Plan van Aanpak. Ruimtelijke Ontwikkeling en Grondzaken. Pilot realtime parkeren in combinatie met moderne betaalwijzen en kentekenregistratie

Transcriptie

1 Ruimtelijke Ontwikkeling en Grondzaken Plan van Aanpak Pilot realtime parkeren in combinatie met moderne betaalwijzen en kentekenregistratie Projectleider: K. Jacobs Timnummer: Hoofdafdeling : ROG Opdrachtgever: Harriette Campen

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Achtergrond (aanleiding) Stand van zaken project Projectomschrijving Doel Randvoorwaarden en uitgangspunten Beoogd resultaat Projectopdracht en afbakening Gebiedsomschrijving Samenhang met andere projecten Werkwijze aanpak Proces en strategie Mijlpalen en beslismomenten Projectbeheersing Organisatie Tijd (planning) Geld (kosten en financiering) Informatie/Communicatie Kwaliteit/Evaluatie Risico s/beheersmaatregelen...11 Pilot realtime parkeren Pagina 2 van 11

3 1. Inleiding 1.1. Achtergrond (aanleiding) In 2007 heeft de gemeenteraad het Parkeerbeleidsplan Ede vastgesteld. In dit beleidsplan is als tariefmodel voor het betaald parkeren in Ede Centrum gekozen voor het uurtarief. Het uurtarief was toendertijd een klantvriendelijk en gangbaar model. Met dit model werd het mogelijk om via een stapsgewijze verhoging de negatieve reserve in het parkeerproduct weg te werken. Deze negatieve reserve is inmiddels weggewerkt. Het nadeel van het uurtarief is dat klanten van parkeervoorzieningen vaak korter parkeren dan de tijd waarvoor is betaald. Dit kan door klanten als oneerlijk worden ervaren. Sinds 2010 speelt de politieke discussie op welke wijze de gemeente kan omschakelen naar een meer eerlijke manier van betaald parkeren onder de randvoorwaarde van omzetneutraliteit. Daarom is in maart 2011 de raadscommissie Beheer Fysieke Omgeving (BFO) voorgesteld het 1,00 tarief in te voeren op de gemeentelijke achteraf betaald parkeerterreinen Kuiperplein, Bunschoterplein en Burg. Van Dijkeplein. Ook Q-Park was bereid dit tarief in te stellen in de particuliere garages. De commissie BFO was meer voorstander voor de invoering van realtime parkeren en besloot de landelijke ontwikkeling hieromtrent af te wachten. Na maart 2011 is op landelijk niveau besloten om het invoeren van realtime parkeren een gemeentelijke bevoegdheid te maken. Daarnaast heeft Q-Park sinds oktober 2012 landelijk het tariefmodel ingevoerd om tegen betaling van een vast tarief ( 1,00 of een afgeleide daarvan) een bepaald aantal minuten te parkeren. Naar aanleiding hiervan heeft de gemeenteraad op 6 juni 2013 besloten om het tariefmodel 0,50 per 17 minuten in te voeren op de achteraf betaald parkeerterreinen. Q-Park heeft in de parkeergarages 0,50 per 14 minuten ingesteld. Dit model is ingevoerd onder de randvoorwaarde omzetneutraliteit. De gemeenteraad heeft ook besloten om het college van burgemeester en wethouders te verzoeken een plan van aanpak op te stellen om te komen tot een pilot realtime parkeren in In dit plan van aanpak en in de uiteindelijke pilot kunnen de kansen en risico s van de invoering van realtime parkeren goed worden onderzocht. Daarnaast kan in deze pilot tegelijk worden aangehaakt bij ontwikkelingen als betaling met moderne betaalwijzen en kentekenregistratie. Met het oog op de organisatieontwikkelingen, zoals het vergroten van de klantvriendelijkheid, de digitaliseringsprocessen, de leantrajecten en de komende ombuigingen vormt de pilot het perfecte moment om het realtime parkeren te combineren met moderne betaalwijzen, zoals belparkeren, en kentekenregistratie. Naast klantvriendelijkheid en gemak voor de bezoeker biedt kentekenregistratie de mogelijkheid om op langere termijn alle gemeentelijke vergunningen vast te leggen in een parkeerrechtendatabase. Op deze wijze ontstaat op termijn de mogelijkheid om het handhavingsbeleid te optimaliseren, aangezien alleen het kenteken hoeft te worden gecontroleerd op het al dan niet aanwezig zijn van een parkeerrecht. Met kentekenregistratie is misbruik van analoge vergunningen dan te beperken en is meer efficiency te bereiken. Door deze digitalisering weet de gemeente ook wat er geparkeerd staat en dus ook wat er nog aan capaciteit vrij is. Daarmee is de bereikbaarheid van Ede beter te sturen waarmee invulling wordt gegeven aan de ambities uit het nieuwe Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan (GVVP). Dit projectdocument bevat het plan van aanpak om te komen tot een pilot realtime parkeren in combinatie met moderne betaalwijzen en kentekenregistratie. Pilot realtime parkeren Pagina 3 van 11

