Jaarverslag 2013 Stichting Expertisecentrum ETV.nl

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaarverslag 2013 Stichting Expertisecentrum ETV.nl"

Transcriptie

1 Jaarverslag 2013 Stichting Expertisecentrum ETV.nl We leren altijd

2 Voorwoord Het bestuur van de Stichting Expertisecentrum ETV.nl stelt tot genoegen vast dat ETV.nl in 2013 weer meer mensen heeft bereikt met Oefenen.nl dan voorheen. Educatie is en blijft een belangrijk vraagstuk en ook daarbij speelt digitalisering een steeds belangrijker rol. Met behulp van partijen zoals een toenemend aantal gemeenten en bibliotheken, de sociale werkvoorziening (SBCM) en vele andere wordt een bijdrage geleverd op het terrein van taal en andere basisvaardigheden voor laagopgeleiden en laaggeletterden. ETV.nl heeft 2013 met een batig saldo afgesloten, maar de continuïteit blijft kwetsbaar, vooral door het ontbreken van structurele overheidsbijdragen. ETV.nl zoekt intensieve samenwerking met verwante organisaties om duurzaam Oefenen.nl en specifieke programma s daarvoor te kunnen blijven ontwikkelen. Pierre Heinen Voorzitter bestuur Stichting Expertisecentrum ETV.nl 1

3 Inhoud Voorwoord 2 1 Positionering 3 2 Licenties 4 3 Oefenen.nl: bouwen aan een leeromgeving voor laagopgeleiden 5 4 Nieuwe programma s en materialen Oefen- en instructiemateriaal Verbeteringen gebruiksmogelijkheden Oefenen.nl In ontwikkeling 9 5 Onderzoeken en publicaties Gebruikersonderzoek Data analyse Publicaties 15 6 Resultaten 16 7 Verkorte jaarrekening 19 8 Bestuurssamenstelling 21 2

4 1 Positionering Strategische herpositionering De wereld van de volwasseneducatie verandert. Het verantwoordelijkheidsgevoel van de landelijke overheid hiervoor neemt af, budgetten nemen af en per 2015 gaat het educatiebudget naar gemeenten en wordt verplichte besteding bij roc s losgelaten en is het plan dat aanbesteding door 35 contactgemeenten gaat plaatsvinden. Ook vinden wijzigingen in het overheidsbeleid plaats op het gebied van decentralisaties van taken op het gebied van participatie naar gemeenten. De verdergaande digitalisering en de ambitie van de overheid om in 2017 de communicatie met burgers vrijwel uitsluitend digitaal te laten verlopen treft zeker een miljoen mensen die hiervoor over onvoldoende taal- en computervaardigheden beschikken. Maar er zijn kansen. Met de juiste inzet van digitale middelen en meer aandacht voor in- en non-formeel leren in andersoortige arrangementen kan het flexibeler en goedkoper. In het licht van al deze wijzigingen vindt een strategische heroriëntatie plaats over de positie van ETV.nl. Een andere positionering wordt noodzakelijk voor de continuïteit in de komende jaren. Een structurele borging van Oefenen.nl is wenselijk en noodzakelijk voor een blijvende voorziening. Het resultaat over 2013 zal mede worden ingezet voor dit proces. 3

5 2 Licenties Wekelijks en soms dagelijks krijgen we vragen voor licenties. Veel organisaties nemen maar een beperkt aantal licenties af (circa 10). De verkoop van het aantal losse licenties stijgt wat, maar de verwachting blijft nog steeds dat volledige exploitatie via de licenties niet zal lukken. De capaciteit blijft onvoldoende om actief in te zetten op acquisitie en duidelijk blijkt dat veel non-formele organisaties die met de materialen willen werken er de middelen ook niet voor hebben. Er zijn verspreid over het land 32 trainingen gegeven over Werken met het materiaal op Oefenen.nl aan licentiehouders. Voor de sociale werkvoorziening organiseerde het SBCM zelf een aantal trainingen en dat deed het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken voor bibliotheken in Nederland. In 2013 nemen meer dan 300 organisaties een licentie af. Via de Haagse licentie zijn 63 organisaties aangesloten, via Venster op Amsterdam 19 organisaties en via Taal voor het Leven 38 organisaties. 60 SW-bedrijven gebruiken de SW-portal. Zo n 900 bibliotheken (kunnen) beschikken over een licentie. Naast vier onbeperkte licenties voor ROC Mondriaan, ROC van Twente, Arcus College en Stichting Bibliotheek.nl (voor alle bibliotheken in Nederland), hebben we licenties verkocht aan 104 organisaties. 4

6 3 Oefenen.nl: bouwen aan een leeromgeving voor laagopgeleiden Het streven is om Oefenen.nl vanzelfsprekend te maken als oefenportal voor organisaties en bedrijven die werken met laagopgeleide volwassenen die verder willen leren. In digitale leeromgevingen voor lager opgeleide volwassenen mag de oefenportal niet ontbreken. Het logo van Oefenen.nl wordt vernieuwd: Ten opzichte van 2012 is er ook in 2013 weer sprake van groei van het gebruik van Oefenen.nl: Was het aantal aangemaakte accounts tot en met 2012 bijna 1,4 miljoen (waarvan nieuw in 2012), in 2013 loopt dat op tot (waarvan nieuw). Het aantal vrije, individuele accounts stijgt met ruim 7% van in 2012 naar in Het aantal accounts via een licentie stijgt met bijna 30% van naar Het aantal bezoeken door deze gebruikers via een licentie stijgt met 247%! Van naar ETV.nl heeft een maatschappelijke opdracht en dient met Oefenen.nl een algemeen maatschappelijk belang. Oefenen.nl kan bijdragen aan en een pijler zijn onder de volwasseneneducatie nieuwe stijl die zowel formeel als non-formeel leren omvat en waarin het educatieve aanbod wordt vormgegeven in samenwerkingsverbanden. Zowel als het gaat om vormen van begeleid leren als individueel leren kunnen gemeenten een belangrijke rol vervullen om samenwerkingsverbanden en educatieve netwerken te formeren. Bibliotheken zijn in die verbanden een belangrijke partij, evenals bedrijven en brancheorganisaties. Vrijwilligers kunnen een belangrijke rol spelen bij digitaal informeel en non-formeel leren. Het is daarbij wel belangrijk dat ze ondersteuning krijgen van docenten. ETV.nl ziet kansen om mensen vooruit te helpen. Met de juiste inzet van digitale middelen en meer aandacht voor non-formeel leren in andersoortige arrangementen kan het flexibeler en goedkoper. Voor de komende jaren ligt het accent op de verdere ontwikkeling naar één leeromgeving voor laagopgeleiden en de opschaling daarvan. Een aandachtspunt hierbij is de bekendheid van Oefenen.nl onder individuele leerders, die leerders die op eigen houtje leren, dus niet in een of andere vorm van begeleid leren. Voor bekendheid en zichtbaarheid is ETV.nl afhankelijk van de samenwerkingspartners, de gebruikers en andere betrokkenen. Zij zijn de ideale ambassadeurs voor Oefenen.nl. Wat moet er gebeuren om meer individuele leerders te bereiken, en wie zorgt hiervoor? In 2013 zetten we nieuwe samenwerkingsverbanden op en bouwen we bestaande samenwerking verder uit. Een aantal voorbeelden: Venster op Amsterdam Het Venster op Amsterdam positioneert zich met het publieksprogramma Leef en leer! steviger in Amsterdam. Met de honorering van een project door het Europees Integratiefonds in oktober kan deze voorziening nog steviger worden uitgebouwd. 5

7 Gemeente Den Haag In 2013 maken meer organisaties via de gemeentelijke licentie gebruik van Oefenen.nl. ROC Mondriaan heeft van de gemeente de opdracht om de licenties in Den Haag uit te rollen. Die uitrol heeft ook plaatsgevonden naar de vo-scholen in Haaglanden. SBCM Met het SBCM, het A&O-fonds voor de sociale werkvoorziening, wordt de op Oefenen.nl gebaseerde SW-portal verder uitgebouwd. Een gratis licentie voor SW-bedrijven zal ook in 2014 mogelijk blijven via SBCM. In het najaar van 2012 start de campagne rond de Persoonlijke Ontwikkelings Impuls (POI). Iedere SW-medewerker kan toegang tot de portal krijgen zonder betrokkenheid van het bedrijf. Het gebruik binnen de SW neemt toe in 2013: Was in 2012 het aantal SW-bedrijven met een licentie 49, in 2013 loopt dat met 24% op tot 61. Het aantal begeleide gebruikers neemt toe van in 202 naar in Het POI-gebruik neemt toe van 95 in 2012 (gestart in november) naar in Totaal zijn er in SW-gebruikers ten opzichte van in Van buiten de SW is er steeds meer interesse in de SW-portal. ROC Mondriaan ROC Mondriaan heeft zowel een Professioneel Account als een Professioneel Plus Account. Binnen het Professioneel Account zijn inmiddels al ruim 800 deelnemers actief. Via het Professioneel Plus Account biedt ROC Mondriaan een aantal taalleerroutes aan bedrijven aan. De basis wordt gevormd door Lees en Schrijf! Taal op je werk. Bibliotheken Met Stichting Bibliotheek.nl is ook voor 2013 een licentie afgesloten voor alle bibliotheken in Nederland. Zij kunnen op twee manieren gebruik maken van Oefenen.nl: bezoekers kunnen met hun thuisaccount oefenen en de bibliotheek kan werken met een Professioneel Account. Ook in bibliotheken neemt het gebruik van Oefenen.nl in 2013 toe: Het aantal bezoeken neemt met ruim 325% toe van in 2012 naar in Het aantal unieke bezoekers stijgt met 224% van in 2012 naar in

