Alcoholverslaving. Alcoholverslaving is een ziekte. andere websites. talkingalcohol.com. voortekenen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Alcoholverslaving. Alcoholverslaving is een ziekte. andere websites. talkingalcohol.com. voortekenen"

Transcriptie

1 Alcoholverslaving Alcoholverslaving is een ziekte Alcoholverslaving is een chronische, vaak progressieve ziekte die gekenmerkt wordt door een fysieke en mentale afhankelijkheid van alcohol. Het staat ook bekend als alcoholafhankelijkheid. Alcoholverslaving kan het gevolg zijn van aanleg, een psychische stoornis, langdurig zwaar alcoholgebruik, of een combinatie van deze factoren. Recent onderzoek op het gebied van genetica en neurowetenschap heeft bepaalde genetische kenmerken geïdentificeerd waarvan men denkt dat ze verband houden met alcoholverslaving. Het verband tussen genetica en alcoholverslaving wordt nog altijd onderzocht. Er is geen remedie voor alcoholverslaving, maar verslaafden kunnen met veel doorzettingsvermogen voor langere tijd nuchter blijven. Maar voordat mensen met alcoholverslaving aan hun genezing kunnen werken, moeten ze eerst toegeven dat ze een drankprobleem hebben. Sommige mensen hebben ernstige alcoholproblemen zonder dat ze de tekenen en symptomen van alcoholverslaving vertonen. voortekenen Hieronder staan enkele van de tekenen dat iemand wellicht een drankprobleem heeft (dit is geenszins een uitputtende lijst). Je gedwongen voelen om te drinken. Nooit in staat zijn om de hoeveelheid alcohol die je drinkt te beperken. De noodzaak om grotere hoeveelheden te drinken om het gewenste effect te bewerkstelligen. Ontwenningsverschijnselen (misselijkheid, zweten, hyperventileren en rillingen) als je niet drinkt. Moeten drinken om je goed of normaal te voelen. De interesse in activiteiten, hobby s of relaties verliezen. Het hebben van black-outs: vergeten wat er gebeurde wanneer je dronken was. Alleen of in het geheim drinken. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft de Alcohol Use Disorders Identification Test (AUDIT) instrument (Test voor het vaststellen van abnormaal alcoholgebruik; in het Engels) ontwikkeld, een handige test voor artsen om de kans op alcoholverslaving te bepalen. De AUDIT-vragenlijst kan worden gebruikt voor het bepalen van de risico s die horen bij drinken. Adult Children of Alcoholics World Service Organization, Inc.www. adultchildren.org/ Alcoholics Anonymous Worldwide www. aa.org/ Narconon, Johannesburg, South Africa P htm New South Wales Government Alcoholinfo, Dependence, Disease and Treatment dependence disease and_treatment NHS Choices (UK), Caring for an Alcoholic Pages/Caringforanalcoholic.aspx NIAAA, Collaborative Studies on Genetics of Alcoholism (COGA) www. niaaa.nih.gov/researchinformation/ ExtramuralResearch/SharedResources/ projcoga.htm

2 Alcoholvergiftiging Iemand met alcoholvergiftiging heeft snel medische hulp nodig Alcoholvergiftiging is het resultaat van het drinken van gevaarlijke hoeveelheden alcohol. Het kan dodelijk zijn. Overlevenden kunnen blijvende hersenschade hebben. Wanneer iemand buitensporige hoeveelheden alcohol consumeert, vertraagt de ademhaling en blijven de hersenen verstoken van zuurstof. De worsteling van de hersenen met een overdosis alcohol en gebrek aan zuurstof veroorzaakt uiteindelijk de uitval van de lichaamsfuncties die ademhaling en hartslag reguleren. Wanneer dat gebeurt, kan het slachtoffer overlijden. Snel en veel drinken is vooral gevaarlijk omdat mensen een dodelijke hoeveelheid alcohol kunnen consumeren voordat ze het bewustzijn verliezen. Het beste is om altijd met mate te drinken en deelname te vermijden aan drankspelletjes waarbij veel en snel gedronken moet worden. Met name minderjarige en onervaren drinkers zijn kwetsbaar voor alcoholvergiftiging.alcoholvergiftiging wordt in het algemeen geassocieerd met het drinken van excessieve hoeveelheden alcohol in korte tijd. voortekenen Verschijnselen die duiden op mogelijke alcoholvergiftiging zijn: Geestelijke verwarring Moeilijk wakker te maken Verdoving, bewustzijnsverlies, coma Braken Stuiptrekkingen Langzame of onregelmatige ademhaling (met tussenpauzen van meer dan acht seconden) Blauw-getinte huid, bleke huid en/of koude, klamme huid Lage lichaamstemperatuur Een sterke alcoholgeur Mensen kunnen ook aan alcoholvergiftiging lijden zonder dat ze deze symptomen vertonen. Als jij vermoedt dat iemand alcoholvergiftiging heeft, haal dan meteen medische noodhulp. Laat nooit mensen liggen om hun roes uit te slapen - dit kan fataal zijn. Iemands bloedalcoholgehalte kan verder toenemen, ook nadat iemand bewusteloos is geraakt. Als alchoholvergiftiging onbehandeld blijft, dan kan het volgende gebeuren: Het slachtoffer kan stikken in het eigen braaksel De ademhaling wordt langzamer, onregelmatig en kan zelfs stoppen Het hart klopt onregelmatig en kan stoppen De lichaamstemperatuur daalt (hypothermia) De bloedsuikerspiegel daalt (hypoglycaemia)wat epileptische aanvallen kan veroorzaken Hersenbeschadiging Dood Mayo Clinic signs and symptoms of alcohol poisoningwww.mayoclinic.com/ health/alcohol-poisoning/ds00861 NIAAA, Facts About Alcohol Poisoning gov/otheralcoholinformation/ factsaboutalcoholpoisoning.aspx Student Emergency Medical Services Foundation (SEMFS) www. semsfoundation.org/index.php?s=7978

3 Overmatig alcoholgebruik Snel en langdurig drinken is onverantwoord en gevaarlijk. Of het nou comazuipen, alcoholmisbruik of overmatig drinken genoemd wordt: alle drinkpatronen die leiden tot snelle of langdurige dronkenschap brengen sociale, psychologische en lichamelijke risico s met zich mee, en moeten worden vermeden. Er bestaat geen algemene wetenschappelijke of medische definitie van overmatig drinken. Het gaat erom wat er gedaan kan worden om het te voorkomen. Snel of langdurig drinken kan gevaarlijk zijn. Het kan bijdragen aan of de oorzaak zijn van: Alcoholvergiftiging Ongelukken, waaronder auto-ongelukken Hersenschade of schade aan het zenuwstelsel Maag en darm schade Risicovol gedrag (zoals onveilige seks) Alcoholverslaving Beroerte of hart- en vaatziekten Slechte werk, school- of studieprestaties Arbeidsverzuim Door je aan drinkrichtlijnen te houden, vermijd je de risico s van overmatig alcoholgebruik. Alcoholmisbruik heeft niet alleen invloed op de mensen die drinken, maar ook op mensen die met hen te maken hebben of van hen afhankelijk zijn. Als iemand die teveel drinkt niet in staat is om verantwoorde keuzes te maken, dan kunnen degenen die niet of wel verantwoord drinken, met problemen te maken krijgen die variëren van luidruchtig gedrag tot ongelukken als gevolg van rijden onder invloed. Overmatig alcoholgebruik kan leiden tot sociale, psychologische en psychische schade. informatie die misschien nuttig is. SABMiller is echter niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze sites. Centers for Disease Control and Prevention (US), Quick Stats: Binge Drinking College Binge Drinking www. collegebingedrinking.net/about-us.html International Center for Alcohol Policies, Extreme Drinking PolicyIssues/ExtremeDrinking/ Narconon, Johannesburg, South Africa, Alcohol and Binge Drinking P htm NIAAA (US), College Drinking: Changing the Culture www. collegedrinkingprevention.gov/ NSW Office of Drug & Alcohol Policy, Australia Binge Drinking www. alcoholinfo.nsw.gov.au/preventing_abuse_ and_harm/binge_drinking

4 Kanker Alcohol kan een aantal typen kanker veroorzaken. Ons risico op kanker wordt door vele factoren beïnvloed, waaronder ons genenpakket, wat we eten en drinken, onze levensstijl, hormonen, straling, stress, ontbreken van sociale steun, onze werken leefomgeving en factoren die op dit moment nog niet bekend zijn Met name in de laatste jaren is veel onderzoek gedaan naar alcoholconsumptie als mogelijke oorzaak van kanker en sommige organisaties hebben geconcludeerd dat alcoholgebruik bepaalde soorten kanker kan veroorzaken. De Internationale Organisatie voor Onderzoek naar Kanker (IARC), onderdeel van de Wereldgezondheidsorganisatie, is bijvoorbeeld tot de conclusie gekomen dat mond-, keel-, strottenhoofd-, slokdarm-, lever-, darm- en borstkanker veroorzaakt worden door alcoholgebruik en dat de risico s toenemen naarmate er meer alcohol geconsumeerd wordt. Alcohol kan ook een rol spelen bij andere vormen van kanker, waaronder long-, maag-, alvleesklier- en baarmoederkanker. Uit studies van het National Toxicology Program (NTP) uit de Verenigde Staten is gebleken dat het risico op kanker met betrekking tot alcoholgebruik het meest voorkomt bij rokers en overmatige drinkers. Aan de andere kant lijken sommige onderzoeken te wijzen op een verminderd risico bij matig alcoholgebruik op blaas-, nier-, eierstok- en prostaatkanker, evenals op non-hodgkinlymfoom (NHL). Niettemin moedigen we mensen niet aan om vanwege mogelijke gezondheidsvoordelen alcohol te drinken. in het kort Sommige onderzoeken en organisaties concluderen dat er een oorzakelijk verband bestaat tussen alcoholgebruik en de ontwikkeling van mond-, keel-, strottenhoofd-, slokdarm-, darm-, borsten leverkanker. Ook kan alcoholgebruik in verband staan met long-, maag-, alvleesklier- en baarmoederkanker. Het risico op kanker in relatie tot alcoholgebruik is het grootst bij rokers en overmatige drinkers Volgens sommige onderzoeken zou matig alcoholgebruik het risico op blaas-, nier-, darm-, eierstok-, en prostaatkanker, en non-hodgkinlymfoom kunnen verminderen. American Cancer Society, Alcohol Use & Cancer CancerCauses/DietandPhysicalActivity/ alcohol-use-and-cancer Cancer Research UK, Alcohol and Cancer: The Evidence cancerresearchuk.org/healthyliving/ alcohol/howdoweknow/ Cancer Council NSW, Alcohol and Cancer editorial.asp?pageid=1775 International Agency for Research on Cancer (IARC) IARC, Consumption of Alcoholic Beverages and Ethyl Carbamate, Monograph No bookorders/anglais/detart1.jsp?sesslan= 1&codlan=1&codcol=72&codcch=96

