Artikel 43-vragen met betrekking tot integriteit en toezicht.

Transcriptie

1 uw nummer uw datum 26 oktober 2009 ons nummer 2009-UIT onze datum 10 november 2009 verzonden 11 november 2009 inlichtingen bij R. Mahieu sector/afdeling SECR/Kabinet en Voorlichting doorkiesnr AAN het raadslid de heer L. Coenen bijlage(n) betreffende Artikel 43-vragen met betrekking tot integriteit en toezicht. Aantal uren besteed aan beantwoording brief: 5 Geachte heer Coenen, Ter beantwoording van de door u gestelde vragen op grond van artikel 43 van het Reglement van Orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van de gemeenteraad met betrekking tot artikel 43 vragen deel ik u, met opneming van de inleiding, het volgende mede. Onlangs zijn wij allen, en met name u als portefeuillehouder voor integriteitskwesties, door met name Gouverneur Leon Frissen erop gewezen (d.m.v. een artikel in De Limburger van 29 september 2009), dat er een strenger toezicht moet zijn op de integriteit. Hij zegt daarbij letterlijk Met alleen het formuleren van regels kunnen we niet meer volstaan. Daartoe uitgenodigd wil hij echter geen voorbeelden noemen over een aantal recent gebleken gevallen van (ernstige) integriteitschending. Wel verwacht hij hierin een sturende rol van u als een van de burgemeesters. De Stadspartij Roermond hecht eraan dat u zich hieraan conformeert en dat u meer dan tot nu toe is gebleken een pro-actief beleid en uitvoering hierin voert. Wellicht maakt u wel uitputtend gebruik van uw mogelijkheden; dan horen we dat ook graag. Vraag 1. Bent u het met ons eens, dat er nog een wereld te gaan is op preventief en repressief integriteittoezicht? Hoe gaat u dit dan (anders) aanpakken? Welke middelen ontbreken er nog? Het is juist dat de Commissaris van de Koningin recent in het openbaar zijn zorgen heeft geuit over een aantal gevallen van (ernstige) integriteitschending in onze Provincie. Met de Commissaris van de Koningin deel ik de opvatting dat het belangrijk is voor de geloofwaardigheid van de overheid dat zij betrouwbaar en integer is. Een overheid die niet integer is, verliest het vertrouwen van de burgers en uiteindelijk haar gezag. Door integer te zijn toont de overheid zich een betrouwbare en voorspelbare partner. Het gaat Stadhuis, Markt 31 Postbus AX Roermond Telefoon (0475) Fax (0475) Rabobank

2 Pagina 2 daarbij om de integriteit van politieke ambtsdragers (bestuurders en volksvertegenwoordigers) en ambtenaren. In de afgelopen jaren is het belang dat de politiek en de samenleving hechten aan een betrouwbaar en integer openbaar bestuur sterk toegenomen. Ook in Roermond hebben wij in de afgelopen jaren gewerkt aan het formuleren van integriteitsbeleid. Genoemd kunnen onder meer worden de gedragscode voor bestuurders, de procedures met betrekking tot nevenfuncties en de openbaarmaking daarvan, de wettelijke regels rond onverenigbare betrekkingen, het melden en registreren van uitnodigingen van collegeleden door relaties, maar ook het afleggen van de eed of belofte door nieuwe medewerkers. Het formuleren van regels biedt geen absolute garantie voor de integriteit van de organisatie. Wel wordt de kans dat integriteitschendingen zich voordoen kleiner. Meer regels acht ik niet noodzakelijk. Integriteit is meer dan het vaststellen van regels. Er dient continue aandacht voor te zijn. Ik realiseer mij dat ik als burgemeester uit hoofde van mijn ambt hierin een bijzondere verantwoordelijkheid heb. In mijn functioneren tracht ik deze taak ook op een duidelijk en kenbare wijze in te vullen. Onafhankelijk van veel andere incidenten elders die de krant hebben gehaald wensen wij antwoorden te krijgen op de volgende vragen: Vraag 2. Zijn er bij u incidenten, gedragspatronen van (mogelijke) integriteitschending bekend waarin het verstandig kan zijn om bijvoorbeeld een integriteittoets te laten houden door een bureau BING of anderszins? Waaruit blijkt, dat u en /of uw collega s uit het college een hoge prioriteit geven aan meer zaken rondom dit thema, dan alleen aan het opstellen van formele regels? Ik heb u in de afgelopen periode tweemaal gevraagd om het thema Integriteit op de agenda te zetten van het Presidium. Bij de 2 e poging heeft u uiteindelijk in juni 2009, zonder enige discussie dit thema behandeld. Er zijn bij mij geen gevallen van integriteitschending bekend. Inschakeling van het bureau BING is dan ook niet aan de orde. Het college van burgemeester en wethouders is zich bewust van de speciale positie die het inneemt in het integriteitsbeleid en de verantwoordelijkheden die daarbij horen. Dit geldt uiteraard ook voor ieder individueel lid van het college. Elke dinsdag worden in de collegevergadering de uitnodigingen van verenigingen, relaties etc. doorgenomen en wordt melding gemaakt van persoonlijke feiten. Deze worden door de gemeentesecretaris geregistreerd. Het is juist dat het onderwerp integriteit op uw verzoek tweemaal geagendeerd is voor bespreking in het Presidium. De eerste keer was in De griffier heeft toen een notitie voorbereid die is geagendeerd voor de presidiumvergadering van 17 maart Omdat u in de bewuste vergadering niet aanwezig was, heeft het Presidium het onderwerp van de agenda afgevoerd. In 2009 heb ik, nadat u in de commissie AZ opnieuw had gevraagd om een discussie over integriteit, toegezegd een discussienotitie voor te bereiden. Deze discussienotitie is geagendeerd voor de presidiumvergadering van 22 juni Ook in deze presidiumvergadering

