M Belastingadviseur RB-opleidingen

Transcriptie

1 Vlindersingel VM Utrecht M Belastingadviseur RB-opleidingen Verslag van de visitatie 13 april en 9 mei 2011 Utrecht juli Evaluatiebureau voor het hoger onderwijs

2 Dit document laat zich het beste dubbelzijdig afdrukken. 2 Register Belastingadviseurs

3 Inhoudsopgave Managementsamenvatting...4 Colofon...6 Inleiding Doelstellingen opleiding Programma Inzet van personeel Voorzieningen Interne kwaliteitszorg Resultaten...27 Bijlagen...29 Bijlage 1: Commissie...30 Bijlage 2: Programma visitatie...31 Bijlage 3: Domeinspecifiek referentiekader...32 Bijlage 4: Bestudeerde documenten...34 Masteropleiding Belastingadviseur juli

4 Managementsamenvatting Op 13 april en 9 mei is de professionele masteropleiding Belastingadviseur gevisiteerd door een commissie van AeQui. Het totaaloordeel van de commissie is positief. De professionele masteropleiding Belastingadviseur kenmerkt en profileert zich als een praktijkgerichte opleiding. De opleiding wordt verzorgd door het Register Belastingadviseurs (RB), de beroepsvereniging voor fiscale adviseurs. Het RB is begin 2011 ontstaan door een fusie van het College Belastingadviseurs (CB) en de Nederlandse Federatie van Belastingadviseurs (NFB) en heeft circa leden. Binnen de fiscale adviespraktijk is opleiden een belangrijk instrument om de kwaliteit van de dienstverlening te kunnen borgen. Van fiscalisten wordt ook verwacht dat zij door middel van permanente educatie hun kennis en inzicht in het vakgebied bijhouden. De opleiding gaat in op de vier fiscale thema s waarmee de student in de praktijk te maken krijgt: estate planning, bedrijfsopvolging, conflictbeheersing en beslechting en internationale belastingen. De opleiding kent per thema een module. In de modules vindt integratie van kennis, inzicht en vaardigheden plaats, waarbij de relatie met de beroepspraktijk centraal staat. Deze relatie komt onder andere naar voren doordat veel gebruik gemaakt wordt van casussen en opdrachten uit de praktijk en doordat studenten en docenten werkzaam zijn in de beroepspraktijk. De commissie heeft zeer gemotiveerde studenten gezien. De studenten zijn werkzaam in de beroepspraktijk en maken een bewuste keuze voor het volgen van deze opleiding. De hoge studielast wordt door de studenten als gegeven beschouwd. Studenten realiseren zich dat ze een jaar lang hard zullen studeren en werken om opleiding, werk en gezin te kunnen combineren. De opleiding gaat uit van het concurrency beginsel: de verwachting is dat studenten, doordat zij werkzaam zijn in de beroepspraktijk, een versnelling in de studie kunnen realiseren. Ook de docenten werken in de praktijk, veelal als belastingadviseur, accountant, notaris, belastinginspecteur, en dergelijke. Via haar docenten zoekt de opleiding continue naar aansluiting met de praktijk en de actualiteit. De commissie is van mening dat de opleiding een zeer praktijkgericht en goed docententeam heeft. De afstudeerwerken die de commissie bestudeerd heeft zijn van goede kwaliteit. In de module Scriptie en praktijkgericht product besteedt de opleiding veel aandacht aan de begeleiding van studenten bij het afstudeerproces. Studenten krijgen niet alleen inhoudelijke begeleiding bij het schrijven van de scriptie maar volgen ook bijeenkomsten over het opzetten van een onderzoek, het doen van literatuuronderzoek, het schrijven van een rapport en dergelijke. De commissie realiseert zich dat de recente fusie heeft geleid tot een aantal nieuwe ontwikkelingen. Zo zijn het beroeps- en opleidingsprofiel en het kwalititeitszorgsysteem vrij recent opgesteld. Daarnaast is de opleiding voornemens ook in de nabije toekomst nog een aantal veranderingen door te voeren. De commissie adviseert de opleiding daarbij ook aandacht te blijven besteden aan de implementatie van het voorgenomen beleid. Alle onderwerpen van het NVAO kader zijn positief beoordeeld (voldoende en goed) en op die grond geeft de visitatiecommissie een positief advies inzake accreditatie van de professionele masteropleiding Belastingadviseur. Namens de voltallige visitatiecommissie, Utrecht, 7 juli 2011 Drs. R. de Lusenet Voorzitter 4 Register Belastingadviseurs

5 Overzicht De beoordelingen per onderwerp en facet zijn weergegeven in onderstaande tabel. ONDERWERP EN FACET Onderwerp 1: Doelstellingen opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen 1.2 Niveau: bachelor 1.3 Oriëntatie HBO Onderwerp 2: Programma 2.1 Eisen HBO 2.2 Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma 2.3 Samenhang programma 2.4 Studielast 2.5 Instroom 2.6 Duur 2.7 Samenhang tussen vormgeving en inhoud 2.8 Beoordeling en toetsing Onderwerp 3: Inzet Personeel 3.1 Eisen HBO 3.2 Kwantiteit personeel 3.3 Kwaliteit personeel Onderwerp 4: Voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen 4.2 Studiebegeleiding Onderwerp 5: Interne kwaliteitszorg 5.1 Evaluatie resultaten 5.2 Maatregelen tot verbetering 5.3 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Onderwerp 6: Resultaten 6.1 Gerealiseerd niveau 6.2 Onderwijsrendement Accreditatieadvies BEOORDELING Goed Goed Goed Goed Goed Goed Goed Goed Goed Positief Masteropleiding Belastingadviseur juli

6 Colofon Instelling en opleiding RB Opleidingen/Federatie BelastingAcademie (FBA) Brenkmanweg DH Culemborg Voor kwaliteit verantwoordelijke bestuurder: mevrouw. mr. M. Smit, hoofd RB Opleidingen/directeur FA. Contactpersoon met betrekking tot kwaliteit van de opleiding: mevrouw. mr. M. Smit, hoofd RB Opleidingen/directeur FBA. Opleiding: Masteropleiding Belastingadviseur Niveau: HBO master Titel: Master Belastingadviseur Variant: Deeltijd Locatie: Culemborg/Utrecht Visitatiecommissie De visitatie is uitgevoerd op 13 april en 9 mei De commissie bestond uit: Drs. R. de Lusenet, voorzitter Prof. mr. K.L.H. van Mens, werkveld- en domeindeskundige Prof. dr. F. Sonneveldt, werkveld- en domeindeskundige Drs. T. Buising, secretaris L. Westerveld Msc, studentlid De visitatie is uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van AeQui VBI Vlindersingel VM Utrecht (030) Register Belastingadviseurs

