LASTIGE ONDERHANDELINGS- PARTNERS Effectief onderhandelen (2)
|
|
- Pepijn Boer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Trefwoorden: onderhandelen, onderhandelingspartner LASTIGE ONDERHANDELINGS- PARTNERS Effectief onderhandelen (2) Wat zijn nu lastige onderhandelingspartners? Zijn dit voor u stille zwijgzame of juist drukpratende gesprekspartners? Of denkt u eerder aan manipulerende gesprekspartners? Uw antwoord op al deze vragen zal sterk persoonlijk gekleurd zijn. Dat kan ook niet anders. Het begrip lastig is erg subjectief. Samenvatting Onderhandelingen zijn niet altijd aangename bezigheden. Het gedrag van uw onderhandelingspartner speelt hierin een belangrijke rol. Om goed beslagen ten ijs te komen, worden in dit tweede artikel over effectief onderhandelen vier typen lastige onderhandelingspartners beschreven. Het helpt u bepaald gedrag te herkennen en om te gaan met situaties die door dit gedrag kunnen ontstaan. Voordat ik verder ga is het verstandig de vraag te stellen in hoeverre u zelf dit door u als lastig ervaren gedrag uitlokt. Misschien een vreemde vraag, maar het kan heel goed zijn dat uw eigen gedrag werkt als de bekende rode lap. Dit omdat uw gesprekspartner nu eenmaal de pest heeft aan uw gedrag. Bekende op elkaar reagerende gedragingen zijn bijvoorbeeld: U onderhandelt vrij stipt en hanteert strakke procedures. Dit kan een onderhandelingspartner die een hekel heeft aan uw gedrag, aanzetten tot een chaotische wijze van reageren. U onderhandelt bescheiden en wat schuchter. Het risico bestaat dat uw gesprekspartner op een dominante en forcerende wijze probeert het gesprek in zijn richting te sturen. U overheerst het gesprek. De kans is groot dat een gesprekspartner die hier gevoelig voor is, ontwijkend of opstandig reageert. 54
2 Management Tools nummer 3, 2003 Een voorbeeld uit de praktijk is het volgende. Tijdens een training verwoordde een van mijn cursisten eens: Ik ben een goed gespreksleider. Vandaar dat ik de leiding in het gesprek al snel oppakte. Mijn klant vond dit niet leuk. Hij begon allerlei flauwe grappen te maken en ontdook belangrijke vragen. Tijdens een koffiepauze besefte ik dat ik gas moest terugnemen. Ik heb mijn klant de leidsels in handen gegeven. Tot mijn verbazing kwam hij los. Uiteindelijk werd het nog een heel goed gesprek en kwamen wij tot goede afspraken. Uit dit praktijkvoorbeeld blijkt dat het vaak mogelijk is het gedrag van uw gesprekspartner te beïnvloeden door uw eigen gedrag aan te passen. Uiteraard zonder dat u uzelf geweld aandoet. Vraag u dus altijd af wat u zelf uitlokt en in welke mate u uw gedrag kunt aanpassen door andere kwaliteiten van uzelf aan te spreken. In de praktijk zijn er vier typen lastige onderhandelingspartners te onderscheiden: 1. De doordrukkende manipulator. 2. De behoeftige manipulator. 3. De passieve verschuiler. 4. De afwachtende samenwerker. In het onderstaande geef ik u bij elk type de mogelijkheden hoe u met deze mensen om kunt gaan. Het zijn en blijven natuurlijk prototyperingen. In de praktijk komt u waarschijnlijk mengvormen tegen. De doordrukkende manipulator De doordrukkende manipulator probeert zijn gesprekspartner door het gebruik van manipulatieve technieken onder druk te zetten. Manipulatieve technieken zijn in wezen vermomde vechttechnieken. Het effect waarop de manipulator aanstuurt, is dat zijn gesprekspartner zich klein en afhankelijk gaat voelen. Hoe ziet het gedrag van een doordrukkende manipulator eruit? Een doordrukkende manipulator is erg dominant aanwezig en probeert u voor zijn karretje te spannen door u naar beneden te halen. Zijn houding straalt autoriteit uit. Hij zit vaak wat achterover, soms met de handen in de nek. In enkele gevallen valt hij u of uw organisatie rechtstreeks aan. Wij hebben weinig goede ervaringen met uw organisatie. Toch heb ik besloten u nog een kans te geven. Hij kijkt u priemend aan. Verbaal drukt hij zich graag uit met zinnen als: U moet het toch met mij eens zijn dat... Dat valt mij toch wel erg van u tegen. Ik verwacht toch wel iets meer... Het is dat u nog niet zoveel ervaring heeft, anders was ik nu boos geworden. Wanneer u niet akkoord gaat met mijn voorstel, dan zie ik grote problemen voor uw positie. Voorafgaand aan het gesprek laat hij u rustig een tijdje wachten. Zeker als het gesprek bij hem plaatsvindt. Het kan voorkomen dat hij uw naam vergeet in het gesprek. Of dat hij u, zonder dat u daarvoor toesteming heeft gegeven, begint te tutoyeren. Ook is het mogelijk dat hij telefoontjes krijgt gedurende het gesprek. Telefoontjes die in zijn ogen zo belangrijk zijn dat ze dwars door uw gesprek heen gevoerd kunnen worden. Blijf standvastig wat betreft uw belangen. Gooi ze niet weg. Vraag bijvoorbeeld bedenktijd wanneer u een concessie moet doen. Schors eventueel het gesprek voor bijvoorbeeld een sanitaire stop door bijvoorbeeld even naar de toilet te gaan of koffie te halen en bedenk in de tussentijd wat het u waard is. Laat u niet naar beneden drukken. Stel rustig: Ik vind het fijn dat u zich zorgen maakt over mijn positie/ervaring, maar ik zou mijzelf te kort doen wanneer ik... 55
