen kennen afstudeerrichtingen, waarin je je kunt specialiseren op een onderdeel van je vakgebied. Daarnaast kennen de meeste opleidingen de zogenaamde vrije profileringsruimte (van 30 EC, een half jaar), die je kunt gebruiken om je te verdiepen binnen je eigen vakgebied, maar ook om kennis te maken met een geheel ander vakgebied; binnen jouw faculteit, een opleiding van een andere faculteit, maar ook een cursus aan een andere instelling is vaak mogelijk (2.5.4). Ook kan je een eigen examenprogramma ontwikkelen, je studieloopbaanbegeleider (SLB er, 2.8.1) kan je hierover adviseren. De examencommissie van je opleiding (2.6) moet daar toestemming voor geven. Ook is er Studium Generale dat inspirerende programma s aanbiedt. Wat anders? Je kunt je studietijd natuurlijk ook willen benutten om je zo breed mogelijk te ontwikkelen en juist ervaring buiten je reguliere studie op te doen. Wil je een tijdje studeren in het buitenland (8.11)? Of dacht je erover bestuurlijk actief te worden in bijvoorbeeld je studievereniging, je gezelligheidsvereniging of je studentensportclub? (8.14, 8.17). Hiervoor noemden we al medezeggenschap en opleidingscommissies. Of combineer je topsport met een studie (8.15)? Er is van alles denkbaar dat door de HU actief ondersteund wordt. Studievertraging Het kan ook dat je studie door allerlei oorzaken niet verloopt zoals je dat graag zou willen. Als dat komt door oorzaken waar jij niets aan kunt doen, bijvoorbeeld ziekte of relatieproblemen, zijn er verschillende regelingen waarop je een beroep kunt doen. Als je door jouw persoonlijke situatie tentamens mist, kan je om een extra herkansing vragen (4.3.3). Haal je te weinig studiepunten en dreig je een negatief studieadvies te krijgen, dan krijg je hulp bij een studieplanning waar de examencommissie rekening mee 1 De nummers verwijzen naar een paragraaf in de studiegids 6/362

7 moet houden (2.4.2). En had je een studiebeurs, maar studeer je door deze omstandigheden zo lang dat je geen er recht meer op hebt? Dan is er een mogelijkheid tot financiële ondersteuning (8) In al deze gevallen geldt: meldt het zo spoedig mogelijk aan je studieloopbaanbegeleider (2.8.1) of je studentendecaan (8.3)! Als je te lang over je studie doet, kan je langstudeerder worden. Om dat te voorkomen bieden opleidingen soms extra inhaaltrajecten aan. Die worden via SharePoint bekend gemaakt. En heb je een functiebeperking? Dan kan je mogelijk langer over je studie doen, maar dat hoeft lang niet altijd. De hogeschool kent een breed scala aan voorzieningen die jou in je studie kunnen ondersteunen (8.8). Problemen en klachten Heb je problemen die je studie negatief beïnvloeden? Of vragen omdat je niet precies weet waar je terecht kunt? Bij je SLB er (2.8.1) of een studentendecaan (8.3) ben je aan het juiste adres, zij kunnen je adviseren of doorverwijzen. Als je klachten hebt over de bejegening door studenten of medewerkers, kun je ook een vertrouwenspersoon (8.4) inschakelen. Zijn er bijvoorbeeld samenwerkingsproblemen in je projectgroep: als je ze op tijd inschakelt kunnen onze studentmediators vaak escalatie voorkomen en de samenwerking weer herstellen (8.7). En gaat er binnen de HU iets fout of ben je het niet eens met een besluit? Op elke faculteit of opleiding is een klachtenloket waar je terecht kunt met bezwaren en klachten (7.1). Wat verwacht de HU van jou? Wij streven ernaar je een opleiding en studieklimaat te bieden waarin je je optimaal kunt ontplooien. We willen niet dat dit wordt verpest door ongewenst gedrag (bijvoorbeeld intimidatie, hat s, verbaal of fysiek geweld), en verwachten dan ook dat je je aan onze interne regels houdt (9.1.4) Als je een diploma haalt, moet je dat ook verdiend hebben. Fraude (4.4.2) wordt niet getolereerd. Zeker als het gevolgen heeft voor onschuldige medestudenten doordat tentamenresultaten ongeldig worden verklaard, zijn de straffen zwaar. Zowel ongewenst gedrag als fraude kunnen leiden tot verwijdering van de opleiding. Je ziet, er zijn heel veel mogelijkheden bij de HU om een prettige studietijd te hebben. Je vindt het merendeel terug in deze studiegids. Lees de gids goed door, voordat je aan je studie begint. Via de inhoudsopgave kun je altijd achterhalen waar je iets kunt vinden. Maar is het niet duidelijk of kun je het niet vinden: kijk op SharePoint, of vraag het je SLB er of bij het Onderwijsbureau (2.8.3). We wensen je een prettige studietijd en veel succes in dit studiejaar, Mede namens alle collega s die aan jouw opleiding bijdragen, Dr. Ellen Hilhorst Directeur Institute for Life Sciences & Chemistry 7/362

8 2 Inrichting van de opleiding 2.1 Beroepsprofiel Beroep Zowel de opleiding Chemie als de opleiding Chemische Technologie is gericht op het opleiden van studenten tot de graad (degree) Bachelor of Applied Science (BAS) voor de chemische arbeidsmarkt. Uitsluitend in de duale variant van de opleiding Chemische Technologie is het ook mogelijk een Associate degree te behalen. Dit kan na afronding van de eerste 2 studiejaren van de duale opleiding Chemische Technologie. Binnen de opleidingen worden 4 beroepsdomeinen onderscheiden: 1. Research en development Je bent betrokken bij de ontwikkeling van nieuwe, of verbetering van bestaande, producten, materialen, methoden en processen. Je verricht onderzoek in een van de toepassingsgebieden, zoals het wetenschappelijk onderzoek, chemische industrie, farmaceutische industrie, levensmiddelenindustrie, fermentatie-industrie, milieu- en duurzaamheidproblematiek, biotechnologie, etcetera. Researchlaboratoria bij overheidsinstellingen en grote bedrijven zijn veelal goed geoutilleerd. Academici geven hier richting aan het onderzoek of de ontwikkeling en geven invulling aan de theoretische component van het werk. Als bachelor ben je verantwoordelijk voor de praktische uitvoering van het (deel)onderzoek. Je ontwikkelt en realiseert een experimentele proefopzet, verricht en interpreteert experimenten (of laat deze verrichten), veelal gebruikmakend van moderne informatieen communicatiemiddelen (zoals internet en bioinformaticatoepassingen, specifieke ict-toepassingen), trekt conclusies en doet aanbevelingen. In het mkb is de benadering doorgaans minder fundamenteel en juist meer toegepast. Het richting geven aan en het organiseren en coördineren van de werkzaamheden maakt dan tevens deel uit van je takenpakket. 