7 Inleiding Het Register Belastingadviseurs (RB) is in januari 2011 ontstaan door een fusie van twee beroepsverenigingen voor fiscale adviseurs: het College Belastingadviseurs (CB) en de Nederlandse Federatie van Belastingadviseurs (NFB). Beide partijen werken sinds 2008 al samen op het gebied van belangenbehartiging, kwaliteitsbevordering, ondersteuning en opleidingen. Het RB heeft circa leden. Het RB heeft als doelstellingen: - Het bevorderen van de ontwikkeling van het beroep van belastingadviseur; - Het behartigen van de gemeenschappelijke beroepsbelangen van de leden; - Het dienen van de belastingwetenschap. Onderdeel van het RB is de Federatie BelastingAcademie. Deze federatie biedt verschillende opleidingen op het gebied van belastingadvies. Daarnaast verzorgt het RB ook zelf verschillende praktijkopleidingen zoals de opleidingen CB-belastingconsulent, CB-belastingadviseur en het halfjaarlijkse permanente educatieprogramma. Alle opleidingen worden verzorgd door de afdeling RB Opleidingen. Op dit moment heeft het RB circa studenten. Hiernaast houdt het RB een bijzondere leerstoel Europees belastingrecht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam in stand, organiseert het RB jaarlijks de Belastingadviseursdag en werkt het RB samen met de Rijksuniversiteit van Groningen en de Universiteit van Amsterdam in het kader van de wetenschappelijke masteropleiding. Het RB verzorgt publicaties en geeft regelmatig commentaar op wetsvoorstellen. De opleiding De masteropleiding Master Belastingadviseur bestaat sinds De opleiding profileert zich als een op de beroepspraktijk gerichte opleiding, die nauw aansluit bij de eisen van de fiscale beroepspraktijk. De opleiding is bedoeld voor ervaren fiscalisten en sluit aan op de bacheloropleiding Fiscaal Recht. In de bacheloropleiding doen studenten kennis op van de verschillende vakgebieden. In de masteropleiding staat de integratie en toepassing van deze kennis centraal. Studenten van de masteropleiding zijn werkzaam in de belastingadviespraktijk of de accountancy. De visitatie Het RB heeft aan AeQui VBI opdracht gegeven onderhavige visitatie uit te voeren. Hiertoe heeft AeQui een onafhankelijke en ter zake kundige commissie samengesteld. Met vertegenwoordigers van de opleiding heeft op 19 januari 2011 een voorbereidend gesprek plaatsgevonden. De visitatie heeft op 13 april en 9 mei 2011 plaatsgevonden, volgens het programma dat in bijlage 2 is weergegeven. De commissie heeft de beoordeling in onafhankelijkheid uitgevoerd; aan het einde van de visitatie is de opleiding in kennis gesteld van de bevindingen en conclusies van de commissie. De reacties van de opleiding zijn verwerkt voor zover ze relevant waren. Leeswijzer Dit rapport vormt de integrale weergave van de visitatie. Daarbij zijn de vastgestelde onderwerpen van het NVAO beoordelingskader: - Doelstellingen opleiding - Programma - Inzet van personeel Masteropleiding Belastingadviseur juli

8 - Voorzieningen - Interne kwaliteitszorg - Resultaten Steeds wordt per facet aangegeven welke bevindingen de visitatiecommissie heeft gedaan en op grond van welke overwegingen ze tot haar beoordeling is gekomen. Indien meerdere opleidingsvarianten tegelijk zijn beoordeeld, geldt daarvoor hetzelfde oordeel tenzij expliciet anders is aangegeven. Bij de beoordeling van de facetten zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd. - Excellent: als op dit facet de opleiding een voorbeeldfunctie kan vervullen op nationaal niveau; - Goed: als dit facet duidelijk beter wordt uitgevoerd dan bij vergelijkbare opleidingen; - : als dit facet wél voldoet aan de meest relevante criteria, maar niet te kwalificeren is als goed. Daarmee is voldoende de maat voor basiskwaliteit; - Onvoldoende: als op dit facet niet voldaan is aan de criteria of aan de meest relevant geachte criteria binnen het facet. De commissie heeft ervoor gekozen om een positieve beoordeling van een onderwerp nader te duiden als voldoende, goed of excellent, met uiteraard een onderbouwing van deze waardering. In bijlagen 1 en 2 is het programma van de visitatie en de samenstelling van de commissie weergegeven. Tevens wordt in bijlage 3 het domeinspecifieke kader gepresenteerd. 8 Register Belastingadviseurs

9 1. Doelstellingen opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen: de eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein. Het vak van belastingadviseur (fiscalist) is continu in ontwikkeling. Ook is het aanbod op de arbeidsmarkt krap. Op ieder belastinggebied is een specialisme te onderkennen, wat leidt tot specialisatie op de verschillende gebieden (bijvoorbeeld vennootschapsbelasting, formeel belastingrecht, omzetbelasting en estate/financiële planning). Opleiding en scholing zijn belangrijke instrumenten om de kwaliteit van het vak te waarborgen. Bij elke fiscale functie zijn passende opleidingen voor wat betreft inhoud en complexiteit. De masteropleiding Belastingadviseur van het RB leidt op tot het niveau van complexe belastingadvisering. Binnen het beroepenveld zijn verschillende ontwikkelingen. De verwachting is dat bij regionaal georiënteerde kantoren de aangiftepraktijk een belangrijke plaats blijft innemen. Daarnaast is er binnen landelijke en lokaal georiënteerde accountants- en belastingadvieskantoren een verschuiving zichtbaar van controle naar advies. Dit kan betekenen dat de rol van de belastingadviseur bij het adviseren van klanten groter wordt. Ook het vakgebied zelf is aan verandering onderhevig. De fiscale wet- en regelgeving heeft een directe relatie met thema s als individualisering, vergrijzing en vergroening, deregulering en liberalisering. Dit leidt ertoe dat fiscale- en niet fiscale wetgeving steeds verder vervlochten raken. Daarnaast is er toenemende aandacht voor onder andere witwas- en terrorismebestrijding, horizontaal toezicht, inlichtingenplicht, sanctiewetgeving en persoonlijke estate planning. Ook de internationalisering van wet- en regelgeving (met name de EU wet- en regelgeving) gaat een steeds belangrijkere rol spelen in de fiscale praktijk. Op basis van bovenstaande heeft het RB de competenties van de masteropleiding geformuleerd. Deze competenties zijn vastgelegd in het Beroeps- en Opleidingsprofiel Master Belastingadviseur (2011). Hierover is overleg gevoerd met de Onderwijscommissie, het Examencollege en bij de opleiding betrokken docenten. In dit beroepsprofiel wordt uitgegaan van de competenties van de bacheloropleiding Fiscale Economie (zoals vastgesteld door het Landelijk Overleg Fiscale Economie in 2006) en de domeincompetenties Economics (2005). De opleiding heeft als doel voort te bouwen op deze competenties. In de beroepspraktijk en in de opleiding staat de kwaliteit van de dienstverlening centraal: de belastingadviseur weet wanneer wat te doen, hoe en waarom. Het RB maakt ten aanzien van de competenties onderscheid in kennis en inzicht, vaardigheden en attitude en studie- en beroepsoriëntatie: Kennis en inzicht. De afgestudeerde: o is in staat zelfstandig een klant te informeren en adviseren volgens de heersende regelgeving omtrent zijn huidige, respectievelijk gewenste fiscale positie, opdat de klant dit begrijpt en in staat is op grond daarvan adequate beslissingen te nemen. o heeft gedegen kennis van de Nederlandse en internationale- /Europese (fiscale) wet- en regelgeving en jurisprudentie. Ook heeft de afgestudeerde kennis van burgerlijk recht, voor zover vereist voor de opleiding. o heeft gedegen inzicht in de samenhang van het recht. Hij integreert kennis, inzichten, houding en vaardigheden (van verschillende vakinhoudelijke disciplines) vanuit het perspectief van het beroepsmatig handelen. Ook heeft de afgestudeerde visie over effectiviteit en efficiëntie van belastingheffing in (inter)nationaal perspectief. o heeft gedegen fiscale, civiele en financiële kennis van transacties tussen particulieren en van bedrijfsoverdracht van ondernemingen. Vaardigheden en attitude. De afgestudeerde: Masteropleiding Belastingadviseur juli