8 De bezoeken aan de Klik & Tik-programma s stijgt met 300%: van in 2012 naar in Het aantal unieke Klik & Tik-bezoekers stijgt met 258%: van 833 naar Stichting Lezen & Schrijven/ Taal voor het Leven Het pilotprogramma Taal voor het Leven van Stichting Lezen & Schrijven werkt met een Professioneel Plus Account. Met middelen vanuit het ministerie van OCW worden licenties ingekocht. In de praktijk verstrekt Taal voor het Leven gratis licenties aan organisaties. Dat geeft vooral in de gemeenten Amsterdam en Den Haag onduidelijkheid, vooral voor organisaties die al met een licentie werken. Voor 2014 zijn werkbare afspraken gemaakt. Stimulansz Met Stimulansz en hun in ontwikkeling zijnde portal Webleren wordt gekeken naar het beter op elkaar aansluiten van beide portals om daarmee een rol in het participatiedomein te vervullen. Meerdere gemeenten tonen belangstelling voor Oefenen.nl. De gemeenten Alphen aan den Rijn en Veenendaal starten met licenties in het kader van re-integratie. 7

9 4 Nieuwe programma s en materialen Ook in 2013 wordt Oefenen.nl uitgebreid met nieuwe materialen, verbeteren we gebruiksmogelijkheden van Oefenen.nl en start de ontwikkeling van nieuwe programma s. 4.1 Oefen- en instructiemateriaal Uit en Thuis Uit en Thuis is het nieuwste programma van Lees en Schrijf!, ontwikkeld met middelen vanuit het Actieplan Laaggeletterdheid via het Steunpunt Taal en Rekenen ve. Het is een oefenprogramma voor lezen en schrijven met uitleg en tips. Het gaat over het gewone leven in en om het huis, daarin moet je soms taal- en rekendingen doen. Bijvoorbeeld een briefje lezen, een formulier invullen of uitrekenen hoeveel je moet betalen. Je kunt ook vragen en opdrachten maken in het werkboek (via Uitgeverij Eenvoudig Communiceren). Vanaf eind januari 2013 beschikbaar. Klik hier voor een demo. Taalklas.nl Plus Taalklas.nl Plus leert je zo n 300 nieuwe woorden en zinnen over alledaagse onderwerpen, zoals: Familie, Naar de markt of Naar de bibliotheek. Deze woorden oefen je door te luisteren, lezen en schrijven. Het programma is ontwikkeld met middelen vanuit het Actieplan Laaggeletterdheid via het Steunpunt Taal en Rekenen ve. Taalklas.nl Plus is een vervolg op de eerdere series Taalklas.nl en is een goede opstap naar de Lees en Schrijf!-programma s van ETV.nl. Naast de internetoefeningen op Oefenen.nl zijn er werkbladen, een werkboek (via Uitgeverij Eenvoudig Communiceren) en een app. Voor begeleiders is er een docentenhandleiding. Vanaf eind januari 2013 beschikbaar. In de loop van 2013 voegen we nog spraakoefeningen toe. Klik hier voor een demo. De app is zowel ontwikkeld voor Apple als voor Android. Wat betreft het gebruik van deze gratis app in 2013 het volgende: App itunes (per 01/04/13) Google Play Store (per 19/05/13) Aantal downloads Verdeling over devices ipad iphone ipod Touch 54 Desktop 41 Land Nederland België 240 Frankrijk 146 Spanje 48 UK 45 Samsung Galaxy S3 10,03% Samsung Galaxy S4 9,51% Samsung Galaxy Tab2 7,29% Samsung Galaxy S2 4.82% Samsung Galaxy S3 M 2.86% Nederland 72,79% België 10,29% Polen 1,95% Marokko 1,69% Duitsland 1,30% Taal - Nederlands 33,33% Pools 12,11% Engels (UK) 8,72% Engels (VS) 8,07% Turks 7,16% 8

10 Begrijp je lichaam ETV.nl digitaliseert in samenwerking met het NHG de map Begrijp je Lichaam met een eenvoudige oefenmodule. Deze voorlichtingsmap werd eind 2012 door het CBO, ETV.nl, NHG, LHV, Pharos en Stichting Lezen & Schrijven. Beschikbaar vanaf juni Thuis op School. Mijn kind op het vo Wat kan de school doen om ouders meer te betrekken bij het onderwijs aan hun kinderen? En welke actieve rol kunnen ouders spelen op school en in de klas? Het door de gemeente Den Haag bekostigde programma Thuis op school; mijn kind op het vo biedt professionals veel aanknopingspunten om ouders meer en beter te betrekken bij de school. Het geeft in 15 afleveringen van 8 minuten informatie aan ouders over het voortgezet onderwijs, in het bijzonder over het vmbo. Het programma is een goed instrument om vaders en moeders meer te laten zien over het belang van ouderbetrokkenheid. Het programma is op 19 november gelanceerd. Een brochure voor intermediairs komt begin 2014 ter beschikking. Klik hier voor een demo. ffrekenen De laatste fase van ontwikkeling van het grote rekenprogramma ffrekenen start. Het programma is voor individuele leerders al beschikbaar via Oefenen.nl. ffrekenen gaat uit van veel voorkomende rekensituaties die voor iedereen herkenbaar zijn. Je kunt kiezen uit Theorie en Praktijk. Dit is een product van het APS, Hogeschool Utrecht, Stichting Alfabeter en ETV.nl. Het programma wordt in 2013 verder doorontwikkeld. Klik hier voor een demo. NLvaardig Samen met CINOP en Mister Dutch werken we aan de ontwikkeling van een inburgeringsaanbod via Oefenen.nl onder de naam NLvaardig. Basisniveau NT2. Het gaat om een online aanbod zonder groepslessen, met ondersteuning door vrijwilligers. Leertempo en intensiteit bepaalt de deelnemer zelf. De kwaliteit van docenten en uitvoering wordt geborgd door training en monitoring. Eind 2013 start een pilot bij de gemeente Amsterdam. Met CINOP en Stichting Alfabeter wordt bekeken of er ook een NLvaardigaanbod voor NT1 kan komen met het programma Alfabeter. Zie Verbeteringen gebruiksmogelijkheden Oefenen.nl Doorontwikkeling Volgsysteem De ontwikkeling is ingezet om begeleiders die met het Volgsysteem werken meer te ondersteunen. Halverwege het jaar wordt een aantal instructiefilms toegevoegd die laten zien hoe er met bepaalde aspecten van het Volgsysteem kan worden gewerkt. Onderwerpen zijn o.a. huiswerk toevoegen, deelnemer volgen/resultaten, deelnemer toevoegen/koppelen/ ontkoppelen. Dieuwertje Blok presenteert deze instructiefilms. Deze instructiefilms zijn ontwikkeld met middelen vanuit het Actieplan Laaggeletterdheid via het Steunpunt Taal en Rekenen ve. 9

11 Doorontwikkeling Oefenen.nl In 2013 leggen we meer de focus op het gebruik van Oefenen.nl door de individuele leerder. Met middelen uit het Actieplan laaggeletterdheid via het Steunpunt Taal en Rekenen ve realiseerden we een aantal verbeteringen. Niveaus en niveautoetsje De taalprogramma s krijgen sterren om aan te geven hoe moeilijk het programma is. Voor deelnemers die niet goed weten met hoeveel sterren ze het beste kunnen oefenen, hebben we een niveautoetsje gemaakt. * NT2: niveau 0 A1 ** NT2: niveau A1 / NT1:instroomniveau *** NT1: instroomniveau 1F **** NT1: 1F ***** NT1: 1F 2F Vrij oefenen Om mensen de mogelijkheid te bieden eerst een programma te bekijken zonder een account aan te maken, hebben we nu een demo van de meeste programma s, waarmee bezoekers één hoofdstuk kunnen bekijken. Dat zijn: Aan het werk Begrijp je lichaam De bibliotheek Gespierde Taal IK.JIJ.WIJ Kijk op geld Eten en weten Uit en Thuis Op stage! Taalklas.nl Plus Thuis op school Demo voor eindgebruikers Een demo voor eindgebruikers met ook aandacht voor de moeilijkheidsgraad met sterretjes van taalprogramma s en de hieronder genoemde 10 steuntalen. 10

12 Steuntalen Verder breiden we op verzoek en met middelen van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Oefenen.nl uit met audio in tien steuntalen. De steuntalen sluiten aan op de meest voorkomende talen op Oefenen.nl die in het gebruikersonderzoek staan (zie hoofdstuk 4). Je hoort de audio in de uitleg van de online coach Jomi, in de video met uitleg en op de pagina Taal en de niveautoets. Ook is de uitleg van alle oefeningen in Taalklas.nl in de tien talen vertaald. 4.3 In ontwikkeling In 2013 starten we met de ontwikkeling van nieuwe oefen- en instructiematerialen, maar ook met ondersteunend materiaal voor begeleiders/docenten. Klik & Tik. De basis Het derde Klik & Tik-programma. Daarmee ontstaat een reeks programma s die een groot deel van de standaarden en eindtermen voor de volwasseneneducatie voor digitale vaardigheden afdekt. Bij de ontwikkeling van dit derde programma Klik & Tik. De basis wordt rekening gehouden met de wensen voor aanvullende materialen. Zo komt er een introductiefilm, bestaand uit drie delen, die geschikt is voor plenair gebruik voorafgaand aan een cursus. Er komt een werkboek voor leerders dat de drie programma s met elkaar verbindt en een handleiding voor docenten en begeleiders. Ook komt er een leerroute voor licentiehouders van een Professioneel Plus Account. Die is samengesteld uit materiaal van de drie Klik & Tik-programma s en uit andere programma s op Oefenen.nl. Klik hier voor een filmpje. 10 modulen Lezen en Schrijven bij de Lees en Schrijf!-programma s Deze komen in 2014 beschikbaar onder de titels Lees en Schrijf! Extra Lezen en Lees en Schrijf! Extra Schrijven. Lees en Schrijf! Extra Spelling/Grammatica Een herziening van Lees en Schrijf! Extra oefeningen. Het programma wordt afgestemd op de eisen in de standaarden en eindtermen ve. Daarmee komen drie programma s beschikbaar: op instroomniveau, op niveau 1F en op niveau 2F. Deze worden gekoppeld aan NLvaardig. NT1. Deze programma s komen beschikbaar in het voorjaar van