2. Commercie, service en dienstverlening. In de commercie (handel) ben je vooral werkzaam als productspecialist. Je werkt bijvoorbeeld als verkoper van domeinspecifieke producten, systemen, diensten en apparatuur. Daarbij kan je ook actief zijn op het gebied van marketing. In jouw rol als adviseur lever je een bijdrage aan het oplossen van (acute) problemen of het instrueren en begeleiden van nieuwe gebruikers en klanten. Hiertoe overleg je met klanten en gebruikers, brengt problemen in kaart, zoekt oorzaken en oplossingen en adviseert de klant. In al deze gevallen hebben je activiteiten een relatie met principes of systemen met een chemische of technologische invalshoek. Je kan (sub)hoofd zijn van een afdeling of dienst, of zelf een onderneming starten. In de dienstverlenende sfeer werk je bijvoorbeeld als hygiënist of ben je betrokken bij kennisoverdracht, bijvoorbeeld als (stage)begeleider in het onderwijs (lbo, mbo, hbo, wo), in een laboratorium of anderszins. Ook kan je binnen instellingen of bedrijven werkzaam zijn op het gebied van kwaliteitszorg of -management, veiligheid (biologische veiligheidsfunctionaris, Arbomilieuzorgcoördinator, KAM-coördinator (Kwaliteit-, Arbo-, Milieu-coördinator)), milieu (milieuadviseur), hygiëne (hygiënist) of forensisch onderzoek. 3. Toepassing en productie In dit beroepsdomein ben je vaak werkzaam bij laboratoria ten behoeve van kwaliteitscontrole en productie op organisch, biochemisch en analytisch gebied, bij milieulaboratoria of soortgelijke laboratoria. Het komt daarbij vooral aan op het uitvoeren van complexe en ingewikkelde experimenten waarbij veelal een beroep wordt gedaan op jouw praktische vaardigheden en analyserend vermogen. Bij syntheselaboratoria, waar de veiligheid van het werk één van de belangrijkste aspecten is, wordt op dat gebied heel nadrukkelijk jouw kennis en inzicht aangesproken. De grote verscheidenheid aan experimenten vraagt om een brede inzetbaarheid van jou en een goede toepassing van technieken, apparatuur, automatisering, kwaliteitsbewaking, Arbo en milieuzorg. Daarbij wordt zoveel mogelijk gekozen voor duurzame oplossingen. De aard van het werk verlangt goede communicatieve eigenschappen en een sterk verantwoordelijkheidsbesef. Ook het kunnen werken in teamverband is een belangrijk aspect van het beroep. Je bent daarnaast in staat betrouwbaar, kritisch en efficiënt te werken, ook in spoedeisende situaties en/of onder grote werkdruk. 8/362

9 4. Engineering en fabricage Je bent betrokken bij of zelfs primair verantwoordelijk voor het beheren en beheersen van (een deel van) het productieproces. In teamverband ontwikkel of pas je nieuwe processen toe of verbeter je bestaande processen, producten of materialen. Hiertoe overleg je zowel met operators als met het (hogere) management en externe partijen, neem je beslissingen over procesveranderingen, of bereid je deze beslissingen voor en rapporteer je over het normale en abnormale procesverloop en het resultaat. Hierbij pas je als bachelor je kennis van chemische omzettingsprocessen, fysische scheidingstechnieken en materialen toe voor het bereiken van een optimale prijs-kwaliteitverhouding binnen maatschappelijk aanvaardbare of aanvaarde risico s. In dit beroepsdomein worden twee zwaartepunten onderscheiden, namelijk de (bio)procestechnologie en product- en materiaaltechnologie. In de (bio)procestechnologie gaat het meestal om grootschalige procesinstallaties waarin niet-vormgegeven producten als gassen, vloeistoffen, poeders en/of granulaten worden geproduceerd. In de product- en materiaaltechnologie gaat het vaak om kleinere productie-eenheden waarmee vormgegeven materialen als platen, linten, draden en schuimen geproduceerd worden. De opleiding Chemie bij de HU richt zich met name op het eerste en derde beroepsdomein. De opleiding Chemische Technologie richt zich vooral op het vierde beroepsdomein Uitwerking van beroepsprofiel Voor het beroepsprofiel van de Bachelor of Applied Science zijn acht beroepsspecifieke competenties geformuleerd met bijbehorende kwalificatieniveaus. Een competentie beschrijft de kwaliteit die iemand moet hebben en kunnen gebruiken om in het beroep succesvol te zijn. Deze 8 competenties zijn: Onderzoeken, Experimenteren, Ontwikkelen, Beheren/coördineren, Adviseren/in- en verkopen, Instrueren/begeleiden/doceren/coachen, Leidinggeven/managen en Zelfsturing. Paragraaf gaat hier gedetailleerder op in. Het opleidingsprofiel is afgeleid van dit beroepsprofiel. Het opleidingsprofiel bevat de kwalificaties die aan het eind van de opleiding verworven moeten zijn om het beroep op starterniveau te kunnen beoefenen. Per competentie zijn handelingsindicatoren beschreven en op vier niveaus (niveau I, II, III en IV) uitgewerkt, waarbij niveau IV geldt voor een beroepsbeoefenaar met circa 5 jaar werkervaring. Een pas afgestudeerde Bachelor of Applied Sciences functioneert per competentie op een lager kwalificatieniveau (I, II of III), en kwalificeert zich hiermee als een beginnend beroepsbeoefenaar. De kwalificatieniveaus van de competenties die worden behaald aan het eind van de opleiding Chemie en de opleiding Chemische Technologie zijn weergegeven in onderstaande tabel. Tabel 1: Kwalificatieniveaus van de beroepscompetenties aan het eind van de opleiding Chemie (Bachelor) en de opleiding Chemische Technologie (Associate degree en Bachelor) Beroepscompetenties Behaald niveau aan het eind van de opleiding Chemie Chemische Technologie Bachelor Associate degree 1. Onderzoeken III Ì* II 2. Experimenteren III II II 3. Ontwikkelen n.v.t. I* II 4. Beheren/coördineren I I I Bachelor 5. Adviseren/in- en verkopen I n.v.t. n.v.t. 6. Instrueren/begeleiden/doceren/coachen I n.v.t. n.v.t. 7. Leidinggeven/managen I n.v.t. I 8. Zelfsturing II I II * Bij CT (Associate degree, Ad) dient één van deze compenties op niveau II te zijn. 9/362