10 o kan zelfstandig complexe vraagstukken in de beroepspraktijk op basis van relevante kennis en (theoretische) inzichten definiëren en analyseren. Hij kan oplossingsstrategieën ontwikkelen en toepassen en de effectiviteit hiervan beoordelen. o maakt weloverwogen, realistische en beargumenteerde keuzes. De afgestudeerde kan relevante (wetenschappelijke) inzichten, theorieën en concepten toepassen en uitvoeren. De afgestudeerde kan zelfstandig literatuur- en empirisch onderzoek uitvoeren bij vraagstukken uit de beroepspraktijk. o kan zelfstandig verworven kennis en inzichten overdragen op anderen, zowel binnen als buiten zijn eigen organisatie/werkomgeving, door middel van een gesprek, memo, artikel, mondelinge presentatie, pleidooi, bezwaarschriften en processtukken of de inzet van social media. o kan kritisch reflecteren op zowel zijn eigen, als andermans werk. o kan zowel solitair als in de rol van teamspeler functioneren. Studie- en beroepsoriëntatie. De afgestudeerde: o bezit zelfreflecterend vermogen: het eigen functioneren beoordelend teneinde leer- en verbeterpunten aan te geven. De afgestudeerde kan beroepsmatig handelen en houding en motivatie ontwikkelen. De afgestudeerde kan een eigen weg ontwikkelen ten aanzien van verdere persoonlijke ontplooiing binnen de kaders van de werkomgeving. o heeft inzicht in de beroepsregels en ethiek. De afgestudeerde waarborgt de geheimhoudingsplicht. De afgestudeerde heeft begrip van en betrokkenheid met betrekking tot ethische, normatieve en maatschappelijke vragen, samenhangend met de toepassing van kennis in de (toekomstige) beroepspraktijk. o is zich bewust van de voortdurende ontwikkelingen op het vakgebied en aanpalende gebieden en van de noodzaak om vakkennis en vaardigheden op peil te houden gedurende de loopbaan. De opleiding is de enige professionele masteropleiding op dit vakgebied in Nederland. Op universitair niveau zijn er twee masteropleidingen namelijk de masteropleiding Fiscaal Recht en de masteropleiding Fiscale Economie. De professionele masteropleiding van het RB richt zich in tegenstelling tot de twee universitaire masteropleidingen, uitsluitend op de adviespraktijk. Ook het buitenland kent alleen universitaire masteropleidingen op dit vakgebied. De visitatiecommissie constateert dat het beroeps- en opleidingsprofiel recent is opgesteld (januari 2011). Het RB verkeert in een luxe positie: het RB is een beroepsvereniging waarbij circa leden zijn aangesloten. Dit zorgt ervoor dat de relatie met de praktijk snel gelegd is. De commissie is van mening dat de competenties aansluiten bij de eisen van de beroepspraktijk en vakgenoten en dat de opleiding bij de totstandkoming van dit profiel de beroepspraktijk voldoende geraadpleegd heeft. De commissie adviseert de opleiding de komende tijd aandacht te besteden aan het verkrijgen van draagvlak voor het beroeps- en opleidingsprofiel in het docententeam. De commissie beoordeelt daarom het facet domeinspecifieke eisen als voldoende. 1.2 Niveau: de eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor of een Master. In het beroeps- en opleidingsprofiel is de relatie tussen de competenties en de Dublin Descriptoren uitgewerkt (zie ook bijlage 3). Hierbij wordt ook de relatie tussen de Dublin Descriptoren en de verschillende modules zichtbaar gemaakt. Tevens heeft de opleiding inzicht gegeven in hoe de Dublin Descriptoren verwerkt zijn in het opleidingsprogramma: 10 Register Belastingadviseurs