3 LASTIGE ONDERHANDELINGSPARTNERS Toon respect voor zijn zakelijke prestaties. Maar vanuit een houding van: wij zijn beiden succesvolle managers. Luister goed naar zijn verhaal en vat goed en adequaat samen. Met name de feitelijke informatie. Vermijd ruzie. Het is geen persoonlijke strijd. Het is vaak niet op u gericht, maar op uw positie. Ga geen machtsstrijd aan. Waarschijnlijk is hij hier veel beter in getraind. Hou uw emoties onder controle. Het kan helpen uw emoties uit te spreken, maar doe dit dan wel op een gecontroleerde en constructieve wijze. Ik vind het zeer onprettig dat u mijn organisatie telkens afdoet als een kleine speler op de markt. Wij zijn dan wel niet de allergrootste, maar wij zijn wel richtinggevend in ons marktsegment. Geef uw grenzen aan. Ik vind het niet prettig dat u... Laten wij ons concentreren op de zaak. Blijf onderzoeken naar de belangen van uw gesprekspartner. Bijvoorbeeld door vragen te stellen. Wees beweeglijk en stuur de procedures in het gesprek. Goed gedrag doet soms volgen. Speel een thuiswedstrijd en nodig uw gesprekspartner bij u op kantoor uit. Bij herhaling van het manipulatieve gedrag benoemt u het proces. Bijvoorbeeld: Het valt mij op dat u mijn positie ter discussie stelt. Ik ben heel goed in staat om mijn positie te bewaken en zou het erg op prijs stellen ons te beperken tot de onderwerpen die op de agenda staan. Wat vindt u van het volgende voorstel. Wij... Een laatste redmiddel: Gebruik uw fantasie. Vroeger zei men wel eens dat het ontnuchterend werkt uw gesprekspartner naakt voor u te fantaseren. Dat gaat misschien wat ver, maar fantaseer eens een uiterst dominante levenspartner bij uw gesprekspartner. Misschien geeft dit u lucht? De behoeftige manipulator Ook de behoeftige manipulator maakt veel gebruik van emotionele manipulaties. Hij gebruikt echter andere manipulaties dan de doordrukkende manipulator. Zo voelt de behoeftige manipulator zich vaak tekort gedaan. U moet hem hulp bieden. Hij maakt zich erg klein of hemelt u op. Hij kijkt u vaak smekend aan, en is erg gedienstig. Wil je echt geen koffie? Thee dan misschien of iets fris? Andere typische opmerkingen zijn: Jij bent zo goed in deze dingen en ik weet er niets van. Kun jij vanavond deze offerte schrijven? Ik word afgemaakt als jij mij niet steunt in dat overleg. De vorige keer heb je toch zelf aangegeven dat je wel wat in mijn voorstel zag? Of niet soms? Soms heeft u in zijn ogen schuld aan zijn moeilijke positie en claimt hij op grond daarvan uw medewerking of een behoorlijke concessie. Luister goed naar de toon van de behoeftige manipulator en reflecteer. Bijvoorbeeld: Als ik je goed beluister, dan voel je je behoorlijk in de steek gelaten door de rest van de organisatie en heb je daardoor het idee dat je dit voor niets hebt uitgewerkt... Het effect van zo n reflectie kan zijn dat de behoeftige manipulator schrikt van zijn eigen gedrag en inbindt. Toon begrip voor zijn lastige positie, maar blijf standvastig wat betreft uw uitgangspunten. Benoem het proces. Ik ben blij dat jij mijn prestaties zo waardeert. Overigens ben ik van mening dat jij jezelf te kort doet. Geef eerlijk uw gevoelens weer. Formuleer uw gevoelens constructief en klaag niet. De opmerking waarom doe jij toch altijd zo claimend of iets dergelijks zet meestal minder zoden aan de dijk dan de opmerking ik voel mij voor het blok gezet en zou het op 56
4 Management Tools nummer 3, 2003 prijs stellen dat je mij in de toekomst ruim op tijd om hulp vraagt. Concentreer u op uw belangen. Wat is het u waard? Doet u een concessie, vraag er dan altijd een concessie voor terug. De passieve verschuiler De passieve verschuiler zegt geen macht te hebben. Hij zegt dat hij slechts uitvoert en geen beslissingen neemt. Daarvoor moet hij eerst naar zijn baas of partner. Soms betreft het hier een onervaren onderhandelaar. Hij wacht af wat u te zeggen heeft. Dan geeft hij dat wel door aan zijn baas of partner. Vaak geeft hij weinig weg wat betreft zijn eigen belangen. Het is daarom erg lastig concrete afspraken met hem te maken. Accepteer het feit dat u geen bindende afspraken kunt maken. Beschouw de situatie als een kans om redelijk vrijblijvend de belangen van uw gesprekspartner en zijn organisatie te onderzoeken. Wie weet welke informatie uw gesprekspartner allemaal weggeeft? Vraag rechtstreeks naar zijn beslissingsbevoegdheid. Heeft hij echt weinig beslissingsbevoegdheid? Dan