3 Pagina 3 was u echter niet aanwezig. Beide keren zijn door u ook geen opmerkingen gemaakt bij de vaststelling van de besluitenlijsten van het presidium. Het presidium heeft toen uitgesproken van mening te zijn dat het onderwerp integriteit bij het begin van elke nieuwe raadsperiode aan de orde dient te komen en voor het restant van de huidige raadsperiode geen wijzigingen in de regels noodzakelijk te achten. Uw stelling dat dit in juni 2009 zonder enige discussie is behandeld, onderschrijf ik niet. Vraag 3. Welke maatregel(en) ontbreken er nog om (mogelijke) integriteitschending (proberen) te voorkomen? En welke incidenten, zo ze er mochten zijn, zijn gemeld bij de Commissaris der Koningin van Limburg? Ik verwijs u naar de beantwoording van vraag 1 en 2. Vraag 4. Wilt u ons in voorkomend geval - informeren over de incidenten en de mogelijke afhandeling daarvan? Zo niet, waarom niet? In welk gremium kunt u dit soort kwesties bespreken (fractievoorzittersberaad of anderszins)? Indien zich een situatie van integriteitschending voordoet, zal ik bij het minste of geringste signaal direct actie ondernemen. De leden van de gemeenteraad zal ik informeren. Hoe en op welke wijze is mede afhankelijk van de aard van het incident. Een bijeenkomst met de fractievoorzitters is een mogelijkheid. In verband met de mededeling van de CdK, dat hij de Zuid-Limburgse werkgroep Integriteit wenst op te schalen naar de gehele provincie, vraag ik u opnieuw (zoals eerder in een mondeling onderhoud met u ook door mij aangevoerd), of u hieraan actief zult meedoen? Het niet matsen van elkaar kreeg onlangs de aandacht in een artikel in Typisch Limburg van een projectontwikkelaar die zegt, dat er niemand gematst wordt in Roermond. Ik ben bereid de man op zijn woord te geloven. In welke mate voorziet u risico s bij dure aan en verkopen en in het vaker werken met dezelfde partijen en hoe dekken het college en/of de Raad deze risico s voor de gemeente af? Graag mag ik een voorbeeld aanhalen van afgelopen raadsvergadering waarin o.a. door de PvdE en mij als woordvoerder van de Stadspartij Roermond is aangehaald, dat Lidl wel gek moet zijn om euro te laten liggen op de doorverkoop van hun huidige terrein aan de Maastrichterweg in Herten? Bent u het met ons eens dat het goed zou zijn om enige verwarring en onzekerheid ten aanzien van dit soort vastgoed/terrein aan- en verkopen weg te laten nemen bij de (sommige) raadsfracties? Wat is ingeleverd in de onderhandelingen en met welke tegenprestatie? In hoeverre zijn er gespreksverslagen van de vele gesprekken van de portefeuillehouders belast met dergelijke grote belangen en beslissingen? Mogen wij het betreffende dossier inzien waarin bijv. deze specifieke koop (door /verkoop/huur is geregeld? Worden de collega s in het College hiervan regelmatig op de hoogte gehouden? Bestaat er zoiets als een kruisbestuiving/cross-

