ASPO Nederland Nieuwsbrief #2 - juli 2006

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ASPO Nederland Nieuwsbrief #2 - juli 2006"

Transcriptie

1 1 ASPO Nederland Nieuwsbrief #2 - juli 26 Stichting Peak Oil Nederland, Postbus 156, 11 EB Amsterdam, Telefoon: +31 () contact@peakoil.nl Olievraag overstijgt aanbod in geheel 26 De laatste cijfers van de Energy Information Administration (EIA) laten zien dat angst voor olietekorten gegrond is. Voor geheel 26 verwacht de statistische tak van het Amerikaanse departement van energie een tekort aan olie van 6. vaten per dag. De totale dagelijkse wereldolieproductie bedraagt 85 miljoen vaten, van 159 liter, per dag. De oorzaak van het tekort ligt in het tegenvallende aanbod, 5. vaten lager dan de EIA in eerdere rapporten had voorzien. Tot eind 27 is er weinig verbetering te verwachten in de situatie. Het instituut voorziet tot die periode een olieprijs van 68 dollar per vat, waarbij prijsstijgingen richting de 9 dollar per vat mogelijk zijn. De situatie is extra zorgwekkend omdat er dit jaar 4.5 miljoen vaten aan aanbod vanuit nieuwe olievelden in productie gebracht worden. De neerwaartse revisie van de EIA betekent dat de productie dit jaar maar met 1 miljoen vaten per dag zal stijgen. Omgerekend komt de afname in oude velden dan neer op 3.5 miljoen vaten per dag, een daling van meer dan 4%. Als deze dalende trend doorzet, zullen we onze oliepiek verwachting die momenteel op 212 ligt naar beneden moeten bijstellen. Rembrandt Koppelaar, voorzitter Stichting Peakoil Nederland Inhoudsopgave Pag. 1 Pag. 2 Pag. 3 Pag. 4 & 5 Brent Crude $/b Olieprijs - Olieproductie & reserve status - Olie ontdekkingen dalen gestaag - Hubbert's 5% midpoint vuistregel - Concentrated Solar Power Stichting Peak Oil Nederland, opgericht in mei 25, is de Nederlandse tak van de Association for the Study of Peak Oil & Gas (ASPO). Een internationaal netwerk van wetenschappers met als doelstelling: 1. Het evalueren van de wereldvoorraad van olie en gas; 2. Het bestuderen van uitputting, waarbij economie, vraag, technologie en politiek in ogenschouw wordt genomen; 3. Het bewerkstelligen van bewustzijn over de gevolgen van fossiele uitputting voor de mensheid Oliereserves wereld () Totaal ontdekt 1922 Geproduceerd 173 Toekomst IEA* EIA** ASPO*** Huidige Reserves Nog te ontdekken Overig 1 Totaal Olieproductie (miljoen vaten per dag) Land Status Piek 2 Algerije Stijgend 21 Indonesië Gepiekt 1991 Iran Stijgend 217 Kuweit Stijgend 215 Libië Stijgend 215 Nigeria Stijgend 216 Qatar Stijgend 212 Saoedi-Arabië Stijgend 22 VAE Stijgend 218 Venezuela Stijgend??? Irak ??? Neutrale zone Plateau 23 VS Gepiekt 197 Canada Stijgend??? Mexico Plateau 24 Argentinië Gepiekt 1998 Brazilië Stijgend 214 Colombië Gepiekt 1999 Ecuador Stijgend 29 Peru Gepiekt 1982 Trin. & Tobago Gepiekt 1981 Overig Amerika Stijgend - Denemarken Gepiekt 24 Engeland Gepiekt 1999 Noorwegen Gepiekt 21 Italië Gepiekt 27 Roemenië Gepiekt 1982 Overig Europa Gepiekt - Oman Gepiekt 21 Syrië Gepiekt 1996 Yemen Gepiekt 22 Ov. Midden-Oosten Gepiekt - Angola Stijgend 213 Kameroen Gepiekt 1985 Cong. Brazz Plateau 21 Egypte Gepiekt 1996 Gabon Gepiekt 1997 Tunesië Gepiekt 1982 Overig Afrika Stijgend - Australië Gepiekt 2 Brunei Gepiekt 1979 China Stijgend 26 India Plateau 28 Maleisië Plateau 27 Pap. N. Guinea Gepiekt 1993 Vietnam Stijgend 21 Overig Azië-Pacific Stijgend - Azerbaijan Stijgend 221 Kazachstan Stijgend 225 Rusland Stijgend 21 Oezbekistan Gepiekt 23 Overig v. Sovjet Plateau - Raffinage winst Wereld Reservegroei en/of onconventionele olie, diepzee is bij huidige reserves meegeteld 2 Piekproductieverwachting Stichting Peak Oil Nederland *International Energy Agency (IEA) **Energy Information Administration (EIA) ***ASPO database bijgehouden door Dr. Colin Campbell

