Beter Bewegen Bij Ikazia

Transcriptie

1 Beter Bewegen Bij Ikazia Totale heupprothese Orthopedie Beter voor elkaar

2 2

3 Inhoud Inleiding...4 Totale heupoperatie...5 Checklist wat regelt u voor opname...7 Uw opname...9 Voorbereiding op de operatie...10 Uw revalidatie...12 Oefenprogramma...13 Uw leefregels...15 Ontslag...17 Ontslagchecklist...21 Nazorg...24 Bijlage

4 Inleiding U wordt binnenkort opgenomen op de afdeling Orthopedie van het Ikazia Ziekenhuis. Om tijdens uw opname alles goed te laten verlopen, willen wij u van een aantal zaken op de hoogte brengen. In deze folder vindt u informatie over uw opnameverloop, een checklist van zaken die voor opname en bij ontslag belangrijk zijn en specifieke leefregels na een heupoperatie. Wij willen u vragen deze informatie goed door te lezen. Neem dit boekje mee tijdens de opname, zodat u de informatie en oefeningen altijd kunt nakijken en de checklist kunt nalopen. De dag dat u wordt opgenomen, kunt u bij de verpleegkundige navragen hoe laat uw familie na de operatie wordt gebeld voor informatie. Heeft u zelf een vraag of behoefte aan informatie voor uw opname of na uw ontslag, dan kunt u contact opnemen met afdeling 5A. Het rechtstreekse nummer van de afdeling is: T De bezoektijden zijn tussen uur. Wij wensen u een goed verblijf op onze afdeling! Personeel afdeling 5A Maatschap orthopedie M.M. Campo Dr. C.H. Geerdink W. Kuis B.B.A.M. Niers 4

5 Totale heupoperatie Het heupgewricht is een kogelgewricht. Bij lopen en bewegen draait de kop van het dijbeen soepel rond in de kom van het bekken. Dit is mogelijk doordat er op de kop en in de kom een laag kraagbeen zit. Op oudere leeftijd is vaak sprake van artrose: de kraakbeenlaag wordt aangetast en het onderliggende bot komt gedeeltelijk bloot te liggen. Bij een aangeboren heupafwijking is er een verhoogde kans op artrose. Ook reuma kan het kraakbeen van de heup aantasten. Als de slijtage voortzet nemen de klachten toe, wat reden is om een heupprothese te plaatsen. Deze prothese bestaat uit twee delen (zie figuur 1): Figuur1. de heupprothese Een kom van kunststof, of metaal en kunststof, die in het bekken wordt geplaatst; Een kop van keramiek en een steel van metaal welke wordt aangebracht in de schacht van het dijbeen. Er zijn twee soorten prothesen: De gecementeerde heupprothese, waarbij de kom en de steel met een speciale kitstof worden bevestigd; De ongecementeerde prothese waarbij de kom en de steel klemvast in het bekken en bovenbeen worden geplaatst. De behandelend specialist bespreekt met u welke prothese bij u wordt geplaatst. 5

6 Complicaties Ondanks alle zorg die aan de operatie wordt besteed, kunnen er soms complicaties optreden: De kop van de kunstheup kan uit de kom schieten. De kans hierop is de eerste drie maanden na de operatie het grootst. U dient zich daarom goed aan de instructies van de fysiotherapeut te houden en hier tijdens de revalidatie goed op te letten; Nabloeding van de wond kan optreden; Er is kans op trombose. Om de kans hierop te verkleinen, krijgt u na de operatie nog enige tijd bloedverdunnende middelen; Er kan sprake zijn van een verschil in beenlengte; Zenuwbeschadiging (verlamming van een deel van het been) kan optreden; De heupprothese kan na langere tijd loslaten; Er bestaat kans op infectie van de heupprothese of het gebied er omheen. In de bijlage is zeer belangrijke informatie opgenomen over infectiegevaar bij een (heup)prothese. Als u in de toekomst ergens in uw lichaam een infectie krijgt, meld u dan aan uw huisarts, tandarts of medisch specialist dat u een prothese heeft gekregen. U kunt dan, zonodig, starten met antibiotica om de prothese te beschermen. Wat kunt u met een heupprothese De pijn die u had, zal vrijwel altijd zeer sterk verminderen en u kunt normaal lopen en fietsen. Soms is het operatiegebied de eerste maanden nog enigszins gevoelig. Omdat de spieren rond de heup door langdurige pijn vaak korter zijn geworden, is de heup niet meer zo soepel als voorheen. 6