5 Diabetes Diabetici moeten voorzichtig zijn met alcohol. Mensen die diabetes hebben, moeten zeer voorzichtig zijn met alcohol. Alcoholconsumptie kan het bloedsuiker doen stijgen of zakken, afhankelijk van hoeveel je drinkt en van andere factoren. Bij sommige diabetici kan overmatig alcoholgebruik ervoor zorgen dat het bloedsuiker gevaarlijk laag zakt. Volgens de American Diabetes Association is matig alcoholgebruik (voor mannen niet meer dan twee consumpties per dag en voor vrouwen niet meer dan één) voor sommige diabetici aanvaardbaar, onder de voorwaarde dat hun arts ermee instemt. De organisatie adviseert dat mensen met diabetes de bloedglucose goed controleren voordat ze alcoholhoudende dranken nuttigen en wanneer ze bij voorkeur koolhydraten eten. Andere diabetici mogen in het geheel geen alcohol drinken omdat het hun ziekte verergert. Diabetici met hoge triglyceridewaarden (een bepaald soort vet in het bloed) mogen bijvoorbeeld helemaal geen alcohol drinken omdat dit het vermogen van de lever kan aantasten om glucose af te breken, wat de triglyceridewaarden kan verhogen Sommige diabetici moeten niet drinken helemaal omdat alcohol kunnen hun toestand nog erger. Bijvoorbeeld, moeten diabetici met een hoog niveau van triglyceriden (een bepaald type vet in het bloed) niet drinken alcohol, omdat het kan de lever het vermogen om glucose, die op hun beurt het bloed kunnen verhogen triglyceride niveau metaboliseren beïnvloeden. Alcoholconsumptie kan ervoor zorgen dat diabetesmedicijnen niet goed werken, waardoor er gevaarlijk instabiele bloedsuikerwaarden kunnen ontstaan. Alcoholgebruik kan de werking van diabetesmedicatie belemmeren. Alcohol en het ontstaan van diabetes Volgens sommige onderzoeken kan matig alcoholgebruik een licht beschermend effect hebben tegen het ontstaan van diabetes type 2. Aan de andere kant zorgt ook gematigd alcoholgebruik bij sommige mensen met diabetes type 2 voor lage bloedsuikerwaarden. Pancreatitis (alvleesklierontsteking) Alvleesklierontsteking is een aandoening die in verband staat met diabetes. Langdurig zwaar alcoholgebruik kan bijdragen aan alvleesklierontsteking, dat weer kan leiden tot diabetes. American Diabetes Association, Alcohol food/what-can-i-eat/alcohol.html Baker IDI Heart & Diabetes Institute, Healthy Eating and Type 2 Diabetes health_fact_sheets/healthy_eating_ type_2_diabetes/ BattleDiabetes.com, How Does Drinking Alcohol Effect Diabetes and Raising Blood Sugars? drinking-alcohol-and-diabetes Canadian Diabetes Association, Alcohol + Diabetes for-professionals/resources/nutrition/ alcohol/ Diabetes Australia, Alcohol and Diabetes Living-with-Diabetes/Eating-Well/ Alcohol/ Diabetes UK, Alcohol and Diabetes www. diabetes.org.uk/guide-to-diabetes/ Healthy_lifestyle/Alcohol_and_diabetes/

6 Kater Als je blijft drinken totdat je dronken wordt, kun je een kater krijgen Hoewel verreweg de meeste mensen verantwoord met alcohol omgaan, drinken sommige mensen soms te veel. Wanneer dit het geval is, kan het lichaam reageren met fysieke symptomen die vaak worden aangeduid met de term kater. Meestal begint een kater binnen een paar uur na het stoppen met drinken. Hij is het hevigst wanneer het bloedalcoholgehalte (BAG) tot nul is gedaald en hij kan tot 24 uur aanhouden. Katers zijn al eeuwen een bekend verschijnsel, maar de precieze biologische factoren die hem veroorzaken, worden nog niet volledig begrepen. Aan de andere kant weten we hoe ze veroorzaakt worden - door te veel drinken; en hoe ze te vermijden door verantwoord met alcohol om te gaan. Bekende symptomen van een kater zijn hoofdpijn, vermoeidheid, misselijkheid, een onbestemd gevoel, verminderde eetlust, dorst en overgevoeligheid voor licht en geluid. Wat gebeurt er wanneer je een kater hebt Omdat alcohol direct via de maag door het lichaam wordt geabsorbeerd, kan buitensporig drinken het maagslijmvlies irriteren en misselijkheid veroorzaken. Bij overmatig drinken kan de alcohol zorgen voor de afscheiding van maagzuur. Als zich in de maag te veel maagzuur ophoopt, kan je lichaam hierop reageren door te braken. Bekende symptomen van een kater zijn hoofdpijn, vermoeidheid, misselijkheid, een onbestemd gevoel, verminderde eetlust, dorst en overgevoeligheid voor licht en geluid. Omdat alcohol eigenschappen heeft die ervoor zorgen dat er meer urine geproduceerd wordt, moet je bij overmatig alcoholgebruik vaker naar de wc. Alcohol werkt de aanmaak van anti-diuretisch hormoon tegen, dat ervoor zorgt dat de urine geconcentreerd blijft. Als je te veel alcohol drinkt, scheiden je nieren water af in je urine, in plaats van het op te laten nemen door het lichaam. Hierdoor moet je vaker plassen en raak je uitgedroogd. Symptomen van lichte tot matige uitdroging zijn dorst, zwakte, duizeligheid, hoofdpijn en een licht gevoel in je hoofd. Ze lijken dus erg op de symptomen van een kater. Door veel urineren raakt je lichaam ook noodzakelijke zouten en kalium kwijt. Dit kan leiden tot vermoeidheid en misselijkheid. Glycogeen is voor het lichaam de belangrijkste bron van opgeslagen energie. Alcohol breekt glycogeen af in de lever en verwijdert het via urine uit het lichaam. Het verlaagde glycogeenniveau kan ervoor zorgen dat je je moe en zwak voelt totdat het lichaam zijn glycogeenvoorraad heeft aangevuld. Wanneer de lever alcohol afbreekt, produceert het een giftige substantie die acetaldehyde heet. Acetaldehyde wordt weer afgebroken door het enzym glutathion. Wanneer er te veel alcohol geconsumeerd is en de lever het niet meer kan bijhouden, kan de acetaldehyde zich ophopen in het lichaam totdat de lever in staat is het af te breken. Hierdoor kun je hoofdpijn krijgen en je misselijk voelen. 1/2 Alcohol Hangover Research Group www. alcoholhangover.com/ DrinkFocus.com, Preventing Hangovers NHS choices, Hangover Cures uk/livewell/alcohol/pages/hangovers. aspx Nightlife Tips: Avoiding a Hangover Phoenix House, Hangover Clues the Day After naked_truth/hangover_clues.htm

7 Overmatig alcoholgebruik kan de productie van glutamine beletten, een van nature in het lichaam voorkomend stimulerend middel. Wanneer je stopt met drinken, kan je lichaam reageren door extra glutamine aan te maken. Deze verhoogde glutamineproductie kan het brein stimuleren en zorgen voor een slapeloze nacht. Je kunt een onbestemd gevoel hebben en je vermoeid voelen. Hoewel er veel verhalen de ronde doen over middelen tegen katers, kun je het beste veel water drinken en je lichaam de tijd te geven zich te herstellen. Wees voorzichtig met het gebruik van middelen als aspirine, ibuprofen en paracetaml (acetaminophen). Ze kunnen bijwerkingen veroorzaken (maagbloeding, mogelijke nier- en leverschade) die worden verergerd wanneer er alcohol in je systeem zit. Voor katers geldt bij uitstek dat voorkomen beter is dan genezen. Let erop hoeveel je drinkt, neem genoeg water en drink nooit op een lege maag. Voorkomen is de beste remedie voor een kater. Wees voorzichtig met alcoholhoudende dranken, drink veel water en onthoudt dat je het beste alcohol kunt drinken op een volle maag. 2/2 Alcohol Hangover Research Group www. alcoholhangover.com/ DrinkFocus.com, Preventing Hangovers NHS choices, Hangover Cures uk/livewell/alcohol/pages/hangovers. aspx Nightlife Tips: Avoiding a Hangover Phoenix House, Hangover Clues the Day After naked_truth/hangover_clues.htm