2 Olie ontdekkingen dalen gestaag Heel langzaam begint de peak oil problematiek meer in beeld te komen in de Nederlandse media. De basis van de groeiende zorg ligt in de gestaag dalende stroom van ontdekkingen. In de 6 er jaren zijn de olieontdekkingen gepiekt. Het grootste olie en gas databasebedrijf ter wereld, IHS Energy, benadrukte dit vorig jaar door bekend te maken dat de ontdekkingen van olie en gas tussen 21 en 24 het laagste zijn sinds de tweede wereldoorlog. Dr. Colin Campbell, oprichter van de Association for the Study of Peak Oil & Gas maakt zich over de dalende ontdekkingen al geruime tijd zorgen. Tijdens zijn leven als exploratie geoloog ontdekte hij dat er steeds minder olievelden ontdekt werden. Gebaseerd op zijn decennia aan opgedane expertise in het veld, zoekende naar olie, voorziet hij dat er nog maar 138 miljard vaten olie gevonden zullen worden. Wat betekent dat meer dan 9% van de winbare olie al ontdekt is. Deze verwachting is vrij duidelijk te zien in de trend, meer boringen (wildcats) in de grond leiden op globale schaal niet tot grote ontdekkingen. Hoewel er wel veel olievelden gevonden worden zijn deze klein, vaak te klein om economisch rendabel te zijn voor oliemaatschappijen om ze in productie te nemen. Ook in landen als Saoedi-Arabië en Rusland tekent deze trend zich voorzichtig af. In combinatie met een lage olieprijs zorgden deze kleine ontdekkingen voor een afname in boringen de laatste vijftien jaar. Overnames waren een economisch interessantere vorm van grondstof acquisitie. Ook het feit dat plaatsen waar wellicht nog veel olie zit zijn vaak ontoegankelijk voor de meeste westerse oliemaatschappijen wegens nationale politiek of milieuwetgeving zorgde niet voor meer ontdekkingen. Nu de olieprijs echter enorm is gestegen beginnen de prikkels zelfs voor politiek ontoegankelijke gebieden hoog genoeg te worden om buitenlandse maatschappijen toe te laten. In Iran wordt sinds 23 stevig geboord naar olie, waar ondertussen al een paar grote olievelden met zware olie zijn gevonden. Ook in de beruchte empty quarter of het Rub al-khali bassin wordt voor het eerst in de geschiedenis geboord. Dit gigantische gebied van tweehonderdduizend vierkante kilometer was voorheen ontoegankelijk terrein. Maar Saoedi-Aramco, het staatsbedrijf van Saoedi-Arabië zoekt sinds 24 samen met oliemaatschappijen Shell, Total, Sinopec, Eni, Lukoil naar aardgas in het gebied. Mocht er olie gevonden worden dan zal dit voor 1% ontwikkeld worden door Saoedi-Aramco, de grootste oliemaatschappij ter wereld duldt nog steeds geen concurrentie in haar core business. Tegen de pessimistische inschatting van geoloog Colin Campbell staat de optimistische inschatting van de United States Geological Survey. Dit gezaghebbende instituut rekende in 2 uit dat er in potentie 634 miljard vaten olie nog niet ontdekt zijn in de wereld. In theorie zou deze hoeveelheid tussen 1996 en 23 ontdekt en gewonnen kunnen worden. Om dit te berekenen maakte de USGS gebruik van een reeks monte carlo kansberekeningen voor 3 verschillende oliebassins. Per bassin werd gekeken naar 5%, 1%, 15%... 85%, 9% en 95% waarschijnlijkheid van de nog te ontdekken hoeveelheid olie. Neem het gemiddelde van al deze berekeningen en er ratelt een mooie toekomst uit de computer voor oliemaatschappijen. Of deze ook overeenkomt met de werkelijkheid is een kwestie van wachten volgens de USGS, totdat de Westerse oliemaatschappijen eindelijk eens kunnen gaan boren in alle regio s die tot nog toe economisch, milieutechnisch of politiek niet toegankelijk zijn. Dat zal niet lang meer duren, gezien de ontwikkelingen van de laatste tijd. Vooralsnog lijkt Colin Campbell zijn schatting dichter bij de waarheid te liggen. Voor het energiebeleid van de wereld wordt veelal gekeken naar de inschatting van de USGS. De International Energy Agency laat zich blindelings leiden door de schattingen van de instantie, althans, in haar World Energy Outlook van 24 waar ze zich nog keurig aan de verwachtingen van de USGS hield. Het afgelopen jaar deed ze er nog een schep van maarliefst 249 miljard vaten bovenop. De verwachting uitsprekend dat we 883 miljard vaten olie gaan ontdekken tussen 25 en 23. Deze politieke droom zal de komende jaren gaan barsten is onze verwachting. Wereldwijde olie ontdekkingen vs wildcats Ontdekkingen Boringen (wildcats) Saoedi-Arabië olie ontdekkingen (gem. van 3 jaar) vs wildcats Ontdekkingen Boringen (wildcats) Rusland olie ontdekkingen vs wildcats Ontdekkingen Boringen (wildcats) Inschattingen wereldwijde olie ontdekkingen tot aan 23 IEA (World Energy Outlook 25) USGS (World Petroleum Assessment 2) ASPO (Model update 26) Shell (Global scenarios to 225) PONL (Model update 26) Boringen (Wildcats) Boring(Wildcats) Boringen (wildcats) 2

