BELEIDSNOTA

Transcriptie

1 BELEIDSNOTA JEUGD & VREDE

2 Jeugd & Vrede vzw Koningin Astridlaan Mechelen 015/ Ondernemingsnr.: Jurgen Sprangers, IBAN: BE Coördinator en gedelegeerd bestuurder BIC: ARSP BE22 Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 2 van 115

3 Helaas Helaas, de laatste tijd zijn de uitwassen van pestsituaties niet uit de media te slaan. Voor heel wat jongeren is de confrontatie met geweldsituaties in hun leefomgeving een schijnbare evidentie. Verbaal, digitaal en fysiek. In het verkeer, op en rond het voetbalveld, in en om de school, op het internet. De samenleving schijnt te verruwen. Soms lijkt het of geweldloosheid een waarde is die aan belang inboet. Als reactie op deze evolutie zal Jeugd & Vrede een tandje bijsteken om zoveel mogelijk kinderen, jongeren en hun begeleiding te inspireren met een actieve cultuur van vrede en geweldloosheid. Hoe we dat gaan doen lees je in dit vierde beleidsplan van nu nog Jeugd & Vrede. De opmaak ervan begon met een droom-workshop in het najaar van 2011 en resulteert nu, eind 2012, in een ambitieus maar realistisch en gedetailleerd plan. Toch is het échte resultaat van een grondige gezamenlijke en co-creatieve herbronning niet dit document, maar een vernieuwd enthousiasme bij een groeiende groep betrokken vrijwilligers. In de aflopende beleidsperiode werd sterk ingezet om de interne werking te verstevigen om op een gepaste manier de evolutie van de organisatie in het laatste decennium te managen. De meest in het oog springende verandering was de aanwerving van een coördinator. De verdere evolutie van vredeseducatieve jeugddienst naar jeugdvereniging was een tweede belangrijke prioriteit. Daarmee werd het fundament gelegd om resoluut onze blik naar buiten te wenden, bij opmaak van dit beleidsplan. Ruim één jaar werkten vrijwilligers uit alle geledingen van de organisatie, in nauwe samenwerking met het team, aan een vernieuwd Jeugd & Vrede. In de verschillende fasen toetsten we onze keuzes af bij een ruim extern netwerk. Vanuit onze droom, onze positie in het jeugdwerklandschap en onze expertise schreven we een nieuwe missie, bakenden we doelgroepen af en kozen we nieuwe thema s. Het scherp stellen van onze uniciteit zorgde ervoor dat vele creatieve ideeën gelanceerd werden. Sterke ideeën, om in onze samenleving vanuit verbondenheid te werken aan een cultuur van vrede. Tegelijk geldt: wat al sterk is, gooi je niet weg, maar verbeter je nog. De som van beide maakte het uiteindelijk niet gemakkelijk om de belangrijke en noodzakelijke operationele keuzes te maken. De vele goede ideeën toonden voor ons in ieder geval aan dat er in Vlaanderen nood is aan een jeugdorganisatie als de onze. Een nieuw inhoudelijk profiel verdient ook een nieuw extern profiel. In de loop van 2013 zal Jeugd & Vrede haar oude naam, door jongeren getypeerd als katholiek en geitenwollen sok, vervangen door een nieuwe. Een werkgroep van vrijwilligers uit de verschillende onderdelen van Jeugd & Vrede legt alvast een concreet voorstel op tafel. Onder voorbehoud van goedkeuring door de raad van bestuur en de algemene vergadering zullen we voortaan conflicten hanteren en geweld aanpakken, met vrijwilligers de culturele dialoog bevorderen en een cultuur van vrede exploreren vanuit een maatschappijkritische houding, onder de naam... TUMULT. Ik dank alvast de vele vrijwilligers en het team voor hun inzet in de huidige werking en bij de opmaak van dit beleidsplan. Overtuigd van de sterkte en noodzaak van de vele activiteiten die we plannen, trekken we vol goesting een nieuwe hoofdstuk in de geschiedenis van ónze organisatie op gang. Olivier Forges, voorzitter Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 3 van 115

4 Inhoudstafel Voorwoord... 3 Inhoudstafel... 4 Deel 1 - Inhoudelijke identificatie 1. Ontstaansgeschiedenis In 3 stappen naar het huidige Jeugd & Vrede Thematische evolutie Evolutie van dienst naar vereniging Kerntaken en aanpak Vernieuwde missie De droom: een actieve cultuur van vrede en geweldloosheid De weg: het belang van in verbondenheid omgaan met conflict en een maatschappijkritische houding Het voertuig: inclusief, empowerend, speels en participatief Huidig aanbod Strategische visie tot beleidsuitdagingen Positionering en profilering Het kruispunt tussen het jeugdwerk en de vredessector Nieuwe thematische afbakening Doelgroep en bereik Evolutie van dienst naar vereniging Prioriteiten in het benaderen van de doelgroep Jeugd & Vrede = landelijk jeugdwerk Jeugd & Vrede wil er ook zijn voor het onderwijs Projecten in de brede vrije tijd Huidig organigram Tot stand komen beleidsnota Verandering van organisatiestructuur en -cultuur Geen fusie met Vormen Bevraging van stakeholders (zie bijlage 1) Avondje geschiedenis Denkdag 1 leidt tot nieuwe missie goedkeuring op AV Denkdag 2 strategische visie Werkgroep verfijnt thema s en afbakening van de doelgroepen Bevraging van externe stakeholders SWOT in iedere vrijwilligersploeg verzamelen van actie-ideeën Plandag Werkgroep en coördinator diepen de nota uit AV keurt goed Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 4 van 115

5 Deel 2 - Uitgewerkt strategisch kader 1. SD: Vanuit verbondenheid conflicten hanteren en geweld aanpakken OD. Activiteiten en vorming OD. Jeugdwerk versterken met expertise OD. Tentoonstellingen en producten OD. Kies Kleur tegen Pesten + de 'Pesten-dat-kan-niet!'-prijs OD. Permanentie rond vragen SD. Culturele dialoog bevorderen OD. Inleefreis OD. Kampen voor kinderen in armoede en vluchtelingenkinderen OD. Cursussen OD. Activiteiten en vorming OD. Tentoonstellingen en producten SD. Oorlog en vrede exploreren OD. Herdenking van 100 jaar WO OD. Relatie met academische instellingen OD. Activiteiten en vormingen op te zetten OD. Tentoonstellingen en producten OD. Bijzonder Comité voor Herinneringseducatie SD. Maatschappij kritische houding rond de 8 thema s uit de actieve cultuur van vrede OD. vteam OD. Uitspraak in het maatschappelijk debat OD. Vredesweek OD. Jaarlijks 1 actie rond de brede cultuur van vrede en geweldloosheid OD. Tentoonstellingen en producten Samenwerkingen met freelancers en partners, vertegenwoordiging en netwerking SD. Participatieve vrijwilligersorganisatie OD. Ontmoeting, uitwisseling en doorstroming OD. De JeVkes OD. De vormingspool OD. De werkgroep internationaal SD. Kwalitatief organisatorisch kader in overeenstemming met missie en visie OD. Mensen OD. Middelen OD. Financiën OD. Beleidskeuzes OD. Kwaliteitsbeleid OD. Communicatie Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 5 van 115

6 Deel 3 - Begroting en toelichting 1. Financiële evoluties van de laatste jaren Personeelsbegroting Begroting werkingsmiddelen Berekening gevraagd subsidiebedrag euro Toelichting bij enkele belangrijke posten Deel 4 - bijlagen 1. Enkele resultaten van de stakeholdersbevraging zomer Deelresultaat van denkdag 1 ( ) overzicht van stakeholders en onze verantwoordelijkheid daartegenover Lijst met stakeholders die bevraagd werden over ons vernieuwd inhoudelijk profiel SWOT-analyse van de werkgroep internationaal Crie de coeur van J&V in De Standaard van Samenstellingen Algemene Vergadering en Raad van Bestuur Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 6 van 115

7 Deel 1: inhoudelijke identificatie 1. Ontstaansgeschiedenis 1.1. In 3 stappen naar het huidige Jeugd & Vrede De organisatie ontstaat onder de naam Burgerdienst voor de Jeugd (BDJ) op initiatief van Vlaamse leden van de War Resisters International. We noteren de eerste activiteiten in 1964 n.a.v. de totstandkoming van een wettelijke regeling van het statuut van de gewetensbezwaardedienstweigeraar. BDJ heeft vanaf 1969 een secretariaat in Brussel, wordt een vzw in 1972 en krijgt een erkenning als landelijke jeugdvereniging in De hoofdactiviteit in die periode is de steun aan de gewetensbezwaarden (informatie, vorming en werkbemiddeling), de promotie van de vervangende burgerdienst, de vertegenwoordiging van de gewetensbezwaarden en de politieke actie voor de verbetering van het wettelijke statuut en de burgerdienst. De duizenden burgerdienstplichtigen bouwen in de zeventiger jaren als gratis personeelskrachten mee aan de nieuwe sociale diensten en bewegingen die ontstaan in de ontwikkelings-, mensenrechten-, milieu- en vredessector. In 1983 is de burgerdienst ingeburgerd en breidt BDJ vzw onder de roepnaam Jeugd & Vrede haar werking uit tot het terrein van de vredesopvoeding. Educatie rond mondiale vorming en vrede staat dan nog in zijn kinderschoenen. In 1992 beslist de regering plots dat de dienstplicht wordt opgeschort, waardoor tegen 1994 legerdienst en dus ook burgerdienst verdwijnen. BDJ vzw converteert haar werking volledig naar vredesopvoeding en verandert haar naam in Jeugd & Vrede. Zo begint de organisatie haar derde leven en groeit met een grotere doelgroep en een ruimer thema naar de landelijke jeugddienst die we nu kennen. Vooral de productontwikkeling geeft in de negentiger jaren uitstraling aan de organisatie. Na de eeuwwisseling wordt ook steeds meer gefocust op vorming, begeleiding en educatieve activiteiten Thematische evolutie In 1993 geeft onze eerste reizende tentoonstelling Wit over Zwart, over beeldvorming en vooroordelen over Afrika en Afrikanen in onze populaire cultuur, de tendens aan. In 1994 kaarten we de problematiek van pesten bij jongeren (op school en in het jeugdwerk) aan. Pesten is dan nog een taboethema. J&V speelt met haar initiatieven als eerste organisatie een grote rol in het doorbreken van dit taboe en zorgt voor het toenemen van de aandacht die de problematiek van pesten verdient. We maakten sindsdien 13 tentoonstellingen aangevuld met werkmappen, doeboekjes, een video, een Cd-rom, een prentenboek, enz. We zijn ook initiatiefnemer en voortrekker van de Vlaamse coördinatie rond pesten met o.a. het Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten en de Pesten-dat-kan-niet! Prijs, die in 2013 voor de veertiende keer wordt uitgereikt. De focus ligt niet alleen op onderwijs maar ook op jeugdwerk. De voorbije jaren zijn de vormingen rond pesten in het jeugdwerk toegenomen. In 2012 wordt de alom bekende Move tegen Pesten (dans en zang) mede door de mediasteun van Ketnet en Klasse een megasucces met meer dan een kwart miljoen deelnemers. Het taboe is intussen doorbroken. In de toekomst trekken we het thema verder open naar andere aspecten van de socio-emotionele ontwikkeling zoals oplossen van conflictsituaties en voorkomen van geweld. In 1995 beginnen we ons hoofdstuk over kinderrechten te schrijven. Het Internationaal Verdrag bestaat op dat moment al enkele jaren. De Vlaamse kinderrechtencommissaris verklaarde dat J&V in feite de meest actieve organisatie is in het sensibiliseren rond de kinderrechten en het Verdrag. De jongste jaren is J&V op dit terrein aanwezig gebleven, maar met meer afgebakende thematische Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 7 van 115

8 invalshoeken (kindsoldaten, straatkinderen) en methodieken (inleefreizen, speldozen). Omdat intussen meerdere organisaties specifiek rond kinderrechten werken, laten we dit werkterrein nu graag aan hen over. (zie ook 3.2) In 1996 komt het luik respecteren van culturen/kiezen voor verdraagzaamheid duidelijk mee in ons pakket vredeseducatie. Het begint bij de educatieve reizende tentoonstelling (met handleiding) Van Algebra tot Pyjama (over de culturele erfenis van de Arabische cultuur in onze cultuur en over de beeldvorming omtrent Arabieren bij ons) en haar opvolger Van Pyjama tot Zenith. Naast een stevig aanbod aan producten hebben we binnen dit luik ook activiteiten en vormingen ontwikkeld, zoals de interculturele wandelingen en vakantiekampen, georganiseerd voor groepen van jonge asielzoekers uit Vlaamse opvangcentra en kinderen in armoede. In 2012 waren er 9 kampen voor 180 kinderen en jongeren. Hiervoor organiseren we ook kadervorming voor begeleiders (animator, hoofdanimator) uit dezelfde doelgroep. De kampen en de kadervorming zijn de topactiviteiten van het huidige J&V. Sinds 2004 organiseren we ook internationale inleefreizen (Oeganda, Sri Lanka, Ecuador, Congo ). Aan de reis is fondsenwerving gekoppeld in samenwerking met Children of the Street. Het geld wordt opgehaald door de organisatie van een vijftal grote zanghappenings voor duizenden kinderen met gelinkt educatief materiaal. De deelnemers van de inleefreis verbinden zich er toe om na de reis voordrachten en andere activiteiten te organiseren voor andere jongeren is het startjaar van leren van oorlog of herinneringseducatie. Door herinneringseducatie als zeer belangrijk te bestempelen om oorlog te zien als gruwel (geen oorlogsheroïek) en als onaanvaardbare optie, hebben we ook hier mee een pioniersrol vervuld. We zetten dagreizen op naar de Westhoek en historische sites in Leopoldsburg en Lommel, ontwikkelden educatieve affiches, tentoonstellingen, enz. Uit onderzoek blijkt dat jongeren weinig geïnformeerd zijn over volkerenmoorden en genocide die in de loop van de geschiedenis en in alle continenten gebeurd zijn. Met deze werking wil J&V daarop een antwoord bieden. Het thema Omgaan met conflicten komt vanaf 2000 aan bod met o.a. Mikpunt, een tentoonstelling met een set themabrochures en een video, over jongeren en geweld. We willen jongeren zelf op een open en eerlijke manier laten praten over geweld en geweldsituaties waarin ze betrokken waren en laten nadenken over de gevolgen van psychisch en fysisch geweld. In toenemende mate geven we vorming rond dit thema. Vanaf de start van de nieuwe beleidsperiode wordt dit thema centraal geplaatst. Zie 3.2 en SD 1. In 2002 begint een nieuwe deelwerking voor vredeseducatie onder de algemene naam Bouwen aan duurzaamheid. Concreet gingen we in 2002 aan de slag met het thema Water waarmee we een problematiek naar voor brengen die lokaal en mondiaal belang heeft, die voor jongeren goed begrijpbaar is en waarbij een duidelijke link bestaat tussen vrede, milieu en ontwikkeling. Water als recht voor iedereen is ook een democratische uitdaging. Ook andere ecologische en economische thema s kwamen aan bod met de tentoonstelling Over the top (2012) over klimaatverandering als hoogtepunt. Deze pijler van vredeseducatie krijgt nu ook veel aandacht van gespecialiseerde organisaties en dus zal J&V hier in de toekomst minder actief zijn. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 8 van 115

9 1.3. Evolutie van dienst naar vereniging De voorgaande informatie schetst J&V als vredesfabriek, maar de organisatie is natuurlijk mensenwerk. Steeds meer ook het werk van een groeiend aantal betrokken vrijwilligers. J&V zet zo haar evolutie van dienst naar vereniging verder. In de jaren 90 lag de focus voornamelijk op het met partners, vanachter een bureau ontwikkelen van educatieve producten, reizende tentoonstellingen en campagnes, altijd voor het jeugdwerk bedoeld maar met onderwijs als voornaamste afnemer. Sinds de eeuwwisseling ontstond er ook stilaan een eigen jeugdwerkaanbod, rechtstreeks met kinderen en jongeren, op het veld. Activiteiten en vormingen die mee door vrijwilligers werden gerealiseerd: de interculturele kampen, de inleefreizen, een groeiend aanbod jeugdwerkvormingen. De sturing van de organisatie bleef echter nog vooral het werk van de stafmedewerkers, bevraagd door enkele vrijwilligers die mee in het bestuur zaten. Sinds enkele jaren wordt J&V echt mee gemaakt door de vrijwilligers, binnen hun eigen deelwerking (kampen, inleefreis, vorming), maar ook daarbuiten. De raad van bestuur bestaat enkel nog uit vrijwilligers, gesteund door de coördinator, en er bestaan verschillende ad hoc werkgroepen die de deelwerkingen overschrijden. Deze duidelijk evolutie van dienst naar vereniging zal ook verder tot uiting komen in ons aanbod. Zonder ze overboord te gooien neemt de focus op producten met een breed bereik verder af. Dat komt omdat er steeds minder markt is voor fysieke producten, zonder grote afnames ook geen breed bereik. Bovendien werd de productmodule geschrapt uit de erkenning landelijk jeugdwerk, en zuivere informatieproducten zijn meer dienstenwerk dat dat van een vereniging. J&V wil meer rechtstreeks in interactie gaat met kinderen en jongeren en gaat voor een duurzame leerervaring, zowel voor deelnemers als vrijwilligers. 2. Kerntaken en aanpak 2.1. Vernieuwde missie Jeugd & Vrede streeft ernaar dat álle kinderen en jongeren in Vlaanderen en Brussel een actieve cultuur van vrede en geweldloosheid ontdekken, zelf vormgeven en geëngageerd uitdragen. Jeugd & Vrede wakkert bij hen een maatschappijkritische houding aan en leert hen vanuit een sterke verbondenheid om te gaan met conflict. Jeugd & Vrede werkt inclusief en versterkend vanuit ieders eigen kracht, en staat garant voor een speelse, interactieve en participatieve aanpak De droom: een actieve cultuur van vrede en geweldloosheid Jeugd & Vrede gelooft dat een meer vredevolle samenleving mogelijk is. J&V werkt aan vrede in de brede zin van het woord. We dragen een Actieve Cultuur van Vrede en Geweldloosheid uit, zoals omschreven door de Verenigde Naties in Een Actieve Cultuur van Vrede en Geweldloosheid is: 1) Aandacht voor vredeseducatie 2) Duurzame economische en sociale ontwikkeling 3) Eerbiediging van de mensenrechten 4) Gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen door de integratie van een genderperspectief 5) Democratische participatie van alle burgers 6) Begrip, tolerantie en solidariteit tussen individuen, gemeenschappen, culturen en beschavingen door respect voor verscheidenheid en culturele diversiteit. 7) Participatieve communicatie en de vrije stroom van informatie en kennis 8) Internationale vrede en veiligheid Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 9 van 115

10 Enkel door aan al deze elementen te werken, bouw je effectief aan duurzame vrede. Omwille van het ruime spectrum in verhouding tot de draagwijdte van onze organisatie zal J&V zich vooral toespitsen op enkele deelthema s van de cultuur van vrede en haar vertaling naar jongeren. We focussen op 1) onder de noemer conflict hanteren en geweld aanpakken, op 6) en werken aan de culturele dialoog bevorderen, en tot slot op 8) met oorlog en vrede exploreren. Zie De weg: het belang van in verbondenheid omgaan met conflict en een maatschappijkritische houding De weg naar onze missie stippelen we uit via 2 centrale invalshoeken: aanwakkeren van een maatschappijkritische houding en in verbondenheid leren omgaan met conflict. In verbondenheid leren omgaan met conflict Jeugd & Vrede is fan van conflict. Botsende meningen en belangen dragen de mogelijkheid in zich tot verdiepen, weg van het onverschillige. Ze bieden kans tot empathie, ontdekken van de ander, bijleren. Cruciaal is wel de manier waarop met dat conflict wordt omgegaan. J&V staat voor een opbouwende, geweldloze aanpak van ieder conflict, van interpersoonlijk tot op wereldschaal. We counteren zo machtsmisbruik, vijandsbeeld, de wurging van de andere mening. J&V heeft aandacht voor de dieperliggende behoeften, huldigt de interpreteerbare realiteit, kiest voor de dialoog en de zoektocht naar een coöperatieve oplossing, eerder nog dan een compromis. We beogen oplossingen voor conflicten die de betrokken partijen vooruit brengen, met behoud van de (gelijk)waardigheid, en gedragen door een overstijgend gemeenschappelijk belang. De sleutel tot een succesvolle coöperatieve benadering van een conflict ligt in de verbondenheid. We zetten de theorie van criminologe Anouk Depuydt om in de praktijk. Als antwoord op delinquentie (de-link) omschrijft zij het belang van linken, verbondenheid. Verbondenheid met jezelf, de ander, de materiële omgeving, de samenleving en de natuur. We vertrekken vanuit wat bindt, eerder dan wat scheidt. Zo is het makkelijker verschillen te waarderen in plaats van te problematiseren. Dat alles verbonden is, leren we ook in de mondiale vorming en duurzame ontwikkeling. Bovendien zijn weinig ervaringen sterker en inspirerender dan een gevoel van verbondenheid. J&V laat dan ook al haar deelnemers en vrijwilligers samenhorigheid ervaren. Concreet: J&V leert kinderen, jongeren en hun begeleiding conflicten oplossen vanuit respect en gelijkwaardigheid, zonder de ander psychisch te kwetsen of fysiek een toek op zijn bakkes te geven. We zullen dit thematisch aanpakken (zie 3.2) in de eerste 3 strategische doelstellingen. Aanwakkeren van een maatschappijkritische houding Onbewogen pizza eten bij de beelden van massawreedheden in Syrië? Warm noch koud worden wanneer je Hakim, die als 14-jarige alleen vluchtte uit Afghanistan na de moord op zijn ouders, terug ziet lachen en genieten op een kamp van J&V? De aarde (zien) leegroven en denken: whatever, ik zal het allemaal nog wel overleven. Onverschilligheid is de grootste tegenstander van de cultuur van vrede. Zonder het recht op geen mening aan te tasten zet J&V in op het stimuleren van betrokkenheid, engagement en kritische zin. Niet alleen binden we daarmee de strijd aan met de onverschilligheid, maar tegelijk zetten we aan om het mainstream-denken in vraag te durven stellen. Het kritisch denken mag zich zo niet laten kisten door klassieke kaders, moet vrij en creatief blijven, wat de uitkomst ook is. Zeker kinderen en jongeren hebben een enorm vermogen om vrij en creatief te denken. Gelukkig zijn ze bovendien vaak verontwaardigd door wat hun rechtvaardigheidsgevoel aantast, of verwonderd door wat hen positief verrast. Met die emoties gaat J&V aan de slag. Door middel van actie counteren we een mogelijk gevoel van onmacht, en zetten we in op verbondenheid als drijfveer om aan de cultuur van vrede te werken. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 10 van 115

11 Vooral in de vierde strategische doelstellingen zullen we ons hierop toespitsen. Concreet gaat J&V dit doen door met vrijwilligers ludieke maatschappelijke acties op te zetten rond gebeurtenissen waarover we verontwaardigd zijn, door ons in te zetten voor het lot van de minderjarige asielzoekers, door op inleefreis te trekken met jarigen en hen een ervaring aan te bieden die hun blikveld voor verruimt 2.4. Het voertuig: inclusief, empowerend, speels en participatief Walk the talk. De droom ligt vast (2.2), evenals de weg die J&V kiest (2.3). Maar ook de manier waarop we die weg nemen, ons voertuig als het ware, is cruciaal. J&V zal voortaan inclusief zijn en werken, uitgaan van de eigen kracht van het kind of de jongere, en resoluut kiezen voor een speelse, interactieve en participatieve aanpak. Inclusief Jeugd & Vrede zet in op het bereik van álle kinderen en jongeren. Daarom besteden we bijzondere aandacht aan het bereiken van kinderen en jongeren in armoede, BSO-leerlingen en vluchtelingenkinderen. We gaan daarbij niét uit van een soort integratie van de zwakkeren in een sterkere mainstream -samenleving. We zetten in tegendeel in op samen-leven met waardering van verschillende interesses, achtergronden en leefwerelden. Die verschillen zijn interessant en verrijkend maar mogen niet dominant zijn. We geloven in de kracht van inclusie, niet enkel voor de aandachtsgroepen, maar voor iedereen. Inclusie is geen doel, maar een middel. Culturele roots bv. zijn maar een deel van iemands identiteit. Dat bewijst onder andere onze animatorcursus. Met 32 jongeren van 16 verschillende landen is er sprake van totale culturele gelijkwaardigheid. De verschillende culturen zijn waardevol om rond uit te wisselen, ze verdiepen de cursuservaring. Maar tegelijk zijn ze ondergeschikt aan het gemeenschappelijk doel: samen plezier maken en leren hoe we dat met kinderen en jongeren kunnen doen. Uitgaan van ieders eigen kracht We vermijden om te focussen op wat jongeren nog niét weten of kunnen. We versterken hen vanuit hun eigen persoonlijke kracht. We focussen op talenten. Zoiets geeft goesting. Zo kunnen kinderen jongeren worden die in zichzelf geloven, die weten waarvoor ze staan en er tóch aan durven twijfelen. Wie zelfbewust wordt, krijgt een sterke persoonlijkheid, zal niet pesten, sluit niet uit en kan zich inzetten voor meer dan alleen zijn eigen geluk. Dat is ook werken aan de cultuur van vrede. Speels, interactief en participatief J&V is jeugdwerk. Een speelse, interactieve en co-creatieve aanpak is daarbij de maatstaf. Producten die enkel een boodschap brengen van zender naar ontvanger zijn uit den boze. Bij vormingen van J&V moet je niet gewoon luisteren en denken, maar eerst doen en dan denken. Activiteiten moeten interessant en leerrijk zijn, maar ook plezant. Inspraak van de doelgroep staat voorop. Deelnemers en vrijwilligers kunnen de kans grijpen om zelf verantwoordelijkheid te nemen. Elk aanbod wordt voortaan ontwikkeld met aandacht voor de participatie van deelnemers, vrijwilligers, partners. We gaan voor een gezamenlijk gevoel van ownership. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 11 van 115

12 2.5. Huidig aanbod J&V kiest voor een brede waaier aan methodieken en zet zowel in op producten, activiteiten, vorming, campagnes, als aanbod via freelancers, enz. Historisch gezien maken de producten het voornaamste aandeel van het aanbod uit. Denk maar aan de vele educatieve mappen, boeken, strips, voorleesboeken, speldozen, affichereeksen, werkkaarten, DVD s, die je in onze webwinkel kan bestellen. Ook downloads zijn beschikbaar. Daarnaast valt het belang van de reizende tentoonstellingen niet te onderschatten. Producten en tentoonstellingen kwamen meestal tot stand in samenwerking met een partner die veel expertise had op het thema zelf. J&V hielp die te vertalen in een goed educatief product en zorgde voor een vlotte afhandeling van de productie, opvolging, verkoop Toch zet J&V nu minder prioritair in op producten omdat: we vaststellen dat fysieke producten steeds minder worden afgenomen zie Ontvangsten producties/producten ter illustratie grafiek met omzetdaling van de laatste jaren ,00 niet alle producten de nieuwe methodische toets doorstaan: speels, interactief, participatief. Een product leent zich daar soms moeilijker toe , , ,00 producten een breed publiek bereiken, maar J&V geen garantie kan geven op de diepte van de beleving, aangezien de ,00 0,00 effectieve begeleiding bijna nooit in de handen van de medewerkers van J&V ligt Sinds een tiental jaar neemt het belang van activiteiten en vorming toe, zo dat ze nu bewust erg centraal komen te staan in ons aanbod. Bij activiteiten denken we vooral aan: de interculturele zomerkampen voor vluchtelingenkinderen en kinderen in armoede de jaarwerking met dezelfde doelgroep (+16) die de kampen begeleiden de jaarlijkse inleefreis met jarigen, inclusief voor- en natraject. (de voorbije jaren naar Congo, Viëtnam en Ecuador) de begeleide spelworkshops het gemeentelijk inleefspel rond Wereldoorlog 1. Bij vorming gaat het om zowel de cursussen als de kortstondige vormingen voor het jeugdwerk. Cursussen animator, hoofdanimator en sporadisch instructeur. Open voor alle jongeren in Vlaanderen maar met een straffe werving bij vluchtelingenjongeren. Om hen een betere opstap te geven in de kennismaking met onze manier van jeugdwerk experimenteren we ook met een laagdrempeligere cursus: de hulpanimator. Daarnaast gaan vrijwilligers haast wekelijks de baan op om vormingen te begeleiden, bijna altijd in het jeugdwerk. Ons aanbod: voorkomen van en omgaan met pesten volgens de No Blame-aanpak, omgaan met agressie, straffen en belonen, spelen in functie van groepsbinding en conflictpreventie, faire en ludieke verdeeltechniekjes, enz. Tot slot zijn er ook nog de campagnes, projecten en ons aanbod via freelancers. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 12 van 115

13 2.6. Strategische visie tot beleidsuitdagingen Op een denkdag met vrijwilligers en team kwamen we op een co-creatieve manier tot volgende strategische organisatievisie voor Jeugd & Vrede: VISIE Het concreet maken van een cultuur van vrede via een aantal kernthema's De uitbouw van een participatieve vrijwilligersorganisatie Interactie met bestaande structuren op lokaal, nationaal en internationaal niveau Een erkende stem hebben in het maatschappelijk debat Een duurzaam, coherent en kwalitatief organisatiebeleid voeren. De ontwikkeling van een breed aanbod aan werkvormen op maat van de doelgroep. ONDERLIGGENDE OBSTAKELS Te weinig gericht op opbouw van eigen expertise Onze verhouding tot vrijwilligers is niet éénduidig Geen éénduidige visie op internationaal werken Een onduidelijk en weinig aantrekkelijk Inconsistenties in profiel werking en beleid STRATEGISCHE RICHTINGEN Thema's afbakenen en daarbinnen inhoudelijke en methodologische expertise uitbouwen Vrijwilligers ervaren eigenaarschap in hun engagement en worden gestimuleerd tot inspraak en betrokkenheid op andere domeinen Meerwaarde van een internationaal netwerk onderzoeken Aantrekkelijk en herkenbaar profiel ontwikkelen en uitdragen Doen wat we zeggen en zeggen wat we doen Creatief en constructief omgaan met structurele beperkingen Je leest onze 6 beleidsuitdagingen. 1. Het concreet maken van een cultuur van vrede via een aantal kernthema s. Intussen bakenden we nieuwe kernthema s af. Die afbakening kan nog scherper en tijdens de beleidsperiode zullen we vooral expertise opbouwen. We beogen geen academische analyses maar sterk door ons veldwerk gevoede expertise. 2. De uitbouw van een participatieve vrijwilligersorganisatie uit zich reeds in een veranderende structuur, cultuur en kwalitatieve omkadering. Belangrijk: vrijwilligers zijn geen middel meer, maar een doelgroep. In 2013 bevragen we hen uitgebreid over alles wat met vrijwilligersbeleid te maken heeft. De plannen die daaruit komen implementeren we samen tijdens de beleidsperiode. 3. Interactie met bestaande structuren op lokaal, nationaal en internationaal niveau. De focus zal vooral op het laatste liggen. Door middel van internationale uitwisselingen, vormingen en projecten boren we een netwerk aan. Mogelijk sluiten we aan bij een platform. 4. Aan een erkende stem in het maatschappelijke debat werkten we in 2012 reeds door ons inhoudelijk profiel scherp te stellen. In 2013 vertalen we dat in een nieuw extern profiel: naam, baseline, logo, huisstijl Tijdens de beleidsperiode werken we aan expertise (zie 1), aan procedures voor standpuntbepaling en een brede externe communicatiestrategie. 5. Be the change you want to see in the world (Gandhi). Ook op organisatieniveau zetten we daarom in op een duurzaam, coherent en kwalitatief organisatiebeleid dat kan getoetst worden aan de actieve cultuur van vrede en geweldloosheid. 6. Zolang ze onze methodische toets doorstaan zijn er geen restricties op de werkvormen en ontwikkelen we een breed aanbod van werkvormen op maat van de doelgroep. Bij iedere operationele doelstelling zal worden aangegeven tot welke beleidsuitdaging deze bijdraagt met behulp van dit tabelletje: BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren BU 6 Breed aanbod werkvormen Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 13 van 115

14 3. Positionering en profilering 3.1. Het kruispunt tussen het jeugdwerk en de vredessector Jeugd & Vrede is de enige organisatie op het kruispunt tussen de vredessector en de jeugdsector. Ze versterkt zo de vredessector met een duidelijke invalshoek vanuit jongeren en de jeugdsector met de vredesvisie. Belang van geweldloosheid voor de huidige generatie jongeren J&V is de enige jeugdwerkorganisatie die de cultuur van vrede en geweldloosheid als centraal uitgangspunt neemt en vertaalt naar kinderen, jongeren en hun begeleiding. J&V wil geen conflicten uit de weg gaan, omdat ze gelooft in de potentiële positieve kracht van botsende belangen. Zolang we met dat conflict, op eender welk niveau, geweldloos omgaan. J&V reikt kinderen, jongeren en hun begeleiding de instrumenten aan om hun conflicten, en die in de samenleving, geweldloos op te lossen. Die kernwaarde, en bijhorende competenties, staan onder druk en hebben in een verruwende samenleving een sterk groeiend belang. Denken we maar aan de toenemende situaties van fysiek en psychisch geweld in en om de school 1 en in het jeugdwerk 2, ook aan fenomenen als zinloos geweld, homobashing, cyberpesten 24 op 7, steaming, happy slapping, verkeersagressie, enz. Jonge mensen groeien op in een samenleving die prestatiegericht is, met een groeiend individualisme, waar je sterk voor de dag moet komen om mee te tellen en te kunnen. Een toenemend rechtendiscours maakt dat de stap naar geweld soms gerechtvaardigd lijkt. Veel jongeren zijn van mening dat geweld kan om je recht te laten gelden. 3 De gewelddrempel lijkt te dalen. De keuze voor geweldloosheid lijkt steeds minder evident. Ook structureel geweld verdient aandacht: armoede, effecten van klimaatsverandering, vooroordelen, racisme... Vaak zijn vormen van fysiek geweld een reactie van frustratie op het structureel geweld dat verschillende groepen in de samenleving dagelijks ervaren. Dat blijft onderbelicht terwijl de lenzen gemakkelijk inzoomen op iedere vorm van frustratieagressie die hieruit voorkomt. De huidige generatie jongeren zal bovendien meer dan de vorige worden uitgedaagd in haar draagkracht om maatschappelijke conflicten te hanteren 4. Onze Westerse samenleving zal de komende jaren immers blijvend onder druk staan: veranderende verhouding in wereldmachten, economische crisis, ecologische crisis We zullen een stuk van onze welvaart moeten loslaten, want groei lijkt niet eindeloos houdbaar zonder ons eigen ecologisch graf te graven. Angst doet de spanning oplopen en verhindert de, voor een cultuur van vrede noodzakelijke, binding tussen verschillende groepen in de maatschappij. We zien tal van voorbeelden waar verontwaardiging en protest groeit. Geweldloos protest, gelukkig. Nochtans geen evidente keuze in Spanje bijvoorbeeld, waar meer dan de helft van de jongeren werkloos zijn, uit hun huizen worden gezet, geen toekomst schijnen te hebben. J&V stimuleert bewegingen om van onderuit dingen te veranderen, en zet daarbij in op dialoog en geweldloos maatschappelijk activisme. 1 Tal van media berichten in april 2012 over het feit dat meldingen van agressie in en om de school op 10 jaar tijd verdubbeld zijn. 2 Volgens Geweld, gemeld en geteld, een rapport van het Kinderrechtencommissariaat, ervoer reeds 17% van de leden van de jeugdbewegingen vormen van extreem geweld, als slachtoffer. 3 Vaststellen uit het onderzoek Jongeren en geweld (2012) van het Vlaams Vredesinstituut. 4 Of willen we de barbarij?, opinie van cultureel antropoloog Rik Pinxten, De Standaard, 22 september 2012 Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 14 van 115