8 Hart en bloedvaten Matig alcoholgebruik is goed voor hart en bloedvaten Voor sommige mensen, voornamelijk mannen van middelbare leeftijd, oudere mannen en vrouwen na de menopauze, biedt matig alcoholgebruik enige bescherming tegen hartaanvallen, harten vaatziekten, ischemische beroerte en overlijden met een cardiovasculaire oorzaak. Medisch onderzoek heeft aangetoond dat matig alcoholgebruik een gunstige invloed kan hebben op het hart en de bloedvaten, deels omdat het de aanmaak van highdensity lipoproteins (HDL, ook wel bekend als goede cholesterol ) in het bloed stimuleert, en andere positieve effecten heeft op het bloed en de bloedvaten. De hoeveelheid betrouwbaar wetenschappelijk bewijs voor de positieve effecten van matig alcoholgebruik op de gezondheid van hart en bloedvaten is de afgelopen 30 jaar toegenomen, en de uitgevoerde onderzoeken zijn in ten minste 25 landen herhaald. Volgens deze onderzoeken kan gematigd alcoholgebruik voor sommige mensen een beschermende factor zijn tegen hart- en vaatziekten. Het bewijs wijst er ook op dat het verband het sterkst is wanneer men niet te veel, en regelmatig drinkt, dus dagelijks of op de meeste dagen van de week. Medisch onderzoek heeft aangetoond dat matig alcoholgebruik helpt om de hoeveelheid high-density lipoproteins (HDL, ook bekend als goede cholesterol ) in het bloed te verhogen. Ook zou alcohol andere positieve effecten hebben op het bloed en bloedvaten. Langdurig zwaar alcoholgebruik is echter in verband gebracht met hemorragische beroerte, hartfalen en hartritmestoornissen. Australian Government, Alcohol and Heart Disease au/resources/documents/p01994c_ Alcohol_- Heart_Disease.pdf British Heart Foundation, Alcohol www. bhf.org.uk/heart-health/prevention/ healthy-eating/alcohol.aspx Drinking & You, Alcohol and the Heartwww.drinkingandyou.com/site/uk/ health/heart.htm Harvard School of Public Health, Alcohol, The Bottom Line nutritionsource/what-should-you-eat/ alcohol/ NIAAA (US), Alcohol Alert, Alcohol and Coronary Heart Disease niaaa.nih.gov/publications/aa45.htm World Health Organization Global Status Report on Alcohol (2010) substance_abuse/publications/global_ alcohol_report/en/index.html

9 Lever Overmatige alcoholconsumptie kan de lever beschadigen De lever breekt alcohol af zodat het uit het lichaam verwijderd kan worden. Langdurig zware alcoholconsumptie kan de lever beschadigen en deze verhinderen om alcohol goed te verwerken. Leverziekten die in verband worden gebracht met overmatige alcoholconsumptie zijn leververvetting (ook wel steatose genoemd), leverontsteking en levercirrose. Hoewel sommige symptomen van deze ziekten gering zijn, kunnen andere gevolgen zeer ernstig zijn, zoals zware geelzucht, stollingen in het bloed en mogelijk de dood. Langdurig overmatig alcoholgebruik speelt ook een rol bij hepatocellulair carcinoom, een vorm van leverkanker. Leverziekten die in verband worden gebracht met alcoholconsumptie, komen normaal gesproken voor bij alcoholisten en mensen die een langdurige geschiedenis van alcoholmisbruik hebben. Het risico van leverziekten neemt toe met de duur van alcoholgebruik en naarmate er meer alcohol wordt geconsumeerd. Wat is cirrose? Cirrose is waarschijnlijk het meest bekend als de leverziekte die in verband gebracht wordt met alcoholmisbruik. Het is een aandoening waarbij levercellen worden omgezet in littekenweefsel. Naarmate er meer littekenweefsel ontstaat, verandert de structuur van de lever, wat de werking ervan beïnvloedt.levercirrose kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid, waaronder de dood. De gevolgen van sommige leverziekten kunnen ernstig zijn. Actie ondernemen Als je een bestaande leveraandoening hebt, zoals hepatitis, of als je om andere redenen, zoals corpulentie, een verhoogd risico op leverziekten hebt of je gebruikt bepaalde medicijnen, praat dan met je huisarts om te weten of het überhaupt veilig is om alcohol te drinken. American Liver Foundation, Alcohol- Related Liver Disease www. liverfoundation.org/abouttheliver/info/ alcohol/ British Liver Trust, What About Alcohol? the-liver/diet--liver-disease/what-aboutalcohol.aspx National Digestive Diseases Information Clearinghouse, Cirrhosis niddk.nih.gov/ddiseases/pubs/cirrhosis/ NIAAA (US), Alcoholic Liver Diseasewww.pubs.niaaa.nih.gov/ publications/aa64/aa64.htm Patient UK, Alcohol and Liver Disease

10 Medici jngebruik Het mixen van alcohol met medicijnen kan gevaarlijk zijn Het mixen van alcohol en medicijnen kan gevaarlijk zijn, of je nu voorgeschreven medicijnen slikt, of een middeltje van de drogist. Met name oudere mensen moeten voorzichtig zijn. Zij gebruiken vaker medicijnen en hebben over het algemeen een zwakkere gezondheid. Er bestaan veel medicijnen die nooit met alcohol gemixt mogen worden. Bij andere moet je voorzichtig zijn in combinatie met alcohol. Er zijn veel medicijnen die nooit in combinatie met alcohol gebruikt mogen worden. Wat kan er gebeuren? De effecten van de medicijnen kunnen gevaarlijk versterkt worden. Alcohol kan het effect van slaap- en kalmeringsmiddelen versterken. Dit kan leiden tot verhoogde versuftheid, coma en zelfs de dood. De bijwerkingen van medicijnen kunnen erger worden. Zo kan het mixen van alcohol en aspirine het risico op maagzweren verhogen. De medicijnen kunnen minder effectief worden. Het mixen van alcohol en diabetesmedicatie kan tot gevolg hebben dat deze medicatie niet goed werkt waardoor de bloedsuikerwaarden gevaarlijk laag worden. Alcohol kan ook invloed hebben op de werking van medicijnen tegen retrovirussen, die gebruikt worden tegen HIV/AIDS. Actie ondernemen Lees altijd de etiketten en bijsluiters van Lees altijd de etiketten en bijsluiters van medicijnen. Sommige medicijnen mogen nooit gemixt worden met alcohol. Met andere moet je voorzichtig zijn. Overleg altijd met je huisarts of apotheker om te weten of je alcohol kunt drinken in combinatie met jouw medicatie. Neem niets zomaar aan. Denk eraan dat alle mensen anders reageren op medicijnen, alcohol en de combinatie daarvan. Alcohol Screening.org, Alcohol- Medication Interactions www. alcoholscreening.org/learn-more. aspx?topicid=8&articleid=37 Drugs.com, Drug Interactions Checker Eldercare Team, When Seniors Combine Drugs and Alcohol com/public/739.cfm University of Rochester Health Service, Alcohol-Drug Interactions www. rochester.edu/uhs/healthtopics/alcohol/ interactions.html NIAAA (US), Harmful Interactions: Mixing Alcohol With Medicineswww.pubs.niaaa. nih.gov/publications/medicine/medicine. htm

11 Zwangerschap Tijdens de zwangerschap moet alcoholgebruik ook in kleine hoeveelheden vermeden worden. Zwangere vrouwen kunnen beter geen alcohol drinken, of van tevoren medisch advies inwinnen. Momenteel bestaat er namelijk geen consensus over hoeveel alcohol zwangere vrouwen kunnen nemen zonder dat de foetus risico loopt. Als een vrouw tijdens de zwangerschap alcohol drinkt, komt dat via de bloedsomloop terecht in de placenta en het bloed van de foetus. Dit kan de ontwikkeling van de foetus beïnvloeden en een breed spectrum van geboorteafwijkingen door alcoholgebruik veroorzaken (Foetal Alcohol Spectrum Disorder, FASD), waaronder Foetaal Alcohol Syndroom (FAS). Er is momenteel geen overeenstemming over de hoeveelheid alcohol die voor vrouwen veilig is te consumeren tijdens de zwangerschap. Mensen met FAS kunnen gezichtsafwijkingen, een vertraagde groei en/of hersenbeschadigingen hebben. Andere geboorteafwijkingen die in verband staan met alcoholgebruik tijdens de zwangerschap zijn hart- en nierafwijkingen, verminderd gehoor en gezichtsvermogen, hazenlip, verminderde hersenontwikkeling en het verslechterd functioneren van het centraal zenuwstelsel. Er is overtuigend wetenschappelijk bewijs dat bij overmatig alcoholgebruik tijdens de zwangerschap het kind een aanzienlijk risico loopt om levenslange schade op te lopen, bijvoorbeeld door FAS.Vooral in het vroege stadium van de zwangerschap is veel drinken gevaarlijk, maar ook na de derde maand blijven er risico s bestaan. 1/2 National Health Service (UK), Pregnancy and Alcohol Pages/pregnancy-and-alcohol.aspx NIAAA (US), Drinking and Your Pregnancy fas.htm National Organization on Fetal Alcohol Syndrome (US) Network Action Team, Girls, Women, Alcohol and Pregnancy (Canada) www. fasdprevention.wordpress.com/about/ SANCA Western Cape (Africa), Foetal Alcohol Syndrome master/article.php?id=14 The Center For Adoption Medicine, FASD Links