3 Hubbert's 5% midpoint vuistregel Toen Marion King Hubbert in 1956 publiekelijk verkondigde dat de olieproductie van de Verenigde Staten anderhalf decennia later zou gaan inzakken werd hem dat niet ter harte genomen. De eigenwijze Shell geoloog was echter zeker van zijn zaak en bleef bij zijn voorspelling. Pas na 197, het jaar dat de productie ook daadwerkelijk piekte, werd Hubbert zijn voorspelling serieus genomen. De basis van de methodiek van Hubbert wordt nog steeds gebruikt voor het schatten van de productiepiek van olie. Zijn benadering gaat uit van een productiepiek wanneer 5% van de winbare olie in de grond geproduceerd is. Voor de Verenigde Staten ging dit perfect op, maar andere landen laten een minder eenduidig beeld zien. Brunei bijvoorbeeld, de hoogste productie (piek) werd bereikt in De overheid liet de productie echter artificieel terugschroeven waardoor een lagere productie tot aan het jaar 23 gehandhaafd kon blijven. Na deze fase, waarbij de olieproductie vrijwel gelijk bleef (plateau), is de productie in Brunei begonnen met haar daling. Het probleem is dat politieke factoren moeilijk voorspelbaar zijn, wat ze op de langere termijn niet incalculeerbaar maakt in modellen. De optie die overblijft, is het omzeilen van politieke factoren. Een van de mogelijkheden daartoe is te kijken naar het jaar waarna de productie na een piek/plateau fase begint te dalen. Als de structurele daling begint is het namelijk vrijwel altijd zo dat deze aanhoudt, politiek of niet. Daarnaast zijn de reserves van landen die hun piek/plateau periode al gepasseerd zijn vele malen betrouwbaarder, waardoor er ook daadwerkelijk conclusies getrokken kunnen worden uit het tijdstip van de piek. PFC Energy, een Amerikaanse energieconsultant heeft uitgerekend dat de daling van een olieproducerend land gemiddeld valt wanneer 54% van de reserves geproduceerd zijn. In vrijwel geen enkel oliebassin in de wereld treedt de daling van een olieproducerend later op. De berekening van PFC Energy ligt niet ver van onze eigen cijfers, die een gemiddelde van 49% geven. Het verschil valt te verklaren wegens een iets optimistischere kijk op de oliereserves van de al gepiekte landen. Hiermee lijkt de aangepaste vuistregel van Hubbert - De productie in een olieproducerend land begint te dalen wanneer 5% van de winbare reserves geproduceerd zijn - een aardige indicatie te geven voor het moment van de productiepiek. Met behulp van de geschatte reserves kunnen we daardoor de productiepiek voor de gehele wereld gemakkelijk berekenen. De twee belangrijkste inschattingen van de nog te produceren hoeveelheid olie zijn die van ASPO geoloog Colin Campbell (14 miljard vaten) en de International Energy Agency (23 miljard vaten). Uitgaande van de Hubbert 5% vuistregel en een al geproduceerde hoeveelheid olie van 173 miljard vaten geeft dit een piekrange van 21 (ASPO) tot 222 (IEA). In haar World Energy Outlook 25 verwacht het IEA echter een piek na 23. Dit verschil met de Hubbert 5% methode komt doordat zij een andere methodiek gebruikt, gedeeltelijk gebaseerd op die van de Energy Information Administration (EIA). De EIA methodiek gaat uit van groeiende olieproductie totdat de verhouding tussen Reserves en Productie (de zogeheten R/P ratio) gedaald is tot nog maar 1 jaar. Op dat punt zal volgens de EIA de piek optreden. Vervolgens zal de productie blijven dalen volgens een patroon dat voor een constante R/P waarde van 1 zorgt. Uitgaande van 23 miljard olievaten die we nog gaan produceren treedt de piek in het R/P model op wanneer 83% van de ingeschatte winbare olie uit de grond is gehaald tegen het jaar 25. De International Energy Agency kiest voor een vorm die tussen de R/P benadering en de Hubbert methode inlicht. Helaas blijft het IEA in haar publicaties nogal vaag over de gebruikte methode, in de World Energy Outlook (WEO) 24 waar de WEO 25 op teruggrijpt, omschrijft ze een piekdatum tussen op een niveau van 121 miljoen vaten per dag. Hierbij treedt de piek op wanneer 6% van de ingeschatte winbare olie uit de grond is gehaald. Kijkend naar de historische data lijkt deze methodiek een te optimistisch beeld te schetsen, te zien in de tabel rechts. Duizend vaten per dag Miljoen vaten per dag Olieproductie Roemenië Land Startjaar daling Olieproductie scenario's gebaseerd op IEA ultimate van 3345 miljard vaten IEA R/P 1 IEA Hubbert 5% IEA Reference scenario Geproduceerd bij begin afname VS % Roemenië % Trin. & Tobago % Peru % Kameroen % Indonesië % Tunesië % Pap. N. Guinea % Egypte % Argentinië % Gabon % Colombië % Engeland % Syrië 2 49% Australië 2 56% Noorwegen 21 47% Oman 21 48% Yemen 22 43% Brunei 23 68% Oezbekistan 23 4% Denemarken 24 46% Mexico 25 6% Gemiddelde 49%

4 4 Concentrated Solar Power Auteur: Ing. P.J.A.C. van Nispen / info@energiekadvies.nl De opwekking van energie doormiddel van Concentrated Solar Power (CSP) is gezien de energieproblematiek broodnodig. De enige organisatie die zich in Nederland serieus met deze techniek bezighoudt is de stichting Gezen ( Zij maakt zich al 2.5 jaar sterk voor zonthermische krachtcentrales in landen waar bijna altijd de zon schijnt. CSP komt neer op het produceren van stoom via zonne-energie waarmee een turbinegenerator set aangedreven wordt. De restwarmte kan gebruikt worden voor het ontzilten van zeewater, zodat er tevens drinkwater geproduceerd wordt. De meeste capaciteit voor zonthermische energie ligt in politiek instabiele regio s. Wanneer Europa inclusief Turkije en Marokko als aandachtsgebied wordt genomen is CSP een realistische optie. De aanleg van DC transportnetten is een kostbare zaak die alleen in Europees verband aangepakt kan worden en helpt de Kyoto-doelstellingen te halen. Wanneer vanuit de EU geredeneerd wordt, is het optimaal inzetten van duurzame energie in het fijn vermaasde Europese transportnet een realistisch verhaal. Om de kosten en baten van CSP te bekijken nemen we als leidraad het transport van duurzaam opgewekte energie van Marokko naar Nederland. Verder hebben we te maken met grensovergangen, daar waar de ene landelijke netbeheerder een verbinding heeft met een andere landelijke netbeheerder. Voor iedere passage moet betaald worden. Behalve energieverlies in de leidingen moet ook rekening worden gehouden met verschillende tarieven die betaald moeten worden bij de grensovergangen. overgang Marokko-Spanje Spanje-Frankrijk Frankrijk-België België-Nederland jaarfee niet bekend 6,72 /MWh,76 /MWh 4,7 /MWh Als we alle kosten bij elkaar optellen dan krijgen we voor de beide technieken de volgende getallen: kosten[ /MWh] Paraboolspiegel Zonnetoren opwekking transportverlies 2,75 2,75 interconnectorfee 12,18 12,18 totaal 66,93 6,93 Transport van elektriciteit gebeurt in het algemeen bovengronds. Het transportnet op het vaste land van Europa is een zgn. AC net, een wisselstroom net. Wanneer er transport van elektriciteit ter sprake komt dan wordt in netbeheerders kringen gesproken over transport van (elektrisch) vermogen. Transport van vermogen met behulp van onderzeese leidingen is mogelijk en wordt ook binnenkort toegepast, het gaat hier dan om de kabel tussen Noorwegen en Nederland. In het geval van de Norned kabel (verbinding Noorwegen-Nederland) gaat het om een lange afstand onder zee. Er wordt in dit geval gebruik gemaakt van een gelijkstroomkabel. Een hoogspanningskabel bestaat uit een staaldraad als kern met daarom heen een aluminium huls, het aluminium zorgt voor een goede geleiding en koeling. De transportverliezen in de kabels bedragen 4%, daarbij komt nog het transformatorverlies van 1% waardoor het totale verlies neer komt op 5%. Dus wanneer er 5MW op het transport net gezet wordt komt er 475 MW aan. Een verlies van 25 MW wat neer komt op 25x876=219. MWh per jaar. De prijs voor een MWh bedraagt voor op de groothandelsmarkt 55,= per MWh. Het verlies in geld uitgedrukt komt dan neer op ,=. De groothandelsprijs voor een MWh bedraagt voor /MWh. Commercieel gezien is CSP niet haalbaar door de interconnectorfee. Kijken we echter naar de prijzen van 27 en verder dan zien we een stijgende trend in de stroomprijs. Momenteel (eind maart) is de prijs voor /MWh; voor 28 staat de teller op 65 /MWh en voor 29 staat de teller op 62,5 /MWh. De economische haalbaarheid komt/is binnen handbereik. Stichting Gezen verdient meer aandacht bij de overheden in de Europese Unie. Mede doordat ze via DC transportlijnen duurzame energie willen transporteren naar het Noord West Europese transport netwerk. De technologische ontwikkelingen op het gebied van vermogens elektronica van de laatste decennia hebben dit mogelijk gemaakt. Concentrating Solar Power is een techniek die direct toepasbaar is en vele voordelen kent. Het grootste voordeel is uiteraard het duurzame karakter van de opwekking. Verder is de combinatie met een ontziltingsinstallatie, die gebruik maakt van de restwarmte, een groot voordeel voor de regio waar de CSP gepland staan. De lokale bevolking heeft profijt van deze installaties omdat het zorgt voor drinkwater wat in die gebieden schaars is. Ontwikkelingshulp met een win win situatie. De mensen kunnen een bestaan opbouwen dankzij de energiecentrale doordat het werk genereert en drinkwater. Politiek instabiele regio kunnen hierdoor stabiel worden. Zie volgende pagina voor vervolg Het bovenstaande is een grove benadering opgesteld met vuistregels. Het voordeel is dat er geen brandstof is ingekocht om het vermogen te produceren, dus het transportverlies is,5x55=2,75 /MWh. De opwekkingskosten voor de CSP techniek zijn uitgerekend door Sargent en Lundy die deze schatten op 52 /MWh voor de paraboolspiegelvariant en 48 /MWh voor de zonnetoren.