13 Didactiekfilms Met het in gebruik nemen van het Volgsysteem van Oefenen.nl en de licentiestructuur blijkt dat begeleiders ook behoefte hebben aan ondersteuning. Niet alleen hulp bij de werking van het Volgsysteem zoals de instructiefilms die in paragraaf 3.2 staan beschreven, maar ook inhoudelijk. In 2009 gaven we het Handboek NT1, Voor docenten en opleiders uit. Begin 2013 gaat de drukker failliet. We kiezen ervoor dit handboek niet te continueren. De belangrijkste reden om dit niet te continueren ligt in de inhoud. Die is inmiddels wel verouderd. Het Aanvalsplan laaggeletterdheid heeft geleid tot nieuwe inzichten en aanpakken, al was het alleen maar de digitale component. Daarnaast verandert het speelveld in de educatie. Per 2015 gaat het educatiebudget naar de gemeenten en wordt de verplichte besteding bij roc s los gelaten. En er is een verschuiving richting vrijwilligers als het gaat om begeleiding van deelnemers. Deze vrijwilligers hebben over het algemeen geen kennis van didactiek van lezen en schrijven en zeker niet van didactiek voor laagopgeleiden en laaggeletterden. In eerste instantie is gekeken of er een update van het handboek plaats kon vinden in een vorm die meer past bij nu: korter en met tips en trucs. Zodat ook vrijwilligers snel didactisch repertoire tot zich kunnen nemen dat kwalitatief is. Dat bleek financieel niet haalbaar. Vervolgens is gesproken of het niet mogelijk zou zijn om didactische handelingen in korte filmpjes te illustreren. We starten eind 2013 met de ontwikkeling van 10 didactiekfilms. Klik hier voor een fragment van de pilotaflevering. 12

14 5 Onderzoek en publicaties 5.1 Gebruikersonderzoek In het voorjaar verschijnt Smit, S. en D. Camo: Gebruikersonderzoek Oefenen.nl 2012, Een kwantitatief onderzoek onder actieve en niet-actieve accounthouders van de portal Oefenen.nl van ETV.nl. Rotterdam: NextValue Research, mei In opdracht van Steunpunt Taal en Rekenen ve en Stichting Expertisecentrum ETV.nl. De onderzoeksdoelstellingen waren de volgende: inzicht creëren in het bereik en de mate van het gebruik van Oefenen.nl, zo mogelijk met behulp van de aanwezige bezoekersen gebruikersdata; inzicht creëren in achtergronden van actieve gebruikers van Oefenen.nl, zo mogelijk met behulp van de aanwezige bezoekersen gebruikersdata; inzicht creëren in achtergronden van niet-actieve geregistreerde bezoekers en redenen dat zij Oefenen.nl niet of weinig gebruiken, zo mogelijk met behulp van de aanwezige bezoekers- en gebruikersdata. NextValue Research combineerde drie dataverzamelingmethoden: een analyse van de bruikbare bezoekers- en gebruikersdata van Oefenen.nl; een telefonische enquête onder actieve bezoekers (gebruikers van de Lees en Schrijf!-programma s) van Oefenen.nl; een internetenquête onder niet-actieve bezoekers van Oefenen.nl. Er deden accounthouders mee aan het onderzoek. Een aantal conclusies: Bezoeken en bezoekers Oefenen.nl kent in 2012 ruim 1,4 miljoen accounts (in 2013 gestegen naar 1,6 miljoen). De site trekt dus veel bezoekers. In 2012 alleen al bezochten volgens Google Analytics ruim 320 duizend unieke bezoekers de site. Hiervan waren er ruim nieuwe bezoekers. In 2012 zijn terugkerende bezoekers. De gemiddelde duur van een bezoek aan de website is ruim 14 minuten. Van de accounts die in 2012 zijn aangemaakt hebben bezoekers minimaal twee oefeningen gemaakt, bezoekers hebben minimaal één module of hoofdstuk gemaakt en mensen hebben minimaal één programma gemaakt. Kenmerken van bezoekers De meeste bezoekers zijn 30 tot 55 jaar (43%) of jonger dan 30 (42%). 61% Van de bezoekers is vrouw. 64% Van de actieve gebruikers zijn mensen die het Nederlands als tweede taal leren. 65% Is lager tot middelbaar opgeleid. 65% Is werkzaam of op zoek (18%) naar werk. Onder actieve en niet-actieve accounthouders vormen NT2-leerders de grootste groep. Niet-actieve (potentiële) leerders zijn hoger opgeleid dan actieve leerders. Niet-actieve leerders zijn ook wat vaker 55 jaar of ouder. 13

15 Gebruik Actieve gebruikers gebruiken de materialen het vaakst thuis. Daarnaast ook regelmatig op school of in cursusverband. Een overgrote meerderheid (88%) van de actieve gebruikers oefent (ook) zelfstandig en heeft daarbij ook meestal geen behoefte aan begeleiding. Een deel (30%) van deze actieve gebruikers heeft daarbij wel behoefte aan begeleiding of geeft de voorkeur aan het oefenen in een klassikale context. 74% Kiest de oefeningen (ook) op programma (Lees en Schrijf!,Taalklas.nl, Klik & Tik). Lang niet alle geïnteresseerden gaan echter al daadwerkelijk aan de slag met de oefenmaterialen. Na ruim een jaar heeft maar zo n 30% van de accounthouders een hoofdstuk of module van één van de programma s afgerond. Het woord maar staat tussen haakjes, want het gaat wel in 2011 om ruim en in 2012 om ruim nieuwe accounthouders die daadwerkelijk oefenen! Taalklas.nl wordt door de grootste groep leerders gebruikt. Actieve leerders komen veel vaker met Oefenen.nl in aanraking via een cursus of opleiding dan niet-actieve leerders. Dat betekent niet dat niet-actieve leerders niet oefenen omdat zij de oefeningen alleen met hulp zouden kunnen of te moeilijk vinden. De belangrijkste opgegeven reden is geen tijd, gevolgd door weer naar school gaan (vooral NT2-ers). De koppeling van het oefenmateriaal aan een cursus of school lijkt de belangrijkste factor voor actief gebruik van het materiaal. Dat geldt voor de NT1-leerders nog meer dan voor de NT2-leerders. De actieve gebruikers waarderen hun tevredenheid met de manier van oefenen op Oefenen.nl met gemiddeld een 8,2! Er zijn dus kansen en mogelijkheden om nog meer actieve leerders te krijgen en dat is gegeven de ontwikkelingen in de volwasseneneducatie belangrijk. Een aanbeveling voor beleidsmakers is verbeteringen te stimuleren die gericht zijn op het vergroten van het gebruik van de aangeboden online oefenmaterialen door de doelgroepen die op deze wijze bereikt worden. Een andere aanbeveling is onderzoek naar de inzet van digitale leermiddelen te stimuleren: naar de waarde, het rendement en de optimalisering voor de overdracht van basisvaardigheden aan laagopgeleide, anderstalige en laaggeletterde volwassenen. Klik hier voor een visuele presentatie van de resultaten. 5.2 Data analyse Het is van belang goed grip te hebben op data om steeds tot verbetering te komen van Oefenen.nl en de oefenmaterialen. Daarnaast kunnen data inzicht geven in de effecten en het leergedrag van de gebruikers. Daarover is nog onvoldoende bekend, mede omdat non-formeel leren niet makkelijk te meten is. Op dit moment kunnen veel data worden gegenereerd uit logfiles van Oefenen.nl, maar deze data kunnen op dit moment nog niet goed in onderlinge samenhang worden geanalyseerd. Het Gebruikersonderzoek maakt duidelijk dat ETV.nl nog aan het begin staat van de mogelijkheden die gebruikersdata kunnen bieden. Nadere discussie en onderzoek zijn nodig over een geschikte methode voor het verzamelen en analyseren van data voor Oefenen.nl. Eind 2013 start een onderzoek bij een aantal licentieafnemers naar wat zij voor data uit Oefenen.nl zouden willen zien. Het rapport wordt rond april 2014 opgeleverd. Ter voorbereiding op deze verkenning brachten we eind september een bezoek aan onze Ierse partner, de National Literacy Adult Agency (NALA). We hebben informatie en kennis 14

16 uitgewisseld over hoe zij gegevens verzamelen en analyseren van en hoe wij dat doen van Oefenen.nl. 5.3 Publicaties Ter ondersteuning van de Projectenparade op 21 maart van Stimulansz waar we met CINOP aanwezig waren verscheen een uitgave van Sprank. Opinieblad voor participatie, werk en inkomen, 7 maart Daarin droegen Matthieu Mes van CINOP en Ben Vaske bij met de bijdrage Online (taal)leren: Hoe bereik je meer met minder? Om meer in het sociale domein zichtbaar te worden zijn we coauteur van twee artikelen in Sociaal Bestek. De eerste bijdrage samen met Thomas Bersee, onderwijsadviseur bij Cubiss, verschijnt in het augustus/september-nummer (nr. 8/9) onder de titel Naar een volwasseneneducatie nieuwe stijl. De tweede samen met Ed Klute, directeur van Mira Media, verschijnt op 1 november a.s. onder de titel Digitaal leren waar het kan, persoonlijk waar het moet. (nr. 11). Klik hier voor het artikel Klik hier voor het artikel Voor de internationale conferentie ICT for Language Learning op 14 en 15 november in Florence verzorgden we niet alleen een presentatie, maar verscheen ook de volgende bijdrage: B. Vaske and A. Schrijvers-van de Peppel: Digital Learning: A Breakthrough for Low-Skilled Adults. In: ICT for Language Learning, Conference Proceedings th Conference Edition.Libreriauniversitaria.it Edizione Webster srl, 2013, p