12 In sommige onderzoeken lijkt aangetoond te worden dat matig alcoholgebruik tijdens de zwangerschap geen nadelige effecten op de foetus heeft. De medische wetenschap heeft echter nog niet vastgesteld wat een veilige mate van alcoholgebruik zou kunnen zijn. In ieder geval kan alcoholgebruik tijdens elke zwangerschapsfase de hersenontwikkeling van de foetus beïnvloeden. Bij sommige onderzoeken is ontdekt dat zwaar alcoholgebruik in verband kan worden gebracht met onvruchtbaarheid, vooral bij vrouwen boven de 30. Zwaar alcoholgebruik van de vader kan ook bijdragen aan problemen bij hun kinderen, zoals hart- en vaatziekten, een laag geboortegewicht en problemen met het immuunsysteem. Actie ondernemen Praat met je huisarts of een professionele zorgverlener voordat je alcohol drinkt tijdens de zwangerschap. 2/2 National Health Service (UK), Pregnancy and Alcohol Pages/pregnancy-and-alcohol.aspx NIAAA (US), Drinking and Your Pregnancy fas.htm National Organization on Fetal Alcohol Syndrome (US) Network Action Team, Girls, Women, Alcohol and Pregnancy (Canada) www. fasdprevention.wordpress.com/about/ SANCA Western Cape (Africa), Foetal Alcohol Syndrome master/article.php?id=14 The Center For Adoption Medicine, FASD Links

13 Beroerte Alcoholconsumptie kan het risico op een beroerte verhogen of verlagen Bij een beroerte wordt de bloedtoevoer naar de hersenen onderbroken. Hierdoor sterven er in de hersenen cellen af, wat kan leiden tot blijvende invaliditeit (zowel fysiek als geestelijk) of zelfs de dood. Een beroerte kan veroorzaakt worden door een bloedprop die de doorstroom van het bloed naar de hersenen belemmert (ischemische beroerte) of door een lekkend bloedvat, waardoor het bloed niet meer naar de hersenen kan stromen (hemorragische beroerte). De meest voorkomende vorm van beroerte, ischemische beroerte, is verantwoordelijk voor bijna 80% van alle gevallen. De relatie tussen alcoholgebruik en beroerte is complex. Zwaar alcoholgebruik wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op beroerte, terwijl matig alcoholgebruik dit risico juist zou doen afnemen. Er is een complexe relatie tussen alcoholgebruik en een beroerte. Verhoogd risico Door zwaar of overmatig alcoholgebruik kan je bloeddruk toenemen. Onderzoek wijst uit dat dit het risico op beide soorten beroerte (ischemisch en hemorragisch) kan doen toenemen. Verminderd risico Sommige onderzoeken wijzen uit dat matig alcoholgebruik preventief werkt tegen ischemische beroertes doordat het de waarden van high-density lipoprotein - cholesterol (HDL, ook bekend als goede cholesterol ) in het bloed verhoogt, en de kans op bloedstolsels verkleint. Actie ondernemen Als je vragen hebt over de invloed van alcoholconsumptie op jouw risico op een beroerte, neem dan contact op met je huisarts. Drink geen alcohol vanwege de gezondheidseffecten ervan; voor een goede gezondheid kun je beter gezond eten en genoeg bewegen. American Stroke Association (US) www. strokeassociation.org/strokeorg/ Heart and Stroke Foundation (Canada) ikiqlcmwjte/b /k.cd67/stroke. htm?src=home National Stroke Foundation (Australia), Risk Factors com.au/stroke-risk-factors-generalinformation The Heart and Stroke Foundation (South Africa) The Internet Stroke Center (US) www. strokecenter.org/patients/stroke_types. htm The Stroke Association (UK), Alcohol and Stroke our_publications/factsheets/f13_alcohol. html

14 Foetaal Alcohol Syndroom Foetaal Alcohol Syndroom (FAS) is een geboorteafwijking als gevolg van alcoholinname door de moeder gedurende de zwangerschap. Er is overtuigend wetenschappelijk bewijs dat bij overmatig alcoholgebruik tijdens de zwangerschap het kind een aanzienlijk risico loopt om levenslange schade op te lopen. Als een zwangere vrouw drinkt, komt de FAS is een geboorteafwijking die voorkomt bij sommige kinderen van vrouwen die tijdens de zwangerschap alcoholverslaafd zijn of overmatig drinken. alcohol via haar bloedbaan en de placenta in het bloed van de foetus terecht. Dit kan de ontwikkeling van de foetus beïnvloeden en leiden tot Foetaal Alcohol Spectrum Disorder (FASD). FASD verwijst naar uiteenlopende geboorteafwijkingen, waaronder FAS. FAS omvat verschillende genetische en aangeboren afwijkingen en komt voor bij sommige kinderen van vrouwen die verslaafd zijn aan alcohol of overmatig drinken. Vaak voorkomende afwijkingen zijn achterblijvende groei, voor en na de geboorte, specifieke gezichtskenmerken en beschadigingen aan het centrale zenuwstelsel. Naar schatting komt FAS voor bij 0,5 tot 3 op de geboortes. Over het algemeen komt FAS vaker voor bij bevolkingsgroepen met een lage sociaaleconomische status en bij vrouwen aan de zelfkant van de maatschappij. Niet alle vrouwen die alcoholverslaafd zijn of overmatig drinken krijgen kinderen met FAS. Andere factoren, zoals voeding, hogere leeftijd, roken en drugsgebruik, zijn ook van invloed op aangeboren afwijkingen. Het drinken van alcohol tijdens de zwangerschap kan behalve tot FAS ook tot andere foetale aandoeningen leiden, zoals afwijkingen aan hart of nieren, slechtziendheid en slechthorendheid, hazenlip en andere beschadigingen aan de hersenen of het centrale zenuwstelsel. Actie ondernemen Praat met uw arts vóór u alcohol drinkt tijdens uw zwangerschap. helpt mensen bij het maken van bewuste keuzes over alcohol. NHS Change 4 Life pregnancy-and-alcohol.aspx NIAAAUS National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism, Drinking and Your Pregnancy DrinkingPregnancy_HTML/pregnancy.htm National Organization on Fetal Alcohol Syndrome The Center For Adoption Medicine, FASD-links US Centers for Disease Control, Fetal Alcohol Spectrum Disorders /index.html

15 Women & Alcohol Het vrouwelijk lichaam reageert anders op alcohol dan dat van mannen De meeste risico s en voordelen van alcoholconsumptie gelden evenzeer voor vrouwen als voor mannen. Vrouwen raken echter eerder onder invloed, omdat het vrouwelijk lichaam anders op alcohol reageert dan dat van mannen. Ook kan overmatig drinken voor vrouwen risicovoller zijn dan voor mannen; een voorbeeld hiervan is een verhoogd risico voor hun persoonlijke veiligheid Een vrouwelijk lichaam is anders dan dat van een man. De volgende factoren zijn van invloed op geslachtsspecifieke verschillen in de hoeveelheid alcohol die de bloedsomloop bereikt, het bloedalcoholgehalte (BAG). Het vrouwelijk lichaam heeft gemiddeld 10% meer vetcellen dan het gemiddelde mannenlichaam. Lichaamsvet bevat weinig water en alcohol wordt door water in het lichaamsweefsel geabsorbeerd voordat het in de bloedsomloop komt. Vrouwen produceren minder van een enzym dat de alcohol in de maag afbreekt. Omdat vrouwen kleiner zijn, hebben ze minder bloed om de alcohol te verdunnen wanneer het in de bloedbaan komt. Het is onmogelijk om precies te voorspellen hoe iemand op alcohol zal reageren omdat iedere persoon en elke situatie uniek is (bijv. lengte, gewicht, hoeveelheid en tijdstip van voeding, genetica, medicijngebruik, gezondheid). Maar als vrouw loop je een groter gezondheidsrisico wanneer je evenveel drinkt als een man. Daarom raden regeringsrichtlijnen voor gematigd alcoholgebruik bij vrouwen lagere hoeveelheden alcohol aan dan bij mannen. Vrouwen moeten ook nooit proberen om net zoveel te drinken als mannen. Zwangerschap Zwangere vrouwen moeten ofwel geen alcohol drinken of eerst vooraf medisch advies inwinnen. Momenteel bestaat er geen consensus over hoeveel alcohol zwangere vrouwen kunnen nuttigen zonder dat de foetus gevaar loopt. Borstvoeding Vrouwen die borstvoeding geven, moeten voorzichtig zijn met het consumeren van alcohol, als ze überhaupt alcohol consumeren. Volgens de United States Dietary Guidelines (Amerikaanse dieetrichtlijnen, 2010), mag een moeder één alcoholconsumptie nemen, indien het kind gewend is aan borstvoeding en ten minste drie maanden oud is. Ze moet daarna wel minstens vier uur wachten met het geven van borstvoeding. Een alternatief is om voor het nuttigen van een alcoholconsumptie de moedermelk af te kolven, en de gekolfde melk later aan het kind te voeden. 1/2 Narconon, Johannesburg, South Africa, Alcohol and Women co.za/p htm National Breast and Ovarian Cancer Centre (Australia) nbocc.org.au/ NIAAA (US), Alcohol: A Women s Health Issue publications/brochurewomen/women. htm Network Action Team, Girls, Women, Alcohol and Pregnancy (Canada)www. fasdprevention.wordpress.com/about/ New South Wales Government, NSW Health, Women gov.au/family_wellbeing/women#nsw Susan G. Komen for the Cure www. komen.org/komennewsarticle. aspx?id=