10 Per competentie zijn handelingsindicatoren die behoren bij het te behalen kwalificatieniveau beschreven in het Werkboek Onderwijs ILC dat alle studenten aan het begin van de opleiding krijgen uitgereikt. Het Werkboek Onderwijs ILC is ook te vinden op de Chemistry-SharePointsite en via de SLB-ILC-site Competenties beginnende beroepsbeoefenaar De eindkwalificaties van de opleiding Chemie en de opleiding Chemische Technologie worden weergegeven in de competentieniveaus waaraan de beginnende beroepsbeoefenaar moet voldoen. (Zie tabel 1 bij paragraaf 2.1.2) Vaardigheden afgestudeerde De vaardigheden van een afgestudeerde worden in het competentiegericht onderwijs, dat op de HU toegepast wordt, beschreven in competenties (zie 2.1.2) Voor de Bachelor of Applied Science in Chemie zijn de 7 beroepsspecifieke competenties: 1. Onderzoeken: De Bachelor of Applied Science doet binnen het domein Applied Science onderzoek dat ofwel bijdraagt aan de oplossing van een probleem, ofwel leidt tot groter inzicht in een onderwerp binnen de eigen werkomgeving. 2. Experimenteren: De Bachelor of Applied Science voert experimenten uit binnen het domein Applied Science zodat aantoonbaar betrouwbare resultaten worden verkregen. 3. Beheren/coördineren: De Bachelor of Applied Science ontwikkelt, implementeert en onderhoudt een beheersysteem of onderdelen daarvan, zodat het systeem voldoet aan de betreffende wet- en regelgeving, kwaliteitsnormen en de normen en waarden van de organisatie. 4. Adviseren/in- en verkopen: De Bachelor of Applied Science geeft goed onderbouwde adviezen over het ontwerpen, verbeteren of toepassen van producten, processen en methoden en brengt renderende transacties tot stand met goederen of diensten binnen het domein Applied Science. 5. Instrueren/begeleiden/doceren/coachen: De Bachelor of Applied Science instrueert en begeleidt medewerkers en klanten bij het aanleren van nieuwe kennis en vaardigheden binnen het domein Applied Science. 6. Leiding geven/managen: De Bachelor of Applied Science geeft richting en sturing aan organisatieprocessen en de daarbij betrokken medewerkers, teneinde de doelen te realiseren van het organisatieonderdeel of project waar hij leiding aan geeft. 7. Zelfsturing: De Bachelor of Applied Science stuurt zichzelf in zijn functioneren en in zijn ontwikkeling en zorgt dat hij qua kennis en vaardigheden op de hoogte is van de nieuwste ontwikkelingen, ook in relatie tot ethische dilemma s en maatschappelijk geaccepteerde normen en waarden. Voor de Associate degree of Applied Science in Chemische Technologie zijn de 5 beroepsspecifieke competenties: 1. Onderzoeken: De Bachelor of Applied Science doet binnen het domein Applied Science onderzoek dat ofwel bijdraagt aan de oplossing van een probleem, ofwel leidt tot groter inzicht in een onderwerp binnen de eigen werkomgeving. 2. Experimenteren: De Bachelor of Applied Science voert experimenten uit binnen het domein Applied Science zodat aantoonbaar betrouwbare resultaten worden verkregen. 3. Ontwikkelen: De Bachelor of Applied Science ontwikkelt, verbetert of implementeert producten, processen of methoden in het domein Applied Science op basis van bestaande kennis. 4. Beheren/coördineren: De Bachelor of Applied Science ontwikkelt, implementeert en onderhoudt een beheersysteem of onderdelen daarvan, zodat het systeem voldoet aan de betreffende wet- en regelgeving, kwaliteitsnormen en de normen en waarden van de organisatie. 5. Zelfsturing: De Bachelor of Applied Science stuurt zichzelf in zijn functioneren en in zijn ontwikkeling en zorgt dat hij qua kennis en vaardigheden op de hoogte is van de nieuwste ontwikkelingen, ook in relatie tot ethische dilemma s en maatschappelijk geaccepteerde normen en waarden. 10/362

11 Voor de Bachelor of Applied Science in Chemische Technologie zijn de 6 beroepsspecifieke competenties: 1. Onderzoeken: De Bachelor of Applied Science doet binnen het domein Applied Science onderzoek dat ofwel bijdraagt aan de oplossing van een probleem, ofwel leidt tot groter inzicht in een onderwerp binnen de eigen werkomgeving. 2. Experimenteren: De Bachelor of Applied Science voert experimenten uit binnen het domein Applied Science zodat aantoonbaar betrouwbare resultaten worden verkregen. 3. Ontwikkelen: De Bachelor of Applied Science ontwikkelt, verbetert of implementeert producten, processen of methoden in het domein Applied Science op basis van bestaande kennis. 4. Beheren/coördineren: De Bachelor of Applied Science ontwikkelt, implementeert en onderhoudt een beheersysteem of onderdelen daarvan, zodat het systeem voldoet aan de betreffende wet- en regelgeving, kwaliteitsnormen en de normen en waarden van de organisatie. 5. Leiding geven/managen: De Bachelor of Applied Science geeft richting en sturing aan organisatieprocessen en de daarbij betrokken medewerkers, teneinde de doelen te realiseren van het organisatieonderdeel of project waar hij leiding aan geeft. 6. Zelfsturing: De Bachelor of Applied Science stuurt zichzelf in zijn functioneren en in zijn ontwikkeling en zorgt dat hij qua kennis en vaardigheden op de hoogte is van de nieuwste ontwikkelingen, ook in relatie tot ethische dilemma s en maatschappelijk geaccepteerde normen en waarden. Om deze competenties goed te ontwikkelen zijn kennis en experimentele vaardigheden onmisbaar. Bij het Institute for Life Sciences & Chemistry (ILC) van de HU vormen theorielessen en practica daarom een belangrijk onderdeel van het curriculum (leerplan) Werkveld en functies Als afgestudeerde met een van de graden Associate degree of Bachelor of Applied Science zal je na je opleiding Chemie of Chemische Technologie waarschijnlijk komen te werken in een bedrijf, instelling of laboratorium van één de volgende sectoren: Chemische of aanverwante industrie: chemische en farmaceutische industrie, voedingsmiddelenindustrie; Bij die industrie betrokken bedrijven: ingenieurs - en adviesbureaus en onderzoeksinstituten; Overheidsinstellingen of semioverheidsinstellingen: (technische) universiteiten of onderzoeksinstellingen zoals