15 3.2. Nieuwe thematische afbakening De actieve cultuur van vrede en geweldloosheid is een breed concept (zie 2.2). Om voor voldoende diepgang en expertise te zorgen koos J&V voor een vernieuwde thematische afbakening. Er werd gekozen om te werken rond in verbondenheid omgaan met conflict op zowel micro-, meso- als macroniveau. 1) Op microniveau doen we dat door onze spelen rond voorkomen van en omgaan met pesten; door onze vormingen groepsbevorderende spelen; door bemiddeling aan te bieden in het jeugdwerk; door geweld te leren voorkomen of indien nodig constructief aan te pakken, ook in het jeugdwerk; enz. We kozen voor conflict hanteren en geweld aanpakken als titel van dit thema. Onder SD 1 werken we onze visie, doelstellingen en acties uit. 2) Op mesoniveau doen we dat door ontmoeting op te zetten en binding te bevorderen tussen kinderen en jongeren van totaal verschillende culturele of sociaal-economische achtergrond op onze kampen, tijdens de inleefreis, door vormingen rond integratie van vluchtelingenkinderen in het jeugdwerk, enz. We kozen als titel voor de culturele dialoog bevorderen en werken visie, doelstellingen en acties uit onder SD 2. 3) Op macroniveau verdiepen we met producten en spelen in situaties van oorlog uit ons verleden; spitten we met getuigenissen en ontmoeting huidige situaties van oorlog en vrede in de wereld uit; enz. Het thema oorlog en vrede exploreren werken we uit onder SD 4. Naast argumenten rond visie (zie inleidingen van SD1, 2 en 3) kozen we ook voor deze thema s omdat: we zo onze expertise in de verf zetten en verder kunnen uitbouwen (omgaan met conflicten, voorkomen van pesten, werken met vluchtelingenkinderen ) we zo alle succesverhalen behouden (inleefreis, zomerkampen, kies kleur tegen pesten ) we onze unieke positie in de markt verscherpen (koppeling oorlog en vrede aan jongeren) De keuze voor de 3 bovenstaande thema s houdt concreet in dat onze werking rond werken aan kinderrechten en bouwen aan duurzaamheid wordt afgebouwd. De kinder- en mensenrechten zijn zelf een brede kapstok waar opnieuw een breed veld aan subthema s aanhangen die echte expertise onmogelijk maken. Voor duurzaamheid geldt hetzelfde en daar is bovendien een sterke (jeugd)sector rond, waar wij geen meerwaarde betekenen. (Zie ook 1.2 thematische evolutie). Jeugd & Vrede leert dus kinderen, jongeren en hun begeleiding conflicten op te lossen vanuit respect en gelijkwaardigheid, zonder de ander psychisch te kwetsen of fysiek een toek op zijn bakkes te geven. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 15 van 115

16 4. Doelgroep en bereik 4.1. Evolutie van dienst naar vereniging De evolutie van dienst naar vereniging schetsten we onder historiek (zie 1.3). De evolutie heeft een duidelijk effect op ons huidig aanbod en de ontwikkeling van nieuw aanbod (zie 2.5) Prioriteiten in het benaderen van de doelgroep De algemene vergadering legde volgend doelgroepenkader vast Jeugd & Vrede werkt prioritair en structureel als jeugdwerk en voor het jeugdwerk. 4.3 Bijkomend werkt Jeugd & Vrede in en voor het onderwijs. 4.4 Aanvullend kan Jeugd & Vrede, binnen afgebakende engagementen, aan de slag gaan in andere contexten waar kinderen en jongeren bereikt worden in de vrije tijd. 4.5 Jeugd & Vrede zet in op inclusie en besteedt bijgevolg bijzondere aandacht aan het bereik van álle kinderen en jongeren Jeugd & Vrede = landelijk jeugdwerk Als en voor jeugdwerk is prioriteit! J&V werkt ALS landelijk jeugdwerk door zelf activiteiten en kadervormingen op te zetten die een divers publiek bereiken, gespreid over de provincies. J&V werkt VOOR het jeugdwerk omdat we met onze insteek (actieve cultuur van vrede) en ervaring (kampen met vluchtelingenkinderen, pesten, enz.) een meerwaarde kunnen zijn voor andere organisaties, animatoren en werkingen. We kiezen niet voor de gemakkelijke weg, want met een moeilijk thema (vredeseducatie) kom je niet vanzelf aan bod. Lokale jeugdbewegingsgroepen of jeugdhuizen zullen ons zelden boeken; speelpleinwerkingen die ons jeugdwerkspel rond pesten programmeren merken dat sommige kinderen niet komen; grote jeugdwerkverenigingen maken soms de reflex om alles zelf uit te willen werken en vergeten dat er expertise zit in hun sector. Soms botsen onze thema s met de prioritaire verwachting van plezier en lol die voorop staat, denkt men dat het saai, schools, belerend zal zijn. Onterecht! Wie bv. een vorming boekt van J&V staat verbaasd over de graad van actie, de leuke energizers, de interactie We hebben zeker onze naam niet mee. Die wordt vaak als oubollig, katholiek, geitenwollen sok ervaren. Gelukkig verhelpen we dat euvel met de lancering van een pittigere, speelsere naam in In het onderwijs zouden we onze positie als vaste waarde makkelijker kunnen behouden. Onze keuze voor jeugdwerk als prioriteit is daarom een bewust engagement. Omdat we geloven dat net in de georganiseerde vrije tijd, vrijwillig en ongedwongen, jongeren extra bewogen kunnen geraken rond onze thema s. Het jeugdwerk biedt meteen experimenteerruimte om inzichten uit te proberen, of ze te leren door ze te ervaren. Landelijk = sterke provinciale spreiding De voortgangsrapporten tonen aan dat J&V zowel met vormingen, activiteiten als producten deelnemers bereikt van Ophoven tot Adinkerke. Er zijn geen achtergestelde provincies. Ook onze vrijwilligers komen van alle uithoeken van Vlaanderen en Brussel. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 16 van 115

17 Bereik activiteiten Activiteiten activiteitsuren deelnemers deelnemersuren Opmerkingen: 2010 was een uitzonderlijk jaar met 3 internationale reizen: 1 naar New York in de paasvakantie, en 2 verschillende groepen (juli en augustus) op inleefreis naar Kameroen. Door de softwareproblemen in 2011 was de registratie onvolledig. Het aandeel van de interculturele wandelingen neemt sterk af na Dit aanbod wordt nu beperkter aangeboden. Bereik vormingen Vorming vormingsuren deelnemers deelnemersuren Opmerkingen. Door de jaren heen zijn we strenger ge worden in het beoordelen wat een vorming is. We interpreteren het nu strikter als kadervorming voor jeugdbegeleiders. Een dagreis met de bus langs educatieve bezienswaardigheden in de Westhoek zien we nu bv. niet meer als vorming. In 2010 gaat het niet over unieke deelnemers aangezien we veel verschillende sessies gaven op de instructeurscursus van Vivès. Door de softwareproblemen in 2011 was de registratie onvolledig. Vanaf 2012 hebben we aangepaste software en gaan we vlotter evoluties kunnen volgen. Het aandeel kortstondige jeugdwerkvormingen groeit gestaag. Na lancering van een nieuwe naam hopen we nog een duidelijke toename te zien. Voor de cursussen geldt volgende tabel : cursusdeelnemers Animator Hoofdanimator In 2011 vonden er 2 cursussen animator plaats Jeugd & Vrede wil er ook zijn voor het onderwijs Structureel, maar niet prioritair, wil Jeugd & Vrede er ook zijn voor en in het onderwijs. Een buis voor het Vlaamse Onderwijs titelde De Morgen nog op 22 november Uit internationaal onderzoek (ICCS onderzoek van IEA) blijkt dat Vlaamse scholieren barslecht scoren op democratische attitudes (wel goed op kennis). Men spreekt van 'passief burgerschap', weinig geloof in democratische waarden, negatief tegenover immigranten, laag politiek zelfbeeld, passieve participatie op school Ook op school zijn we met onze cultuur van vrede en geweldloosheid en focus op maatschappijkritische houding dus extreem relevant. Met ons dienstenaanbod VOOR het onderwijs zoals producten, tentoonstellingen en campagnes (bv. move tegen pesten) bereiken we al heel wat leerkrachten en klassen. Hoewel ze vaak ontwikkeld zijn voor het jeugdwerk, worden onze producten meer afgenomen door het onderwijs. Op enkele uitzonderingen na (bv. cultuureducatieve workshop via freelancers of culturele wandelingen) hadden we tot hiertoe nog niet ingezet op aanbod IN het onderwijs. We vormen zelf Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 17 van 115

18 nog geen leerkrachten of begeleiden geen educatieve activiteiten met leerlingen in klasverband. We willen ruimte maken om onze jeugdwerkmethodieken te koppelen aan VOET-en 5, en ze ook in het onderwijs aan te bieden. We zetten daarin gecontroleerde stappen zonder de jeugdwerkfocus in het gedrang te brengen. Voor deze specifieke acties vragen we echter geen subsidie in deze beleidsnota. We onderzoeken alternatieve financiering of een boekingsprijs die onze investering volledig dekt. Voorbeeld van impact in het onderwijs: Week tegen Pesten Als lid van het Netwerk Kies Kleur tegen Pesten neemt J&V het voortouw in de organisatie van de Week tegen Pesten. We staan onder meer in voor het ontwikkelen van het campagnemateriaal dat naast gratis verspreiding naar iedere school via ministerie van onderwijs ook kan bijbesteld worden. Enkele cijfers van het bereik via ons secretariaat: 2010: 400 extra affichesets ouderfolders 2011: affichesets ouderfolders polsbandjes 2012: affichesets ouderfolders polsbandjes kinderen dansen simultaan de move tegen pesten 4.5. Projecten in de brede vrije tijd Bijkomend, op projectmatige basis, is er ook ruimte om aanbod te ontwikkelen in de brede vrije tijd: bv. campagnes voor ongeorganiseerde tieners, een project met de sportclub, enz. Met in de vrije tijd sluiten we onder meer de professionele hulpverlening uit. Daartoe voelen we ons niet geroepen. Voor projecten zullen we wachten op opportuniteiten. We vragen hier geen middelen voor aan. 5. Huidig organigram ALGEMENE VERGADERING RAAD VAN BESTUUR TEAM Werkgroep Internationaal Vormingspool JeVkes: - hoofdanimatoren - animatoren - kookploeg WatMet Freelancers (oud)deelnemers inleefreis VRIJWILLIGERS OP HET VELD 5 Vakoverschrijdende eindtermen Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 18 van 115

19 Opmerkingen: De werking van WatMet is doodgebloed en wordt vervangen door het vteam. Zie OD 4.1. Uit SD 5 zal duidelijk blijken dat we de ambitie hebben om de 1-richtingspijlen tussen team en vrijwilligersgroepen 2-richting te maken, zoals nu al bij de Werkgroep Internationaal. Daarmee beogen we een grotere zelfstandigheid van de werkgroepen die niet zuiver gestuurd worden door een stafmedewerker, maar omgekeerd de stafmedewerker ook zelf aansturen. De stafmedewerker wordt meer een ondersteuner; de vrijwilligers zelf krijgen meer eigenaarschap en verantwoordelijkheid. 6. Tot stand komen beleidsnota Jeugd & Vrede is fundamenteel in verandering en de beleidsnota is daar het voorlopige resultaat van. De beleidsnota is uitermate participatief tot stand gekomen Verandering van organisatiestructuur en -cultuur Tot voor enkele jaren draaide de organisatie voornamelijk op een horizontaal georganiseerd team volgens het anarcho-liberaal model. Een structuur die logisch was, komend vanuit de pioniersjaren van de dienst, met vnl. 2 zelfstandig ondernemende stafleden. Maar de structuur bleek onaangepast met de groei van het team, de komst van meer jonge medewerkers en meer nadruk op verenigingsleven. Er was geen formeel leidinggevende, de omkadering voor nieuwe stafmedewerkers was beperkt en het personeelsverloop was mede daardoor erg groot. Teamleden zaten ook in de raad van bestuur, wat het onderscheid tussen team en bestuur onduidelijk maakte. In 2008 werd een externe partner, Toolbox, aangesproken met de vraag om de zoektocht naar een nieuwe naam te begeleiden. De medewerkers van Toolbox hielden J&V tegen het licht en adviseerden eerst andere zaken te herdenken zoals missie, visie en doelgroepen. Bovendien legden ze de pijnpunten van de huidige organisatiestructuur bloot. Onder impuls van onder meer de vrijwillige bestuurders werd er toen gekozen voor een voltijds coördinator, als leidinggevende. Het profiel en de taakomschrijving werd gezamenlijk vastgelegd onder begeleiding van Toolbox. Team en raad van bestuur werden opgesplitst. De coördinator vertegenwoordigt nu het team op de raad van bestuur. De aanwerving en structuurwijziging vond plaats in maart Het eerste jaar ( ) werd er voornamelijk ingezet op het uitbouwen van een straffer personeelsbeleid, het uitklaren van slepende conflicten, hechting in het team, het uitbouwen van een vernieuwde raad van bestuur, het evalueren en bijsturen van nieuwe evenwichten team-raad van bestuur, het uitklaren van juridische kwesties, het transparanter maken van het financieel beleid, enz. Vanaf de zomer van 2011 waren er aan voldoende organisatorische voorwaarden voldaan om de inhoudelijke vernieuwing grondig aan te pakken Geen fusie met Vormen Een piste voor vernieuwing was een fusie met Vormen vzw. In de loop van 2011 gingen daarbij ballonnetjes op langs beide kanten. Vormen expertisecentrum kinder- en mensenrechten zou geen erkenning meer kunnen halen met het nieuwe decreet. J&V vond hun aanbod echter kwalitatief en waardevol. Er werd onderzocht wat de mogelijkheden waren voor een intense samenwerking. De raad van bestuur van J&V stelde een nota op met een duidelijk kader voor de fusie. Finaal koos Vormen voor een andere weg om haar werking te laten voortbestaan Bevraging van stakeholders (zie bijlage 1) In de zomer van 2011 zetten we een online bevraging van onze stakeholders op via Survey Monkey. We telden 132 respondenten die we voor analyse opsplitsten in 5 groepen: jeugdwerk, onderwijs, overheid, vredes- en Noord-Zuidsector, Jeugd & Vrede (eigen vrijwilligers). Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 19 van 115

20 Bij iedere vraag werd de nadruk gelegd op de gewenste situatie in de toekomst; we wensten immers geen spiegel van de huidige werking terug te vinden in de resultaten. We vroegen de respondenten naar hun prioritaire bouwstenen voor vrede, thema s die J&V dient op te nemen, doelgroepen en de context waarin we die best bereiken, methodieken die voorop moeten staan en de wensen wat betreft naam en externe communicatie. De resultaten werden verwerkt in tabellen en grafieken, opgedeeld per stakeholdergroep. Er werd een gemeenschappelijke vergadering team-rvb belegd waarop de resultaten diepgaand besproken werden en getoetst aan onze eigen ideeën en verwachtingen. De gegevens uit de bevraging hebben onze latere keuzes duidelijk beïnvloed Avondje geschiedenis Op maandag 10 oktober 2011 had een avondje geschiedenis plaats voor team, raad van bestuur en enkele centrale vrijwilligers. Jan en Luc, de teamleden die mee aan de wieg staan van het huidige J&V, schetsen het ontstaan en de groei van de Burgerdienst voor de Jeugd ( ), gekoppeld aan het statuut van de gewetensbezwaarde, de overgang naar J&V na opschorten van de dienstplicht ( 92), de uitbouw van de organisatie in de jaren negentig en verder. Met spitante verhalen (successen en tegenvallers), cijfers en gadgets werd iedereen ondergedompeld in de gevarieerde geschiedenis van onze organisatie. Welke waarden lagen er aan de oorsprong? Welke methodieken werden gebruikt? Welk netwerk werd uitgebouwd? Welke doelgroepen werden bereikt? Doorheen het verhaal pikten we ook de geschiedenis en evolutie van de vredesbeweging mee Denkdag 1 leidt tot nieuwe missie goedkeuring op AV Met de geschiedenis in het achterhoofd trok het voltallige team en de raad van bestuur nog dezelfde maand op denkweekend. Een getraind extern begeleider nam ons op sleeptouw met behulp van een 'Consensus Workshop (onderdeel van 'ToP: Technology of Participation' van Institute for Cultural Affairs). Vanuit de scharnierpunten in heden en verleden droomden we een toekomst voor de samenleving, de jeugdsector en J&V. We kozen de doelen die het fundament werden voor onze vernieuwde missie. We brachten stakeholders in kaart en onze opdracht naar hen (bijlage 2). Na nog wat redactionele correcties werd op de algemene vergadering van 24 oktober 2011 de nieuwe missie goedgekeurd. Zie 2.1. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 20 van 115

21 6.6. Denkdag 2 strategische visie Op zondag 15 januari breidden de raad van bestuur en het team een vervolg aan het inhoudelijke denkwerk. Opnieuw volgens een consensus workshop onder externe begeleiding, werd de strategische visie voor de organisatie op poten gezet. Net als bij Apreciative Inquiry werd er weer eerst gedroomd, dan teruggekeken, en de belangrijkste stappen uitgetekend. Waar willen we staan tegen 2017? Wat zijn de obstakels? Welke pad kiezen we om die visie te realiseren? Uit deze dagvullende workshop puurden we de beleidsuitdagingen voor deze nota (zie 2.6) Werkgroep verfijnt thema s en afbakening van de doelgroepen Na de tweede denkdag startte een werkgroep van bestuurders en teamleden. De werkgroep bestond uit 4 vaste leden (2 bestuurders waaronder de voorzitter, coördinator en een teamlid), maar stond steeds open voor andere team- en bestuursleden. Geregeld sloten dan ook andere mensen aan. Na ruime inspraak via fiches van teamleden, bestuurders en vrijwilligers, ontwikkelde de werkgroep een voorstel voor een nieuwe thematische benadering: van 6 naar 3 thema s, eentje op micro, mesoen macroniveau. (zie 3.2). Bovendien werden de aanzetten rond stakeholders en doelgroepen verfijnd naar een eenvoudig voorstel tot doelgroepenbenadering, met jeugdwerk voorop (zie 4). De algemene vergadering keurde op 27 maart 2012 zowel strategische visie, thematische opdeling als doelgroepenbenadering goed. De werkgroep bleef bestaan en werd een echte stuurgroep voor de uitwerking van de beleidsnota Ze gaf veel aandacht aan een voortdurende omgevingsanalyse Bevraging van externe stakeholders Vanaf april 2012 startte een brede vragenronde bij stakeholders. Er werd in tientallen mails, telefoongesprekken en ontmoetingen getoetst naar de indrukken bij het nieuwe profiel (missie, thema s, doelgroepen ) en verwachtingen betreffende het aanbod van J&V vanaf Er werd verslag genomen van de gesprekken en de resultaten werden besproken op de werkgroep beleidsnota, het team en de raad van bestuur. Bijlage 3: een lijst van stakeholders met wie we een gesprek hadden SWOT in iedere vrijwilligersploeg verzamelen van actie-ideeën Tussen april en juni werden in de schoot van iedere vrijwilligersploeg van J&V SWOT-analyses gemaakt over hun deel van de werking. Behalve een analyse van de huidige werking werd ook hier gedroomd over 2017; waar willen we staan? De JeVkes, de vormingspool en de werkgroep internationaal lanceerden zo concrete ideeën die breder besproken werden en verwerkt werden in het beleidsplan. In bijlage 4 zie je een voorbeeld van de SWOT van de werkgroep internationaal. Intussen legde de Raad van Bestuur van juni de strategische doelstellingen vast Plandag Op 12 augustus 2012 stond de plandag op de agenda. De werkgroep legde een draft van een inhoudelijk beleidsplan voor: uitwerking van operationele doelstellingen onder de strategische. Vrijwilligers uit de verschillende deelwerkingen, bestuurders en teamleden bespraken de onderdelen in wisselende groepjes. Er werd steeds ruimte gemaakt voor verduidelijking, aanvullingen van mogelijke OD s, uitwerking van de OD s, enz. Er werd gevraagd prioriteiten te bepalen. Er moesten stevige keuzes worden gemaakt om binnen het gamma aan potentiële operationele doelstellingen en acties de juiste accenten te leggen. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 21 van 115

22 6.11. Werkgroep en coördinator diepen de nota uit AV keurt goed Met het resultaat van de plandag als kader diepten coördinator en werkgroep de nota verder uit. Dat gebeurde in een voortdurend overleg met team en raad van bestuur. Samenwerkingsverbanden met o.a. Globelink, Scouts en Gidsen Vlaanderen, Jeugdwerknet werden concreet gemaakt. Na een eerste begroting van onze ideeën (10,8 VTE) en de berichten vanuit de Afdeling Jeugd dat een al te fikse uitbreiding vragen onrealistisch was, vond begin oktober een pijnlijk rondje knippen plaats. Heel wat vernieuwende ideeën werden noodgedwongen uit de nota gewipt. Twee strategische doelstellingen werken aan een brede cultuur van vrede in 8 dimensies en via inspraak tot uitspraak in het maatschappelijk debat komen werden daarom samengenomen tot wat nu SD 4 is. De rem zetten op de ambities was een pijnlijke ervaring na een enthousiasmerende vernieuwing van ons inhoudelijk profiel, zeker gezien het groeiend belang van ons thema in de verruwende samenleving. De focus blijft nu vnl. op het verderzetten van de sterktes uit de huidige werking. Gelukkig zijn we ook daar fier op. En hoewel dit een al wat afgeslankte versie is, bleven nog steeds enkele stevige vernieuwingen overeind. De vernieuwingen die geschrapt werden namen we na ieder thematisch hoofdstuk op onder de noemer Ideeën die rijpen. We hopen dat we de komende jaren voldoende andere middelen kunnen aanwenden om een aantal van deze acties alsnog op de rails te zetten. Tot slot werd de nota nog inhoudelijk bijgeschaafd op basis van de medewerkersanalyse en de functioneringsgesprekken op 21 november. De raad van bestuur sleutelde ook nog aan de meerjarenbegroting. Op 29 november 2012 hield de algemene vergadering deze nota definitief boven het doopvont. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 22 van 115

23 Deel 2: Uitgewerkt strategisch kader Aanpak Onze excuses aan de mensen die deze nota in zijn geheel moeten doornemen en beoordelen. t Is een hele boterham. We kozen bewust voor een beschrijving met soms erg veel details. Deze nota heeft immers ook de ambitie om: Medewerkers en vrijwilligers te inspireren, Richting te geven aan alle concrete actieplannen, Bij bepaalde doelstellingen letterlijk gekopieerd te worden in de functiekaarten voor die doelstelling, zodat huidige en nieuwe medewerkers een duidelijke richting krijgen van wat verwacht wordt bij aanvang van een (nieuwe) taak. Natuurlijk behouden we ook de nodige soepelheid om acties bij te sturen waar nodig. Deze nota wil een gedetailleerde weerslag zijn van onze (gedroomde) werking, maar wel een soepel en inspirerend document, geen starre regelneef. We trachten de lezer door de zinsdelen in het rood een instrument aan te reiken om de nota op vlot te screenen zonder veel inhoudsverlies door het niet lezen van iedere volzin. Detailplanning versus vrijwilligersparticipatie / inspelen op actualiteit Ondanks de pogingen om een aantal acties en procedures in detail te beschrijven, zullen we tegelijk ook nog niet alles vastleggen. Je kan moeilijk inzetten op vrijwilligersparticipatie, en dan in de loop van 2012 alle nieuwigheden betonneren tot eind 2017, en dus voor de volgende (2) generaties. We weten uit ervaring dat moeten vasthouden aan wat nu éénmaal in het beleidsplan staat een fikse dooddoener is voor het engagement van vrijwilligers én stafmedewerkers met nieuwe ideeën. Je kan dan bovendien moeilijk nog inspelen op actuele tendensen. Daarom plannen we bijvoorbeeld wel nieuwe vormingen en activiteiten in 2016, maar bepalen nog niet exact de inhoud ervan. We geven in deze nota dan weer wel onze thematische ideeën hierover weer (uit brainstorm, bevraging ). Opbouw We kozen voor 6 SD s. De eerste 3 diepen telkens een nieuw kernthema uit. De vierde beoogt een brede benadering van het vredesthema en zet in op maatschappijkritische houding. De vijfde zet onze vrijwilligerswerking centraal. Onder de zesde valt onze kwaliteits- en overheadwerking. Thematische strategische doelstellingen, samengevat: 1) Conflicten hanteren en geweld aanpakken 2) Culturele dialoog bevorderen 3) Oorlog en vrede exploreren 4) Maatschappijkritische houding rond brede vrede 5) Vrijwilligers als doelgroep en eigenaar 6) Organisatie- en kwaliteitsbeleid De keuze voor de inhoudelijke, thematische benadering als belangrijke kapstok, heeft enkele gevolgen voor het methodisch overzicht. Onder iedere thematische strategische doelstelling komen soms gelijkaardige methodische operationele doelstellingen terug. Zo zal onder ieder thema de losse vorming en activiteiten, producten en tentoonstellingen, een plek krijgen in operationele doelstellingen. Wie een overzicht wil van bv. alle tentoonstellingen en producten., moet dus de optelsom maken van de operationele doelstellingen die hierover gaan binnen de eerste 4 strategische doelstellingen. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 23 van 115

24 1. SD: Jeugd & Vrede bouwt op microniveau aan een cultuur van vrede door kinderen, jongeren en hun begeleiding te leren om vanuit verbondenheid conflicten te hanteren en geweld aan te pakken. Visie Hoe kunnen kinderen en jongeren hun conflicten oplossen zonder op de ander zijn/haar gezicht te slaan? Of zonder diep te kwetsen? En wat als er toch fysiek of psychisch geweld plaatsvindt, hoe ga je daar dan als jongere of begeleider mee om? Concreet: hoe reageert een scoutsleidster die 2 kinderen ziet ruziemaken? Wijst zij het ruziemaken zelf af? Hier wordt geen ruzie gemaakt! Sanctioneert zij? Jullie mogen niet meer meedoen! Legt zij zelf de oplossing op? Geef mekaar de hand en dan ga jij naar daar en jij doet dat. Of kan het ook anders? Met respect voor de noden en behoeften die aan de basis liggen van het conflict. Zonder veroordeling van het conflict zelf (ruzie maken is ongewoon noch onaanvaardbaar). Emanciperend, zodat de kinderen zelf tot een oplossing komen Die begeleidingshouding helpt J&V implementeren in het jeugdwerk. Voorkomen en aanpakken van pesten blijven een belangrijke plaats krijgen binnen dit thema. Het taboe uit de jaren 90 is doorbroken, niemand lijkt het bestaan van pesten op school, in het jeugdwerk of op het werk nog te ontkennen. Maar dat neemt niet weg dat pesten nog steeds een bikkelharde dagelijkse realiteit is voor heel wat kinderen, jongeren en hun ouders. Pesten heeft een enorme emotionele impact op de slachtoffers, vaak met blijvende schade. Afgaand op de regelmaat waarmee de media ons de laatste tijd confronteert met schrijnende pestsituaties, soms met de dood tot gevolg, lijkt het probleem nog toe te nemen. Daarom blijft J&V dit thema als speerpunt nemen, en diept het haar aanbod en expertise verder uit. We focussen ons daarbij niet alleen op dader en slachtoffer, maar ook en vooral op de omstaanders, zowel begeleiders als leeftijdsgenoten. De sleutel tot de oplossing van een pestprobleem ligt daar, ook in een cyberomgeving. Want een pester beoogt vooral sociale status. J&V wil daarom omstaanders versterken om gepast te reageren, zonder zichzelf in gevaar te brengen, maar toch op een manier die de pester ontmoedigt en het slachtoffer versterkt. Concreet gaan we werken rond: Kinderen en jongeren spelenderwijs geweldpreventieve competenties bijbrengen. Pesten voorkomen door te werken aan respect voor diversiteit, groepsbinding, begeleidingshouding, weerbaarheid Conflicten oplossen door te zoeken naar de creatieve overstijgende oplossing. Begeleiders of leeftijdsgenoten instrumenten aanreiken om te kunnen optreden als bemiddelaar of coach bij conflicten. Herstelgericht werken, eerder dan sanctionerend, bijvoorbeeld in pestsituaties Geweldloos leren communiceren over gevoelens, behoeften, noden Geweldloos en effectief leren reageren op agressie. J&V is van mening dat het jeugdwerk een uitgelezen plek is om deze competenties spelenderwijs in de praktijk te leren brengen. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 24 van 115

25 1.1. OD. Jeugd & Vrede leert kinderen, jongeren en hun begeleiding conflict hanteren en geweld aanpakken door voor hen een groeiend aanbod aan activiteiten en vormingen op te zetten. Uitgangssituatie Wat betreft de activiteiten gaat het tot op heden om de workshop Ik zeg niks (met freelancers) en om Glenn Gepest (met vrijwilligers) een pittig jeugdwerkspel voor jarigen. We plannen de activiteiten ongeveer 10 maal per jaar op te zetten in Wat betreft de vormingen gaat het om aanbod via onze vrijwillige vormingspool zoals de vormingen No Blame / Pesten, Straffen en belonen, Omgaan met agressie, Doorspelen en Groepsverdelers. In 2012 zullen we met die laatste vormingen ongeveer 28 boekingen halen. Het aanbod rond geweldloze communicatie, dat niet in eigen beheer is want gerealiseerd wordt met partners (De Vuurbloem, Blabla) en slechts deels jongeren bereikt, wordt momenteel afgebouwd. Deze organisaties komen op eigen benen te staan. Stabiele vrijwilligersploegen voor activiteitenaanbod en vormingsaanbod blijven een knelpunt. De doorstroming van jonge vrijwilligers is groot, de engagementen soms kortstondig. Bovendien zijn onze vrijwilligers geëngageerde jonge mensen, meestal niet alleen bij J&V, wat maakt dat vorming geven voor J&V niet altijd de hoogste prioriteit heeft en soms slechts enkele malen per jaar lukt. Onder SD 5 gaan we verder in op de omkadering en uitbouw van de vrijwilligerswerking. Hier, op output-niveau, houden we best rekening met de (wisselende) draagkracht van de vrijwilligersploegen. Lokale jeugdverenigingen bereiken met een vorming of activiteit die geboekt (en betaald) moet worden is erg moeilijk (hoewel een vorming maar 50 euro kost). Tegelijk is het extra sterk wanneer je bv. toch een voltallige leidingsploeg van een Chirogroep kan onderdompelen in pestpreventie en -aanpak. Dat biedt het meeste garantie op effect in de lokale werkingen. Toch worden de meeste vormingen geboekt door de jeugddiensten, koepels, enz. Duiding Waarom? Omwille van het groeiend belang van competenties om geweldloos met conflict en agressie om te gaan, Omdat de samenleving verruwt en steeds meer en meer uit de hand lopende pestsituaties aan de oppervlakte komen, Omdat we blijvend focussen op jeugdwerk als leeren experimenteerplaats voor kinderen, jongeren en hun begeleiding, Omdat we zelf ons aanbod, als jeugdwerk, samen met vrijwilligers willen blijven uitbouwen, ook al is dat soms onzeker. Daarom: Blijft J&V, gestuurd door vrijwilligersploegen, activiteiten en vormingen opzetten rond conflict hanteren en geweld aanpakken, en hier binnen haar werking prioriteit aan geven. Begroot J&V een groei in output. Zal J&V haar aanbod duidelijk verbreden naar meer deelthema s en tegelijk vorming op maat aanbieden. In 2015 staat alvast de ontwikkeling van een programma rond cyberpesten, in samenwerking met Mediaraven, op het programma. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 25 van 115

26 Indicatoren: Activiteiten: o J&V ontwikkelt minstens 1 nieuwe begeleide activiteit in de beleidsperiode o J&V zorgt voor jaarlijks minstens 10 boekingen of 150 deelnemers in 2014; minstens 12 boekingen of 180 deelnemers in 2015 en 2016; minstens 15 boekingen of 220 deelnemers in 2017 Vorming: o J&V ontwikkelt minstens 2 nieuwe vormingen tijdens de beleidsperiode o J&V zorgt jaarlijks voor minstens 25 boekingen of 400 deelnemers in 2014; minstens 30 boekingen of 450 deelnemers in 2015 en 2016; minstens 35 boekingen of 520 deelnemers in 2017 Acties: J&V blijft haar huidig aanbod van activiteiten en vormingen aanbieden J&V zet jaarlijks een promotieplan op met gerichte promotie naar verschillende doelgroepen J&V zet ook zelf vormingen in open aanbod op, op diverse locaties J&V bevraagt haar stakeholders rond haar prijzenbeleid en past dat beleid aan in functie van een beter bereik, bv. door de prijs voor een lokale jeugdwerkafdeling nog te verlagen en dat te compenseren met een duurdere prijs voor jeugddiensten en koepels. In 2015 ontwikkelt J&V samen met Mediaraven een workshop of vorming rond cyberpesten: o In de loop van 2014 bakenen J&V en Mediaraven de doelgroepen en doelstellingen van het aanbod strikter af. o J&V en Mediaraven maken ook duidelijke afspraken over de verschillende rollen in de samenwerking en beschrijven die in een samenwerkingsovereenkomst. o J&V en Mediaraven zoeken extra fondsen om dit aanbod mee te financieren. o J&V en Mediaraven wenden de expertise van o.a. Child Focus en het departement Communicatiewetenschappen van de Universiteit Antwerpen aan om verder te verdiepen in cyberpesten. o J&V en Mediaraven starten een stuurgroep op die de ontwikkeling van materiaal en begeleiding ervan stuurt. o J&V en Mediaraven testen het aanbod en sturen bij. o J&V en Mediaraven zorgen voor de productie van het materiaal. o J&V en Mediaraven maken concrete afspraken over begeleiding, boeking, administratieve opvolging, enz. o J&V en Mediaraven lanceren het aanbod op een publiek voorstellingsmoment. o J&V en Mediaraven ontwikkelen een promotieplan en voeren dat uit. o J&V en Mediaraven brengen vanaf eind 2015 het aanbod in de praktijk. o J&V en Mediaraven evalueren de samenwerking jaarlijks en sturen bij waar nodig. J&V ontwikkelt samen met haar vrijwilligers (en eventueel partners) nog nieuwe vormingen en activiteiten. J&V speelt met haar aanbod vlot in op actuele vragen en tendensen. Mogelijke nieuwe thema s zijn: o Begeleidingshouding als preventiemiddel over leiderschapsstijlen en hun effect op het ontstaan en hanteren van conflicten in een groep o Verschillende gradaties in geweld onder jongeren of tussen de begeleiding en de jongeren, hoe ze beoordelen en hoe erop reageren Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 26 van 115

