Instructies Fedasil 6 april 2010 verlengd recht op opvang en verlaten opvangstructuur

Transcriptie

1 Instructies Fedasil 6 april 2010 verlengd recht op opvang en verlaten opvangstructuur versie van 19 november 2010 Bespreking van de Instructies van Fedasil van 6 april De wijzigingen aangebracht op 13 april, 17 mei, 31 mei en 8 juni 2010 die in de vorige versie in kleur stonden, werden in deze nieuwe versie definitief verwerkt en staan niet meer in kleur. De nieuwe informatie aangebracht op 14 juni 2010 staat in het groen. De nieuwe informatie aangebracht op 12 juli 2010 staat in het blauw. De nieuwe informatie aangebracht op 19 november 2010 staat in het paars. Inhoud: Inleiding (overzicht van de instructies en bijlagen) De door de opvangstructuur te betekenen beslissingen Overgangsmaatregelen A. Einde van het recht op materiële opvang door een negatieve beslissing van de asielinstanties Algemeen De verschillende situaties B. Verlenging van het recht op materiële opvang na een negatieve beslissing van de asielinstanties Algemeen De 7 situaties 1) Familiale eenheid: familielid/voogdij/ouderlijk gezag 2) Beëindigen schooljaar 3) Zwangerschap 4) Onmogelijke terugkeer 5) Ouder van een Belgisch kind 6) Vrijwillige terugkeer 7) Gestaafde medische redenen (indienen 9ter) De uitzonderlijke verlenging C. Overstap naar OCMW-dienstverlening In welke gevallen is er een overstap naar OCMW-dienstverlening? Bewoners waarvan de regularisatieaanvraag om medische redenen (9ter) ontvankelijk werd verklaard de instructie van Fedasil van 9 november 2010 Familieleden in verschillende situaties Uitzonderlijk uitstel van vertrek D. Praktische problemen in verband met de betekening van beslissingen en uitwijzingsbevelen CGVS, RVV en Raad van State DVZ Laattijdige betekening uitwijzingsbevel na negatieve beslissing RVV Conclusie 1 In de instructies zelf is er soms sprake van de instructies van 2 april Dat is een vergissing. De te gebruiken datum om naar deze instructies te verwijzen is 6 april januari /22

2 Inleiding De overbezetting van het opvangnetwerk voor asielzoekers heeft de federale overheid ertoe aangezet om de Opvangwet 2 aan te passen. Deze wijzigingen aan de Opvangwet werden doorgevoerd door de wet houdende diverse bepalingen van 30 december 2009 (Belgisch Staatsblad 31 december 2009). De wijzigingen traden in werking op de 10 de dag na publicatie dus op 10 januari 2010 maar werden in afwachting van verdere instructies van Fedasil nog niet toegepast (met uitzondering van een aantal wijzigingen die geen verdere instructies vergden zoals het niet toewijzen van een opvangplaats aan een asielzoeker die zijn derde (of latere) asielaanvraag indient). [Voor een overzicht van de wijzigingen aan de Opvangwet verwijzen we naar Wat verandert in 2010 aan de opvang van asielzoekers? en de Informatieve nota Fedasil wijzigingen opvang asielzoekers in 2010 op (sociaalbeleid<vreemdelingen<materiëleopvang).] Op 6 april 2010 verstuurde Fedasil een reeks instructies m.b.t. de gewijzigde Opvangwet. De wijzigingen die door deze instructies worden toegelicht, zijn van toepassing vanaf 12 april Het gaat om de volgende instructies: - Basisinstructie: Instructies betreffende het einde van de materiële hulp, de verlenging van de materiële hulp en de overgang van de materiële hulp naar de financiële steun met: o de Bijlage 1 Einde van uw recht op materiële hulp op grond van artikel 6 van de wet van 12 januari 2007 (d.i. de Opvangwet): voor uitgeprocedeerde asielzoekers o de Bijlage 2 Einde van uw recht op materiële hulp op grond van artikel 6 en 8 van de wet van 12 januari 2007: voor bewoners die een verblijfsrecht gekregen hebben (erkenning, subsidiaire bescherming, regularisatie) - Bijlage 3A: Procedure betreffende de beëindiging of de verlenging van de materiële hulp voor de federale opvangcentra met Bijlage 3B: aanvraagformulier voor een verlenging en Bijlage 3C: medisch attest te voegen bij een aanvraag verlenging materiële bijstand om medische redenen = Deze gelden voor de door Fedasil beheerde opvangcentra. - Bijlage 4A Instructie betreffende de procedure aangaande een verlenging van de materiële hulp op grond van artikel 7, 1 en 2 van de opvangwet met Bijlage 4B: aanvraagformulier voor een verlenging = Deze gelden voor de andere opvangpartners dan de LOI. - Bijlage 5A: Instructie betreffende de procedure aangaande een verlenging van de materiële hulp op grond van artikel 7, 1 en 2 van de opvangwet met Bijlage 5B: aanvraagformulier voor een verlenging = Deze gelden voor de LOI en het SOI Gent. - Bijlage 4C: medisch attest te voegen bij een aanvraag verlenging materiële bijstand om medische redenen = Dit attest geldt zowel voor de andere opvangpartners als voor de LOI en het SOI Gent. - Bijlage 6: Beslissing betreffende uw aanvraag tot verlenging van de materiële hulp op grond van artikel 7 van de wet van 12 januari 2007 = Dit geldt zowel voor de andere opvangpartners als voor de LOI en het SOI Gent. - Bijlage 7A: Instructie betreffende de procedure aangaande het uitzonderlijk uitstel van vertrek uit een opvangstructuur na 2 maanden bij toekenning van het vluchtelingenstatuut, van het statuut subsidiaire bescherming, een regularisatie, een opheffing van de code 207 of een wijziging van de code 207 opvangstructuur naar een code 207 OCMW (spreidingsplan) met Bijlage 7B: Gemotiveerde aanvraag teneinde een uitzonderlijk uitstel van een vertrek uit de opvangstructuur na 2 maanden te krijgen. 2 Wet van 12 januari 2007 betreffende de opvang van asielzoekers en van bepaalde andere categorieën van vreemdelingen, Belgisch Staatsblad 7 mei januari /22