5 5 Concentrated Solar Power Auteur: Ing. P.J.A.C. van Nispen / info@energiekadvies.nl Economisch is het project te realiseren vooral omdat we nu een stijgende elektriciteitsmarkt zien in Europa. Qua wet en regelgeving zit Europa zo dichtgetimmerd dat de voorbereidingen van het bouwen van een centrale veel te veel tijd kost (in het gunstigste geval 3 jaar).de Regio waar de CSP gebouwd kunnen worden kennen een bureaucratie maar niet zo erg als in Europa. Een groot probleem wat alleen Europees opgelost kan worden is de interconnectorcapaciteit. Deze zal vergroot moeten worden en hiervoor is medewerking van de netwerkbeheerders nodig. Aangewezen organisaties om hier mee aan de slag te gaan zijn de ETSO, UCTE en de EU. De afhankelijkheid van Rusland en Saoedi-Arabië wordt minder hierdoor wat interessant is voor ons. Participeren en medewerking verlenen aan de CSP projecten is een goede zaak wat voor vele mensen in de nabije ontwikkelingslanden een menswaardig bestaan oplevert. Watermanagement kan in hetzelfde pakket meegenomen worden zodat er een extra zwaarwegend argument bijkomt. Inmiddels heeft de Nederlandse Energieraad een positieve aanbeveling gegeven omtrent CSP aan de minister van Economische Zaken, Mr. L.J. Brinkhorst. Voor meer informatie: Stichting Peak Oil Nederland steunen De Stichting is ontstaan uit vrijwillig intitatief en bestaat vooralsnog geheel bij gratie van vrijwilligers. Voor het opstarten van een Secretariaat zijn donaties welkom. Indien u de stichting een warm hart toedraagt kunt u deze storten op: Girorekening t.n.v Stichting Peak Oil Nederland te Amsterdam, Bic code PSTBNL21 De Stichting is ingeschreven bij de kamer van koophandel onder nummer , zij staat bij de belanstingdienst bekend als een goed doel.

World oil production & peaking outlook. Bio energie in de industrie, 11 mei 2006, Eindhoven

World oil production & peaking outlook. Bio energie in de industrie, 11 mei 2006, Eindhoven World oil production & peaking outlook Bio energie in de industrie, 11 mei 2006, Eindhoven Inschattingen olievoorziening complex Gegevens OPEC & Rusland geheim Gegevens moeilijk beschikbaar ($$$) Complex

Nadere informatie

Voorspellingen Peakoil Nederland. Realisten of doemdenkers?

Voorspellingen Peakoil Nederland. Realisten of doemdenkers? Voorspellingen Peakoil Nederland Realisten of doemdenkers? Lievelde, Erve Kots, 27 Mei 2009 World Oil Production & Peaking Outlook *Eerste Rapportage Peakoil Nederland met analyse van de toekomstige olieproductie

Nadere informatie

Olie crisis? 24 juni 2014

Olie crisis? 24 juni 2014 24 juni 2014 Olie crisis? De prijs van olie heeft invloed op financiële markten. Een stijgende olieprijs verhoogt de inflatie en heeft een remmend effect op de economische groei. In de jaren 2006-2011

Nadere informatie

FACTSHEET FRESH VEGETABLES

FACTSHEET FRESH VEGETABLES miljoen dollar cq. 1000 ton Factsheet verse groenten januari 2016 FACTSHEET FRESH VEGETABLES Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com WERELDHANDEL VERSE GROENTEN IN 2015