27 o o o o o o o o Noden en behoeften bij conflicten (wat ligt er onder de zeespiegel?). Conflict aangrijpen als leermoment, eerder dan als probleem. Coachen en bemiddelen bij conflicten Kennis over moderne vormen van geweld zoals homobashing, steaming, happy slapping Persoonlijke agressiebeheersing Afstand versus betrokkenheid als leiding ten opzichte van kinderen in tijden van gsm, facebook, chat, enz. Coöperatieve spelen BF4E - best friends 4 ever. Tieners en hoe ze kunnen omgaan met kwetsende ruzies met vriend(inn)en die voorheen de BF4E-status hadden. Conflicten met ouders in het jeugdwerk J&V volgt als lid van de stuurgroep de evoluties van Friendly Attac op. Friendly Attac is een project van de Universiteit Antwerpen met als doel het ontwikkelen van een online game dat een aanval van cyberpesten simuleert en jongeren leert hoe hiermee om te gaan. Resultaten worden verwacht vanaf J&V bekijkt de mogelijkheden om dit game in haar aanbod te verwerken. J&V bevraagt het jeugdwerk over de thema s waaraan vormingsnood is. J&V evalueert jaarlijks haar aanbod en bereik, samen met de betrokken vrijwilligers, en stuurt het aanbod en de promotie bij waar nodig. J&V zet in op werving van vrijwilligers en een betere omkadering voor hen zie SD 5. Past in welke beleidsuitdagingen? x BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat x BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv x BU 3 Interactie met structuren x BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,55 0,55 0,55 0,55 0,55 Werkingskost ,5 Vergoedingen vrijwilligers en freelancers + verplaatsingskosten + promotie + huur lokalen + ontwikkelingskosten opbrengst Boekingen jeugdwerk + verplaatsingskosten + inkomsten boekingen enkele freelancers Opmerkingen: In de begroting zit een nieuwe activiteit in 2014, een nieuwe vorming in 2015 en De evolutie heeft te maken met de beoogde groei aan bereik. Hoe meer vormingen en activiteiten er effectief door het jeugdwerk worden afgenomen hoe groter de netto kost. Voor de ontwikkeling van nieuw materiaal zit telkens een beperkt budget ontwikkelingskosten (800 euro). Bij de ontwikkeling van het aanbod cyberpesten wordt enkel rekening gehouden met de te verwachten kosten voor J&V en haar vrijwilligers aan de samenwerking (800 euro). Er wordt geen geld gevraagd voor specifieke technische uitwerkingen en materiaal (bv. game, laptops, enz.). Specifieke ontwikkelingskosten op technisch gebied hopen beide partners extern te kunnen financieren. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 27 van 115

28 1.2. OD. Jeugd & Vrede versterkt het jeugdwerk met haar expertise door middel van trajecten, partnerschappen en begeleidingen van bovenlokale jeugdwerkorganisaties. Uitgangssituatie Het jeugdwerk versterken met onze expertise spitste zich tot op heden vooral toe op het aanbieden van kortstondige vormingen voor jeugdwerkers (zie OD 1.1). Sporadisch werd al eens input gegeven aan een organisatie zodat zij bv. het thema pesten een betere plaats konden geven in haar basisvorming of in haar opleiding voor vrijwilligers (bv. Awel). In juni 2012 lanceerde J&V reeds het idee in het jeugdwerk om een traject op te starten rond geweld in het jeugdwerk. Ook Steunpunt Jeugd en de Vlaamse Jeugdraad wilden aan de slag met het thema jongeren en geweld. De krachten werden gebundeld en eind 2012 startte reeds een voortraject dat gefaciliteerd wordt door de Ambrassade en waarbij J&V een bevoorrechte partner is die het overleg zal voeden met haar expertise, visie, actie-ideeën, enz. Duiding Waarom? Het jeugdwerk is een ideale leer- en experimenteerplaats voor competenties rond geweldloos conflicten hanteren, competenties die nog in belang zullen toenemen de komende decennia Volgens een onderzoek van het Kinderrechtencommissariaat ervoer 12% van de kinderen en jongeren reeds extreem geweld in het jeugdwerk. Jeugd & Vrede vindt dit onaanvaardbaar, zeker in een sector waar verbondenheid vaak centraal staat. J&V stelt vast dat er in toch wel wat lokale afdelingen van jeugdorganisaties een soort geweldcultuur heerst, waarbij de grenzen rond fysiek en psychisch geweld wel eens worden opgezocht en overschreden bij het straffen, tijdens hoe harder hoe beter - activiteiten, op momenten van peer pressure. Generaties toekomstige jeugdleiders krijgen deze cultuur voorgeleefd en zetten die verder. De survival of the fittest telt en wie als buitenstaander in de groep komt en niet voldoende gewapend is, loopt een grote kans gekwetst af te haken. J&V wil ook niet te soft zijn: jeugdwerk moet een uitlaatklep blijven, deelnemers mogen al eens fysiek en psychisch worden uitgedaagd en het is normaal dat daarbij soms de grens wordt opgezocht. Toch ligt de grens vaak te ver. Daar mag het jeugdwerk niet blind voor zijn. Het is onze ervaring dat begeleiding in het jeugdwerk in nagenoeg alle situaties van conflict tussen deelnemers sturend en sanctionerend op treedt. J&V wil graag inzichten en tools aanreiken om kinderen eigenaar te houden van hun conflict en om meer coachend en herstelgericht te handelen als begeleider. Daarom Engageert J&V zich om initiatieven die bedacht worden binnen het traject rond jongeren en geweld met de Ambrassade en jeugdwerkpartners mee uit te werken, te ontwikkelen en te verspreiden (een product, een campagne, een langdurige training, enz.) Sluit J&V een partnerschap met Scouts en Gidsen Vlaanderen om gedurende 4 jaar mee te werken aan de emotionele veiligheid binnen scouting. Blijft J&V op zoek gaan naar andere samenwerkingen binnen het jeugdwerk om met haar expertise de partner te versterken. Indicatoren J&V besteedt jaarlijks minstens 15 stafwerkdagen aan het traject rond jongeren en geweld en de uitwerking van ideeën die daaruit voortkomen. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 28 van 115

29 Inspanningsindicator: aantoonbare communicatie om thema conflict en geweld aan te kaarten binnen het jeugdwerk. In het kader van het partnerschap met Scouts en Gidsen Vlaanderen rond emotionele veiligheid: jaarlijks minstens 5 contactmomenten met de scouts; jaarlijks minstens 1 publicatie via hun kanalen; jaarlijks minstens 5 vormingen; gedurende de beleidsperiode minstens 1 campagne en 1 training op maat Acties: J&V promoot het idee om van voorkomen van en aanpakken van geweld in de jeugdwerking een speerpunt te maken bij jeugdbewegingen, vakantieorganisaties, jeugdwelzijnswerkingen, speelpleinen en jeugdhuizen. Daarbij biedt J&V deze organisaties haar expertise en inzet aan. J&V engageert zich blijvend in het traject rond jongeren en geweld dat wordt opgezet door de Ambrassade en waarin J&V een bevoorrechte partner is. J&V engageert zich om met de uitkomst(en) van het traject en de acties die worden bepaald door de participerende jeugdverenigingen aan de slag te gaan. Wat dat concreet wordt hangt af van het lopende proces, maar volgende zaken zijn bv. mogelijk: o Een studiedag organiseren over omgaan met fysiek, verbaal en psychologisch geweld in het jeugd(welzijns)werk o Een product ontwikkelen om situaties van fysisch en psychisch geweld in het jeugdwerk (tussen kinderen, of tussen begeleiding en kind, of tussen begeleiding) goed te kunnen inschatten (op basis van een aantal criteria), en er de gepaste reactie op te geven. (cf. vlaggensysteem voor seksueel getinte situaties) o Een campagne opzetten voor het jeugdwerk. Bv. met 2 figuren, jeugdwerkers Pol en Miek (cf. polemiek), die via cartoons of filmpjes (YouTubekanaal) in situaties van conflict belanden en telkens slechts denkbare en betere oplossingen vinden om dat conflict te hanteren. o Een beleidsaanbeveling voeden rond geweldpreventie in de leefwereld van jongeren. o Een grondige uitwisseling opzetten rond de pedagogische visies over begeleidingshouding en ze tegen het licht houden wat betreft kinderen en jongeren in verbondenheid leren omgaan met conflict. o Een engagementsverklaring uitwerken waarbij jeugdwerkkoepels zich engageren om geweldpreventief te werken en een duidelijk protocol opstellen om correct en herstelgericht om te gaan met situaties van geweld in verschillende gradaties. (cfr. engagementsverklaring seksueel geweld) o J&V sluit alvast een partnerschap met Scouts en Gidsen Vlaanderen (SGV) rond emotionele veiligheid binnen scouting. Duurtijd: De concrete planning wordt in 2013 opgemaakt, samen met een focusgroep van scoutsleiding en structuurvrijwilligers. De engagementen van J&V zijn: o J&V zorgt voor info en vorming op bepaalde afgebakende plaatsen: herfstontmoeting, verbondsraad, verbondscommissie, DC-going o J&V levert artikels aan voor in Over & Weer, Krak?Boem!, themapagina s op de website. o J&V traint structuurvrijwilligers van de scouts om binnen scouting vorming te geven over thema s als straffen en belonen, omgaan met agressie, pesten voorkomen en aanpakken wanneer nodig. o J&V voedt een campagne rond emotionele veiligheid met haar expertise en ideeën voor vertaling naar kinderen, jongeren en/of hun scoutsleiding. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 29 van 115

30 o o o J&V houdt de pedagogische visie van SGV rond begeleidingshouding, samen scouting beleven enz. tegen het licht. J&V geeft daarbij advies in verband met het in verbondenheid leren omgaan met conflict. Ook wat betreft de uitwerking van die visie in de vormingen en materialen van SGV, kan J&V vrijblijvend feedback geven. J&V maakt samen met SGV een strategie voor benadering van scoutsgroepen die een grensoverschrijdende geweldcultuur hebben. Past in welke beleidsuitdagingen? x BU 1 Thematische expertise x BU4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv x BU 3 Interactie met structuren x BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 Werkingskost Communicatiekost + Werkingskost partnerschap scouts, exclusief grote ontwikkelingskosten voor campagnes, producten opbrengst Partnerovereenkomst SGV Opmerkingen: Scouts en Gidsen Vlaanderen zal een deel van de exclusieve inspanningen van J&V voor haar werking vergoeden met een jaarlijkse bijdrage van 3000 euro. Omdat het nog niet duidelijk is welke acties verder zullen volgen uit het traject jongeren en geweld met de Ambrassade, zijn deze niet opgenomen in de begroting! J&V rekent erop dat specifieke kosten mee kunnen gedragen worden door de Ambrassade en de bevoegde minister. J&V bouwt wel al structureel wat tijd in een houdt rekening met een engagement OD. Jeugd & Vrede informeert en sensibiliseert kinderen, jongeren en hun begeleiding via tentoonstellingen en producten. Uitgangssituatie Voor tentoonstellingen gaat het momenteel over Pestspotter, Pesten voorkomen kan je leren en Naar een cultuur van vrede en geweldloosheid. Voor producten gaat het naast SOS-Conflict (boek), Jef en Lien (boek en affiches) en Er zit een schat verborgen (boek, handleiding, affiches en 2 CD s) vooral over alle pestproducten, o.a. werkmateriaal, boeken, brochures, multimedia, affiches, speldozen. Ook de folders en bandjes voor tijdens de week Kies Kleur tegen Pesten zitten in deze groep. Dit is het belangrijkste aandeel in de productafname van J&V. Indicatoren: J&V realiseert met deze tentoonstellingen jaarlijks minstens 6 boekingen of 1800 deelnemers J&V verspreidt van haar thematisch aanbod gemiddeld exemplaren per jaar. J&V realiseert binnen dit thema 2 nieuwe producten in de loop van de beleidsperiode Acties: J&V blijft tentoonstellingen en producten promoten via haar website, catalogus, nieuwsbrieven en specifieke promo-acties en zendingen door het jaar J&V volgt de boeking van een tentoonstelling op door: Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 30 van 115

31 o het opmaken van concrete afspraken in een contract, o beschikbaar te zijn voor informatie over organisatorische en educatieve aanpak, o het inplannen van de tentoonstelling in reservatie- en vervoerschema s, o het organiseren van het vervoer, de opbouw en de afbraak, o het herstellen van materialen, o het factureren en aanbieden van een evaluatieformulier. J&V wil inzetten op toegankelijke jeugdwerkspelen met dat ietsje meer. J&V ontwikkelt zulke spelen en biedt ze aan in download, gemakkelijk te gebruiken voor jeugdbewegingen, speelpleinen, vakantiekampen Tweejaarlijks evalueert J&V haar aanbod op z n actuele waarde en bereik. Op basis van de evaluatie gebeuren prijsaanpassingen, promoties of worden producten of tentoonstellingen uit roulatie genomen. J&V ontwikkelt een nieuw product in 2015 en 2017, en een nieuwe tentoonstelling in 2016 o J&V zoekt naar koppelingen met andere projecten, acties, vormingen of partners om tot nieuwe producten of tentoonstellingen te komen. o J&V zoekt steeds minstens 1 partner die zorgt voor inbreng van extra expertise en bij een tentoonstelling ook een extra financiële impuls geeft. o J&V werkt samen met de partner de pedagogische doelstellingen uit en bepaalt de doelgroep van het product of de tentoonstelling. o J&V onderzoekt het potentieel succes van het product of de tentoonstelling. o J&V werkt eventueel samen met een partner het product of de tentoonstelling concreet uit. o J&V zet de productie op: vormgeving, drukwerk, samenstelling, constructie o J&V bepaalt de prijs en maakt prijsafspraken met eventuele partners. o J&V zet eventueel samen met een partner een presentatiemoment op voor een nieuw product of tentoonstelling. o J&V promoot het product of de tentoonstelling en integreert het in haar webwinkel. Past in welke beleidsuitdagingen? x BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren x BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,2125 0,4625 0,5625 0,4625 0,425 Nieuw product in 2015 en 2017, nieuwe tentoonstelling in 2016 Werkingskost opbrengst Opmerkingen: Voor opvolging boekingen tento s zit in 0,45 vte verspreid over 4 OD s. (hier 1/4 de = 0,1125 vte) De ontwikkelingskosten voor nieuwe producten werden als volgt gesimuleerd: o 2015: speldoos productiekost: 9500 euro. o 2016: tentoonstelling productiekost: euro o 2017: vormingsmap productiekost: 3500 euro Bij lancering van een product wordt een gestegen opbrengst gesimuleerd Voor een tentoonstelling telden we een extra bijdrage van een partner van euro. Jaarlijks wordt ook opbrengst geteld uit stockverkoop van bestaand materiaal in dit thema. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 31 van 115

32 1.4. OD. Jeugd & Vrede sensibiliseert - als motor van het Netwerk en de jaarlijkse week Kies Kleur tegen Pesten - duizenden kinderen en jongeren rond voorkomen van pesten. Jeugd & Vrede reikt bij opening van de week de 'Pesten-dat-kan-niet!'-prijs uit. Uitgangssituatie Dit doen we al een tijdje met veel succes. Het bereik is heel hoog, al hangt dat vooral af van de samenwerking met KetNet en de keuze voor een mobiliserende actie of niet. In 2012 had die actie enorm veel succes en kon het Netwerk zo een kwart miljoen kinderen simultaan de Move tegen Pesten laten doen. Indicatoren: J&V bereikt op aantoonbare wijze minstens kinderen en jongeren of 150 organisaties met de campagne. J&V beoordeelt met minstens 6 juryleden minstens 15 kandidaatsdossiers voor de Pestendat-kan-niet! -prijs. In de regel zijn er 8 winnaars, waarvan een jongerenjury nog eens zijn eigen jongerenwinnaar kiest. Acties: Verslagen van de vergaderingen van het Netwerk + verslag van het moment van de uitreiking Het Netwerk o J&V is actief lid in het Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten. o J&V faciliteert de werking van het Netwerk. o Binnen het Netwerk besteedt J&V bijzondere aandacht aan de relatie met en het bereik van het jeugdwerk. J&V is de drijvende kracht achter de Vlaamse Week Kies Kleur tegen Pesten o J&V staat samen met het Netwerk KKtP garant voor de organisatie van de Vlaamse Week Kies Kleur tegen Pesten. o J&V informeert de media en onderhoudt de mediacontacten. o J&V fungeert als secretariaat van de campagne die jaarlijks een massa kinderen en jongeren bereikt. o J&V stuurt de ontwikkeling van het materiaal, staat in voor de verspreiding, staat geregistreerd als contactadres, volgt inschrijvingen op van acties, enz. o J&V zorgt voor de financiële afhandeling. J&V organiseert jaarlijks de uitreiking van de 'Pesten dat kan niet!'-prijs o J&V lanceert de oproep voor kandidaten en nomineert de interessante indieners voor de tweede fase. o J&V ondersteunt de geselecteerde kandidaten in het indienen van een volledig dossier. o J&V stelt de jury samen, brengt die samen voor de jaarlijkse beraadslaging en laat die oordelen over de dossiers op basis van een overeengekomen beoordelingsschema. o J&V stelt een jongerenjury samen voor de selectie van zijn eigen winnaar van de jongerenprijs. o J&V organiseert meestal samen met de winnaar van de hoofdprijs de effectieve prijsuitreiking naar aanleiding van de start van de week Kies Kleur tegen Pesten. Hierop worden alle kandidaten en stakeholders uitgenodigd en gehuldigd. o J&V inventariseert de ingediende dossiers en stelt ze beschikbaar als voorbeelden van goede praktijken. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 32 van 115

33 Past in welke beleidsuitdagingen? x BU 1 Thematische expertise x BU4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv x BU 3 Interactie met structuren x BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem/ opmerking VTE 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 Werkingskost opbrengst O.a. privé sponsor prijs: euro Opmerkingen: Het campagnemateriaal dat gratis verspreid wordt, wordt vergoed door het Netwerk KKtP. De verkoop van extra campagnemateriaal voedt de opbrengsten De belangrijkste opbrengst is echter de euro private sponsoring voor de Pesten-datkan-niet!-prijs OD. Jeugd & Vrede doet permanentie rond vragen over conflict hanteren en geweld aanpakken. Uitgangssituatie Geregeld komen er vragen binnen rond dit thema, vooral over pesten Meestal via . Soms ook persoonlijke verhalen en vragen. In dat geval bieden we een luisterend oor, helpen we met de basis en verwijzen we dan voor hulpverlening door. Acties J&V beantwoordt alle binnengelopen vragen bij voorkeur binnen 1 werkdag, maar minstens binnen de week. J&V bouwt intern en extern (freelancers, contacten in academische wereld, welzijn ) specialisatie uit, zodat er voldoende diepgang zit in de antwoorden. J&V staat ook de pers te woord. Indicatoren J&V helpt jaarlijks minstens 100 personen of organisaties. Past in welke beleidsuitdagingen? x BU 1 Thematische expertise x BU4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gemiddeld opmerking VTE 0,0025 0,0025 0,0025 0,0025 0,0025 werkingskost opbrengst Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 33 van 115

34 Ideeën die rijpen Meermaals werden we (op infomomenten e.d.) opgeroepen om geen al te grote uitbreidingen te vragen met deze beleidsnota. Het budget vanuit de Vlaamse overheid voor de komende beleidsperiode is daarvoor te schaars. Tegelijk komen uit de vernieuwingen van de laatste 2 jaar heel wat nieuwe waardevolle ideeën. Volgende zaken worden daarom niet uitgewerkt in het kader van deze beleidsnota. De ideeën rijpen verder en we hopen er minstens 1 te kunnen realiseren op projectbasis, indien we hiervoor de komende jaren externe middelen vinden. - J&V biedt het jeugdwerk conflictbemiddeling en coaching aan. Te vaak stoppen jeugdwerkingen door uit de hand lopende interne conflicten en komen geëngageerde vrijwilligers daar gekwetst uit. Jeugdorganisaties die dreigen uitéén te vallen door aanhoudend en scherp conflict kunnen zelf, of via hun 'koepel', dienst doen op J&V voor een op maat conflictbemiddelaar of -coach die vertrouwd is met de eigenheid van het jeugdwerk. Een op maat traject bevat minstens 4 contactmomenten waaronder mogelijk: gesprekken met partijen of begeleiders, bemiddelingsgesprek, vorming - J&V bouwt een langdurige training uit rond conflictbemiddeling - J&V stapt mee in een samenwerkingsverband rond peer-mediation bij conflicten in het onderwijs. - J&V experimenteert met een project rond ontmijnen van situaties van dreigend geweld door jongeren zelf. Situaties van geweld voel je vaak aankomen. J&V leidt jongeren op, en geeft ze een formele rol, om geweldpreventief te werken in de brede zin en specifiek tijdens die momenten van dreigende escalatie in te stappen met de bedoeling te ontmijnen. Dat kunnen jongeren nog steeds het best zelf - J&V wil campagne voeren: Stop (verbaal) geweld langs het voetbalveld. En focust daarbij op de rol van ouders. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 34 van 115

35 2. SD. Jeugd & Vrede bouwt op mesoniveau aan een cultuur van vrede door bij kinderen, jongeren en hun begeleiding de culturele dialoog te bevorderen. Visie Jeugd & Vrede vertrekt vanuit de meervoudige identiteit van iedere persoon. We willen niet ieder probleem verklaren door er steeds weer de etnisch-culturele dimensie bij te halen. Dé jonge Maghrebijnse man 6 bestaat evenmin als dé Vlaamse jongere. Vaak zijn de gelijkenissen groter dan de verschillen. De culturele aspecten zijn maar een onderdeel van een volledige persoonlijkheid. Als op onze animatorcursus 32 deelnemers zijn van 16 verschillende nationaliteiten, dan valt het belang van een etnisch-culturele achtergrond snel weg. Dan wordt automatisch gefocust op wat bindt, en worden culturele eigenschappen niet meer dan een onderwerp voor verrijkende en spontane uitwisseling tussendoor. Toch gaat J&V de spanningen in een samenleving, die wel voeding vinden in een verschil in etnischculturele of religieuze achtergrond, niet uit de weg. En dus kiezen we voor het model van culturele dialoog 7, dat een samenleving wil bouwen vanuit gelijkwaardigheid. J&V zet daarom in op positieve ervaringen rond diversiteit. We bieden Vlaamse kinderen en vluchtelingenkinderen jeugdkampen aan; we vormen vluchtelingenjongeren, samen met Vlaamse jongeren, tot animator en hoofdanimator; we zetten culturele ervaringen op voor 16 tot 19-jarigen door middel van een inleefreis naar het zuiden. Omdat heel veel organisaties bezig zijn met bijzondere doelgroepen en diversiteit, leggen wij ons vnl. toe op (leren) werken met vluchtelingenkinderen. De opgebouwde expertise verbreden we in het jeugdwerk. 6 Pleidooi voor de jonge Maghrebijnse man, opinie van Bie Vancraeynest, MO, 20 augustus Als hordelopen hoogspringen wordt, oproep van hoogleraar sociologie Luc Huyse tot de start van een intensieve culturele dialoog, De Standaard, 29 september 2012 Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 35 van 115

36 2.1. OD. Jeugd & Vrede laat jongeren een andere cultuur intens ervaren, de eigen culturele patronen bevragen en hun ervaringen delen. Uitgangssituatie J&V organiseert jaarlijks een inleefreis (2 in 2010), met +/- 12 jongeren van 16-18j, en 2 begeleid(st)ers uit de werkgroep internationaal De inleefreis heeft plaats tijdens de zomervakantie. De voorbereiding gebeurt door een traject van infoavonden, een selectie, 2 weekends, een vertrekkensklaardag. De verwerking van de ervaring gebeurt op een evaluatieweekend, en door het opzetten van presentaties in het netwerk van de jongeren en geldinzamelacties voor het project. De inleefreis gaat naar een project in het zuiden. Het project wordt gekozen samen met Children of the Street vzw. Children of the Street zet, met steun van J&V, zanghappenings op met basisscholen om geld in te zamelen voor het project. J&V staat ook in voor 2 producten die de pedagogische klaswerking van Children of the Street ondersteunen: o Een educatief pakket dat gebruikt wordt om in de basisscholen te werken rond het project in het zuiden. Scholen die aan de zanghappenings van Children of the Street deelnemen krijgen een krantje per kind, samen met een CD en de pedagogische brochure voor de leerkrachten. o Een verslagkrantje van de inleefreis dat J&V samen met de deelnemers van de inleefreis maakt en opnieuw wordt bezorgd aan de duizenden kinderen die in de basisscholen mee gezongen hebben. Momenteel bereikt de inleefreis voornamelijk middenklasse jongeren. Het hele traject wordt mee opgezet door de werkgroep internationaal (vrijwilligers) uit wie ook 2 begeleiders komen. De voorbije reizen gingen naar Congo, Viëtnam, Kameroen, Ecuador, Tanzania, Sri Lanka, Oekraïne en Oeganda. In 2013 staat een reis naar Bolivia gepland. Duiding J&V zet haar inleefreis bewust op met een erg jonge leeftijdsgroep, een leeftijd waarop een buitenlandse ervaring, anders dan een vakantie, meestal enkel nog in schoolverband voorkomt, en dan nog slechts zeer zelden naar ontwikkelingslanden. Op jarige leeftijd worden culturele patronen in vraag gesteld door jongeren. Ze vragen zich ook af: waar wil ik voor staan/gaan? Welke verdere engagementen neem ik op? Welke studierichting kies ik? Welke relaties ga ik aan? Welke politieke stem breng ik uit? Wil ik me inzetten voor kinderen en jongeren in ontwikkelingslanden? Op die leeftijd wil J&V jongeren een intensieve blikopener geven. Ze helpt jongeren de wereld te bekijken met een open solidaire blik, mondiaal gericht, niet enkel op de eigen navel. De reis is een intense ervaring met veel momenten van vreugde en plezier, maar ook met telkens weer momenten van tegenslag, gebrek aan comfort, conflict, enz. Ook de voor- en nawerking is een intensief groepsgebeuren. Tijdens het gehele traject leren jongeren heel wat over zichzelf. Hoe ontwikkel ik mij in een nieuwe groep? Hoe zien de anderen mij? Ben ik weerbaar in moeilijke fysieke en psychologische leefomstandigheden? Waar botsen mijn principes met de realiteit? Welke vooroordelen schijn ik te hebben? Hoe ga ik om met mensen die mij niet liggen? Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 36 van 115

37 De keuze voor een project gebeurt in samenspraak met Children of the Street. Het project bereikt sowieso kinderen ter plaatse en heeft steeds een duidelijke Vlaamse partner die zorgt voor een duurzame ondersteuning en die financiële input krijgt van Children of the Street. De inleefreis zelf is te kort om van duurzame ondersteuning te spreken. Toch kiezen heel wat ex-deelnemers later wel voor een duurzaam engagement in ontwikkelingssamenwerking, niet zelden in het land of het project waarnaar ze op reis geweest zijn. J&V acht deze ervaring even zinvol voor meer doelgroepspecifieke jongeren of jongeren uit het BSO. De reis mag geen voorrecht blijven voor ASO-jongeren uit de Vlaamse middenklasse. Uit Internationaal uitgewissel zit in de lift van JINT leren we dat 80% van de jongeren droomt om eens op een andere manier naar het buitenland te gaan, maar jongeren met een technische of beroepsopleiding komen minder vaak effectief tot zo n ervaring. Nochtans lijken de leereffecten voor die groep net het grootst te zijn. J&V zoekt tijdens de beleidsperiode dan ook naar een verbreding van de doelgroep. Indicatoren J&V realiseert jaarlijkse een inleefreis van minstens 15 dagen voor een 12-tal jongeren van 16 tot 18 jaar. J&V zet daarbij een omkadering en traject op dat bestaat uit minstens 1 infodag, 1 voorbereidingsdag, 1 voorbereidingsweekend en een evaluatieweekend. J&V verzamelt getuigenissen van jongeren over de impact op hun doen en denken. J&V zorgt voor een afzonderlijke evaluatie van de inspanningen om meer maatschappelijke kwetsbare jongeren te laten deelnemen aan de inleefreis. Acties J&V legt een kader vast rond het bereik van doelgroepspecifieke jongeren. Daarin worden keuzes gemaakt over het profiel van de jongeren, de prijs van de reis, de samenwerking met potentiële partners, de bijzondere eisen rond selectie, de al dan niet specifieke begeleiding van de jongeren, enz. J&V gaat op zoek naar een specifieke partnerorganisatie voor de doelgroepspecifieke jongeren. In overleg met de partner wordt het concept verder bijgestuurd. J&V gaat samen met Children of the Street op zoek naar een geschikt project als doel voor de zanghappenings en de inleefreis. J&V gaat jaarlijks op zoek naar 1 extra inkomstenbron voor de inleefreis om de werkingskost voor J&V en de prijs voor de deelnemers te drukken. J&V plant het traject samen met de werkgroep internationaal, op basis van de evaluatie van de vorige edities. J&V zet een promotiecampagne op om deelnemers te zoeken voor de inleefreis. J&V zet infodagen op voor deelnemers en hun ouders. J&V selecteert in overleg met de voltallige werkgroep internationaal 2 begeleid(st)ers die het hele traject mee volgen, de reis begeleiden en de evaluatie leiden. Als je naar een andere cultuur op TV kijkt, dan kun je wel zien hoe het is. Maar je proeft het niet, je ruikt het niet, je voelt het niet. Dat is helemaal anders (Lempty, inleefreis Kameroen) J&V zet een selectieprocedure op voor de deelnemers volgens duidelijke criteria en zorgt voor een heldere communicatie naar alle betrokkenen omtrent het resultaat van de selectie. J&V zet een startweekend op met o.a. doorgedreven kennismaking in groep, uiting van persoonlijke ambities en verwachtingen, praktische info, grondige kennismaking met het project, enz. J&V bouwt met de partner aan een geschikt programma voor de inleefreis. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 37 van 115

38 J&V werkt de klaskrant uit rond het project voor de zanghappenings, zorgt voor professionele lay-out, druk, verspreiding. Ook de CD wordt geperst en verspreid. Zie ook 4.6 J&V zet een tweede voorbereidingsweekend op waarin de reis en wat de jongeren er gaan doen verder worden voorbereid: bv. uitwerken van speelpleinwerking voor straatkinderen. J&V omkadert de reis administratief: o boeking van vliegtuigtickets o allerhande verzekeringen van de deelnemers: ongevallen, burgerlijke aansprakelijkheid, reisverzekering, annuleringsverzekering. o aanvragen van visa en reispassen. J&V staat garant voor de veiligheid door in te staan voor EHBO, de zorg voor een duidelijke reisschema inclusief noodplannen en heldere communicatie-afspraken. J&V zorgt voor een back-up die zo snel mogelijk mee ter plaats komt, wanneer iemand van de begeleiding vlak voor of tijdens de reis zou uitvallen. J&V financiert de reis van de begeleiding en zorgt voor een makkelijke financiële afhandeling met de deelnemers en voor de kosten die ter plaatse gemaakt worden. J&V zendt een persbericht uit over de reis. J&V zorgt tijdens de reis in samenspraak met de deelnemers voor een terugkoppeling van de ervaringen via mails en blogs naar het thuisfront (ouders, familie, vrienden). J&V organiseert na de reis een evaluatieweekend om met alle deelnemers de reis te verwerken, de ervaring te verdiepen en samen engagement op te nemen. J&V maakt samen met de deelnemers een interactief verslagkrantje van de reis voor de deelnemende basisscholen. Het verslagkrantje wordt professioneel gelay-out, gedrukt en verzonden. J&V faciliteert de deelnemers om winstgevende acties op te zetten voor het project en zorgt voor een financiële afrekening en storting. Samen met de werkgroep internationaal evalueert J&V de reis, het traject, de samenwerking met de partner, de begeleiding, enz. en stuurt bij waar nodig. J&V zet een afsluitmoment op met de partners. Past in welke beleidsuitdagingen? BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat X BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv X BU 3 Interactie met structuren X BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 Werkingskost De krantjes worden begroot onder OD 4.6, waar de werking met Children of the Street verder staat uitgewerkt. opbrengst Voor 12 deelnemers een bijdrage van 1450 euro + 1 extra inkomstenbron van euro. (jaarlijks opnieuw te zoeken) Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 38 van 115

39 2.2. OD. Jeugd & Vrede biedt álle kinderen en jongeren het recht op vakantie met bijzondere aandacht voor kinderen in armoede en vluchtelingenkinderen. Uitgangssituatie J&V organiseert jaarlijks 8 interculturele zomerkampen van 5, 6 of 7 dagen voor vnl. vluchtelingenkinderen en kinderen uit armoede, in verschillende leeftijdsgroepen. J&V bereikt daarmee ongeveer 175 kinderen in de leeftijdsgroepen 6-8jaar, 8-10jaar, 10-12jaar, 12-14jaar, 15-16jaar. Alle kampen worden inhoudelijk mee voorbereid en begeleid door vrijwilligers, de JeVkes, zelf ook vaak vluchtelingenjongeren en jongeren uit armoede. De logistieke en administratieve organisatie wordt door een J&V-medewerker opgezet. Deze medewerker geeft ook de inhoudelijke aanzet. De samenstelling van de begeleidingsploegen gebeurt op de kampstartmoment op 1 mei. Daarna komt ieder ploegje ongeveer 3 keer samen om het kamp inhoudelijk voor te bereiden. De kampen zijn in zelfkook en op minstens 6 verschillende locaties in België. De kostprijs van de kampen is erg laag: 5 euro per kampdag indien door het gezin betaald wordt, 6 euro indien door een organisatie. Omdat eigen vervoer een enorme drempel is voor de meeste van deze gezinnen worden veel kinderen (van over heel Vlaanderen en Brussel) thuis opgehaald en teruggebracht. De kampen worden mee gefinancierd door Toerisme voor Allen. Uit de analyses van de werking blijkt duidelijk een probleem van draagkracht. De specifieke doelgroep (vluchtelingenkinderen en kinderen in armoede) vraagt soms extra omkadering en weerbaarheid bij de begeleiding. Tegelijk wordt deze begeleiding zelf geworven via onze (hoofd)animatorcursus bij dezelfde doelgroep. Hoewel getraind op een extra lange cursus kan je van bv. alleenstaande vluchtelingenjongeren die zelf nog nooit op een jeugdkamp gegaan zijn en nog niet erg taalvaardig zijn in het Nederlands, niet dezelfde competenties en inzichten verwachten dan van ervaren (Vlaamse) jeugdleiding. We hebben het bovendien moeilijk om voldoende instroom van Vlaamse ervaren begeleiding te creëren. Jongeren die kampen willen begeleiden met dat ietsje meer: een pittig intercultureel sausje. Ook de doorstroom van kampdeelnemer (tot 15/16 jaar) naar kampleiding (vanaf 16 jaar) is een werkpunt. Ondanks het belang ervan voor de doelgroep zijn er momenteel geen vrijwilligersvergoedingen voor animatoren en hoofdanimatoren op kamp. Te veel animatoren begeleiden slechts 1 of 2 jaar J&V-kampen. Tegelijk is er een bepaalde groep vrijwilligers die al enkele jaren meedraait. Er wordt momenteel onvoldoende aandacht besteed aan een grondige evaluatie met alle betrokkenen (deelnemers, ouders, kookploeg, animatoren, hoofdanimatoren, team). Duiding Waarom? Al die buitenlanders ook altijd, dat gaat erover!, sakkert Vincenzo, een jongen in armoede uit Oostende, die vertelt over zijn vrijetijdsleven op het naburige pleintje. We zijn op weg naar het eerste zomerkamp. Nog geen 5 minuten na dit pleidooi houden we halt in Knesselare, waar Fraidon wat spulletjes in plastiek zakken laadt en instapt. Hij is even oud, 14 jaar, woont in een opvangcentrum en vertelt aan zijn reisgenootjes op de achterbank dat hij 8 maanden geleden aangekomen is in ons land. Helemaal alleen, na een reis van 40 dagen uit Afghanistan. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 39 van 115