3 Ten slotte is er het document FAQ Einde recht op materiële hulp Verlengingen artikel 7 Overgang naar financiële steun van Fedasil. De instructies die van toepassing zijn op de LOI en het SOI Gent, de FAQ van Fedasil en deze nota zijn ter beschikking op (sociaalbeleid<vreemdelingen<materiëleopvang) - Inforum nr Nadien verstuurde Fedasil nog de instructie van 9 november 2010 betreffende de begunstigden van de opvang wiens aanvraag tot machtiging van verblijf op basis van artikel 9ter van de wet van 15 december 1980 ontvankelijk werd verklaard en die tegelijkertijd nog een lopende asielprocedure hebben. Deze instructie behandelt de opheffing van de code 207 opvangstructuur wanneer de regularisatieaanvraag om medische redenen ontvankelijk verklaard wordt. De instructie is van toepassing vanaf 22 november Deze instructie is ook ter beschikking op (sociaalbeleid<vreemdelingen<materiëleopvang) Inforum nr De door de opvangstructuur te betekenen beslissingen Er zijn 3 beslissingen die de opvangstructuren aan de bewoners moeten betekenen: - de bijlage 1 wanneer het recht op materiële opvang eindigt door een negatieve beslissing van de asielinstanties; - de bijlage 2 wanneer het recht op materiële opvang eindigt door het verwerven van een verblijfsrecht en de daaropvolgende overstap naar OCMW-dienstverlening; - de bijlage 6 wanneer er een verlenging van het recht op materiële opvang wordt toegestaan. Vooral het betekenen van de bijlage 1 doet een aantal vragen rijzen. De opvangstructuur moet de bijlage 1 zo vlug mogelijk aan de bewoner betekenen. Dit kan echter niet voor het uitwijzingsbevel betekend werd omdat de betekening van het uitwijzingsbevel (en dus niet van de bijlage 1) bepalend is voor het bepalen van de vertrekdag (behalve voor EU-onderdanen voor hen is er geen betekening van een uitwijzingsbevel zie verder). Zo vlug mogelijk betekent concreet: van zodra de opvangstructuur weet dat het recht op materiële opvang zal aflopen of desgevallend al afgelopen is alsook wanneer er een einde komt aan het verlengd recht op materiële opvang door het aflopen van de door de DVZ toegestane verlenging van het uitwijzingsbevel (niet wanneer het recht op materiële opvang eindigt door het aflopen van de door Fedasil toegestane termijn, dan volstaat de beslissing tot verlenging (bijlage 6) waarin de toegestane termijn reeds werd vermeld en waarvan de bewoner dus al op de hoogte is). Het is mogelijk dat de opvangstructuur pas kan vaststellen dat het recht op materiële opvang afgelopen is als de termijn om het vertrek te organiseren al loopt of al afgelopen is. In het eerste geval verliest de bewoner een deel van de tijd om zijn vertrek voor te bereiden. In het tweede geval moet de bewoner de opvangstructuur zonder verwijl verlaten. Fedasil is streng omdat de bewoner in principe wel op de hoogte is van de betekening van de beslissing of het bevel waardoor hij de opvangstructuur moet verlaten en dus perfect de opvangstructuur op de hoogte had kunnen stellen. Hierbij toch enkele opmerkingen: 1) de betekening gebeurt op de gekozen woonplaats en het is mogelijk dat de bewoner er niet van op de hoogte is (bijvoorbeeld de advocaat die op vakantie is en zijn vervanging niet geregeld heeft) 3 en 2) de instructies zijn behoorlijk complex dus de vraag rijst of het realistisch is om te veronderstellen dat de bewoners alle regels begrijpen. De VVSG pleit voor duidelijke vermeldingen in het wachtregister die als startpunt gelden gekoppeld aan afspraken zodat de LOI het wachtregister ook niet dagelijks moeten raadplegen. 3 Het is de verantwoordelijkheid van de bewoner om zijn gekozen woonplaats up to date te houden in het wachtregister (IT 212). Volg dat dus best mee op. Zie ook onder D). 21 januari /22

4 De bewoner moet voor ontvangst tekenen. Weigert hij dat, dan moet de opvangstructuur dat op de bijlage vermelden en die vermelding ondertekenen. Het probleem met de hoofding van de bijlagen werd gesignaleerd (logo Fedasil terwijl daaronder de gegevens van de opvangstructuur (dus het LOI/OCMW) moeten worden ingevuld + lijkt alsof beslissing van LOI/OCMW is terwijl het om het doorgeven van een beslissing van Fedasil gaat). Fedasil verklaart: het logo van Fedasil toont aan dat het een beslissing van Fedasil is en de contactgegevens van de opvangstructuur staan eronder omdat die het best eventuele vragen kan beantwoorden. Een aantal OCMW s is het hier niet eens. De VVSG kaart dit aan maar voorlopig is hiervoor nog geen oplossing. Wat de bijlage 2 betreft, het is momenteel nog niet duidelijk of de bijlage 2 verder betekend moet worden ingeval van een ontvankelijke regularisatieaanvraag om medische redenen (9ter) of niet. De procedure die toegepast moet worden volgens de instructie van Fedasil van 9 november 2010, is de aanvraag tot opheffing van de toewijzing op basis van artikel 13 van de Opvangwet. Het recht op opvang eindigt dus niet in toepassing van de artikelen 6 en 8 van de Opvangwet zoals vermeld op de bijlage 2. Het betekenen van de bijlage 2 lijkt dan ook niet langer nodig. Maar de bijlage 2 werd nog niet aangepast en in de instructie van Fedasil van 9 november 2010 staat er verder niets over in. De vraag wordt bijgevolg aan Fedasil voorgelegd. Er kan een beroep bij de arbeidsrechtbank ingediend worden tegen de beslissing om een einde te maken aan het recht op materiële opvang of om het recht op opvang niet te verlengen. Dit moet ingediend worden binnen de 3 maanden: - vanaf het vertrek (dus niet de betekening van bijlage 1 of 2 het beroep is ook gericht tegen de beslissing, niet tegen de bijlage 1 of 2) of - vanaf de betekening van de beslissing (bijlage 6) waarmee de verlenging geweigerd wordt. Het beroep is niet opschortend en brengt dus geen verder recht op materiële opvang met zich mee. Overgangsmaatregelen Wat de overgangsmaatregelen betreft, bewoners die op 12 april 2010 in een opvangstructuur verblijven op basis van de vorige regels m.b.t. het verlengd recht op materiële opvang (instructie van Fedasil van 23 januari 2008), kunnen verder blijven en moeten geen nieuwe aanvraag indienen of bijkomende formaliteiten vervullen. Twee uitzonderingen: - 1) bewoners waarvan de aanvraag tot regularisatie om medische redenen (9ter) ontvankelijk werd verklaard; Zij moesten de opvangstructuur verlaten binnen een termijn van 2 maanden. De termijn van 2 maanden begon te lopen op 12 april Deze bewoners moesten dus ten laatste op 14 juni 2010 (omdat het vertrek anders in het weekend viel) vertrekken. (Zie verder onder C)). - 2) bewoners in het bezit van een bijlage 26quater (Dublin: andere lidstaat EU bevoegd voor asielaanvraag) of een bijlage 13quater (meervoudige aanvraag die niet in overweging wordt genomen). Deze bewoners moesten de opvangstructuur verlaten de zesde dag na de inwerkingtreding van deze instructies dus op maandag 19 april 2010 (omdat het vertrek anders in het weekend viel). Uitzonderlijk kon er voor deze bewoners nog een aanvraag tot verlenging van het recht op materiële opvang worden ingediend tussen 11 en 21 juni januari /22