het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Nederlande Organisatie voor toegepast natuurwetenschappelijk onderzoek (TNO), de Voedsel- en Warenautoriteit (VWA), etc.; Servicelaboratoria: milieulaboratoria, laboratoria t.b.v. kwaliteitscontrole en productie op organisch, biochemisch en analytisch gebied, etc. Je werkzaamheden bestaan vooral uit het zelfstandig of in teamverband oplossen van problemen of beantwoorden van vraagstellingen op chemisch of chemisch technologisch gebied door veelal experimenteel onderzoek. Hierbij neemt het gebruik van geavanceerde en vaak geautomatiseerde apparatuur een steeds belangrijkere plaats is. Een belangrijke andere factor is het toenemende gebruik van informatietechnologie waarbij het gebruik van geavanceerde software om chemische processen te simuleren en te optimaliseren een steeds belangrijkere plaats inneemt. Kenmerkend voor de Bachelor of Applied Science is zijn/haar analytische, abstraherende, onderzoekende en dienstverlenende attitude. Dit brengt met zich mee dat je naast de "wat"- en "hoe"-vraag ook de "waarom"-vraag stelt. De aandacht is dan gericht op het verwerven van inzicht, om van daaruit een bijdrage te kunnen leveren aan de oplossing van het vraagstuk. Een Bachelor of Applied Science functioneert in multidisciplinair verband, is zich bewust van de ethische implicaties bij onderzoek en de risico's voor mens en milieu, en is op de hoogte van de wettelijke regelingen. Implementatie van kwaliteitsnormen op de werkplek en het in de praktijk efficiënt werken volgens deze normen zijn vaste onderdelen van het werk. Als Bachelor of Applied Science kan je je binnen een chemisch bedrijf, instelling of laboratorium op een bepaald terrein toeleggen, bijvoorbeeld specialisatie binnen het vakgebied, fundamenteel of toegepast wetenschappelijk onderzoek of ontwikkelingswerk ten behoeve van laboratoriumtechnieken. Enkele jaren na de start bij je eerste baan kan je doorgroeien naar functies als kwaliteitsfunctionaris, beheerder van apparatuur, instructeur/begeleider, informatietechnoloog, etc. of naar leidinggevende functies zoals 11/362

12 projectleider of afdelingshoofd. Daarnaast kan je als Bachelor of Applied Science terecht komen in dienstverlenende functies, zoals in het onderwijs als docent/begeleider, of in het bedrijfsleven in commerciële functies. Ook is een hbo-opleiding Chemie of Chemische Technologie een goede basis voor een (academische) masteropleiding, die aan één van de e (technische) universiteiten kan worden gevolgd. Het werkveld van een Chemisch Technoloog is breed. Afhankelijk van het zwaartepunt en je functie bevindt dit op het snijvlak tussen de Chemie, Operationele Technologie, Technische Natuurkunde, Werktuigbouwkunde, Technische Bedrijfskunde en, in mindere mate, Elektrotechniek. Binnen de bedrijfstak houd je je als Chemisch Technoloog bezig met het beheren en beheersen van het productieproces, het ontwikkelen en toepassen van nieuwe of het verbeteren van bestaande processen, producten of materialen en/of het geven van adviezen op deze gebieden. Hierbij pas je je kennis van chemische omzettingsprocessen, fysische scheidingstechnieken en materialen toe voor het bereiken van een optimale prijs/kwaliteitsverhouding binnen maatschappelijk aanvaardbare of aanvaarde risico s. Om tot juiste uitspraken te komen voer je experimenten uit op diverse schaalniveaus: grote schaal, waarbij experimenten met het gehele, bestaande en actieve productieproces uitgevoerd worden, via de kleinere pilotplant- en bench-schaal tot de kleine labschaal. Daarnaast experimenteer je later ook met behulp van (soms zelf geschreven) simulatiesoftware. Daartoe ontwerp je je eigen experimenten of voer je de door anderen ontworpen experimenten uit. Op basis van de resultaten van de zelf of door anderen uitgevoerde experimenten ontwerpt, verbetert of beheert een Chemisch Technoloog vervolgens, veelal in multidisciplinaire teams, nieuwe of bestaande productieprocessen, is hij betrokken bij het ontwerpen, verbeteren en toepassen van producten en materialen of adviseert de gebruikers van deze processen, producten en materialen met betrekking tot de toepassing en het gebruik. 2.2 Opleidingsprofiel Algemeen De opleiding Chemie en de opleiding Chemische Technologie van de Hogeschool Utrecht kenmerken zich als zeer praktijkgericht. Je brengt tijdens je studie relatief veel tijd door in laboratoria op school en bij bedrijven, instellingen of laboratoria tijdens je stage en de uitvoering van je afstudeeropdracht. In de theorielessen en de praktijklessen verwerf je de kennis en de vaardigheden die je gaat toepassen in een project. In het project bedenk je experimenten om een chemisch en/of chemisch technologisch vraagstuk uit onze samenleving te beantwoorden en voer je deze uit. De beide opleidingen hebben samen circa 450 studenten, verdeeld over de 4 studiejaren, en staat al jaren zeer hoog aangeschreven in de HBO studiekeuzegids (zie De opleiding wordt hoog gewaardeerd door zowel studenten (bron: jaarlijkse Nationale Studenten Enquête) als de werkgevers. Met je bachelordiploma van de opleiding op zak heb je een zeer grote kans op het vinden van een geschikte baan. Gezien het steeds toenemende belang van chemische toepassingen in de samenleving zal dit in de nabije toekomst naar verwachting niet veranderen. De opleidingen worden gegeven op een unieke locatie met eigen sfeer dichtbij het centrum van Utrecht en zullen over enige jaren verhuizen naar het Utrecht Science park/de Uithof, waardoor de samenwerking met de universiteit en de arbeidsmarkt nog meer wordt versterkt. Tijdens je opleiding krijg je intensieve (studieloopbaan) begeleiding. Voor je stage of afstudeeropdracht kun je naar het buitenland. De opleidingen kun je naast je werk ook in deeltijd volgen (zie par. 2.3) voor Chemie als deeltijdopleiding en voor Chemische Technologie als duale opleiding. Voor studenten die een extra uitdaging willen wordt een excellentie programma aangeboden (zie par ) Doelstelling opleiding De opleiding Chemie en de opleiding Chemische Technologie leiden je als student op tot het niveau van een beginnende beroepsbeoefenaar in het chemisch/chemisch-technologisch werkveld (zie paragraaf 2.1). Het curriculum van de opleidingen is zo ingericht dat je stapsgewijs toewerkt naar de te behalen eindkwalificatieniveaus van de vereiste beroepscompetenties bij afstuderen zoals weergegeven in tabel 1 12/362