40 Slik. Het wordt stil in de wagen. Iedereen moeten even bekomen. Na aankomst in de Ardennen smijten Vincenzo en Fraidon zich al snel helemaal in een spel met een... wereldbal. J&V hoopt dat haar kampen alvast het (wereld)beeld van enkele deelnemers kan veranderen. Misschien scheren ze na dit zomerkamp niet meer alle 'immigranten' over dezelfde kam? Bovenal willen we ervoor zorgen dat alle kinderen en jongeren een kamp kunnen beleven. Samen spelen, eten, ruzie maken, kattenkwaad uithalen en gieren van het lachen. We richten ons daarbij voornamelijk op vluchtelingenkinderen en kinderen in armoede. Want ook zij - zelfs vooral zij - hebben recht op vakantie! Daarom blijft J&V inzetten op het organiseren van zomerkampen voor deze doelgroep. J&V wil daarbij in de beleidsperiode niet meer, maar betere kampen. Sterker omkaderd! Indicatoren Kwantitatief: o J&V organiseert jaarlijks minstens 8 interculturele kampen o J&V bereikt daarmee minstens 160 kinderen in armoede en vluchtelingenkinderen o Op ieder kamp zijn minstens 1 hoofdanimator en 4 animatoren aanwezig. Kwaliteitsverbetering: o J&V garandeert een kampverantwoordelijke op ieder kamp die de vrijwillige (hoofd)animatoren ondersteunt en bijspringt wanneer nodig (bij moeilijkheden). o J&V zorgt jaarlijks afrondend evaluatiedocument met bijsturingsrichtlijnen voortkomend uit de verschillende evaluaties o J&V kan duidelijke schema s en draaiboeken voorleggen rond de principes van een goed J&V-kamp. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 40 van 115

41 Acties J&V bouwt haar netwerk van OCMW s, OKAN-klassen, asielcentra, begeleidingsdiensten, enz. verder uit in functie van het bereik van de beoogde doelgroep. J&V programmeert de kampen samen met haar vrijwilligers: thema s, leeftijdsgroepen, locaties, activiteiten. J&V zet jaarlijks een promocampagne op met o.a. flyers, kampbrochure, mailings, enz. J&V werft animatoren, leidt ze op, omkadert hen op kamp en in de jaarwerking (zie ook OD 2.3 en 5.2). J&V werft kookploegen en omkadert ze (budget, voorbeeldmenu s, verwachtingen, kooklijsten, enz.). J&V zorgt voor de logistieke organisatie van ieder kamp: o Kamplocaties zoeken, prospecteren en boeken, o Kamp- en spelmateriaal aankopen, beheren, vervoeren, poetsen/wassen, enz. o Zoeken van chauffeurs, opstellen van vervoersplannen (auto + trein), alle betrokkenen informeren en de kosten opvolgen. J&V zorgt voor de administratieve omkadering van ieder kamp: o Inschrijvingsformulieren opmaken online en op papier + inschrijvingen opvolgen, o Communicatie met ouders en instellingen over inschrijvingen, o Verzamelen van medische fiches, o Verzenden van praktische deelnemersbriefings aan ouders, o Opstellen van kooklijsten (allergieën, halal, veggie ) voor de keukenploegen, o Opstellen van medicatielijsten voor de EHBO-verantwoordelijke, o Voorzien van draaiboeken en noodmappen, o Facturatie, o Afleveren van fiscale attesten. J&V organiseert een groot kampstartmoment met alle (hoofd)animatoren waarbij aan teambuilding wordt gedaan, vorming en duiding wordt gegeven, de kampploegen participatief verdeeld worden, enz. J&V ondersteunt de kampploegen door opvolging (en sporadische aanwezigheid van de stafmedewerker) op de voorbereiding van iedere kampploeg. J&V werkt een systeem uit om 1 ervaren kampbegeleider als eindverantwoordelijke te hebben op ieder kamp, 7/7, 24/24. Mogelijke pistes zijn: o Eén of twee jobstudenten in de loop van de zomer die afwisselend met de kampverantwoordelijken meegaan op een kamp, o Oud-JeVkes die voor een vrijwilligersvergoeding meegaan op kamp, o Iemand uit een mature kookploeg die extra investeert in omkadering van het kamp, ook inhoudelijk, o Een beurtrol tussen enkele stafmedewerkers om mee op kamp te gaan. J&V organiseert een back-upsysteem vanuit haar team om in te springen bij problemen voor, op of na het kamp. J&V zorgt voor evaluatie van de kampen, samen met de begeleiding, op 4 manieren: o algemeen evaluatieformulier na ieder kamp voor zowel deelnemers (hun ouders), de begeleiding en de kookploeg, o evaluatie door het kampploegje over hun kamp, o korte individuele evaluatiegesprekken met alle (hoofd)animatoren, o een gezamenlijk evaluatiemoment voor alle (hoofd)animatoren kort na het kamp. Jaarlijks evalueren ook de stafmedewerkers en de raad van bestuur de kampenwerking waarbij met input van de andere evaluaties een algemene bijsturingsnota wordt opgesteld. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 41 van 115

42 J&V werkt samen met de stuurgroep voor de kampenwerking (zie ook OD 5.2) aan duidelijke schema s en draaiboeken, met icoontjes voor deelnemers, én begeleiding, rond thema s als: o Communicatie, o Afspraken en leefregels, o Fysieke en psychische veiligheid, o Participatieve begeleidingshouding, o Omgaan met storend gedrag, straffen en belonen, o Omgaan met crisissen, o Aandacht voor de specifieke achtergrond van onze deelnemers én begeleiding, o Thematische inkleding, o Ontwikkelingspsychologie (geschikt aanbod per leeftijd), o Hygiëne en EHBO, o Religie op kamp, o Seksualiteit op kamp, o Gezonde voeding op kamp, o Alcohol- en drugsbeleid. J&V implementeert haar engagementen uit de engagementsverklaring ter bescherming van de seksueel integriteit van de minderjarige, met bijzondere aandacht voor de kampen. Past in welke beleidsuitdagingen? X BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat X BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv X BU 3 Interactie met structuren X BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,65 0,65 0,65 0,65 0,65 Werkingskost Géén vrijwilligersvergoedingen voor animatoren begroot, wel euro extra budget voor kampverantwoordelijke opbrengst Subsidies Toerisme voor Allen vakantieparticipatie (13.000) + kampbetalingen (3.500) Opmerkingen: Hoewel de deelnamegelden voor de kampen reeds erg laag zijn, zit er nog verlies op van deelnemers van wie we de betaling nooit (volledig) ontvangen. Bijkomend ontvangen we van Toerisme voor allen een personeelssubsidie van +/ euro voor de kampomkadering. Dit bedrag is opgenomen bij de personeelsbegroting (deel 3). Bij Jeugd & Vrede vergeet ik moeilijkheden en problemen. En krijg ik plezier, vriendschap en respect (Alleenstaande minderjarige asielzoeker) Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 42 van 115

43 2.3. OD. Jeugd & Vrede geeft álle jongeren, in het bijzonder vluchtelingenjongeren, de kans zich te vormen tot jeugdleid(st)er. Uitgangssituatie J&V werft vluchtelingenjongeren en biedt hen een animator- en hoofdanimatorcursus aan: o 2011: 2 animatorcursussen (33 deelnemers), 1 hoofdanimator (8 deelnemers) o 2012: 1 animatorcursus (30 deelnemers), 1 hoofdanimatorcursus (7 deelnemers) Op de animatorcursus bereiken we naast Belgische jongeren ook heel wat nieuwkomers die vaak nog geen jeugdwerkervaring hebben en nog niet heel taalvaardig zijn in het Nederlands. De cursus duurt 7 volle dagen omdat we meer tijd nodig hebben om een volwaardig animatorprogramma te geven, op maat van deze doelgroep. De deelnameprijs is laag, omwille van het bereik van de specifieke doelgroep. De animatorcursus is ons paradepaardje. Op die plek slagen we erin speels binding te brengen tussen ruim 25 jongeren met soms meer dan 15 verschillende etnisch-culturele achtergronden. Het wordt wel steeds moeilijker om ook (Vlaamse) jongeren, met reeds ervaring als deelnemer in het jeugdwerk, aan te trekken op onze cursus. Er zal vanaf 2013 geëxperimenteerd worden met het concept van een hulpanimatorcursus in het kader van een project Managers voor diversiteit. Ook in 2014 wordt deze nieuwe cursus nog gefinancierd vanuit deze projectmiddelen. Vanaf 2015 willen we hem continuëren via de standaard subsidiëring. Duiding Tegen de stroom van criminaliseren in, wil J&V vluchtelingenjongeren meteen een plaats geven. We bieden ze de kans om zich te ontspannen, vrienden en plezier te maken, de taal te leren beheersen en bovendien verantwoordelijkheid te leren nemen. J&V laat hen op haar cursussen de unieke sfeer opsnuiven van onze Vlaamse jeugdwerkspelcultuur. Georganiseerde zottigheid, en toch educatief. Tegelijk merken we dat de beoogde competenties voor animator soms te hoog gegrepen zijn. Deze jongeren hebben geen ervaring als deelnemer, zodat daarop reflecteren onmogelijk is. Ze beheersen de taal nog niet helemaal of kijken op andere manieren naar de rol van begeleider. We merken dat de sessies soms (theoretisch) te zwaar voor hen zijn. Om aan de leernoden van de deelnemers te beantwoorden moet het niveau af en toe naar beneden, moet de aanpak nog meer gericht zijn op beleving. Maar dan ontbreekt een verantwoorde cursusduur (nu al 7 dagen bij J&V) om het competentieniveau van een animator te halen. Daarom zal J&V naast een cursus animator en hoofdanimator ook een cursus hulpanimator op touw zetten. De hulpanimator wordt een belevingscursus die inzet op het ervaren om een breed gamma aan activiteiten. Kennismakingsspelen, veilig en creatief op tocht, een bosspel, een knutselactiviteit, zelf verzonnen sporten, een dansworkshop, samenwerkingsopdrachten, duels, strategische spelen, verkleedpartijen, quiz Met een duidelijke groeilijn (wat past bij welke leeftijd) zullen ze alles spelenderwijs ontdekken. Reflectie wordt een belangrijke stap: wat vond je er van? Zou je dit zelf willen organiseren? Wat liep er mis en hoe hadden we dat kunnen bijsturen? Naast heel wat spelbagage krijgen de deelnemers een taalbad, zicht op de leefwereld van de kinderen, de opbouw van een kamp en de rol van de begeleiding. De hulpanimator zal ook een aparte rol krijgen op de kampen. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 43 van 115

44 Indicatoren Acties J&V zorgt ervoor dat jaarlijks minstens 12 deelnemers het traject hulpanimator doorlopen. J&V zorgt ervoor dat jaarlijks minstens 12 deelnemers het animatortraject doorlopen. J&V zorgt ervoor dat jaarlijks minstens 8 deelnemers het hoofdanimatortraject doorlopen. J&V ontwikkelt duidelijke profielen voor de verschillende functies en de toepassing ervan op kamp. J&V gaat over t muurtje kijken bij andere organisaties zoals JES die reeds werken met hulpanimatoren. J&V werkt in samenspraak met de instructeurs een duidelijk profiel uit voor iedere cursus en koppelt er een opdracht aan op kamp zelf. In de profielen wordt onder meer gewerkt met talenten en competenties (Oscar, C-stick ). Ze worden jaarlijks bijgestuurd. De cursusinhoud wordt aangepast om te voldoen aan de profielen. J&V maakt gerichte promotie voor haar cursussen: o J&V bouwt haar netwerk van OCMW s, OKAN-klassen, asielcentra, begeleidingsdiensten, enz. verder uit in functie van het bereik van vluchtelingenjongeren. o J&V stimuleert de doorstroming van tieners in armoede vanop de kampen naar de cursus. o J&V promoot de cursus animator en hoofdanimator in het bijzonder ook bij (Vlaamse) jongeren die geprikkeld worden door jeugdwerk- en kampervaring met een pittig intercultureel sausje. J&V communiceert de profielen met netwerkpartners en werkt met een soort intakegesprek om te bepalen welke cursus het beste past bij de jongere. J&V zet samen met de instructeurs een intensief voortraject op waarbij inhouden worden bijgewerkt en vernieuwd, afspraken worden afgestemd, nieuwe instructeurs worden getraind, promotie wordt aangestuurd, leefregels worden afgestemd, enz. J&V zorgt voor de logistieke organisatie van iedere cursus: o Wisselende cursuslocaties zoeken, prospecteren en boeken, o Cursus- en spelmateriaal aankopen, beheren, vervoeren, poetsen/wassen, enz. J&V zorgt voor de administratieve omkadering van iedere cursus o Communicatie met de Afdeling Jeugd, o Inschrijvingsformulieren opmaken online en op papier + inschrijvingen opvolgen, o Communicatie met deelnemers, ouders en instellingen over inschrijvingen, o Verzamelen van medische fiches, o Verzenden van praktische deelnemersbriefings aan deelnemers, o Opstellen van kooklijsten (allergieën, halal, veggie ), o Voorzien van draaiboeken en materiaal, o Facturatie. J&V zorgt samen met instructeurs voor duidelijke deels participatief tot stand gekomen leefafspraken die duidelijke linken vertonen met de afspraken die zullen gelden op kamp. J&V beoogt een kwalitatieve stage door middel van: o Een persoonlijke evaluatie na ieder traject (ook hulpanimator), op basis van de doelstellingen, het beoogd profiel en de competenties daarin. Hieruit puurt J&V duidelijke richtlijnen voor de stage. J&V gaat daarbij uit van talentontwikkeling. o Een stageboekje en reflectiemethodiek als handleiding voor de stage. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 44 van 115

45 o Opvolging van de stages op de eigen zomerkampen door middel van coaching en evaluatie, bij voorkeur door de eigen instructeur, en anders door de kampverantwoordelijke. J&V zorgt voor een vlotte afhandeling van de aanvragen tot attesten (hoofd)animator. J&V onderzoekt de mogelijkheid om bij afronding van een volledig traject (cursus, stage, evaluatie) competentiebewijzen of andere vormen van talentwaardering aan te reiken. J&V bouwt een duidelijk evaluatiemoment in van de verschillende cursussen met de deelnemers. Ook na de stages wordt nog gevraagd wat het nut nu was van de cursus en hoe die beter kan afgestemd worden op de realiteit van de stages. J&V evalueert de cursus met de instructeursploeg, op team en/of de raad van bestuur. Jaarlijks wordt een nota gemaakt die de aanpak van de cursussen bijstuurt. Past in welke beleidsuitdagingen? X BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat X BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren X BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 Werkingskost opbrengst * Opmerkingen: *In het kader van de ontwikkeling van de nieuwe hulpanimatorcursus krijgt J&V van Managers voor Diversiteit (Agentschap binnenlands bestuur en integratie) een subsidie van euro in 2013 en evenveel Dat bedrag is inclusief personeelsinzet! De belangrijkste kosten gebeuren echter bij ontwikkeling van het programma in We namen de subsidie in 2014 hier op bij opbrengsten in functie van transparantie. Vanaf 2015 vallen deze inkomsten weg, maar blijven we wel de hulpanimator verderzetten, de eerste ontwikkeling en bijsturing is dan achter de rug en het wordt een standaardaanbod van J&V OD. Jeugd & Vrede bevordert bij kinderen, jongeren en hun begeleiding de culturele dialoog door voor hen activiteiten en vormingen op te zetten, met aandacht voor de verspreiding van onze expertise over jeugdwerk voor vluchtelingenkinderen. Uitgangssituatie Wat betreft de activiteiten gaat het tot hiertoe over: o enkele speldoosbegeleidingen per jaar o de gegidste culturele wandelingen in Brussel. De wandelingen stonden een paar jaar op een laag pitje omwille van het vele werk voor organisatie en administratieve afhandeling. Sinds 2012 kregen ze in een light-versie een nieuwe impuls. We doen er ongeveer 10 per jaar. Freelancers gidsen. o vanaf 2013 een workshop het spel van Ajub. De aanzet voor deze workshop ontstond op de instructeurscursus in 2011 uit een cursusoefening. Het spel van Ajub neemt jongeren mee in de leefwereld van vluchtelingen vandaag in België. Doorheen vragen en opdrachten maken de deelnemers kennis met de regelgeving en specifieke context van vluchtelingen. Een tof spel om het debat te openen en inhoudelijke Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 45 van 115

46 discussie te prikkelen. J&V zal deze workshop aanbieden aan het jeugdwerk en aan de derde graad in het secundair onderwijs. J&V hoopt hiermee ook jongeren te prikkelen voor onze bijzondere werking Wat betreft de echte kadervormingen gaat het tot hiertoe over Samen Eén, een vorming rond werken met vluchtelingenkinderen in het jeugdwerk, gekoppeld aan ons boek Samen één. Hoewel zeer relevant inhoudelijk vindt deze vorming weinig afzetmarkt. We doen ze slechts enkele malen per jaar, meestal nadat we zelf jeugddiensten, jeugdwerkingen, enz. zochten nabij bv. een asielcentrum. Stabiele vrijwilligersploegen voor activiteitenaanbod en vormingsaanbod blijven een knelpunt. De doorstroming van jonge vrijwilligers is groot, de engagementen soms kortstondig. Bovendien zijn onze vrijwilligers geëngageerde jonge mensen, meestal niet alleen bij J&V, wat maakt dat vorming geven voor J&V niet altijd de hoogste prioriteit heeft en soms slechts enkele malen per jaar lukt. Onder SD 5 gaan we verder in op de omkadering en uitbouw van de vrijwilligerswerking. Hier, op output-niveau, houden we best rekening met de (wisselende) draagkracht van de vrijwilligersploegen. Lokale jeugdverenigingen bereiken met een vorming of activiteit die geboekt (en betaald) moet worden is erg moeilijk (hoewel een vorming maar 50 euro kost). Tegelijk is het extra sterk wanneer bv. toch een voltallige leidingsploeg van een Chirogroep kan laten warmlopen om samen met een partner enkele vluchtelingenkinderen op te nemen in hun werking. Dat biedt het meeste garantie op effect in de lokale werkingen. Toch worden de meeste vormingen geboekt door de jeugddiensten, koepels, enz. Binnen het volledige vormingsaanbod ligt de nadruk meer op de vormingen binnen SD 1: conflicten hanteren en geweld aanpakken. Duiding Waarom? Omwille van het groeiend belang van een interculturele dialoog. Omwille van de veldexpertise die J&V heeft opgebouwd met haar kampen, cursussen en inleefreizen. Omdat we zelf ons aanbod, als jeugdwerk, samen met vrijwilligers willen blijven opzetten en uitbouwen, ook al is dat soms onzeker. (meer vrijblijvendheid met vrijwilligers). Daarom: Blijft J&V, gestuurd door vrijwilligersploegen (of freelancers), activiteiten en vormingen opzetten rond het bevorderen van de culturele dialoog. Zal J&V in haar aanbod beperkt uitbreiden. Zal J&V de nadruk leggen op het verspreiden van de expertise uit de praktijk. Indicatoren: J&V ontwikkelt minstens 1 nieuwe begeleide activiteit of vorming in de beleidsperiode J&V zorgt voor jaarlijks minstens 15 boekingen of 250 deelnemers Acties: J&V blijft haar huidig aanbod van activiteiten en vormingen aanbieden en promoten naar verschillende doelgroepen. J&V bevraagt haar stakeholders rond haar prijzenbeleid en past dat beleid aan in functie van een beter bereik, bv. door de prijs voor een lokale jeugdwerkafdeling nog te verlagen en dat te compenseren met een duurdere prijs voor jeugddiensten en koepels. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 46 van 115

47 J&V ontwikkelt samen met haar vrijwilligers (en eventueel partners) nieuwe vormingen en/of activiteiten. Mogelijke nieuwe thema s zijn: o Racisme en hoe erop te reageren. o Hoe ga je in een vrijetijdscontext - om met het verleden van vluchtelingen? Cultuursensitieve zorg. o Verschillende religieuze en culturele gebruiken op kamp. Waar hou je best rekening mee? Hoe zorg je voor een mooie integratie? J&V zorgt voor een vlotte administratieve afhandeling van alle aanvragen: boeking, contract, praktische afspraken, communicatie met vrijwilligers of freelancers, facturatie, vergoedingen. J&V evalueert jaarlijks haar aanbod en bereik, samen met de betrokken vrijwilligers, en stuurt het aanbod en de promotie bij waar nodig J&V zet in op werving van vrijwilligers en een betere omkadering voor hen zie SD 5. Past in welke beleidsuitdagingen? x BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat x BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren x BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. Opmerking VTE 0,2 0,1 0,2 0,1 0,15 Nieuwe activiteit in 2014, nieuwe vorming in 2016 Werkingskost Nieuwe activiteit in 2014, nieuwe vorming in 2016 opbrengst OD. Jeugd & Vrede informeert en sensibiliseert kinderen, jongeren en hun begeleiding via tentoonstellingen en producten. Uitgangssituatie Voor tentoonstellingen gaat het momenteel over Racisme cartoons en Van Pyjama tot Zenith. Bij producten gaat het vnl. over enkele speldozen, zoals het recente Lego Lingua over taalgevoeligheid in een diverse context. Duiding Vooral fysieke producten zijn minder succesvol de laatste jaren. Ook bij tentoonstellingen is het moeilijk de diepgang van de leerervaring in te schatten, aangezien we die ervaring zelf niet begeleiden. Toch wil J&V haar kennis en kunde rond het opzetten van tentoonstellingen en aanbieden van producten, blijven aanwenden om een breed bereik te hebben bij kinderen en jongeren. Indicatoren: J&V realiseert met deze tentoonstellingen jaarlijks minstens 4 boekingen of 1500 deelnemers. J&V verspreidt van haar thematisch aanbod gemiddeld 400 exemplaren per jaar. J&V realiseert binnen dit thema 1 nieuw product of tentoonstelling in de loop van de beleidsperiode. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 47 van 115

48 Acties: J&V blijft tentoonstellingen en producten promoten via haar website, catalogus, nieuwsbrieven en specifieke promo-acties en zendingen door het jaar J&V volgt de boeking van een tentoonstelling op door: o het opmaken van concrete afspraken in een contract, o het inplannen van de tentoonstelling in reservatie en vervoersschema s, o het organiseren van het vervoer, opbouw en afbraak in samenwerking met Project + o het herstellen van materialen, o het factureren, o het aanbieden van de mogelijkheid tot evaluatie (formulier, telefonisch, gesprek). Tweejaarlijks evalueert J&V haar aanbod op z n actuele waarde en bereik. Op basis van de evaluatie gebeuren prijsaanpassingen, promoties of worden producten of tentoonstellingen uit roulatie genomen. J&V ontwikkelt een nieuw product of tentoonstelling in 2017 (gepland) of vroeger: o J&V zoekt naar koppelingen met andere projecten, acties, vormingen of partners om tot een nieuw producten of tentoonstelling te komen. o J&V zoekt steeds minstens 1 partner die zorgt voor inbreng van extra expertise en bij een tentoonstelling ook een extra financiële impuls geeft. o J&V werkt samen met de partner de pedagogische doelstellingen uit en bepaalt de doelgroep van het product of de tentoonstelling. o J&V onderzoekt het potentieel succes van het product of de tentoonstelling. o J&V werkt eventueel samen met een partner het product of de tentoonstelling concreet inhoudelijk uit. o J&V zet de productie op: vormgeving, drukwerk, samenstelling, constructie o J&V bepaalt de prijs en maakt prijsafspraken met eventuele partners. o J&V zet eventueel samen met een partner een presentatiemoment op voor een nieuw product of tentoonstelling. o J&V promoot het product of de tentoonstelling en integreert het in haar webwinkel. o Als thema denkt J&V bv. aan Wat we allemaal kennen dankzij migratie (personen, producten, projecten die zo oer-vlaams lijken, maar er eigenlijk niet konden zijn zonder de verrijking door een andere cultuur), Racisme en cyberhate, Verscheidenheid van talen, Vooroordelen en diversiteit. Past in welke beleidsuitdagingen? x BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv x BU 3 Interactie met structuren x BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,2125 0,2125 0,2125 0,5125 0,2825 Productie gepland voor 2017 Werkingskost ,5 opbrengst Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 48 van 115

49 Opmerkingen: Voor opvolging boekingen tento s zit 0,45 vte verspreid over 4 OD s. (hier 1/4 de = 0,1125 vte) De ontwikkelingskosten voor het nieuwe product in 2017 wordt begroot op 9500 euro. Er wordt tegelijk een bijdrage van een partner begroot van euro. Bij lancering van een product wordt een gestegen opbrengst gesimuleerd: euro. Jaarlijks wordt ook opbrengst geteld uit stockverkoop van bestaand materiaal in dit thema. Daarin begroten we een dalende opbrengst. Er wordt dan ook een dalende kost begroot voor de verzending van bestelde producten. Ideeën die rijpen Een project met sociale media dat jongeren koppelt met een totaal verschillende etnisch-culturele achtergrond, maar wel een zelfde interesse of hobby. De duo s leren elkaar kennen via hun gedeelde interesse: ze houden beiden van hiphop, spelen beiden graag world of warcraft, houden beiden van smoothies maken Ze worden gestimuleerd om dingen over elkaar te ontdekken. Tot afronding is er een slotevenement waarop alle duo s worden uitgenodigd en mekaar voor t eerst fysiek ontmoeten. Er is een debat, prijsuitreiking, enz. Jeugd & Vrede wil - 10 jaar na 'all different, all equal' met Mie en Mo Bizar - opnieuw partners zoeken om zoveel mogelijk kinderen en jongeren te bereiken met een grootse campagne rond gelijkwaardigheid en respect voor verschillen. Opzetten van internationale uitwisselingen binnen Europa. Of zelfs met Wallonië. Een journalistiek geïnspireerde vredesreis naar het conflictgevoelige Midden-Oosten. Experimenteren met een lokale jeugdafdeling voor vluchtelingenjongeren met wekelijks of maandelijks activiteiten Workshops met getuigenissen van minderjarige vluchtelingen die aan leeftijdsgenoten in Vlaamse klassen hun verhaal vertellen, wat ze bizar vinden aan België, enz. Werken met intergenerationele getuigenissen: 1968 en de ontvoogdingsbeweging (ecologie, holebirechten, vrouwenemancipatie.), de Europese integratie (hoe was het vroeger?) de evolutie van religie(s); de migratiegeschiedenis van de jongste 40 jaar enz. Projecten rond interreligieuze dialoog met jongeren. We laten hen de dialoog effectief aangaan. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 49 van 115

50 3. SD. Jeugd & Vrede bouwt op macroniveau aan een cultuur van vrede door samen met kinderen, jongeren en hun begeleiding oorlog en vrede te exploreren. Visie Oorlog? Een ver-van-mijn-bed-show voor veel jongeren 8. En om dat zeker fysiek zo te houden, is het net belangrijk er tóch mee bezig te zijn. Want oorlog heeft nog nooit vrede gebracht. Jeugd & vrede herinnert en herdenkt oorlog. In de eerste plaats de Wereldoorlogen die zich ook hier afspeelden. Daarnaast ook oorlogen elders ter wereld. Veel kinderen en jongeren in Vlaanderen en Brussel met een andere etnisch-culturele achtergrond, denken bij oorlog vaak aan andere oorlogen dan diegene die Vlaamse voorouders getekend hebben. Bij het herdenken van oorlogen staan het militaire of de heldenverhalen nooit centraal. J&V dompelt jongeren onder in verhalen (van leeftijdsgenoten) in oorlogstijd, en vertelt de oorlog als wat die in essentie is: diep menselijk leed. J&V inspireert kinderen en jongeren ook met goede voorbeelden van vrede en geweldloosheid: situaties waarin geweldloos protest leidde tot de noodzakelijke verandering en meer rechtvaardigheid, conflicten waar door bemiddeling oorlog vermeden is en samenleven mogelijk werd. Ten slotte gaat J&V, anders dan vroeger, ook met jongeren aan de slag rond situaties van oorlog en geweld in de wereld vandaag. Vanuit verontwaardiging werken we aan betrokkenheid op geweld en conflicten, schijnbaar ver weg. We pretenderen niet de expert te willen worden in geopolitieke situaties. We gaan eerder met jongeren in debat over de vele ethische kwesties in een oorlog. We bieden ruimte om uiting te geven aan hun gevoelens, eventueel via maatschappelijke actie (zie SD 4), zodat schrijnende oorlogssituaties de publieke opinie kunnen (blijven) beroeren. We vragen daarbij aandacht voor de situatie van kinderen en jongeren in conflictgebieden. Hoe kan het immers, dat het hier, ook in onze organisatie voorlopig, oorverdovend stil blijft bij de immense gruwel die veel kinderen vandaag ondergaan in Syrië, Oost-Congo of elders? 8 Uit onderzoek blijkt dat jongeren weinig geïnformeerd zijn over volkerenmoorden en genocide die in de loop van de geschiedenis en in alle continenten gebeurd zijn. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 50 van 115

51 3.1. OD. Jeugd & Vrede betrekt kinderen en jongeren bij de herdenking van 100 jaar WO1 aan de hand van projecten en producten Uitgangssituatie Sinds 2012 ontwikkelt J&V een gemeentelijk jeugdspel rond WO 1. Deelnemers leven zich in in de levensloop van een historische figuur uit hun regio. Ze worden voor dilemma s geplaatst en krijgen via spelelementen voeling met de levensomstandigheden in de Eerste Wereldoorlog. Dit inleefspel kan vrij eenvoudig toegepast worden in iedere gemeente. Per provincie kan met de levensloop van 5 historische figuren gewerkt worden in het spel (25 personages in totaal). Of het kan grondiger op maat gemaakt worden met levensverhalen uit de betrokken gemeente alleen. In 2013 werkt J&V een vorming uit voor gemeenten die kiezen voor het op-maattraject, ontwikkelt een website en promotiemateriaal en verspreidt dit aan alle relevante actoren binnen iedere gemeente in Vlaanderen. In het bijzonder wordt er aandacht besteed aan het bereik van gemeentelijke jeugddiensten, zodat zij dit samen met lokale partners kunnen programmeren. Samen met Het Paleis en het Vredescentrum van de stad en de provincie Antwerpen heeft J&V zich in 2012 geëngageerd om een beleefparcours op te zetten in het Steen in Antwerpen. Het parcours laat kinderen en jongeren het dagelijks leven tijdens de Eerste Wereldoorlog beleven. De plannen liggen voorlopig even in de ijskast tot er een nieuw stadsbestuur is en er duidelijkheid komt over de middelen die de stad hiervoor zal geven aan Het Paleis. J&V steunt sinds 2012 de werking van Mission Europe. Met middelen van Youth in Action houden zij jaarlijks denkweekends rond de geschiedenis van Europa en Europees burgerschap. Ze doen dat met telkens een nieuwe groep jongeren uit Frankrijk, Duitsland en België. Eén van die weekends heeft plaats in België en handelt over WO1. Een tweede weekend is in Normandië over WO2, een derde in Berlijn over de val van de Berlijnse Muur en een vierde in Straatsburg bij de Europese instellingen daar. J&V begeleidt minstens 1 sessie op het eerste weekend en zoekt mee naar jongeren die de 4 weekends willen volgen. Duiding Waarom? Kinderen en jongeren hebben soms geen idee meer van wat oorlog is. Zeker voor Vlaamse kinderen en jongeren wordt het nog een verder verleden nu het nog moeilijk wordt een levende getuige te vinden van één van de Wereldoorlogen (in je familie). In het onderwijs ligt nog te vaak de nadruk op de kennis van weetjes en data uit oorlog. Soms is er onvoldoende aandacht voor empathie, en de menselijke miserie tijdens een oorlog. J&V gelooft dat een interactieve beleving in de vrije tijd zich dieper kan nestelen. J&V wil de fascinatie voor oorlogje voeren al bij kinderen counteren met een op maat aanbod (niet té confronterend) rond de essentie van oorlog: diep menselijk leed. Het is misschien niet politiek correct om hier Stalin te citeren, maar toch: 1 dode is een tragedie, 1 miljoen doden is een statistiek. Vanuit die optiek focust J&V op de persoonlijke levensverhalen van herkenbare figuren waarmee kinderen en jongeren zich kunnen identificeren. Een oorlog heeft niet enkel impact op de militairen of op de streek waar de frontlijn ligt. De Groote Oorlog is meer dan alleen de Westhoek. Het aanbod rond herinneringseducatie voor jarigen is beperkt: o Kinderen tot 12 jaar krijgen het verhaal van de Wereldoorlogen in ons land op school. o Vanaf 16 jaar is er terug meer aanbod rond herinneringseducatie. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 51 van 115

52 Uit verschillende recente publicaties van het Vredesinstituut (cfr. "14-18 van dichtbij. Inspiratiegids voor lokale projecten over de Grote Oorlog" en Honderd jaar Eerste Wereldoorlog in het teken van vrede ) blijkt het belang van verhalend werken rond herinnering en herdenking van WO1. Recent nog pleiten zowel minister Bourgeois als minister Smet voor het belang van jongeren bij deze herdenkingen. Daarom: J&V zal veel aandacht besteden aan het uitrollen van het gemeentelijk inleefspel rond WO1, met volgende doelstellingen: o Gemeentelijke diensten aanzetten om eventueel in samenwerking met lokale partners een gemeentelijk aanbod op te zetten dat met kinderen en jongeren op zoek gaat naar sporen van oorlog. o Kinderen en jongeren op een speelse manier betrekken bij de herinnering van de Groote Oorlog. Daarbij wordt bijzondere aandacht besteed aan tieners en jongeren uit het beroepsonderwijs en aan kinderen en jongeren met een andere dan Belgische etnisch-culturele achtergrond. o Kinderen en jongeren laten ervaren dat bij een oorlog veel meer komt kijken dan alleen veldslagen tussen heldhaftige soldaten. Kinderen en jongeren leren iets over de impact van de Groote Oorlog op het dagelijkse leven in hun eigen gemeente o Kinderen en jongeren de waanzin van oorlog laten aanvoelen. J&V ontwikkelt mee het beleefparcours in Antwerpen, neemt een taak op tijdens de looptijd van de tentoonstelling, en onderzoekt de mogelijkheid om nadien een deel van het beleefparcours te laten reizen doorheen Vlaanderen. J&V ondersteunt de vrijwilligers van Mission Europe in het opzetten van een conferentie voor Franse, Duitse en Belgische jongeren rond Wereldoorlog 1 in De vrijwilligers van Mission Europe willen alle 45 jongeren die voorheen deelnamen aan de trajecten opnieuw samenbrengen. J&V zal deze jongerenconferentie logistiek en inhoudelijk sterk ondersteunen. Op basis van haar ervaringen zal J&V verder werken aan aanbod voor lokale actoren om kinderen en jongeren te betrekken bij herdenkingen, bv. ter gelegenheid van 11 november. Indicatoren In 2014 en 2015 begeleidt en vormt J&V minstens 50 gemeenten die het inleefspel rond WO1 opzetten of op maat maken. J&V bereikt en begeleidt samen met haar partners minstens 1500 kinderen en jongeren die deelnemen aan het beleefparcours in Het Steen. J&V bereikt samen met Mission Europe minstens 20 jongeren met een internationale uitwisseling, gekoppeld aan de herdenking van 100 jaar WO 1. Acties Gemeentelijk inleefspel J&V promoot blijven het gemeentelijk inleefspel ( ): o J&V zet een website op, waar ook verslag komt van spelen die lopen in gemeenten. o J&V organiseert provinciale presentatiemomenten voor jeugddiensten en andere gemeentelijke actoren rond het spel. o J&V zet een persconferentie op voor de lancering van het inleefspel. o J&V zorgt voor zendingen. o J&V promoot het inleefspel ook via de jeugdwerkkoepels. J&V zet kortstondige vormingen op voor (groepjes lokale actoren) die het spel bestellen ( ). Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 52 van 115