7 Checklist wat regelt u voor opname O Medicijnoverzicht via uw apotheek. O (indien nodig) Huishoudelijke hulp via uw gemeente. O Hulpmiddelen en/of aanpassingen via de thuiszorgwinkel: - wandbeugels, - douchekruk, - rollator, - helping hand, - lange schoenlepel. O Loophulpmiddelen - elleboogkrukken, - wandelstokken. Deze kunt u, als orthopedische patiënt, huren voor een periode van 3 maanden op verpleegafdeling 5A van het Ikazia Ziekenhuis tegen 10,- huur en 45,- borg, contant te voldoen. Zorg vooraf voor een optimale conditie door goed te eten, te drinken en in beweging te blijven. Neem bij opname iemand mee. Bedenk vooraf welke vragen u heeft en geef informatie over uw lichamelijk en geestelijk functioneren, medicijnen, eetlust en of u weleens valt. Meld het als u weleens verward bent geweest. Vraag naar de verwachte ontslagdatum en bespreek wie eventueel de zorg na ontslag regelt. 7

8 8 Wist u dat de gevolgen van tien dagen bedrust vergelijkbaar zijn met vijftien jaar lichamelijke veroudering? En dat het risico op verwardheid en doorligwonden dan toeneemt? Probeer, indien toegestaan, zoveel mogelijk uit bed te zijn (minimaal 3 keer per dag). Vraag zo nodig hulp hierbij. Loop eventueel samen met uw bezoek.

9 De volgende tips kunnen helpen om verwardheid te voorkomen. Draag overdag uw eigen kleding (geen nachtkleding), bril en gehoorapparaten. Neem bekende spullen mee zoals foto s, wekker, kalender. Volg zoveel mogelijk uw dagritme van thuis. Meld als u zich minder helder voelt in uw hoofd of als u nare dromen heeft. Vraag of een vertrouwd persoon bij u kan blijven als u zich daardoor rustiger voelt. Neem stevig schoeisel met stroef profiel, uw bril en uw loophulpmiddelen mee. Vraag of s nachts een lampje aan kan blijven als u dat gewend bent. Als u moeilijk uit bed komt of loopt, vraag dan hulp. Zorg ervoor dat u altijd bij de bel kunt. Maak, als uw arts dit goed vindt, regelmatig een kleine wandeling. Meld klachten als slecht zien, duizeligheid, pijn bij bewegen of vaak plassen. Herstellen kost energie. Eet en drink daarom voldoende (minimaal 3 maaltijden per dag). Eet indien mogelijk aan tafel, dit verkleint de kans op verslikken. Neem uw tijd en vraag zo nodig hulp, bijvoorbeeld bij het openen van verpakkingen. Vraag of familie u mag helpen als u daardoor beter eet. Mondzorg is belangrijk, poets dagelijks uw tanden. Volg de adviezen van uw diëtist op en geef aan als dat niet lukt. 9

10 10 Bereid het ontslaggesprek voor en vraag eventueel of uw erbij familie aanwezig kan zijn. Vraag een overzicht van uw medicijnen. Stel vragen over leefregels, controleafspraken en wie u kunt bellen bij vragen. Kom op zaken terug als iets onduidelijk is. Vraag de informatie op papier. Bespreek of eventuele zorg voor thuis is georganiseerd en wie zo nodig nog iets regelt.

11 Uw opname Voordat u wordt opgenomen voor de operatie zal de anesthesist u op het preoperatieve spreekuur uitleg en een folder geven over de anesthesie. Het is van groot belang dat u de instructies die u krijgt over het medicijngebruik en het niet meer mogen eten en drinken voor de operatie nauwkeurig opvolgt. U wordt opgenomen op de afdeling Orthopedie. Op de afdeling is sprake van gemengd verplegen. Dit betekent dat zowel mannen als vrouwen op één kamer worden verpleegd. Dit geeft de mogelijkheid flexibel en optimaal gebruik te maken van de beddencapaciteit. Wat neemt u mee: O uw medicijnen; U krijgt uw medicijnen in principe vanuit de ziekenhuisapotheek verstrekt. Mocht er iets niet op voorraad zijn dan kan dit medicijn uit uw eigen doosje worden gebruikt. O nachtkleding; O toiletartikelen; O gemakkelijke ruimzittende kleding; O ruimzittende schoenen die vast aan de voet zitten, een brede hak hebben en een stroef profiel. Wat neemt u niet mee: O waardevolle spullen; O geld; O sieraden. Het ziekenhuis kan niet aansprakelijk gesteld worden voor het verlies of zoek raken van eigendommen. Een verpleegkundige vertelt u over de gang van zaken op de afdeling. Ze zal u uitleggen hoe u het bed kunt bedienen en hoe u gebruik maakt van telefoon en televisie via Patiëntline. Tevens is er WIFI beschikbaar. De voedingsassistente neemt de maaltijdkeuze met u door. 11