zit u met de verkeerde persoon aan tafel. Stap eventueel op en stuur aan op een gesprek met iemand die wel beslissingsbevoegd is. Heeft uw verschuiler in uw ogen voldoende mandaat om met u te onderhandelen? Trek u dan weinig aan van zijn verschuilende gedrag en behandel hem als volwaardig gesprekspartner. Geeft de verschuiler weinig weg over zijn belangen? Stel dan veel vragen en koop openheid door zelf openheid te geven wat betreft één van uw belangen en hiervoor iets terug te vragen. Val niet aan. Bij een aanval trekt hij zich terug in zijn schulp. Lanceer een voorstel en vraag een reactie. Vraag goed door op zijn reactie. Dit geeft u zicht op zijn belangen. Schors eventueel de bespreking. Accepteer dat een overeenkomst er deze keer niet in zit. Nodig wel de volgende keer zijn baas of partner uit. Of eis een reactie van zijn baas op uw voorstel voordat u de volgende bespreking houdt. De afwachtende samenwerker De afwachtende samenwerker lijkt wat betreft zijn gedrag veel op de verschuiler. Hij is passief, zegt weinig en laat u veel van het werk doen. Vaak schuilt hier een gebrek aan zelfvertrouwen of ervaring achter. Of een groot vertrouwen in de redelijkheid van de medemens. Denk niet dat het altijd jonge mensen betreft. Ik heb het zelf aan den lijve meegemaakt dat een oudere hoge militair mij met dit gedrag verraste. Er steken geen boosaardigheid of kwade bedoelingen achter dit gedrag. Besteed veel aandacht aan de kennismaking en zoek naar gemeenschappelijke zaken. Wie weet heeft u dezelfde hobby of interesses? Dit biedt u een goede kans het ijs te breken en vertrouwen te winnen. Neem het initiatief en leid het gesprek. Betrek de afwachtende samenwerker er wel zoveel mogelijk bij. Vraag bij elke stap om een reactie. In verkoopsituaties gebruikt u uw referenties. Dit geeft hem vertrouwen in uw organisatie en in u. Vraag duidelijk en open naar zijn belangen. Koop deze openheid eventueel door zelf openheid te geven. Zoals gezegd; goed gedrag doet volgen. Zet hem op het goede spoor door hem zelf een voorstel te laten doen. Geef hem daarvoor rustig de nodige bedenktijd. Pas op dat u niet gaat doordrukken in situaties waarin u een samenwerkingsrelatie wilt. De afwachtende samenwerker zal waarschijnlijk later op de overeenkomst terugkomen of de afspraken niet nakomen. Gaat het om een eenmalige transactie? 57
5 LASTIGE ONDERHANDELINGSPARTNERS Wanneer u het ethisch verantwoord vindt, kunt u natuurlijk het uiterste eruit proberen te halen. De afwachtende samenwerker heeft maar al te vaak de neiging u volledig te vertrouwen en u krijgt daardoor een voor u voordelige overeenkomst. Herkent u uzelf in dit profiel? Dan doet u er verstandig aan een collega of partner mee te nemen wanneer u gaat onderhandelen. Of een training onderhandelen te volgen. Wilt u een langdurige samenwerkingsrelatie? Presteer dan maximaal en ga boven de verwachtingen van uw gesprekspartner uit. Met name wat betreft eventuele after sales. Zo krijgt u een klant voor het leven! Verder lezen Ury, W.L., Onderhandelen met lastige mensen. Geeft een tactiek om in 5 stappen een doorbraak te forceren. Forsyth, P., Onderhandelen. Geeft tips, technieken en handvatten. Hindle, T., Negotiating skills. Een Engelstalig boekje met praktische richtlijnen op het gebied van verbaal en non-verbaal gedrag. Waar het ons om gaat is dat u zich bewust bent van het gedrag van uw onderhandelingspartner. Wat maakt het voor u zo lastig en wat lokt u eventueel zelf uit? Wanneer u dit scherp in beeld heeft gebracht, kunt u experimenteren met uw eigen gedrag en andere kwaliteiten bij uzelf aanboren. Het bovenstaande geeft u hierbij praktische handvatten. Succes! In het volgende nummer van Management Tools: Onderhandelen en cultuur. 58
6 Management Tools nummer 3, 2003 Do s Vraag u altijd af in hoeverre uw eigen gedrag het lastige gedrag van uw gesprekspartner oproept. Verander eens van gedrag en spreek andere kwaliteiten van uzelf aan. Blijf goed kijken en luisteren naar uw gesprekspartner. Wat kunt u aflezen uit zijn gedrag? Gebruik uw pauzes en schorsingen goed. Denk na over uw belangen. Vraag u af of u echt bereid bent op basis van de inhoud van uw gesprek concessies te doen, of op basis van uw gevoelens voor uw gesprekspartner. Is dit laatste het geval, dan is het verstandig nog maar eens bij uzelf te rade te gaan. do s & don ts Don ts Eens lekker ongecontroleerd uw emoties laten blijken. Aanpassen aan het manipuleren van uw gesprekspartner. Op basis van uw gevoelens concessies doen. Ton Koot Ton Koot is oprichter van KMO Advies, een netwerkorganisatie voor loopbaanadvies, coaching en training. Meer informatie: info@kmo-advies.nl. 59
Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen
Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze
Nadere informatieVIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN
E-BLOG VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN in samenwerken Je komt in je werk lastige mensen tegen in alle soorten en maten. Met deze vier verbluffend eenvoudige tactieken vallen
Nadere informatieVerbindingsactietraining
Verbindingsactietraining Vaardigheden Open vragen stellen Luisteren Samenvatten Doorvragen Herformuleren Lichaamstaal laten zien Afkoelen Stappen Werkafspraken Vertellen Voelen Willen Samen Oplossen Afspraken
Nadere informatieFeedback geven en ontvangen
Feedback geven en ontvangen 1 Inleiding In het begeleiden van studenten zul je regelmatig feedback moeten geven en ontvangen: feedback is onmisbaar in de samenwerking. Je moet zo nu en dan kunnen zeggen
Nadere informatieOnline Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week
onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming
Nadere informatieWees duidelijk tegen je klanten
Ronald Dingerdis Wees duidelijk tegen je klanten 3 In onze training Klantgerichtheid en communicatie vroeg een cursist me onlangs of je tegen je klant kan zeggen dat hij extreem vervelend is. Dat hij onredelijk
Nadere informatieInleiding. Autisme & Communicatie in de sport
Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?
Nadere informatieOefenvragen Management Assistent A - Communicatie
Oefenvragen Management Assistent A - Communicatie 1. De meeste mensen zijn primair: A. visueel ingesteld. B. kinesthetisch ingesteld. C. socialistisch ingesteld. D. auditief ingesteld. 2. Wat is het belangrijkste
Nadere informatieASSERTIVITEITSTEST. Kunt in de meeste situaties kiezen welk gedrag u gaat vertonen?
ASSERTIVITEITSTEST Bent u benieuwd of u assertief genoeg bent? Kunt in de meeste situaties kiezen welk u gaat vertonen? Kiest u de een wat verlegen sstijl, vertoont u vermijdend, of stapt u er op af met
Nadere informatieBen jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!
Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw
Nadere informatieAls je nog steeds hoopt dat oplossingen buiten jezelf liggen dan kun je dit boekje nu beter weg leggen.
Theoreasy de theorie is eenvoudig. Je gaat ontdekken dat het nemen van verantwoordelijkheid voor je eigen denken en doen dé sleutel is tot a beautiful way of life. Als je nog steeds hoopt dat oplossingen
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,
Nadere informatieHet GROW-model. Deze onderdelen worden hieronder toegelicht. Per onderdeel worden er voorbeeldvragen aangegeven.
Het GROW-model Een ontwikkelingsgesprek is het meest effectief als je de vragen in een bepaalde structuur stelt. Het GROW-model biedt deze structuur. (Whitmore, 1995) Het GROW model bestaat uit de volgende
Nadere informatieFeedback ontvangen. Feedback ontvangen is moeilijk. Hoe gaan we om met feedback?
2 7 Feedback ontvangen Feedback kun je zien als een cadeau. Je kunt het aannemen, uitpakken en er je voordeel mee doen. Of je neemt het cadeau aan, bedankt de gever en legt het vervolgens in een kast om
Nadere informatieWat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken
Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden
Nadere informatieFeedback geven. Feedback kan positief en negatief zijn. Negatieve feedback geven is moeilijk
2 12 Feedback geven Feedback is een boodschap over het gedrag of de prestaties van een ander. Feedback is onmisbaar als je met anderen samenwerkt. Je moet zo nu en dan kunnen zeggen dat het werk van de
Nadere informatieAfgesproken verdeling van de boeken over de groepen
DE KANJERTRAINING. Op de Jozefschool wordt er in alle groepen kanjertraining gegeven. Alle leerkrachten zijn gecertificeerd. Doel van de Kanjertraining? Deze werkwijze biedt lln. kapstokken aan om beter
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,
Nadere informatieTijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling
8 tips voor een goed gesprek met je leerling Edith Geurts voor Tijdschrift Kindermishandeling Het kan zijn dat je als leerkracht vermoedt dat een kind thuis in de knel zit. Bijvoorbeeld doordat je signalen
Nadere informatieEEN DIERBARE VERLIEZEN
EEN DIERBARE VERLIEZEN 994 Inleiding Deze folder is bedoeld voor nabestaanden. U leest hierin over de gevoelens die u kunt ervaren en hoe u in deze moeilijke tijd goed voor uzelf kunt zorgen. U heeft kort
Nadere informatie18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid
18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je
Nadere informatieLesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis
Les 10: Hoe zeg ik nee Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten het verschil tussen prettige en onprettige situaties en kunnen deze herkennen. Kinderen weten dat ze onprettige aanrakingen mogen weigeren.