13 van paragraaf De nadruk in het opleidingsprofiel van Chemie ligt hierbij op de competenties onderzoeken, experimenteren en zelfsturing. Bij de opleiding Chemische Technologie wordt hier ontwikkelen aan toegevoegd en verschillen de eindkwalificatieniveaus op sommige competenties (zie par ). De handelingsindicatoren die behoren bij een gedefinieerd niveau van een bepaalde competentie vormen de leidraad voor de inrichting van het curriculum en staan gedetailleerd beschreven in het Werkboek Onderwijs ILC dat alle studenten aan het begin van de opleiding krijgen uitgereikt en dat ook op de Chemistry SharePointsite te vinden is Het hbo-niveau van de opleiding Hogeschool Utrecht heeft als taak om jou als student op te leiden voor een functie op hbo-niveau. Om dit te realiseren kent het hbo-onderwijs van de hogeschool naast de eerder genoemde beroepsspecifieke competenties (zie par. 2.1) ook twee sets niet-beroepsspecifieke competenties waaraan je, als beginnende beroepsbeoefenaar op hbo-niveau, dient te voldoen. Dit zijn de Dublin-descriptoren en de generieke hbokernkwalificaties. De Dublin-descriptoren beschrijven het internationaal geaccepteerde niveau waaraan je als hbo-bachelor dient te voldoen. De generieke hbo-kernkwalificaties beschrijven het nationaal vereiste niveau van een bachelor. De beroepspecifieke competenties die leidend zijn voor het opleidingsprofiel van de opleiding Chemie en de opleiding Chemische Technologie (zie par 2.1) zijn dekkend zijn voor deze twee sets nietberoepsspecifieke competenties/kwalificaties. Dit is gecontroleerd en gedetailleerd beschreven in de competentiegerichte profielbeschrijving van de Bachelor of Applied Science door Stichting Domein Applied Science (DAS). Dit is een document dat je kunt nalezen op de website van de hbo-raad ( of Stichting DAS ( Didactische uitgangspunten Alle opleidingen van Hogeschool Utrecht zijn opgebouwd volgens een competentiegericht onderwijsmodel. Gedurende de studie verwerf je de competenties van een beginnende beroepsbeoefenaar om op een adequate manier taken uit te kunnen voeren, te komen tot oplossingen en deze te realiseren in de dagelijkse beroepspraktijk. Voor het onderwijs aan Hogeschool Utrecht en dus ook voor de opleiding Chemie en de opleiding Chemische Technologie betekent dit het volgende: Het onderwijs richt zich op het verwerven van beroepscompetenties: het in samenhang verwerven van kennis, vaardigheden en houdingsaspecten waarmee beroepstaken worden uitgevoerd binnen of buiten Nederland, in een internationale context; Leren is een doelgerichte activiteit van jou als student. Het onderwijs stimuleert daarom actief en zelfstandig leren; De docent ondersteunt en coacht jouw leerproces en is inhoudelijk expert in een bepaalde expertise; Het leren vindt zoveel mogelijk plaats in realistische leeromgevingen, waarbij leertaken lijken op beroepstaken. Moderne media worden ingezet; Het onderwijs baseert zich op de beroepspraktijk. Leermomenten op de opleiding en in de beroepspraktijk beïnvloeden elkaar positief; Leren is een sociaal en interactief proces en doe je nooit alleen. Daarom werk je in je opleiding veel samen: met andere studenten, met docenten en met professionals uit de praktijk. Om vast te stellen op welk niveau je de competenties beheerst, zijn er periodiek toetsen waaraan je deelneemt. De toetsen worden beoordeeld en geven je inzicht in de vorderingen van je leerproces. Dit houdt in dat je bij de opleiding Chemie en de opleiding Chemische Technologie studeert in verschillende onderwijsvormen: Theorieonderwijs: hoorcolleges, responsie- en werkcolleges en zelfstudieopdrachten. In veel theoriecursussen wordt gewerkt met het IZT model. Je bent dan in eenheden van 4 uur op school. Je begint met 1 lesuur instructie (I) en eindigt met 1 lesuur terugkoppeling (T). De tussenliggende tijd ben je bezig met opdrachten in zelfstudie (Z); 13/362

14 Practicumonderwijs/werkgroepbijeenkomsten: trainingen in kleine groepen (max. 16 studenten) die erop gericht zijn om de beroepsvaardigheden te oefenen; Praktijkbegeleiding: begeleiding van de praktijkperiode (stage- en afstudeeropdracht) vanuit de opleiding en een instelling uit het beroepenveld; Casus/projectonderwijs: groepsgewijze realisatie van producten in een afgebakende periode. Ondersteuning van dit leerproces vindt plaats in de vorm van studieloopbaanbegeleiding: door middel van ondersteuning en coaching van het binnen- en buitenschoolse leren. Een uitgebreide beschrijving van deze onderwijsvormen staat beschreven in het Werkboek Onderwijs ILC dat alle studenten aan het begin van de opleiding krijgen uitgereikt en dat is te vinden op de Chemistry SharePointsite en de SLB-ILC-site. 2.3 Inrichting opleidingen en Voltijdopleiding Een voltijdopleiding veronderstelt dat je 40 uur per week beschikbaar bent voor het volgen van onderwijs aan de hogeschool. Voltijdopleidingen zijn bedoeld voor studenten die rechtstreeks van de havo, het vwo of mbo (niveau 4) komen. Deeltijdopleiding Heb je een baan en wil je daarnaast studeren? Dan is er ook de mogelijkheid om te kiezen voor een deeltijdopleiding. Deeltijd wil zeggen dat je een beperkt aantal dagen per week en/of in de avonduren de opleiding volgt. In een deeltijdopleiding is veel aandacht voor hetgeen je parallel aan je studie in de beroepspraktijk leert. Kenmerkend is dan ook dat het werk aansluit bij het onderwijs dat je volgt en dat het curriculum en het rooster daarop is aangepast. Om toegelaten te worden tot de deeltijdopleiding dien je als student aan dezelfde vooropleidingseisen te voldoen als bij de voltijdopleiding; het diploma van de deeltijdopleiding is dan ook gelijkwaardig aan dat van de voltijdopleiding. Duale opleiding Een duale opleiding is een combinatie van onderwijs volgen en werken, waarbij werk en