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2007. De doelstellingen van de stichting zoals opgenomen in de statuten zijn als volgt:

JAARVERSLAG 2007. De doelstellingen van de stichting zoals opgenomen in de statuten zijn als volgt: JAARVERSLAG 2007 Doelstellingen van de stichting Stichting Peakoil Nederland is als non-profit organisatie opgericht in mei van 2005. Zij is de Nederlandse tak van een internationaal non-profit netwerk

Nadere informatie

nr. 571 van LYDIA PEETERS datum: 18 april 2017 aan JOKE SCHAUVLIEGE Appel- en perenteelt - Interventievergoedingen

nr. 571 van LYDIA PEETERS datum: 18 april 2017 aan JOKE SCHAUVLIEGE Appel- en perenteelt - Interventievergoedingen SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 571 van LYDIA PEETERS datum: 18 april 2017 aan JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW Appel- en perenteelt - Interventievergoedingen Ten gevolge van de

Nadere informatie

Lesbrief Voor de docent Voor de leerling Inhoud Inleiding De Nigeriaanse olie-industrie in beeld Opdracht 1 Aardolie in Nigeria Niveau

Lesbrief Voor de docent Voor de leerling Inhoud Inleiding De Nigeriaanse olie-industrie in beeld Opdracht 1 Aardolie in Nigeria Niveau Voor de docent Inhoud In 214 en 215 maakte de olieprijs in de een vrije val: in juli 214 kostte een vat olie nog ruim 1 dollar, in januari 215 nog maar 47 dollar. De prijs is sindsdien wel weer iets gestegen,

Nadere informatie

Bijlage. 3 - meename door moeder meename door beiden meename door derde(n)

Bijlage. 3 - meename door moeder meename door beiden meename door derde(n) Cijfers 22 Bijlage Cijfers 22 Aantal zaken Aantal afgeronde zaken Inkomende zaken: 49 24 Aantal betrokken kinderen: 65 33 Verzoeken teruggeleiding 2 47 22 meename door vader 3 meename door moeder 35 9

Nadere informatie

VOETBAL TORNOOI VAN DE LAGERE SCHOLEN VAN SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE

VOETBAL TORNOOI VAN DE LAGERE SCHOLEN VAN SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE Klein GROEP A Duitsland - Cuba 3-0 Wales - Chili 1-1 Kameroen - Finland 1-0 Duitsland - Wales 4-0 Chili - Kameroen 0-3 Cuba - Finland 1-0 Duitsland - Chili 4-0 Cuba - Kameroen 0-2 Wales - Finland 1-1 Duitsland

Nadere informatie

HERKOMST EN BESTEMMING GOEDEREN VIA ROTTERDAM

HERKOMST EN BESTEMMING GOEDEREN VIA ROTTERDAM Landen van Herkomst Agribulk Breakbulk Containers Ertsen Kolen LNG Minerale olie Overig droog Overig nat Ruwe olie TOTAAL Algerije 518 562 1.814 2.894 Angola 25 64 2.061 2.150 Argentinië 1.627 142 447

Nadere informatie

Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van onderhandelingen (art. 26 OESO)

Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van onderhandelingen (art. 26 OESO) Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van (art. 26 OESO) 9/06/2009 I. Nieuwe overeenkomsten die een bepaling bevatten die voorziet in de uitwisseling van bankinlichtingen Brunei 30/04/09 Nieuwe Overeenkomst.

Nadere informatie

JAAROVERZICHT 2010 gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS

JAAROVERZICHT 2010 gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS Hout en Plaatmateriaal JAAROVERZICHT gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS 1 van 22 08/15/2011 Hout Nederland - Index en Samenvatting Per Categorie (genummerd) zijn de gegevens uitgesplitst

Nadere informatie

Lijst van verdragen op alfabetische volgorde: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Lijst van verdragen op alfabetische volgorde: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Lijst van verdragen op alfabetische volgorde: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Albanië dubbele 14-12-2001 22-07-2004 15-11-2005 Trb.2004, 281 Argentinië dubbele 04-03-1994 27-12-1996

Nadere informatie

FACTSHEET SINAASAPPELEN

FACTSHEET SINAASAPPELEN FACTSHEET SINAASAPPELEN Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com SINAASAPPELEN: 3 landen maken de dienst uit Spanje, Zuid Afrika en Egypte goed voor 60% wereldhandel Sinaasappelen

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Kenia-Nederland juli 2019

Handels- en investeringscijfers Kenia-Nederland juli 2019 Handels- en investeringscijfers Kenia-Nederland juli 2019 Dit overzicht is gemaakt in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. David Mark via Pixabay Nairobi, Kenia Wat kunt u verwachten bij

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Tunesië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Tunesië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Tunesië-Nederland 1 1. Goederenexport van Tunesië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Tunesische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Energie, technologie en milieuproblemen: Europees onderzoek schetst somber wereldbeeld in 2030

Energie, technologie en milieuproblemen: Europees onderzoek schetst somber wereldbeeld in 2030 IP/3/661 Brussel, 12 mei 23 Energie, technologie en milieuproblemen: Europees onderzoek schetst somber wereldbeeld in 23 In 23 zal het wereldenergieverbruik verdubbeld zijn; fossiele brandstoffen, voornamelijk

Nadere informatie

Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van onderhandelingen (art. 26 OESO)

Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van onderhandelingen (art. 26 OESO) Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van (art. 26 OESO) 10/11/2009 I. Nieuwe overeenkomsten die een bepaling bevatten die voorziet in de uitwisseling van bankinlichtingen Land Botswana 03/07/09 Herziene

Nadere informatie

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - juli 2013

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - juli 2013 M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - juli 2013 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.