16 Borstkanker Borstkanker komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Er bestaan vele risicofactoren voor borstkanker. Denk aan familiegeschiedenis, BMI, lengte, leeftijd waarop de menstruatie begint, leeftijd bij de eerste zwangerschap, borstvoeding, leeftijd bij de menopauze, of iemand hormoonvervangingstherapie heeft ondergaan, roken en alcoholconsumptie. Sommige organisaties, zoals de Internationale Organisatie voor Onderzoek naar Kanker (IARC), zijn tot de conclusie gekomen dat alcoholconsumptie borstkanker kan veroorzaken, waarbij het risico toeneemt naarmate er meer geconsumeerd wordt. Hoewel alcohol een duidelijke risicofactor is voor borstkanker, is niet helemaal bekend hoe alcoholconsumptie precies borstkanker kan veroorzaken. Er wordt veel onderzoek gedaan naar het verband tussen alcoholconsumptie en borstkanker. Recente onderzoeken wijzen uit dat er een sterker verband bestaat tussen alcoholconsumptie en een minder vaak voorkomende vorm van borstkanker (lobulair carcinoom), dan tussen alcoholconsumptie en het meest voorkomende type borstkanker ( ductaal carcinoom). Zowel alcohol als hormoonvervangingstherapie zijn risicofactoren voor een bepaald type borstkanker. Naar verluidt lopen vrouwen die gedurende meer dan vijf jaar hormoonvervangingstherapie hebben ondergaan en alcohol consumeren, waarschijnlijk een verhoogd risico op borstkanker. Of en hoe deze twee factoren met elkaar in verband staan en het risico beïnvloeden, is niet helemaal duidelijk. 2/2 Narconon, Johannesburg, South Africa, Alcohol and Women co.za/p htm National Breast and Ovarian Cancer Centre (Australia) nbocc.org.au/ NIAAA (US), Alcohol: A Women s Health Issue publications/brochurewomen/women. htm Network Action Team, Girls, Women, Alcohol and Pregnancy (Canada)www. fasdprevention.wordpress.com/about/ New South Wales Government, NSW Health, Women gov.au/family_wellbeing/women#nsw Susan G. Komen for the Cure www. komen.org/komennewsarticle. aspx?id=

matige alcohol consumptie gezondheid

matige alcohol consumptie gezondheid matige alcohol consumptie positief voor gezondheid R e s u l t a t e n v a n 3 j a a r w e t e n s c h a p p e l i j k o n d e r z o e k Matige en regelmatige alcoholconsumptie heeft overall een positief

Nadere informatie

Alcoholintoxicatie 1

Alcoholintoxicatie 1 Alcoholintoxicatie 1 Je hebt teveel alcohol gedronken en dit heeft dusdanige effecten op je lichaam gehad dat een opname in het ziekenhuis noodzakelijk was. Doordat je teveel gedronken hebt kan er van

Nadere informatie

Diabetes and. alcohol. alcohol

Diabetes and. alcohol. alcohol Diabetes and alcohol en alcohol De risico s kennen Een alcoholisch drankje nuttigen met vrienden kan een leuk sociaal gebeuren zijn. Maar alcohol dient met mate te worden gebruikt om de gezondheidsrisico

Nadere informatie

wat doet alcohol eigenlijk met je lichaam?

wat doet alcohol eigenlijk met je lichaam? de kater komt later ziek door te veel alcohol Je hebt te veel alcohol gedronken. Dit heeft je zo ziek gemaakt dat we je met spoed moesten opnemen in ons ziekenhuis. Waarschijnlijk ben je - net als je ouders/verzorgers

Nadere informatie

Werkstuk door een scholier 1991 woorden 26 mei keer beoordeeld

Werkstuk door een scholier 1991 woorden 26 mei keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 1991 woorden 26 mei 2005 6 17 keer beoordeeld Vak Biologie Drankverslaving Naam: x Klas: B3k3. Docent: x Nederlanders drinken te veel en ook de berichten over alcoholmisbruik

Nadere informatie

Glucophage 500 bijsluiter 21-2-200127-2-2001 blz. 1 / 6

Glucophage 500 bijsluiter 21-2-200127-2-2001 blz. 1 / 6 Glucophage 500 bijsluiter 21-2-200127-2-2001 blz. 1 / 6 Glucophage 500, omhulde tabletten 500 mg Lees deze bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel. Bewaar deze bijsluiter,

Nadere informatie

Alcohol nuchter bekeken

Alcohol nuchter bekeken Alcohol nuchter bekeken Alcohol en kanker Vandaag zal kanker je misschien niet echt bezighouden. Het is wel een feit dat overdadig alcoholgebruik op termijn het risico op bepaalde soorten kanker verhoogt.

Nadere informatie

stoppen zware drinkers minder vaak met het drinken van alcoholhoudende drank dan vrouwen met een lager alcoholgebruik.

stoppen zware drinkers minder vaak met het drinken van alcoholhoudende drank dan vrouwen met een lager alcoholgebruik. Samenvatting In Nederland gebruikt ongeveer 80% van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd alcoholhoudende drank. Veel vrouwen staken het alcoholgebruik zodra ze zwanger zijn of eerder al, als ze zwanger

Nadere informatie

EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN

EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Eet gezond en gevarieerd Vermijd overgewicht Beweeg voldoende Stop met roken en beperk alcoholgebruik www.diabetescoach.be EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Een gezonde

Nadere informatie

Glucophage 850 bijsluiter 12-2-200127-2-2001 blz. 1 / 6

Glucophage 850 bijsluiter 12-2-200127-2-2001 blz. 1 / 6 Glucophage 850 bijsluiter 12-2-200127-2-2001 blz. 1 / 6 Glucophage 850, omhulde tabletten 850 mg Lees deze bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel. Bewaar deze bijsluiter,

Nadere informatie

Domino-effect. Gevolgen van diabetes

Domino-effect. Gevolgen van diabetes Domino-effect Het gevaar van complicaties is dat ze pas na jaren optreden. Bovendien heeft diabetes een domino-effect. Vanaf dat je één aandoening hebt, zijn deze een trigger voor meerdere aandoeningen.

Nadere informatie

Belangrijke veiligheidsinformatie over dapagliflozine alleen voor diabetes type 1

Belangrijke veiligheidsinformatie over dapagliflozine alleen voor diabetes type 1 Belangrijke veiligheidsinformatie over dapagliflozine alleen voor diabetes type 1 Let op bij het gebruik van dapagliflozine. Dapagliflozine is het werkzame bestanddeel in het medicijn. Uw medicijn kan

Nadere informatie

INFOBLAD. Meeste invloed. Gezond leven

INFOBLAD. Meeste invloed. Gezond leven GEWICHT, VOEDING, BEWEGEN EN ALCOHOL INFOBLAD Ongeveer 30% van kanker zou voorkomen kunnen worden. Een garantie om kanker te voorkomen is er niet. Je kan wel het risico op kanker verkleinen door een gezonde

Nadere informatie

Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018

Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018 Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018 1 1 Houd je hart gezond Programma Leefstijl Risicofactoren Meest voorkomende hart- en vaatziekten Gezond bewegen 2 2 Werking van het hart 3 3 Werking van het hart

Nadere informatie

Gezond genieten. Stellingen 55-plussers en alcohol: WAAR OF NIET WAAR?

Gezond genieten. Stellingen 55-plussers en alcohol: WAAR OF NIET WAAR? Gezond genieten Stellingen 55-plussers en alcohol: WAAR OF NIET WAAR? 1. Op oudere leeftijd kun je lichamelijk beter tegen alcohol. 2. Vanaf het vijfenveertigste jaar heeft alcohol een gunstig effect op

Nadere informatie

Inhoud Hoe BRAVO ben jij?

Inhoud Hoe BRAVO ben jij? Inhoud Hoe BRAVO ben jij? Inleiding 2 De behandeling van een aandoening 2 Medicijnen 2 Leefstijl 5 Een verergering van je klachten 6 Jouw behandelplan 8 Bewegen 8 Roken 8 Alcohol en voeding 8 Ontspanning

Nadere informatie

Meer inzicht in uw gezondheid?

Meer inzicht in uw gezondheid? Meer inzicht in uw gezondheid? Maak een afspraak voor de Gezondheids-APK bij uw Alphega apotheek. Meten is weten Bij uw Alphega apotheek kunt u terecht voor hulpmiddelen of medicatie wanneer u ziek bent.

Nadere informatie

Alcohol en jongeren. Ziekenhuis Bernhoven 8 juli 12 juli Allert Vos. Gordon Slabbers. Internist. Kinderarts

Alcohol en jongeren. Ziekenhuis Bernhoven 8 juli 12 juli Allert Vos. Gordon Slabbers. Internist. Kinderarts Alcohol en jongeren Ziekenhuis Bernhoven 8 juli 12 juli Allert Vos Internist Gordon Slabbers Kinderarts 16-7-2010 1 De Jeugd deugt, maar met alcohol??? 2 Opbouw informatie-avond Een gewoon weekend in 2008

Nadere informatie

Gezonde Leefstijl: Alcohol

Gezonde Leefstijl: Alcohol Gezonde Leefstijl: Alcohol 1 Onderwerpen Cijfers en feiten Alcohol in je lichaam Ziektes door Alcohol Alcohol in de praktijk Alcohol en overgewicht Tips Alcoholgebruik Vragen 2 Cijfers en feiten 1) Ruim

Nadere informatie

P Doe de risicotest P Laat uw bloedsuikerwaarde meten P Lees wat u zelf kunt doen

P Doe de risicotest P Laat uw bloedsuikerwaarde meten P Lees wat u zelf kunt doen Diabetes en uw apotheek Als bij u diabetes is vastgesteld, dan kunt u natuurlijk terecht bij uw apotheek. Het apotheekteam zorgt ervoor dat u: Op tijd het juiste medicijn krijgt. Medicijnen krijgt die

Nadere informatie

BIJWERKINGEN WAT KAN DE APOTHEKER VOOR MIJ DOEN MEER KANS OP BIJWERKINGEN VEEL VOOR- KOMENDE BIJWERKINGEN WISSELWERKING

BIJWERKINGEN WAT KAN DE APOTHEKER VOOR MIJ DOEN MEER KANS OP BIJWERKINGEN VEEL VOOR- KOMENDE BIJWERKINGEN WISSELWERKING BIJWERKINGEN WAT KAN DE APOTHEKER VOOR MIJ DOEN MEER KANS OP BIJWERKINGEN VEEL VOOR- KOMENDE BIJWERKINGEN WISSELWERKING TUSSEN MEDICIJNEN CONTROLE MEDICIJNEN DOOR DE OVERHEID BIJWERKINGEN MELDEN BIJSLUITER