Nadere informatieONDERHANDELEN IN TEAMS
Trefwoorden: onderhandelen, teams ONDERHANDELEN IN TEAMS Effectief onderhandelen (1) In de praktijk komt het zeer geregeld voor dat ook u als team een onderhandeling voert. Wat denkt u bijvoorbeeld van
Nadere informatieInteressen: Wat vind ik leuk?
Interessen: Wat vind ik leuk? Opdracht 1: Zet een kruisje bij de punten die je leuk vindt om te doen. Omcirkel vervolgens drie punten die je het allerleukst vindt om te doen. Ik vind het leuk om iets van
Nadere informatieeen dierbare verliezen
een dierbare verliezen een dierbare verliezen U heeft kort geleden iemand verloren. Dat kan heel verwarrend zijn. Vaak is het moeilijk te accepteren dat iemand er niet meer is. Soms is het verdriet of
Nadere informatieCOMPETENTIEPROFIEL BIJLAGE 3D-MAP
COMPETENTIEPROFIEL BIJLAGE 3D-MAP Dit competentieprofiel is een (zelf)reflectiedocument betreffende het functioneren van de BIO op een bepaald moment. Het wordt ingevuld: 1) door de begeleider zelf tijdens
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd
Nadere informatiePersonal Branding voor Ingenieurs
Personal Branding voor Ingenieurs 8 juni 2012 Lustrumsymposium Jullie doelen - succesvolle loopbaan - een baan vinden - de allerbeste zijn? - Saskia Slotboom 2012 2 Personal Branding Tools en praktische
Nadere informatiei.s.m. Start 2 Start...
i.s.m. Start 2 Start... i.s.m. Start 2 Start... Klanten werven JIJ MAAKT HET VERSCHIL! Wie vergeet zich voor te bereiden... bereidt zich voor vergeten te worden... Neem de juiste verkoopsattitude aan.
Nadere informatieDidactisch partnerschap
Didactisch partnerschap Vijf routekaarten om lastige situaties in het samenwerken met ouders te hanteren Het klinkt zo mooi: didactisch partnerschap. Zie daar als leraar maar eens een goede invulling aan
Nadere informatieDrijfveren. Een belangrijke (on)bewuste drijfveer is dat ZELF beter wil zijn dan de ANDER
Inleiding Kennis over het tot stand komen van gedrag Bewustwording van de invloed van ons eigen gedrag op onze omgeving? Ervaren wat JIJ kan doen om je eigen gedrag en dat van anderen te verbeteren Drijfveren
Nadere informatieTACTIEKEN BIJ DE STRIJDGEEST
TACTIEKEN BIJ DE STRIJDGEEST Het werkmateriaal is een onderdeel van de website Krachtenspel.nl. Werkmateriaal Sociaal Emotionele Educatie (SEE) Alle informatie is te vinden op de website Jan Ausum en Mieke
Nadere informatieInformatie en tips voor het voeren van goede gesprekken 1
Informatie en tips voor het voeren van goede gesprekken 1 De manier waarop je met elkaar omgaat en hoe je met elkaar in gesprek gaat is belangrijk in het dagelijks werk. Het helpt je elkaar beter te begrijpen
Nadere informatieSOLLICITATIEGESPREK? GEBRUIK DEZE 30 HANDIGE ZINNETJES
E-blog SOLLICITATIEGESPREK? GEBRUIK DEZE 30 HANDIGE ZINNETJES In loopbaan De voorbereiding op het sollicitatiegesprek is het halve werk. Helemaal als je weet welke vragen er op je afgevuurd worden tijdens
Nadere informatieBlok 3. Gesprekstechnieken, 2 uur
Blok 3. Gesprekstechnieken, 2 uur Wat is communicatie LSD (luisteren, samenvatten en doorvragen) Open vragen stellen Waarderend gesprek Hoe geef je feedback (doorlopend proces) Oefenen d.m.v. rollenspellen
Nadere informatie4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als
4 Denken In dit hoofdstuk vertellen we hoe jij om kan gaan met je gedachten. Veel gedachten maak je zelf. Ze bepalen hoe jij je voelt. We geven tips hoe jij jouw gedachten en gevoelens zelf kunt sturen.
Nadere informatie!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?
Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatie10 tips over besluitvorming
10 tips over besluitvorming Meer weten? www.vergaderendoejezo.nl Bel of mail Carla: 06-20809676 of info@vergaderendoejezo.nl. 10 tips over besluitvorming Besluitvorming is noodzakelijk bij vergaderingen.
Nadere informatieSpeel het spel. stimulansen
Speel het spel In een mix van hints, pictionary, ganzenbord en spijker slaan staan we stil bij belevingsgericht werken. In twee teams strijden we om de eer: wie is het meest belevingsgericht? Hierbij moeten
Nadere informatie1.1 Relatie verslaving
1.1 Relatie verslaving Typering Iemand wordt relatieverslaafd genoemd als hij denkt niet zonder relatie te kunnen leven. Soms zijn mensen zo afhankelijk van een relatie, dat ze er alles voor doen om die
Nadere informatieLaat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek.