Nadere informatie

Afnemend aardolieaanbod voor 2020? De Rode Hoed, 20 januari 2007, Amsterdam

Afnemend aardolieaanbod voor 2020? De Rode Hoed, 20 januari 2007, Amsterdam Afnemend aardolieaanbod voor 2020? De Rode Hoed, 20 januari 2007, Amsterdam Het aardolietijdperk 1 vat = 159 liter Peak oil drijvende kracht in energiebeleid? Verwachtingen productie goedkope aardolie

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Ivoorkust-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Ivoorkust-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Ivoorkust-Nederland 1 1. Goederenexport van Ivoorkust naar andere landen Tabel 1: Voornaamste exportpartners Ivoorkust (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Zweden-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Zweden-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Zweden-Nederland 1 1. Goederenexport van Zweden naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Zweedse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Portugal-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Portugal-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Portugal-Nederland 1 1. Goederenexport van Portugal naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Portugese exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Luxemburg-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Luxemburg-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Luxemburg-Nederland 1 1. Goederenexport van Luxemburg naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Luxemburgse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Israël-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Israël-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Israël-Nederland 1 1. Goederenexport van Israël naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Israëlische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van onderhandelingen (art. 26 OESO)

Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van onderhandelingen (art. 26 OESO) Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van (art. 26 OESO) 2/02/2010 I. Nieuwe overeenkomsten die een bepaling bevatten die voorziet in de uitwisseling van bankinlichtingen Botswana 12/05/09 03/07/09

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Chili-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Chili-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Chili-Nederland 1 1. Goederenexport van Chili naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Chileense exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Opdrogende bronnen en internationale spanning

Opdrogende bronnen en internationale spanning Opdrogende bronnen en internationale spanning NW-symposium 2008, Eindhoven, 1 November 2008 Inhoud De vraag naar energie en de menselijke natuur De beschikbaarheid van fossiele brandstoffen Energie, macht

Nadere informatie

ASPO Nederland Nieuwsbrief #6 - November 2006

ASPO Nederland Nieuwsbrief #6 - November 2006 ASPO Nederland Nieuwsbrief #6 - November 2006 Stichting Peak Oil Nederland, Postbus 10056, 1001 EB Amsterdam, Telefoon: +31 (0)6 44082419, Email: contact@peakoil.nl Shell wil zoals elk energiebedrijf haar

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Marokko-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Marokko-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Marokko-Nederland 1 1. Goederenexport van Marokko naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Marokkaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Rapport met betrekking tot Gegunde Uitvoer Periode : van 01/01/2018 tot en met 31/01/2018

Rapport met betrekking tot Gegunde Uitvoer Periode : van 01/01/2018 tot en met 31/01/2018 Pagina 1 van 17 Rapport met betrekking tot Gegunde Uitvoer Periode : van 01/01/2018 tot en met 31/01/2018 Dossier Land van Bestemming Land van Eindgebruik Controlelijst Categorie Controlelijst Subcategorie

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Iran-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Iran-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Iran-Nederland 1 1. Goederenexport van Iran naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Iraanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT IN 2014

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Libië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Libië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Libië-Nederland 1 1. Goederenexport van Libië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Libische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT IN

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Verenigde Staten-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Verenigde Staten-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Verenigde Staten-Nederland 1 1. Goederenexport van de Verenigde Staten naar andere landen Tabel 1: Voornaamste exportpartners uit de Verenigde Staten (bedragen x 1.000 euro)

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Colombia-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Colombia-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Colombia-Nederland 1 1. Goederenexport van Colombia naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Colombiaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Tunesië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Tunesië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Tunesië-Nederland 1 1. Goederenexport van Tunesië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Tunesische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Vietnam-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Vietnam-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Vietnam-Nederland 1 1. Goederenexport van Vietnam naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Vietnamese exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Pakistan-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Pakistan-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Pakistan-Nederland 1 1. Goederenexport van Pakistan naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Pakistaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Mexico-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Mexico-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Mexico-Nederland 1 1. Goederenexport van Mexico naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Mexicaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Cuba-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Cuba-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Cuba-Nederland 1 1. Goederenexport van Cuba naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Cubaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT IN

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Nigeria-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Nigeria-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Nigeria-Nederland 1 1. Goederenexport van Nigeria naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Nigeriaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Rapport met betrekking tot Gegunde Uitvoer Periode : van 01/01/2013 tot en met 31/01/2013

Rapport met betrekking tot Gegunde Uitvoer Periode : van 01/01/2013 tot en met 31/01/2013 1 van 22 Rapport met betrekking tot Gegunde Uitvoer Periode : van 01/01/2013 tot en met 31/01/2013 Dossier Land van Bestemming Land van Eindgebruik Controlelijst Categorie Controlelijst Subcategorie Bedrag

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Turkije-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Turkije-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Turkije-Nederland 1 1. Goederenexport van Turkije naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Turkse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers België-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers België-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers België-Nederland 1 1. Goederenexport van België naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Belgische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Italië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Italië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Italië-Nederland 1 1. Goederenexport van Italië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Italiaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Bulgarije-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Bulgarije-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Bulgarije-Nederland 1 1. Goederenexport van Bulgarije naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Bulgaarse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Frankrijk-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Frankrijk-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Frankrijk-Nederland 1 1. Goederenexport van Frankrijk naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Franse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Ghana-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Ghana-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Ghana-Nederland 1 1. Goederenexport van Ghana naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Ghanese exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT IN

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Duitsland-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Duitsland-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Duitsland-Nederland 1 1. Goederenexport van Duitsland naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Duitse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Binnenlandse, Europese en globale mobiliteit van artsen en de beperkingen van een Vlaams of Belgisch beleid op dit vlak. Werkgroep: Walter Michielsen

Binnenlandse, Europese en globale mobiliteit van artsen en de beperkingen van een Vlaams of Belgisch beleid op dit vlak. Werkgroep: Walter Michielsen Binnenlandse, Europese en globale mobiliteit van artsen en de beperkingen van een Vlaams of Belgisch beleid op dit vlak Werkgroep: Walter Michielsen MOBILITEIT Binnenlands Europese Unie Buiten Europa ELEMENTEN

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Hongarije-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Hongarije-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Hongarije-Nederland 1 1. Goederenexport van Hongarije naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Hongaarse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Saoedi-Arabië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Saoedi-Arabië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Saoedi-Arabië-Nederland 1 1. Goederenexport van Saoedi-Arabië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Saoudi-Arabische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE

Nadere informatie

Druiven: Ontwikkeling wereldhandel en aandeel Chili (export) en Nederland (import) 10%

Druiven: Ontwikkeling wereldhandel en aandeel Chili (export) en Nederland (import) 10% wereldhandel in 1000 ton Factsheet druiven oktober FACTSHEET DRUIVEN Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com Groei wereldhandel in druiven, vooral nieuwe markten Zuid en

Nadere informatie

Statistiek internationale kinderontvoering 2008

Statistiek internationale kinderontvoering 2008 Statistiek internationale kinderontvoering 8 Cijfers 8 Aantal zaken: Aantal betrokken kinderen: Aantal afgeronde zaken : Aantal kinderen in afgeronde zaken: Inkomende zaken: 59 76 44 57 Verzoeken teruggeleiding?