Nadere informatie

Azathioprine (Imuran)

Azathioprine (Imuran) Azathioprine Azathioprine (Imuran) Uw reumatoloog heeft u Azathioprine voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te kunnen gebruiken, is het belangrijk dat

Nadere informatie

Informatiebrochure voor patiënten/verzorgers

Informatiebrochure voor patiënten/verzorgers JOUW HANDLEIDING VOOR ABILIFY (ARIPIPRAZOL) Informatiebrochure voor patiënten/verzorgers Datum van herziening: oktober 2013 2013-08/LuNL/1731 Inleiding Jouw dokter heeft bij jou de diagnose bipolaire I

Nadere informatie

Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Alcohol Informatie voor patiënten F0931-3415 september 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44 MCH

Nadere informatie

Prednison (corticosteroïden)

Prednison (corticosteroïden) Prednison (corticosteroïden) Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis www.mdlcentrum.nl Uw MDL-arts (maag-, darm- en leverarts) heeft u Prednison voorgeschreven

Nadere informatie

Naltrexon HCl 50 PCH. Veel gestelde vragen en antwoorden. Nederland. Dit boekje wordt u aangeboden door: Teva Nederland, Postbus 552, 2003 RN Haarlem

Naltrexon HCl 50 PCH. Veel gestelde vragen en antwoorden. Nederland. Dit boekje wordt u aangeboden door: Teva Nederland, Postbus 552, 2003 RN Haarlem Nederland Naltrexon HCl 50 PCH Dit boekje wordt u aangeboden door: Teva Nederland, Postbus 552, 2003 RN Haarlem Veel gestelde vragen en antwoorden LEES DEZE INFORMATIE OVER NALTREXON HCl 50 PCH U heeft

Nadere informatie

INFORMATIE OVER AZATHIOPRINE (IMURAN ) FRANCISCUS VLIETLAND

INFORMATIE OVER AZATHIOPRINE (IMURAN ) FRANCISCUS VLIETLAND INFORMATIE OVER AZATHIOPRINE (IMURAN ) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u een ziekteremmend medicijn voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn

Nadere informatie

diabetes en zwangerschap

diabetes en zwangerschap diabetes en zwangerschap Inhoud Inleiding 3 1 Wat is diabetes? 3 2 Vormen van diabetes 3 3 Onderzoek 4 4 Behandeling 5 5 Zwangerschap 5 6 Wat betekent diabetes voor uw baby? 6 7 De bevalling 7 8 Na de

Nadere informatie

Geneesmiddelen bij zwangerschap en borstvoeding

Geneesmiddelen bij zwangerschap en borstvoeding Geneesmiddelen bij zwangerschap en borstvoeding Geneesmiddelen en zwangerschap Enige tientallen jaren geleden dacht men nog dat ongeboren kinderen in de baarmoeder goed beschermd waren tegen schadelijke

Nadere informatie

Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Prednison (corticosteroïden)

Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Prednison (corticosteroïden) Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Prednison (corticosteroïden) Maag-, Darm- en Leverziekten IJsselland Ziekenhuis Uw MDL-arts (maag-, darm- en leverarts) heeft u Prednison voorgeschreven

Nadere informatie

Kent u de cijfers van uw hart?

Kent u de cijfers van uw hart? Kent u de cijfers van uw hart? CHOLESTEROL? GEWICHT/ BUIKOMTREK? UW? BLOEDDRUK? SUIKERGEHALTE? V.U.: Dr Freddy Van de Casseye - Elyzeese-Veldenstraat 63-1050 Brussel Belgische Cardiologische Liga www.cardiologischeliga.be

Nadere informatie

Kennisquiz cannabis. 7. Wat is CBD? A. hetzelfde als THC B. Cannabis Bepalings Dosis C. Cannabidiol

Kennisquiz cannabis. 7. Wat is CBD? A. hetzelfde als THC B. Cannabis Bepalings Dosis C. Cannabidiol Kennisquiz Cannabis Weet u welke klachten het gevolg kunnen zijn van cannabisgebruik? Test uw eigen kennis door de antwoorden te omcirkelen. Aan het einde van de quiz geven we de juiste antwoorden en de

Nadere informatie

Epilepsie. Wat de docent moet weten.

Epilepsie. Wat de docent moet weten. Epilepsie Wat de docent moet weten. Sommige epileptische aandoeningen zijn moeilijker onder controle te brengen dan andere, maar de kans is groot dat de voorgeschreven medicijnen goed werken. Epilepsie

Nadere informatie

Prednison of Prednisolon

Prednison of Prednisolon Prednison of Prednisolon Prednison of Prednisolon Uw maag, darm- en leverarts heeft in overleg met u besloten u te gaan behandelen met Prednison. Dit geneesmiddel dient ter behandeling van de ziekte van

Nadere informatie

Kennisquiz 1 Alcohol

Kennisquiz 1 Alcohol Kennisquiz 1 Alcohol Weet u welke klachten het gevolg kunnen zijn van alcoholgebruik? Test uw eigen kennis door de antwoorden te omcirkelen. Aan het einde van de quiz geven we de juiste antwoorden en de

Nadere informatie

Hoe kan ik voorkomen dat er ketonen ontstaan? Er zijn een aantal dingen die u kunt doen om te helpen verhoogde ketonenniveaus en DKA te voorkomen:

Hoe kan ik voorkomen dat er ketonen ontstaan? Er zijn een aantal dingen die u kunt doen om te helpen verhoogde ketonenniveaus en DKA te voorkomen: Ketonen en diabetes Wat zijn ketonen? Ketonen zijn een bepaald type zuur. Ketonen blijven over wanneer het lichaam een deel van zijn eigen vet verbrandt, dit gebeurt als er niet genoeg glucose aanwezig

Nadere informatie

Reumatologie. Patiënteninformatie. Azathioprine. Bij reumatische aandoening. Slingeland Ziekenhuis

Reumatologie. Patiënteninformatie. Azathioprine. Bij reumatische aandoening. Slingeland Ziekenhuis Reumatologie Azathioprine i Patiënteninformatie Bij reumatische aandoening Slingeland Ziekenhuis Algemeen Uw reumatoloog heeft u azathioprine voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening.

Nadere informatie

ALCOHOL & GEZONDHEID. De wetenschap. Dr. ir. Trudy Voortman

ALCOHOL & GEZONDHEID. De wetenschap. Dr. ir. Trudy Voortman ALCOHOL & GEZONDHEID De wetenschap Dr. ir. Trudy Voortman trudy.voortman@erasmusmc.nl Over deze lezing Alcoholgebruik in Nederland en in deze zaal Alcohol en gezondheid Overmatig alcoholgebruik Matig alcoholgebruik

Nadere informatie

Diabetes en zwangerschap

Diabetes en zwangerschap Verloskunde/Gynaecologie Diabetes en zwangerschap Bij diabetes (suikerziekte) is er te veel suiker (glucose) in uw bloed: de bloedsuikerspiegel is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent,

Nadere informatie

Diabetes: zo zit dat. Iedere dag krijgen 200 Nederlanders diabetes. Wat is het? Hoe herkent u het? Is het te genezen?

Diabetes: zo zit dat. Iedere dag krijgen 200 Nederlanders diabetes. Wat is het? Hoe herkent u het? Is het te genezen? Diabetes: zo zit dat Veelgestelde vragen en antwoorden Iedere dag krijgen 200 Nederlanders diabetes Wat is het? Hoe herkent u het? Is het te genezen? Wat is diabetes? Diabetes type 1, diabetes type 2 de

Nadere informatie

Overmatig drinken en plassen is een vaak voorkomend symptoom bij de. hond. Het kan veroorzaakt worden door verschillende ziekten in het

Overmatig drinken en plassen is een vaak voorkomend symptoom bij de. hond. Het kan veroorzaakt worden door verschillende ziekten in het SUIKERZIEKTE Overmatig drinken en plassen is een vaak voorkomend symptoom bij de hond. Het kan veroorzaakt worden door verschillende ziekten in het lichaam. U kunt hierbij denken aan slecht functionerende

Nadere informatie

Ken je cardiovasculair risico!

Ken je cardiovasculair risico! UGP-FOLDER Ken je cardiovasculair risico! Wat zijn risicofactoren voor hart- en vaatziekten en welke risicofactoren zijn er? Risicofactoren voor hart- en vaatziekten zijn factoren die de kans op ziekten

Nadere informatie

Jongeren en alcohol. Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ. Dokters op dinsdag 22 januari 2013

Jongeren en alcohol. Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ. Dokters op dinsdag 22 januari 2013 Jongeren en alcohol Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ Dokters op dinsdag 22 januari 2013 U voelt u onrustig en krijgt het volgende voorgeschreven: Suspensie

Nadere informatie

Diabetes of suikerziekte

Diabetes of suikerziekte Diabetes of suikerziekte (bron: Weet je voldoende over diabetes - Vlaamse Diabetes Vereniging) SUIKER EN HET MENSELIJK LICHAAM In onze dagelijke voeding zijn tal van koolhydraten (=suikers) aanwezig. Deze

Nadere informatie

Individueel Zorgplan Cardiometabool

Individueel Zorgplan Cardiometabool Individueel Zorgplan Cardiometabool Vasculair Centrum Naam: Geboortedatum: Patiëntnummer: Vasculair centrum Rijnstate Het Rijnstate Vasculair Centrum is een kennis- en behandelcentrum voor patiënten met

Nadere informatie

1 Wat is er met me aan de hand? 11

1 Wat is er met me aan de hand? 11 Leven met een alcoholprobleem 07-03-06 09:25 Pagina 7 Inhoud Voorwoord 1 Wat is er met me aan de hand? 11 Typerend beeld van de kwaal 11 Symptomen 12 Vroege en late symptomen 14 Diagnostiek 14 Een paar

Nadere informatie

Algemene adviezen Verantwoord alcoholgebruik

Algemene adviezen Verantwoord alcoholgebruik Alcohol De afdeling Spoedeisende Hulp van HMC (Haaglanden Medisch Centrum) werkt samen met Brijder en Context aan het signaleren van overmatig alcoholgebruik. Het doel hiervan is om bij problematisch alcoholgebruik

Nadere informatie

Negen Maanden Niet: Alcohol en zwangerschap. Ir. N.Y. van der Wulp STAP

Negen Maanden Niet: Alcohol en zwangerschap. Ir. N.Y. van der Wulp STAP Negen Maanden Niet: Alcohol en zwangerschap Ir. N.Y. van der Wulp STAP December 2010 Foetaal Alcohol Syndroom Weet je wat FAS is? Kan je FAS herkennen? Testje! 5 series van twee foto s, van oud naar jong.