studie op elkaar zijn afgestemd. Dit betekent dat een deel van de leerdoelen wordt gerealiseerd op het werk en een deel op school. De afstemming tussen werk en studie gebeurt op basis van bindende afspraken tussen de opleiding en jouw werkgever, die in een zogeheten onderwijsarbeidsovereenkomst worden vastgelegd. Hierin staat aangegeven: De duur van de overeenkomst; De inhoud en omvang van het deel van het curriculum dat niet op de hogeschool wordt verzorgd; De beoordeling, de inhoud en omvang van de begeleiding vanuit het bedrijf; Hoe en wanneer de overeenkomst voortijdig kan worden ontbonden De opleiding Chemie kent een voltijd en een deeltijd variant. Binnen de opleiding Chemische Technologie is het volgen van een voltijd en een duale variant mogelijk. Deze opleidingsvarianten leiden allemaal tot een bachelorgraad (Bachelor of Applied Science). Om de deeltijd of duale variant te mogen volgen, geldt naast de vooropleidingseisen ook dat je tijdens de opleiding werkzaam bent op minimaal mbo-niveau in een chemische omgeving (zie H10 van de OER HU voor specifieke eisen). Je kunt bij opleiding Chemische Technologie ook kiezen voor een tweejarig Associate degree traject, dat overeenkomt met de eerste twee jaar van de duale opleiding Chemische Technologie Verkorte en versnelde opleidingsroutes 14/362

15 Een verkorte route is mogelijk doordat je vrijstellingen voor delen van het curriculum kunt krijgen. Voor meer informatie over vrijstellingen: zie paragraaf 4.2. Versneld wil zeggen dat je in een aangepast hoger tempo het onderwijs volgt (en aan het einde 240 EC in minder dan 4 jaar hebt behaald). De opleidingen Chemie en Chemische Technologie in de voltijd variant kennen een wettelijke, nominale studieduur van vier jaar oftewel acht semesters. Deze 8 semester van elk een half jaar omvatten de studieprogramma s VP1H, VC2 tot en met VC8. Zie voor een toelichting/uitleg de verklaring onder tabel 2 en tabel 3. Voor de inhoud van de studieprogramma s zie Met een havo-vooropleiding doorloop je alle 8 semesters (de havo-route). Op de (wettelijke) studieduur van vier jaar zijn een aantal uitzonderingen mogelijk (zie tabel 2 voor de opleiding Chemie en tabel 3 voor de opleiding Chemische Technologie). Het betreft de verkorte studieduur voor studenten met een toelaatbaar vwo-diploma (studieduur drieëneenhalf jaar) en de verkorte studieduur voor studenten met een mlo-diploma of een verwant en toelaatbaar mbodiploma (studieduur drie of drieëneenhalf jaar). Incidenteel kan het voorkomen dat ook in andere dan genoemde situaties een andere studieduur dan vier jaar van toepassing is. Tabel 2: Nominale (4-jarige) opleidingsroute (havo) en verkorte opleidingsroutes van de voltijdopleiding Chemie (C) per vooropleiding (vwo of mbo) Jaar 1 Jaar 2 Jaar 3 Jaar 4 Blok 1+2 Blok 3+4 Blok 1+2 Blok 3+4 Blok 1+2 Blok 3+4 Blok 1+2 Blok 3+4 havo VP1H VC2 VC3C VC4 VC5L VC5R VC6L VC6R Profil. VC8L VC8R vwo mts VC2 VC3C VC4 VC5L VC5R Profil. VC6L VC6R VC8L VC8R mlo VC2 VC3C VC4 VC6L VC6R Profil. VC8L VC8R Groen gemarkeerd propedeutische fase (studieprogramma s VP1H + VC2) VP1H: 1 e semester voltijd propedeuse havo-route, studenten Chemie en studenten Chemische Technologie volgen dit 1 e semester gemeenschappelijk met studenten van de opleiding Biologie en medisch laboratoriumonderzoek (Life Sciences) VC2 - VC8: Voltijd Chemistry studieprogramma s, semesters 2 tot en met 8 L: specialisatierichting Analytical Science R: specialisatierichting Chemical Research & Development VC5: stagesemester Profil.: profileringsruimte VC8: afstudeeropdracht Tabel 3: Nominale (4-jarige) opleidingsroute (havo) en verkorte opleidingsroutes van de voltijdopleidingen Chemische Technologie (CT) per vooropleiding (vwo of mbo) Jaar 1 Jaar 2 Jaar 3 Jaar 4 Blok 1+2 Blok 3+4 Blok 1+2 Blok 3+4 Blok 1+2 Blok 3+4 Blok 1+2 Blok 3+4 havo VP1H VC2 VC3E VC4 VC5E VC6E Profil. VC8E vwo mlo VC2 VC4 VC3E VC5E Profil. VC6E VC8E mts VC2 VC4 VC3E VC6E Profil. VC8E Groen gemarkeerd propedeutische fase (studieprogramma s VP1H + VC2) VP1H: 1 e semester voltijd propedeuse havo-route, studenten Chemische Technologie en studenten Chemie volgen dit 1 e semester gemeenschappelijk met studenten van de opleiding Biologie en medisch laboratoriumonderzoek (Life Sciences) VC2 - VC8: Voltijd Chemistry studieprogramma s semesters 2 tot en met 8. E: specialisatierichting Chemical Engineering VC5: stagesemester 15/362

16 Profil.: profileringsruimte VC8: afstudeeropdracht Deze opleidingsstructuur en de regelingen rond de instroomvrijstellingen worden verder toegelicht in paragrafen en Getuigschriften Als bewijs dat je (een deel van) de opleiding hebt afgerond (Propedeuse, Associate degree (Ad) of Bachelor), wordt door de examencommissie een diploma uitgereikt. De wettelijke term hiervoor is getuigschrift, maar omdat wij in het gangbare taalgebruik binnen de HU over diploma s spreken, zullen we in deze studiegids de term diploma gebruiken. We kennen de volgende diploma s: Het propedeutisch diploma na het behalen van het propedeutisch examen; De Associate degree na behalen van het Ad-programma; Het bachelordiploma na het behalen van het afsluitend examen. De voorzitter en een lid van je examencommissie ondertekenen het diploma. Aan het bachelordiploma en de Associate degree (Ad) wordt een Internationaal Diploma Supplement (IDS) volgens het Europese model toegevoegd. Hier zijn geen kosten aan verbonden. Het IDS geeft inzicht in de aard en de inhoud van de opleiding en de behaalde studieresultaten. Dit bevordert de internationale herkenbaarheid van de opleiding en het diploma. Je ontvangt per opleiding slechts één propedeutisch - en één bachelordiploma. Zie par voor de procedure voor afgifte van het diploma. Het diploma wordt in beginsel in het opgesteld. Op jouw verzoek kan er ook een Engelstalig diploma worden verstrekt. Het Internationaal Diploma Supplement wordt altijd in het Engels opgesteld. Als je meer dan één tentamen met goed gevolg hebt afgelegd, maar je krijgt geen diploma, dan kun je de examencommissie vragen een verklaring af te geven. Daarop worden de behaalde tentamens