53 J&V organiseert meer intensieve begeleiding voor een aantal gemeenten die het inleefspel willen ombouwen naar historische personages uit hun eigen gemeente (2014 en 2015). J&V zorgt voor een vlotte verspreiding van al het materiaal dat ontwikkeld is voor de verschillende personages uit de verschillende provincies (12 in totaal): online bestellingsmodule, contract, verzending, facturatie ( ). J&V evalueert en stuurt haar werking rond het inleefspel bij waar nodig (2014 en 2015). J&V realiseert mee het beleefparcours in Antwerpen ( t Steen) met de lokale partners (pedagogische voorbereiding reeds in 2013). J&V zal een duidelijke afgebakend rol opnemen in de finale voorbereiding van het beleefparcours. Mogelijkheden: inhoudelijk uitwerken van enkele modules, projectmanagement, opleiden van vrijwilligers/studenten voor de begeleiding van het parcours, administratieve afhandeling van boekingen van groepen (2014). J&V zet in 2014 vooral in op de promotie van het parcours bij jeugdverenigingen. J&V onderzoekt de mogelijkheden om (een deel van) het beleefparcours om te bouwen naar een reizende module die ook in andere provincies of scholen kan komen vanaf Er moet rekening gehouden worden met: o de haalbaarheid van transport in relatie tot een beperkt budget, o de context van de beleefmodules die niet té specifiek Antwerps kan zijn. J&V ondersteunt de vrijwilligers van Mission Europe in het opzetten van een internationale jongerenconferentie naar aanleiding van 100 jaar WO1. J&V zorgt voor extra deelnemers: J&V maakt promotie bij Belgische jongeren en zorgt dat behalve de 45 deelnemers die al eens aan een traject deelnamen ook een tiental nieuwe jongeren kunnen deelnemen. J&V zet de conferentie praktisch mee op: o Locaties helpen boeken, o Ter plaatse mee organiseren. J&V ondersteunt de werking inhoudelijk: o Ondersteuning bij dossieraanvraag Youth in Action en samenstelling programma, o 1 dagdeel voorbereiden en begeleiden. Kinderen en jongeren betrekken bij herdenking van de Wereldoorlogen J&V werkt vanaf 2016 rond de kernvraag: Hoe kan J&V lokale actoren verder versterken in het op maat bereiken van kinderen en jongeren met hun herdenkingen van de Wereldoorlog?. J&V onderzoekt welke mogelijke acties het nog kan nemen zoals bv. een brochure of site met goede voorbeelden maken en promoten, een vorming of begeleiding ontwikkelen voor gemeenten die hieraan willen werken, een nieuw concreet aanbod (project, spel, concept ) ontwikkelen en aanbieden aan de gemeenten. J&V zoekt ook externe middelen om een mogelijk nieuw idee te realiseren. J&V denkt ook aan de herdenking van 75 jaar WO2. J&V bekijkt de mogelijkheden om het inleefspel ook aan te passen en om te bouwen naar de Tweede Wereldoorlog met personages uit die tijd. Na de piek in de aandacht voor de herdenking van 100 jaar WO1 in 2014 en 15 verwacht J&V een nieuwe piek tegen 11 november 2018, 100 jaar Wapenstilstand. In 2017 bekijkt J&V de mogelijkheden om een tweede impuls te geven aan de herdenking van de Groote Oorlog in Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 53 van 115

54 Past in welke beleidsuitdagingen? X BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat X BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv X BU 3 Interactie met structuren X BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,7 0,2 0,2 0,25 0,3375 Werkingskost ,25 Afnemende jaarlijkse kost voor het inleefspel opbrengst ,5 Opmerkingen: In de begroting van werkingskosten en opbrengsten is énkel het inleefspel van WO1 begroot! o Voor het beleefparcours komen de middelen in principe van andere bronnen (bv. stad Antwerpen), en heeft J&V zich enkel geëngageerd voor wat personeelsinzet o Mission Europe wordt gefinancierd met middelen van Youth in Action die naar de vrijwilligersvereniging gaan. o Indien we een extra uitgave maken rond kinderen en jongeren betrekken bij 11 november denken we hiervoor extern middelen te kunnen vinden. Er is enkel wat verplaatsingsvergoeding gerekend. De ontwikkelingskosten van 2012 en 2013 voor het inleefspel worden in 2014 deels gecompenseerd door inkomsten voor de aankoop van de materialen. In 2015 begroten we vooral opvolging van de begeleidingen van jeugddiensten die het materiaal aankochten (en verder op maat willen maken) OD. Jeugd & Vrede gaat met de sector en specialisten in gesprek op zoek naar geschikte rol en de beste formules om oorlog en vrede te exploreren met kinderen, jongeren en hun begeleiding. Uitgangssituatie J&V had tot hiertoe een sterke focus op de kleine vrede. Met thema s uit de grote vrede waren we zelden bezig. De voornaamste insteek was herinnering aan de Wereldoorlogen. Maar zeker als het gaat om werken rond actuele conflicten met kinderen en jongeren, is dat vernieuwend voor J&V. Duiding Waarom? J&V is vanuit haar vernieuwde missie sterk gemotiveerd om kinderen en jongeren meer te betrekken op actuele situaties van oorlog, conflict, vredesmakers J&V stelt vast dat er in de vredessector geen duidelijke lijn zit en hoe je met jongeren werkt rond deze thema s. J&V weet dat er academische instellingen zijn, verbonden aan verschillende Belgische universiteiten, rond de studie van oorlog en vrede. J&V heeft er echter, net als de andere organisaties in de vredessector, weinig contact mee. J&V heeft zelf geen ambitie om academische expertise op te bouwen rond allerhande conflictsituaties in de wereld, maar wil de bestaande expertise wel aanwenden. Daarom! J&V wil de vertaalslag maken van de expertise van vredesorganisaties én academische instellingen naar een toegankelijke op maat werking met jongeren. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 54 van 115

55 J&V wil zo veldexpertise opbouwen van hoe jongeren zulke conflicten benaderen en beleven. J&V wil ook de band met de vredesorganisaties duurzaam versterken en die met de academische instellingen opbouwen. Indicatoren J&V heeft gesprekken met minstens 5 instanties met een sterke expertise rond oorlog en vrede. Acties J&V legt contact met Belgische academische instellingen die in hun vakgebied werken aan de studie van oorlog en vrede. o We denken aan: IPIS: International Peace Information Service Egmont Institute Ugent Conflict Research Group Vakgroep politieke wetenschappen van de VUB Centre for Research on Peace and Development van de KU Leuven GRIP: Group de recherché en d information sur la Paix VVN: vereniging voor de verenigde naties Internationaal: SIPRI (Stockholm International Peace Research Institute), PRIO (Peace Research Institute Oslo) o J&V zal aanvankelijk in 2014 zelf kennismaken met de instellingen, hun onderzoeken en inzichten. J&V zal werkstukken opvragen en doornemen. J&V zal vragen op gesprek te kunnen komen met verantwoordelijken om de instellingen beter te leren kennen. o J&V wil daaropvolgend haar eigen werking en ideeën rond exploreren van oorlog en vrede met jongeren aftoetsten aan deze instellingen. J&V ambieert daarom in 2015 een focusgroep die hier mee voor input wil zorgen. J&V vraagt op dezelfde wijze input aan vredesorganisaties (Vrede, Pax Christi, Amnesty International, enz.) die wel reeds bezig zijn met actuele situaties van oorlog in de wereld en soms ook educatief materiaal hierover ontwikkelen. (2014 en 2015) Tot slot kijkt J&V ook over de (taal)grens en legt het contacten met vredesinstituten in het buitenland op zoek naar de meest nuttige documentatie, een andere visie, ervaringen met speels vertalen naar kinderen en jongeren enz. (2014 en 2015) J&V maakt een verslag op van deze studieronde (2015) Op basis van de verslagen maakt J&V een raamkader op voor de ontwikkeling van projecten, activiteiten, vormingen, producten rond exploreren van oorlog en vrede. (2015) Samen met vrijwilligers worden op basis van dit kader de keuzes gemaakt of bijgesteld rond relevante acties voor 2016 en 2017 (zie OD 3.3). Past in welke beleidsuitdagingen? X BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv X BU 3 Interactie met structuren X BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,2 0, ,1 Werkingskost Vergoedingen sprekers, organisaties sessies opbrengst Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 55 van 115

56 3.3. OD. Jeugd & Vrede exploreert situaties van oorlog en vrede met kinderen, jongeren en hun begeleiding door met en voor hen activiteiten en vormingen op te zetten. Uitgangssituatie Dit is eigenlijk nagenoeg volledig nieuw. Al langer zijn er wel de vredesreizen in de Westhoek = dagreis met de bus, vaste gids (freelancers) en enkele bezoeken. Dat aanbod is sterk afgenomen. Verschillende jaren terug waren we nog één van de enige spelers op de markt en werd de reis veel geboekt. Vandaag hebben heel van de lokale erfgoedorganisaties eigen gegidste dagreizen door de streek in hun aanbod. Daardoor komen wij minder aan bod. Natuurlijk is er wel het inleefspel rond WO1 (zie 3.1), maar dat wordt niet opgenomen onder deze doelstelling. Duiding Nadat onze activiteiten rond de herdenking van 100 jaar WO1 (beleefparcours, inleefspel) hun hoogtepunt gekend hebben (2015), en de eerste resultaten er zijn van ons studieronde rond oorlog en vrede exploreren, zal J&V nieuwe kortstondige activiteiten of vormingen ontwikkelen rond oorlog en vrede. Indicatoren Acties J&V ontwikkelt in de beleidsperiode nog minstens 1 nieuwe activiteit of vorming J&V bereikt met haar activiteiten en vormingen minstens 20 boekingen of 400 deelnemers in de beleidsperiode. J&V blijft de vredesreizen in de Westhoek promoten en aanbieden. J&V ontwikkelt vanaf nieuwe activiteiten en vormingen, uitgaande van de richtlijnen uit OD3.2. En uitgaande van de input van de vrijwilligers op die moment. We lijsten wel reeds enkele mogelijke activiteiten of vormingen op: o Digital Storrytelling. Jongeren interviewen leeftijdsgenoten die gevlucht zijn uit conflictgebieden. o Getuigenissen. Vluchtelingenjongeren actief als JeVke getuigen over hun thuisland, de reden van hun vlucht, hun aankomst in België, enz. J&V vormt enkele jongeren om hun verhaal bevattelijk te brengen en begeleidt en steunt hen om hun verhaal te brengen op tal van mogelijke fora waar ze andere jongeren kunnen ontmoeten (onderwijs, jeugdwerk, media ). o Een simulatiespel rond het inzetten van militaire en andere middelen. o Een geocatch ingekleed en gekaderd vanuit de situatie van een conflictgebied. Mediaraven en hun toepassing is een mogelijke partner. o Jongeren maken stop-motionfilmpjes over het leven van een (bekende) vredesmaker en trachten zelf de boodschap voor hen vandaag te verwoorden o Discussiemethodiek over militarisme versus democratie; militair optreden als vredesactie; geweldloos of geweldarm; wapenproductie en wapenhandel; o Workshop omgaan met geweldbeelden en interpretatie van informatie uit oorlogsgebied. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 56 van 115

57 Past in welke beleidsuitdagingen? X BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat X BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren X BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,05 0,05 0,25 0,25 0,15 Werkingskost Ontwikkeling nieuwe activiteit of vorming in 2016 opbrengst OD. Jeugd & Vrede informeert en sensibiliseert kinderen, jongeren en hun begeleiding via tentoonstellingen en producten Uitgangssituatie Voor tentoonstellingen gaat het momenteel over Genocide en Operatie Kogelvrij. Bij producten gaat het o.a. over producten zoals voorleesboeken en strips over oorlog, werkkaarten, tafeltentoonstelling Auschwitz, affichereeksen over WO1, de bommekeskrant Duiding J&V merkt dat in de opinie van mensen aan een vluchteling meteen een label schijnt te hangen van profiteur of crimineel. Ook kinderen krijgen dit labelen impliciet mee. J&V zet daarom een reizende tentoonstelling op rond vluchten. Daarbij besteden we aandacht aan: Empathie voor het lot van een vluchteling. Of het nu om politieke, economische of andere redenen is, vluchten doe je echt niet zomaar. Het is een legitieme wens te kijken of je elders een beter leven kan opbouwen (voor je kinderen). Vluchten door de ogen van kinderen en jongeren Hoe ook de voorouders van Belgische kinderen wel eens (massaal) op de vlucht sloegen (bv. 1 miljoen Belgen vluchten naar Nederland tijdens WO1) De labels die vluchtelingen meekrijgen. De overlevingsstrategie van politieke vluchtelingen J&V ontwikkelt een publicatie met oudere en modernere protestliederen. J&V koppelt hieraan een educatief pakket, zowel bruikbaar in het onderwijs als bij bezinningsmomenten in het jeugdwerk. Indicatoren: J&V realiseert met deze tentoonstellingen jaarlijks minstens 4 boekingen of 1500 deelnemers J&V verspreidt van haar thematisch productaanbod gemiddeld 200 exemplaren per jaar. J&V realiseert binnen dit thema minstens 1 nieuwe tentoonstelling en 1 nieuw product in de loop van de beleidsperiode Acties: J&V blijft tentoonstellingen en producten promoten via haar website, catalogus, nieuwsbrieven en specifieke promo-acties en zendingen door het jaar J&V volgt de boeking van een tentoonstelling op door o het opmaken van concrete afspraken in een contract, Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 57 van 115

58 o het inplannen van de tentoonstelling in reservatie en vervoersschema s, o het organiseren van het vervoer, opbouw en afbraak in samenwerking met Project +, o het herstellen van materialen, o het factureren en aanbieden van een evaluatieformulier. Tweejaarlijks evalueert J&V haar aanbod op z n actuele waarde en bereik. Op basis van de evaluatie gebeuren prijsaanpassingen, promoties of worden producten of tentoonstellingen uit roulatie genomen. J&V zet een reizende tentoonstelling op rond vluchten (2015) o J&V legt contacten met organisaties die reeds bestaand materiaal hebben rond vluchtelingen, al dan niet in de vorm van een tentoonstelling. We denken aan Vluchtelingenwerk Vlaanderen, Atlas en Red Star Line in Antwerpen o J&V bekijkt met de geïnteresseerde partners de vertaling van bestaand materiaal naar een specifiek product voor kinderen en jongeren, conceptueel in een reizende tentoonstelling die vlot plaatsbaar is op evenementen, in scholen, bibliotheken, enz. o J&V zoekt steeds minstens 1 partner die zorgt voor inbreng van extra expertise en een extra financiële impuls geeft. o J&V verfijnt de pedagogische doelstellingen en werkt met input van de partners het product of de tentoonstelling concreet uit. o J&V schrijft een pedagogische begeleidingsbundel en maakt werkmateriaal voor de kinderen. o J&V zet de productie op: vormgeving, drukwerk, samenstelling, constructie o J&V bepaalt de prijs en maakt prijsafspraken met eventuele partners. o J&V zet een presentatiemoment op. o J&V promoot de tentoonstelling en integreert het in haar aanbod. o J&V evalueert de nieuwe tentoonstelling en stuurt bij waar nodig. J&V ontwikkelt een publicatie rond protestliederen (2016) o J&V onderzoekt het potentiële succes van het product. o J&V legt contacten met potentiële partners zoals REC, Scheld apen, Trix, o J&V zoekt steeds minstens 1 partner die zorgt voor inbreng van extra expertise en een extra financiële impuls geeft. o J&V legt met de geïnteresseerde partners de concrete pedagogische doelstellingen vast, kiest de juiste format (brochure + downloads, CD, USB-stick, website ) vast en werkt het beoogde product concreet verder uit o J&V maakt een productbegroting, bepaalt de prijs en volgt de inkomsten en uitgaven op o J&V zet de productie op: vormgeving, drukwerk, programmeerwerk, samenstelling o J&V zet een presentatiemoment op o J&V promoot het product en integreert het in haar webwinkel o J&V evalueert het nieuwe product met input van de en stuurt bij waar nodig Naast deze concrete voorstellen voor tentoonstelling en product houdt J&V nog verschillende mogelijke alternatieven achter de hand: o Tentoonstelling of product over berichtgeving en propaganda in tijden van oorlog. o Tentoonstelling of product over oorlog door de ogen van kinderen en kinderen als wapen in de oorlog. o In samenspraak met vredesorganisaties lespakketten ontwikkelen over actuele conflicten, zodat leerkrachten die voor diverse klassen staan weg kunnen met de conflicten uit de regio waar sommige van de kinderen vandaan komen. o Een tentoonstelling of product rond moderne en jonge vredesmakers en hun voorbeeld, boodschap voor jongeren vandaag. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 58 van 115

59 Past in welke beleidsuitdagingen? X BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv X BU 3 Interactie met structuren X BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,2125 0,5625 0,4625 0,2125 0,3 Nieuwe tentoonstelling in 2015, nieuw product in 2016 Werkingskost ,5 Productiekost tentoonstelling (2015) + productiekost product (2016) + standaard werkingskosten opbrengst Opmerkingen: Voor opvolging boekingen tento s zit 0,45 vte verspreid over 4 OD s. (hier 1/4 de = 0,1125 vte) De ontwikkelingskosten voor nieuwe producten werden als volgt gesimuleerd: o 2015: tentoonstelling productiekost: euro o 2016: product productiekost: euro Bij lancering van een product wordt een gestegen opbrengst gesimuleerd Voor de tentoonstelling telden we een extra bijdrage van een partner van euro en voor het product van euro. Jaarlijks wordt ook opbrengst geteld uit stockverkoop van bestaand materiaal in dit thema. Daarin begroten we een dalende opbrengst. Er wordt dan ook een dalende kost begroot voor de verzending van bestelde producten OD. Jeugd & Vrede promoot het belang van herinneringseducatie als onderdeel van vredeseducatie door deel uit te maken van het Bijzonder Comité voor Herinneringseducatie. Uitgangssituatie J&V is momenteel actief lid. We zijn de enige jeugd-in-de-vrijetijd organisatie in het overleg. Indicatoren J&V investeert jaarlijks minstens 10 werkdagen in activiteiten van het BCH Acties J&V gaat naar de vergaderingen van het BCH. J&V werkt actief mee aan alle acties en samenwerkingsinitiatieven van het BCH. J&V vraagt binnen het BCH aandacht voor het bereik van jongeren in de vrije tijd. Past in welke beleidsuitdagingen? X BU 1 Thematische expertise X BU4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv X BU 3 Interactie met structuren BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,0025 0,0025 0,0025 0,0025 0,0025 werkingskost Verplaatsing medewerker(s) opbrengst Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 59 van 115

60 Ideeën die rijpen Nacht van de vrede: op 10 november of 21 september, optredens, fuiven, over het ganse land gekoppeld aan festival van de vrede (voorbeelden Nederland). Journalistiek project. Jongeren brengen het verhaal van leeftijdsgenoten in (post)conflictgebied, door ter plaatse te gaan. In samenwerking met professionele journalist(en). Wereldvredespel. Meerdaags simulatiespel waarin kinderen in naties verdeeld zijn, allemaal een rol hebben, beschikken over sociale, diplomatieke, economische, militaire middelen en waarbij ze ieder dagdeel geconfronteerd worden met wereldcrisissen (gebeurtenissen). Bedoeling is dat de verschillende naties erin slagen om zonder hun eigen belangen te verwaarlozen wereldvrede te stichten. Participatieve theatervoorstelling met kinderen en jongeren rond oorlog en vrede Artistiek jongerenproject. We laten artistieke jongeren los op het thema kindsoldaten. Ze kunnen er over rappen, een graffiti-kunstwerk maken, We zoeken een partner uit de cultuureducatieve sector. Project voor een BSO-doelgroep: Waar zou jij voor gaan vechten?. Vredesklassen opzetten voor onderwijs. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 60 van 115

61 4. SD. Jeugd & Vrede stimuleert bij kinderen, jongeren en hun begeleiding een maatschappij kritische houding rond de 8 thema s uit de actieve cultuur van vrede en geweldloosheid. De actieve cultuur van vrede en geweldloosheid...bestaat uit volgende assen: 1. Bevordering van een cultuur van vrede door middel van educatie door het stimuleren van onderwijs voor iedereen, met bijzondere aandacht voor meisjes; door de herziening van de leerplannen om de kwalitatieve waarden, attitudes en gedrag die inherent zijn aan een cultuur van vrede te bevorderen; door training in conflictpreventie en -resolutie, dialoog, consensus zoeken en actieve geweldloosheid 2. Bevordering van duurzame economische en sociale ontwikkeling door zich te richten op de uitroeiing van armoede; toegespitst op de speciale behoeften van kinderen en vrouwen; door te werken aan een duurzaam omgaan met het milieu; door het bevorderen van nationale en internationale samenwerking ter vermindering van de economische en sociale ongelijkheden 3. Bevordering van de eerbiediging van de mensenrechten door het verspreiden van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens op alle niveaus en het volledig implementeren van de internationale instrumenten die betrekking hebben op de mensenrechten 4. Zorg voor de gelijkheid tussen mannen en vrouwen door de integratie van een genderperspectief en de bevordering van gelijke kansen in economische, sociale en politieke besluitvorming; door de opheffing van alle vormen van discriminatie en geweld tegen vrouwen; door ondersteuning en hulp aan vrouwen in crisissituaties als gevolg van oorlog en alle andere vormen van geweld 5. Bevordering van democratische participatie door het vormen van actieve burgers; door het versterken van democratische principes en praktijken; door het oprichten en versterken van nationale instituties en processen die de democratie promoten en ondersteunen 6. Bevordering van begrip, tolerantie en solidariteit door het promoten van een dialoog tussen beschavingen; door acties ten behoeve van kwetsbare groepen, migranten, vluchtelingen en ontheemden, inheemse volkeren en traditionele groepen; door respect voor verscheidenheid en culturele diversiteit. 7. Ondersteuning van participatieve communicatie en de vrije stroom van informatie en kennis door middel van acties ter ondersteuning van onafhankelijke media die een cultuur van vrede en een doeltreffend gebruik van media en massacommunicatie promoten; door het treffen van maatregelen om de kwestie van het gebruik van geweld in de media aan te pakken; door het gebruik van nieuwe technologieën voor uitwisseling van kennis en informatie 8. Bevordering van internationale vrede en veiligheid door middel van acties die aansturen op een algemene en volledige ontwapening; op een grotere betrokkenheid van vrouwen bij de preventie en oplossing van conflicten; op de bevordering van een cultuur van vrede in postconflictsituaties; op initiatieven in conflictsituaties en het stimuleren van vertrouwenwekkende maatregelen en inspanningen om tot vreedzame onderhandelde oplossingen te komen. In functie van draagkracht en expertise legden we ons in de vorige strategische doelstellingen vooral toe op 1, 6 en 8. Daarrond bouwden we kernthema s. Toch staat de hele actieve cultuur van vrede in onze missie. Daarom willen we met deze doelstelling het belang van het geheel benadrukken. We willen aanzetten tot breed kritisch denken Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 61 van 115

62 Aanwakkeren van een maatschappijkritische houding Onbewogen pizza eten bij de beelden van massawreedheden in Syrië? Warm noch koud worden wanneer je Hakim, die als 14-jarige alleen vluchtte uit Afghanistan na de moord op zijn ouders, terug ziet lachen en genieten op een kamp van J&V? De aarde (zien) leegroven en denken: whatever, ik zal het allemaal nog wel overleven. Onverschilligheid is de grootste tegenstander van de cultuur van vrede. Zonder het recht op geen mening aan te tasten zet J&V in op het stimuleren van betrokkenheid, engagement en kritische zin. Niet alleen binden we daarmee de strijd aan met de onverschilligheid, maar tegelijk zetten we aan om het mainstream-denken in vraag te durven stellen. Het kritisch denken mag zich zo niet laten kisten door klassieke kaders, moet vrij en creatief blijven, wat de uitkomst ook is. Zeker kinderen en jongeren hebben een enorm vermogen om vrij en creatief te denken. Gelukkig zijn ze bovendien vaak verontwaardigd door wat hun rechtvaardigheidsgevoel aantast, of verwonderd door wat hen positief verrast. Met die emoties gaat J&V aan de slag. Door middel van actie counteren we een mogelijk gevoel van onmacht, en zetten we in op verbondenheid als drijfveer om aan de cultuur van vrede te werken. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 62 van 115

63 4.1. OD. Jeugd & Vrede zet via betrokkenheid en verdieping jongeren aan tot geweldloze maatschappelijke actie. Uitgangssituatie We hebben hier wel historische maar geen recente ervaring mee. Dit is dus nieuw. Duiding Waarom? Actie voeren in de fysieke publieke ruimte lijkt een beetje not done, en wordt schijnbaar enkel nog getolereerd op de digitale open ruimte (succes van online acties). In plaats van respect te verdienen voor het feit dat je geweldloos uiting geeft aan je mening over een maatschappelijk probleem, lijkt het of je tegenwoordig meteen een negatief label krijgt opgespeld. Bovendien dreigt geweldloos actievoeren verder gecriminaliseerd te worden onder andere door het feit dat je bij de minste actie kans loopt op een GAS. Tegelijk ontstaat er her en der een sterke behoefte om uiting te geven aan verontwaardiging, aan meningen, aan dromen van een andere wereld. Denk onder andere aan de groeiende bewegingen zoals de Indignados. Ook J&V stelt bij haar jongeren betrokkenheid vast op mondiale thema s en de organisatie van de samenleving. Soms ontstaat die betrokkenheid vanuit verontwaardiging bij een negatieve ervaring, soms even goed vanuit een drive rond een positieve beleving van verwondering. Hoe dan ook, we willen aan de slag met de emoties die betrokkenheid genereren, ze delen, samen onder woorden brengen, verdiepen en uiten. Uit omgevingsanalyse Politieke trends van Steunpunt Jeugd leren we dat hoewel er de laatste tijd meer burgerinitiatieven ontstaan (Lange Wapper, Shame, G1000), het vooral gewone burgers zijn die deze initiatieven opnemen en sectoren als het jeugdwerk er slechts een kleine rol in spelen. Dat vinden we jammer. Daarom: Zet J&V jaarlijks een traject op met jongeren die worden geworven uit de vrijwilligers, deelnemers of netwerk van Jeugd & Vrede. De jongeren komen samen en wisselen uit over thema s die hen raken binnen de actieve cultuur van vrede en geweldloosheid. Er wordt gezocht naar een gedragen thema. Op dat thema wordt intensief verder gewerkt gedurende enkele sessies. Tijdens de sessies is er ruimte voor ploegvorming, verdieping in het thema, uitwerken van visie en vertalen in actie: een uiting van de mening van de jongeren in de publieke ruimte. Voor het traject wordt een partnerschap afgesloten met Globelink. Als expert in participatietrajecten en educatie voor duurzame ontwikkeling garandeert Globelink dat: o het traject begint en eindigt bij jongeren, o jongeren eigenaar zijn van het thema, het proces, de uitspraak en de evaluatie, o de begeleiding van de jongeren kwalitatief en op maat gebeurt, met garanties op het eigenaarschap van de jongeren, o er een begeleidershandleiding wordt opgemaakt Om zich te kunnen uitspreken over een thema moeten jongeren o Kennis hebben over het thema, o Inzichten in de systemen die van invloed zijn op het thema, o Beseffen dat er andere dan het eigen referentiekader zijn, o Emotie en betrokkenheid voelen, o De nood om te handelen erkennen. De jaarlijks wisselende jongerenploeg wordt - onder strikt voorbehoud van goedkeuring door de jongeren zelf uiteraard - vteam gedoopt. De V staat niet alleen voor Vrede maar ook Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 63 van 115

64 Indicatoren Acties voor bv. 2 basisgevoelens die aan de basis kunnen liggen van de themakeuze: Verontwaardiging (-) of Verwondering (+). Jaarlijks nemen minstens 10 jongeren deel aan vteam Jaarlijks worden minstens 5 sessies georganiseerd Met het traject worden minstens 100 deelnemersuren gerealiseerd. Jaarlijks een actie of product dat uiting geeft aan de mening van de jongeren. J&V brengt jongeren samen, wisselt met hen rond thema s die hen raken, kiest met hen een gedragen thema en start met hen een traject om via verdieping tot uitspraak te komen. J&V faciliteert alle bijeenkomsten van het traject: uitnodiging, locatie, vervoerskosten, catering, sprekers, enz. We denken aan avondsessies, een weekend, een actiedag, enz. J&V staat samen met Globelink in voor de begeleiding van elke bijeenkomst van het vteam en kan daarbij diepen uit tal van mogelijke werkvormen en structuren. J&V staat garant voor thematische input rond het onderwerp dat vteam kiest. J&V faciliteert samen met Globelink de ontwikkeling van een door de jongeren gekozen output. Net als de boodschap wordt de drager volledig bepaald door de jongeren. Mogelijkheden zouden bijvoorbeeld kunnen zijn: een flashmob, een kunstwerk op een markt, een radiostunt, een concert, een petitie, een persconferentie, een product, enz. Het faciliteren van de acties die uit het traject komen gebeurt binnen de budgettaire mogelijkheden. J&V zet zich samen met Globelink in om ruchtbaarheid te geven aan de actie via haar communicatiekanalen, netwerk, perscontacten, enz. J&V zet een kleine kern van actievelingen op die voor continuïteit zorgen in vteam, het proces mee sturen en jaarlijks worden aangevuld met andere jongeren. vteam, J&V en Globelink evalueren jaarlijks samen het hele traject en sturen bij waar nodig. In het kader van een succesvolle actie gaat iemand van vteam en/of een J&V-medewerker vorming volgen over geweldloos actievoeren. Past in welke beleidsuitdagingen? BU 1 Thematische expertise x BU4 Stem in maatschappelijk debat x BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren x BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 Werkingskost Sessies, weekend, sprekers, vorming, kost van de actie of de gekozen output. opbrengst Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 64 van 115

65 4.2. OD. Jeugd & Vrede VZW komt via inspraak van vrijwilligers tot uitspraak in het maatschappelijk debat. Uitgangssituatie Redenerend vanuit een neutrale dienst hanteren we momenteel soms wel duidelijke visies in onze producten en uitgaven, maar zelden of nooit wordt die visie geuit in een actueel maatschappelijk debat. Bij opmaak van deze beleidsnota werd daartoe meteen een poging ondernomen (experimenteel). Op 28 november 2012 verscheen op de opiniepagina s van De Standaard onder de titel Dramatisch drukke dinsdag een crie de coeur van de coördinator over kinderen in oorlog. De tekst kreeg via mail groen licht van het team en de raad van bestuur. (zie bijlage 5) Als organisatie participeren we in een aantal inspraakkanalen, maar we zetten dat nog weinig op de interne agenda, nemen er nergens een trekkersrol op, enz. Recent moedigden we wel nog verschillende vrijwilligers aan deel te nemen aan het Jongerenpact2020 met Stella in de Living Library en 3 andere vrijwilligers op de G400. Duiding Waarom? Als vereniging met een beperkte maar betrokken achterban heeft J&V wat te vertellen. Uit de droom en de SWOT kwam bovendien beleidsuitdaging 4: een erkende stem hebben in het maatschappelijk debat. J&V spreekt zich daarom vaker en vlotter uit over maatschappelijke thema s, participeert aan inspraakkanalen en moedigt jongeren aan dit ook te doen. Jeugd & Vrede voedt zo aanhoudend als luis in de pels - het maatschappelijk debat met ideeën gegroeid uit jongeren en vrijwilligers die bewogen zijn rond vrede en aandacht eisen voor conflict in de wereld. Indicatoren Acties Jaarlijks minstens 10 standpunten van J&V, al dan niet tot stand gekomen via samenwerkingsverbanden. Lijst van lidmaatschap van J&V in netwerken, platformen, vertegenwoordigingsorganen, enz. Inspanningsindicator: minstens 3 x / jaar een boodschap geven aan vrijwilligers die hen aanzet tot (lokale) inspraak. J&V ontwikkelt in overleg met team, RVB en vrijwilligers een procedure voor het tot stand komen van gefundeerde en gedragen standpunten van Jeugd & Vrede als vzw. J&V werkt een tweede procedure uit rond het uiten van meningen die opborrelen uit delen van de werking van Jeugd & Vrede met vrijwilligers, deelnemers, zonder dat die een door de organisatie gedragen status hebben. J&V bouwt vanuit haar missie en de actieve cultuur van vrede en geweldloosheid verder aan een maatschappijvisie met addenda rond tal van (actuele) thema s. De visie dient om snel op te kunnen terugvallen bij het innemen van een standpunt, eventueel naar aanleiding van een gebeurtenis in de actualiteit J&V speelt vlot in op standpuntvragen van derden en neemt zelf initiatief om rond eigen visies een draagvlak te zoeken binnen de jeugd- en vredessector. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 65 van 115

66 J&V maakt voor haar standpunten gebruik van een breed gamma aan beschikbare kanalen zoals website, opiniestukken, facebookposts, platformteksten, persberichten J&V brengt mogelijke vertegenwoordigingen in kaart en kiest bewust om medewerkers of bepaalde vrijwilligers in te zetten in bepaalde organen. Waar J&V vertegenwoordiging opneemt wil het mee wegen op de agenda. J&V neemt initiatieven om haar vrijwilligers te stimuleren deel te nemen aan tal van inspraakkansen op lokaal of bovenlokaal niveau. J&V brengt alvast jaarlijks een persbericht uit naar aanleiding van de resultaten van het vteam, de start van de kampen, de start van de inleefreis en de uitreiking van de Pesten dat kan niet! -prijs. Een medewerker van J&V volgt vorming rond mediatraining, opiniëring, enz. Jaarlijks evalueert J&V zowel haar inzet en resultaat in vertegenwoordigingen als haar inspanningen om deel te nemen aan het maatschappelijk debat Past in welke beleidsuitdagingen? x BU 1 Thematische expertise x BU4 Stem in maatschappelijk debat x BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting gemiddeld opmerking VTE 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 werkingskost opbrengst OD. Jeugd & Vrede versterkt het partnerschap van de Vredesweek met haar expertise, engagement en bereik van haar doelgroep Uitgangssituatie J&V is medeoprichter (1990) van de Vlaamse Vredesweek. Dit jaarlijkse initiatief is een samenwerkingsverband van enkele vredesorganisaties. J&V is er de enige jeugdorganisatie. Jaarlijks brengt ze een thema onder de maatschappelijke aandacht. Lichte wapens, Landmijnen of Kindsoldaten zijn zulke thema s die ook op de politieke agenda zijn gekomen. De laatste jaren is het aantal vaste leden gedaald en zijn er meer wisselende leden op basis van het gekozen thema. In de Vlaamse Vredesweek is telkens een politiek luik rond een vredesthema en een pedagogisch luik rond datzelfde thema met vooral bereik binnen het onderwijs. De thema s van de voorbije jaren waren: o 2012: Wachten tot het overkookt? preventie als middel tegen massawreedheden o 2011: Schiet ontwikkeling niet aan flarden wapenhandel en de millenniumdoelstellingen o 2010: Roep om vrede cultuur van vrede en geweldloosheid o 2009: Werken aan het klimaat, voor vrede! Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 66 van 115

67 J&V doet jaarlijks een straatactie of andere activiteit naar aanleiding van deze week. We zetten ook een stuk aan bod (producten, tento s, activiteiten ) in the picture via de Vredesweek, en besteden er heel wat aandacht aan in onze communicatiekanalen. Indicatoren Acties J&V presteert minstens 10 werkdagen door deelname aan vergaderingen van het overleg, opzetten van actie, uitwerken van campagnedelen. J&V zet jaarlijks minstens 1 actie rond het thema van de vredesweek met aandacht voor het bereik van kinderen, jongeren en hun begeleiding. J&V volgt het overleg van tweemaandelijkse vergaderingen actief op J&V promoot de Vredesweek via haar communicatiekanalen J&V zet in op een beter bereik van de jeugdsector met de Vredesweek en spreekt daarvoor jaarlijks jeugdwerkpartners aan met een vertaling van het thema op maat van het jeugdwerk J&V zet tijdens de vredesweek een eigen actie op met bereik van kinderen en jongeren. Mogelijkheden: straatactie rond de scholen, jongerendebat, bijeenkomst met klassen, enz. Past in welke beleidsuitdagingen? BU 1 Thematische expertise x BU4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv x BU 3 Interactie met structuren BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 Werkingskost Lidmaatschapsbijdrage, actie, verplaatsing medewerker opbrengst OD. Jeugd & Vrede onderneemt jaarlijks 1 actie om de brede cultuur van vrede en geweldloosheid (in zijn geheel) in de kijker te zetten. Uitgangssituatie Doen we momenteel niet. Dit is nieuw. Duiding J&V focust op 3 kernthema s (SD 1,2 en3) in functie van draagkracht, strategie, expertiseopbouw. Maar de missie draait om het realiseren van de hele actieve cultuur van vrede en geweldloosheid. (zie inleiding). Daarom zal J&V jaarlijks minstens 1 actie opzetten die kadert in de brede cultuur van vrede en geweldloosheid, of binnen één van de deelthema s waarop we niet focussen. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 67 van 115