Nadere informatie

Statistiek internationale kinderontvoering 2008

Statistiek internationale kinderontvoering 2008 Cijfers 8 Statistiek internationale kinderontvoering 8 Aantal zaken: Aantal betrokken kinderen: Aantal afgeronde zaken : Aantal kinderen in afgeronde zaken: Inkomende zaken: 59 76 44 57 Verzoeken teruggeleiding

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Egypte-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Egypte-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Egypte-Nederland 1 1. Goederenexport van Egypte naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Egyptische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Kroatië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Kroatië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Kroatië-Nederland 1 1. Goederenexport van Kroatië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Kroatische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers China-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers China-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers China-Nederland 1 1. Goederenexport van China naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Chinese exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT IN

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Indonesië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Indonesië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Indonesië-Nederland 1 1. Goederenexport van Indonesië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Indonesische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Toerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Research

Toerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Research Toerisme in perspectief NBTC Holland Marketing Afdeling Research Inleiding In dit rapport wordt op hoofdlijnen een beeld geschetst van trends en ontwikkelingen in het (internationaal) toerisme en de factoren

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Algerije-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Algerije-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Algerije-Nederland 1 1. Goederenexport van Algerije naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Algerijnse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Brazilië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Brazilië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Brazilië-Nederland 1 1. Goederenexport van Brazilië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Braziliaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Rusland-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Rusland-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Rusland-Nederland 1 1. Goederenexport van Rusland naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Russische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Noorwegen-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Noorwegen-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Noorwegen-Nederland 1 1. Goederenexport van Noorwegen naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Noorse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

FACTSHEET ANANAS COSTA RICA DOMINEERT ANANASMARKT

FACTSHEET ANANAS COSTA RICA DOMINEERT ANANASMARKT 1000 TON FACTSHEET ANANAS Fruit & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com COSTA RICA DOMINEERT ANANASMARKT Filippijnen groot in Azië De wereldhandel in (verse) ananas wordt

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Hongkong-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Hongkong-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Hongkong-Nederland 1 1. Goederenexport van Hongkong naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Hongkongse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Slowakije-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Slowakije-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Slowakije-Nederland 1 1. Goederenexport van Slowakije naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Slowaakse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Griekenland-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Griekenland-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Griekenland-Nederland 1 1. Goederenexport van Griekenland naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Griekse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Estland-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Estland-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Estland-Nederland 1 1. Goederenexport van Estland naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Estse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

ASIELSTATISTIEKEN Overzicht 2010

ASIELSTATISTIEKEN Overzicht 2010 COMMISSARIAAT-GENERAAL VOOR DE VLUCHTELINGEN EN DE STAATLOZEN ASIELSTATISTIEKEN Overzicht 2010 04/01/2011 Inhoudstafel 1. Overzicht van de asielaanvragen in België... 2 Asielaanvragen per maand 2006-2010

Nadere informatie

Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van onderhandelingen (art. 26 OESO)

Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van onderhandelingen (art. 26 OESO) Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van (art. 26 OESO) 15/06/2010 I. Nieuwe overeenkomsten die een bepaling bevatten die voorziet in de uitwisseling van bankinlichtingen Barbados 08-12/02/10 11/02/10

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Verenigde Arabische Emiraten- Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Verenigde Arabische Emiraten- Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Verenigde Arabische Emiraten- Nederland 1 1. Goederenexport van de Verenigde Arabische Emiraten naar andere landen Tabel 1: Voornaamste exportpartners van de Verenigde Arabische

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Benin-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Benin-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Benin-Nederland 1 1. Goederenexport van Benin naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Beninse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT IN

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Polen-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Polen-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Polen-Nederland 1 1. Goederenexport van Polen naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Polen exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT IN 2015

Nadere informatie

Les Crisis in de olie

Les Crisis in de olie LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Crisis in de olie Werkblad Les Crisis in de olie Werkblad Op zondag 4 november 1973 bestonden er nog geen inline- skates. Hadden ze wel bestaan, dan had je die dag heerlijk

Nadere informatie

nr. 272 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 23 januari 2018 aan JO VANDEURZEN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland

nr. 272 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 23 januari 2018 aan JO VANDEURZEN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 272 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 23 januari 2018 aan JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland Kinderen moeten

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland 1 1. Goederenexport van Zuid-Afrika naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Zuid-Afrikaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Singapore-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Singapore-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Singapore-Nederland 1 1. Goederenexport van Singapore naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Singaporese exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland mei 2019

Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland mei 2019 Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland mei 2019 Dit overzicht is gemaakt in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Dan Pretoria, Zuid -Afrika Wat kunt u verwachten bij deze

Nadere informatie

HET VERTROUWEN IN HET WERELDWIJDE ECONOMISCHE KLIMAAT BLIJFT STIJGEN

HET VERTROUWEN IN HET WERELDWIJDE ECONOMISCHE KLIMAAT BLIJFT STIJGEN 2017 Met dank aan: Flanders Investment & Trade presenteert de vijfde editie van de EXPORTbarometer, deze keer in samenwerking met Agoria, essenscia, Fevia, UNIZO en Voka. In juni 2017 hielden we een grootschalige

Nadere informatie

USD / 1.16 1.15 1.14 1.13 1.12 1.11

USD / 1.16 1.15 1.14 1.13 1.12 1.11 Energiemarktanalyse Groenten & Fruit door Powerhouse Marktprijzen Macro-economie Markten in mineur Afgelopen week De angst voor een wereldwijde economische vertraging is weer toegenomen na een slechte

Nadere informatie

ENERGIEPRIORITEITEN VOOR EUROPA

ENERGIEPRIORITEITEN VOOR EUROPA ENERGIEPRIORITEITEN VOOR EUROPA Presentatie door de heer J.M. Barroso, Voorzitter van de Europese Commissie, voor de Europese Raad van 4 februari 2011 Inhoud 1 I. Waarom energiebeleid ertoe doet II. Waarom

Nadere informatie

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - april 2012

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - april 2012 M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - april 2012 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.