4 1.2. Stand van zaken project De achteraf betaald parkeerterreinen zijn gefaciliteerd met slagbomen en betaalautomaten. Per 1 juli is op deze terreinen het tariefmodel 0,50 per 17 minuten ingesteld onder de randvoorwaarde omzetneutraliteit. Tegelijk heeft Q-Park in de parkeergarages 0,50 per 14 minuten ingevoerd. Betaling is mogelijk via chartaal, chip of pin, vanaf 2015 is betaling met chipkaart niet meer mogelijk (wetgeving). In algemene zin moet nog wel worden opgemerkt dat het centrumbezoek afneemt. In vergelijking met 2009 is het aantal bezoekers per week afgenomen van naar (afname van 11%). Hetzelfde beeld blijkt uit de trend van het aantal parkeerhandelingen op de achteraf betaald parkeerterreinen. Ten opzichte van 2008 is het aantal parkeerhandelingen in 2012 met 13% afgenomen. Deze trend lijkt zich, ook landelijk, voort te zetten in Pilot realtime parkeren Pagina 4 van 11

5 2. Projectomschrijving 2.1. Doel Het uitvoeren van de pilot realtime parkeren met een klantvriendelijk tarief onder de voorwaarde van omzetneutraliteit. Een klantvriendelijk tarief onder de voorwaarde omzetneutraliteit is mogelijk bij 0,03 per minuut bij gebruik van giraal geld en 0,10 per 3 minuten bij chartaal geld. In de pilot de invoering van realtime parkeren koppelen aan de ontwikkeling van moderne betaalwijzen en kentekenregistratie. Met de pilot is het mogelijk om de risico s bij gemeentebrede invoering zoveel mogelijk te beperken en ervaring op te doen met nieuwe technieken. Deze ervaring moet zowel binnen de gemeentelijke organisatie als door de bezoekers van de betaald parkeerterreinen worden opgedaan Randvoorwaarden en uitgangspunten Het doel bereiken onder de volgende randvoorwaarden: - De gemeenteraad moet een tarief vaststellen voor realtime parkeren op basis van omzetneutraliteit. - Om de financiële consequenties zoveel mogelijk te beperken wordt de pilot voor het achteraf betaald parkeren uitgevoerd op het Bunschoterplein. Het Kuiperplein wordt veelvuldig gebruikt waarmee de financiële risico s groter zijn en ook de mogelijke storingen aan de nieuwe technieken een grote effect op bezoekers heeft. Het Van Dijkeplein is niet representatief vanwege het veelvuldig gebruik door medewerkers van de politie (vergunninghouders). - Het instellen van kentekenparkeren moet structureel bijdragen aan de komende ombuigingen doordat geen BTW-afdracht aan de rijksoverheid meer hoeft te worden voldoen. De slagbomen kunnen namelijk worden verwijderd waarmee de parkeerterreinen voor iedereen toegankelijk worden en de gemeente niet meer aangemerkt wordt als ondernemer voor het gelegenheid geven tot slagboomparkeren (BTW-belast). - Bij het invoeren van kentekenparkeren moet de privacy van bezoekers worden gewaarborgd. - Het kentekenparkeren moet zoveel mogelijk storingsvrij worden uitgevoerd. - Het chartaal geld blijft als betaalmiddel een alternatief naast de invoering van een moderne betaalwijze. Voor veel inwoners van de gemeente Ede is het chartaal geld een traditioneel betaalmiddel dat veelvuldig wordt gebruikt (70-80% van de betaalwijzen). - In de pilot niet het gehele gemeentelijke parkeervergunningensysteem opnemen in de database voor parkeerrechten. Dit betekent op dit moment nog een te grote organisatorische slag Beoogd resultaat Een meer eerlijke en klantvriendelijker manier van betaald parkeren waarmee een bezoek aan het centrum van Ede nog aantrekkelijker wordt gemaakt, waarbij het financiële effect op het gemeentelijke parkeerproduct zoveel mogelijk neutraal is. Met als bijkomend resultaat dat de interne (handhavings)werkprocessen worden versoepeld. Pilot realtime parkeren Pagina 5 van 11