68 Acties Indicatoren 2014: o o 2014: J&V viert 50 jaar statuut van de gewetensbezwaarde 9 met een studiedag rond gewetensbezwaarde gisteren, vandaag en morgen. Er wordt een duidelijk hedendaags luik aan gekoppeld, zoals de mogelijkheden om jongeren opnieuw de kans te geven op een burgerdienst, dienstplicht en gewetensbezwaarde vandaag de dag in het buitenland, bevraging van jongeren: zou jij meestappen in een oorlog? : J&V draagt het thema voor de Vlaamse Vredesweek voor, toetst het af bij de partners, diept het uit en zet extra acties op om jongeren en het jeugdwerk te bereiken met de Vredesweek. 2016: J&V gaat met enkele leerkrachten aan de slag om gedurende een jaar bijzondere aandacht te besteden aan de cultuur van vrede op school en in de klaswerking. Door middel van een begeleiding wordt samen met de leerkracht gezocht naar toepassingen op alle domeinen (educatie, informatie, communicatie, gendergelijkheid, participatie, actieve diversiteit, duurzaamheid ). Op basis van de ervaring maakt J&V een handleiding op voor een cultuur van vrede in de klas. 2017: met deze actie wil J&V inspelen op noden die dan leven, thema s die dan actueel zijn. J&V verkiest de actie te bepalen in de loop van De doelgroep zijn kinderen, jongeren of hun begeleiding in de vrije tijd. 2015: o o minstens 50 mensen, waarvan 5 prominenten, op het studiemoment nota rond de actuele dimensie, bv. beleidsaanbevelingen burgerdienst, internationaal belang van gewetensbezwaarde, resultaat van jongerenbevraging Visienota rond het thema van de Vlaamse Vredesweek Bereik van minstens 100 lokale jeugdwerkingen met de Vlaamse Vredesweek 2016: o Minstens 5 sessies met minstens 3 leerkrachten doorheen het schooljaar o Handleiding in download: actieve cultuur van vrede in de klas. 2017: o Rechtstreeks of onrechtstreeks bereik (via jeugdwerkingen) van minstens 500 kinderen en jongeren. Past in welke beleidsuitdagingen? x BU 1 Thematische expertise x BU4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv x BU 3 Interactie met structuren x BU 6 Breed aanbod werkvormen 9 In 1964 werd na lang werk door de (Vlaamse en Waalse) Vredesbeweging het statuut van de gewetensbezwaarde gestemd in het Belgisch Parlement. Van dan af kon iemand die geen dienstplicht wilde doen in het leger, uit pacifisme bv., aan de slag in een burgerdienst (civiele bescherming, medische sector of socioculturele sector). Op termijn werd er ook vorming ontwikkeld voor gewetensbezwaarden, naar analogie met de opleiding die dienstplichtigen kregen. Hierin zitten de wortels van de Burgerdienst voor de Jeugd (waarvan J&V een voortzetting is). In 1992 werd de dienstplicht, en dus ook het statuut van de gewetensbezwaarde, opgeschort. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 68 van 115

69 Begroting gemiddeld opmerking VTE 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 werkingskost opbrengst OD. Jeugd & Vrede blijft tentoonstellingen en producten aanbieden rond de thema s uit de actieve cultuur van vrede en geweldloosheid, die niet tot haar nieuwe kernthema s behoren. Uitgangssituatie J&V verspreidt onder andere: Tentoonstellingen: kindsoldaten, armoede, 5+4=1, actiemodule voedselcrisis, Correct & go, de wereld een gebruiksaanwijzing, Over the top, Troubled Waters, wij beslissen mee Producten: speldozen (verwegistan, draai je recht, straat in straat uit), vooroordelenkoffer, werkkaarten bij tento s, DVD s, Haatweeooh, brochures vredesbeleid, peacemateriaal, Vrede kan je leren Indicatoren Acties J&V realiseert met haar tentoonstellingen jaarlijks minstens 12 boekingen of 3000 deelnemers J&V verspreidt met haar thematisch aanbod (werkmateriaal, boeken, brochures, multimediamateriaal, affiches, speldozen, enz.) jaarlijks minstens 1000 producten J&V blijft tentoonstellingen en producten promoten via haar website, catalogus, nieuwsbrieven en specifieke promo-acties en zendingen door het jaar J&V volgt de boeking van een tentoonstelling op door: o het opmaken van concrete afspraken in een contract, o het inplannen van de tentoonstelling in reservatie en vervoersschema s, o het organiseren van het vervoer, opbouw en afbraak in samenwerking met Project + o het herstellen van materialen, o het factureren en aanbieden van een evaluatieformulier. Tweejaarlijks evalueert J&V haar aanbod op z n actuele waarde en bereik. Op basis van de evaluatie gebeuren prijsaanpassingen, promoties of worden producten of tentoonstellingen uit roulatie genomen. Past in welke beleidsuitdagingen? BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren x BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,2125 0,2125 0,2125 0,2125 0,2125 Werkingskost Verzendingen, inpakmateriaal, onderhoud tentoonstellingen, vervoer opbrengst Verkoop uit stock, opbrengst uit verhuur Voor opvolging boekingen tento s zit 0,45 vte verspreid over 4 OD s. (hier 1/4de = 0,1125 vte) Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 69 van 115

70 4.6. Jeugd & Vrede bereikt extra kinderen, jongeren en begeleiding met haar vredesboodschap door samenwerkingen met freelancers en partners, door in te zetten op vertegenwoordiging en netwerking en in te spelen op initiatieven van derden. Uitgangssituatie Als dienst realiseerde J&V heel veel door middel van samenwerkingen. Vaak kwamen organisaties met en inhoudelijk sterkere focus bij J&V om in samenwerking, realistisch en snel producten te realiseren. J&V heeft zo een historische traditie van samenwerking in multilaterale en bilaterale netwerken zoals: KRC, VSK, Vredeshuis Gent, Vredescentrum Antwerpen, Vlaams Vredesinstituut, Unicef, Trommels voor Vrede, Larf!, Green, Protos, OWW, Global Society, De Vuurbloem, Blabla, Vredesmemoriaal en Museum Kazerne Dossin, Stichting Vredeseducatie (NL), enz. Met de groei naar meer vrijwilligersorganisatie met eigen dromen en ambities gaat J&V nu minder in op elke externe vraag tot samenwerking. Toch blijven samenwerkingen belangrijk. J&V neemt altijd liever de leiding, dan zomaar haar wagonnetje aan te hangen. Omdat dat meer garantie biedt op een vlotte afhandeling en de afhankelijkheid van anderen beperkt. J&V heeft enkele slechte ervaringen opgelopen met samenwerkingsverbanden die sterk werden opgenomen in de beleidsnota, maar waarbij de indicatoren niet konden gehaald worden doordat het fout liep bij de partner. Bv. aanbod samen met De Vuurbloem, Trommelen voor Vrede, enz. J&V werkt soms met freelancers, gidsen, enz. De afspraken zijn telkens op maat. Er zijn geen principes vastgelegd voor afspraken met freelancers, externe partners, enz. J&V heeft onder meer volgende lopende samenwerkingen en netwerken: o Vormingen en trainingen in samenwerking met De Vuurbloem en Blabla. o Educatief theater en workshops in samenwerking met Witte Groeten en Jan Mampaey. o Het Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten zie SD 1. o De Vlaamse Vredesweek zie SD 4. o Het Bijzonder Comité voor Herinneringseducatie zie SD 3. o De werkgroep Vrede & Samenleving van het Vlaams Vredesinstituut. o Binnen de Ambrassade vertegenwoordiging in de A.V., Platform Vorming, Platform Diversiteit en de Commissie Jeugdwerk. o Lerend Netwerk van Vakantieparticipatie. o Samenwerking rond zanghappenings met Children of the Street en jaarlijks wisselende projectpartner in het Zuiden. o Tal van partnerschappen rond producten die samen ontwikkeld zijn, bv. met de Foyer rond Lego Lingua. o In 2012 opgestarte samenwerking met de Evens Foundation, Université de Paix en internationale partners rond Belfedar. o In 2012 opgestarte samenwerking rond de realisatie van een uitleenbare musical met Kleur Bekennen, VVOB, Iann Music Productions, gemeenteschool de Belhamel. o Beoogd partnerschap met Scouts en Gidsen Vlaanderen, zie SD 1. o Beoogde samenwerking met Globelink rond vteam, zie SD 4. J&V heeft een groot netwerk in Vlaanderen maar een heel beperkt internationaal netwerk. J&V ondersteunt de vrijwilligers van Children of the Street vzw in het opzetten van zanghappenings voor duizenden kinderen uit de derde graad basisonderwijs, ten voordele van een project in het zuiden. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 70 van 115

71 o Jaarlijks wordt een nieuwe partner in het Zuiden gezocht, aan nieuwe nummers geschreven door de vrijwilligers, een CD opgenomen, educatief materiaal aangemaakt voor leerkrachten en klassen, materiaal verspreid, zanghappenings op touw gezet en een afsluitmoment georganiseerd. o Na 20 jaar werking zit er sleet op de formule, sommige leerkrachten die al lang meedraaien lijken erop uitgekeken. Ook de vrijwilligers van COTS vzw brengen niet meer dezelfde dynamiek teweeg. Er staat nu een evaluatie en bijsturing gepland. Het is niet onmogelijk dat de werking wordt stopgezet tijdens de beleidsnotaperiode. Wanneer externe partners beroep doen op J&V, bijvoorbeeld voor productontwikkeling of secretariaatsondersteuning, zorgt J&V ervoor dat de kosten daarvoor minimaal gecompenseerd worden, liefst met wat marge. J&V verkoopt sommige producten van derden via haar webwinkel. Meestal koopt J&V een voorraad aan die het dan doorverkoopt. Momenteel heeft J&V geen gewoonte noch afspraken rond het opnemen van externe initiatieven in de nieuwsbrief, op de website, facebook, cataloguszending, enz. Met wisselende intensiteit investeert J&V in het versterken van initiatieven van derden (markten, studiedagen, enz.) door het ter beschikking stellen van haar aanbod en expertise. Indicatoren J&V besteedt jaarlijks minstens 40 werkdagen aan samenwerkingen. J&V investeert bijkomend jaarlijks minstens 10 werkdagen in netwerking in de vredessector, en 10 werkdagen in vertegenwoordiging en netwerking in de jeugdsector. J&V zet tijdens de beleidsperiode minstens 2 ontmoetingen op met internationale organisaties. J&V heeft vanaf 2015 afspraken rond freelancers en het sluiten van partnerschappen. Minstens 30 relevante externe initiatieven worden jaarlijks gecommuniceerd via de kanalen van J&V. Door middel van samenwerkingen en partnerschappen bereikt J&V jaarlijks minstens 1500 kinderen, jongeren en hun begeleiding. Acties J&V stuurt haar Vlaams netwerk tweejaarlijks bij: o J&V lijst in 2014 en 2016 haar netwerken, vertegenwoordigingen en partners op en brengt afspraken en tijdsinvestering in kaart. o J&V legt prioriteiten aan binnen bestaande partnerschappen, koppelt er doelen aan en maakt keuzes. o J&V benoemt duidelijk de verwachtingen van samenwerkingen en speelt die terug. o J&V vertolkt de stem van kinderen en jongeren, bewogen rond vrede, in zowel de jeugdsector als de vredessector door deelname aan vertegenwoordigingsvergaderingen, overlegplatformen, werkgroepen, enz. J&V gaat op zoek naar duurzame internationale netwerken en relaties: o J&V zal alvast contact blijven houden met de Waalse, Spaanse, Franse en Duitse partners die samenwerken rond Belfedar. o J&V gaat projecten met een internationale dimensie aan en leert zo meer internationale partners kennen. o J&V zet zelf uitwisselingen op tussen team en/of raad van bestuur van J&V en die van een internationale partner met een vergelijkbare opdracht en doelgroep. o J&V bevraagt bevriende Vlaamse organisaties naar hun internationale netwerken. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 71 van 115

72 o J&V lijst de verwachtingen op rond duurzame internationale partnerschappen: kosten, baten, voorwaarden o Indien mogelijk sluit J&V aan bij een bestaand netwerk of neemt zij initiatieven op om andere duurzame relaties aan te gaan. J&V beoordeelt vragen tot samenwerking volgens een vast stramien: o J&V vult bij iedere vraag tot samenwerking een fiche in met enkele kernvragen. o Het team van J&V bespreekt de potentiële samenwerkingen op basis van de fiche en brengt advies uit over de te volgen weg. o De raad van bestuur beslist over nieuwe samenwerkingen na advies van team en bepaalt de voorwaarden die J&V heeft. o Ook samenwerkingen rond productverkoop via webwinkel worden op een gelijkaardige manier beoordeeld. J&V neemt in 2015 en 2017 haar freelancebeleid onder de loep: o J&V evalueert lopende samenwerkingen en toetst ze aan hun beoogd resultaat. o J&V vergelijkt afspraken en contracten met freelancers, gidsen, auteurs, enz. o J&V bepaalt een aantal principes waaraan de contracten moeten voldoen, maar blijft zorgen voor voldoende ruimte om op maat aan te vullen. J&V blijft Children of the Street steunen in haar werking (liedjes schrijven + zanghappenings organiseren) door o de vergaderingen van de vzw bij te wonen, o samen met de vrijwilligers op zoek te gaan naar nieuwe gemeenten om een zanghappening op te zetten, o de ontwikkeling van het educatief klasmateriaal: inhoudelijke uitwerking van het krantje (met input van de projectpartner), opvolging lay-out, druk en verspreiding, o ondersteuning bij de logistiek van de acties in Antwerpen, o steun bij de organisatie van een afsluit / persmoment met partners waar de opbrengst voor het project wordt bekendgemaakt o evaluatie van de werking samen met de vrijwilligers, het voorstellen van vernieuwingen het aanpassen van haar ondersteuning. J&V zal de werking echter niet volledig overnemen wanneer blijkt dat de vrijwilligers er de brui aan geven. J&V zal in 2014 en 2015 de organisatie van een kindermusical rond de Millenniumdoelstellingen ondersteunen en helpen verspreiden. De musical komt tot stand met heel wat partners en een 100-tal vrijwilligers en wordt gefinancierd met VAIS-middelen. Deze musical zal via Kleur Bekennen gratis ter beschikking gesteld worden aan Vlaamse scholen en jeugdverenigingen om zo kinderen, ouders en sympathisanten warm te maken voor meer wereldwijde solidariteit. In het gratis ontleenpakket zitten script, muziek en teksten van de liedjes, geluidsmontages, schminkontwerpen en tips, video- en fotoprojecties, animatiefilms, regietips voor belichting, geluid en speciale effecten, 220 kinderkostuums, decorstukken, choreografie van de dansjes, subsidietips en een didactisch lessenpakket rond de MDG s. o J&V zorgt voor voor de financiële ondersteuning en opvolging. o J&V nodigt in de lente van 2014 basisscholen en jeugdverenigingen uit op een gratis demonstratievoorstelling, gebracht door De Belhamel in Wetteren. o J&V zal promotie maken voor het ontlenen voor de musical vanaf J&V besteedt in haar externe communicatie aandacht aan lovenswaardige initiatieven van derden die een duidelijke link hebben met een actieve cultuur van vrede en geweldloosheid. o J&V stelt een procedure op om initiatieven te beoordelen op thematische inhoud (gekoppeld aan cultuur van vrede), de boodschap (conform visie J&V), de doelgroep (binnen de stakeholders van J&V), de te voorziene ruimte (draagkracht), enz. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 72 van 115

73 o o J&V maakt een schema van potentiële partners, communiceert met hen de richtlijnen en geeft hen de mogelijkheid nieuws door te spelen, zonder garantie op publicatie J&V denkt voldoende vooruit en maakt een integrale kwartaalplanning voor alle communicatiekanalen, met voldoende vrije ruimte voor last-minute aanbod. Past in welke beleidsuitdagingen? BU 1 Thematische expertise X BU4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers X BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv X BU 3 Interactie met structuren X BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting gemiddeld opmerking VTE 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 werkingskost opbrengst Enkele projecten toegelicht: Voor de kindermusical rond millenniumdoelstellingen zijn inkomsten en uitgaven gelijk: euro in 2014, waarvan euro subsidie van VAIS. Voor Children of the Street wordt euro kost begroot voor materiaalontwikkeling en verspreiding ervan, en euro opbrengst voor de scholen die het materiaal afnemen. Voor de verkoop van handelsgoederen (materiaal derden of bv. peacevlaggen) begroten we jaarlijks een netto opbrengst van euro. Op het aanbod via freelancers houden we euro over. Ideeën die rijpen - J&V Jeugd & Vrede zet een jongerenredactie op die zich buigt over allerlei maatschappelijke thema's vanuit het oogpunt van de jongere en de cultuur van vrede en geweldloosheid. Ondanks een potentieel partnerschap met DeWereldMorgen is deze doelstelling geschrapt wegens te tijdsintensief. - J&V zet ludieke guerrilla-vredesacties op, open voor alle jongeren om deel te nemen. Geen traditionele BOM-spottings en andere, zoals Vredesactie. Maar meer ludieke humoristische statements in de publieke ruimte, zoals flashmobs, ook over thema s uit het perspectief van de kleine en positieve vrede. (bv.: complimenteer in het verkeer) - J&V zet jaarlijks een jongerenevenement op rond de internationale dag van de vrede (21/9), bv. de Nacht van de Vrede. - Demo-crazy Lab. J&V laat het begrip democratie herinvullen door jongeren. Wie anders zou dat beter kunnen? Kan eindigen in een soort statement: Premier, democratie, dat doe je zo! - J&V werkt jaarlijks met een groep jongeren op cultuureducatieve wijze rond bv. respect, conflict, geweld, vrede, vooroordelen, diversiteit en wat dat voor hen betekent. - J&V ontwikkelt, geïnspireerd door het Amerikaans world peace game, een meerdaags rollenspel waarbij verschillende groepjes tieners uit één vereniging of klas zich inleven in één natie en samen belangrijke politieke, sociale, economische en militaire crisissen moeten ontmijnen om wereldvrede te krijgen. Deelnemers leren zo opkomen voor hun belangen, rekening houden met andere belangen, oplossingen zoeken voor conflicten, de gevolgen van keuzes dragen, creatief zijn met complexe situaties, enz. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 73 van 115

74 5. SD. Jeugd & Vrede bouwt verder aan een participatieve vrijwilligersorganisatie en benadert haar vrijwilligers ook als een doelgroep die ze kwalitatief omkadert. Visie Vrijwilligers zijn geen (goedkoop) middel om je doel te bereiken. Vrijwilligers zijn zelf een centrale doelgroep. Meer nog, ze zijn de belangrijkste eigenaars van Jeugd & Vrede. J&V moet hún ding worden. En daarom zal J&V investeren om haar erg diverse groep vrijwilligers een warm nest aan te bieden, ze kwalitatief te omkaderen en ze eigenaarschap te laten ervaren. Vrijwilligers moeten zich kunnen amuseren, engageren en ontplooien. In grootteorde gaat het bij J&V om jaarlijks ongeveer 65 betrokken vrijwilligers ( papieren vrijwilligers die we slechts af en toe bereiken worden buiten beschouwing gelaten): Circa 40 JeVkes, actieve animatoren en hoofdanimatoren Circa 8 actieve vormingspoolers (en tiental lossere) 7 actieve leden in de werkgroep internationaal 7 actieve bestuurders J&V beoogt in de eerste plaats een nog verdere groei van de betrokkenheid bij de vrijwilligers, een vlottere doorstroming tussen de deelwerkingen en dat hun J&V-engagement nog hoger op hun agenda komt te staan. Bijkomend wil J&V ook meer vrijwilligers aantrekken. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 74 van 115

75 5.1. OD. Jeugd & Vrede stimuleert ontmoeting, uitwisseling en doorstroming tussen de verschillende vrijwilligers(ploegen), garandeert een kwalitatieve omkadering van vrijwilligers naar hun wensen en zorgt dat vrijwilligers ook het algemene beleid van Jeugd & Vrede sturen. Uitgangssituatie J&V doet in de loop van 2013 een grondige bevraging (online en interviews) van al haar vrijwilligers omtrent werving & selectie; onthaal & verwelkoming; vorming, coaching & conflicten; informatie, communicatie & inspraak; waarderen, motiveren & bedanken; afspraken, verzekeringen & kosten. Momenteel zitten de vrijwilligersploegen nog teveel allen op hun eigen eiland. Op enkele trekkers na, die groeien van JeVke (kampen) naar vormingspool naar raad van bestuur, is er nog te weinig doorstroming van vrijwilligers. Het potentieel aan vrijwilligers binnen de exinleefreizigers wordt nog onvoldoende benut. Na de reis zijn ze nog te jong om als begeleid(st)er mee te gaan. De overstap naar bv. de JeVkes gebeurt te weinig. Er is ook weinig doorstroming van de deelnemers van de kampen naar de animatoren. Iedereen voelt zich een stuk Jeugd & Vrede, maar weinigen hebben een goed zicht op wat Jeugd & Vrede nog allemaal inhoudt, behalve hun eigen werking. Stafmedewerkers zijn nu meer betrokken op elkaars werken en stilaan wordt dat ook gestimuleerd bij de vrijwilligers. Toch kennen de meeste vrijwilligers niet alle stafmedewerkers, bestuurders kennen ook lang niet alle vrijwilligers, enz. Met de opmaak van de beleidsnota werd wel reeds stevig werk gemaakt van bevragingen van vrijwilligers, betrokkenheid bij gezamenlijke denkoefeningen, droommethodiekjes en SWOT s op hun vergadering Alles wel steeds op maat van de betrokken ploeg. Jonge animatoren, vaak met een vluchtelingenprofiel, hebben andere wensen rond inspraak en betrek je op een andere manier dan de ervaren jeugdwerkvrijwilligers (allen +23j) van de werkgroep internationaal. Er is geen overkoepelende communicatie naar alle vrijwilligers. Iedere ploeg wordt steeds door zijn stafmedewerker aangesproken. J&V is van mening dat het engagement van haar vrijwilligers kosteloos moet zijn. Indicatoren Acties J&V realiseert jaarlijks minstens 300 deelnemersuren op algemene ontmoetingsmomenten voor alle vrijwilligers. Jaarlijks maken gemiddeld 3 vrijwilligers de overstap van de ene naar een andere ploeg of nemen er een engagement bij. Blijvende vertegenwoordiging van alle deelwerkingen in de Algemene Vergadering met doorstroming naar de Raad van Bestuur. J&V implementeert een overkoepelend communicatiemiddel voor alle vrijwilligers dat minstens 4x per jaar zorgt voor kennis over de brede werking en betrokkenheid op elkaar. Besluiten en implementatieplan op basis van de bevraging van J&V maakt voor de beleidsperiode duidelijke keuzes om de omkadering van haar vrijwilligers af te stemmen op de noden. Die noden worden in kaart gebracht door een intensieve bevraging, gepland in J&V maakt aparte richtlijnen voor het omkaderen van de vrijwilligers op maat in volgende 6 categorieën: Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 75 van 115

76 o werving & selectie, o onthaal & verwelkoming, o vorming, coaching & conflicten, o informatie, communicatie & inspraak, o waarderen, motiveren & bedanken, o afspraken, verzekeringen & kosten. In 2015 en 2017 zullen het team en de raad van bestuur het vrijwilligersbeleid opnieuw intensief tegen het licht houden, de bevragingen herhalen en de plannen bijsturen. J&V organiseert voldoende gezamenlijke inhoudelijke en ontspannende momenten voor alle vrijwilligers. Welke dat zijn en wat de inhoud ervan is, wordt jaarlijks mee bepaald door de vrijwilligers zelf. Na bevraging wordt gestart met volgende 2 pistes: o J&V organiseert een gezamenlijk vrijwilligersweekend (eind september - begin oktober). Er zal zowel aandacht zijn voor een overkoepelend programma als voor een meerwaarde voor ieder deelwerking op zich. Er wordt gedacht aan ongeveer volgend programma: Vrijdag: verwelkoming, gezamenlijke kennismaking, opstart in de eigen deelwerking Zaterdag voor- en namiddag: Evaluatie van de inleefreis met de deelnemers en de vrijwilligers Kampenevaluatie + jaarplanning voor de JeVkes. Plannings- en trainingsdag voor de vormingspool Denkdag voor de raad van bestuur Verdiepingsdag voor vteam Zaterdagavond: BBQ, presentatie van een aantal plannen, optreden, fuif, kampvuur Zondagochtend: deelname aan minstens 2 mogelijke ontspannende activiteiten zoals iets avontuurlijk / sportief, een stadsspel, een culturele uitstap o J&V organiseert jaarlijks een open Algemene Vergadering. Het formele deel van de AV gebeurt, maar verschuift naar de achtergrond. Er wordt vooral aandacht besteed aan het uitspitten van 1 of 2 interessante thema s, onder meer met boeiende sprekers, vorming, workshop, enz. De thema s komen uit de bevraging van de vrijwilligers. Vrijwilligers krijgen een maaltijd aangeboden en ontmoeting over de deelwerkgroepen heen wordt gestimuleerd. J&V zet een specifieke info- en wervingscampagne op om deelnemers en aan de inleefreis blijvend te betrekken bij J&V en te werven voor JeVkes, vteam of ad hoc vrijwilligersploegen rond activiteiten en projecten J&V zet een specifieke info- en wervingscampagne op om kampdeelnemers van 15 jaar te laten doorstromen naar de cursus animator en/of de inleefreis. J&V spreekt de vrijwilligersploegen aan voor formele delegatie in de Algemene Vergadering. J&V stimuleert bestuurders om meer aanwezig te zijn op plaatsen en momenten waar de vrijwilligers de werking concreet realiseren, bv. door bezoeken aan kampen; gaan koken op kamp; eens een vorming (in open aanbod) meemaken; bezoek aan de cursussen; kennismaking op voorbereidingsweekend internationaal. J&V toetst de mogelijkheid af om een overkoepelend feestcomité samen te stellen van vrijwilligers zelf. Het feestcomité krijgt budget om een jaar lang ontmoetingen en activiteiten Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 76 van 115

77 op te zetten, eventueel regionaal gebonden. Vrijwilligers krijgen zo de kans mekaar meer te ontmoeten. J&V zet een duidelijk overkoepelend communicatiekanaal op voor al haar vrijwilligers, bv. een nieuwsbrief. Via dit intern communicatiekanaal worden vrijwilligers en hun werk in de kijker gezet en beloond, worden weetjes en verhalen uitgewisseld, worden discussies opgestart en bevragingen gevoed, wordt een aantal interessante nieuwtjes en oproepen van externen verspreid, worden foto s uitgewisseld, enz. J&V gebruikt aanvullend sociale media om de communicatie met de vrijwilligers levend te houden, ook tijdens langere momenten zonder effectief engagement of samenkomst (bv. de winter voor de JeVkes, de maanden na de inleefreis voor de deelnemers die nadien mee op animatorcursus willen). J&V waardeert en bedankt al haar vrijwilligers met een jaarlijkse attentie tijdens de week van de vrijwilliger Past in welke beleidsuitdagingen? BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat X BU 2 Participatieve vrijwilligers X BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 werkingskost opbrengst Kleine bijdrage aan het weekend 5.2. OD. Jeugd & Vrede zet haar interculturele kampen op met een grote en etnisch diverse groep vrijwilligers (de JeVkes), die zij kwalitatief omkadert. Uitgangssituatie JeVkes zijn wel vaak trots om een JeVke te zijn. Ze voelen een zekere eigenaarschap over de JeVkeswerking, maar daarom nog niet over de daaruit voortvloeiende kampenwerking. De sturing van de JeVkes en de kampwerking gebeurt nog voornamelijk door de stafmedewerker. JeVkes hebben een duidelijke vraag naar meer inspraak en zelfsturing. De samenhang van de JeVkes blijft voorlopig beperkt in kliekjes, vaak gekoppeld aan een cursusjaar. Enkel zij die kampen begeleiden in het kader van hun stage animator of hoofdanimator, krijgen een evaluatiegesprek. Ook de andere animatoren en hoofdanimatoren verwachten duidelijke en directe feedback, evaluatie en coaching. Te veel animatoren blijven slechts 1 of 2 jaar JeVke. De 3 belangrijkste redenen daarvoor zijn o JeVkes, zowel hoofdanimatoren als animatoren, krijgen géén vergoeding voor hun vrijwilligerswerk bij J&V. Voor deze jongeren (vluchtelingenprofiel) is dat echter wel belangrijk. Wanneer ze hun attest animator behalen gaan ze zich vaak ergens engageren waar ze wel een vergoeding ontvangen. o Er zit een lange tijd tussen 2 zomers vol kampen. Tussendoor kan het contact verwateren of kunnen er andere engagementen worden aangenomen. De mobiliteit van deze vrijwilligers is bovendien beperkt. Hen als landelijke jeugdvereniging (met vrijwilligers in iedere uithoek) doorheen het jaar samenkrijgen voor een dag of avond is niet evident. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 77 van 115

78 Indicatoren Acties o Een kamp is niet altijd een succes, door een gebrek aan draagkracht (zie SD 2.2). o De competenties die ze op de cursus en kampen verwerven gebruiken ze om aan slag te kunnen als jobstudent J&V zorgt ervoor dat haar kampen begeleid worden door minimaal 40 (hoofd)animatoren. J&V volgt iedere kampvrijwilliger op met een logboek J&V zorgt ervoor dat de JeVkes tijdens het schooljaar betrokken blijven bij de werking en op elkaar door minstens 3 activiteiten aan te bieden, waarvan minstens 1 ontspannende en 1 inhoudelijke, met telkens minstens 8 deelnemers. J&V zorgt voor de installatie en samenkomensten van een stuurgroep of werkgroepen J&V moedigt de JeVkes aan en geeft hen de mogelijkheid om zelf activiteiten en ontmoetingen op te zetten voor elkaar. Daartoe wordt een feestcomité opgericht. J&V faciliteert die activiteiten (optreden, workshops op BBQ, dans, enz.). Indien nodig blijft J&V zelf ontmoetingsmomenten aanbieden die vrijwilligers kunnen consumeren. J&V zet een systeem op zodat iedere vrijwilliger jaarlijks een feedbackgesprek heeft waarbij gewerkt wordt aan het in kaart brengen van diens competenties en talenten. Ook de motivatie, wensen, dromen zijn een belangrijk onderwerp van dit gesprek. J&V houdt voor ieder JeVke een logboek bij waarin conclusies van evaluaties, notities bij coaching, wensen van de vrijwilliger, worden opgenomen. De info uit het logboek is bruikbaar voor de stafmedewerker, de cursusverantwoordelijke, de instructeurs en eventueel de kampleiding. Er wordt gewerkt met competenties uit Oscar online. J&V werkt een vraag gestuurd vormingstraject uit voor de JeVkes, in functie van zelfontplooiing én kwaliteitsverbetering op de kampen. Mogelijke thema s, afhankelijk van uitkomst bevraging: workshop digitale vaardigheden, omgaan met agressie, cultuursensitieve zorg, omgaan met seksueel getinte situaties op kamp, spelimpulsen, veilig op tocht, enz. J&V zet in op extra overleg met de hoofdanimatoren en installeert een stuurgroep voor de JeVkes en de kampenwerking. Zo worden de keuzes rond het vormingstraject, de communicatie met de groep, de ontmoetingen, de kwaliteitsomkadering van de kampen, bepaalde praktische keuzes continu mee gemaakt door de vrijwilligers. Installeren van een stuurgroep voor de JeVwerking én de kampen J&V bekijkt de mogelijkheid om tegemoet aan de vraag van de JeVkes naar een vergoeding, althans voor de hoofdanimatoren. De vergoedingen worden gekoppeld aan meer dan alleen hoofdanimator geweest zijn op kamp. Ook een duidelijke verantwoordelijkheid tijdens de voorbereiding, op de evaluatie en tijdens het jaar wordt verwerkt als voorwaarde. J&V zet acties op rond kwaliteitsverbetering op kamp. Zie OD 2.2. J&V zorgt voor heldere communicatielijnen voor de vrijwilligers. Sociale media worden gebruikt om de onderlinge communicatie te bevorderen. J&V moedigt JeVkes aan zelf in interactie te gaan. J&V stimuleert en faciliteert onder andere de uitwisseling van foto s en filmpjes van J&V-activiteiten Past in welke beleidsuitdagingen? BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat X BU 2 Participatieve vrijwilligers X BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren BU 6 Breed aanbod werkvormen Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 78 van 115

79 Begroting gemiddeld opmerking VTE 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 werkingskost opbrengst OD. De vormingspool, bestaande uit vrijwilligers, bepaalt het vormingsaanbod voor jeugdwerk, begeleidt zo veel mogelijk vormingen en wordt kwalitatief omkaderd. Uitgangssituatie Er zijn circa 8 vaste poolmedewerkers, daarnaast zijn er een tiental lossere medewerkers. Er is geen vrijwillige voorzitter van de vormingspool. De planning, voorbereiding en coördinatie wordt opgenomen door de stafmedewerker. Er wordt ad hoc, in werkgroepen, gesleuteld aan bestaande vormingen en steeds meer ook aan uitwerking van nieuwe dingen. De mate waarin vrijwilligers de vormingen zelf begeleiden groeit gestaag. Ongeveer: o een derde van de vormingen wordt enkel door een vrijwilliger begeleid, o een derde door een vrijwilliger en de stafmedewerker samen, o een derde door de stafmedewerker alleen. Veel vormingspoolers zijn geëngageerde jongeren. Niet allemaal hebben ze de vormingspool héél hoog op hun agenda staan, zodat bij keuzes in hun vrijetijdsbesteding J&V soms op de tweede plaats komt. Vormingen vallen bovendien vaak op momenten dat deze mensen al een plannen hebben, onder meer omdat vormingen soms laat worden aangevraagd. Er wordt met een duidelijk profiel gewerkt voor een vormingspooler. J&V trekt de juiste vrijwilligers (competenties, houding) aan voor dit engagement. Vrijwilligers worden grondig gebrieft en getraind over de bestaande inhouden. Ze worden aanvankelijk niet alleen op pad gestuurd, maar met een ervaren vrijwilliger of de stafmedewerker vorming. Vrijwilligers geven zelf aan welke vormingen hen liggen en welke ze willen begeleiden. Jaarlijks komt de vormingspool ongeveer 6 keer samen, waaronder een jaarlijks evaluatiemoment. Het ploegleven buiten de formele samenkomsten is nagenoeg onbestaande. Het engagement van een poolvrijwilliger is ook geen groepsengagement: je begeleidt een vorming in principe maximaal met 2, vaak alleen. J&V zorgt dan ook voor een vrijwilligersvergoeding en aanvullende vergoeding voor verplaatsingen. Bij bijéénkomsten met vrijwilligers wordt iets te eten aangeboden. De communicatie met de vrijwilligers gebeurt via een Facebookgroep, per mail en telefonisch. Kennismanagement gebeurt vooral intuïtief. Er is geen duidelijk plan om kennis te delen en op te bouwen. Vrijwilligers van de vormingspool kunnen financiële steun krijgen van J&V wanneer ze relevante externe vormingen gaan volgen. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 79 van 115