Nadere informatie

Diabetes mellitus. De behandeling van diabetes mellitus

Diabetes mellitus. De behandeling van diabetes mellitus Diabetes mellitus Diabetes mellitus (suikerziekte) is een ziekte van de stofwisseling; hierbij zit er te veel glucose in het bloed Dat kan twee oorzaken hebben: bil type 1 diabetes maakt het lichaam niet

Nadere informatie

INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN / VERZORGERS

INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN / VERZORGERS De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel ABILIFY. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Salagen 5 mg filmomhulde tabletten. Pilocarpinehydrochloride

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Salagen 5 mg filmomhulde tabletten. Pilocarpinehydrochloride BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Salagen 5 mg filmomhulde tabletten Pilocarpinehydrochloride Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het innemen van dit geneesmiddel. -

Nadere informatie

ARIPIPRAZOLE TEVA JOUW HANDLEIDING INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN / VERZORGERS. (door de arts af te geven aan elke patiënt/verzorger)

ARIPIPRAZOLE TEVA JOUW HANDLEIDING INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN / VERZORGERS. (door de arts af te geven aan elke patiënt/verzorger) De Belgische gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel ARIPIPRAZOLE TEVA. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan

Nadere informatie

diabetes en zwangerschap

diabetes en zwangerschap OLVG, locatie Oost diabetes en zwangerschap Bij diabetes (suikerziekte) is er te veel suiker (glucose) in uw bloed: de bloedsuikerspiegel is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent, diabetes

Nadere informatie

SUIKERZIEKTE? Herken de symptomen! Informatie over veelvoorkomende symptomen en risicofactoren. www.dierensuikerziekte.nl

SUIKERZIEKTE? Herken de symptomen! Informatie over veelvoorkomende symptomen en risicofactoren. www.dierensuikerziekte.nl SUIKERZIEKTE? Herken de symptomen! Informatie over veelvoorkomende symptomen en risicofactoren Wat is suikerziekte? Suikerziekte - ofwel diabetes mellitus, de medische naam voor suikerziekte - is een aandoening

Nadere informatie

DIABETOgen Test. Diabetes mellitus Typ II. Risico s in kaart. Diabetes Mellitus

DIABETOgen Test. Diabetes mellitus Typ II. Risico s in kaart. Diabetes Mellitus DIABETOgen Test Diabetes mellitus Typ II Prof Dr. B. Weber Laboratoires Réunis Risico s in kaart De DIABETOgen test biedt u de mogelijkheid uw persoonlijk risico en predispositie op diabetes mellitus type

Nadere informatie

Verslaving. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving. Als iemand niet meer zonder... kan

Verslaving. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving. Als iemand niet meer zonder... kan ggz voor doven & slechthorenden Verslaving Als iemand niet meer zonder... kan Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving Herkent u dit? Veel mensen gebruiken soms

Nadere informatie

Diabetes en zwangerschap

Diabetes en zwangerschap Diabetes en zwangerschap Inhoudsopgave In het kort Wat is diabetes? Vormen van diabetes Diabetes type 1 Diabetes type 2 Zwangerschapsdiabetes Onderzoek Glucosedagcurve Glucosetolerantietest HbA1C Behandeling

Nadere informatie

Dagboek Hartfalen. Thoraxcentrum Dagboek hartfalen

Dagboek Hartfalen. Thoraxcentrum Dagboek hartfalen Dagboek Hartfalen Dit dagboek hartfalen heeft u gedownload op de website van het UMCG (www.umcg.nl). Het dagboek is zowel voor u als voor de betrokken hulpverleners een belangrijk hulpmiddel. Om ervoor

Nadere informatie

Diabetes en zwangerschap

Diabetes en zwangerschap Afdeling: Onderwerp: Gynaecologie 1 In het kort Bij diabetes (suikerziekte) is er te veel suiker (glucose) in uw bloed: de bloedsuikerspiegel is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent,

Nadere informatie

Leefstijladviezen bij hartfalen

Leefstijladviezen bij hartfalen Leefstijladviezen bij hartfalen 1. Begrijp het belang van medicijnen De dagelijkse voorgeschreven hoeveelheid van de verschillende soorten medicijnen is essentieel voor een goede behandeling van hartfalen.

Nadere informatie

Kanker. Inleiding. 1. Wat is kanker eigenlijk? 2. Verschillende soorten kanker

Kanker. Inleiding. 1. Wat is kanker eigenlijk? 2. Verschillende soorten kanker Kanker Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over kanker patiënten. Ik hou mijn spreekbeurt hier over omdat er veel kinderen zijn die niet precies weten wat kanker nou eigenlijk is en omdat kanker heel veel

Nadere informatie

BIJSLUITER. CHLORALHYDRAAT 100 mg/ml drank

BIJSLUITER. CHLORALHYDRAAT 100 mg/ml drank BIJSLUITER CHLORALHYDRAAT 100 mg/ml drank Lees de hele bijsluiter goed voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft

Nadere informatie

Patiënteninformatie over ernstige primaire IGF-1-deficiëntie en hoe Increlex daarbij kan helpen

Patiënteninformatie over ernstige primaire IGF-1-deficiëntie en hoe Increlex daarbij kan helpen Ipsen Endocrinologie Increlex (injectie met mecasermine [rdna-herkomst]) Patiënteninformatie over ernstige primaire IGF-1-deficiëntie en hoe Increlex daarbij kan helpen Voorlichtingsfolder zoals beschreven

Nadere informatie

LEEFREGELS NA EEN BEROERTE FRANCISCUS VLIETLAND

LEEFREGELS NA EEN BEROERTE FRANCISCUS VLIETLAND LEEFREGELS NA EEN BEROERTE FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding U bent onlangs opgenomen geweest na een beroerte (een herseninfarct, een hersenbloeding). Via deze folder willen wij u informatie geven over de

Nadere informatie

Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie PATIËNTENVOORLICHTING

Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie PATIËNTENVOORLICHTING NVOG Nederlandse Vereniging voor PATIËNTENVOORLICHTING Diabetes en Zwangerschap No 16 2004 NVOG Het copyright en de verantwoordelijkheid voor deze folder berusten bij de Nederlandse Vereniging voor (NVOG)

Nadere informatie

Vermoeidheid & hartziekten

Vermoeidheid & hartziekten Vermoeidheid & hartziekten Menno Baars, cardioloog HartKliniek Nederland april 2014 Cardioloog van de nieuwe HartKliniek Nieuwe organisatie van eerstelijnscardiologiecentra Polikliniek & dagbehandeling

Nadere informatie

REUMATOLOGIE. NSAID s BEHANDELING

REUMATOLOGIE. NSAID s BEHANDELING REUMATOLOGIE NSAID s BEHANDELING NSAID s Uw reumatoloog heeft u een NSAID (Niet-Steroïde Anti- Inflammatoire Drug, oftewel een ontstekingsremmende pijnstiller) voorgeschreven voor de behandeling van uw

Nadere informatie

Zorg bij hart- en vaatziekten

Zorg bij hart- en vaatziekten Zorg bij hart- en vaatziekten Inhoud Klachten en symptomen 3 Oorzaken 4 Wanneer moet je een arts raadplegen 4 Voorkomen van hart- en vaatziekten 5 Wat kun je er zelf aan doen 6 Geneesmiddelen 6 De Hartstichting

Nadere informatie

Trastuzumab (Herceptin )

Trastuzumab (Herceptin ) Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Salagen 5 mg filmomhulde tabletten. Pilocarpinehydrochloride

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Salagen 5 mg filmomhulde tabletten. Pilocarpinehydrochloride BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Salagen 5 mg filmomhulde tabletten Pilocarpinehydrochloride Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het innemen van dit geneesmiddel. -

Nadere informatie

Uitslag: Instituut voor Preventie & Gezondheid

Uitslag: Instituut voor Preventie & Gezondheid Uitslag: Instituut voor Geachte Hartelijk dank voor uw deelname aan het Elektronisch Preventief Medisch Onderzoek. Hierbij willen wij u graag de resultaten aanleveren met inzage in risicofactoren met betrekking

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Diabetes en zwangerschap

Patiënteninformatie. Diabetes en zwangerschap Diabetes en zwangerschap Patiënteninformatie Diabetes en zwangerschap Inhoudsopgave: 1 Inleiding 2 Wat is diabetes 3 Vormen van diabetes 4 Onderzoek 5 Behandeling 6 Zwangerschap 7 Wat betekent diabetes

Nadere informatie

ADDENDUM. Nederlandse Samenvatting

ADDENDUM. Nederlandse Samenvatting & ADDENDUM Nederlandse Samenvatting Addendum Wereldwijd neemt het aantal patiënten met type 2 diabetes ( ouderdom suikerziekte ) snel toe, wat voornamelijk komt door de toename in overgewicht. Diabetes

Nadere informatie

speciaal onderwijs lesbrief alcohol UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL

speciaal onderwijs lesbrief alcohol UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL speciaal onderwijs UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (00) 67 1 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL inhoud LES 1: KENNISMAKING MET ALCOHOL SOORTEN DRANK DE WERKING VAN ALCOHOL 4 DE GEVOLGEN VOOR

Nadere informatie

Menstruatiepijn VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL

Menstruatiepijn VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL Menstruatiepijn WAT IS MENSTRUATIEPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL

Nadere informatie

Preventie en behandeling hart- en vaatziekten WWW.ZORROO.NL

Preventie en behandeling hart- en vaatziekten WWW.ZORROO.NL PATIËNTENINFORMATIE Preventie en behandeling hart- en vaatziekten WWW.ZORROO.NL Inhoudsopgave 1 Voorwoord.............................................................................. 3 2 Zorroo ondersteunt

Nadere informatie

Inleiding Wat is Methotrexaat? Voor welke patiënten is Methotrexaat geschikt? Wanneer mag Methotrexaat niet gebruikt worden?