17 6 Resultaten Statistieken Algemene bezoekcijfers (Google Analytics) ETV.nl Oefenen.nl Bezoeken Unieke Bezoekers Pageviews Tijd op site 00:04:12 00:06:32 00:05:35 00:04:08 Het gebruik van de ETV.nl daalt verder, terwijl het gebruik van Oefenen.nl verder toeneemt. Algemeen oefenprogramma's Totaal Vrij Prof. account Bezoeken Unieke Bezoekers Aantal accounts Tijd op site 00:14:16 00:14:53 00:14:16 00:14:44 00:15:47 00:15:33 Programma s af Afleveringen Het gebruik van de oefenprogramma s op Oefenen.nl stijgt sterker dan de algemene bezoekcijfers van de portal Oefenen.nl. Daaraan zie je dat de gebruikers meer doen op Oefenen.nl dan in Top 10 van best bezochte programma s Taalklas.nl (1-12) Taalklas.nl (1-12) Taalklas.nl (13-24) Taalklas.nl (13-24) Eten en Weten Taalklas.nl Plus Aan het werk Uit en Thuis Lees en Schrijf! Eten en Weten Algemeen De Bibliotheek Lees en Schrijf! Algemeen Lees en Schrijf! Geld en rekenen Klik & Tik. Het internet op Lees en Schrijf! Aan het werk Extra Klik & Tik Lees en Schrijf! Het internet op Lees en Schrijf! Gezondheid Extra Lees en Schrijf! Geld en rekenen Taalklas.nl blijft het meest gebruikte programma op Oefenen.nl. 16

18 Top 10 van best bezochte programma s op ETV.nl Taalklas.nl Taalklas.nl Aan het werk Aan het werk Woordwijzer Lees en Schrijf! Lees en Schrijf! Taalklas Eten en Weten Woordwijzer Taalklas Aan het werk blijven Aan het werk blijven Doe maar gewoon De Thuisdokter Wegwijs in Nederland Gewoon! Hoezo gewoon? Klik & Tik. Het internet op Doe maar gewoon De Thuisdokter Ook op ETV.nl is Taalklas.nl het vaakst bezocht. Je ziet hier ook dat oudere programma s met alleen beeldmateriaal zoals Woordwijzer, Doe maar gewoon en De Thuisdokter nog steeds veel gebruikt worden. Sociale Werkvoorziening (SBCM) Aantal SW-bedrijven met licentie Aantal begeleide gebruikers POI-gebruikers Totaal gebruikers Het aantal SW-bedrijven dat met de SW-portal werkt stijgt in 2013 met 24% ten opzichte van Het aantal gebruikers stijgt met 589%: van naar Top 10 van meest actieve SW-bedrijven Wedeo Fivelingo Diamant Groep Hameland Pantar Relim Landgraaf Lander Wedeo DZB Leiden Diamant Groep Permar Lander Iederz Groningen Pantar Haeghe groep Felua Groep Amfors BSW Breda De Welplaat Permar Er komen veel nieuwe actieve SW-bedrijven in de top 10. Dat wil niet zeggen dat de dalers het slecht doen. Ook daar stijgt het aantal gebruikers. 17

19 Bibliotheken Bezoeken Oefenen.nl Unieke bezoekers Oefenen.nl Bezoeken Klik & Tik Unieke bezoekers Klik & Tik Het aantal bezoeken in bibliotheken stijgt in 2013 met zo n 326% ten opzichte van 2012: van naar Top 10 van meest actieve bibliotheken Breda Breda Amsterdam Amsterdam Oosterschelde Oss Tholen Heerlen BAS AtotZ Oss Den Haag Nijmegen West- Achterhoek BAS AtotZ Utrecht BAS Midden-Brabant Enschede Den Haag Heerlen West-Achterhoek Kerkrade Bij de actieve bibliotheken is heeft het aantal gebruikers in 2013 een vlucht genomen. YouTube Het YouTube-kanaal van ETV.nl krijgt een steeds belangrijkere rol. We plaatsen daarop bestaande videocontent, maar voegen ook nieuwe toe. Begin januari 2009 starten we hiermee. In 2012 staan er inmiddels 192 afleveringen op die bijna keer worden bekeken. Begin december 2013 zijn de inmiddels 342 afleveringen en promo s (waarvan 118 openbaar) in totaal keer bekeken. In 2011 abonneren 90 mensen zich op het kanaal, in 2012 komen daar 271 abonnees bij en 2013 eindigt met ruim abonnees. Werkboeken Aan de verspreiding van de werkboeken die sinds medio 2012 weer verspreid werden via de Nationale bellijn Leer Lezen en Schrijven komt eind 2013 een eind. Ondanks afspraken die daarover werden gemaakt blijft er toch een flinke administratieve druk. De invoering van Europese SEPA-wetgeving in 2014 zorgt er voor dat we stoppen met de verspreiding van werkboeken via de bellijn. De administratieve druk daarmee neemt alleen maar toe. Vanaf 1 januari 2014 kunnen de werkboeken alleen nog besteld worden via de website 18

20 7 Verkorte jaarrekening en accountantscontrole 19

21 De opdracht is om in de toekomst te draaien op een gezonde en toekomstvaste financiële basis om de kwaliteit en continuïteit te borgen, vooral van Oefenen.nl. Evenals in 2012 lukt dat ook in 2013 goed en dat heeft zijn weerslag op het resultaat. Het resultaat is geoormerkt aan diverse activiteiten 20

22 8 Bestuurssamenstelling Per 1 september stopt Jos Leenhouts als voorzitter van het bestuur. Per 15 september treedt Pierre Heijnen, bestuursvoorzitter ROC Mondriaan, als voorzitter toe tot het bestuur. Het bestuur bestaat verder uit Nan van Schendel (directeur Bibliotheek Gouda) en Gerrie van Sunder, penningmeester (directeur/bestuurder Felua-groep). Ben Vaske, directeur, is ambtelijk secretaris. 21

WE LEREN ALTIJD 10 JAAR ETV.NL

WE LEREN ALTIJD 10 JAAR ETV.NL WE LEREN ALTIJD 10 JAAR ETV.NL OEFENEN.NL, VOOR BASISVAARDIGHEDEN EN KENNIS EENVOUDIG TE BEGRIJPEN ONLINE MATERIAAL WAAR WE MET ALLE PLEZIER GEBRUIK VAN MAKEN BIJ ONZE COMPUTERLESSEN VOOR EN DOOR BUURTBEWONERS.

Nadere informatie

TRAINING WERKEN MET. Training Werken met. Ella Bohnenn Fouke Jansen. In opdracht van Stichting Expertisecentrum ETV.nl

TRAINING WERKEN MET. Training Werken met. Ella Bohnenn Fouke Jansen. In opdracht van Stichting Expertisecentrum ETV.nl ... WERKEN MET TRAINING Ella Bohnenn Fouke Jansen In opdracht van Stichting Expertisecentrum ETV.nl Stichting Expertisecentrum ETV.nl Lange Voorhout 9 2514 EA Den Haag Postbus 556 2501 CN Den Haag T 070-3765490

Nadere informatie

Digitaal vaardig worden met Klik & Tik

Digitaal vaardig worden met Klik & Tik Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Digitaal vaardig worden met Klik & Tik Jomi Ririmasse & Ben Vaske NT1-conferentie Woerden, 16 januari 2019 Wie zijn we? Oefenen.nl stelt mensen in staat om digitaal

Nadere informatie

Jaarverslag 2014. Stichting Expertisecentrum ETV.nl

Jaarverslag 2014. Stichting Expertisecentrum ETV.nl J aarver sl ag 2014 St i cht i ngexper t i secent r um ETV. nl Jaarverslag 2014 Stichting Expertisecentrum ETV.nl Voorwoord De aandacht voor laagopgeleiden en basisvaardigheden, maar ook voor laaggeletterdheid

Nadere informatie

Oefenen.nl = Volwasseneneducatie nieuwe stijl E-learning Maatwerk voor gemeenten Flexibel en kostenbesparend Laagdrempelig

Oefenen.nl = Volwasseneneducatie nieuwe stijl E-learning Maatwerk voor gemeenten Flexibel en kostenbesparend Laagdrempelig Oefenen.nl = Volwasseneneducatie nieuwe stijl E-learning Maatwerk voor gemeenten Flexibel en kostenbesparend Laagdrempelig Weten hoe Oefenen.nl uw organisatie kan helpen? www.etv.nl Oefenen.nl Wet Educatie

Nadere informatie

Jaarverslag 2012 Stichting Expertisecentrum ETV.nl

Jaarverslag 2012 Stichting Expertisecentrum ETV.nl Jaarverslag 2012 Stichting Expertisecentrum ETV.nl We leren altijd Inhoud Voorwoord 2 1 Invoering licenties 3 2 Oefenen.nl 6 3 Nieuwe programma s 9 4 Resultaten 13 5 Onderzoeken 16 6 Verkorte jaarrekening