11 Kennis en inzicht: kennis van en inzicht in (fiscale) economie en (fiscaal) recht vormen de basis van de opleiding en de multidisciplinaire integratie van deze kennis in de beroepspraktijk. Toepassen van kennis en inzicht: de opgedane kennis en inzichten worden direct toegepast in de cases die de studenten moeten maken, de beroepspraktijk waarin ze werkzaam zijn en het praktijkgerichte product dat studenten maken. Oordeelsvorming: een afgestudeerde student is in staat actuele ontwikkelingen op het vakgebied te volgen en deze te beoordelen op de betekenis voor de eigen beroepspraktijk. Daarnaast beschikken de afgestudeerden over onderzoeksvaardigheden en analytisch vermogen om klanten een gefundeerd fiscaal advies te kunnen geven. Communicatie: communicatieve vaardigheden zijn een belangrijk onderdeel van de opleiding. Een afgestudeerde moet zijn klanten (en derden) inzicht kunnen geven in de overwegingen, onderbouwingen en consequenties van zijn handelen of advies. Ook is de afgestudeerde zich bewust van de morele aspecten van het beroep. Leervaardigheden: het vakgebied is continu in ontwikkeling. Een afgestudeerde is zich bewust van de voortdurende ontwikkelingen in het vakgebied en realiseert zich de noodzaak van continue scholing en zelfstudie en het toepassen van deze vernieuwde kennis. De visitatiecommissie heeft vastgesteld dat de Dublin Descriptoren te identificeren zijn binnen de opleidingspecifieke competenties. De commissie beoordeelt daarom het facet niveau als voldoende. 1.3 Oriëntatie HBO: de eindkwalificaties van de opleiding zijn mede ontleend aan de door of met het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. Een HBO-Bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of in een samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een HBO-opleiding vereist of dienstig is. Het RB is een beroepsvereniging en staat op verschillende manieren in contact met haar leden. De leden worden onder andere via enquêtes betrokken bij de opleidingen. Daarnaast participeren leden in de Onderwijscommissie en kunnen leden ook docent zijn van een opleiding. Voor net afgestudeerde leden is er Jong RB. Bij bijeenkomsten van Jong RB is altijd een vertegenwoordiger van RB Opleidingen aanwezig. RB organiseert jaarlijks een overleg met vertegenwoordigers van kantoren van leden die bij het RB aangesloten zijn. Tijdens dit jaarlijkse overleg staan de ontwikkelingen in het beroep centraal. Bij de samenstelling van de competenties is, zoals ook in facet 1.1 aangegeven, het werkveld betrokken geweest. Het beroeps- en opleidingsprofiel is opgesteld door de beroepsvereniging RB. Daarnaast heeft overleg plaatsgevonden met de leden van de Onderwijscommissie, het Examencollege van het RB en de betrokken docenten. De leden van de Onderwijscommissie en het Examencollege zijn werkzaam in de beroepspraktijk als hoogleraar, belastingadviseur, rechter of inspecteur van de Belastingdienst. De individuele docenten werken ook in de beroepspraktijk als belastingadviseur, accountant, notaris, belastinginspecteur, rechter, trainer of coach en zijn ook vaak verbonden als docent aan een universiteit. Een bevestiging van het niveau komt voort uit de koppeling van de competenties aan de Dublin Descriptoren. Het niveau van de opleiding wordt bewaakt door elementen uit het (nieuwe) kwaliteitszorgsysteem, zoals: de module-evaluaties die na elke module uitgevoerd worden; de periodieke algemene evaluatie van de gehele opleiding; de verschillende overlegstructuren. Zoals bij facet 1.1 aangegeven zijn de competenties van de opleiding (zoals verwoord in het beroeps- en opleidingsprofiel) een verdieping van de competenties en eindkwalificaties van de bacheloropleiding Fiscale Masteropleiding Belastingadviseur juli

12 Economie (zoals vastgesteld door het Landelijk Overleg Fiscale Economie in 2006) en de domeincompetenties Economics (2005). Afgestudeerden kunnen via een speciaal programma in twee jaar de titel Master of Laws behalen aan de Rijksuniversiteit Groningen. Daarnaast werkt het RB momenteel aan een samenwerking met de Universiteit van Amsterdam, waarbij studenten vrijstellingen kunnen verkrijgen. De visitatiecommissie concludeert op grond van de bevindingen dat de eindkwalificaties adequaat zijn afgestemd op het beroepenveld langs diverse wegen. De visitatiecommissie beoordeelt daarom het facet oriëntatie als voldoende. Beoordeling van het onderwerp Doelstellingen opleiding. Alle facetten zijn als voldoende beoordeeld. De commissie realiseert zich dat het beroeps- en opleidingsprofiel recent is opgesteld. Desalniettemin is de commissie van mening dat de competenties geregeld worden beoordeeld op actualiteit. De input vanuit het werkveld en de eigen leden speelt daarbij een grote rol. De competenties weerspiegelen het niveau van een professional master, zoals omschreven is in de Dublin Descriptoren; de opleiding profileert zich nadrukkelijk als een professionele masteropleiding, waarbij de relatie met de beroepspraktijk centraal staat. Alles bij elkaar beoordeelt de visitatiecommissie het onderwerp Doelstellingen opleiding als voldoende. 12 Register Belastingadviseurs

13 2. Programma 2.1 Eisen HBO: kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Binnen de opleiding wordt onderscheid gemaakt in vier kennisgebieden: estate planning, bedrijfsopvolging, conflictbeheersing en beslechting en internationale belastingen. Deze kennisgebieden komen overeen met de belangrijkste en meest complexe fiscale thema s waarmee een belastingadviseur in de praktijk te maken krijgt. De kennisgebieden zijn in de vorm van modules in het programma uitgewerkt. In de modules vindt integratie en verdieping van kennis, inzicht en vaardigheden plaats, middels het oplossen van complexe vraagstukken. In de module Estate planning werken de studenten tijdens de bijeenkomsten in vaste subgroepjes casusposities uit en presenteren zij de resultaten. Van studenten wordt verwacht dat zij vooraf een antwoord formuleren op de casus en dat zij allemaal een keer de rol van woordvoerder van het subgroepje op zich nemen. Bij de module Bedrijfsopvolging is omschreven welke literatuur de studenten voorafgaande aan de bijeenkomsten moeten bestuderen. Tijdens de laatste bijeenkomst wordt een casus behandeld aan de hand waarvan de studenten een adviesnota schrijven. In de module Conflictbeheersing en beslechting worden casusposities uit het formele belastingrecht/fiscaal procesrecht behandeld. Daarnaast schrijven de studenten tijdens de werkcolleges onder andere beroepsschriften en verweerschriften. Op basis van deze beroeps- en verweerschriften spelen de studenten een zitting na bij de belastingkamer van een rechtbank of een gerechtshof. Bij de module Internationale belastingproblematiek krijgen de studenten van te voren een casus met opdrachten aangereikt. Van studenten wordt verwacht dat zij voorafgaande aan de bijeenkomsten aan de hand van de casus, zelfstandig literatuur opgezocht en bestudeerd hebben. De literatuur die op dit moment bij deze module gebruikt wordt, is beperkt tot de Teksten internationaal & EG belastingrecht van C. van Raad. De opleiding heeft in de nieuwe studiegids laten zien dat de verplichte literatuur voor deze module is uitgebreid. De docenten hebben een syllabus met relevante artikelen opgesteld. Daarnaast omvat de opleiding ook de module Scriptie en praktijkgericht product. Deze module loopt als een rode draad door de gehele opleiding. De opleiding start en eindigt met deze module (zie ook paragraaf 6.1). De relatie met het werkveld krijgt op verschillende manieren vorm: In alle modules worden concrete casussen uit de adviespraktijk gebruikt. Alle studenten zijn gedurende de opleiding werkzaam in de beroepspraktijk. Alle docenten zijn werkzaam in de beroepspraktijk. Bij de module Scriptie en praktijkgericht product maken de studenten een product voor de eigen organisatie. Het ontwikkelen van beroepsvaardigheden heeft constant de aandacht in de opleiding. In nagenoeg alle modules wordt aan de hand van concrete praktijkvoorbeelden (in de vorm van een casus of een vraagstuk) les gegeven. Hierbij wordt vanuit verschillende invalshoeken naar vraagstukken gekeken: vanuit de particuliere belastingplichtige, de ondernemer, de onderneming en de werknemer. Ook leren studenten concrete producten te maken zoals adviesnota s en beroeps- en verweerschriften. Daarnaast vindt het RB het belangrijk Masteropleiding Belastingadviseur juli