Conflicten hanteren Tijd: verdelen over twee bijeenkomsten. Bijeenkomst 1 Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek. De uitkomst van
Nadere informatieOntwikkeling. Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling
Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Waarom? Ik heb het idee dat ik wel eens tekortschiet als het erom gaat anderen duidelijk te maken wat ik bedoel. Ik
Nadere informatieTijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.
Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven
Nadere informatieWhitepaper Communicatie op de werkvloer WHITEPAPER. Communicatie. op de werkvloer. 10 tips om communicatie op de werkvloer te verbeteren!
Whitepaper Communicatie op de werkvloer WHITEPAPER Communicatie op de werkvloer 10 tips om communicatie op de werkvloer te verbeteren! Een organisatie is zo goed als de kwaliteit van de onderlinge communicatie.
Nadere informatieHET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN
HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF
Nadere informatieSTIJLEN VAN BEÏNVLOEDING. Inleiding
STIJLEN VAN BEÏNVLOEDING Inleiding De door leidinggevenden gehanteerde stijlen van beïnvloeding kunnen grofweg in twee categorieën worden ingedeeld, te weten profileren en respecteren. Er zijn twee profilerende
Nadere informatieIn gesprek met medewerkers over verzuim
TIP: dit is een interactieve pdf. de inhoudsopgave en het menu onder aan de pagina s zijn clickable. In gesprek met medewerkers over verzuim Inhoud 1. verzuim bespreken met medewerkers Het is belangrijk
Nadere informatieBij u schuil ik, u bent mijn schild,
Bij u schuil ik, u bent mijn schild, in uw woord stel ik mijn hoop. Psalm 119:114 inleiding Laten we eerlijk zijn: het is niet zo eenvoudig om regelmatig uit de Bijbel te lezen en te bidden. Onze volle
Nadere informatieFamilie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.
Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm
Nadere informatieEffectief Communiceren NPZ-NRZ
Hand-out Workshop Effectief Communiceren NPZ-NRZ De kracht van aandacht 10 mei 2011 Nu vind ik mezelf wel aardig Als je eenmaal ziet dat het zelfbeeld van een kind positiever wordt, zul je al gauw zien
Nadere informatiePESTPROTOCOL CBS De Borgh
PESTPROTOCOL CBS De Borgh Doel van dit pestprotocol: -Dat alle kinderen zich in hun basisschoolperiode vrij en veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. -Door regels en afspraken
Nadere informatieVragenlijst persoonlijke onderhandelingsstijlen: de samenwerker, de vechter en de analyticus
pag.: 1 van 5 Vragenlijst persoonlijke onderhandelingsstijlen: de samenwerker, de vechter en de analyticus Ieder mens heeft een persoonlijke stijl van beïnvloeden. De een is meer gericht op het opbouwen
Nadere informatieHoe haal ik het beste uit mijn medewerkers? 2016 Christine Bender Coaching & Consulting 1
Hoe haal ik het beste uit mijn medewerkers? 2016 Christine Bender Coaching & Consulting 1 Even voorstellen 2016 Christine Bender Coaching & Consulting 2 Ik geloof dat iedereen zijn eigen manier heeft om
Nadere informatieIII. Schakelen tussen communciatieniveaus
III. Schakelen tussen communciatieniveaus Herkent u de volgende situaties? o 'Nu heb ik al een paar keer aan mijn medewerker gevraagd of hij uit wil leggen wat er precies aan de hand is; maar hij geeft
Nadere informatieKINDEREN LEKKER IN HUN VEL
KINDEREN LEKKER IN HUN VEL 1. Welkom wij zijn Karin Hallegraeff en Noelle van Delden van Praktijk IKKE Karin stelt zich voor en er komt een foto van Karin in beeld. Noelle stelt zich voor en er komt een
Nadere informatiegeweldig efficiënte tips voor werk en thuis! Marieke Anthonisse 2011 www.efficiencyfactor.nl https://twitter.com/trainencoachen
27 geweldig efficiënte tips voor werk en thuis! Inhoudsopgave Time Management 3 Email Management 3 Werkplekorganisatie 3 Gewoontevorming 4 Teambuilding 4 Gezinnen met kinderen 5 Administratie en Financiën
Nadere informatieAls je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen.
Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Kan ik kiezen bij wie ik ga wonen? Is het mijn schuld? Ben ik verplicht om op bezoek te gaan bij papa of mama? Waarom hebben mijn ouders elk een
Nadere informatieAdinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële
Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële uitingen. Als startend ondernemer is alles nieuw. De boekhouding,
Nadere informatieCompetenties De Fontein
Competenties De Fontein We werken met de volgende 4 competenties: 1. Verantwoordelijkheid 2. Samenwerken 3. Organisatie en planning, zelfstandigheid 4. Motivatie - In klas 1 wordt gewerkt aan de volgende
Nadere informatieTeksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.
Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl
Nadere informatie1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule
Werkboek Inhoudsopgave: 1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule 2. Het H.A.R.T. model 2.1. H.A.R.T. staat voor: 2.1.1. Mijn verhaal over oprechte communicatie 2.1.1: Hoofd Gebruik de rest van deze
Nadere informatieFEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus
FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS Yvette Paludanus 2 Dit boekje is tot stand gekomen dankzij de vragen en verhalen van medewerkers in de zorg. Wil je een exemplaar van dit boekje bestellen? Wil je begeleiding
Nadere informatieMotiverende gespreksvoering
Motiverende gespreksvoering Naam Saskia Glorie Student nr. 500643719 SLB-er Yvonne Wijdeven Stageplaats Brijder verslavingszorg Den Helder Stagebegeleider Karin Vos Periode 04 september 2013 01 februari
Nadere informatieAls je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen.
Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Kan ik kiezen bij wie ik ga wonen? Is het mijn schuld? Ben ik verplicht om op bezoek te gaan bij papa of mama? Waarom hebben mijn ouders elk een
Nadere informatieIdeeën presenteren aan sceptische mensen. Inleiding. Enkele begrippen vooraf
Ideeën presenteren aan sceptische mensen Inleiding Iedereen heeft wel eens meegemaakt dat het moeilijk kan zijn om gehoor te vinden voor informatie of een voorstel. Sommige mensen lijken er uisluitend
Nadere informatieEffectieve samenwerking: werken in driehoeken
Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie, projectteam en netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere
Nadere informatieIn gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling
In gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling 1. Aandachtspunten voor een gesprek met ouders i.v.m. een vermoeden van kindermishandeling: Als je je zorgen maakt over een
Nadere informatieMijn kind heeft een LVB
Mijn kind heeft een LVB Wat betekent een licht verstandelijke beperking nu precies? Informatie voor ouders van kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking in de leeftijd van 6 tot 23 jaar
Nadere informatieWerkblad conflicthanteringsstijl
Werkblad conflicthanteringsstijl Instructie Met deze test kunt u onderzoeken wat uw eerste neiging is als u in conflictsituaties terecht komt. Voordat u de lijst invult, is het goed om voor uzelf een aantal
Nadere informatieWerkvorm: 4 niveaus van communicatie
Werkvorm: 4 niveaus van communicatie Doel De communicatie effectiever maken door te leren communiceren op de 4 niveaus als discussies alleen maar over de inhoud gaan en niet leiden tot effectieve besluitvorming.
Nadere informatieGESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:
AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een
Nadere informatieLuisteren, doorvragen en feedback geven
Luisteren, doorvragen en feedback geven Rogier Guns P-GIS 23 April 2007 Doelstelling presentatie LSD methode Actief Luisteren Doorvragen Feedback geven Let op: Sommige technieken lijken (theoretisch) heel
Nadere informatieVoorleesExpress. Samen met ouders aan de slag. Praktische tips
VoorleesExpress Samen met ouders aan de slag Praktische tips Samen met ouders aan de slag Ouders betrekken bij het voorlezen Je gaat straks via de VoorleesExpress twintig weken voorlezen bij een of meerdere
Nadere informatieModule TA 3 Strooks Het belang van bekrachtiging van het goede bij het werken met mensen.
Module TA 3 Strooks Het belang van bekrachtiging van het goede bij het werken met mensen. In de TA wordt gesproken over het begrip strook. Een strook is een eenheid van erkenning. Mensen hebben een sterke
Nadere informatieBreng je onbewuste belemmeringen in beeld! Orang Malu Coaching
Breng je onbewuste belemmeringen in beeld! Orang Malu Coaching Ik zou die studie wel willen beginnen maar Ik weet niet waarom ik in deze baan blijf hangen Ik wil mijn leven drastisch omgooien maar ik kom
Nadere informatieHoe word je succesvol in sales
Hoe word je succesvol in sales Verkopen gaat niet vanzelf. Zeker niet in deze tijd. Toch zijn nog steeds veel verkopers erg succesvol. Dat komt niet door het product of de dienst die ze aanbieden, maar
Nadere informatieCommunicatie. ontvanger. zender. boodschap. kanaal. feedback
FEEDBACK GEVEN EN ONTVANGEN Communicatie coderen decoderen zender boodschap kanaal ontvanger feedback - interpretatiekader Communicatie LSD Techniek - Luisteren - Samenvatten - Doorvragen LSD Techniek
Nadere informatie1. Ik merk vaak dat ik probeer iets te bereiken wat op de een of andere manier op een mislukking uitloopt. -----
Test: Je persoonlijke afweerprofiel Met de volgende test kun je bepalen welk afweermechanisme je het meest gebruikt. Iedereen gebruikt alle afweervormen, maar er bestaan verschillen in de frequentie waarmee
Nadere informatieTITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.
TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende
Nadere informatieAlle kinderen mogen zich in onze vereniging veilig voelen, zodat ze zich optimaal kunnen ontwikkelen.
Pestprotocol. Dit pestprotocol heeft als doel: Alle kinderen mogen zich in onze vereniging veilig voelen, zodat ze zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen kinderen
Nadere informatieMijn collega (of leidinggevende) hoort mij niet. En de werksfeer zou ook beter kunnen
Mijn collega (of leidinggevende) hoort mij niet. En de werksfeer zou ook beter kunnen Uitnodiging: focus op het webinar en leer hoe je met goede communicatie bereikt wat je graag wilt. Hoe doe je dat?.