Nadere informatie

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - juni 2012

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - juni 2012 M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - juni 2012 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.

Nadere informatie

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Juni 2016

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Juni 2016 M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Juni 2016 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.

Nadere informatie

Toerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Onderzoek

Toerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Onderzoek Toerisme in perspectief NBTC Holland Marketing Afdeling Onderzoek Inleiding In dit rapport wordt op hoofdlijnen een beeld geschetst van trends en ontwikkelingen in het (internationaal) toerisme en de factoren

Nadere informatie

DE PIEK KOMT ERAAN 1

DE PIEK KOMT ERAAN 1 DE PIEK KOMT ERAAN 1 Ook al praat niemand over een naderende oliekrapte, de prijs per vat wil maar niet onder de 100 dollar zakken. Kopers van olie hebben kennelijk iets door wat de rest van ons lijkt

Nadere informatie

De permanente oliecrisis

De permanente oliecrisis De permanente oliecrisis Uitdagingen & oplossingen Stichting Peak Oil Nederland Stichting Peak Oil Nederland Onderzoek naar reserves en productie fossiele brandstoffen, olie in het bijzonder Onderzoek

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Letland-Nederland april 2019

Handels- en investeringscijfers Letland-Nederland april 2019 Handels- en investeringscijfers Letland-Nederland april 2019 Dit overzicht is gemaakt in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Riga met rivier Daugava, Letland Wat kunt u verwachten bij deze

Nadere informatie

FACTSHEET AARDAPPELEN

FACTSHEET AARDAPPELEN FACTSHEET AARDAPPELEN Fruit & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com WERELHANDEL AARDAPPELEN GROEIT Vooral aardappelproducten doet het goed De wereldhandel in aardappelen

Nadere informatie

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - December 2015

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - December 2015 M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - December 2015 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.

Nadere informatie

HET DEELNAME FOMULIER WK2018 (Rusland)

HET DEELNAME FOMULIER WK2018 (Rusland) HET DEELNAME FOMULIER WK2018 (Rusland) LET GEEN REGLEMENT. OM HET HET REGLEMENT REGLEMENT TOE TOE TE TE VOEGEN. LET OP OP DIT DIT FORMULIER FORMULIER BEVAT BEVAT GEEN REGLEMENT. VRAAG VRAAG UW UW ORGANISATOR

Nadere informatie

nr. 726 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 27 juni 2017 aan JO VANDEURZEN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland

nr. 726 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 27 juni 2017 aan JO VANDEURZEN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 726 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 27 juni 2017 aan JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland Kinderen moeten

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Zuid-Korea-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Zuid-Korea-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Zuid-Korea-Nederland 1 1. Goederenexport van Zuid-Korea naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Zuid-Koreaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro). Bron: International

Nadere informatie

Einde van olie-tijdperk komt eerder dan we denken

Einde van olie-tijdperk komt eerder dan we denken Einde van olie-tijdperk komt eerder dan we denken Als er één ding is wat internationale bankiers niet willen horen, dan is het wel dat de tweede Grote Depressie in aantocht is. Maar afgelopen week (april

Nadere informatie

4. Op deze manier lezen jullie ook de paragrafen Wandelgangenpolitiek en Obama and the Beast.

4. Op deze manier lezen jullie ook de paragrafen Wandelgangenpolitiek en Obama and the Beast. Tekst actief lezen 1. Jullie gaan in tweetallen de tekst Belangrijke wereldleiders in Nederland voor NSS 2014 lezen. Zorg dat jullie een pen of potlood bij de hand hebben. Jullie gaan om de beurt een stukje

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Vietnam-Nederland mei 2019

Handels- en investeringscijfers Vietnam-Nederland mei 2019 Handels- en investeringscijfers Vietnam-Nederland mei 2019 Dit overzicht is gemaakt in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Rijstvelden in de provincie Hà Giang, Vietnam - Pixabay Wat kunt

Nadere informatie

LAND WERELDDEEL VIDEOREPORTAGES VLAANDEREN VAKANTIELAND

LAND WERELDDEEL VIDEOREPORTAGES VLAANDEREN VAKANTIELAND LAND WERELDDEEL VIDEOREPORTAGES VLAANDEREN VAKANTIELAND Algerije http://www.een.be/programmas/vlaanderen-vakantieland/nic-de-oases-van-de-sahara http://www.een.be/programmas/vlaanderen-vakantieland/nic-tussen-de-kamelen-algerije

Nadere informatie

De evolutie van de olieprijs in de context van de energiemarkten DEEL 1

De evolutie van de olieprijs in de context van de energiemarkten DEEL 1 De evolutie van de olieprijs in de context van de energiemarkten DEEL 1 September 2006 Eric Raets Portfolio Manager Energy and Cyclical Sectors Active Equity Fund Management KBC Asset Management Inhoud

Nadere informatie

Rapport met betrekking tot Gegunde Uitvoer Periode : van 01/01/2016 tot en met 31/01/2016

Rapport met betrekking tot Gegunde Uitvoer Periode : van 01/01/2016 tot en met 31/01/2016 Datum 1 februari 2016 1 van 2 Rapport met betrekking tot Gegunde Uitvoer Periode : van 01/01/2016 tot en met 31/01/2016 1 Verenigd Koninkrijk CAT00 B005 15.266,96 Totaal aantal vergunningen 1 Totale Waarde

Nadere informatie