5 Opmerking: Bewoners met een bijlage 26quater die al minstens 6 maanden niets meer vernomen hebben over hun overdracht aan de voor de behandeling van hun asielaanvraag bevoegde EU-lidstaat, kunnen zich opnieuw tot de DVZ wenden om een nieuwe asielaanvraag in te dienen. De termijn van 6 maanden begint te lopen vanaf het (impliciete) akkoord van de volgens België (concreet de DVZ) bevoegde andere EU-lidstaat. Die datum is normaal gezien te vinden in de motivering van de bijlage 26quater. Wanneer België er niet in slaagt om de overdracht naar de andere bevoegde EU-lidstaat binnen de 6 maanden te realiseren, dan wordt België in principe de bevoegde lidstaat om de asielaanvraag te behandelen. De asielzoeker moet evenwel zelf het initiatief nemen om dit af te dwingen door een nieuwe asielaanvraag in te dienen. Voor de DVZ is de asielaanvraag door de betekening van de bijlage 26quater immers afgesloten en de DVZ volgt deze dossiers niet verder op. Andere opties voor deze groep zijn het vrijwillig vertrek naar de bevoegde EU-lidstaat of een beroep op vrijwillige terugkeer. Dit geldt enkel als de betrokkene nog in de opvangstructuur verblijft en de DVZ wist waar de betrokkene te vinden was. Indien de betrokkene de opvangstructuur verlaten heeft en in de illegaliteit verdwijnt, weet de DVZ niet langer waar de betrokkene zich bevindt en kan de termijn van 6 maanden met 18 maanden verlengd worden. Na het verstrijken van die termijn wordt België bevoegd ook al kon de DVZ in dit geval de overdracht niet realiseren. Dat werd zo afgesproken op Europees vlak om te vermijden dat de asielaanvraag nooit behandeld wordt. De Opvangwet bepaalt wanneer het recht op materiële opvang eindigt bij het einde van de asielprocedure door een negatieve beslissing van de asielinstanties (artikel 6 Opvangwet) (onder A) of door het verwerven van een verblijfsrecht van meer dan 3 maanden (artikelen 6 en 8 Opvangwet) (onder B). In het tweede geval gaat het over een overstap naar dienstverlening door het OCMW (onder C)). A. Einde van het recht op materiële opvang door een negatieve beslissing van de asielinstanties Het recht op opvang eindigt ten gevolge van een negatieve beslissing van een asielinstantie (DVZ, GCVS, RVV, RvSt) waartegen geen beroep wordt ingesteld binnen de voorziene beroepstermijn of waartegen geen beroep meer mogelijk is. algemeen Volgens artikel 6 Opvangwet eindigt het recht op materiële opvang: - ofwel na 5 dagen na de datum waarop de negatieve beslissing definitief is geworden (dus niet meer vatbaar is voor beroep) op voorwaarde dat het laatste uitwijzingsbevel op dat moment ook betekend en verstreken is; - ofwel de dag volgend op de dag waarop het laatste uitwijzingsbevel verstrijkt op voorwaarde dat de negatieve beslissing op dat moment al minstens 5 dagen geleden definitief geworden is. Concreet zal de betrokkene de opvangstructuur moeten verlaten: - ofwel de dag na de dag waarop de termijn om het hem betekende bevel uit te voeren verstrijkt - ofwel de zesde dag na afloop van de beroepstermijn indien die verstrijkt na het verstrijken van het betekende bevel. De in de instructies bepaalde termijnen beginnen te lopen vanaf de betekening van de beslissing. Volgens de basisinstructie stemt de datum vermeld in het wachtregister overeen met de datum van de 21 januari /22

6 betekening voor wat de beslissingen van de asielinstanties betreft. De termijn begint dan te lopen de dag na de in het wachtregister vermelde datum. In de praktijk zijn er toch heel wat problemen. (Zie verder onder D)). Er moet minstens een termijn 5 kalenderdagen voor het effectieve vertrek toegestaan worden dus concreet ofwel tussen de betekening van het bevel en het vertrek ofwel tussen het aflopen van de beroepstermijn en het vertrek. Wanneer de datum van vertrek in het weekend of op een feestdag valt, wordt het vertrek uitgesteld tot de eerstvolgende werkdag. Wanneer een laattijdig beroep bij de RVV of de RvSt wordt ingediend en op de rol wordt gezet 4, wordt er geen rekening gehouden met dit laattijdig beroep en zal de betrokkene de opvang moeten verlaten alsof er geen beroep werd ingediend. De verschillende situaties We overlopen kort de verschillende gevallen (zie de instructie en de FAQ voor meer details). - bijlage 26quater (of 25quater) (Dublin: andere lidstaat EU bevoegd voor asielaanvraag): vertrek de dag na het verstrijken van de termijn die op de bijlage 26quater (of 25quater) staat meestal bedraagt de termijn op de bijlage 26quater (of 25quater) 5 dagen, indien die termijn uitzonderlijk korter is dan 5 dagen, vertrek de zesde kalenderdag na de betekening van de 26quater (of 25quater) Beroep bij de RVV tegen de 26quater (of 25quater) heeft geen impact (want het beroep is niet opschortend) tenzij de RVV de gevraagde opschorting toestaat. In dat geval kan de betrokkene ofwel blijven (zelden want gezien de korte vertrektermijn zal de bewoner meestal al vertokken zijn alvorens de RVV de opschorting toestaat) ofwel zich weer aanbieden bij de Dispatching. Doorlaatbewijzen (bijlagen 10bis of 10ter) spelen geen rol. - negatieve beslissing CGVS, geen beroep RVV en bijlage 13quinquies: ofwel vertrek de dag na het verstrijken van de termijn die op de bijlage 13quinuies staat ofwel vertrek de zesde dag na het verstrijken van de beroepstermijn (30 dagen vanaf de betekening van de CGVSbeslissing) met dien verstande dat er minstens 5 kalenderdagen tussen het verstrijken van de beroepstermijn en het vertrek moeten zitten omdat de bewoner tot de laatste dag kan beslissen om al dan niet in beroep te gaan en als hij pas op de laatste dag beslist, heeft hij ook recht op het minimum van 5 dagen om te vertrekken, zo kan de vertrektermijn in totaal dus 35 dagen zijn Opgelet! Indien de asielzoeker een nieuwe asielaanvraag indient voor de bijlage 13quinquies hem betekend kan worden en de DVZ beslist om deze asielaanvraag niet in overweging te nemen, wordt een bijlage 13quater betekend. Deze 13quater bevat ook een bevel. Volgens de DVZ volstaat in dat geval de 13quater als bevel. De DVZ zal geen bijlage 13quinquies meer betekenen. Er moet dan ook niet gewacht worden op de 13quinquies om een einde te maken aan het recht op materiële opvang. - negatieve beslissing RVV, geen beroep RvSt, bijlage 13quinquies: ofwel vertrek de dag na het verstrijken van de termijn die op de bijlage 13quinquies staat ofwel vertrek de zesde dag na het verstrijken van de beroepstermijn (30 dagen vanaf de betekening van de RVV-beslissing) met dien verstande dat er minstens 5 kalenderdagen tussen het verstrijken van de beroepstermijn en het vertrek moeten zitten omdat de bewoner tot de laatste dag kan beslissen 4 Administratieve rechtbanken als de RVV en de RvSt moeten laattijdige beroepen op de rol zetten. Deze beroepen worden op de eerst zitting onontvankelijk verklaard. 21 januari /22