12 Doel van uw opname Het doel van uw opname / behandeling is dat u zo snel mogelijk weer uw dagelijkse activiteiten kunt hervatten, dat u veilig kunt mobiliseren en uzelf kunt verzorgen. Dit proberen wij te realiseren door een op u persoonlijk afgestemd revalidatieprogramma. Tijdens het oefenen met de fysiotherapeut wordt geëvalueerd hoe ver u gevorderd bent in uw revalidatie. Wanneer u voldoet aan de ontslagcriteria mag u met ontslag uit het ziekenhuis. Deze criteria zijn: zelfstandig in en uit bed komen; zelfstandig in en uit de stoel komen; veilig lopen met een hulpmiddel; traplopen. Voorbereiding op de operatie U krijgt een operatiejasje aan, hieronder mag u verder niets dragen. Een eventuele gebitsprothese moet uit en uw bril af. Heeft u een gehoorapparaat dan mag u dit inhouden. Verder draagt u: geen make-up; geen sieraden; geen piercings; geen lenzen; geen nagellak; heeft u kunstnagels dan dienen van beide wijsvingers de nagels verwijderd te worden in verband met de zuurstofcontrole tijdens de operatie middels een knijpertje op uw vinger. De verpleegkundigen van de afdeling brengen u naar de operatieafdeling. Hier krijgt u een infuus en de narcose of ruggenprik, zoals afgesproken met de anesthesist. Ook krijgt u een blaaskatheter. De operatie duurt ongeveer anderhalf uur waarna u naar de uitslaapkamer gaat. Hier wordt uw ademhaling, bloeddruk, pols en wond gecontroleerd. 12

13 Er is een drain aanwezig in het wondgebied om het bloed af te voeren. De eerste uren na de operatie kan dit per infuus aan u worden teruggegeven, om het totale bloedverlies te beperken. Na ongeveer twee uur op de uitslaapkamer wordt u terug gebracht naar de verpleegafdeling. De verpleegkundige belt uw eerste contactpersoon op het moment dat u terug op de afdeling bent. Medicatie Pijn: na de operatie krijgt u pijnstillers in tabletvorm. Antibiotica: rondom de operatie krijgt u uit voorzorg antibiotica toegediend. Misselijkheid: geef het bij de verpleging aan als u misselijk bent. Zij kunnen u medicatie geven om de misselijkheid te verhelpen. Artsenvisite De orthopeden lopen elke dag rond 8.00 uur visite op de afdeling. Ze komen langs om te zien en te bespreken hoe uw herstel verloopt. Als u vragen heeft aan de orthopeed, dan kunt u deze natuurlijk stellen. 13

14 Uw revalidatie Stap 1: De start van de revalidatie. U wordt door de verpleging geholpen met wassen en aankleden. U trekt makkelijk zittende kleding aan en stevige schoenen met een brede hak. De blaaskatheter en de wonddrain worden verwijderd, evenals het infuus. Om te voorkomen dat uw been dik wordt krijgt u een steunkous aan. Deze kous moet s morgens worden aangetrokken en s avonds voor het slapen gaan weer uit. U draagt de kous zes weken. Onder leiding van de fysiotherapeut oefent u met lopen met behulp van een loophulpmiddel. U mag het geopereerde been volledig belasten. Daarnaast oefent u het opstaan en gaan zitten en leert de fysiotherapeut u spierversterkende oefeningen die u vandaag zelf gaat herhalen. Stap 2: Er wordt een controlefoto gemaakt en er wordt bloed geprikt. De fysiotherapeut gaat weer verder met u oefenen. Door het trainen zal uw loopafstand toenemen. Probeer de passen links en rechts even groot te maken. De fysiotherapeut neemt nieuwe oefeningen met u door, oefent met u het in en uit bed stappen en traplopen. Let goed op de leefregels na een heupprothese en lees ze nog eens door. Als u vragen heeft kunt u deze natuurlijk stellen aan de verpleegkundige of de fysiotherapeut. Stap 3: U neemt alle oefeningen nog eens door. Het is belangrijk de oefeningen ook te blijven doen als u weer thuis bent. Zo zorgt u dat uw spieren weer sterk worden. Wanneer u aan alle ontslagcriteria voldoet mag u met ontslag. Van bovenstaand revalidatieschema kan, al naar gelang uw persoonlijke situatie afgeweken worden. 14

15 Oefenprogramma 1 Voeten bewegen Tenminste ieder uur 10 x Voet op en neer bewegen. Het been blijft gestrekt liggen en beweegt niet mee. 2 Bovenbeenspieren aanspannen Ieder uur, 10 x 10 seconden Uw been gestrekt neerleggen, waarbij u de bovenbeenspieren aanspant, door de knieholte naar beneden te drukken. 3 Bilspieren aanspannen Ieder uur, 10 x 10 seconden Zo veel mogelijk gestrekt liggen. Nu de bilspieren samenknijpen. 4 Rekken van de lies & plat liggen 2 x daags 30 minuten plat, 5 x 10 sec rekken Zorg dat u zo plat mogelijk in bed ligt. Trek het niet-geopereerde been naar u toe en houdt dit 10 sec vast. 15