vermeld. De verklaring wordt net als het diploma ondertekend door de voorzitter en een lid van je examencommissie Graden en titulatuur Als je een zogenaamde degree opleiding (Associate degree of Bachelor) bij de HU afrondt, krijg je een graad en mag je een titel voeren. De graad wordt namens het College van Bestuur verleend door de examencommissie. Een graad geeft het recht op het voeren van een titel. Bij een bacheloropleiding wordt de graad Bachelor en bij een Associate degree-programma wordt de graad Associate degree verleend, als je met goed gevolg het afsluitend examen hebt afgelegd. Aan de graad wordt een vermelding van het vakgebied of het beroepenveld waarop de graad betrekking heeft, toegevoegd. Het verlenen van de graad Bachelor geeft het recht om deze, afgekort tot B (met eventuele toevoeging) achter je eigen naam te vermelden. In plaats daarvan (dus niet in combinatie met) kan je ook de titel ingenieur, afgekort tot ing. voorafgaand aan de naam, gebruiken. Dit is van toepassing indien het een opleiding betreft op het gebied van landbouw en de natuurlijke omgeving of op het gebied van de techniek. Het verlenen van de graad Associate degree geeft het recht om deze, afgekort tot Ad (met eventuele toevoeging) achter je eigen naam te vermelden. Het behalen van je bachelordiploma van de voltijd of deeltijd variant van de opleiding Chemie of de voltijd of duale variant van de opleiding Chemische Technologie geeft je het recht om de titel Bachelor of Applied Science (met de toevoeging BAS achter je naam) óf de titel Ingenieur (met ing. vóór je naam) te voeren. Na het behalen van het diploma Associate degree van de duale variant van de opleiding Chemische Technologie heb je het recht om Ad achter je eigen naam te vermelden. 16/362

17 2.3.5 Opleidingsstructuur Studiefases De opleiding bestaat uit twee studiefases, die in dit hoofdstuk verder uitgewerkt worden: de propedeutische fase en de hoofdfase. De reguliere 4-jarige opleiding begint met een propedeutische fase van een jaar. Deze fase sluit je af met het behalen van een propedeutisch diploma. Na de propedeuse volgt de hoofdfase van drie jaar. Deze fase sluit je af met het behalen van een bachelorsdiploma. Zie verder par.2.3.2, 2.4 en 2.5. Wettelijke studieduur, studielast en studiepunten De studielast van de opleiding en de bijhorende cursussen wordt uitgedrukt in hele studiepunten (EC s) volgens het European Credit Transfer System (ECTS). Dit is een studiepuntensysteem om opleidingen internationaal vergelijkbaar te maken. De studielast van 1 EC komt overeen met 28 studiebelastingsuren (SBU), zijnde 28 studie-(klok)uren inclusief contacttijd. De reguliere bacheloropleiding duurt vier jaar. Bij de opbouw van de opleiding is een gemiddelde studielast van 60 EC s, oftewel 1680 studie-uren, per studiejaar als uitgangspunt genomen. De totale studielast van de opleiding (onderwijs, zelfstudie en praktijktijd/stages) bedraagt dus 240 EC s. De 240 studiepunten (EC s) zijn als volgt over de studiejaren verdeeld: propedeuse: 60 EC s; hoofdfase: 180 EC s (major van 150 EC s + profileringsruimte van 30 EC s). De profileringsruimte is niet van toepassing voor studenten die de deeltijd opleiding Chemie of de duale opleiding Chemische Technologie volgen. In de cursusbeschrijving (zie 10) is per cursus de studielast opgenomen, uitgedrukt in hele studiepunten. EC s worden pas toegekend nadat de desbetreffende cursus is afgerond met het bijbehorende tentamen. Als er deeltentamens binnen een cursus worden afgenomen, krijg je pas de studiepunten als alle deeltentamens van een cursus zijn afgelegd en gezamenlijk tot een voldoende resultaat leiden. Zie ook par Tabel 4: Opleidingsstructuur voltijd opleiding Chemie en voltijd opleiding Chemische Technologie PROPEDEUSE HOOFDFASE Jaar 1 Jaar 2 Jaar 3 Jaar 4 Semester 1 Semester 2 Semester 3 Semester 4 Semester 5 Semester 6 Semester 7 Semester 8 VP1H Selectiefase VC2 VC3C Basisfase VC4 Stage semester VC5L VC5R Specialisatie semester VC6L VC6R VC7L VC7R Oriëntatiefase Opleidingsspecifiek Profileringsruimte Afstudeeropdracht VC8L VC8R VC3E VC4 VC5E VC6E VC7E VC8E Groen gemarkeerd propedeutische fase (studieprogramma s VP1H + VC2) VP1H: 1 e semester voltijd propedeuse havo-route, studenten Chemie en studenten Chemische Technologie volgen dit 1 e semester gemeenschappelijk met studenten van de opleiding Biologie en medisch laboratoriumonderzoek (Life Sciences) VC2 - VC8: Studieprogramma s voltijd Chemistry (Chemie/Chemische Technologie), semesters 2 tot en met 8 VC3C: Opleiding Chemie VC3E: Opleiding Chemische Technologie E: specialisatierichting Chemical Engineering L: specialisatierichting Analytical Science R: specialisatierichting Chemical Research & Development 17/362

18 Toelichting voltijd opleiding Chemie en voltijd opleiding Chemische Technologie Bij aanvang van een van de beide voltijdopleidngen aan het Institute for Life Sciences & Chemistry (ILC) word je geplaatst in de propedeuse. Die propedeutische fase (P-fase) heeft een nominale studieduur van één jaar (havist). Voor vwo ers en verwante mbo ers is de studieduur van de P-fase een halfjaar (zie ook de tabellen in en 4.2). De propedeuse bestaat uit twee studieprogrammaonderdelen, ook wel semesters genaamd. Studenten die de hele propedeuse volgen worden bij aanvang van de opleiding geplaatst in het eerste semester (VP1H). Voor de drie voltijdopleidingen van het Institute for Life Sciences & Chemistry (Chemie, Chemische Technologie en Biologie en medisch laboratoriumonderzoek), is dit een gemeenschappelijk semester. Tijdens dit semester is er dus nog oriëntatie mogelijk. In de tweede helft van dit eerste semester ( B) moet de student een keuze maken tussen Life Sciences (de opleiding Biologie en medisch laboratoriumonderzoek) of Chemistry (de opleidingen Chemie en Chemische Technologie). Studenten die kiezen voor Chemistry kiezen uiteindelijk in het tweede semester definitief voor of de opleiding Chemie of de opleiding Chemische Technologie. Studenten die de P-fase in een verkort programma volgen (vwo ers en mbo ers) worden bij aanvang van de opleiding