6 2.4. Projectopdracht en afbakening Het project is afgebakend naar tijd, onderzoeksgebied en verantwoordelijkheid. Tijd De pilot gedurende drie maanden uitvoeren in het najaar van Onderzoeksgebied De pilot uitvoeren op het Bunschoterplein (achteraf betaald parkeren). Verantwoordelijkheid De gemeenteraad is beslissingsbevoegd voor het instellen en evalueren van de pilot. Het college van burgemeester en wethouders is bevoegd om, op grond van de monitoring, gemotiveerd te besluiten de pilot tussentijds te stoppen Gebiedsomschrijving Het Bunschoterplein is één van de drie achteraf betaald parkeerterreinen in het centrum van Ede. Het Bunschoterplein ligt in de directe nabijheid van het centrum aan de Bunschoterweg. Het Bunschoterplein ligt aan de noordzijde van het centrum. De overige terreinen zijn het Kuiperplein en het Burg. Van Dijkeplein. Bunschoterplein Bunschoterplein, Kuiperplein en Van Dijkeplein 2.6. Samenhang met andere projecten In december 2013 is het experiment gratis parkeren uitgevoerd op een aantal woensdagmiddagen en één avond. De ervaringen en resultaten van dit experiment worden betrokken in de pilot realtime parkeren. Op dit moment geldt het betaald parkeren op de achteraf betaald parkeerterreinen tussen en uur. De meldkamer is tot uur actief met als consequentie dat de slagbomen na uur, tot uur, open staan. Het gevolg is dat bezoekers aan het centrum tijdens de betaaltijden kunnen inrijden maar na uur zonder te betalen kunnnen wegrijden. Er wordt nu onderzoek verricht om de slagbomen 24 uur te sluiten. Pilot realtime parkeren Pagina 6 van 11

7 3. Werkwijze aanpak 3.1. Proces en strategie Voorafgaand aan de bestuurlijke vaststelling van dit plan van aanpak zijn de eerste verkennende gesprekken gevoerd met een aantal leveranciers over de mogelijkheden van de parkeerapparatuur en de benodigde database. De conclusie is dat de pilot goed uitvoerbaar is. Daarnaast is het plan van aanpak intern afgestemd met Toezicht, Control en Inkoop. Op basis hiervan is de verantwoordelijk wethouder geïnformeerd. Vervolgens is het plan van aanpak besproken in de klankbordgroep parkeertarieven. In deze klankbordgroep is de gemeenteraad, Stichting Binnenstandsmanagement Ede (SBE) en Q-Park vertegenwoordigd. De klankbordgroep heeft geadviseerd om tijdens de pilot over te gaan op een duaal tariefsysteem van 0,03 per minuut voor het chartale geld en 0,10 per 3 minuten voor het giraal geld. Na behandeling in besluitvormende raad contact opnemen met leveranciers en de pilot in het najaar van 2014 uitvoeren Mijlpalen en beslismomenten De beslismomenten zijn: - november 2013 klankbordgroep parkeertarieven; - december 2013 college van burgemeester en wethouders; - januari 2014 oordeelvormende en besluitvormende gemeenteraad; - december 2014 evaluatie pilot in gemeenteraad. Pilot realtime parkeren Pagina 7 van 11