Nadere informatie

SW-PORTAL VOOR BASISVAARDIGHEDEN

SW-PORTAL VOOR BASISVAARDIGHEDEN WERKEN MET TRAINING SW-PORTAL VOOR BASISVAARDIGHEDEN Stichting Expertisecentrum ETV.nl Lange Voorhout 9 2514 EA Den Haag Postbus 556 2501 CN Den Haag T 070-3765490 E W expertisecentrum@etv.nl www.etv.nl

Nadere informatie

Online taalleren met professionele ondersteuning

Online taalleren met professionele ondersteuning Online taalleren met professionele ondersteuning Met NLvaardig volgen deelnemers hun taaltraject volledig online. Natuurlijk onder enthousiaste professionele begeleiding. Geen groepslessen dus, cursisten

Nadere informatie

Om van gewone dingen meer te weten

Om van gewone dingen meer te weten Een brede verkenning naar het gebruik en de waarde van ETV.nl-materialen in non-formele educatie voor volwassenen - SAMENVATTING - COLOFON Titel :. Een brede verkenning naar het gebruik en de waarde van

Nadere informatie

Gebruikersonderzoek Oefenen.nl

Gebruikersonderzoek Oefenen.nl 2012 Gebruikersonderzoek Oefenen.nl Een kwantitatief onderzoek onder actieve en niet-actieve accounthouders van de portal Oefenen.nl van ETV.nl. [ A d r e s v a n b e d r i j f ] Gebruikersonderzoek Oefenen.nl

Nadere informatie

WE LEREN ALTIJD 10 JAAR ETV.NL

WE LEREN ALTIJD 10 JAAR ETV.NL WE LEREN ALTIJD 10 JAAR ETV.NL STERK DOOR SAMENWERKING DE OPENBARE BIBLIOTHEEK AMSTERDAM WERKT NAUW SAMEN MET ETV.NL. IN DE BIBLIOTHEKEN ÉN DAARBUITEN PROFITEREN DUIZENDEN AMSTERDAMMERS DAARVAN. ZIJ KRIJGEN

Nadere informatie

Aan de slag met leer- en toetsmateriaal voor volwassenen

Aan de slag met leer- en toetsmateriaal voor volwassenen Aan de slag met leer- en toetsmateriaal voor volwassenen Op weg naar opleidingen VE Wetswijziging per 1-1-2013 Opleidingen Taal en Rekenen 1F Opleidingen Taal en Rekenen 2F Noodzaak aanwezigheid professionele

Nadere informatie

Onderzoeken en publicaties Oefenen.nl

Onderzoeken en publicaties Oefenen.nl Onderzoeken en publicaties Oefenen.nl 2019 Greef, M. de: De Liedjeskast zorgt voor een betere ondersteuning voor leerlingen. Vrije Universiteit Brussel/UNESCO Chair of Adult Education, 2019. Leren in de

Nadere informatie

Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl

Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Laaggeletterd of laagopgeleid: Over wie hebben we het eigenlijk? Ben Vaske Thema-middag De Gebruiker Centraal Utrecht 19 april 2017 Inhoud 1. Wie zijn we? 2. Over

Nadere informatie

Aan de slag met leer- en toetsmateriaal voor volwassenen

Aan de slag met leer- en toetsmateriaal voor volwassenen Aan de slag met leer- en toetsmateriaal voor volwassenen Op weg naar opleidingen VE Wetswijziging per 1-1-2013 Opleidingen Taal en Rekenen 1F Opleidingen Taal en Rekenen 2F Noodzaak aanwezigheid professionele

Nadere informatie

Jaarverslag 2015 Stichting Expertisecentrum ETV.nl

Jaarverslag 2015 Stichting Expertisecentrum ETV.nl Jaarverslag 2015 Stichting Expertisecentrum ETV.nl Jaarverslag 2015 Stichting Expertisecentrum ETV.nl 1 Voorwoord We leren altijd is niet alleen de pay-off die bij de Why van ETV.nl past, maar die ook

Nadere informatie

Programma s in oefenen.nl

Programma s in oefenen.nl Programma s in Hieronder staat een overzicht van programma's zoals die op /SW en de bijbehorende beeldbank staan. Over Oefenen.nl is de e-learning portal van Expertisecentrum ETV.nl en richt zich op laag

Nadere informatie

Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Ben Vaske

Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Ben Vaske Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Ben Vaske Digi Challenge, Amsterdam, 6 maart 2018 Inhoud 1. Wie zijn we? Wat doen we? 2. Doel groepen 3. De portal Oefenen.nl 4. Belangrijkste programma s 5. Volgsysteem

Nadere informatie

Handleiding Beheeromgeving Oefenen.nl versie 5.0

Handleiding Beheeromgeving Oefenen.nl versie 5.0 Handleiding Beheeromgeving Oefenen.nl versie 5.0 Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Foundation House Koninginnegracht 15 2514 AB DEN HAAG 070 762 2 762 info@oefenen.nl www.oefenen.nl Inhoudsopgave Inleiding

Nadere informatie

Handleiding Beheeromgeving Oefenen.nl versie 3.0

Handleiding Beheeromgeving Oefenen.nl versie 3.0 Handleiding Beheeromgeving Oefenen.nl versie 3.0 Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Foundation House Koninginnegracht 15 2514 AB DEN HAAG 070 762 2 762 info@oefenen.nl www.oefenen.nl Inhoudsopgave Inleiding

Nadere informatie

Taal en rekenen. in de volwasseneneducatie ABC. Standaarden en eindtermen ve 30% en rekenen

Taal en rekenen. in de volwasseneneducatie ABC. Standaarden en eindtermen ve 30% en rekenen 2F Taal en rekenen abc ABC taal 1FHandreiking Standaarden en eindtermen ve in de volwasseneneducatie 30% en rekenen 75 Taal en rekenen in de volwasseneneducatie In opdracht van het ministerie van OCW heeft

Nadere informatie

Klik & Tik. De start. Docentenhandleiding

Klik & Tik. De start. Docentenhandleiding Klik & Tik. De start Docentenhandleiding Ella Bohnenn Fouke Jansen Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Foundation House Koninginnegracht 15 2514 AB DEN HAAG 070 762 2 762 info@oefenen.nl www.oefenen.nl

Nadere informatie

Aanvalsplan laaggeletterdheid en de toekomst van de volwasseneneducatie

Aanvalsplan laaggeletterdheid en de toekomst van de volwasseneneducatie Aanvalsplan laaggeletterdheid en de toekomst van de volwasseneneducatie Ina den Hollander Weert, 19 mei 2011 Kenniscirkel Leven Lang Leren Brabantse en Limburgse bibliotheken Wat is laaggeletterdheid?

Nadere informatie

Jaarverslag Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Foundation House Koninginnegracht AB DEN HAAG

Jaarverslag Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Foundation House Koninginnegracht AB DEN HAAG Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Foundation House Koninginnegracht 15 2514 AB DEN HAAG 070 762 2 762 info@oefenen.nl www.oefenen.nl 2017 In vogelvlucht Het jaar 2017 is het jaar van De Liedjeskast.

Nadere informatie

Initiatiefnemer Ben Vaske, Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl. Projectmanagement Claudette Verpalen, Utrecht

Initiatiefnemer Ben Vaske, Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl. Projectmanagement Claudette Verpalen, Utrecht Klik & Tik Werkboek Dit werkboek is ontwikkeld door Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl in het kader van het Actieplan Laaggeletterdheid 2012-2015 Geletterdheid in Nederland en mogelijk gemaakt door

Nadere informatie

Beter digitaal begeleiden: Handreiking digitale vaardigheden voor docenten en begeleiders

Beter digitaal begeleiden: Handreiking digitale vaardigheden voor docenten en begeleiders Beter digitaal begeleiden: Handreiking digitale vaardigheden voor docenten en begeleiders Kennissessie Digisterkerdag 11 oktober 2018 Miryam de Hoo mhoo@cinop.nl 06-12459877 Met welke vraag bent u hier

Nadere informatie

Servicedocument wijziging wetgeving Educatie

Servicedocument wijziging wetgeving Educatie Servicedocument wijziging wetgeving Educatie Op 9 juli 2014 is het wetsvoorstel tot wijziging van onder meer de Wet participatiebudget en de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB) inzake het invoeren van

Nadere informatie

Oefenen.nl/sw: Inhoud

Oefenen.nl/sw: Inhoud Docenten en Begeleiders Instructiekaart Oefenen.nl/sw: Inhoud Wat vindt u op Oefenen.nl? Programma s (via www.oefenen.nl/sw) Vaardigheden: taal, rekenen, digitale vaardigheden (internet). Thema s: werk,

Nadere informatie

Nulmeting leermiddelen laaggeletterdheid

Nulmeting leermiddelen laaggeletterdheid Een inventarisatie van lesmaterialen en toetsen taal, rekenen en digitale vaardigheden voor laaggeletterden. Een inventarisatie van lesmaterialen en toetsen taal, rekenen en digitale vaardigheden voor

Nadere informatie

Handleiding. Volgsysteem v2.2. Professioneel Account

Handleiding. Volgsysteem v2.2. Professioneel Account Handleiding Volgsysteem v2.2 Professioneel Account Inhoudsopgave Inleiding 2 1 Inloggen 3 2 Het menu 4 3 Groepen 5 4 Deelnemers 6 5 Huiswerk 9 6 Extra materiaal 11 7 Resultaten 12 8 Berichten 13 9 Forum

Nadere informatie

Handleiding Volgsysteem Oefenen.nl versie 3.0

Handleiding Volgsysteem Oefenen.nl versie 3.0 Handleiding Volgsysteem Oefenen.nl versie 3.0 Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Foundation House Koninginnegracht 15 2514 AB DEN HAAG 070 762 2 762 info@oefenen.nl www.oefenen.nl Inhoudsopgave Inleiding