Nadere informatie18-9-2014. Pedagogische opleiding theorie. Doelstellingen. Doelstellingen. Hoofdstuk 1 Communicatie en feedback. De kennis over de begrippen:
Pedagogische opleiding theorie Hoofdstuk 1 Communicatie en feedback Doelstellingen De kennis over de begrippen:, feedback, opleiden en leren kunnen uitdrukken en verfijnen Doelstellingen De voornaamste
Nadere informatie11 Omgaan met verbale agressie
11 Omgaan met verbale agressie AGRESSIE Praktijkinformatie Welke vormen zijn er? Hoe buig je opkomende verbale agressie om? Hoe en wanneer stel je je grens? EN Omgaan met verbale agressie Tip 1 Herken
Nadere informatieNieuwsbrief 3 De Vreedzame School
Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School Blok 3 Blok 3: We hebben oor voor elkaar Blok 3: Algemeen: In dit blok stimuleren we de kinderen om oor voor elkaar te hebben. De lessen gaan over communicatie, over praten
Nadere informatieEen sterk CV en motivatie
Een sterk CV en motivatie Een sollicitatie bestaat meestal uit een sollicitatiebrief en een Curriculum Vitae (CV). Soms vragen organisaties alleen nog naar een motivatie, die je al dan niet in een format
Nadere informatieFeedback als basisinstrument
Feedback als basisinstrument in de begeleiding van studenten en nieuwe medewerkers Aanspreekpunt Feedback geven MANDAAT Werkbegeleiding Evaluatie met student en stagebegeleid(st)er Coaching Wat is feedback?
Nadere informatieLeer hoe je effectiever kunt communiceren
Leer hoe je effectiever kunt communiceren De kracht van geweldloze communicatie Hoe vaak kom je in een gesprek terecht waarin je merkt dat je niet meer zegt wat je wilt zeggen; dat je iets doet wat de
Nadere informatieLieve ouder, De inhoud van wat je schrijft is persoonlijk. Probeer eerlijk te zijn in wat je schrijft en je gevoelens toe te laten.
Lieve ouder, Langs de één of andere weg ben je in het bezit gekomen van dit boekje, omdat je je kindje verloor door abortus en je het daar moeilijk mee hebt. Dit boekje is een soort dagboek, een leidraad
Nadere informatieRoos van Leary. Mijn commentaar betreffende de score Mijn score was 4 punten van de 8.
Roos van Leary Beschrijving Boven-Samen (BS) dominant gedrag: leidend zelfdefinitie: ik ben sterker en beter dan jij; Ik overzie "het" definitie van de ander: jij bent zwak en hulpbehoevend relatiedefinitie:
Nadere informatieStellingen en normering leerlingvragenlijst
Stellingen en normering leerlingvragenlijst Expertsysteem ZIEN! voor het primair onderwijs 2.0 juli 2012 ZIEN! is een product van, in samenwerking met ParnasSys ZIEN!PO leerlingvragenlijst 2.0 Stellingen
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieLuisteren en samenvatten
Luisteren en samenvatten Goede communicatie, het voeren van een goed gesprek valt of staat met luisteren. Vaak denk je: Dat doe ik van nature. Maar schijn bedriegt: luisteren is meer dan horen. Vaak luister
Nadere informatieGEVEN EN ONTVANGEN VAN FEEDBACK
GEVEN EN ONTVANGEN VAN FEEDBACK De manier waarop je met collega s omgaat, roept effecten op bij hen. De manier waarop je je gedraagt, dingen zegt, doet of juist laat, maakt dus op anderen een bepaalde
Nadere informatieIntroductie in effectief en bewust communiceren. Communicatie; wat is dat eigenlijk?
Introductie in effectief en bewust communiceren. Communicatie; wat is dat eigenlijk? Zodra er twee of meer mensen in 1 ruimte zijn is er sprake van communicatie, ook al wordt er niet gesproken. Het is
Nadere informatieHoofdstuk 3: Jij als leider!
Kijk eens in de spiegel Hoofdstuk 3: Jij als leider Elke dag als je opstaat, sta je waarschijnlijk een moment voor de spiegel. Misschien let je er niet meer bewust op, maar als je voor de spiegel staat
Nadere informatieInleiding 2. Wie is Christine? 4. Tip 1: Houd het doel van feedback voor ogen 5. Tip 2: Richt feedback op gedrag, niet op de persoon 6
Inhoudsopgave Inleiding 2 Wie is Christine? 4 Tip 1: Houd het doel van feedback voor ogen 5 Tip 2: Richt feedback op gedrag, niet op de persoon 6 Tip 3: Geef feedback over uw waarneming en vermijd interpretaties
Nadere informatieCommunicatie op de werkvloer
Communicatie op de werkvloer Voor een goede communicatie op de werkvloer is het noodzakelijk dat we letterlijk dezelfde taal spreken. Een goede kennis van het vakjargon is dan ook erg belangrijk. Net zo
Nadere informatieOmgaan met klachten volgens de BOOS-formule
Omgaan met klachten volgens de BOOS-formule Een klacht is een kans. Wanneer een klant de moeite neemt om zijn onvrede te laten blijken, biedt dat je de mogelijkheid de klant alsnog tevreden te stellen
Nadere informatie