Inleiding Wat is Methotrexaat? Voor welke patiënten is Methotrexaat geschikt? Wanneer mag Methotrexaat niet gebruikt worden? METHOTREXAAT 1173 Inleiding In deze folder vindt u informatie over de werking en bijwerkingen van Methotrexaat. De folder is bedoeld voor psoriasispatiënten die behandeld worden met Methotrexaat. Wat is

Nadere informatie

Nummer: D04-6 Datum: Oktober 2013 Versie: 1.0

Nummer: D04-6 Datum: Oktober 2013 Versie: 1.0 Chloralhydraatklysma 150-3000 mg Werking en toepassingen Wat doet dit medicijn en waarbij wordt het gebruikt? De werkzame stof van Chloralhydraat-klysma s is chloralhydraat. Artsen schrijven chloralhydraat

Nadere informatie

Schildklierafwijkingen en zwangerschap

Schildklierafwijkingen en zwangerschap Schildklierafwijkingen en zwangerschap Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. De schildklier 1 Schildklierziekten 2 Onderzoek 2 Behandeling 3 Gevolgen en eventuele complicaties voor jezelf

Nadere informatie

Waarom worden uw risico s in kaart gebracht?

Waarom worden uw risico s in kaart gebracht? Deze folder is ontwikkeld door het Expect onderzoeksteam van de Universiteit Maastricht. Meer informatie over het Expect onderzoek vindt u op www.zwangerinlimburg.nl Waarom worden uw risico s in kaart

Nadere informatie

ETHYMAL 250 mg / 4 ml, siroop Ethosuximide

ETHYMAL 250 mg / 4 ml, siroop Ethosuximide Version 2014_02 Page 1 of 5 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER ETHYMAL 250 mg / 4 ml, siroop Ethosuximide Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke

Nadere informatie

Methotrexaat bij reumatische aandoeningen. Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis

Methotrexaat bij reumatische aandoeningen. Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis Methotrexaat bij reumatische aandoeningen Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis Inleiding U heeft van uw behandelend arts het medicijn methotrexaat voorgeschreven gekregen. Om dit medicijn

Nadere informatie

Diabetes: zo zit dat Veelgestelde vragen en antwoorden

Diabetes: zo zit dat Veelgestelde vragen en antwoorden Diabetes: zo zit dat Veelgestelde vragen en antwoorden 1 op de 3 Neder landers krijgt diabetes -> Wat is het? -> Hoe herken je het? -> Is het te genezen? Wat is diabetes? Diabetes heet ook wel suikerziekte,

Nadere informatie

11 EET in totaal minder 62 12 Let op uw gewicht 66 13 BEWEEG iedere dag 72

11 EET in totaal minder 62 12 Let op uw gewicht 66 13 BEWEEG iedere dag 72 INHOUD VEROUDERING TEGENGAAN 6 DEEL een 20 basisregels 12 1 EET MEER fruit 14 2 EET MEER groente 20 3 EET MEER bonen 24 4 EET MEER knoflook 30 5 EET MEER noten 34 6 EET MEER vette vis 40 7 GENIET VAN rode

Nadere informatie

METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS

METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Deze folder is bestemd voor patiënten (en hun naasten) die door de behandelend arts methotrexaat voorgeschreven hebben gekregen.

Nadere informatie

Behandeling met sandostatine

Behandeling met sandostatine Behandeling met sandostatine NEURO-ENDOCRIENE TUMOR (NET) Bij u is een neuro-endocriene tumor met uitzaaiingen geconstateerd. Neuro-endocriene tumoren (afgekort NET) kunnen op verschillende locaties in

Nadere informatie

Zorg bij maagklachten en misselijkheid

Zorg bij maagklachten en misselijkheid Zorg bij maagklachten en misselijkheid Inhoud Maagklachten 3 Klachten en symptomen 3 Oorzaken 4 Wanneer moet je een arts raadplegen 5 Voorkomen van maagklachten 6 Wat kun je er zelf aan doen 6 Geneesmiddelen

Nadere informatie

Lichamelijke klachten door alcoholgebruik

Lichamelijke klachten door alcoholgebruik Maag-, Darm- en Leverziekten Lichamelijke klachten door alcoholgebruik www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl MDL013 / Lichamelijke klachten door

Nadere informatie

Brandend maagzuur en andere maagklachten Last van uw maag of een beetje misselijk? Vaak weet u meteen de oorzaak. Het eten was te vet, te veel koffie

Brandend maagzuur en andere maagklachten Last van uw maag of een beetje misselijk? Vaak weet u meteen de oorzaak. Het eten was te vet, te veel koffie Brandend maagzuur en andere maagklachten Last van uw maag of een beetje misselijk? Vaak weet u meteen de oorzaak. Het eten was te vet, te veel koffie genomen of een glaasje te veel gedronken. Maar ook

Nadere informatie

Nierschade Acute nierschade Klachten acute nierschade

Nierschade Acute nierschade Klachten acute nierschade Nierschade Vaak is er sprake van chronische Doordat er in het begin weinig tot geen klachten zijn, kan het lange tijd onopgemerkt blijven. Nierschade kan ook plotseling ontstaan: acute Als acute nierschade

Nadere informatie

LefLunomide Het effect van Leflunomide Het gebruik samen met andere geneesmiddelen Wijze van innemen

LefLunomide Het effect van Leflunomide Het gebruik samen met andere geneesmiddelen Wijze van innemen Leflunomide Leflunomide (Arava) Uw reumatoloog heeft u Leflunomide voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te kunnen gebruiken, is het belangrijk dat u er

Nadere informatie

Wat is diabetes? Type 2 diabetes : gevolgen

Wat is diabetes? Type 2 diabetes : gevolgen 1 Wat is diabetes? Type 2 diabetes : gevolgen Nu u weet dat u aan diabetes lijdt, moet u zich plots geen grote zorgen maken. Waarschijnlijk lijdt u al gedurende lange tijd aan diabetes, mogelijks gedurende

Nadere informatie

Maagklachten en misselijkheid. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Maagklachten en misselijkheid. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Maagklachten en misselijkheid Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Maagklachten 3 Klachten en symptomen 3 Oorzaken 4 Wanneer arts raadplegen 5 Voorkomen

Nadere informatie

NSAID s. Reumatologie. alle aandacht

NSAID s. Reumatologie. alle aandacht NSAID s Reumatologie alle aandacht NSAID s (Non-Steroidal Anti-inflammatory Drugs) Uw reumatoloog heeft u een NSAID (Non-Steroidal Antiinflammatory Drugs; oftewel een ontstekingsremmende pijnstiller) voorgeschreven

Nadere informatie

De overige bestanddelen van de tabletten zijn: lactose; magnesiumstearaat; maïszetmeel; natriumlaurylsulfaat; polyvinylpyrrolidon.

De overige bestanddelen van de tabletten zijn: lactose; magnesiumstearaat; maïszetmeel; natriumlaurylsulfaat; polyvinylpyrrolidon. INFORMATIE VOOR DE PATIENT LOMIR LOMIR SRO Lees de bijsluiter regelmatig vóór gebruik, ook als u Lomir al eerder gebruikte. De informatie kan namelijk sinds een vorige verpakking vernieuwd zijn. ALGEMENE

Nadere informatie

REUMATOLOGIE. Azathioprine. (imuran ) BEHANDELING

REUMATOLOGIE. Azathioprine. (imuran ) BEHANDELING REUMATOLOGIE Azathioprine (imuran ) BEHANDELING Azathioprine (imuran ) Uw reumatoloog heeft u azathioprine voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te kunnen

Nadere informatie

Alcoholintoxicatie bij jongeren

Alcoholintoxicatie bij jongeren Alcoholintoxicatie bij jongeren Beter voor elkaar Informatie voor ouders na opname van hun kind vanwege alcoholintoxicatie ( comazuiper ) Inleiding Uw zoon of dochter is met een alcoholvergiftiging in

Nadere informatie

ALGEMENE LEEFREGELS NA EEN BEROERTE

ALGEMENE LEEFREGELS NA EEN BEROERTE ALGEMENE LEEFREGELS NA EEN BEROERTE In deze folder geeft het Ruwaard van Putten ziekenhuis u enkele algemene leefregels na de beroerte (= CVA (Cerebro Vasculair Accident) die u heeft gehad. Dit kan zijn

Nadere informatie

Protocol Oververhitting

Protocol Oververhitting Inleiding Oververhitting (hyperthermie, hitteletsel) ontstaat wanneer het lichaam meer warmte produceert dan dat het kan afgeven. Hierdoor kan de lichaamstemperatuur oplopen tot boven de normale waarden.

Nadere informatie