7 om al dan niet in beroep te gaan en als hij pas op de laatste dag beslist, heeft hij ook recht op het minimum van 5 dagen om te vertrekken, zo kan de vertrektermijn in totaal dus 35 dagen zijn Opgelet! Indien de asielzoeker een nieuwe asielaanvraag indient voor de bijlage 13quinquies hem betekend kan worden en de DVZ beslist om deze asielaanvraag niet in overweging te nemen, wordt een bijlage 13quater betekend. Deze 13quater bevat ook een bevel. Volgens de DVZ volstaat in dat geval de 13quater als bevel. De DVZ zal geen bijlage 13quinquies meer betekenen. Er moet dan ook niet gewacht worden op de 13quinquies om een einde te maken aan het recht op materiële opvang. - Einde procedure RvSt: 1) beroep ontoelaatbaar: vertrek de zesde dag na de betekening van de beschikking waarbij het beroep ontoelaatbaar wordt verklaard op voorwaarde dat de bijlage 13quinquies naar aanleiding van de negatieve beslissing van de RVV ook betekend en verstreken is, is dat niet het geval, vertrek de dag na het verstrijken van de termijn die op de bijlage 13quinquies staat met dien verstande dat er minstens 5 kalenderdagen tussen de betekening van de beschikking van de RvSt en het vertrek moeten zitten en 2) beroep ongegrond: de zesde dag na de betekening van het arrest van de RvSt op voorwaarde dat de bijlage 13quinquies naar aanleiding van de negatieve beslissing van de RVV ook betekend en verstreken is, is dat niet het geval, vertrek de dag na het verstrijken van de termijn die op de bijlage 13quinquies staat met dien verstande dat er minstens 5 kalenderdagen tussen de betekening van het arrest van de RvSt en het vertrek moeten zitten - Meervoudige asielaanvraag: indien de betrokkene nog in een opvangstructuur verblijft, vertrek de dag na het verstrijken van de termijn die op de bijlage 13quater staat met dien verstande dat er minstens 5 kalenderdagen tussen de betekening van de bijlage en het vertrek moeten zitten en dat er geen recht op opvang op basis van een vorige asielaanvraag meer mag zijn Opgelet! Indien een bijlage 13quater betekend wordt, zal de DVZ geen bijlage 13quinquies meer betekenen in de vorige asielprocedure. Er moet dan ook niet gewacht worden op de 13quinquies om een einde te maken aan het recht op materiële opvang in functie van die vorige asielaanvraag. De beroepstermijn moet wel afgelopen zijn. - Europese onderdanen: de zesde dag na de betekening van de beslissing van het CGVS waarbij de asielaanvraag niet in overweging wordt genomen, ongeacht of er al dan niet een bevel werd betekend - Asielzoeker en 9ter ontvankelijk: zodra de aanvraag 9ter ontvankelijk wordt verklaard, moet de asielzoeker de opvangstructuur verlaten binnen een termijn van 2 maanden. Zie verder onder C) voor meer informatie over de situatie van aanvragers van een 9ter. B. Verlenging van het recht op materiële opvang na een negatieve beslissing van de asielinstanties De mogelijkheid om na het einde van de asielprocedure nog verder in de materiële opvang te blijven, wordt beperkt (artikel 7 Opvangwet). algemeen Er worden 7 situaties opgesomd. Alleen in het eerste geval, de familiale eenheid, is de verlenging automatisch. Dat betekent dat de opvangstructuur de beslissing zelf kan nemen. Alleen indien er twijfel bestaat over de familiale band, moet er contact opgenomen worden met Fedasil. Voor de LOI wordt van 21 januari /22

8 deze regel evenwel afgeweken (zie verder). In de andere 6 gevallen moet Fedasil een gemotiveerde beslissing nemen. Zolang die beslissing niet betekend werd aan de bewoner die een aanvraag tot verlengd verblijf in de materiële opvang indiende, mag die bewoner verder in de opvangstructuur blijven. De verlenging moet aangevraagd worden aan de hand van het aanvraagformulier (bijlage 5B) vergezeld van 1) alle documenten die de aangehaalde redenen staven en van 2) een voorstel tot beslissing in de vorm van een ingevuld typeformulier voor de beslissing (bijlage 6). Bij elke verlenging wordt het advies van de juridische dienst van Fedasil gevraagd alsook, desgevallend, het advies van de Cel vrijwillige terugkeer of van de arts van de dienst medische coördinatie. Volgens de basisinstructie zijn de verschillende situatie niet cumuleerbaar. Dit betekent concreet dat een bewoner zich niet achtereenvolgens op verschillende situaties kan beroepen tenzij er nieuwe elementen zijn. Bij het indienen van de eerste aanvraag tot verlenging moeten bijgevolg alle situaties waarop de betrokkene zich op dat moment kan beroepen ingeroepen worden. De verlenging wordt dan toegestaan op grond van de meest gunstige situatie. Indien er zich nadien een nieuw element voordoet, dus nadat de eerste verlengingsaanvraag werd ingediend en dat dus nog niet bestond op het moment van de eerste aanvraag, dan kan bewoner, vóór het aflopen van de eerste verlengingstermijn, een nieuwe verlengingsaanvraag indienen. Worden uitgesloten: - Bewoners met een bijlage 26quater (Dublin), een bijlage 13quater (meervoudige aanvraag) en EU-onderdanen waarvan de asiel aanvraag niet in overweging wordt genomen behalve voor de situatie zwangerschap en, volgens de FAQ van Fedasil ook familiale eenheid. De aanvraag moet dan rechtstreeks bij de juridische dienst van Fedasil ingediend worden. Daarnaast kan er ook steeds een uitzonderlijke verlenging aangevraagd worden bij de juridische dienst van Fedasil wanneer er bijzondere omstandigheden zijn (zie verder). - Gezinnen met minderjarige kinderen die illegaal in het land verblijven en recht hebben op materiële opvang kunnen zich niet op het verlengd recht op opvang beroepen. De instructies in verband met de verlenging van het recht op materiële opvang zijn niet van toepassing op niet begeleide minderjarigen. In dat geval moet er contact worden opgenomen met de juridische dienst van Fedasil. Opgelet!: De door Fedasil toegestane termijn van verlenging geldt tenzij de DVZ intussen een andersluidende beslissing neemt inzake de aanvraag tot verlenging van het uitwijzingsbevel of tot toekenning van een verblijfsrecht. Indien de door Fedasil toegestane termijn verstrijkt voor de door de DVZ toegestane verlenging van het uitwijzingsbevel, primeert de door de DVZ toegestane termijn en moet de bewoner vertrekken de dag na het verstrijken van de door de DVZ toegestane verlenging. Indien de door Fedasil toegestane termijn verstrijkt na de door de DVZ toegestane verlenging van het uitwijzingsbevel, primeert ook de door de DVZ toegestane termijn en moet de bewoner vertrekken de dag na het verstrijken van de door de DVZ toegestane verlenging. Indien Fedasil de verlenging van de materiële opvang weigert maar de DVZ een verlenging van het uitwijzingsbevel toekent, kan de bewoner ofwel blijven ofwel zich opnieuw bij de Dispatching kan aanbieden. (Indien de DVZ het verblijfsrecht toekent, ontstaat een recht op dienstverlening door het OCMW en is er geen re-integratie in het opvangnetwerk.) 21 januari /22