16 5 Knieën naar buiten in zit 5 x daags 10 herhalingen Zet uw voeten op de grond, dicht bij elkaar. Beweeg nu alleen de knieën van elkaar af, de voeten blijven staan. 6 Staand knie heffen tot 90 7 Staand been zijwaarts heffen 5 x daags 10 herhalingen 5 x daags 10 herhalingen U heft de knie van het geopereerde been, voorwaarts tot 90. Probeer alleen het been te bewegen. De rug blijft recht. U heft het geopereerde been, zo ver mogelijk zijwaarts. Probeer alleen het been te bewegen. Houdt het bovenlichaam stil. 8 Staand been naar achter strekken 5 x daags 10 herhalingen U strekt het geopereerde been zo ver mogelijk naar achter. De knie blijft gestrekt. Probeer alleen het been te bewegen. 16

17 Uw leefregels De eerste drie maanden is de kans op het uit de kom schieten van de heup het grootst. Om te voorkomen dat uw heup uit de kom schiet (=luxeren) volgen hieronder een aantal adviezen: Niet de benen over elkaar leggen; Het geopereerde been niet naar buiten of binnen draaien; Niet draaien terwijl u op het geopereerde been staat; Niet anders bukken dan geleerd (met het geopereerde been naar achteren); Niet vooroverbuigen of het been naar u toetrekken als u op een stoel zit of op de wc; Niet zelf kousen of sokken aantrekken omdat u dan te diep bukt. Lopen Let u erop dat u tijdens het lopen uw passen links en rechts even groot maakt en dat u even lang steunt op de linkervoet als op de rechtervoet. U blijft tot de eerste polikliniekcontrole buiten lopen met twee wandelstokken. Binnen mag u met één wandelstok lopen, die u vasthoudt aan de niet geopereerde kant. Na de polikliniekcontrole mag u buiten met één stok en binnen zonder stokken lopen. Het stokgebruik mag u zelf verder afbouwen. 17

18 Traplopen Trap op: Trap af: Eerst het gezonde been, daarna het geopereerde been samen met de stok bijzetten. Eerst het geopereerde been samen met de stok, daarna het gezonde been bijzetten. De eerste vier weken doet u dit door middel van bijzetten. Na deze vier weken mag u de trap op en af lopen door middel van doorstappen. Slaaphouding De eerste zes weken slaapt u met een kussen tussen de benen als u op de niet geopereerde zijde ligt. Op de rug slapen is geen probleem. Liggen op de geopereerde zijde mag vanaf zes weken na de operatie. Fietsen en zwemmen: Drie maanden na de operatie mag u weer fietsen en zwemmen. U kunt natuurlijk wel eerder fietsen op een hometrainer. In en uit de auto stappen Zorg dat de stoel zover mogelijk achteruit staat, zet de rugleuning iets achterover. U houdt het geopereerde been naar voren, gaat zitten en zorgt ervoor dat u de heup niet te ver buigt. Zet de handen op de zitting achter u en draai nu beide benen tegelijkertijd de auto in. Dit is te vergelijken met in- en uit bed gaan. Houd er rekening mee dat het nog drie tot zes maanden kan duren voor u weer helemaal hersteld bent. Autorijden Zes weken na de operatie mag u weer autorijden. Wanneer u eerder wilt beginnen met autorijden, overleg dit dan eerst met de autoverzekering. Houd er rekening mee dat het nog drie tot zes maanden kan duren voor u weer helemaal hersteld bent. 18

19 Ontslag Op de 3e dag na de operatie gaat u met ontslag. U krijgt een afspraak mee voor controle op de polikliniek door de orthopeed. Deze controleafspraak is ongeveer zes weken na de operatie. Tevens krijgt u een controleafspraak bij de fysiotherapeut van Ikazia, zes weken en drie maanden na de operatie, voor controle van uw revalidatieproces. Voorafgaand aan deze afspraak vult u een digitale vragenlijst in via: De huisarts mag uw hechtingen verwijderen. Hiervoor maakt u zelf een afspraak op de datum vermeld op uw afsprakenkaart. Fysiotherapie Als u met ontslag gaat, gaat u thuis verder revalideren bij een fysiotherapeut in de buurt. Zo nodig kan de therapeut ook bij u aan huis komen. U krijgt een overdracht mee, zodat de therapeut weet welke vorderingen u heeft gemaakt tijdens de therapie in het ziekenhuis. Belangrijk is dat er oefentherapie wordt toegepast en geen passieve behandelingen zoals massage! Fysiotherapie na een totale heupprothese krijgt een chronische code. Dit betekent dat de eerste 20 behandelingen door u zelf worden betaald of (deels) worden vergoed vanuit de aanvullende verzekering. Vanaf behandeling 21 worden de behandelingen vergoed vanuit de basisverzekering tot een jaar na operatie. Ook de twee terugkombijeenkomsten op de polikliniek fysiotherapie in het Ikazia Ziekenhuis vallen onder deze regeling. Vervoer Als u het ziekenhuis verlaat kunt u met eigen auto vervoerd worden. AIs dit voor u niet mogelijk is, dan kan een rolstoeltaxi besteld worden. De kosten hiervan zijn voor eigen rekening. 19