Nadere informatie

Jaarverslag Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl

Jaarverslag Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Jaarverslag 2016 Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Jaarverslag 2016 Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Voorwoord Oefenen.nl wordt in 2016 zo n 12% meer bezocht dan in 2015 en het aantal paginaweergaven

Nadere informatie

Jaarverslag Stichting Expertisecentrum ETV.nl. We leren altijd

Jaarverslag Stichting Expertisecentrum ETV.nl. We leren altijd Jaarverslag 2011 Stichting Expertisecentrum ETV.nl We leren altijd Inhoud Voorwoord 2 1 Implementatie businessplan 3 2 Oefenen.nl 4 3 Nieuwe programma s 10 4 Resultaten 15 5 Onderzoeken 17 6 Verkorte jaarrekening

Nadere informatie

Naar een duurzame regionale infrastructuur voor scholing van laaggeletterden en laagopgeleiden. Festival van het Leren 2015

Naar een duurzame regionale infrastructuur voor scholing van laaggeletterden en laagopgeleiden. Festival van het Leren 2015 Naar een duurzame regionale infrastructuur voor scholing van laaggeletterden en laagopgeleiden Festival van het Leren 2015 Europese agenda Adult Learning Waarom een Europese agenda voor Adult Learning

Nadere informatie

Zie voor volledige tekst Staatscourant: ministeriële regeling met de standaarden en eindtermen voor de opleiding digitale vaardigheden

Zie voor volledige tekst Staatscourant: ministeriële regeling met de standaarden en eindtermen voor de opleiding digitale vaardigheden Notitie Digisterker-cursussen en de WEB-gelden Versie december 2017 Op 29 september 2017 is de ministeriële regeling met de standaarden en eindtermen voor de opleiding digitale vaardigheden 1 gepubliceerd

Nadere informatie

ICALT. E-learning. Een gratis training in het gebruik van een lesobservatie-instrument

ICALT. E-learning. Een gratis training in het gebruik van een lesobservatie-instrument ICALT E-learning Een gratis training in het gebruik van een lesobservatie-instrument Het observeren van een les Observeert u uw collega s wel eens als zij lesgeven? En zoekt u naar een geschikte manier

Nadere informatie

Training voor Begeleiders. Edo Postma ProBiblio Anne-Lies Schrijvers-van de Peppel - ETV

Training voor Begeleiders. Edo Postma ProBiblio Anne-Lies Schrijvers-van de Peppel - ETV Training voor Begeleiders Edo Postma ProBiblio Anne-Lies Schrijvers-van de Peppel - ETV Programma Sociale Media Doelgroep Het programma Klik & Tik Community Kliks Begeleiding van de Doelgroep Mediawijsheid

Nadere informatie

Ondersteuning en certificering van digitaal leren voor laagopgeleiden

Ondersteuning en certificering van digitaal leren voor laagopgeleiden Ondersteuning en certificering van digitaal leren voor laagopgeleiden Kaders voor een digitale leer- en oefenomgeving Onderzoekssamenvatting Drs. Maurice de Greef Onderzoeker, Adviseur en Trainer Artéduc

Nadere informatie

Beleidsplan Stichting Expertisecentrum ETV.nl Bijlage VI

Beleidsplan Stichting Expertisecentrum ETV.nl Bijlage VI Beleidsplan Stichting Expertisecentrum ETV.nl 2015-2016 Bijlage VI Ontstaansreden Stichting Expertisecentrum ETV.nl (ETV.nl) is begin van deze eeuw (2002) gestart als vernieuwend initiatief om de groep

Nadere informatie

VIME NT1 Competenties en training voor vrijwilligers

VIME NT1 Competenties en training voor vrijwilligers VIME NT1 Competenties en training voor vrijwilligers december 2018 Competenties van vrijwilligers Als het gaat om de inzet van vrijwilligers in educatieve trajecten onderscheiden we twee soorten competenties:

Nadere informatie

WE LEREN ALTIJD 10 JAAR ETV.NL BOUWEN AAN EEN LEEROMGEVING VOOR LAAGOPGELEIDEN 21

WE LEREN ALTIJD 10 JAAR ETV.NL BOUWEN AAN EEN LEEROMGEVING VOOR LAAGOPGELEIDEN 21 WE LEREN ALTIJD 10 JAAR ETV.NL BOUWEN AAN EEN LEEROMGEVING VOOR LAAGOPGELEIDEN 21 22 BOUWEN AAN EEN LEEROMGEVING VOOR LAAGOPGELEIDEN OP HET DIGITALE PAD WELKE SCHOOL KAN ZEGGEN DAT ZE 127.000 STUDENTEN

Nadere informatie

Vrijwilligersmodel NT1. december 2018

Vrijwilligersmodel NT1. december 2018 Vrijwilligersmodel NT1 december 2018 Kwaliteitsverbetering bij inzet vrijwilligers in educatieve trajecten NT1 De laatste jaren zien we binnen de non-formele maar ook de formele volwasseneneducatie een

Nadere informatie

Monitor Klik & Tik [Voorbeeldbibliotheek]

Monitor Klik & Tik [Voorbeeldbibliotheek] Monitor Klik & Tik [Voorbeeldbibliotheek] Meting 2012-2013 - Voorbeeld van de individuele rapportage voor deelnemende bibliotheken.- Inhoud 1. Inleiding... 1 2. Over de dienstverlening rondom Klik & Tik

Nadere informatie

Studiedag Voorleesexpress

Studiedag Voorleesexpress Studiedag Voorleesexpress November 2016 Ed Klute & Nural Örücü Programma Introductie Mira Media + projecten Interculturele Mediawijsheid / mediaopvoeding Digitale vaardigheden & Digitale kloof Onze doelgroepen

Nadere informatie

De methodiek achter Taal voor het Leven. Taalopdrachten en Startpakket

De methodiek achter Taal voor het Leven. Taalopdrachten en Startpakket De methodiek achter Taal voor het Leven Taalopdrachten en Startpakket Even voorstellen: Tessa van Velzen Ellen Pattenier Pauline Bos Anneke Jansen Wim Matthijsse Vrijwilligers.. Programma Taalopdrachten

Nadere informatie

Docentenhandleiding. PC-vaardig - plus

Docentenhandleiding. PC-vaardig - plus Docentenhandleiding PC-vaardig - plus Titel Docentenhandleiding PC-vaardig - plus Eerste druk December 2017 De docentenhandleiding PC-vaardig - plus is een onderdeel van de WERK-portal.nl. De WERK-portal.nl

Nadere informatie

Scholingsaanbod najaar 2013. voor actieve vrijwilligers van ANBO

Scholingsaanbod najaar 2013. voor actieve vrijwilligers van ANBO Scholingsaanbod najaar 2013 voor actieve vrijwilligers van ANBO Inhoudsopgave 1. Voorwoord... 3 2.... 4 3. Aanbod... 5 3.1 Workshop Webmaster... 5 3.2 Workshop Beleidsbeïnvloeding Wmo... 6 3.3 Workshop

Nadere informatie

Maatschappelijke Ontwikkeling Ingekomen stuk D6 (PA 17 april 2013) Beleidsontwikkeling. Datum uw brief

Maatschappelijke Ontwikkeling Ingekomen stuk D6 (PA 17 april 2013) Beleidsontwikkeling. Datum uw brief Ingekomen stuk D6 (PA 17 april 2013) Aan de gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 323 59 92 E-mail gemeente@ nijmegen.nl Postadres Postbus 9105 6500

Nadere informatie

WE LEREN ALTIJD 10 JAAR ETV.NL

WE LEREN ALTIJD 10 JAAR ETV.NL WE LEREN ALTIJD 10 JAAR ETV.NL DE PROGRAMMA S, GEVARIEERD EN FUCTIONEEL SINDS VORIG SCHOOLJAAR WERK IK MET OEFENEN.NL MET LEERLINGEN TUSSEN DE 12 EN 18 JAAR DIE STARTEN OP EEN A0- OF A1- NIVEAU. MIJN LEERLINGEN

Nadere informatie

Inleiding 4. Engels in het basisonderwijs 5. Words&Birds een verrijking van de les, een verbreding van de wereld 6. Wat is Words&Birds?

Inleiding 4. Engels in het basisonderwijs 5. Words&Birds een verrijking van de les, een verbreding van de wereld 6. Wat is Words&Birds? Inleiding 4 Engels in het basisonderwijs 5 Words&Birds een verrijking van de les, een verbreding van de wereld 6 Wat is Words&Birds? 6 Wat zijn de belangrijkste eigenschappen van Words&Birds? 6 Met welk

Nadere informatie

ONLINE MAGAZINE EPALE EXTRA THEMA: DIGITALE OVERHEID EN LAAG OPGELEIDEN. Nummer 3 winter https://ec.europa.eu/epale/nl

ONLINE MAGAZINE EPALE EXTRA THEMA: DIGITALE OVERHEID EN LAAG OPGELEIDEN. Nummer 3 winter https://ec.europa.eu/epale/nl ONLINE MAGAZINE EPALE EXTRA Nummer 3 winter 2016 THEMA: DIGITALE OVERHEID EN LAAG OPGELEIDEN https://ec.europa.eu/epale/nl INHOUD NR. 3 ALGEMEEN Doe mee! 3 Vergroot uw Europese netwerk! 4 Deel ook uw verhaal

Nadere informatie

Zeg het voort. Werkboek

Zeg het voort. Werkboek Zeg het voort Werkboek In het werkboek Zeg het voort komen verschillende soorten oefeningen voor. De onderstaande plaatjes maken duidelijk om welke oefeningen het gaat. Deze les gaan we... Speel het spel

Nadere informatie

Handleiding Volgsysteem Oefenen.nl versie 4.0

Handleiding Volgsysteem Oefenen.nl versie 4.0 Handleiding Volgsysteem Oefenen.nl versie 4.0 Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Foundation House Koninginnegracht 15 2514 AB DEN HAAG 070 762 2 762 info@oefenen.nl www.oefenen.nl Inhoudsopgave Inleiding

Nadere informatie

Open & Online. De (mogelijke) rollen van bibliotheken. Onderwijs

Open & Online. De (mogelijke) rollen van bibliotheken. Onderwijs Open & Online De (mogelijke) rollen van bibliotheken Onderwijs Enthousiasme om mee te werken aan het onderzoek De opkomst hier vandaag Vragen en nieuwsgierigheid Leidraad met vragen opgesteld Telefonische

Nadere informatie

Cursussen digitale vaardigheden. januari - juni 2016

Cursussen digitale vaardigheden. januari - juni 2016 Cursussen digitale vaardigheden januari - juni 2016 Een leven lang leren Steeds meer informatie wordt digitaal aangeboden. Goede digitale basisvaardigheden zijn een voorwaarde voor informatievaardigheid.