14 dat studenten ook de grenzen van de eigen vakkennis leren, en dat studenten weten wanneer het nodig is om andere experts (notaris, accountant, bedrijfskundige e.a.) in te schakelen. Het doen van onderzoek komt met name aan de orde bij de module Scriptie en praktijkgericht product. Zoals aangegeven start de opleiding met deze module en wordt de opleiding ermee afgerond. Tijdens deze module leren studenten empirisch onderzoek te doen en dit onderzoek te vertalen naar de praktijk (in de vorm van het praktijkgericht product). Onderdeel van deze module is een aantal bijeenkomsten over de opzet en uitvoering van onderzoek, het vinden en gebruiken van relevante literatuur en het rapporteren. Daarnaast komt onderzoek ook in andere modules naar voren, zoals bij het due dilligence onderzoek in de module Bedrijfsopvolging. Ondanks het feit dat het merendeel van de studenten werkzaam is in de nationale adviespraktijk, hecht de opleiding belang aan internationalisering. Dit komt expliciet aan de orde in de module Internationale belastingproblematiek. In deze module oefent de student aan de hand van casussen met het adviseren van klanten met grensoverschrijdende transacties. Daarnaast komt bijvoorbeeld internationaal privaatrecht aan de orde in de module Estate planning. Modulecoördinatoren en docenten bepalen de literatuur die gebruikt wordt bij de verschillende modules. De verplichte literatuur bestaat vooral uit actuele standaardwerken. Daarnaast wordt per module ook een overzicht gegeven van aanbevolen literatuur. De Onderwijscommissie kan voorstellen doen voor het gebruiken van nieuwe, actuele literatuur. Studenten bevestigen de praktijkgerichtheid van de opleiding. Studenten hebben aangegeven dat de opleiding strakke deadlines hanteert voor het inleveren van opdrachten. Niet alle studenten zijn daar voorstander van. De visitatiecommissie beoordeelt de gebruikte vakliteratuur als voldoende. Daarnaast is de commissie van mening dat het programma zeer praktijkgericht is. In het programma wordt een goede en directe relatie gelegd met de beroepspraktijk. Dit gebeurt enerzijds door het gebruik van casuïstiek uit de praktijk. Anderzijds doordat docenten goed in staat zijn de verbinding te leggen tussen theorie en praktijk en gemakkelijk kunnen inspringen op actuele ontwikkelingen in het werkveld. Het programma besteedt aandacht aan nieuwe ontwikkelingen en is daarmee erg actueel. Daarnaast biedt het praktijkgericht product de gelegenheid om nieuwe ontwikkelingen direct te integreren in de eigen beroepspraktijk. Ook het opdoen van onderzoeksvaardigheden komt in voldoende mate terug in het programma. De commissie adviseert de opleiding in dat kader aandacht te besteden aan het leren ontsluiten van digitale databanken. Dit kan erg waardevol zijn voor de studenten. Bij een toename van het aantal studenten kan de opleiding overwegen om meer differentiatiemogelijkheden in het programma op te nemen, bijvoorbeeld op het gebied van directe en indirecte belastingen. De visitatiecommissie beoordeelt al met al het facet eisen HBO als goed. 2.2 Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma: het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. De eindkwalificaties zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. De inhoud van het programma biedt de studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Het beroeps- en opleidingsprofiel is het uitgangspunt voor de vormgeving van de opleiding. Dit profiel is voor de visitatiecommissie zichtbaar en herkenbaar in het curriculum. De opleiding wil zich onderscheiden door de relatie met en de gerichtheid op de beroepspraktijk. Ook dit is voor de visitatiecommissie zichtbaar en herkenbaar in het programma. Het zelfevaluatierapport geeft een gedetailleerd overzicht, waarin nauwkeurig is aangegeven welke competentie (en bijbehorend leerdoel) in welke module aan de orde komt. De visitatiecommissie heeft naar 14 Register Belastingadviseurs

15 aanleiding daarvan kunnen vaststellen dat alle competenties een plek hebben gekregen in de opleiding en dat ze evenwichtig verspreid zijn over de opleiding. In de modulebeschrijvingen worden per module de leerdoelen aangegeven. Daarnaast wordt per module aangegeven aan welke competenties (eindkwalificaties) de module een bijdrage levert. De competenties gericht op mondelinge vaardigheden en ethiek komen in beperktere mate naar voren in het programma. Het RB heeft bij het vormgeven van de opleiding doelstellingen geformuleerd. De visitatiecommissie heeft kunnen vaststellen dat er sprake is van een zichtbare relatie tussen de doelstellingen van de opleiding en de inhoud van het programma: de doelstellingen worden door de inhoud afgedekt. De commissie adviseert de opleiding in het programma meer en specifieker aandacht te besteden aan mondelinge vaardigheden, ethiek en aan indirecte belastingen. Op grond hiervan beoordeelt de commissie het facet relatie tussen doelstellingen en inhoud programma als voldoende. 2.3 Samenhang programma: studenten volgen een inhoudelijk samenhangend studieprogramma. De samenhang in het programma wordt vormgegeven middels: o De integrale opbouw van het programma o De module Scriptie en praktijkgericht product o De relatie tussen theorie en praktijk De integrale opbouw van het programma: de opleiding heeft ervoor gekozen om het programma niet op te bouwen rondom afzonderlijke basisvakken (bijvoorbeeld belastingrecht, privaatrecht en economie), maar rondom vier thema s waar de student in de beroepspraktijk bij complexe fiscale advisering mee te maken krijgt. Deze thema s (estate planning, bedrijfsopvolging, conflictbeheersing en beslechting en internationale belastingen) krijgen vorm in de vier gelijknamige modules. In deze modules worden de verschillende relevante bouwstenen aangereikt. Hierbij wordt zowel aandacht besteed aan theorie, als aan de relatie met de beroepspraktijk. De module Scriptie en praktijkgericht product: zoals in paragraaf 2.1 aangegeven loopt deze module als een rode draad door de opleiding. Studenten starten de opleiding met deze module en ronden de opleiding hiermee af. Ook voor deze module geldt dat niet alleen theorie aan de orde komt (in de scriptie), maar dat ook nadrukkelijk de relatie wordt gelegd met de praktijk. In het praktijkgericht product laten studenten zien dat zij resultaten van literatuuronderzoek kunnen vertalen in een concreet product voor de eigen beroepspraktijk. De relatie tussen theorie en praktijk: deze relatie wordt in elke module nadrukkelijk gelegd. Dit komt enerzijds doordat alle docenten en studenten werkzaam zijn in de beroepspraktijk, anderzijds doordat in elke module actuele vraagstukken en cases vanuit die beroepspraktijk worden ingebracht. Om de kwaliteit van het onderwijs te borgen en te vergroten, komen de modulecoördinatoren en de opleidingscoördinatoren jaarlijks bijeen. Hierbij wordt het gehele programma doorgenomen en wordt onder andere gekeken naar de samenhang, studeerbaarheid en doceerbaarheid van het programma. Docenten geven desgewenst aan dat de module Scriptie en praktijkgericht product een belangrijke rode draad in het programma vormt. De opleiding start met deze module en wordt ermee afgerond. Studenten hebben opgemerkt dat de coördinatie van en samenhang in de module Internationale belastingproblematiek verbeterd kan worden. De visitatiecommissie heeft vastgesteld dat op verschillende manieren samenhang binnen het programma is aangebracht. Centraal daarin staan de integratie van theorie en praktijk, de integrale benadering van het vak- Masteropleiding Belastingadviseur juli