8 4. Projectbeheersing 4.1. Organisatie De projectleider/beleidsmedewerker parkeren werkt nauw samen met de collega s van Toezicht en Control. Deze samenwerking vindt plaats in de reguliere overlegstructuren. Daarnaast wordt de pilot nauw afgestemd met Q-Park en SBE Tijd (planning) Activiteit Planning Plan van aanpak juni-december 2013 Voorbereiding en aanbesteding januari-juli 2014 Pilot augustus-oktober 2014 Evaluatie november-december 2014 Invoering gemeentebreed Geld (kosten en financiering) De kosten bestaan voornamelijk uit interne uren. De interne uren voor de projectleider/beleidsmedewerker parkeren worden geraamd op 200 uur in Deze uren zijn opgenomen in de capaciteitsplanning. De uren voor het inschakelen van interne medewerkers van Toezicht en Control maken deel uit van de reguliere werkzaamheden. De jaarlijkse (investerings-) kosten en opbrengsten met betrekking tot het invoeren van realtime parkeren in combinatie met moderne betaalwijzen en kentekenregistratie staan opgenomen in onderstaande tabellen. De tabellen geven zowel inzicht in de financiële consequenties voor het Bunschoterplein als voor alle terreinen op langere termijn. Bunschoterplein Oud Realtime in combinatie met moderne betaalwijzen en kentekenregistratie Kapitaallasten automaat* Kapitaallasten camera s* 2500 Servicecontract Database 1000 Omzetafdracht provider 1000 bij belparkeren** Afdracht BTW*** Ophaalkosten chartaal geld Jaarkosten Voordeel Doorloop kap.last. oude 8900 boekwaarde jaar Doorloop kap.last. oude 2600 boekwaarde jaar Besparing vanaf Besparing vanaf Pilot realtime parkeren Pagina 8 van 11

9 Besparing vanaf Kuiperplein, Bunschoterplein en Burg. Van Dijkeplein Oud Realtime in combinatie met moderne betaalwijzen en kentekenregistratie Kapitaallasten automaat* Kapitaallasten camera s* Servicecontract Database 4000 Omzetafdracht provider 4000 bij belparkeren** Afdracht BTW*** Ophaalkosten chartaal geld Jaarkosten Voordeel Doorloop kap.last. oude boekwaarde jaar Doorloop kap.last. oude boekwaarde jaar Besparing vanaf Besparing vanaf Besparing vanaf * afschrijving in 7 jaar; ** aanname 20% gaat gebruik maken van het belparkeren en afdracht van 2% van de omzet bij handhaven chartaal geld; *** gemiddeld ontvangt gemeente Ede jaarlijks circa , incl. BTW, aan parkeerinkomsten op de achteraf betaald parkeerterreinen; hiervan moet sinds 1 juli 2011 ongeveer per jaar worden afgedragen aan BTW; de inkomsten op het Bunschoterplein zijn ongeveer , incl. BTW; voor het Bunschoterplein is de afdracht ongeveer ; bij invoering van kentekenregistratie gemeentebreed is BTW-afdracht niet meer nodig. Aanbesteding Ten aanzien van de aanschaf van de parkeerappartuur en de camera s wordt het gemeentelijke aanbestedingsbeleid gevolgd. Dit betekent dat in het kader van een af te sluiten raamovereenkomst drie partijen aangeschreven dienen te worden. Met een raamcontract is het mogelijk om de verplichting aan te gaan om de benodigde apparatuur in de pilot bij de betreffende externe partij aan te schaffen met de intentie, maar geen verplichting, om ook eventuele benodigde apparatuur voor de definitieve situatie ook bij deze partij aan te schaffen. Juridisch De privaatregeling achteraf betaald parkeerterreinen wordt tijdelijk gewijzigd. Bij gemeentebrede invoering van realtime parkeren in combinatie met moderne betaalwijzen en kentekenregistratie wordt de privaatrechtelijke regeling ingetrokken en worden de tarieven onderdeel van de parkeerbelastingverordening. Vanaf dat moment zullen de slagbomen verwijderd worden en hoeft er geen btw meer afgedragen te worden over de parkeeropbrengsten. Er is een wetswijziging in voorbereiding om het realtime parkeren mogelijk te maken. Er is nog geen zekerheid over de inhoud en de termijn van deze wetgeving. De verwachting is dat de wetgeving overheden gaat verplichten om realtime parkeren mogelijk te maken. Pilot realtime parkeren Pagina 9 van 11