20 De wond U heeft een aquacelpleister gekregen op uw operatiewond. Deze pleister mag tot 7 dagen na de operatie blijven zitten; U mag met de aquacelpleister douchen; De 8e dag na de operatie moet u de aquacelpleister verwijderen; Indien de wond droog is na het verwijderen van de pleister hoeft u deze niet meer te verbinden; Indien de wond nog iets lekt na het verwijderen van de pleister kunt u hem verbinden met een eilandpleister; Na het verwijderen van de aquacelpleister mag de wond niet nat worden tot de hechtingen zijn verwijderd. U kunt bij het douchen gebruik maken van een douchehoes. Hematoomvorming Na de operatie kan rond de wond een hematoom (blauwe plek) ontstaan. Dit kan een strak gevoel geven. Een blauwe plek is op zich niet erg. Het lichaam kan dit zelf opruimen, dit kan wel enkele weken duren. Het komt voor dat de blauwe plek gaat afzakken. Hij verplaats zich van rond de wond naar de enkel. Ook dit is normaal. U hoeft hiervan niet te schrikken. Pijnstillers U bent in het ziekenhuis begonnen met het slikken van paracetamol. Naarmate u verder van de operatie af bent, zal de pijn afnemen en kunt u beginnen met het afbouwen van de paracetamol. U mag maximaal één week 4 maal daags 2 tabletten paracetamol gebruiken. Daarna vermindert u dit naar 3 maal daags 2 tabletten en bouwt dit afhankelijk van de pijn verder af. Het is verstandig de paracetamol voor de nacht het langst te blijven gebruiken, zodat u een goede nachtrust heeft en weer fit aan een volgende dag begint. 20

21 Trombosepreventie Trombose is een medische term die de meeste mensen vaak al eerder hebben gehoord. Het woord trombose wordt gebruikt wanneer een bloedvat verstopt raakt door een bloedstolsel (trombus) Er zijn drie belangrijke situaties die kunnen leiden tot de vorming van bloedstolsels: 1. oorzaken waardoor het bloed langzamer gaat stromen kunnen zijn doordat iemand minder mobiel is of zelfs bedlegerig is; 2. beschadiging van de bloedvaten, bijvoorbeeld tijdens een operatie; 3. veranderingen in de samenstelling van het bloed. Bij grote orthopedische ingrepen aan het been, bijvoorbeeld het inbrengen van een kunstmatig gewricht in de heup of knie, is het risico op trombose hoog. Dit komt enerzijds doordat het om zware operaties gaat en anderzijds doordat iemand na de operatie gedurende langere tijd minder mobiel is. Er is een belangrijke maatregel die trombose kan helpen voorkomen: patiënten weer tijdig mobiel maken. Dat wil zeggen dat patiënten moeten worden aangemoedigd om aan lichaamsbeweging te doen. Patiënten die net een operatie hebben ondergaan, vragen zich vaak af waarom ze een dag na de operatie al moeten proberen op te staan. De reden hiervoor is het actief voorkomen van trombose. Andere belangrijke maatregelen zijn steunkousen. Door de druk die buiten op het been wordt uitgeoefend, wordt de spierpomp ondersteund. Hoewel veel patiënten steunkousen lastig en onprettig vinden, is het een belangrijk middel voor de behandeling en het voorkomen van trombose. U draagt de steunkous tot 6 weken na de operatie. Er zijn een aantal maatregelen die u zelf kunt toepassen om actief trombose te voorkomen: Zorg dat u zo vaak en zo regelmatig mogelijk lichaams beweging krijgt; Drink voldoende, vooral als het warm is. Drink ten minste 1,5 ltr. per dag. 21

22 Tromboseprofylaxe Tromboseprofylaxe is de medische term voor het preventief behandelen van een patiënt met antistollingsmedicatie om trombose te voorkomen. Van uw behandelend arts krijgt u Xarelto tabletten. U gebruikt deze tabletten tot vijf weken na de operatie om trombose te voorkomen, één maal daags 1 tablet s avonds. Gebruikt u acenocoumarol of fenprocoumon van uzelf dan wordt u hier na de operatie weer op ingesteld. Bij ontslag wordt u door het ziekenhuis heraangemeld bij de trombosedienst. Xarelto tabletten zijn voor u niet van toepassing. Belangrijk om te weten Roken heeft een slechte invloed op de wondgenezing en is slecht voor uw gezondheid en herstel. Als u rookt is het verstandig om te stoppen met roken. Wanneer u hulp wilt bij het stoppen met roken dan kan dit via de stop-met-roken poli van het Ikazia Ziekenhuis. Neem hiervoor contact op met de verpleegkundige van de afdeling tijdens uw opname. Stivoro biedt ook cursussen aan om u te ondersteunen bij het stoppen met roken. 22