16 gebied en de module Scriptie en praktijkgericht product. De commissie adviseert de opleiding ook de samenhang in de module Internationale belastingproblematiek kritisch te bewaken. Op grond hiervan beoordeelt de commissie het facet samenhang programma als voldoende. 2.4 Studielast: het programma is studeerbaar doordat factoren die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren, zoveel mogelijk worden weggenomen. De totale opleiding omvat 64 EC s. De studielast is zo evenwichtig mogelijk verdeeld over de modules en de twee semesters. De opleiding kent 24 collegebijeenkomsten, verdeeld over twee semesters. De collegebijeenkomsten vinden gemiddeld drie à vier keer per maand plaats, van uur. Daarnaast wordt zes tot negen uur zelfstudie per week verwacht van studenten. De opleiding gaat uit van het concurrency-beginsel. Dat betekent dat verwacht wordt dat studenten, doordat ze werkzaam zijn in de beroepspraktijk, het geleerde direct in de praktijk kunnen toepassen. Studenten combineren werken en leren, wat leidt tot een versnelling in de studie. De feitelijke versnelling die gerealiseerd kan worden, is nog niet vertaald naar het aantal te behalen studiepunten. Het RB realiseert zich dat studeerbaarheid belangrijk is en heeft daarom de volgende maatregelen genomen: - Analyses van wetswijzigingen en actuele ontwikkelingen worden via de website kenbaar gemaakt. - Het te ontwikkelen praktijkgericht product kan voor de eigen werkplek gemaakt worden. Hierdoor kan de student optimaal gebruik maken van de eigen werk- en leerervaring. - De scriptie kan gepubliceerd worden, waardoor studenten extra gemotiveerd raken. - Het is mogelijk om extra begeleiding te krijgen bij het schrijven van de scriptie. Studenten geven aan dat ze gemiddeld uur per week studeren. De studiebelasting verschilt per module. In de periodes waarin aan de scriptie gewerkt wordt, ervaren de studenten veel studiedruk. Studenten geven aan dat het volgen van deze opleiding een zeer weloverwogen keuze is geweest. Ze realiseren zich dat het een lang en zwaar jaar zal zijn, maar ook dat de opleiding daarna is afgerond. Studenten zijn zich van tevoren goed bewust van de studielast. Het RB heeft zich voorgenomen om de opleiding met ingang van 1 september 2011 te verlengen met een half jaar, zonder dat de kosten stijgen. De reden hiervoor is dat het RB studenten meer ruimte wil bieden om het afstudeertraject uit te voeren en de scriptie te schrijven. De visitatiecommissie is van mening dat de studiedruk van de opleiding hoog is. De commissie realiseert zich echter ook dat de studenten die deze opleiding volgen, een weloverwogen keuze hebben gemaakt voor een jaar waarin ze werk, gezin en studie moeten combineren. De studenten zijn zeer gemotiveerd. De commissie vindt daarnaast dat de opleiding voldoende maatregelen neemt om studenten te ondersteunen bij het voltooien van de opleiding in de daarvoor gestelde tijd. Ook is de commissie positief over de voorgenomen verlenging van de opleiding naar 1,5 jaar, met ingang van het nieuwe studiejaar. De commissie adviseert de opleiding de effecten van het concurrency-beginsel expliciet te maken. De commissie beoordeelt het facet studielast op grond hiervan als voldoende. 2.5 Instroom: het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten. 16 Register Belastingadviseurs