Nadere informatie

Taal en digitaal Cursusprogramma

Taal en digitaal Cursusprogramma Taal en digitaal Cursusprogramma Juli - december 2016 Een leven lang blijven leren Steeds meer informatie wordt digitaal aangeboden. Goede digitale basisvaardigheden zijn een voorwaarde voor informatievaardigheid.

Nadere informatie

Jaarverantwoording Taalpunt Hengelo 2018

Jaarverantwoording Taalpunt Hengelo 2018 Jaarverantwoording Taalpunt Hengelo 2018 Doel Informele taalondersteuning bieden aan alle inwoners van Hengelo met een taalachterstand om zo de Nederlandse taal te bevorderen. Doelgroep Alle inwoners van

Nadere informatie

Docentenhandleiding. PC-vaardig - basis

Docentenhandleiding. PC-vaardig - basis Docentenhandleiding PC-vaardig - basis Titel Docentenhandleiding PC-vaardig - basis Eerste druk December 2017 De docentenhandleiding PC-vaardig - basis is een onderdeel van de WERK-portal.nl. De WERK-portal.nl

Nadere informatie

Jaarverslag 2017 Lekstroom School s cool

Jaarverslag 2017 Lekstroom School s cool Jaarverslag 2017 Lekstroom School s cool Inhoudsopgave Voorwoord 1. Lekstroom School s cool in het kort 2. Aantallen en resultaten 3. Ontwikkelingen vrijwilligers 4. Verbreden in de regio 5. 2017 Financieel

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 1 van 11

Inhoudsopgave. 1 van 11 Inhoudsopgave Leerlingen werven was nog nooit zo makkelijk... 2 Hoe komen we aan meer leerlingen? 2 Door wie wordt de schoolkeuze beïnvloed?. 2 Door wat wordt de schoolkeuze beïnvloed?...2 Hoe komen ouders

Nadere informatie

Servicedocument wijziging regelgeving Educatie

Servicedocument wijziging regelgeving Educatie Servicedocument wijziging regelgeving Educatie In het actieplan mbo Focus op vakmanschap 2011-2015 is een aantal wijzigingen van wet- en regelgeving aangekondigd over het educatiebeleid van OCW. Op 19

Nadere informatie

De afbouw van de verplichte winkelnering bij de roc s verloopt stapsgewijs met 25 procent per jaar:

De afbouw van de verplichte winkelnering bij de roc s verloopt stapsgewijs met 25 procent per jaar: Bijlage 1 Notitie Volwasseneneducatie: Besteding WEB middelen 2016 Inleiding Bij de bespreking van het Uitvoeringsplan Educatie 2016 in het Portefeuillehoudersoverleg Maatschappij op 25 mei 2016 heeft

Nadere informatie

Monitor Digitale Basisvaardigheden De Bibliotheek [Voorbeeld]

Monitor Digitale Basisvaardigheden De Bibliotheek [Voorbeeld] Monitor Digitale Basisvaardigheden De Bibliotheek [Voorbeeld] September 2016 februari 2017 Inhoud 1. Inleiding... 1 2. Opzet dienstverlening en achtergronden van de deelnemers... 2 2.1 Opzet dienstverlening...

Nadere informatie

Servicedocument wijziging regelgeving Educatie

Servicedocument wijziging regelgeving Educatie Servicedocument wijziging regelgeving Educatie In het actieplan mbo Focus op vakmanschap 2011-2015 is een aantal wijzigingen van wet- en regelgeving aangekondigd over het educatiebeleid van OCW die in

Nadere informatie

Taal en digitaal Cursusprogramma

Taal en digitaal Cursusprogramma Taal en digitaal Cursusprogramma januari - juli 2017 Een leven lang blijven leren Steeds meer informatie wordt digitaal aangeboden. Goede digitale basisvaardigheden zijn een voorwaarde voor informatievaardigheid.

Nadere informatie

Activiteitenplan VE 2013 Steunpunt taal en rekenen ve. Steun in de rug voor de sector volwasseneneducatie

Activiteitenplan VE 2013 Steunpunt taal en rekenen ve. Steun in de rug voor de sector volwasseneneducatie Activiteitenplan VE 2013 Steunpunt taal en rekenen ve Steun in de rug voor de sector volwasseneneducatie 1 Activiteitenplan Steunpunt volwasseneneducatie 2013 INHOUD Pagina Titel 4 Inleiding 6 I Informatie

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 DEN HAAG. laaggeletterdheid. Geachte mevrouw Arib,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 DEN HAAG. laaggeletterdheid. Geachte mevrouw Arib, De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 DEN HAAG Lange Voorhout 8 Postbus 20015 2500 EA Den Haag T 070 342 43 44 E voorlichting@rekenkamer.nl W www.rekenkamer.nl D A T U M 20

Nadere informatie

Volunteers in Migrant Education: roles and competences Utrecht, 18 april 2017

Volunteers in Migrant Education: roles and competences Utrecht, 18 april 2017 Volunteers in Migrant Education: roles and competences Utrecht, 18 april 2017 Introductie Werken met vrijwilligers bij tweede taalverwerving: rollen en competenties (VIME) Europese Commissie Erasmus +

Nadere informatie

[Typ hier] Regionaal Programma volwassenen Educatie 2019

[Typ hier] Regionaal Programma volwassenen Educatie 2019 Regionaal Programma volwassenen Educatie 2019 Augustus 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Laaggeletterdheid en educatie 2.1 Afbakening Wet educatie en beroepsonderwijs 2.2 Doelgroep 2.3 Formeel en non-formeel

Nadere informatie

Het non-formele bibliotheekaanbod voor volwassenen

Het non-formele bibliotheekaanbod voor volwassenen Het non-formele bibliotheekaanbod voor volwassenen Programma s laagdrempelig Voor veel laaggeletterden is leren en het volgen van formeel of non-formeel onderwijs allerminst een vanzelfsprekend. Zaken

Nadere informatie

Hartelijk dank voor het aanvragen van een demo-account voor bettermarks wiskunde.

Hartelijk dank voor het aanvragen van een demo-account voor bettermarks wiskunde. Beste mevrouw/meneer, Hartelijk dank voor het aanvragen van een demo-account voor bettermarks wiskunde. In deze handleiding vindt u de belangrijkste informatie om meteen aan de slag te gaan. Mocht u vragen

Nadere informatie

Workshop samen talenten benutten

Workshop samen talenten benutten Workshop samen talenten benutten Doelgroep: organisaties die met vrijwilligers met een beperking willen werken Doel: kennis en vaardigheden overdracht voor het werken met mensen met een beperking Bijeenkomst

Nadere informatie

DELFTSE METHODE. 30 jaar Delftse methode: praktijkgericht, onconventioneel en natuurlijk. www.delftsemethode.nl

DELFTSE METHODE. 30 jaar Delftse methode: praktijkgericht, onconventioneel en natuurlijk. www.delftsemethode.nl 30 jaar Delftse methode: praktijkgericht, onconventioneel en natuurlijk www.delftsemethode.nl OVER DE DELFTSE METHODE Snel en effectief Nederlands leren doe je met de Delftse methode. De Delftse methode

Nadere informatie

Gebruikersgids. resound.com

Gebruikersgids. resound.com Gebruikersgids resound.com 2 Als u tinnitus heeft, is het belangrijk om te weten dat... Er geen geneesmiddel voor tinnitus is, maar met geluidstherapie (in combinatie met behandeling) kunt u uw tinnitus

Nadere informatie

Het Begint met Taal. & Taal doet meer. Sylvia de Groot Heupner Mariëlle van Rooij Florence Monbredau

Het Begint met Taal. & Taal doet meer. Sylvia de Groot Heupner Mariëlle van Rooij Florence Monbredau Het Begint met Taal & Taal doet meer Sylvia de Groot Heupner Mariëlle van Rooij Florence Monbredau Welkom en kennismaking Wat betekent gezondheid voor jullie? https://www.youtube.com/watch?v=wzkw2hq2fks

Nadere informatie

Clear Channel lanceert permanent interactief netwerk. Outdoor gaat mobiel

Clear Channel lanceert permanent interactief netwerk. Outdoor gaat mobiel Clear Channel lanceert permanent interactief netwerk. Outdoor gaat mobiel 2 3 Waarom een interactief netwerk? Outdoor gaat mobiel Het nieuw gelanceerde netwerk maakt outdoor interactief. Het maakt het

Nadere informatie

Monitor Klik & Tik de Bibliotheek [voorbeeld] september 2014 augustus 2015

Monitor Klik & Tik de Bibliotheek [voorbeeld] september 2014 augustus 2015 Monitor Klik & Tik de Bibliotheek [voorbeeld] september 2014 augustus 2015 Inhoud 1. Inleiding... 1 2. Dienstverlening en deelnemers in de Bibliotheek [voorbeeld]... 2 2.1 Dienstverlening... 2 2.2 Deelnemers...