9 Voorwaarden De algemene voorwaarde dat de bewoner in een opvangstructuur moet verblijven om dit recht te kunnen uitoefenen, blijft behouden. Er moet m.a.w. nog een recht zijn op materiële opvang. No show s zijn dus uitgesloten. Bovendien moeten de voorwaarden om te kunnen blijven vervuld zijn ten laatste de dag voor de datum waarop de betrokkene eigenlijk zou moeten vertrekken. Bijvoorbeeld: indien een 9bis ingediend moet zijn, dan moet dat gebeurd zijn voor de aanvraag. Ten slotte moet het uitwijzingsbevel betekend zijn. Soms zal de termijn dus erg nipt zijn om alles rond te krijgen na betekening uitwijzingsbevel en voor de laatste dag waarop de betrokkene eigenlijk zou moeten vertrekken. De 7 situaties 1) Familiale eenheid: familielid/voogdij/ouderlijk gezag Wie: Bewoners die nog een familielid of een persoon hebben die over hen het ouderlijk gezag of de voogdij uitoefent en die recht op materiële opvang heeft. Het verlengd recht op materiële opvang blijft behouden zolang het familielid of de persoon die het ouderlijk gezag of de voogdij uitoefent, recht op materiële opvang heeft. Wanneer er een einde komt aan het recht op opvang, moet de betrokkene vertrekken en krijgt hij een bijlage 1. Familielid van een asielzoeker = echtgenoot, niet gehuwde partner mits duurzame relatie, minderjarige of meerderjarige ongehuwde kinderen ten last en (groot)ouders. Voorwaarde is dat de aanvrager ofwel samenwoont met het familielid of de persoon die nog een recht op materiële opvang heeft ofwel een effectieve relatie heeft (hoederecht, bezoekrecht, huisvestingsrecht 5 ). Deze verlenging kan in principe automatisch en zonder aanvraag bij Fedasil toegekend worden door de opvangstructuur. Alleen indien er twijfel bestaat over de familiale band, moet er contact opgenomen worden met Fedasil. Voor de LOI en het SOI Gent is er evenwel een afwijkende regeling. In de instructie betreffende de procedure aangaande een verlenging van de materiële hulp op grond van artikel 7, 1 en 2 van de opvangwet (Bijlage 5A) staat immers dat de regiocoördinator op basis van de informatie die het LOI doorgeeft, zal onderzoeken of de familiale band bestaat. Op het aanvraagformulier van toepassing op de LOI (Bijlage 5B) is deze rubriek dan ook voorzien niet in de gelijklopende instructie van toepassing op de andere opvangstructuren. Op het aanvraagformulier voorzien voor de andere opvangpartners is dat niet voorzien. De VVSG vroeg meer uitleg aan Fedasil. Fedasil bevestigt dat er enkel bij de LOI en het SOI Gent een voorafgaande controle door de regiocoördinator plaatsvindt. Zo wil Fedasil beetje bij beetje een beter overzicht krijgen op de samenstelling van de populatie in de LOI. Door het grote aantal LOI is de controle achteraf ook moeilijker te organiseren dan bij de andere opvangpartners. Het is niet 5 Een huisvestingsrecht is het recht van een ouder om een kind bij zich te laten wonen. Dit recht kan aan een bezoekrecht toegevoegd worden. 21 januari /22

10 uitgesloten dat ook de andere opvangpartners controles krijgen maar dat zullen dan hoogstwaarschijnlijk controles achteraf zijn. Uitzonderlijk kunnen ook Europeanen waarvan de asielaanvraag niet in overweging werd genomen en bewoners met een bijlage 26quater (Dublin) of 13quater (meervoudige aanvraag die niet in overweging wordt genomen) zich op deze situatie beroepen. 2) Beëindigen schooljaar Wie: Bewoners die om het schooljaar te kunnen afmaken een verlenging van het hen betekende uitwijzingsbevel gevraagd hebben. Dit kan ten vroegste 3 maanden voor het einde van het schooljaar worden ingeroepen dus aanvraag bij DVZ en bij Fedasil ten vroegste mogelijk vanaf de maand april en ten laatste eind juni. Het bewijs van de aanvraag van de verlenging moet worden voorgelegd. De bewoner moet vertrekken: - ofwel de dag na het verstrijken van de door Fedasil toegestane termijn (normaal dus 1 juli) - ofwel de zesde dag na de betekening van de weigering van de verlenging van het bevel door de DVZ, ook als Fedasil een langere verlenging van de materiële opvang had toegestaan - ofwel de dag na het verstrijken van de termijn van verlenging van het bevel toegekend door de DVZ, ook als Fedasil een kortere verlenging van de materiële opvang had toegestaan - ofwel de zesde dag na de betekening van de weigering van Fedasil. 3) Zwangerschap Wie: Zwangere vrouwen ten vroegste vanaf de zevende maand van de zwangerschap en ten laatste tot de afloop van de tweede maand na de bevalling. Er moet een recent medisch getuigschrift voorgelegd worden. Het wordt ook aangeraden om een verlenging van het bevel bij de DVZ aan te vragen. Uitzonderlijk kunnen ook Europeanen en bewoners met een bijlage 26quater (Dublin) of 13quater (meervoudige aanvraag die niet in overweging wordt genomen) zich op deze situatie beroepen. De bewoner moet vertrekken: - ofwel de dag na het verstrijken van de 2 de maand na de bevalling - ofwel de zesde dag na de betekening van de weigering van Fedasil. 4) Onmogelijke terugkeer Wie: Bewoners die een verlenging van het hen betekende uitwijzingsbevel aan de DVZ gevraagd hebben omdat zij onmogelijk kunnen terugkeren. Het bewijs van deze aanvraag moet worden voorgelegd samen met het bewijs van de ingeroepen onmogelijkheid. De bewoner moet vertrekken: - ofwel de dag na het verstrijken van de door Fedasil toegestane termijn - ofwel de zesde dag na de betekening van de weigering van de verlenging van het bevel door de DVZ ook als Fedasil een langere verlenging van de materiële opvang had toegestaan 21 januari /22