meteen in het tweede semester geplaatst (zie en 4.2). Omdat het tweede semesterprogramma Life Sciences verschillend is dan dat van Chemistry kunnen deze studenten dus niet meer switchen naar Life Sciences. Zij kiezen wel in dit VC2-semester nog definitief voor of de opleiding Chemie of de opleiding Chemische Technologie. De hoofdfase (H-fase) studieduur is drie jaar, uitgezonderd voor mbo ers met het voor de uiteindelijk gekozen opleiding vereiste juiste verwante mbo-diploma. Voor hen duurt de hoofdfase tweeënhalf jaar (zie tabel 2 en tabel 3 in en ook 4.2). De hoofdfase van beide voltijd opleidingen bestaat uit zes semesters (drie jaar). Semester 4 is een gemeenschappelijk semester beide opleidingen. De overige semesters zijn opleidingsspecifiek. Binnen de opleiding Chemie kies je in VC4 nog voor een van de twee specialisatierichtingen. Tabel 5: Opleidingsstructuur deeltijd opleiding Chemie PROPEDEUSE HOOFDFASE Jaar 1 Jaar 2 Jaar 3 Semester 2 Semester 3 Semester 4 Semester 5 Semester 6 Semester 7 DC2 DC3 DC4 DC5 DC6 DC7 Groen gemarkeerd propedeutische fase (studieprogramma DC2) DC2 - DC7: Studieprogramma s deeltijd Chemie, semesters 2 tot en met 7 DC7: Afstudeeropdracht Toelichting deeltijd opleiding Chemie De deeltijd opleiding Chemie is een driejarige opleiding voor studenten die een mlo-vooropleiding hebben afgerond en die gedurende tweeënhalf jaar van de opleiding in het werkveld praktisch werkzaam zijn in een chemische laboratoriumfunctie (zie par ). De deeltijd opleiding Chemie is opgebouwd uit 6 semesters van een half jaar (DC2 tot en met DC7). De propedeuse van de deeltijd opleiding Chemie (DC2) duurt een half jaar en de hoofdfase bestaat uit twee en een half jaar (5 semesters) theoretisch en praktisch onderwijs, waarbij in het laatste half jaar een afstudeeropdracht moet worden uitgevoerd buiten de opleiding, doorgaans het laboratrium waar de student werkzaam is. Voor verwante mbo ers die de deeltijdopleiding volgen geldt dat deze studieduur uitsluitend van toepassing is indien overdag werkzaamheden van voldoende omvang worden verricht op tenminste mbo-niveau. 18/362

19 Tabel 6: Opleidingsstructuur duale opleiding Chemische Technologie PROPEDEUSE HOOFDFASE Jaar 1 Jaar 2 Jaar 3 Jaar 4 Semester 1 Semester 2 Semester 3 Semester 4 Semester 5 Semester 6 Semester 7 Semester 8 DT1 DT2 DT3 DT4 Groen gemarkeerd propedeutische fase (studieprogramma DT1) Associate degree fase: Jaar 1 (DT1) + jaar 2 (DT2) DT1 DT4: Studieprogramma s duale opleiding Chemische Technologie, semesters 1 tot en met 8 DT3 DT4: De afstudeeropdracht wordt gestart in DT3 en afgerond in DT4 Toelichting duale opleiding Chemische Technologie (Bachelor en Associate degree) Tijdens de semesters 1 tot en met 6 volg je gedurende één dag per week, in een middag- en avondprogramma, theorielessen. Praktijkopdrachten voer je uit op je eigen werkplek. Het 7de en 8 ste semester (DT4) staat geheel in het teken van je Bachelor-afstudeeropdracht. Je volgt dan geen theorielessen meer. Studenten die het Associate degree willen halen studeren aan het einde van het tweede jaar af (DT1 + DT2). Als je na 4 jaar de volledige studie hebt voltooid ontvang je het bachelordiploma. Je bent dan Bachelor of Applied Science. 2.4 Propedeuse De splitsing van de opleiding in een propedeutische fase en een hoofdfase is niet voor niets. De overheid markeert het eerste jaar (de propedeuse) omdat het drie belangrijke functies heeft: Oriëntatie Voor je studievoortgang is het van groot belang dat je een opleiding volgt die bij je past. Dat betekent dat de inhoud van de opleiding, het beroepenveld waarvoor je wordt opgeleid en de wijze waarop je opleiding is georganiseerd je moeten aanspreken. De propedeuse is er mede voor bedoeld om te kijken of dat het geval is en is daar ook op ingericht. Selectie Aan het einde van je eerste studiejaar wordt de balans opgemaakt. Zit je wel op de juiste opleiding? Kun je het niveau aan? Is je studievoortgang voldoende? De antwoorden op die vragen blijken een grote voorspellende waarde te hebben voor het uiteindelijk behalen van je diploma in de termijn die daarvoor staat. Binnen de HU maken we de balans op met een individueel studieadvies op basis van het begeleidingstraject. Daarbij wordt gekeken naar het aantal behaalde EC s. Het is heel belangrijk dat je de norm van dit studieadvies kent, en ook de regels die rondom deze norm gelden. Lees daarom paragraaf Studieadvies, zodat je niet voor verrassingen komt te staan. Er geldt namelijk: wie niet aan de norm voldoet en een bindend negatief studieadvies krijgt, mag de opleiding niet vervolgen. Verwijzing Als je onverhoopt niet op een juiste opleiding zit, raak dan niet in paniek. Van belang is dat je tijdig aankaart dat je twijfelt aan je studiekeuze. Wellicht is dat onterecht en zijn je beelden nog niet compleet. Er zijn voorzieningen die je ondersteunen bij studietwijfel. Je kunt bijvoorbeeld terecht bij Centrum Studiekeuze en een studiekeuzetest doen. Belangrijk: neem in geval van twijfel altijd tijdig contact op met je studieloopbaanbegeleider. 19/362

20 2.4.1 Programma Per studiejaar stelt de opleiding het onderwijsprogramma (curriculum) van zowel de gehele studie als van de onderdelen vast. Dit studieprogramma geldt uitsluitend voor het studiejaar waarvoor het is vastgesteld. De cursussen van de propedeuse zijn hieronder aangegeven inclusief het aantal bijbehorende EC s en de OSIRIS-code. Een gedetailleerd overzicht en beschrijvingen van de cursussen vind je achterin deze studiegids en in OSIRIS ( De propedeuse van de voltijdopleiding Chemistry voor havisten (havo-route) bestaat uit 2 semesters van elk een half jaar (VP1H en VC2). Voor VWO-ers bestaat deze uit 1 semester: VC2. Voor mlo-ers bestaat deze uit 1 semester VC2. Elk semester bestaat uit 2 lesken, A en B, elk van 9 (soms 10) lesweken. De volgende tabellen geven een overzicht van de verschillende studieprogramma s van de propedeuse. Hierin worden ook de officiële Osiris cursuscodes (bijv. TPLC-VLS1V-12), het aantal studiebelastingsuren (SBU) en het aantal studiepunten (European Credits, EC s) vermeld. 20/362