Nadere informatie

SAMEN DIGITAAL : de opgave

SAMEN DIGITAAL : de opgave SAMEN DIGITAAL : de opgave -> Bibliotheek Utrecht, Mariken van Meer Internetvaardigheden Utrechtse situatie De Utrechtse aanpak / Leven en Leren -> Stichting Digisterker, Piet Boekhoudt CBS typen internetvaardigheden

Nadere informatie

Pilotproject Lezen & Schrijven in de Opvang

Pilotproject Lezen & Schrijven in de Opvang Pilotproject Lezen & Schrijven in de Opvang Congres Taal voor het Leven 30-10-2013 Marleen van der Kolk (Federatie Opvang) Christine Clement (Stichting Lezen & Schrijven) Programma Voorstellen Taal voor

Nadere informatie

Scholingsgids ANBO Academie 2015. Voor actieve vrijwilligers van ANBO

Scholingsgids ANBO Academie 2015. Voor actieve vrijwilligers van ANBO Scholingsgids ANBO Academie 2015 Voor actieve vrijwilligers van ANBO Inhoudsopgave 1. Voorwoord... 3 2.... 4 3. Aanbod... 5 3.1 Workshop Welkom bij ANBO... 5 3.2 Instructiebijeenkomst Ledenadministrateur...

Nadere informatie

Regionaal Programma volwassenen Educatie 2018

Regionaal Programma volwassenen Educatie 2018 Regionaal Programma volwassenen Educatie 2018 Augustus 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Laaggeletterdheid en educatie 2.1 Afbakening Wet educatie en beroepsonderwijs 2.2 Doelgroep 2.3 Formeel en non-formeel

Nadere informatie

Wetgeving rond participatiesamenleving biedt kansen. voor bibliotheken

Wetgeving rond participatiesamenleving biedt kansen. voor bibliotheken Wetgeving rond participatiesamenleving biedt kansen voor bibliotheken Breng vraag en aanbod bij elkaar en help laaggeletterden vooruit Nederland telt 1,3 miljoen laaggeletterde volwassenen (16-65 jaar).

Nadere informatie

Leerlingenhandleiding Portfolio-site.nl

Leerlingenhandleiding Portfolio-site.nl Leerlingenhandleiding Portfolio-site.nl Inhoud Inleiding Portfolio-site.nl... 2 Wat zijn competenties en indicatoren... 2 Waarom Taken... 2 Portfolio-site.nl... 2 Aan de slag... 3 Inloggen met Entree schoolaccount...

Nadere informatie

Taal Verrijkt aanbod voor laaggeletterden, inburgeraars en anderstaligen. Bibliotheek Rijn en Venen 2013

Taal Verrijkt aanbod voor laaggeletterden, inburgeraars en anderstaligen. Bibliotheek Rijn en Venen 2013 Taal Verrijkt aanbod voor laaggeletterden, inburgeraars en anderstaligen Bibliotheek Rijn en Venen 2013 Bibliotheek Rijn en Venen 9 vestigingen 5 gemeentes 150.000 inwoners 27.750 bibliotheekleden Collectie:

Nadere informatie

EFFECTMETING SOCIAAL EDUCATIEVE DIENSTVERLENING

EFFECTMETING SOCIAAL EDUCATIEVE DIENSTVERLENING EFFECTMETING SOCIAAL EDUCATIEVE DIENSTVERLENING Landelijke Dag Basisvaardigheden, 8 november 2018 DESAN karin.rutten@desan.nl Koninklijke Bibliotheek marianne.hermans@kb.nl Wie doet er al aan effectmeting?

Nadere informatie

Het werkboek Klik & Tik. De tablet 4

Het werkboek Klik & Tik. De tablet 4 Inhoud Het werkboek Klik & Tik. De tablet 4 1 Aan de slag 7 2 De tablet gebruiken 13 3 Apps op de tablet 19 4 Internet en websites 23 5 E-mail 29 6 Foto's en video's 35 7 Wifi buitenshuis 43 8 Veiligheid

Nadere informatie

Biblionet Verbindt Samen de toekomst leren lezen Een nieuwe koers voor de bibliotheken in Groningen

Biblionet Verbindt Samen de toekomst leren lezen Een nieuwe koers voor de bibliotheken in Groningen Biblionet Verbindt Samen de toekomst leren lezen Een nieuwe koers voor de bibliotheken in Groningen Beeld > Koptekst en voettekst... 1 Beeld > Koptekst en voettekst... 2 Beeld > Koptekst en voettekst...

Nadere informatie

Digitale vaardigheden in de les: hoe pak je dat aan?

Digitale vaardigheden in de les: hoe pak je dat aan? Digitale vaardigheden in de les: hoe pak je dat aan? Opleidingsmodule Digitale vaardigheden Elwine Halewijn, ITTA 18 mei 2019 BVNT2-conferentie Het vakmanschap van de NT2-docent Digitale vaardigheden in

Nadere informatie

Beleidsplan 2014-2018 SITRO

Beleidsplan 2014-2018 SITRO Beleidsplan 2014-2018 SITRO 1 Inleiding... 3 2 Doel... 4 2.1 Doelgroep... 4 2.2 Doelstelling... 4 2.3 Uitgangspunten... 4 3 Organisatie... 5 3.1 Werkzaamheden... 5 3.1.1 Toekomst... 5 3.2 Vermogen en bestuur...

Nadere informatie

Digitale leermiddelen voor laaggeletterden en digibeten

Digitale leermiddelen voor laaggeletterden en digibeten Digitale leermiddelen voor laaggeletterden en digibeten Een inventarisatie van aanbod en witte vlekken, en een verkenning van het spelersveld. In opdracht van Stichting Lezen & Schrijven & De Koninklijke

Nadere informatie

Aan de slag met de Effectenmonitor: registreren en onderzoek uitzetten

Aan de slag met de Effectenmonitor: registreren en onderzoek uitzetten Aan de slag met de Effectenmonitor: registreren en onderzoek uitzetten Hieronder volgen kort de stappen die u moet doorlopen om te starten met de Effectenmonitor en aan de slag te gaan met het uitzetten

Nadere informatie

Uitkomsten BOP-enquête basisvaardigheden Zuid-Holland

Uitkomsten BOP-enquête basisvaardigheden Zuid-Holland Uitkomsten BOP-enquête basisvaardigheden Zuid-Holland 2017-2018 Aan de landelijke BOP-enquête basisvaardigheden 18 + van de KB hebben in totaal 126 (=86%) (basis)bibliotheken deelgenomen; er waren 147

Nadere informatie

Docentenhandleiding - Algemeen

Docentenhandleiding - Algemeen 2018 Docentenhandleiding - Algemeen Training & Support Telefoon: 036-3030363 Email: support@bettermarks.nl Introductie Beste Bettermarks docenten, Welkom bij de algemene docentenhandleiding van Bettermarks.

Nadere informatie

RUBRICEREN, UPDATEN EN BESTANDEN VERWIJDEREN

RUBRICEREN, UPDATEN EN BESTANDEN VERWIJDEREN RUBRICEREN, UPDATEN EN BESTANDEN VERWIJDEREN RUBRICEREN, UPDATEN, VERWIJDEREN Met dit werkblad ga je oefenen met het rubriceren van apps, het updaten van apps en het verwijderen van bestanden van je smartphone

Nadere informatie

Laaggecijferdheid. 16 januari 2019 Conferentie NT1. Vincent Jonker Wim Matthijsse

Laaggecijferdheid. 16 januari 2019 Conferentie NT1. Vincent Jonker Wim Matthijsse Laaggecijferdheid 16 januari 2019 Conferentie NT1 Vincent Jonker v.jonker@uu.nl Wim Matthijsse wim.matthijsse@gmail.com Kennismaking Wat vind/lijkt je aantrekkelijk bij het begeleiden van volwassenen

Nadere informatie

Taalklas.nl Plus Cursistenmateriaal

Taalklas.nl Plus Cursistenmateriaal Opdracht 1 Nieuwe woorden Lees het woord Bedek het woord Schrijf het woord in de zin Klopt het? de computer Bart speelt vaak spelletjes op de In de leer ik hoe internet en e-mail werken de computerles

Nadere informatie

Vanwege het belang van een goede positionering in de zoekmachines maakt dit standaard onderdeel uit van alle door Webstijl ontwikkelde websites.

Vanwege het belang van een goede positionering in de zoekmachines maakt dit standaard onderdeel uit van alle door Webstijl ontwikkelde websites. In webstijl layout / briefpapier Shortlist vooraf, pagina 1 (webstijl opmaak) Link naar website en nieuwsbrief voor meer tips. 3 product actions op pag 1. met de zaak logo bij webactief. 10 internet marketing

Nadere informatie

Thuis op School. Mijn kind op het vo

Thuis op School. Mijn kind op het vo Thuis op School. Mijn kind op het vo Wat kan de school doen om ouders meer te betrekken bij het onderwijs aan hun kinderen? En welke actieve rol kunnen ouders spelen op school en in de klas? Het programma

Nadere informatie

Support desk Nova College Taal in de buurt Nieuwsbrief Supportdesk Taal in de Buurt, nummer 2, februari 2011

Support desk Nova College Taal in de buurt Nieuwsbrief Supportdesk Taal in de Buurt, nummer 2, februari 2011 Support desk Nova College Taal in de buurt Nieuwsbrief Supportdesk Taal in de Buurt, nummer 2, februari 2011 Via uw e mail ontvangt u vanaf december 2010 iedere twee maanden een digitale nieuwsbrief. In

Nadere informatie