11 - ofwel de dag na het verstrijken van de termijn van verlenging van het bevel toegekend door de DVZ ook als Fedasil een kortere verlenging van de materiële opvang had toegestaan - ofwel de zesde dag na de betekening van de weigering van Fedasil. 5) Ouder van een Belgisch kind Wie: Ouders van een Belgisch kind (elke persoon jonger dan 18) die een aanvraag tot regularisatie op grond van artikel 9bis VW hebben ingediend. Het bewijs van deze aanvraag moet worden voorgelegd samen met het bewijs dat het kind van de bewoner de Belgische nationaliteit heeft. De bewoner moet vertrekken: - ofwel de zesde dag na de betekening van de weigering van de aanvraag 9bis - ofwel de zesde dag na de betekening van de weigering van Fedasil. 6) Vrijwillige terugkeer Wie: Bewoners die intekenen voor een vrijwillige vertrek. Het bewijs van de ondertekening van een verbintenis tot vrijwillige terugkeer moet worden voorgelegd. De bewoner moet vertrekken: - ofwel op de terugkeerdatum die IOM bepaald heeft - ofwel, indien het vastgestelde vertrek moet worden uitgesteld door het gedrag van de bewoner, de zesde dag na de betekening van de beslissing van Fedasil - ofwel de zesde dag na de betekening van de weigering van Fedasil. 7) Gestaafde medische redenen (indienen 9ter) Wie: Bewoners die een recent en behoorlijk ingevuld medisch getuigschrift kunnen voorleggen en die een regularisatie om medische redenen aangevraagd hebben op basis van artikel 9ter VW. Het bewijs van het indienen van de aanvraag (niet van de ontvangst door de DVZ) moet worden voorgelegd. In uitzonderlijke gevallen kan van deze voorwaarde afgeweken worden. Uit het medisch getuigschrift moet bovendien blijken dat de medische situatie het verlaten van de opvangstructuur onmogelijk maakt (en dus niet alleen het verlaten van het grondgebied). De controle op het bestaan van de medische overmacht wordt opgevoerd. Fedasil kan bij twijfel over het medisch getuigschrift een bijkomend medisch advies vragen. Fedasil zal ook op geregelde tijdstippen controleren of de medische overmacht nog bestaat. De bewoner moet vertrekken: - ofwel de zesde dag na de betekening van de beslissing van de DVZ waarbij de aanvraag 9ter onontvankelijk verklaard wordt - ofwel de zesde dag na de betekening van de beslissing van Fedasil waarbij vastgesteld wordt dat de medische redenen geen verder verblijf in een opvangstructuur vereisen - ofwel de dag na het verstrijken van de door Fedasil toegestane termijn - ofwel de zesde dag na de betekening van de weigering van Fedasil. 21 januari /22

12 Opgelet! Bewoners waarvan de 9ter ontvankelijk verklaard wordt, moeten de opvangstructuur verlaten. Zie verder onder C) Overstap naar OCMW-dienstverlening. De uitzonderlijke verlenging In bijzondere omstandigheden die verband houden met de menselijke waardigheid kan Fedasil van de hierboven opgesomde voorwaarden afwijken. Hier zijn de instructies een beetje onduidelijk. Volgens de basisinstructie wordt deze procedure geregeld door de bijlagen 3A, 3B en 3C voor de federale centra, door de bijlagen 4A en 4B voor de opvangpartners zonder de LOI en door de bijlagen 5A en 5B voor de LOI en het SOI Gent (3.1.3.). De bijlage 4C (medisch attest) geldt voor alle opvangpartners. De beslissing wordt genomen met bijlage 6. Maar in de instructies zelf (bijlagen 4A en 5A) staat dat de daar beschreven procedure niet geldt ingeval van bijzonder omstandigheden die verband houden met de menselijke waardigheid en dat deze aanvragen rechtstreeks bij de juridische dienst moeten worden ingediend. De VVSG stelde de vraag aan Fedasil. Deze aanvragen kunnen rechtstreeks bij de juridische dienst ingediend worden Het aanvraagformulier (Bijlage 5B voor de LOI en SOI Gent) mag maar moet niet gebruikt worden. C. Overstap naar OCMW- dienstverlening Wanneer een asielzoeker een verblijfsrecht van meer dan 3 maanden verwerft, eindigt het recht op materiële opvang en moet de asielzoeker de opvangstructuur verlaten binnen de door Fedasil bepaalde termijn van 2 maanden (artikelen 6 en 8 Opvangwet). Wanneer de datum van vertrek in het weekend of op een feestdag valt, wordt het vertrek uitgesteld tot de eerstvolgende werkdag. De in de instructies bepaalde termijnen beginnen te lopen de dag na de in het wachtregister vermelde datum van de beslissing. Zie verder onder D). Indien deze vreemdelingen hun verblijfsrecht zouden verliezen terwijl de asielprocedure nog hangende is, herneemt in principe het recht op materiële opvang. Toch zullen deze vreemdelingen tijdens de verdere duur van hun asielprocedure verder dienstverlening van het OCMW ontvangen. Een terugkeer naar materiële opvang is immers moeilijk omdat deze vreemdelingen geruime tijd zelfstandig geleefd hebben en juridische verbintenissen (bijvoorbeeld een huurovereenkomst) zijn aangegaan die niet zomaar beëindigd kunnen worden. Het koninklijk besluit dat in uitvoering van artikel 43 Opvangwet de overstap van materiële opvang naar maatschappelijke dienstverlening door het OCMW moet regelen, is er nog niet. In afwachting daarvan gelden de instructies van Fedasil. 21 januari /22

13 In welke gevallen is er een overstap naar OCMW-dienstverlening? Concreet gaat het over: - bewoners die erkend vluchteling zijn geworden door en beslissing van CGVS of RVV - bewoners die subsidiaire bescherming krijgen van CGVS of RVV en daartegen niet in beroep gaan - bewoners die subsidiaire bescherming krijgen van RVV en daartegen in beroep gaan bij de Raad van State (want geen schorsend beroep!) - bewoners die het statuut tijdelijke bescherming 6 krijgen (momenteel niet van toepassing) - bewoners waarvan de code 207 opvangstructuur werd opgeheven of die een code 207 OCMW (met toepassing van het spreidingsplan momenteel niet van toepassing 7 ) hebben gekregen. - bewoners die een verblijfsrecht van meer dan 3 maanden krijgen in toepassing van een andere verblijfsprocedure. Meestal gaat het over een regularisatie in toepassing van artikel 9bis of 9ter (ten gronde beslissing) of zelfs nog oud artikel 9, derde lid VW maar het kan bijvoorbeeld ook een gezinshereniging zijn. - bewoners waarvan de regularisatieaanvraag om medische redenen (9ter) ontvankelijk werd verklaard Bewoners waarvan de regularisatieaanvraag om medische redenen (9ter) ontvankelijk werd verklaard de instructie van Fedasil van 9 november 2010 betreffende de begunstigden van de opvang wiens aanvraag tot machtiging van verblijf op basis van artikel 9ter van de wet van 15 december 1980 ontvankelijk werd verklaard en die tegelijkertijd nog een lopende asielprocedure hebben Bewoners waarvan de regularisatieaanvraag om medische redenen (9ter) ontvankelijk wordt verklaard, moeten de opvangstructuur verlaten en dit ongeacht of zij al dan niet nog een lopende asielprocedure hebben. Indien de 9ter ten gronde wordt afgewezen en de asielprocedure op dat moment nog loopt, kan de asielzoeker zich in principe terug aanbieden bij de Dispatching. Het recht op materiële opvang als asielzoeker herleeft op dat moment. Het is echter niet duidelijk of er op dat moment nog een toewijzing van een opvangstructuur in het wachtregister bij de code 207 kan worden ingevoerd. Bij de ontvankelijkheid van de regularisatieaanvraag om medische redenen (9ter) werd de betrokkene immers in het vreemdelingenregister ingeschreven en het zou technisch niet mogelijk zijn om iemand nadien, wanneer alleen zijn asielaanvraag nog loopt, terug te zetten naar het wachtregister (opmerking: In het vreemdelingenregister kan er geen code 207 ingevuld worden. De code 207 is enkel actief in het wachtregister.). We zoeken dit nog verder uit. In ieder geval is het niet absoluut noodzakelijk om die code 207 opvangstructuur in het wachtregister te kunnen zetten om materiële opvang te bieden. Illegaal verblijvende gezinnen met minderjarige kinderen worden ook opgevangen zonder code 207 opvangstructuur. Gezien de overbezetting van het opvangnetwerk is het mogelijk dat er op het moment waarop de betrokken asielzoeker zich opnieuw aanbiedt op de Dispatching geen opvangplaats toegewezen kan worden. Dan wordt de betrokkene een niet toegewezen asielzoeker met recht op financiële steun van het 6 De toekenning van het statuut tijdelijke bescherming is pas mogelijk na een beslissing op Europees niveau tot openstellen van deze mogelijkheid. Momenteel is er geen zo n beslissing te verwachten. 7 Om het spreidingsplan te kunnen toepassing is er nodig ofwel een in ministerraad overlegd KB na evaluatie van de behandelingsduur van de asielaanvragen ofwel een beslissing van de ministerraad op basis van een rapport van Fedasil. De behandelingsduur van de asielaanvragen werd nog niet geëvalueerd. Fedasil heeft een rapport ingediend maar het is afwachten of de ministerraad het voorstel van Fedasil zal volgen. 21 januari /22