10 4.4. Informatie/Communicatie De communicatie vindt plaats op basis van stap 1 (informeren) van de participatieladder uit de Nota Burgerparticipatie. Daarnaast wordt voorafgaand aan de pilot een communicatieplan opgesteld Kwaliteit/Evaluatie De kwaliteit van het beoogd resultaat wordt gemeten op grond van de mate van klanttevredenheid van bezoekers aan het centrum van Ede. Deze meting vindt plaats tijdens de pilot door het uitvoeren van een enquete en door middel van de Binnenstadsmonitor. Daarnaast is de kwaliteit te meten aan de hand van het aantal parkeerhandelingen en de omzetcijfers op de betaald parkeerplaatsen. Deze meting wordt afgezet tegen een nulmeting. De monitoring vindt wekelijks/maandelijks plaats door Toezicht en kan aanleiding zijn om de pilot tussentijds te beëindigen als de randvoorwaarde omzetneutraliteit niet wordt bereikt Risico s/beheersmaatregelen Risico De ervaring in andere gemeenten is dat de invoering van realtime parkeren in combinatie met moderne betaalwijzen storingen kan opleveren en de klantvriendelijkheid niet ten goede komt. Het uitvoeren van een pilot met andere tarieven en betaalwijzen tussen de verschillende parkeerplaatsen en terreinen is aan de bezoekers van Ede Centrum moeilijk uit te leggen. De bezoekers zullen dit niet altijd begrijpen. Tijdens de pilot kan beperkt uitwijkgedrag plaatsvinden van de andere betaald parkeervoorzieningen naar het Bunschoterplein en/of vice versa. Ten aanzien van kentekenregistratie heeft de burger met het oog op privacy geen keuzemogelijkheid om zijn of haar kenteken niet te hoeven gebruiken. De kans op contractperikelen met leveranciers van parkeerapparatuur. De leverancier van de achteraf betaald parkeerapparatuur is een andere dan de leverancier van de vooraf betaald apparatuur. Het lijkt logisch om op den duur te kiezen voor één leverancier. Vanwege de exploitatie van de parkeergarages is Q-Park in aanleg geen direct voorstander van de invoering van realtime parkeren. Aan de andere kant geeft Q-Park wel signalen af open te staan voor nieuwe ontwikkelingen. In 2014 staat de verhuizing van de Meldkamer gepland. Het effect van nieuwe tarieven op de parkeeromzetten is moeilijk te voorspellen omdat het (menselijk) gedrag betreft. Beheersmaatregel De pilot goed voorbereiden en de storingen inventariseren en aanpakken in de pilot. De pilot starten in een relatief rustige maand. Ook nauwkeurig beschrijven in de aanbestedingsprocedure, zodat leverancier hierop aangesproken kan/moet worden. Het opstellen en uitvoeren van een communicatieplan Het voortdurend monitoren en eventueel aanvullende (verkeers)maatregelen nemen. De privacy wordt door de leveranciers gewaarborgd door een optimale beveiliging van de database en verwijderen van de gegevens op basis van de wettelijke termijnen. Daarnaast kunnen bezoekers kiezen voor het gebruik van chartaal geld. Het volgen van het aanbestedingsbeleid. Het afstemmen van het parkeerbeleid in de Stichting Parkeren Ede Centrum. De pilot tot stand brengen in nauwe samenwerking met Toezicht (Meldkamer) en ook als randvoorwaarde meenemen in de aanbesteding van de pilot. De pilot beperkt invoeren op het Bunschoterplein en continue monitoring van de parkeeromzetten en het aantal parkeerhandelingen. Daarnaast het college van burgemeester en wethouders tijdens de pilot beslissingsbevoegd maken. Pilot realtime parkeren Pagina 10 van 11

11 Pilot realtime parkeren Pagina 11 van 11