4 Pagina 4 informatie naar elkaar? Op welke wijze informeren collegeleden elkaar hierin? Mogen wij onderliggende besluitenlijsten op dit punt inzien? Hoe denkt u verder invulling te kunnen geven aan de bewaking Vraag 5. Hoe staat het College van B. en W. (wilt u de vraag op de agenda van het college zetten?) tegenover mogelijke verbeteringen in de pro-actieve houding van met name de wethouders om nog beter hun integriteit en die van de ambtenaren te laten toetsen? Welke maatregelen mogen we verwachten in dit kader, dan wel kunt u volstaan met toepassing van bestaand instrumentarium? Deze vraag wordt ingeleid door een reeks van vragen. Ik zal daar eerst kort op ingaan. De Commissaris van de Koningin heeft inderdaad het voornemen om de in Zuid-Limburg bestaande werkgroep integriteit op te schalen naar provinciaal niveau. In antwoord op uw vraag deel ik u mee dat ik hier actief aan zal deelnemen. Ik zal met ingang van 2010 de Commissaris van de Koningin ook jaarlijks een ambtsbericht sturen over de wijze waarop ik in de gemeente invulling geef aan het integriteitsbeleid. Nieuwe instrumenten acht ik op dit moment niet noodzakelijk. Uiteraard worden in- en externe ontwikkelingen op dit terrein wel gevolgd door mij en indien nodig ingevoerd. De besluitvorming in onze gemeente is transparant en verloopt langs de hiervoor geldende wet- en regelgeving en met inachtneming van de door de gemeenteraad vastgestelde kaders. In de besluitvorming zijn diverse momenten ingebouwd waarin de gemeenteraad wordt geïnformeerd en waarin de gemeenteraad gebruik kan maken van de ter beschikking staande middelen om het college te controleren. De gemeenteraad heeft hiervoor op 3 april 2008 de Handreiking actieve- en passieve informatieplicht vastgesteld. In het college zien wij er ook gezamenlijk op toe dat deze regels worden nageleefd. U haalt als voorbeeld de besluitvorming aan over de Lidl aan de Maastrichterweg. Ik ga de antwoorden op deze vragen hier niet herhalen. Ik verwijs u naar de notulen van de raadsvergadering van 24 september 2009 (pagina 260 tot en met 266) waarbij wethouder IJff als vervanger van wethouder van Rey over deze kwestie namens het college het woord heeft gevoerd. Ten aanzien van de ambtenaren kan ik mededelen dat de ambtelijke rechtspositie afdoende voorzieningen kent om de integriteit van medewerkers te waarborgen. Behoudens deze arbeidsvoorwaardelijke bepalingen krijgt integriteit in onze organisatie ook op een andere manier aandacht. Zoals vermeld dient iedere nieuwe medewerker een eed of belofte af te leggen. Bijna iedere maand vindt dit plaats in een speciale bijeenkomst. Bij deze gelegenheid wordt zowel door mij als door de gemeentesecretaris uitgebreid stilgestaan bij de bijzondere positie en verantwoordelijkheid die de medewerker als ambtenaar inneemt. De afdelingshoofden en/of sectordirecteuren zijn bij deze bijeenkomst aanwezig. Gedurende het dienstverband is integriteit een vast onderwerp van het

5 Pagina 5 loopbaangesprek tussen medewerker en leidinggevende. Bij het verwerken van declaraties is er een scheiding aangebracht ten aanzien van het invoeren van mutatie en de controle daarop. Daarnaast zal er binnen afzienbare tijd een actualisering plaatsvinden, waarbij het onderwerp integriteit organisatiebreed zowel schriftelijk als mondeling onder de aandacht wordt gebracht. Dit zal geschieden in de vorm van een handleiding en het op de agenda plaatsen van het onderwerp in het afdelings- en werkoverleg. Waar, ondanks alle preventieve voorzieningen en aandacht, medewerkers toch de fout ingaan, worden schendingen van integriteit steeds direct en adequaat aangepakt. Vraag 6. Bent u bereid te onderzoeken in hoeverre er naast de onverenigbare betrekkingen en handelingen ook vermogenskwesties of mogelijke andere belangen actief gemeld kunnen/moeten worden? Heeft u meldingen van die aard verkregen? Wij refereren bijvoorbeeld ook aan de krantenartikelen rondom de koop van een vakantiebungalow door de heer van Leers. Is en blijft dit alleen een privé-kwestie? Wij wensen geen heksenjacht te ontketenen op publieke figuren, maar willen wel maximale garanties dat we niet voor onverwachte zaken komen te staan. Ik heb geen meldingen van dien aard ontvangen en er is dan ook geen aanleiding om dit verder te onderzoeken. Een kopie van deze brief is aan de overige leden van de raad gezonden. De burgemeester van Roermond, H.M.J.M. van Beers