23 Ontslagchecklist Heeft u nog vragen over: O leefregels, O infectiepreventie, O medicatie, O wanneer u contact op moet nemen met het ziekenhuis, O overige vragen. Meegekregen O poliafspraak, O recept medicatie, O medicatielijst, O overdracht fysiotherapie, O instructie wondverzorging, O contact telefoonnummer. Zelf regelen O Afspraak bij uw huisarts voor het verwijderen van de hechtingen op de datum vermeld op uw afsprakenkaart. O Afspraak maken bij een fysiotherapeut bij u in de buurt. Overig O Verbandmiddelen kunt u aanschaffen via de apotheek of drogist. Bij kortdurend gebruik worden deze niet vergoed. 23

24 Vóór u naar huis gaat krijgt u een ontslaggesprek. In dit gesprek worden uw ontslagpapieren uitgelegd en kunt u uw vragen stellen. Uw huisarts krijgt een voorlopige ontslagbrief. In deze ontslagbrief staat informatie over de diagnose, uw ingreep, hoe het na de operatie is gegaan, eventuele bijzonderheden en instructies. Heeft u thuis (tijdelijk) extra zorg en hulp nodig? Zo ja, waarbij? Uw naasten kunnen u thuis vaak de benodigde zorg en hulp geven. Eventueel kunt u ook buren inschakelen. Regel zo mogelijk vóór uw opname deze hulp. Regel ook vooraf hulpmiddelen en/of aanpassingen die thuis nodig zijn. U kent als geen ander uw eigen klachten of symptomen. Wat zijn de gevolgen van uw klachten en ziekenhuisopname voor uw dagelijks leven? Welke ongemakken kunt u tegenkomen? Wat kunt u zelf doen om uw klachten te verminderen en sneller te herstellen? Bespreek dit en weet wat u kan en mag verwachten en hoe u moet reageren bij problemen. 24

25 Tijdens uw ziekenhuisopname kunnen uw medicijnen zijn veranderd. Vraag bij uw ontslag uit het ziekenhuis naar uw medicatieoverzicht en ontslagmedicatie. Heeft u voldoende uitleg gekregen over het gebruik van uw medicijnen? Weet u wanneer u deze moet gebruiken en hoe lang? Weet u wat u moet doen met uw eigen (oude) medicatie? Aarzel niet om vragen te stellen! Na uw operatie krijgt u nazorginstructies. Zo weet u wat u wel of niet mag, zoals baden of douchen, huishoudelijke activiteiten, autorijden, sporten, gebruik van hulpmiddelen en dergelijke. Houd u aan de afspraken. Weet u welk wondmateriaal u nodig hebt? Vraag hier zo nodig naar. Zijn er vervolgafspraken? Zorg dat u weet wanneer u contact op moet nemen met het ziekenhuis. Bijvoorbeeld bij pijn, hoge koorts, slecht genezende wond en dergelijke. Weet wie u hiervoor kunt bereiken tijdens en buiten kantooruren. Met welke vragen kunt u terecht bij uw huisarts? Zijn uw huisarts en andere zorgverleners geïnformeerd over uw opname en medicatie? Weet wat u kunt doen. 25

26 Nazorg Neemt u na ontslag tot aan de poliafspraak contact op met het ziekenhuis als: de wond op de heup gaat lekken; de wond dik wordt en/of meer pijn gaat doen; u niet meer op uw been kunt staan, terwijl dit voorheen wel mogelijk was. Belangrijke telefoonnummers T T T T Afdeling 5a Orthopedie (dagelijks 24 uur bereikbaar) Polikliniek Orthopedie Bereikbaar van ma. t/m vr. van uur Orthopedisch verpleegkundige Bereikbaar op donderdag van uur Afdeling Fysiotherapie Bereikbaar van ma. t/m vr. van uur 26