14 OCMW van de plaats van inschrijving in het vreemdelingenregister/het wachtregister 8. In de praktijk zal de steunverlening dus vaak gewoon doorlopen (voor de steunverlening aan de ontvankelijk verklaarde 9ter is het OCMW van de gewoonlijke verblijfplaats bevoegd en vaak zal dit overeenstemmen met de inschrijving voor het hoofdverblijf). Er is wel een wijziging van statuut (geen steun meer aan vreemdeling met tijdelijk verblijf (statuut I) maar aan een niet toegewezen asielzoeker (statuut B) meer info over niet toegewezen asielzoekers op onder sociaalbeleid<vreemdelingen<materiëleopvang (Nieuwe) asielzoekers zonder toewijzing opvangstructuur ). Indien er op dat moment wel een toewijzing van een opvangplaats gebeurt of kan gebeuren (al dan niet met vermelding in het wachtregister zie hierboven), dan kan het OCMW dat de steun verleent, vragen om geen toewijzing te doen of de eventueel reeds gedane toewijzing op te heffen indien het de steunverlening zelf zou willen verder zetten (bijv. omdat het OCMW de huurwaarborg heeft betaald en de goede samenwerking met de eigenaar niet in gevaar wil brengen door een vroegtijdig vertrek van de betrokkene). Daartoe is een raadsbeslissing nodig. Opgelet! Aanvankelijk motiveerde Fedasil het gedwongen vertrek van bewoners waarvan de regularisatieaanvraag om medische redenen (9ter) ontvankelijk verklaard werd door te verwijzen naar de bepaling in de Opvangwet die zegt dat bewoners die een verblijfsrecht van meer dan 3 maanden hebben gekregen, de opvangstructuur moeten verlaten. Dat was evenwel niet correct. Deze asielzoekers worden weliswaar in het vreemdelingenregister ingeschreven en krijgen een attest van immatriculatie model A (oranje kaart) maar dat betekent niet dat zij een verblijfsrecht van meer dan 3 maanden hebben. Ten eerste betekent een attest van immatriculatie model A dat er een toelating tot verblijf is toegekend hetgeen niet gelijk te stellen is met een verblijfsrecht. Ten tweede wordt de toelating tot verblijf voor een beperkte duur toegekend. Tijdens het eerste jaar is zij slechts 3 maanden geldig (verlengbaar) en na het eerste jaar nog maar één maand (verlengbaar). Verschillende organisaties, waaronder de VVSG, hebben dit aangeklaagd. Uiteindelijk heeft Fedasil het geweer van schouder veranderd en beslist om in de toekomst de code 207 opvangstructuur voor deze groep op te heffen op basis van artikel 13 van de Opvangwet dat zegt dat een toewijzing in bijzondere omstandigheden opgeheven kan worden. Fedasil zou nog bijkomende informatie bezorgen over de werkwijze bij deze opheffingen. Die informatie is er nu in de vorm van de instructie van Fedasil van 9 november 2010 betreffende de begunstigden van de opvang wiens aanvraag tot machtiging van verblijf op basis van artikel 9ter van de wet van 15 december 1980 ontvankelijk werd verklaard en die tegelijkertijd nog een lopende asielprocedure hebben. Deze instructie is van toepassing vanaf 22 november We wijzen op een aantal bijzonderheden in deze instructie. - De opheffing van de code 207 opvangstructuur kan zich uitstrekken tot de familieleden van de asielzoeker wiens regularisatieaanvraag om medische redenen (9ter) ontvankelijk is verklaard. Indien daar asielzoekers bij zijn die niet onder de aanvraag 9ter vallen, kunnen er tegelijkertijd 2 OCMW s bevoegd zijn: de gewoonlijke verblijfplaats (met zijn uitzonderingen) voor de asielzoeker met ontvankelijke 9ter en de plaats van inschrijving in het wachtregister voor het familielid dat enkel een lopende asielprocedure heeft. - De opvangstructuren moeten de opheffing van de code 207 opvangstructuur vanaf 22 november 2010 aanvragen voor elke bewoner waarvan de regularisatieaanvraag om medische redenen ontvankelijk werd verklaard. - De beslissing van Fedasil moet door de opvangstructuur aan de bewoners betekend worden. 8 Tenzij de asielzoeker uitzonderlijk op dit moment nog ingeschreven zou staan op het adres van de DVZ of het CGVS (bijv. omdat de inschrijving op het adres van de opvangstructuur niet is gebeurd, om welke reden dan ook). In dat geval geldt de algemene regel dat het OCMW van de gewoonlijke verblijfplaats, dus het OCMW van de plaats waar de opvangstructuur ligt, bevoegd is. Dat is zo geregeld sinds de wijziging aan artikel 2, 5 van de wet van 2 april 1965 door de wet houdende diverse bepalingen van 29 december 2010 (inforum ). 21 januari /22