17 De opleiding kent een jaarlijkse instroom van 20 tot 25 studenten. Tot nog toe hebben 68 studenten de opleiding afgerond. Aspirant-studenten zijn toelaatbaar tot de opleiding als ze één van de volgende vooropleidingen hebben afgerond: HBO Fiscaal recht (Bachelor Belastingadviseur), CB-belastingadviseur, schakelprogramma Master Belastingadviseur, Bachelor Fiscaal recht (WO), Bachelor Fiscale economie (WO) en een Akte van Bekwaamheid als Belastingadviseur. Deze diploma s mogen niet ouder zijn dan vijf jaar. Mocht een kandidaat over een ouder diploma beschikken, dan wordt op basis van de beschikbare diploma s en het CV door de Examencommissie besloten of de kandidaat toegelaten kan worden. Deze situatie heeft zich echter nog niet voorgedaan. Voor kandidaten die de zesjarige opleiding tot Federatie Belastingadviseur hebben doorlopen en beschikken over een Akte van Bekwaamheid als Belastingadviseur, is een verkort programma (9 maanden) beschikbaar. Deze studenten doorlopen de modules Scriptie en Praktijkgericht product, Estate planning en Internationale belastingproblematiek. De opleiding kent daarnaast geen mogelijkheden tot het verkrijgen van vrijstellingen. De visitatiecommissie is van mening dat de opleiding een adequaat toelatingsbeleid voert. De commissie beoordeelt het facet instroom als voldoende. 2.6 Duur: de opleiding voldoet aan de formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum (HBO Bachelor: 240 studiepunten; Master: tenminste 60 studiepunten). De opleiding omvat in totaal 64 EC s en voldoet daarmee aan het wettelijk kader. De studiebelasting is evenredig verdeeld over het programma. De visitatiecommissie beoordeelt op grond van het bovenstaande het facet duur als voldoende. 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud: het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. De onderwijsvisie van het RB is erop gericht studenten vertrouwd te maken met het doen van onderzoek, het maken van kritische analyses en ze uit te dagen zelf een bijdrage te leveren aan kennisontwikkeling. Het RB gaat hierbij uit van competentie- en praktijkgericht onderwijs. Inzicht, kennis, oordeelsvorming en vaardigheid zijn de belangrijkste competenties die men de student wil bijbrengen. Praktijkgericht betekent dat de relatie met de dagelijkse praktijk van de studenten wordt gelegd. Actuele vraagstukken worden daarbij vanuit de vier meest voorkomende doelgroepen van de belastingadviespraktijk benaderd: de particuliere belastingplichtige, de ondernemer, de onderneming en de werknemer. De opleiding maakt gebruik van vier werkvormen: hoorcolleges, werkcolleges, feedback en zelfstudie. De hoorcolleges zijn vooral gericht op kennisoverdracht, actuele ontwikkelingen en het uitwerken van moeilijke onderwerpen. In de werkcolleges is ruimte voor het oplossen van complexe vraagstukken, vakinhoudelijke discussie en het oefenen van vaardigheden. Feedback wordt gezien als een vorm van formatieve toetsing, waarbij studenten feedback op de gemaakte opdrachten krijgen van de docent, maar ook van elkaar. Het zelfstandig bestuderen van literatuur en vraagstukken is niet alleen inherent aan het beroep van belasting- Masteropleiding Belastingadviseur juli

18 adviseur. Het is ook inherent aan de opleiding. Zelfstudie wordt door de opleiding gestuurd door het voorschrijven van de te bestuderen vakliteratuur en de verschillende opdrachten (zoals het schrijven van een adviesnotitie of het voorbereiden van de cases). Het aantal hoor- en werkcolleges is per module vastgesteld. Dit gebeurt in overleg met de Onderwijscommissie en de docenten. Studenten geven aan dat de mate van feedback verschilt per docent en module. De regel is dat studenten alleen feedback krijgen als ze een onvoldoende scoren op een toets. De visitatiecommissie herkent het praktijkgerichte karakter van de opleiding ook in het didactische concept. De commissie is van mening dat de opleiding zeer praktijkgericht is. Doordat docenten in hun hoor- en werkcolleges de relatie met de praktijk centraal stellen en zelf beschikken over praktijkervaring, krijgt het praktijkgerichte onderwijs vorm. Daarnaast is er veel interactie tussen studenten en docenten en tussen studenten onderling. De commissie vindt dat de opleiding een goede variatie van werkvormen toepast. De commissie beoordeelt daarom het facet afstemming tussen vormgeving en inhoud als goed. 2.8 Beoordeling en toetsing: door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd. Elke module wordt afgerond met een toets: o De module Scriptie en praktijkgericht product wordt beoordeeld met de scriptie, het praktijkgericht product en een presentatie. o De modules Estate planning en Bedrijfsopvolging worden afgerond met een eindopdracht in de vorm van een adviesnota. De module Estate planning kent na twee bijeenkomsten een oefentoets. Ook deze oefentoets heeft de vorm van een adviesnota. De toets telt niet mee voor het eindcijfer. Tijdens de laatste bijeenkomst krijgen de studenten feedback op de gemaakte oefentoets. De adviesnota van de module Bedrijfsopvolging wordt ook regelmatig ter beoordeling voorgelegd aan belastingadviseurs in de praktijk. o De module Conflictbeheersing en beslechting wordt afgerond met een schriftelijk tentamen. o De module Internationale belastingproblematiek wordt getoetst met een casus en een eindopdracht. De wijze van toetsing staat omschreven in het OER, de studiewijzer en de afzonderlijke modulebeschrijvingen. Er zijn twee mogelijkheden voor het doen van een toets (inclusief herkansing). De beoordelingscriteria en normen worden van tevoren opgesteld. Docenten geven desgewenst aan dat de wijze waarop een toets opgesteld wordt kan verschillen per module. Bij de module Bedrijfsopvolging worden de eindopdracht en het antwoordmodel gemaakt door een externe belastingadviseur. De betrokken docent kijkt daarbij mee. Bij de module Internationale belastingproblematiek worden de casus en eindopdracht door drie docenten gemaakt. De toetsen worden beoordeeld door een corrector. Toetsen met een beoordeling van 4,5 tot 5,4 worden daarnaast beoordeeld door een lid van het Examencollege. Het Examencollege houdt onder andere toezicht op het opstellen en vaststellen van de toetsen en het vaststellen van de resultaten. Het college behandelt klachten naar aanleiding van de toetsen. Daarnaast beoordeelt het college steekproefsgewijs de gemaakte toetsen (die buiten de hierboven genoemde range vallen). Het Examencollege komt minimaal eenmaal per jaar bijeen. Studenten kunnen tegen beslissingen van de Examencommissie in beroep gaan bij het College van Beroep. Hieraan zijn kosten verbonden: 75 euro per beroep. De opleiding geeft desgewenst aan deze drempel op te 18 Register Belastingadviseurs

19 werpen zodat studenten eerst goed nadenken voordat zij naar het College van Beroep stappen. Indien het beroep wordt toegekend, worden de kosten gerestitueerd. Studenten krijgen binnen acht weken schriftelijk uitslag van de door hen gemaakte toetsen. Studenten geven aan tevreden te zijn over het niveau van de toetsen. Ook zijn de toetsen zeer praktijkgericht. De toetsing varieert van het maken van cases tot het schrijven van een adviesnotitie. In sommige gevallen hebben studenten onderdelen van hun opdrachten ook gebruikt in de eigen praktijk, bij de advisering van een cliënt. Studenten hebben opgemerkt dat mondelinge vaardigheden minder expliciet worden getoetst. Deze komen vooral aan de orde bij de twee presentaties die in het kader van de scriptie gehouden worden. Studenten krijgen wel feedback op de mondelinge vaardigheden bij de andere modules, maar dat telt niet mee in de beoordeling van de betreffende module. Zoals bij 2.7 aangegeven hebben studenten aangegeven dat ze alleen feedback krijgen als ze een onvoldoende scoren op een toets. De visitatiecommissie heeft een aantal toetsen bekeken en geconstateerd dat deze van voldoende niveau zijn. De opleiding hanteert het vier-ogen principe bij het ontwikkelen van toetsen. De visitatiecommissie adviseert de opleiding een toetsbeleid te ontwikkelen. Daarmee kan de opleiding bijvoorbeeld de transparantie in de beoordeling meer zichtbaar maken, het gebruik van feedback uniformeren en een aantal (al bestaande) processen formaliseren. De commissie beoordeelt daarom het facet beoordeling en toetsing als voldoende. Beoordeling van het onderwerp Programma. Het programma van de opleiding, waarin de eindkwalificaties adequaat verwerkt zijn, is samenhangend en van hbo-niveau. Werkvormen sluiten goed aan bij de didactische uitgangspunten. De toetsen zijn goed qua niveau en complexiteit. Alle facetten zijn overwegend met voldoende en een enkele keer met goed beoordeeld. Daarom beoordeelt de visitatiecommissie het onderwerp Programma als voldoende. Masteropleiding Belastingadviseur juli