27 Thuiszorg Na uw operatie bent u een aantal weken beperkt door leefregels. Het is van belang dat u van tevoren nadenkt over uw omstandigheden thuis en zorgt dat u voldoende hulp krijgt van familie en/of bekenden. De overheid heeft bepaald dat er van een gezonde inwonende partner verwacht mag worden dat zij hun partner bijstaan bij de persoonlijke verzorging. Wanneer dit niet mogelijk of van toepassing is, kan er wijkverpleging worden geregeld. De wijkverpleging kan u helpen bij wassen en aankleden, steunkousen aan- en uittrekken en wondverzorging. Wijkverpleging valt onder de zorgverzekeringswet. Het kan zijn dat u een eigen bijdrage betaalt. De orthopedisch verpleegkundige zal de thuissituatie met u bespreken en de eventueel benodigde zorg inventariseren. Daarna vraagt de transferverpleegkundige de benodigde wijkverpleging voor u aan en legt contact met de desbetreffende zorgorganisatie. Huishoudelijke hulp vraagt u zelf aan bij de gemeente waar u woont. Geriatrische revalidatiezorg Wanneer u intensieve revalidatie nodig heeft en naar huis gaan voor u niet haalbaar is, wordt revalidatie voor u aangevraagd. Het Ikazia Ziekenhuis werkt hiervoor samen met revalidatiehotel Laurens Intermezzo Zuid en Zorgwaard locatie Rembrand, waar u wordt opgenomen op een speciale revalidatieafdeling. De vergoedingen voor revalidatie zijn per 1 januari 2017 aangescherpt door de verzekeraars. Dit betekent dat, als u een indicatie heeft voor deze zorg de kosten grotendeels betaald worden door uw zorgverzekering. Er wordt naar gestreefd dat u op de 3e dag na de operatie vanuit Ikazia wordt overgeplaatst naar de revalidatie instelling. U kunt zich in de loop van de ochtend (rond uur) laten ophalen met eigen vervoer of er kan een rolstoeltaxi voor u worden geregeld. Het is prettig als uw partner of contactpersoon aanwezig is bij uw opname op de revalidatie afdeling. 27

28 Laurens Intermezzo Zuid Opname bij Laurens Intermezzo Zuid betekent dat we samen met u gaan werken om uw zelfstandigheid te herwinnen zodat u uiteindelijk terug kunt naar uw thuissituatie. Bij Laurens Intermezzo Zuid werken verpleegkundigen en behandelaars samen in een klantteam dat is gespecialiseerd in de orthopedische zorg en behandeling. Door jarenlange ervaring, samenwerking en scholing met het Ikazia ziekenhuis zijn wij op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op dit gebied. Als u zorg van Laurens ontvangt, stelt het klantteam bestaande uit een arts, verpleegkundigen, verzorgenden en behandelaars een zorg- en behandelplan op. Het plan is gebaseerd op de medische informatie vanuit het ziekenhuis, de bevindingen van de verpleegkundigen en de behandelaars die betrokken zijn bij uw zorg en behandeling en uw eigen revalidatiedoelen. Het plan is gericht op zowel lichamelijke, emotionele als sociale doelen. De intensiteit en het aantal behandelingen dat u krijgt is afhankelijk van uw doelen en uw mogelijkheden. Kortdurende, intensieve revalidatie wordt gefinancierd via de Zorgverzekeringswet (Zvw). Als in het ziekenhuis samen met de zorgaanbieder wordt vastgesteld dat u deze zorg nodig heeft, worden de kosten grotendeels betaald door uw zorgverzekeraar. U betaalt alleen het eigen risico dat u voor dat jaar nog heeft openstaan. 28

29 Zorgwaard locatie Rembrand Zorgwaard biedt geriatrische revalidatiezorg die zich richt op ouderen die in het ziekenhuis een medisch-specialistische behandeling hebben ondergaan. U kunt op onze revalidatieafdeling terecht als u opgenomen bent (geweest) in het ziekenhuis omdat u een nieuwe heup of knie heeft gekregen. Het revalidatieteam stelt samen met u een persoonlijk revalidatieplan op. Met training en therapie werkt u aan uw herstel. Het revalidatieteam bestaat uit een specialist ouderen geneeskunde, fysiotherapeut, ergotherapeut, maatschappelijk werker, diëtist en verplegend personeel. Wij zorgen er samen met u voor dat u het vertrouwen krijgt in uw eigen kunnen en werken met u aan uw terugkeer naar huis. Een verblijf op de revalidatieafdeling is maximaal 3 maanden. Ons streven is dat u binnen 5 dagen hoort hoe lang uw revalidatieperiode mogelijk gaat duren. De revalidatiezorg van Zorgwaard gaat verder dan alleen behandeling en zorg. U krijgt ook advies over hulpmiddelen of aanpassingen in huis. Afgestemd op uw situatie. 29

30 Bijlage 1 Bij de operatie die u hebt ondergaan is een kunstgewricht geplaatst. Ter voorkoming van infectie van dat kunstgewricht is het van belang dat u onder bepaalde omstandigheden tijdelijk beschermd wordt met penicilline of een daarmee vergelijkbaar antibioticum. A tot deze omstandigheden wordt gerekend: 1 ingrepen aan uw gebit, zoals sommige zenuwbehandelingen, het verwijderen van tandsteen en het trekken van tanden en kiezen; 2 operaties of inwendige ingrepen; 3 verwondingen; 4 etterende wonden, steenpuisten of bloedvergiftiging; 5 andere ontstekingen. Het is raadzaam om in bovenstaande gevallen uw behandelend arts of tandarts zo nodig aan uw heup- of knieoperatie (prothese) te herinneren. B Verder moet u, wanneer u langer dan enkele dagen koorts heeft, uw huisarts raadplegen en deze brochure overhandigen. C Bij opname in een ziekenhuis moet u steeds vermelden dat bij u een prothese is geplaatst. Orthopeden Ikazia Ziekenhuis M.M. Campo Dr. C.H. Geerdink W. Kuis B.B.A.M. Niers 30