80 Indicatoren J&V realiseert jaarlijks minstens 6 bijeenkomsten van de vormingspool, waarvan minstens 2 ontspannende en ploeg bevorderende bijeenkomsten en minstens 4 inhoudelijke. J&V biedt haar poolvrijwilligers minstens 2 externe vormingen aan op de inhoudelijke bijeenkomsten Acties Gemiddeld 3/4 de van de jeugdwerkvormingen wordt met vrijwilligers begeleid. J&V ontwikkelt een profiel- en taakomschrijving voor een vormingspool vrijwilliger. J&V gaat op zoek naar een vrijwillige voorzitter voor de vormingspool. De stafmedewerker wordt ondersteuner. De vrijwilligers worden zo straffer geresponsabiliseerd. J&V stemt de agenda van de vrijwilligers beter af op de vraag aan vormingen. J&V organiseert bv. een jaarplanning met de vormingspool waarop de vrijwilligers gevraagd worden meteen enkele data / weekends te blokkeren in hun agenda. Vormingsaanvragen zijn er dan nog niet, maar we kennen de populaire periodes en weten dat de aanvragen zullen komen. De stafmedewerker vorming van J&V informeert en vormt zich over kennismanagement en kennis delen. Er wordt een plan opgemaakt om dit beter te organiseren binnen de vormingspool. J&V zet een duidelijke wervingscampagne op voor vrijwilligers en organiseert jaarlijks een meer gestuurd instapmoment aan de hand van een welkomsttraining. De training zorgt voor meteen een sterke persoonlijke vorming van de nieuwe vrijwilligers en past in de strategie om beter kennis te delen. J&V evalueert het vormingsaanbod samen met de vrijwilligers en werkt op co-creatieve wijze aan de vernieuwing ervan. Vrijwilligers bepalen zo mee het aanbod en voelen eigenaarschap en verantwoordelijkheid over de programma s en het succes ervan. J&V zet doorheen het werkjaar inhoudelijke momenten op, meestal tijdens een dag in het weekend, gekruid met voldoende ontspanning en ontmoeting. De momenten worden bij voorkeur geleid door een vrijwillige voorzitter. Indien haalbaar kunnen ook vrijwilligers zelf delen voorbereiden en begeleiden. Er is aandacht voor interne en externe vorming. J&V biedt daarnaast vrijwilligers de kans om in kleine werkgroepjes mee te sleutelen aan een (nieuw) product of vorming J&V geeft de vormingspoolers de mogelijkheid om externe vorming te volgen met financiële ondersteuning van J&V De stafmedewerker vorming van J&V contacteert iedere vormingspooler voor een vorming (briefing, verwachtingen, vragen ), én ná een vorming. Er wordt meestal telefonisch gereflecteerd op de vorming: hoe het ging, wat moet bijgestuurd, welke dingen de vormingspooler zelf goed of minder goed vond van zichzelf. Daarnaast voert de stafmedewerker vorming, en/of de voorzitter van de vormingspool, jaarlijks een persoonlijk feedbackgesprek met iedere vormingspooler. De verwachtingen van de vrijwilliger naar J&V, en omgekeerd, worden helder gemaakt. De stafmedewerker van J&V houdt een logboek bij over iedere vormingspooler met diens aspiraties, ambities, competenties, talenten, bedenkingen bij de werking, enz. De werking van de vormingspool wordt jaarlijks geëvalueerd door de vrijwilligers van de vormingspool zelf. De resultaten komen ook aan bod op de teamvergadering en op de raad van bestuur. Er wordt bijgestuurd. J&V blijft een heldere vergoedingsregeling hanteren voor haar vrijwilligers, en zorgt voor een vlotte administratieve afhandeling. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 80 van 115

81 J&V gebruikt sociale media om de samenhang tussen de vormingspool te versterken. J&V stimuleert initiatief van vormingspoolers op dit vlak en faciliteert de uitwisselingen van foto s, filmpjes, ervaringen, links Past in welke beleidsuitdagingen? BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat X BU 2 Participatieve vrijwilligers X BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting gemiddeld opmerking VTE 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 werkingskost opbrengst OD. Een zelfsturende werkgroep internationaal coördineert de inleefreis van Jeugd & Vrede. Uitgangssituatie De internationale werkgroep bestaat uit 7 vrijwilligers, tussen 23 en 33 jaar oud. De meesten hebben heel wat internationale ervaring. Voor de internationale werkgroep bestaat er een duidelijk profiel. De werkgroep bekijkt zelf met het profiel als leidraad wie kan aansluiten. De werkgroep heeft geen formele voorzitter. De vergaderingen worden niet altijd formeel geleid en worden meestal voorbereid door de stafmedewerker. De internationale werkgroep is de meest autonome van alle vrijwilligersploegen binnen J&V. In 2011 werkte ze zelfs een tijdje zonder vaste stafmedewerker, maar met beperkte ondersteuning van wisselende medewerkers. De werkgroep wordt opnieuw sterk ondersteund door een stafmedewerker die mee instaat voor de realisatie van de keuzes die door de werkgroep gemaakt worden. De stafmedewerker organiseert het administratieve en logistieke werk voor de reis en het voor- en natraject. De internationale werkgroep stuurt het hele proces van promotie, werving en selectie, over info, voorbereiding en vorming, tot en met de inleefreis en de evaluatie. De communicatie tussen de vrijwilligers van de werkgroep internationaal en de externe vzw Children of the Street, met wie het ondersteunende project wordt gekozen, loopt moeilijk. De werkgroep internationaal focust zich bijna uitsluitend op de inleefreis. Er komen (nog) geen andere internationale contacten, projecten of ideeën daarvoor aan bod. De laatste jaren begeleiden uitsluitend vrijwilligers de inleefreis. Er is de vraag vanuit de werkgroep zelf om ook de stafmedewerker die de werking ondersteunt hier éénmalig de kans toe te geven. Die ervaring moet de ondersteuning van de internationale werking versterken. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 81 van 115

82 Niet alleen de finale reisbegeleiding gaat mee op de voorbereidingsweekenden, maar soms de hele ploeg. Dat is lastig voor de taakverdeling, maar goed voor de betrokkenheid en samenhang in de werkgroep. Vrijwilligers die finaal de reis niet begeleiden krijgen een kostenvergoeding voor het uitwerken en begeleiden van sessies op selectieweekend, voorbereidingsweekend, evaluatieweekend, enz. De vrijwilligers die de reis begeleiden krijgen daarvoor geen vergoeding, maar hun reis is kosteloos. De werkgroep evalueert jaarlijks haar werking, de inleefreis en plant het nieuwe jaar. Indicatoren Acties J&V zorgt voor de organisatie van minstens 7 sessies per jaar waarop de voorbereiding, reis en nawerking wordt gestuurd. Het functioneren van een vrijwillige voorzitter. J&V zorgt voor continuïteit in de werking door het afspreken van duidelijke jaarengagementen met de vrijwilligers en het opzetten van werving wanneer nodig. Werving gebeurt op basis van het profiel. Om de sturing en werking te optimaliseren zoekt J&V een vrijwillige voorzitter voor de werkgroep internationaal. J&V biedt de stafmedewerker internationaal éénmalig de kans om de reis mee te begeleiden met een vrijwilliger. Daarna wordt de stafmedewerker klaar gehouden als back-up. J&V ondersteunt de werkgroep in haar vele samenkomsten (soms in deelgroepjes) om de weekends, infodagen, reis voor te bereiden. J&V evalueert met de vrijwilligers, de betrokken stafmedewerkers en de mensen van Children of the Street, de samenwerking tussen de werkgroep en Children of the Street. J&V zorgt voor een jaarlijkse evaluatie en planningsmoment voor de werkgroep. Er worden ook methodiekjes aangereikt om elkaars functioneren feedback te geven. J&V zorgt voor een correcte administratieve afhandeling van vrijwilligersvergoedingen en verzekeringen. J&V faciliteert de vrijwilligers in het delen van kennis, info, foto s, ervaringen, reisblogs J&V denkt samen met de werkgroep na over de mogelijkheden om de internationale werking uit te breiden, met meerdere projecten dan de inleefreis alleen. Past in welke beleidsuitdagingen? BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat X BU 2 Participatieve vrijwilligers X BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting gemiddeld opmerking VTE 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 werkingskost opbrengst Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 82 van 115

83 6. SD. Jeugd & Vrede creëert voor haar thematische werkterreinen een kwalitatief organisatorisch kader in overeenstemming met haar missie en visie Visie Er is geen weg naar vrede. Vrede is de weg. (Mahatma Gandhi). J&V moet een organisatie zijn waar de actieve cultuur van vrede en geweldloosheid tot uiting komt in de manier waarop J&V werkt. Het is nutteloos de actieve cultuur van vrede als missie te nemen, als je ze al niet zelf tracht te realiseren in je interne werking. Concreet betekent dat een beheer van mensen (6.1), middelen (6.2 en 6.3), procedures, processen en communicatie (6.4, 6.5, 6.6) met bijzondere aandacht voor: Educatie, vorming, ontwikkeling van alle betrokken deelnemers, vrijwilligers en personeelsleden, Duurzame economische en sociale ontwikkeling van de organisatie en haar mede-eigenaars, Democratische participatie van alle actoren, Begrip, tolerantie en solidariteit met aandacht voor onder meer diversiteit en gendergelijkwaardigheid, Geweldloze en heldere communicatie, de vrije stroom van informatie en kennis. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 83 van 115

84 6.1. OD. Jeugd & Vrede zorgt voor een uitdagende en warme werkomgeving en zet met haar personeelsbeleid in op talentontwikkeling, competentiedenken, kennismanagement, persoonlijke coaching en ploegwerk. (mensen) Uitgangssituatie Het personeelsverloop in de organisatie was groot. Onder meer door volgende problemen: o Veel sterkere nadruk op taak en functie, dan op persoon. Zo voldeed de omkadering van nieuwe werknemers niet. Van hen werd verwacht dat ze hun taak als zelfstandige zouden runnen, zonder echte back-up, coaching, ploegwerk. o Weinig communicatie tussen de eilanden en beperkt zicht op de hele werking. o Onduidelijke lange termijndoelstellingen. o Aanhoudende, soms onuitgesproken, spanningen. J&V trok in 2010 voor t eerst een voltijdse coördinator aan. Voorheen had de personeelsploeg geen strikte leidinggevende en werkte zij op horizontale manier samen, waarbij 1 iemand wat tijd kreeg voor de opvolging van interne communicatie. Naar aanleiding van deze overgang besteedde de raad van bestuur veel aandacht aan het ontwikkelen van een personeelsbeleid waarin vooral nieuwe medewerkers beter omkaderd en geïntegreerd worden. J&V stelde een nota op met duidelijke afspraken rond werving, selectie en onthaal. Afspraken rond verloning, werkuren, sporadisch thuiswerk werden vernieuwd. Er werd een arbeidsreglement opgemaakt en neergelegd in Er was een groot spanningsveld tussen de 20 dagen wettelijke vakantie voor jonge medewerkers en de 20 dagen vakantie + 36 ADV-dagen voor de 55+ medewerkers van J&V. De 20 dagen werd rekening houdend met de verwachte flexibiliteit als onvoldoende aangevoeld; het verschil met de 56 dagen voor oudere werknemers als onfair. Daarom voerde J&V een arbeidsduurvermindering in van 38 naar 37-uren week voor alle medewerkers, wat wordt omgezet in 6 ADV-dagen. Jonge medewerkers hebben nu 26 dagen verlof. Het verschil van 36 is nu teruggebracht tot 30. J&V startte in 2011 met de opmaak van functiekaarten per medewerker waarin de opdracht en de daartoe vereiste competenties (schema m.b.v. duidelijk zijn. J&V voert jaarlijkse functioneringsgesprekken en tweejaarlijkse evaluatiegesprekken, op basis van opdracht en competenties in de functiekaart, en met input van vrijwilligers en collega s. J&V staat voor een periode van overdracht van kennis en netwerk van 2 medewerkers die hun pensioen in zicht hebben, naar de jongere medewerkers. Tijdens de SWOT s en de denkdagen rond missie en strategische visie werd de beperkte interne inhoudelijke expertise aangekaart. Daar tegenover staat de sterkte om in samenwerkingsverbanden snel producten te realiseren. Er is vraag naar meer vorming voor medewerkers. Alle medewerkers hebben de mogelijkheid vormingsnoden aan te kaarten bij de coördinator en voorstellen te doen. Ook omgekeerd kan dat. Alles gebeurt ad hoc. Op een etentje na organiseert J&V geen ploegvormende en ontspannende activiteiten voor haar team. Er wordt geleidelijk aan gewerkt een sterkere communicatie tussen de medewerkers, betrokkenheid op mekaars taken, en een straffer ploegleven. Hier heeft J&V zeker nog een weg af te leggen. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 84 van 115

85 Indicatoren Acties J&V zorgt ervoor dat de tevredenheid van de personeelsleden stijgt tussen 2014 en J&V organiseert jaarlijks minstens 1 functioneringsgesprek en 1 evaluatiegesprek per stafmedewerker, 1 externe vorming voor het hele team en een ploegbevorderende teamdag. Alle personeelsleden van J&V samen besteden jaarlijks minstens 40 werkdagen aan externe vorming. Volgende plannen en documenten: nota werving selectie en onthaal, nota exit-procedure, plan rond kennis en competentieopbouw, functiekaarten. Het personeel en de medewerkers evalueren in 2014 en 2016 de tevredenheid over J&V als werkgever. J&V gaat hierbij op zoek naar een model van tevredenheidsenquête voor personeel. Op basis van de resultaten wordt het personeelsbeleid bijgestuurd. In 2016 worden de evoluties ten opzichte van 2014 in kaart gebracht. J&V evalueert en stuurt haar procedures bij rond werving, selectie en onthaal, onder meer op basis van een reflectiegesprek met de meest recente medewerkers. J&V ontwikkelt ook een exit-procedure met afspraken bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst. Een exitgesprek maakt hier zeker deel van uit. J&V maakt een lange termijnplan rond talentontwikkeling, kennis- en competentieopbouw, gekoppeld aan de missie van de organisatie. In dit plan is onder meer aandacht voor verdere expertise-opbouw rond: o Conflict hanteren en geweld aanpakken, o Vrije tijdswerking opzetten met vluchtelingenkinderen, o Oorlog en vrede exploreren met kinderen, jongeren en hun begeleiding, o Empowerend werken met deelnemers en vrijwilligers. Dit plan vertaalt zich onder meer gestructureerde opleidings- en vormingskeuzes per medewerker. De ambities van de medewerker zijn daarbij ook een belangrijk element. Er wordt minstens evenveel aandacht besteed aan talentontwikkeling dan aan het opkrikken van competenties waar de werknemer misschien in tekort schiet J&V koppelt de huidige functiekaarten aan dit gedetailleerd beleidsplan. J&V voert jaarlijks een functioneringsgesprek en een evaluatiegesprek (behalve in proefperiode: 2 functioneringsgesprekken en 1 evaluatiegesprek). De gesprekken worden gevoed door een (zelf)beoordeling op basis van het competentieschema uit de functiekaart (samengesteld met Tweejaarlijks werkt J&V bij evaluatiegesprekken met een 360 bevraging van vrijwilligers, collega s, stakeholders en leidinggevenden om input te geven aan het gesprek. J&V zorgt voor ruimte in het takenpakket van de coördinator voor op maat coaching. J&V organiseert een jaarlijkse teamdag waarbij op een speelse manier aan ploegvorming wordt gedaan. Hierbij is de combinatie met iets inhoudelijk mogelijk, zolang de ploegvorming voorop staat. J&V organiseert ongeveer 2 a 3-wekelijkse teamvergaderingen met aandacht voor uitwisseling en betrokkenheid op elkaars taken, praktische afspraken en inhoudelijke verdieping. Er wordt een verslag opgemaakt en een todo-lijst bijgehouden. Aanvullend zet J&V vrijblijvende momenten van intervisie op zodat collega s op basis van cases mekaar kunnen versterken op zeer concrete uitdagingen in hun opdracht. Voor echte deelteams blijft J&V vermoedelijk te klein. Toch onderzoekt J&V de mogelijkheid om taken meer te verdelen over verschillende medewerkers zodat er meer ploegwerk tot stand komt en een gedeelde verantwoordelijkheid, zonder verlies aan efficiëntie. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 85 van 115

86 J&V organiseert jaarlijks externe vorming voor het team in zijn geheel, en interne vorming op basis van de expertise van een collega. J&V organiseert momenten (inhoudelijke Algemene Vergadering, denkdag) waarop team en raad van bestuur samen verdiepen rond een intern of extern thema, zodat iedereen betrokken blijft op elkaar en the bigger picture. Bij opmaak van het beleidsplan kiest J&V opnieuw voor een procedure met sterke betrokkenheid tussen team, raad van bestuur en de andere vrijwilligers op zoek naar gezamenlijke lange termijnkeuzes. J&V vormt zich in kennisdelen en kennismanagement. Op basis van de verworven inzichten maakt J&V een plan op voor de verdere kennisoverdracht, zowel van ervaren medewerkers naar jongere medewerkers dicht bij de doelgroep, als omgekeerd. J&V neemt haar welzijnsbeleid onder de loep. J&V zorgt voor afspraken en procedures rond conflicten op het werk, ondersteunt de vertrouwenspersoon en duidt goed zijn of haar rol, schenkt aandacht aan fysiek en psychisch welbevinden in functionerings- en coachingsgesprekken. J&V gaat soepel om met vragen rond allerhande formules van deeltijdswerk of thematische verloven en zet zich zo goed mogelijk in om aan de wensen van de medewerker te voldoen. J&V bouwt aan een warme sfeer waar medewerkers betrokken zijn op elkaar, al van bij een feestelijk en warm onthaal, en verder door het vieren van verjaardagen, geboortes, bedankingen bij afronden van grote projecten, pensioenen Er worden afspraken gemaakt over een cadeautje vanuit J&V wanneer een medewerker vader / moeder wordt, trouwt of afzwaait. Past in welke beleidsuitdagingen? X BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat X BU 2 Participatieve vrijwilligers x BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting gemiddeld opmerking VTE 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,15 voor coördinator en 0,05 voor alle andere teamleden werkingskost opbrengst Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 86 van 115

87 6.2. OD. Jeugd & Vrede streeft naar optimale werkomstandigheden en een hoog rendement voor haar stafmedewerkers met behulp van moderne ICT, een vlotte administratie en geschikte huisvesting (middelen) Uitgangssituatie Het landelijk secretariaat van J&V (gehuurd) heeft een aanzienlijke oppervlakte, maar een ongelukkige indeling. Twee medewerkers zitten in een apart gebouw in minder comfortabele omstandigheden: weinig isolatie, vocht in muren en dak. Er zijn gescheiden WC s, geen volledig aparte refterruimte, de keuken is minimaal uitgebouwd (bv. geen fornuis), er is geen bruikbare buitenruimte. Sommige delen van het pand zijn aan vernieuwing toe. J&V beschikt over ruime vergaderinfrastructuur die echter moeilijk toegankelijk is (achterbouw). Het huurcontract loopt af in J&V huurt bijkomende magazijnruimte voor haar tentoonstellingen. J&V heeft nog een klein secretariaat in Brussel (1 bureauruimte). J&V stuurt geregeld contracten met leasingfirma s en energieleveranciers bij in functie van scherpe prijzen en duurzaamheid. J&V is goed verzekerd. Iedere medewerker kan beschikken over een eigen bureau, computer en vaste telefoon, office 2010, toegang tot internet, een degelijke print-, kopie- en scanmachine, een gezamenlijke beamer, enz. De preventiedienst raadde ergonomische verbeteringen aan voor wie op een laptop werkt (plug in + apart toetsenbord). J&V heeft geen echte eigen server, wel een gedeelde mappenboom in een netwerk. J&V maakte sinds 2010 afspraken over het gezamenlijk documenteren van informatie op die mappenboom. Uitbreiden naar een Small Business Server is noodzakelijk in geval van personeelsuitbreiding. (maximale connectiecapaciteit is bereikt) Wegens regelmatige defecten kondigt de vernieuwing van de telefooncentrale zich aan. J&V is een organisatie met veel verschillen procedures en op-maat afspraken wat betreft administratieve afhandeling. De transparantie daarvan blijft een werkpunt. Het voornaamste administratieve ICT-pakket (adressen, facturen, boekingen, bestellingen) werd op maat ontwikkeld in 2011 en opgestart in J&V zorgt meestal voor een snelle opvolging van bestellingen en boekingen. Er zijn geen maximale duurtijden vastgelegd. Indicatoren Acties J&V kan eind 2014 een infrastructuurplan voorleggen dat minstens 10 jaar vooruit kijkt J&V heeft een breed ICT-plan vanaf 2014 Van zodra het bedrag geweten is dat voor J&V vasthangt aan deze beleidsnota, wordt gestart met een task force infrastructuur. Bedoeling is het grondiger evalueren van de huidige situatie, het ontwikkelen en begroten van veranderingen (ter plaatse of elders) in samenspraak met andere actoren (bv. huisbaas, potentiële partners ), en het op gang trekken van de door de raad van bestuur gekozen optie. Nu al staan daarbij enkele aspecten voorop: o Het secretariaat verenigt de functies: werken, vergaderen, ontmoeten, stockeren. o Vrijwilligers(ploegen) moeten zich welkom kunnen voelen op het secretariaat o Het secretariaat moet vlot bereikbaar zijn met openbaar vervoer en de wagen. o Een mogelijke wijziging van ligging kan enkel indien haalbaar voor het huidige personeelsbestand. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 87 van 115

88 o Eigendom verwerven kan een goede investering zijn die stabiliteit brengt en een groter aandeel eigen vermogen in onze balans. Maar we zijn geen immo-bureau. De infrastructuur mag geen doel op zich worden. De tijd en de middelen die erin worden gestopt mogen de inhoudelijke werking niet hinderen. o Een locatie delen met een andere organisatie kan verrijkend en kostenbesparend zijn. J&V zorgt voor degelijke brand- en inboedelverzekering. J&V zorgt voor een tweewekelijkse poetsbeurt van het secretariaat. J&V evalueert jaarlijks haar contracten met energieleveranciers. J&V vult maandelijks alle bureaumaterialen en gebruiksgoederen aan. J&V bevraagt de noden rond ICT bij haar medewerkers en maakt in de loop van 2014 een begroot ICT-plan op, met prioriteiten gespreid in de tijd. Mogelijk wendt J&V externe expertise hiervoor aan. Binnen de beleidsperiode zal al zeker werk worden gemaakt van: o Vernieuwing van de telefooncentrale. o Degelijke en ergonomische hardware voor iedere medewerker. o Installeren van professionele operating systems op elke computer. o In gebruik nemen van een Small Business Server met meer connectiecapaciteit en mogelijkheid tot vlot thuiswerk. o Voortdurende evaluatie en bijsturing van de Civi/CRM (adressenbestand). o Integreren van de nieuwsbriefmodule in de website en de Civi/CRM. J&V evalueert jaarlijks de werking van haar software en stuurt bij in samenwerking met de externe leverancier. J&V maakt heldere afspraken rond het aanmaken, bewaren, beveiligen van accounts, paswoorden, enz. Er moeten afspraken komen over de behandeling van en de toegankelijkheid van vertrouwelijke informatie, ook in geval van nood. J&V organiseert een efficiënte klantgerichte administratie o J&V investeert in het voortdurend up to date houden van een uitgebreid adressenbestand van klanten (personen en organisaties), partners, vrijwilligers en andere stakeholders. o J&V volgt iedere boeking van een activiteit, vorming of tentoonstelling binnen de termijn van een week op. o J&V staat in voor de verzending en facturatie van bestelde producten binnen de termijn van een week. o J&V zorgt voor permanentie binnen de werkuren voor afhalen van ontleningen o J&V zorgt voor een vlot verloop van enkele grote zendingen per jaar: catalogus, week Kies Kleur tegen Pesten, Vlaamse Vredesweek, Children of the Street, nieuwjaarswens, enkele promozendingen. J&V organiseert een efficiënte personeelsadministratie: o J&V maakt alle dossiers op m.b.t. personeelssubsidie: VIA, Sociale Maribel, Actiris, Toerisme Vlaanderen, projectmiddelen o J&V zorgt voor een vlotte tijdsregistratie met de modellen van Sociare. J&V koppelt tijdig terug naar het sociaal secretariaat en engageert zich het loon van haar medewerkers uiterlijk de tweede werkdag van de daaropvolgende maand te betalen. J&V zorgt brengt alle wettelijke administratie op organisatieniveau in orde. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 88 van 115

89 o o J&V zorgt voor verzekeringen voor vrijwilligers, brand, bestuurdersaansprakelijkheid J&V zorgt voor de opvolging van fiscale dossiers. Past in welke beleidsuitdagingen? BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers x BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 werkingskost opbrengst Opmerkingen: We begroten een kleine stijging van de huurlast. In totaal voor secretariaat, Brusselse bureau en magazijn euro per jaar. Belangrijkste te verwachten afschrijvingen hier begroot: o Software, op maat gemaakt in 2012: o Small Business Server, 2014: o Telefooncentrale, 2014: o Nieuwe PC s: doorlopend, jaarlijks minstens 1 vernieuwing. De opbrengst betreft vooral de recuperatie van postwaarde en kopies voor administratief werk voor derden / partners. Zo hebben we op onze Brusselse bureau een kopiemachine staan die door enkele andere organisaties gebruikt wordt en waarvan op basis van de teller facturen worden geschreven. Idem voor verwerking van zendingen. Op de facturen zit steeds een beetje marge zodat ook de personeelsinzet voor opvolging ervan gecompenseerd wordt. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 89 van 115

90 6.3. OD. Jeugd & Vrede heeft een transparant financieel beleid dat snelle analyse toelaat en als instrument dient om strategische en operationele keuzes te maken. Uitgangssituatie J&V is financieel gezond, heeft reserve voor 5 maanden werking en geen af te betalen leningen. J&V heeft zo goed als geen vaste activa (bv. eigen gebouw), enkel vlottende; sinds 2011 wordt wel gewerkt met afschrijvingen voor enkele investeringen in ICT. J&V heeft, door een bewuste afbouw van de producten en meer investering in jongerenprojecten, dalende eigen inkomsten en een groeiende afhankelijkheid van subsidies. J&V moet daarom opletten in de toekomst niet structureel verlies te draaien. J&V betaalt vlot binnenlopende facturen en volgt de uitgeschreven facturen vlot op. J&V neemt uitgeschreven facturen pas op in de boekhouding als ze betaald zijn. J&V werkt met een externe boekhouder die ongeveer 2 a 3x per jaar de rekeningen boekt. J&V heeft daardoor geen onmiddellijk zicht op de financiële situatie per post op ieder moment in het jaar. J&V hanteert modellen om de belangrijkste kost, loonkost, op termijn te simuleren. J&V heeft afspraken rond waardering van voorraad, enz. J&V heeft binnen de raad van bestuur en het team slechts beperkte capaciteiten in het analyseren van de (soms complexe) financiële situatie Sinds 2011 is op niveau van de opbrengstenposten een duidelijker onderscheid gemaakt op basis van de structurele delen van de werking (vormingen, kampen, internationaal, producten, tentoonstelling, projecten). Meer analytisch dus. De medewerkers van J&V hebben geen structurele begrotingen en budgetten per project. Ze kunnen de uitgaven en inkomsten van lopende projecten niet direct zelf overzien. Om projecten te realiseren worden de meeste kosten keer per keer beoordeeld als goede huisvader, en de round-up volgt later. Bij J&V staan de middelen duidelijk in dienst van de pedagogische keuzes, niet omgekeerd. Om iets te realiseren waarin het gelooft durft J&V te investeren. Het aanbod van J&V voor jeugdwerk en specifieke doelgroepen is meestal erg goedkoop. Toch is er niet echt sprake van een duidelijk lange termijn prijzenbeleid. De keuze voor beleggingen werden tot hiertoe niet in overleg genomen. De keuzes werden vooral ingegeven door een combinatie van zoveel mogelijk opbrengst met (zo goed als) kapitaalszekerheid. Indicatoren J&V heeft een eigen boekhoudprogramma waarin het minimaal tweewekelijks in- en uitgaande facturen boekt. Vanaf 2015 kan J&V op een dag tijd een duidelijk overzicht geven van de stand van zaken in alle inkomsten- en uitgavenposten. Vanaf 2016 kan iedere medewerker van J&V de budgettering van zijn projecten mee opmaken en de uitgaven in time mee opvolgen. J&V heeft geen betaalachterstanden en int vlot 90% van de uitgeschreven facturen. Aantoonbare inspanningen rond fondsenwerving. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 90 van 115

91 Acties J&V organiseert een efficiënte financiële administratie o J&V zorgt voor een snelle facturatie van elk soort aanbod: samen met de levering, voorafgaand bij inschrijving, kort nadat het aanbod heeft plaatsgevonden, enz. o J&V volgt tweewekelijks de binnengelopen betalingen op en zorgt tijdig voor rappels wanneer de betalingen uitblijven. o J&V betaalt en boekt binnen de maand alle binnenkomende facturen, onkostennota s, vrijwilligersvergoedingen, enz. J&V verbetert de boekhouding en de financiële analyse: o J&V overlegt in 2014 met de boekhouder om de mogelijkheden voor een betere opvolging en analyse van de financiële situatie in kaart te brengen. J&V bekijkt met de boekhouder de mogelijkheden voor de aankoop van een programma. o J&V onderzoekt in 2014 hoe ver het kan gaan in het opvolgen van een analytische boekhouding, rekening houdend met de draagkracht van de organisatie. o J&V kijkt in 2014 over t muurtje en gaat bij enkele vergelijkbare organisaties ervaringen uitwisselen rond financiële opvolging en analyse. o J&V beslist, koopt een boekhoudprogramma aan, installeert het en zorgt voor opleiding voor minstens 2 medewerkers. o J&V maakt vanaf 2015 afspraken rond begroten en opvolgen van budgetten van projecten en deelwerking. J&V zorgt voor vorming voor haar medewerkers hierover. o J&V gaat op zoek naar minstens 1 bestuurder met een sterk financieel inzicht. o Vanaf 2015 wordt tweemaandelijks op de raad van bestuur een stand van zaken gegeven van de evolutie van inkomsten en uitgaven met bijzondere aandacht voor de afwijkingen op de begroting. Bestuur en coördinator kunnen zo meer gefundeerde keuzes maken in het jaar en bijsturen waar nodig. o Jaarlijks stelt J&V een revisor aan voor de controle van haar boekhouding. J&V werkt aan een stabiele financiële evolutie op lange termijn: o J&V ontwikkelt een financiële visie op lange termijn rekening houdend met de nieuwe missie en organisatievisie, de infrastructuurnoden, de ambities, de toegenomen afhankelijkheid van subsidies, enz. o Om ademruimte te creëren in de financiële situatie zet J&V extra in op het fondsenwerving. In 2014 maakt J&V, conform haar missie en visie, afspraken over de condities waaronder samenwerkingen met profitorganisaties mogelijk zijn. o J&V belegt haar reserve ethisch en in duurzame projecten. De opbrengst is van ondergeschikt belang. Principe: onze financiële middelen staan steeds ten dienste van de actieve cultuur van vrede en geweldloosheid. o Het bestuur werken een prijzenbeleid uit met een aantal principes en mechanismes. Past in welke beleidsuitdagingen? BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers x BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,35 0,35 0,35 0,35 0,35 Werkingskost Honorarium boekhouder, revisor + afschrijving boekhoud programma opbrengst Opbrengst uit beleggingen en bijkomende fondsenwerving Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 91 van 115

92 6.4. OD. J&V neemt haar beleidskeuzes co-creatief en volgt ze kwalitatief op. Uitgangssituatie Het samenspel van raad van bestuur en team is een belangrijke dynamiek die vlot loopt wanneer ze elkaar structureel ontmoeten en samenwerken. Dat gebeurt op algemene vergaderingen, open raden van bestuur en denkdagen. De raad van bestuur komt maandelijks samen (behalve in de zomer) en is evenwichtig samengesteld uit externe experts, en vrijwilligers die doorgroeien uit de vrijwilligersploegen van J&V. Dat creëert een goede combinatie van inzicht, betrokkenheid en afstand. De algemene vergadering vergadert in maart en november en bestaat uit enkele externen en vertegenwoordigers van de vrijwilligersploegen. De ploeg is dynamisch en betrokken. Sporadisch worden naar aanleiding van beleidskeuzes vrijwilligersgroepen op maat bevraagd en betrokken. Er ontstaan ook deelwerkgroepen met vertegenwoordiging uit het team, de raad van bestuur en vrijwilligersploegen zoals rond communicatie en naamsverandering en acties voor WO1. Voor de beleidsnota werd, behalve met denkdagen en SWOTS in de vrijwilligersploegen, gewerkt met een open werkgroep met 4 vaste leden: 2 uit het team en 2 bestuurders. J&V evalueert de wijze waarop de beleidsnota tot stand gekomen is als zeer positief. Jaarlijks worden de nodige beleidsdocumenten opgemaakt zoals voortgangsrapport, een financieel resultaat, een begroting, verslagen en afrekeningen van projecten. Indicatoren Jaarlijks minstens 10 samenkomsten van de raad van bestuur en 2 algemene vergaderingen. Jaarlijks minstens 1 extra inhoudelijke werkmoment met team en raad van bestuur en 1 ontspannende ontmoeting. Begroting, voortgangsrapport, financieel verslag. Resultaten van een stakeholdersbevraging. Acties J&V stelt haar Algemene Vergadering samen met vertegenwoordigers uit de verschillende vrijwilligersploegen en externe experten. J&V zorgt voor een boeiende halfjaarlijkse samenkomst die het zuiver juridische aspect overstijgt. Teamleden worden uitgenodigd op de Algemene Vergadering, nemen deel aan de discussies en hebben formeel gezien een adviserende rol. J&V zorgt voor een betrokken en dynamische raad van bestuur o J&V stelt een profiel op voor een bestuurder en voor de voorzitter. o Nieuwe bestuurders krijgen een welkomstgesprek door voorzitter of coördinator waarop ook bepaalde achtergrondinfo wordt toegelicht. o J&V stelt haar raad van bestuur evenwichtig samen met instroom van externe experts die bij de werking worden betrokken (maar daarom niet minder engagement opnemen) en instroom van vrijwilligers uit de vrijwilligersploegen van J&V. o J&V gaat op zoek naar een bestuurder met financiële expertise. o J&V ondersteunt de vrijwilligers volgens de principes en uitgangspunten in SD 5 rond vrijwilligersbeleid. o J&V brengt de raad van bestuur maandelijks samen en voedt hen voorafgaand aan de vergaderingen met voldoende info over de te bespreken thema s (documenten) en een stand van zaken over de concrete werking (via inzage in teamverslagen). Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 92 van 115