20 20 Register Belastingadviseurs

21 3. Inzet van personeel 3.1 Eisen HBO: het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. Zoals bij facet 1.3 en 2.1 aangegeven zijn alle docenten ook werkzaam in de beroepspraktijk. De docenten werken met name als belastingadviseur, accountant, notaris, belastinginspecteur, rechter, trainer of coach. Sommige docenten geven ook les aan universitaire opleidingen. Daarnaast zijn de docenten ook lid van het RB. Alle docenten werken op freelance basis voor het RB. Het RB onderscheidt hoofddocenten (ook wel modulecoördinatoren) en (college)docenten. De modulecoördinatoren zijn inhoudelijk eindverantwoordelijk voor de inhoud van een module. Docenten verzorgen één of meer onderdelen van een module. De modulecoördinatoren werven zelf docenten voor hun modules. Daarbij wordt zoveel mogelijk gestreefd naar een evenwichtige verdeling van docenten over de verschillende onderdelen van de beroepspraktijk. Van (hoofd)docenten wordt verwacht dat zij een afgeronde hbo- of academische opleiding in het vakgebied hebben. Daarnaast verwacht het RB dat docenten beschikken over vakinhoudelijke deskundigheid, didactische deskundigheid, vaardigheden gericht op het voorbereiden en uitvoeren van de lessen en dat zij de ontwikkelingen in hun eigen vakgebied bijhouden. Het RB streeft ernaar om bij de modules docenten in te zetten die gespecialiseerd zijn in het betreffende vakgebied. Dit omdat in het belastingrecht ontwikkelingen elkaar zo snel opvolgen dat specifieke deskundigheid soms een vereiste is. De visitatiecommissie vindt dat de opleiding een zeer praktijkgericht docentenkorps heeft: docenten staan midden in de beroepspraktijk. De opleiding zoekt via haar docenten continu de verbinding met de praktijk en de actualiteit. De commissie beoordeelt op grond van bovenstaande het facet eisen HBO als goed. 3.2 Kwantiteit personeel: er wordt voldoende personeel ingezet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen. Bij alle opleidingen van het RB zijn circa 186 freelance docenten betrokken. Hiervan worden 20 docenten ingezet bij de masteropleiding. De opleiding kent momenteel 24 studenten. Bij de afdeling Opleidingen van het RB werken elf medewerkers. De afdeling bestaat uit het hoofd, vier opleidingscoördinatoren en zes uitvoerende medewerkers. De opleidingscoördinator is verantwoordelijk voor de activiteiten en resultaten van een opleiding. Eén opleidingsteam, bestaande uit de opleidingscoördinator en uitvoerende medewerkers, is verantwoordelijk voor de uitvoering en organisatie van een opleiding. Studenten ervaren dat de docenten en de opleidingscoördinator van het RB erg toegankelijk zijn. De opleiding is kleinschalig en de lijnen zijn over het algemeen kort. Los van de docentenaantallen en ratio s, die voor deze opleiding gunstig zijn, is de voor de studenten beschikbare docententijd een belangrijke maat, hoewel deze niet altijd exact te meten is. De visitatiecommissie is van mening dat de docenten en de opleidingscoördinator toegankelijk en bereikbaar zijn voor studenten. De commissie beoordeelt het facet kwantiteit personeel daarom als goed. Masteropleiding Belastingadviseur juli

22 3.3 Kwaliteit personeel: het personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. De docenten zijn zelf verantwoordelijk voor het bijhouden van hun kennis op vakinhoudelijk en onderwijskundig gebied. Deze kennis wordt vooraf, bij de selectie van de docenten, getoetst. Daarnaast komt dit aan de orde als evaluaties of signalen van studenten of andere docenten daartoe aanleiding geven. Bij een score lager dan 7.0 op de studentevaluaties wordt er een gesprek met de docent ingepland. Tijdens dit gesprek wordt ingegaan op de verbeteringen die nodig zijn. Docenten krijgen in principe één herkansing. Een tweede slechte evaluatie leidt tot het beëindigen van de samenwerking. Om docenten te ondersteunen in hun werkzaamheden, ontvangen zij voorafgaande aan de lessen een algemene docentinstructie. Hierin wordt onder andere ingegaan op de organisatie en de kwaliteitseisen van het RB. Het management heeft aangegeven dat bij de eerste colleges van een nieuwe docent, altijd een collegadocent en de directeur van RB opleidingen aanwezig zijn. Het RB organiseert jaarlijks docentenbijeenkomsten. Tijdens deze bijeenkomsten wordt onder andere ingegaan op didactiek, de inhoud en actualiteit van de vakken, de aansluiting van de verschillende vakken op elkaar en de relatie met de beroepspraktijk. Wat betreft het onderwijsniveau van de docenten: uit de cv s van de docenten blijkt dat nagenoeg alle docenten in het bezit zijn van een masterdiploma. Studenten zijn zeer tevreden over de docenten. De docenten zijn volgens de studenten niet alleen vakinhoudelijk goed, maar kunnen de inhoud ook overbrengen. Daarnaast waarderen de studenten de openheid en de bereidheid tot discussie van de docenten. In de studentevaluaties wordt de kwaliteit van de docenten gemiddeld met een 7.3 (op een tienpuntsschaal) beoordeeld. De visitatiecommissie stelt vast dat het personeel meer dan voldoende gekwalificeerd is voor de uitvoering van zijn taken. De opleiding is in staat de juiste docenten aan zich te binden en hanteert een streng beleid wat betreft de beoordeling van de docenten (middels de module-evaluaties). De commissie beoordeelt het facet kwaliteit personeel als goed. Beoordeling van het onderwerp Inzet van personeel. Op grond van voorgaande facetbeoordelingen, beoordeelt de visitatiecommissie het onderwerp Inzet van personeel als goed. 22 Register Belastingadviseurs