31 Deze tekst is bedoeld voor uw behandelend arts Geachte collega, Preventie van infecties bij heup- of knieprothese Bij patiënten met een totale heup- of knieprothese is het mogelijk dat ook na een jarenlang ongecompliceerd verloop, een infectie van de prothese kan ontstaan. Er is een grote kans dat deze infectie ontstaat via een bacteriaemie. Het is dus van belang deze patiënten profylaxe te geven bij bepaalde ingrepen: 1) a Ingrepen in de mondholte en aan de bovenste luchtwegen. b Arthrogram van gewricht (bij eventuele kweekafname direct na punctie geven). Augmentin 3x625 mg in één dosis per os, 1 uur voor de ingreep, of Bicilline 1.2 miljoen eenheden i.m. (dit is E Na-penicilline E procaïne) te geven minuten voor de ingreep. c Arthrogram van een prothese. Augmentin 2x 625 mg direct na de punctie en vervolgens 3x 625 mg om de 6 uur. Bij overgevoeligheid voor penicilline of behandeling met penicilline in de 7 dagen voor de ingreep: Clindamycine 600 mg per os, 1 uur voor de ingreep. 2) a Operatieve ingrepen aan de tractus digestivus en de tractus urogenitalis. b diagnostische en instrumentele ingrepen aan de tractus urogenitalis, wanneer deze geïnfecteerd is. (profylaxe zonodig aanpassen aan de gevoeligheid van het gekweekte micro-organisme). 31

32 c diagnostische ingrepen met biopsie in de tractus digestivus. Amoxicilline 1 gram i.m. of i.v. plus gentamycine 3 mg/kg i.m. of i.v minuten voor de ingreep en amoxixilline 1 9 i.v. 6 uur na de ingreep. Bij overgevoeligheid voor penicilline: Vancomycine 1 gram als infuus in 1 à 2 uur, 1-2 uur voor de ingreep plus gentamycine 3 mg/kg i.m. of i.v., minuten voor de ingreep. 3) Ingrepen in geïnfecteerd weefsel, zoals incisie van een huidabces en ontlasten van een furunkel. Flucloxacilline 2 gram per os minuten voor de ingreep en flucloxacilline 1 gram per os 6 uur na de ingreep. Deze profylaxe kan zonodig ook i.v. of i.m. gegeven worden. Bij overgevoeligheid voor penicilline: Clindamycine 600 mg per os, 1 uur voor de ingreep. 4) Infecties Patiënten met infectie, zoals bijvoorbeeld huidinfectie, otitis, of orgaaninfectie (pneumonie, pyelonefritis, cholecystitis en dergelijke) dienen vroegtijdig en met extra zorg met antibiotica behandeld te worden. De keuze van antibiotica en de duur van hun toepassing wordt bepaald door de aard van de vermoedelijke verwekker. Ikazia Ziekenhuis Maatschap orthopedie M.M. Campo Dr. C.H. Geerdink W. Kuis B.B.A.M. Niers 32

33 Bijlage 2 Overzicht fysiotherapiepraktijken die aangesloten zijn bij het orthopedisch netwerk Fysiotherapie Rijnmond Middenbaan zuid AM Hoogvliet Blankenburg BC Rozenburg Hongerlandsedijk LZ Spijkenisse Backershage 10c 3078 SB Rotterdam Fysiotherapie Rotterdam Rosestraat JP Rotterdam Bijdorp-zuid LD Barendrecht Dantefysio Dantestraat KV Rotterdam Fysiotherapie Mijnsherenlaan Mijnsheerenlaan 71A 3081 GE Rotterdam Fysiocura Industriewege 7b 3286 BW Klaaswaal Maerten Bollesteeg SL Puttershoek Fysiotherapie Roerdomplaan Roerdomplaan NM Rotterdam Fysiotherapie Portland Hof van Portland WK Rhoon Fysiotherapie van der Heijden Zernickeweg MA Middelharnis Burg. Overdorpstraat 33 Nieuwe-Tonge

34 Bakker en Bouter BV Zeemanstraat ER Ridderkerk Paramedische centrum Hoogvliet Marthalaan EH Hoogvliet Waasdorp fysiotherapie Schelpenpad 2c 3225 BZ Hellevoetsluis Centrumvoor fysiotherpie Oud-Beijerland van Goyenstaat VK Oud- Beijerland Fysiotherapie Campus Woudensteijn Burgemeester Oudlaan PA Rotterdam Niels Hagen fysiotherapie Burg. de Bruijnelaan AJ Zwijndrecht

35 Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg AN Rotterdam Totale heupprothese NL /