15 De VVSG heeft nog een aantal vragen bij deze instructie die aan Fedasil voorgelegd worden. - Punt 5.1. Het identificeren van de bewoners waarvan de regularisatieaanvraag om medische redenen ontvankelijk werd verklaard: De instructie gaat hier erg makkelijk aan voorbij. De opvangstructuren moeten de bewoners waarvan de code 207 opvangstructuur opgeheven kan worden omwille van de ontvankelijke regularisatieaanvraag om medische redenen identificeren. Punt uit. Maar in de praktijk is dat niet zo eenvoudig. Het indienen van een aanvraag 9ter wordt niet verplicht in het wachtregister vermeld. De gemeente kan het in het IT 246 opnemen maar slechts enkele gemeenten doen dat ook. De beslissing dat de aanvraag 9ter ontvankelijk is, wordt ook niet vermeld in het IT 202. Daar worden de verblijfsrechten vermeld maar bij de aanvraag 9ter wordt enkel de beslissing dat de aanvraag gegrond is opgenomen. Je kunt het als opvangstructuur dus alleen weten als de betrokkene of diens advocaat het melden, als de gemeente het meldt indien de gemeente de ontvankelijkheidsbeslissing van de DVZ moet betekenen (zelden) of zodra de gemeente de opdracht van de DVZ krijgt om de betrokkene uit te nodigen voor inschrijving in het vreemdelingenregister en aflevering van het attest van immatriculatie model A (oranje kaart) of wanneer de aflevering van de attest van immatriculatie bij het IT 195 vermeld wordt. Maar in dat laatste geval moet je al weten dat er een aanvraag 9ter werd ingediend of moet je heel alert zijn want als asielzoeker hebben deze bewoners ook datzelfde attest van immatriculatie als verblijfsdocument. Over de knelpunten wordt met geen woord gerept en er worden bijgevolg ook geen pragmatische oplossingen of richtlijnen voor gegeven. De vraag die dan rijst is of Fedasil de subsidie voor een bepaalde periode kan weigeren omdat de opvangstructuur niet voldoende inspanningen heeft gedaan om de bewoners met een ontvankelijke aanvraag 9ter te identificeren. - Punt 5.5. De termijn van 2 maanden: Deze termijn start de derde werkdag na de datum van de poststempel van de per gewone post aan de opvangstructuur bezorgde beslissing van Fedasil. Is een gewone brief die vanuit Brussel verstuurd wordt meestal binnen de 2 werkdagen op zijn bestemming? Dat lijkt nogal krap. Dat betekent dat er in heel wat gevallen van de toch al te korte termijn van 2 maanden nog enkele dagen worden afgesnoept. Bovendien moet de LOImedewerker na ontvangst van de beslissing van Fedasil ze ook nog aan de bewoners betekenen. Dat zal ook niet altijd de dag van de ontvangst zelf mogelijk zijn. En dus kan de termijn al lopen terwijl de mensen zelf nog niet op de hoogte zijn. - Bij het al dan niet opheffen van de code 207 opvangstructuur voor de familie van de bewoner met ontvankelijke 9ter, wordt een onderscheid gemaakt tussen verschillende soorten familieleden. De vraag is bijgevolg of de opdeling zoals die hier net onder wordt gemaakt nog klopt. Dat is niet duidelijk. - In de FAQ in de instructie wordt verder onzorgvuldig omgesprongen met het verschil tussen de familieleden die recht hebben op financiële steun en de familieleden die geen recht hebben op financiële steun. De soms algemene antwoorden zouden de indruk kunnen wekken dat alle familieleden recht hebben op financiële steun wat dus niet het geval is (zie hier net onder). Juridisch is het betwistbaar om een opheffing van de code 207 opvangstructuur op basis van artikel 13 van de Opvangwet te motiveren door te verwijzen naar de overbezetting van het opvangnetwerk. Uit de voorbereidende werken bij de totstandkoming van de Opvangwet blijkt dat de wetgever de overbezetting van het opvangnetwerk vermeldt als reden voor een niet toewijzing van een nieuwe asielzoeker maar niet als reden voor een opheffing. De bijzondere omstandigheden die voorhanden moeten zijn om een reeds gedane toewijzing te kunnen opheffen, moeten verband houden met de individuele situatie van de 21 januari /22

16 betrokken asielzoeker en moeten rechtstreeks verband houden met zijn mogelijkheden om menswaardig te leven. Ondanks deze juridische kritiek, past Fedasil de instructie toe. Daartegen staat uiteraard een beroep bij de arbeidsrechtbank open maar de vraag is hoeveel asielzoekers met een ontvankelijke 9ter tegen de opheffing van hun code 207 opvangstructuur in beroep zullen gaan alsook of de OCMW s dat dan zullen doen indien de betrokkenen het niet doen. Afwachten dus of zich daar rechtspraak ontwikkelt, wat de inhoud van die rechtspraak zal zijn en of de federale overheid er rekening mee zal houden. In afwachting van andere instructies, zit er bijgevolg weinig anders op dan de asielzoekers met ontvankelijke 9ter waarvan de code 207 opvangstructuur werd opgegeven de nodige maatschappelijke dienstverlening toe te kennen opdat hun menselijke waardigheid gewaarborgd wordt. Familieleden in verschillende situaties Ingeval van familieleden met een verschillend verblijfsstatuut (personen met verblijfsrecht en personen nog in asielprocedure) moet er volgens de FAQ van Fedasil een opheffing van de code 207 opvangstructuur gevraagd worden. Na deze opheffing kunnen ook de familieleden die nog in de asielprocedure zitten een beroep doen op financiële steun door het OCMW. Indien een familielid een verblijfsrecht krijgt terwijl andere gezinsleden illegaal zijn, moet, volgens de FAQ, in de regel heel het gezin de opvangstructuur verlaten. Dus ook als er familieleden bij zijn die geen recht zullen hebben op financiële steun door het OCMW. Dat kan tot schrijnende situaties leiden waarbij een heel gezin van het bedrag samenwonende moet leven. Blijkbaar kan er in bepaalde situaties evenwel afgeweken worden van de regel want Fedasil zegt ook dat het deze situaties geval per geval zal onderzoeken. Uit de praktijk zal moeten blijken welke situaties dat zijn. Indien een familielid een ontvankelijke 9ter heeft en de andere familieleden ofwel nog in procedure zijn ofwel illegaal zijn, is er een bijzondere regel. Indien de meerderheid van de familieleden na opheffing van de code 207 opvangstructuur recht heeft op financiële steun, moeten die opheffingen gevraagd worden en moet heel het gezin de opvangstructuur verlaten. Indien dat niet het geval is, zal Fedasil het recht op materiële hulp voor heel de familie voortzetten. In bijzondere omstandigheden kan er ook steeds een afwijking gevraagd worden aan de juridische dienst. Uitzonderlijk uitstel van vertrek In principe moet elke bewoner die onder één van de opgesomde categorieën valt, de opvangstructuur binnen de 2 maanden vanaf de betekening van de beslissing verlaten. Het is evenwel mogelijk om een uitzonderlijk uitstel van vertrek aan te vragen. Dit wordt geregeld door Instructie betreffende de procedure aangaande het uitzonderlijk uitstel van vertrek uit een opvangstructuur na 2 maanden bij toekenning van het vluchtelingenstatuut, van het statuut subsidiaire bescherming, een regularisatie, een opheffing van de code 207 of een wijziging van de code 207 opvangstructuur naar een code 207 OCMW (spreidingsplan) (Bijlage 7A) en het aanvraagformulier (Bijlage 7B: Gemotiveerde aanvraag teneinde een uitzonderlijk uitstel van een vertrek uit de opvangstructuur na 2 maanden te krijgen). In de praktijk blijven de bestaande regels gelden. Ze worden nu enkel geformaliseerd in een instructie. De LOI (en het SOI Gent) moeten het aanvraagformulier per mail indienen bij de regiocoördinator. Dit moet in principe gebeuren ten laatste 14 dagen voor het verstrijken van de termlijn van 2 maanden. Uitzonderlijk kan bij dringende en/of onvoorziene omstandigheden ook nadien nog een aanvraag worden 21 januari /22