93 o De raad van bestuur beslist over nieuwe zaken buiten de beheersovereenkomst (eventueel op advies van het team), personeelszaken, financiële zaken, standpunten, en alles wat algemeen beleid betreft. Binnen de lijnen van de beheersovereenkomst heeft het team de ruimte om operationele beslissingen autonoom te maken. o Bestuurders krijgen geen vergoeding, maar J&V biedt haar bestuurders iets te eten aan voor iedere vergadering, als kans tot ontmoeting en als waardering. o De raad van bestuur evalueert jaarlijks haar werking en stuurt ze bij. J&V zorgt voor jaarlijks minstens 1 extra inhoudelijke ontmoetingen tussen team en raad van bestuur (naast de algemene vergaderingen) en 1 ontspannende ontmoeting, bv. in de vorm van en nieuwjaarsetentje. J&V zal voor bepaalde deelthema s (bv. communicatie, vrijwilligersbeleid) ad hoc werkgroepjes oprichten waarin zowel leden van het team, de raad van bestuur als andere vrijwilligers worden opgenomen. J&V volgt haar beleidsplan nauw op: o J&V zal minstens halfjaarlijks een stand van zaken opmaken van het beleidsplan en de algemene vorderingen. Zowel op team als op de raad van bestuur wordt de stand van zaken besproken en worden bijsturingen op touw gezet. o J&V schrijft jaarlijks een voortgangsrapport, een begroting en een financieel jaarverslag en bespreekt dat met eigen accenten zowel op de teamvergadering, de raad van bestuur als de algemene vergadering. J&V gaat opnieuw voor een gedragen en co-creatief tot stand gekomen beleidsplan o o o o o Eind 2015 zal J&V een stakeholdersbevraging doen, de vrijwilligersploegen uitdagen een SWOT te maken en een eerste denk- en droomdag opzetten met team, raad van bestuur en vrijwilligers uit de vrijwilligersploegen. Vanaf 2016 zal J&V opnieuw een werkgroep beleidsplan samenstellen met teamleden, bestuursleden en mogelijk ook vrijwilligers. De werkgroep komt minstens maandelijks samen, stuurt het proces en geeft feedback op al het schrijfwerk van de coördinator. De vergaderingen zijn open en de verslagen worden algemeen verspreid bij bestuurders, team en geïnteresseerde vrijwilligers. Op de A.V. van maart 2016 zal J&V de beleidsuitdagingen goedkeuren en aanzet voor een strategisch kader voorleggen. In de loop van 2016 (zomer): een tweede algemene denk- en plandag. J&V zal in 2016 een medewerkersanalyse doen gevoed met gerichte functioneringsgesprekken. Past in welke beleidsuitdagingen? BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers x BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting gemiddeld opmerking VTE 0,375 0,375 0,575 0,375 0, = beleidsnota schrijfjaar werkingskost opbrengst Opmerkingen: De kosten zijn voor het organiseren van 10 R.V.B. s, 2 (open) A.V. s, huur van lokalen, eten en verplaatsingen. In 2016 organiseren we heel wat extra werkgroepen en plandagen. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 93 van 115

94 6.5. OD. Jeugd & Vrede zet in op kwaliteitsbeleid bij realisatie van haar aanbod en heeft daarbij bijzondere aandacht voor duurzame processen, procedures en producten volgens de cultuur van vrede Uitgangssituatie De know-how over de afhandeling van bepaalde procedures binnen de organisatie (financieel, administratief, technisch, inhoudelijk) is nauwelijks gedocumenteerd. Teveel hangt af van de kennis van de betrokken medewerker. Bij plotse afwezigheid is het overnemen van die taken erg moeilijk. Met zicht op de eindeloopbaan (2017) van enkele medewerkers met veel persoonlijke know-how, dringt kennisoverdracht zich op. Er is geen samenhangend toetsingskader voor het aanbod van Jeugd & Vrede en hoe dat tot stand is gekomen of met welke middelen dat gerealiseerd wordt. Bij de denkdagen en evaluatie van de werking werden vragen gesteld bij voldoende kwaliteitsgarantie wat betreft inhoud en duurzaamheid van het aanbod. Duiding J&V ontwikkelt vanaf 2014 een kwaliteitshandboek met aandacht voor volgende doelstellingen: Het proces om tot een nieuw aanbod te komen verloopt volgens de missie en visie van J&V. Het aanbod zelf doorstaat de toetsing van onze missie en visie en bereikt de beoogde doelstellingen. De gebruikte middelen om het aanbod te realiseren (bv. materialen) zijn sociaal, ecologisch en economisch duurzaam. Aanvullend bundelt J&V haar procedures via een logboek van Standard Operating Procedures (SOP). Indicatoren Acties Uiterlijk in 2017 heeft J&V een gestructureerd logboek van SOP s (standard operating procedures) voor de belangrijke administratieve, financiële en technische handelingen. Jaarlijks verfijnend en groeiend kwaliteitshandboek met aandacht voor zowel de inhoud, het ontwikkelingsproces als de duurzaamheid van de drager. Rapport van alle feedback van gebruikers op ons aanbod. J&V informeert zich over het grondig en duurzaam sturen van een kwaliteitsbeleid. J&V ontwikkelt een logboek met SOP s (standard operating procedures). Er is immers nood aan eenvoudige korte stappenplannen, vooral wanneer blijkt dat iemand plots uitvalt, of in de loop van deze beleidsperiode definitief op pensioen gaat. Er wordt voornamelijk gefocust op technische, administratieve en financiële zaken. Voorbeelden hiervan zijn: o o o o o o o o Hoe een nieuw mailadres aanmaken, of een oud verwijderen? Hoe verwerk in loongegevens in functie van de berekening door het sociale secretariaat en een correcte uitbetaling op het einde van de maand? Hoe zorg ik voor een correcte administratieve verwerking en betaling van een vrijwilliger? Hoe maak ik een credit nota? Hoe maak ik een nieuwsbrief op of zend ik een persbericht uit? Hoe start ik de centrale verwarming terug op na de winter? Hoe verloopt de belastingaangifte? Hoe stel ik het antwoordapparaat in? Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 94 van 115

95 o Hoe houd ik deelnemerslijsten bij? J&V schrijft procedures voor het tot stand komen van verschillende soorten aanbod met duidelijke richtlijnen en normen. Volgende stappen zullen vermoedelijk deel uitmaken van deze procedure: o bevraag de nood van het beoogde aanbod, o leg in samenspraak pedagogische doelstellingen vast, o verdiep grondig in de thematiek, o baken de doelgroep af, o kies een methodiek die niet alleen de doelstelling kan halen, maar ook de toets met de cultuur van vrede en onze missie doorstaat, o begroot gedetailleerd de kosten van de ontwikkeling en de mogelijke opbrengsten, o vraag feedback van interne en externe stakeholders tijdens de ontwikkeling, o test een try-out-versie bij de doelgroep + stuur het aanbod bij (doelen bereikt?), o kies de juiste materialen volgens onze missie en visie, o communiceer en promoot op maat van de doelgroep, o bouw mogelijkheden in om feedback te geven op het aanbod en stimuleer ze, o analyseer de feedback en stuur bij, o archiveer alle relevante informatie over het verloop. J&V beschrijft kwaliteitsnormen voor het aanbod zelf (los van hoe het tot stand kwam) en hoe ze te toetsen. Volgende principes worden al zeker in detail uitgewerkt: o Het aanbod geeft een vertaling van de actieve cultuur van vrede en geweldloosheid, o Het aanbod schept kans tot verbondenheid en kritische zin, o Het aanbod is zoveel als mogelijk empowerend, inclusief, speels, interactief en participatief, o Het aanbod realiseert een zo duurzaam mogelijke leerervaring in verhouding tot de methodiek. (vertrekkend uit de leefwereld, uitdagend (buiten comfortzone), belevend...) J&V beschrijft kwaliteitsnormen voor de keuze in middelen en materialen om het aanbod tot stand te brengen of te operationaliseren. Zo veel als mogelijk zijn deze allen sociaal, economisch en ecologisch duurzaam. J&V brengt jaarlijks alle feedback van gebruikers van ons aanbod samen in 1 rapport dat besproken wordt op team en in de raad van bestuur. J&V verwerkt de info over kwaliteitseisen en afspraken in de onthaalprocedure van nieuwe vrijwilligers en stafmedewerkers, en herbekijkt minstens jaarlijks de afspraken op een teamvergadering. Past in welke beleidsuitdagingen? BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat BU 2 Participatieve vrijwilligers x BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting gemiddeld opmerking VTE 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 werkingskost opbrengst Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 95 van 115

96 6.6. OD. Jeugd & Vrede implementeert een duidelijke communicatiestrategie, verder bouwend op de nieuwe naam en huisstijl die zullen gelanceerd worden in Uitgangssituatie J&V wordt gezien als een sterk merk in bepaalde vredesnetwerken en bij een hele reeks aan trouwe klanten, voornamelijk scholen en andere socio-culturele organisaties of diensten. J&V kampt met grondige imagoproblemen bij haar prioritaire doelgroep: kinderen, jongeren en hun jeugdwerkbegeleiding. Belangrijkste drempel is de naam en de associaties die het begrip vrede vandaag opwekt bij heel wat min 40-ers. Katholiek, geiten wollensok, vrede wordt geassocieerd met innerlijke rust / zen, enz. J&V maakt in 2013 van de nieuwe naam en het imago een prioriteit. J&V beoogt daarbij een imago dat aansluit bij de leefwereld van de kinderen en jongeren, dat speels en aantrekkelijk is, zonder aan inhoud prijs te geven. J&V legt daarvoor een participatief traject af begeleid door communicatiebureau Magnifik. J&V heeft geen georganiseerd en doelgericht communicatiebeleid o Er is geen communicatiestrategie op lange termijn. o Er is geen echte vaste huisstijl. o Er is geen strakke jaarplanning rond zendingen, nieuwsbrieven, promo-acties, thema s, doelgroepen, persacties, enz. o Kanalen worden niet ten volle aangewend of gericht genoeg gebruikt en op elkaar afgestemd. o De communicatiestijl is meer afhankelijk van de medewerker die de communicatie voert en van de interne werking van de organisatie, dan van haar doel en de doelgroep Sinds 2011 heeft 1 stafmedewerker 1 dag per week structurele ruimte voor communicatie. Daarin wordt onder meer de productie van de catalogus ondergebracht (tijdsintensief!). Deze medewerker heeft hiervoor wel wat voeling, maar geen specifieke scholing. Veel communicatie naar interne en externe stakeholders via verschillende kanalen passeert nog niet door de poort van de verantwoordelijke communicatie.. J&V zet in op de implementatie van nieuwe adressoftware en een beter beheer van adressen. J&V investeert beperkt in sociale media. J&V is voorlopig enkel actief op Facebook. J&V realiseert jaarlijks minimaal een catalogus, 10 elektronische nieuwsbrieven naar +/ adressen, 3 persberichten, 2 promozendingen, een website met maandelijkse aanpassingen en gemiddeld x unieke bezoekers per dag, aanwezigheid op een vijftal beurzen. J&V heeft een module voor digitale nieuwsbrief die niet gekoppeld is aan de site en het adressenbestand. J&V heeft weinig (of soms geen) kwalitatief fotomateriaal van haar producten, reizende tentoonstellingen, projecten, activiteiten, vormingen Sinds 2011 / 2012 trekken we wel meer foto s op onze activiteiten en zijn er afspraken rond archivering ervan. Filmpjes worden niet door de stafmedewerkers gemaakt. Indicatoren J&V heeft een strategisch communicatieplan waarin de strategische uitgangspunten, doelstellingen, doelgroepen en instrumenten (communicatiemix) zijn vastgelegd. J&V heeft jaarlijks tactische communicatieplannen die worden geëvalueerd met meetbare indicatoren (zoals aantal bezoekers, volgers, likes, downloads, enz.) en bijsturing toelaten. J&V bereikt met haar verschillende communicatiekanalen (nieuwsbrieven op maat, zendingen ) minstens unieke potentiële gebruikers van haar aanbod per jaar. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 96 van 115

97 J&V stuurt minstens 10 digitale nieuwsbrieven per jaar. De website heeft gemiddeld minstens 60 unieke gebruikers per dag. 20% van de communicatie-inspanningen en middelen zijn specifiek ontworpen en gericht op maatschappelijk kwetsbare jongeren of hun begeleiding. Een doelgroepenbevraging op het einde van de beleidsperiode toont dat J&V zijn gewenst imago heeft gerealiseerd. J&V stuurt een persbericht uit bij belangrijke nieuwe producten, bij de start van de kampen, de inleefreis, nieuwe vormingen, enz. Acties J&V stelt in 2014 een nieuwe medewerker aan met expliciete scholing en ervaring rond communicatie. De medewerker wordt communicatieverantwoordelijke. Alle uitgaande communicatie verloopt vanaf dan door de poort van de communicatieverantwoordelijke. J&V bouwt de werkgroep naamsverandering (nieuw sinds ) om naar een beperkter werkgroep communicatie met externe expertise. De werkgroep communicatie evalueert alle bestaande communicatiekanalen, hun bereik en effect, ter voorbereiding van een strategisch communicatieplan J&V werkt een communicatiestrategie uit op lange termijn, bundelt dat in een strategisch communicatieplan, op basis waarvan tactische communicatieplannen (per jaar, per aanbod, project, enz.) worden opgesteld. Naar aanleiding van de nieuwe naam zorgt J&V voor een vernieuwing van haar website. J&V integreert de digitale nieuwsbrief in de site en koppelt ze aan het adressenbestand. J&V werkt tegelijk aan een uitbreiding en een verfijning van haar adressenbestand voor (digitale) mailings. Vanaf 2015 verzendt J&V digitale mailings via een nieuwsbrief-module op basis van het profiel en de interesse van de respondent (inventaris behoeften en interesses via adressenbestand). J&V werkt een sociale mediastrategie uit voor het bereik van haar eigen vrijwilligers en deelnemers als voor het bereik van externe stakeholders. Sociale media worden geïntegreerd in de site. J&V zal binnen haar mogelijkheden inzetten op communicatie 3.0: interactieve smartphonetoepassingen. Deze technologieën worden waar haalbaar ook gebruikt in nieuw aanbod (producten, spelen, tentoonstellingen ) J&V blijft ook inzetten op klassieke dragers en persoonlijke contacten in functie van specifieke doelgroepen (bv. met beperkte toegang tot internet). J&V evalueert het concept en bereik van haar catalogus, maar zal blijven inzetten op doorgedreven en breed verspreide promotie van haar aanbod. J&V publiceert vanaf 2015 een publiek jaarverslag van haar werking in wisselende vormen (krant, brochure, filmpje, poster, prezi ). J&V zet in op uitbouwen van een databank aan rechtenvrij beeldmateriaal van haar producten en activiteiten: o J&V koopt een digitale reflexcamera aan. o J&V zorgt dat er op evenementen minstens 1 paar handen en ogen vrij is om beelden te schieten. o J&V gaat foto s maken op plaatsen waar onze tentoonstellingen en producten gebruikt worden. o J&V zet systemen op om de foto s en filmpjes die vrijwilligers maken te verzamelen. J&V evalueert jaarlijks haar communicatiebeleid op basis van een groeiend bereik van haar aanbod, meer vraag naar haar expertise en groeiende betrokkenheid van haar deelnemers en vrijwilligers. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 97 van 115

98 Past in welke beleidsuitdagingen? BU 1 Thematische expertise BU 4 Stem in maatschappelijk debat x BU 2 Participatieve vrijwilligers x BU 5 Kwalitatieve organisatie volgens cvv BU 3 Interactie met structuren BU 6 Breed aanbod werkvormen Begroting Gem. opmerking VTE 0,45 0,45 0,45 0,45 0,45 Werkingskost Vnl. catalogus, zendingen en afschrijving nieuwe website opbrengst Sponsoring advertenties catalogus Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 98 van 115

99 Deel 3: Begroting 1. Financiële evoluties van de laatste jaren De ombouw van dienst, met een groot productenaanbod vnl. afgenomen door onderwijs, naar een vereniging, waar met activiteiten en vorming gemikt wordt op jeugdwerk, valt ook duidelijk af te lezen aan de financiële evoluties Evolutie van de kosten Algemeen In onderstaande grafiek kan de evolutie van de personeelskosten en de werkingskosten worden afgelezen Evolutie binnen de kostengroepen , , , , , , , ,000, Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen Diensten en diverse goederen Bezoldigingen, sociale lasten en persioenen De stijging van de personeelskosten (geel) is te verklaren door: de keuze voor meer inzet op eigen activiteiten en vorming, wat tijdsintensief is en waarvoor extra personeel werd ingezet, het aanwerven van een voltijds coördinator in de loop van 2010, de index. In de loop van de komende jaren verwachten we een verdere stijging in personeelskosten omwille van: de ambitie om te groeien, de groei in loonanciënniteit door minder verloop in het personeelsbestand, de index. Vanaf 2017 mogen we rekening houden met een daling van de kost doordat één medewerker dan op pensioen zal gaan en vermoedelijk een andere medewerker op vervroegd pensioen. De vervangers zullen jonger zijn en zorgen voor een daling van de loonkost. (zie verder 2 personeelsbegroting) De daling van de werkingskosten is te verklaren door: de keuze voor minder productontwikkeling, de afname van ons aanbod aan vormingen die mee met freelancers tot stand komen zoals vredesreizen, vormingen geweldloze communicatie met De Vuurbloem, culturele wandelingen, enz. de keuze voor meer jeugdwerkaanbod met vrijwilligers (goedkoper dan freelancers). Op de volgende pagina staat een detail. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 99 van 115

100 Detail van de diensten (61) Detail kosten diensten , , , , , , , , , ,00 0, De evolutie bij educatieve activiteiten is te verklaren door: de stijging van het aantal kampen en van het aantal deelnemers op de kampen, de stijging van het aantal deelnemers op inleefreis, de piek in 2010 is te verklaren doordat 2 groepen op reis gingen naar Kameroen (juli en augustus) en er bovendien een extra studiereis was met jongeren naar de Verenigde Naties in New York. De evolutie bij vormingsinitiatieven is te verklaren door: de afname van ons aanbod aan vormingen die mee met duurdere freelancers tot stand komen zoals vredesreizen, vormingen geweldloze communicatie met De Vuurbloem en Blabla, de toename vanaf 2011 is te verklaren door het gestaagd groeiend aantal jeugdwerkvormingen (met vrijwilligers) en de organisatie van een extra animatorcursus in dat jaar. De evolutie bij product(ie)kosten is te verklaren door de keuze om minder producten en tentoonstellingen te ontwikkelen Evolutie van de opbrengsten Algemeen , , , , , , , , ,00 0,00 Evolutie opbrengstengroepen Omzet Lidgeld, schenkingen, legaten en subsidies Overige bedrijfsopbrengsten Financiële opbrengsten De subsidies stijgen door de groei van de middelen uit de enveloppe, de groei van middelen voor personeel (zoals VIA, Sociale Maribel), het aantrekken van extra subsidies voor projecten en de index. De opbrengst uit de werking (blauw) daalt. De detail staat op de volgende pagina. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 100 van 115

101 Detail van de omzet (70) Detail opbrengsten omzet , , , , , , , , , ,00 0,00 Ontvangsten educatieve activiteiten Ontvangsten vormingsinitiatieven Ontvangsten producties/producten Andere De evolutie van de opbrengsten van de werking loopt opvallend gelijk met die van de kosten van de werking (zie vorige pagina detail diensten). De redenen zijn dan ook gelijklopend. Bij educatieve activiteiten merken we op dat: de stijging van het aantal deelnemers op de kampen, gezien de doelgroep en de prijs van 5 euro per kampdag, in grootteorde nauwelijks is af te lezen in de opbrengsten. Wel in de kosten. de piek in 2010 te verklaren is door de 2 groepen die op reis gingen naar Kameroen, de extra studiereis naar de Verenigde Naties in New York. We ontvingen meer deelnemersgelden. Redenen voor de evolutie bij vormingsinitiatieven: de afname van ons aanbod aan duurdere vormingen geweldloze communicatie en informatie via De Vuurbloem en Blabla, de toename van jeugdwerkvormingen heeft, gezien haar beperkte prijs (50 euro per vorming), slechts een minimaal effect op het resultaat. De duidelijke continue afname van opbrengsten uit producten is te verklaren door: het feit dat fysieke producten steeds minder worden afgenomen; men lijkt meer te kiezen voor downloads die op maat kunnen worden gemaakt, de keuze om minder te investeren in nieuwe producten en tentoonstelling en meer in activiteiten en vormingen Onder andere vallen de aankoop (handelsgoederen) en verkoop van een aantal niet eigen producten via onze webwinkel, en de terugbetaling van verzendingskosten van producten (secretariaatskosten) Besluit Uitgezonderd de personeelskosten zorgen producten en tentoonstellingen voor een netto-opbrengst, terwijl activiteiten en vormingen (zeker voor onze doelgroepen) een netto-kost met zich meebrengen. We blijven vol kiezen voor de verdere inhoudelijke evolutie van productendienst naar landelijke jeugdwerkvereniging. We kiezen voor die jeugdwerkstijl, de diepere leerervaring met vorming en activiteiten, enz. Het gevolg is dat we minder kosten kunnen recupereren met opbrengsten en dus afhankelijker worden van de landelijke subsidiëring. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 101 van 115

102 2. Personeelsbegroting Uitgangssituatie Samenstelling van het team Momenteel stelt J&V 7 werknemers te werk voor in totaal 6,5 VTE. Daarbinnen zit 1 coördinator en 1 administratief verantwoordelijke, de andere zijn educatieve medewerkers (stafmedewerkers). Er is een erg brede leeftijdsspreiding, zeker voor een jeugdwerkorganisatie. Op 31 december 2012 noteren we volgende leeftijden: 24 jaar (2x), 31 jaar, 35 jaar, 42 jaar, 58 jaar en 60 jaar. De gemiddelde leeftijd bedraagt dus 39 jaar. De leeftijden hebben invloed op de extra leeftijdsgebonden ADV-dagen die van toepassing zijn in onze sector. Deze extra dagen ADV werden niét meegerekend in de telling van de VTE s per operationele doelstelling! Deze medewerkers zullen ze dus moeten compenseren met meer efficiëntie. Loonkost Verloning van educatieve medewerkers o Tot en met 2010 werd elke stafmedewerker verloond volgens barema B1a van PC329. De organisatie werd jarenlang gedragen door 2 stafmedewerkers, die vanuit een reflex als zelfstandige, werkten als verantwoordelijke (conform B1a). Met de geleidelijke groei van de organisatie werd iedereen op hetzelfde barema aangenomen. o Met de komst van een leidinggevende coördinator kon die filosofie moeilijk nog standhouden. De echte eindverantwoordelijkheid ligt nu bij hem. Bovendien was de loonkost erg hoog. Eind 2010 besloot de raad van bestuur om nieuwe loonafspraken in te voeren. o Voortaan wordt iedere nieuwe educatieve medewerker tijdens de proefperiode (6 maanden) verloond volgens barema B1c, en nadien volgens barema B1b. Er werd niet gekozen om vast met B1c te werken omdat de raad van bestuur dat loon als onfair beschouwd ten opzichte van de inhoudelijke verwachten, én omdat de plotse loonkloof met het tot dan toe gangbare B1a-barema te groot zou zijn. Dat wees de moeilijke dialoog met het team uit. o De 4 stafmedewerkers die voltijds aan de slag waren, verloond volgens barema B1a, bleven hun loon behouden. Intussen werd er daarvan 1 vervangen volgens bovenstaande afspraken. o 1 stafmedewerker die deeltijds werkte, verloond volgens barema B1a, werd een voltijds contract aangeboden op voorwaarde van een akkoord over verloning volgens barema B1b. Er is 1 administratief verantwoordelijke die verloond wordt volgens barema A1. J&V biedt haar werknemers een 13de maand en maaltijdcheques van 6 euro per gewerkte dag aan. Woon-werk verplaatsingen met het openbaar vervoer verlopen volgens het systeem van de derde betaler. Er zijn geen andere extralegale voordelen. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 102 van 115

103 2.2. Begroting loonkost Optelsom van de VTE s per jaar De VTE s werden per operationele doelstelling begroot in het vorige deel. Er werd erg in detail geteld, vaak op basis van het turven van de huidige situatie. Soms was het eenvoudiger te tellen in werkdagen. Deze werden dan omgezet naar VTE, wat kommagetallen opleverde. De kommagetallen in het resultaat zijn ook het gevolg van de spreiding van producten en tentoonstellingen over de verschillende thematische strategische doelstellingen. Voor de opvolging van bestaande tentoonstellingen en producten werd immers in totaal 0,85 VTE per jaar begroot en evenredig verspreid over 4 operationele doelstellingen: 1.3, 2.5, 3.4 en 4.5. Iedere doelstelling kreeg daar dus 0,2125 VTE per jaar, eventueel aangevuld met extra VTE wanneer nieuwe ontwikkelingen gepland staan. J&V begroot voor de uitvoering van deze beleidsnota een gemiddelde personeelsinzet van 8 VTE. De spreiding over de jaren en de strategische doelstellingen ziet er als volgt uit gemiddeld SD 1 1,3375 1,5875 1,6875 1,5875 1,55 SD 2 1,7625 1,6625 1,7625 1,9625 1,7875 SD 3 1,1875 1,0375 0,9375 0,7375 0,975 SD 4 0,9625 0,9625 0,9625 0,9625 0,9625 SD 5 0,65 0,65 0,65 0,65 0,65 SD 6 2,025 2,025 2,225 2,025 2,075 Totaal 7,925 7,925 8,225 7,925 8 De begroting van de personeelskost zal gebeuren op basis van deze 8 VTE gemiddeld per jaar. Medewerkersanalyse Naar aanleiding van de opmaak van deze beleidsnota maakte J&V een grondige medewerkersanalyse. De medewerkersanalyse werd sterk gevoed door de functioneringsgesprekken die in november plaatshadden. In de gesprekken werd specifiek gefocust op het beleidsplan. Van iedere medewerker werden de ambities in kaart gebracht. Welke toekomst zie je voor jezelf bij J&V? Hoe lang wil je graag nog bij J&V werken? Op basis van de beoogde taken werd zo ook een puzzel gelegd welke medewerker welke taken zal kunnen opnemen vanaf Op basis van de vooruitzichten van iedere medewerker zorgen we voor een realistische begroting in de tijd. Met de medewerkers die zicht hebben op hun pensioen werd gepolst naar plannen rond eindeloopbaan. Eén medewerker is pensioengerechtigd vanaf 01 oktober 2017 en blijft aan de slag tot dan. Een andere medewerker wil een aanvraag doen voor vervroegd pensioen dat zou ingaan op 01 januari Hiermee werd rekening gehouden in de personeelsbegroting. De administratieve medewerker, de coördinator en 1 educatieve medewerker gaven duidelijk aan ambitie te hebben om de beleidsperiode helemaal vol te maken. De twee andere educatieve medewerkers schetsten een vager toekomstbeeld. We houden er rekening mee dat ze in de loop van de beleidsperiode uitkijken naar ander werk. We denken dus dat tegen eind van de 7 huidige medewerkers vervangen zijn. Als vervangers begroten we schoolverlaters zonder anciënniteit. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 103 van 115

104 Concrete berekeningswijze Er werd uitgegaan van de geldende loonafspraken binnen J&V (zie 2.1 loonkost). Voor iedere personeelslid werd de loonkost in detail gesimuleerd maand per maand, rekening houdend met de anciënniteitssprongen, en vertrekkend van de nieuwe loonschalen die gelden vanaf 1 januari Nieuwe medewerkers (1,8 VTE) werden begroot als schoolverlaters met 0 jaar anciënniteit die dus starten in barema B1c. De medewerkers die op pensioen gaan (1 jan 2016 en 1 oktober 2017) werden in de berekening vervangen door schoolverlaters met 0 jaar anciënniteit. De vervanger van de medewerker die op pensioen vertrekt vanaf 1 oktober 2017 wordt wel al ingepland vanaf 1 juli 2017 om een vlotte (en cruciale) kennisoverdracht te bekomen. In het kader van een realistisch verloop werd ook de vervanging berekend van 1 extra stafmedewerker vanaf 1 januari 2015, en een tweede vanaf 1 januari Zij werden ook telkens vervangen door schoolverlaters met 0 jaar anciënniteit. Er werd géén index geteld. Als we mogen uitgaan dat onze inkomsten (vnl. subsidies) net als onze uitgaven min of meer de gezondheidsindex volgen, dan heffen beide elkaar op. Door alle vervangingen, vooral van de medewerkers met veel anciënniteit, valt op dat in 2017 de loonkosten met euro of bijna 4% dalen. De cijfers van de bruto loonkost Brutojaarloon VG 13de MC RSZ , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,74 VG= vakantiegeld; MC= maaltijdcheques; Deze bedragen zijn aangevuld met de volgende: Woonwerk Arbeidsongevallen Sociaal secretariaat Medisch secretariaat Vorming personeel Kosten Sodexho Andere kosten , , ,00 120, , ,00 500, , , ,00 120, , ,00 500, , , ,00 120, , ,00 500, , , ,00 120, , ,00 500,00 De arbeidsongevallen verzekering is berekend op 1% van het brutoloon Begroting specifieke personeelsgebonden opbrengsten VIA Sociale VDAB - Toerisme Maribel Actiris voor allen , , , , , , , , , , , , , , , ,00 Opmerkingen VIA-middelen werden berekend op basis van de tool van Sociare. We begroten een stijging van middelen sociale maribel Loonsubsidie van Actiris voor langdurig werkloze Toerisme voor allen: specifieke loonsubsidie voor onze kampen voor kinderen in armoede. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 104 van 115

105 3. Begroting werkingsmiddelen Werkwijze - detail Om te evolueren naar een beter analytisch zicht op de kosten en opbrengsten is deze meerjarenbegroting zeer in detail uitgewerkt in een aantal stappen: Het standaardschema voor kosten en opbrengsten dat we moeten gebruiken voor deze begroting werd per operationele doelstellingen volledig ingevuld. Iedere OD kreeg zo zijn eigen excelblad met begroting in detail. We weten dus nu voor iedere OD op welke kosten- en opbrengstenposten we uitgaven en inkomsten verwachten. De tellingen werden in detail gemaakt, op basis van de indicatoren en de kennis van de huidige werking. De totalen werden niet afgerond naar ronde getallen maar bleven realistisch. Vervolgens werd alles gebundeld in het schema en werden onder iedere kosten- en opbrengstenpost de lijnen gekopieerd uit de verschillende excelbladen per OD. Dat leverde een nieuw excelblad op met 2890 lijnen die alle te verwachten uitgaven en inkomsten in detail in kaart brengt. Daarin werden dan nog subtotalen gemaakt per SD. Een vervolgens werden er subtotalen gemaakt per kosten- en opbrengstenpost. Deze laatste cijfers werden overgenomen in het officiële begrotingsblad dat u in bijlage vindt. Een voorbeeld van de manier waarop onder 6150 vergoedingen medewerkers de optelsom gebeurd per SD en verborgen onder iedere SD een optelsom zit per OD (hier weergegeven enkel voor SD1): 6150 Vergoedingen medew erkers 6560, , , ,00 SD , , , ,00 OD 1.1 activiteiten OD 1.1 vorming 1500, , , ,00 OD 1.2 expertise delen in JW 300,00 300,00 300,00 300,00 OD 1.3 tento en prod OD 1.4 Netw erk en w eek SD , , , ,00 SD 3 0,00 0,00 0,00 0,00 SD , , , ,00 SD 5 450,00 450,00 450,00 450,00 SD 6 0,00 0,00 0,00 0,00 Kosten voor het ontwikkelen van nieuwe vormingen en activiteiten werden opgenomen onder 616 productiekosten. Overheadkosten (behalve personeel) die niet zijn toegewezen aan een outputdoelstelling, werden allen verwerkt onder SD 6. Er werd nergens een index verwerkt Overzicht kosten en opbrengsten per SD De resultaten per OD staan in het strategisch kader, telkens per OD. Hier geven we nog een overzicht weer per SD. Kosten per SD SD , , , ,00 SD , , , ,00 SD , , , ,00 SD , , , ,00 SD , , , ,00 SD , , , ,00 Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 105 van 115

106 Opbrengsten per SD SD , , , ,00 SD , , , ,00 SD , , , ,00 SD , , , ,00 SD 5 600,00 600,00 600,00 600,00 SD , , , ,00 Hier zitten ook de specifieke extra werkingssubsidies in voor bepaalde projecten zoals voor de kampen van Toerisme voor Allen. 4. Berekening gevraagd subsidiebedrag euro gemiddelde Werkingskosten , , , , ,25 Personeelskosten , , , , ,83 Totaal KOSTEN , , , , ,08 Opbrengsten werking , , , , ,50 Opbrengsten personeel , , , , ,44 Totaal OPBRENGSTEN , , , , ,94 Resultaat zonder subsidie , , , , ,14 Om de werking, gepresenteerd in deze beleidsnota, te kunnen realiseren vraagt Jeugd & Vrede euro subsidie per jaar. 5. Toelichting bij enkele belangrijke posten Voor details per operationele doelstellingen verwijzen we naar de uitwerking van de begrotingen per doelstellingen (deel 2 strategisch kader) en de opmerkingen die daarbij staan Kosten 604: handelsgoederen = producten en materialen van derden / partners die verkocht worden via onze webwinkel 6111: verzendingskosten zijn zo veel als mogelijk toegewezen aan de operationele doelstellingen waar relevante zendingen gepland staan. Overzicht per SD: SD , , , ,00 SD , ,00 750, ,00 SD ,00 750,00 500, ,00 SD , , , ,00 SD 5 200,00 200,00 200,00 200,00 SD , , , ,00 Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 106 van 115

107 6144 en 6154: aankoop materialen voor educatieve activiteiten en vormingen dalen ten opzichte van vroeger omdat voor de aanmaak van nieuwe activiteiten en vormingen de kosten begroot zijn onder productiekosten 6164 en De cijfers onder 62 zijn verklaard in dit deel onder puntje 2.2 begroting loonkost. 6301: afschrijving immateriële activa = afschrijving van software en website : afschrijving informatica = afschrijving van hardware (computers, server) 6432: schenkingen zonder terugnemingsrecht = de Pesten-dat-kan-niet!-prijzen die we uitreiken. Onder diverse bedrijfskosten zit onder meer de kost voor de organisatie van raad van bestuur, algemene vergadering, beleidsnotaplanning Opbrengsten 732: schenkingen zonder terugnemingsrecht = o privé sponsoring voor de Pesten-dat-kan-niet!-prijs ( euro) + o extra opbrengsten voor inleefreis (5.000 euro) + o beoogd resultaat van extra inspanningen fondsenwerving ( euro) : andere Vlaamse ministeries = o Subsidies kampen Toerisme voor Allen ( euro) + o Loonsubsidies kampen Toerisme voor Allen ( euro) + o Managers voor diversiteit in 2014 voor hulpanimatorcursus ( euro) o VAIS in 2014 voor kindermusical rond Millenniumdoelstellingen ( euro) 746: sponsoring = opbrengst advertenties in catalogus 750: opbrengsten uit beleggingen van de reserve Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 107 van 115

108 Bijlagen 1. Enkele resultaten van de stakeholdersbevraging zomer Promotie en bereik van de enquête Tussen half augustus en half september 2011 vulden 130 mensen de enquête in, waarvan 107 (82,3%) de enquête voltooid hebben. Hoe werd de enquête bekend gemaakt? Door een mail aan de AV met de vraag aan de leden om ieder ook 5 extra mensen te zoeken om ze in te vullen Door van stafmedewerkers naar hun vrijwilligers en hun netwerk, bv. ouders van en deelnemers aan inleefreis, mensen van BCH, enz. Via onze nieuwsbrief Via facebook Door een mail aan alle mensen die het laatste 1,5 jaar een bestelling plaatsten via onze website (+/- 750 adressen) Er werd dus niet ingezet op het rechtstreeks bereik van kinderen. De grootste groep respondenten was leerkracht in het basisonderwijs. De resultaten werden opgedeeld in deze categorieën: - Onderwijs - Vredes- en N-Z-sector - Jeugdwerk - Jeugd & Vrede zelf (vrijwilligers, - Overheid bestuurders, teamleden) 1.2. Thema s Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 108 van 115

109 1.3. De belangrijkste doelgroepen volgens invulcategorieën 1.4. De belangrijkste contexten om de doelgroep te bereiken Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 109 van 115

110 1.5. Doelgroepen, thema s en methodieken scherp afbakenen of breed houden? Uit de resultaten blijkt dat men van ons een brede methodische benadering blijft verwachten, voor een eerder brede doelgroep, maar met een duidelijkere afbakening van thema s. Vrede is té breed. Waar gaat het eigenlijk over? 1.6. Nog 2 dilemma s Indien er moet gekozen worden tussen dienstverlening of eigen activiteiten opzetten, gaat de voorkeur naar eigen activiteiten. Indien er moet gekozen tussen een speelse nieuwe naam of een ernstige gaat de voorkeur duidelijk naar de speelse. Jeugd & Vrede Beleidsnota Pagina 110 van 115