De Amerikaanse Presidentsverkiezingen in de media

Transcriptie

1 De Amerikaanse Presidentsverkiezingen in de media Presidential Election Commercials 'Obama 08' voortaan de norm, schreef NRC correspondent Tom-Jan Meeus op 21 mei 2008 Slim gebruik van nieuwe media verandert campagnes voorgoed De campagnetechnieken van Barack Obama hebben de regels van het spel voor altijd veranderd. Ook Republikeinen zijn onder de indruk: Spectaculair. Volgens Patrick Ruffini, die in 2004 een geslaagde internetoperatie tijdens de campagne van Bush leidde, heeft Obama de regels van verkiezingscampagnes voor altijd herschreven. Wat is er dan zo revolutionair aan 'Obama 08'? Het gebruik van internet. 1. Al sinds de jaren zestig wordt er door de mediadeskundigen gesproken over the incredible shrinking soundbite, wat wil zeggen dat de quote van een kandidaat in het nieuws rond primetime van veertig seconden in de jaren zestig kromp tot slechts tien seconden in De speech van Obama over raciale kwesties brak met deze trend van steeds kortere soundbites van de traditionele media. De zevenendertig minuten durende speech werd door miljoenen mensen op YouTube bekeken en het opvallende is dat de kabelzenders zich hebben aangepast door deze en andere toespraken integraal uit te zenden en vervolgens te herhalen. Obama laat zien dat mensen waarschijnlijk toch behoefte hebben naar inhoud! Met de komst van internet (speciaal weblogs) zijn de traditionele media het alleenrecht op nieuwsbrengen kwijt. 2. Internet en de sociale netwerken Via de sociale netwerken op het internet worden miljoenen vrijwilligers bereikt die projecten beginnen om de campagne van Obama te helpen, soms zelfs zonder medeweten van het campagnehoofdkantoor: van videoclips (Obama Girl & Yes we can) tot folders verspreiden. Vervolgens kon Obama in het begin van dit jaar beschikken over anderhalf miljoen kleine internetdonoren en rond februari 2008 over 200 miljoen dollar (Kerry had in februari 2004 maar 31 miljoen dollar ter beschikking) en men denkt dat het aantal internetdonoren kan oplopen tot meer dan zes miljoen (ruim 2 procent van de bevolking).

2 "I got a crush on Obama" By Obama Girl 'Obama 2008' laat zien dat een kandidaat uit het niets kan komen om met het web het establishment te verslaan en het leger van vrijwilligers kan via het web Obama als president blijven ondersteunen door de tegenstanders in het congres onder druk te zetten, maar mocht het leger van vrijwilligers teleurgesteld raken over het gevoerde beleid van Obama dan kan dit krachtige internetwapen ook als een een boemerang gaan werken! Van 2008 gaan we terug naar 1952 toen televisie voor het eerst werd gebruikt bij de presidentsverkiezingen. Om aan te geven dat nog niet iedereen even overtuigd was van de kracht van de televisie voor het winnen van een verkiezing is het goed om te kijken naar de twee presidentskandidaten van 1952: terwijl de democratische kandidaat Adlai Stevenson slechts dollar spendeerde aan zijn televisiecampagne gaf de republikeinse kandidaat Dwight D. Eisenhower al anderhalf miljoen dollar uit. Het verhaal van Wilson, de tv-adviseur ('tv-man') van Adlai Stevenson, illustreert zeer passend het verschil in het gebruik van het medium televisie tijdens de verkiezingscampagne van Eisenhouwer spendeerde niet alleen meer geld tijdens de campagne, maar zag ook het nut in van tv-adviseurs. De campagne was al een maand aan de gang en Wilson werd volkomen genegeerd door Stevenson, totdat hij naar de hotelkamer van de kandidaat werd geroepen. Wilson dacht dat het moment eindelijk was aangebroken om z'n ideeën omtrent de tv-campagne te kunnen ontvouwen, maar Stevenson vroeg alleen of hij de tv kon maken, want hij kreeg geen beeld. Wilson stond met z'n mond vol tanden en Stevenson zei: jij bent toch de tv-man? Wilson de tv-man van de democratische Presidentskandidaat Adlai Stevenson De tv is een machtig wapen in de verkiezingsstrijd, maar in 1952 was nog niet iedereen hiervan doordrongen. Leg uit aan de hand van Wilson de tv-man van Stevenson. In de jaren vijftig werd een belangrijk deel van het campagnebudget van Eisenhouwer uitgegeven aan reclame-uitzendingen, maar als we nu terugkijken op het eerste presidentiëleverkiezingsspotje dan komt het nogal kluchtig over. Eisenhouwer wordt erin voorgesteld of het om een nieuw soort ijsje gaat. (zie:

3 1 st Presidential Commercial (1952) * In dit spotje zien we de republikeinse en de democratische partij. Van welke partij was Eisenhower de presidentskandidaat? Leg uit. * Wat zijn volgens dit spotje de sterke kanten van Eisenhouwer? Kijken we naar de jaren 60 dan maakte men veel geraffineerdere spots zowel voor als tegen een kandidaat. Berucht en beroemd is de zeer suggestieve Daisy-spot geworden, waarmee de campagnevoerders van Johnson de republikeinse tegenstander, Barry Goldwater, in een kwaad daglicht stelden. De democraten zeiden, tijdens de verkiezingen, dat Barry Goldwater de atoombom eerder zou gebruiken dan Johnson. Ze hadden daarvoor n zeer effectieve TV spot, met een van de meest effectieve reclame van de politieke geschiedenis, waarop een meisje bloemen plukte en er vervolgens n bom ontplofte terwijl Johnson zei: We moeten van elkaar leren houden of sterven. Goldwater werd niet rechtstreeks aangevallen. t Geniale was dat het publiek zo bang voor Goldwater werd gemaakt dat die spot vanzelf n aanval op Goldwater werd. (zie: In het begin van de jaren 80 dong Ronald Reagan met verfijnde spotjes naar de gunst van de kiezer. Spotjes waar het oude succesverhaal van de Amerikaanse droom weer springlevend was, door alleen maar de mouwen op te stropen. Het appelleerde kennelijk uitstekend bij veel Amerikanen aan de behoefte om weer trots te zijn te zijn op en weer te kunnen geloven in de VS. De spotjes van Bush sr. tegen Dukakis aan het eind van de jaren 80 waren echter alles behalve verfijnd. Commercial 1988 van Bush Dukakis On Crime Dukakis kwam over als een technocraat. Hij weigerde dit in te zien en toonde daarmee z n

4 achilleshiel. Bush heeft hier dankbaar gebruik van gemaakt. Z n team heeft het verleden van Dukakis grondig bekeken en vervolgens een serie spots gemaakt. In die spots werd duidelijk gemaakt dat Dukakis (soft is) on crime. Het campagneteam van Bush nam het geval van Willie Horton als voorbeeld. Dukakis was als gouverneur niet alleen tegen de doodstraf, maar gaf moordenaars zelfs weekendverlof. Horton kreeg levenslang, maar mocht tien maal met weekendverlof. Hij vluchtte, stak een man neer en verkrachtte zijn vriendin. Weekend Prison Passes, Dukakis on Crime. Tijdens een debat met Bush sr werd hem de vraag gesteld wat hij zou doen als zijn vrouw werd verkracht, zou hij dan ook tegen de doodstraf zijn? Dukakis wilde proberen om een rationeel antwoord te geven, maar werd onmiddellijk neergezet als een een koude technocraat Niet alleen Dukakis kwam over als een technocraat en verloor vervolgens de verkiezingen, dat overkwam ook Al Gore in 2000 en John Kerry in Wat ging fout? Hoe stemmen de Amerikanen? Volgens de Amerikaanse hoogleraar psychologie Drew Westen stemmen de Amerikanen met het hart. In zijn boek The Political Brain heeft hij het over het belang van beeldvorming en emoties in de politiek. Volgens Drew Westen is het politieke brein een emotioneel brein en geen machine die netjes objectief de feiten bekijkt en tot een oordeel komt. Hij heeft het over reusachtige netwerken van neuronen in ons brein en die netwerken brengen gezamenlijk ons beeld van de wereld voort.(...) Om een goed begrip te krijgen van het belang van die netwerken heeft Westen kritisch gekeken naar reclamespots van Bill Clinton in 1992 en John Kerry in 2004 om te kijken waarom welke kandidaat wint of verliest. De democraten namen het op tegen de republieken Bush sr. en jr., zittende presidenten, maar op het moment van de verkiezingen minder geliefd. De spots van Clinton en Kerry lijken erg op elkaar maar een grondige analyse van Westen laat zien dat alleen maar schijn is. De netwerken die bij de spotjes van Clinton werden geprikkeld waren hele anderen dan die bij Kerry. Met het 'simpele' spotje dat begint in Hope Arkansas en vervolgens een link legt met JF Kennedy weet Bill de juiste emoties te prikkelen. Niet over beleid, niet over cijfers, maar over positieve associaties met de man Clinton. Toespelingen over hoop en de Amerikaanse droom. Kerry probeert in 2004 met een 'Hope'-achtige reclamespot het verhaal te vertellen over de mens Kerry, maar het beeld voor de verdere duur van de verkiezingen in de neurale netwerken van de kiezer blijft hangen is: dat is geen kerel zoals ik. Volgens Drew Westen zijn de vermelding van Yale en van Kerry's bevoorrechte situatie de grofste missers in die reclame, maar hij wijst ook op het feit dat de spot geen sluitend verhaal vertelde, zoals bij Clinton. Het waren eerder twee verhalen, waarvan het tweede niet uit het hart van de kandidaat kwam maar meer uit het hoofd van een consultant kwam. Verder is er een groot verschil in het doelmatig gebruiken van beeldmateriaal tussen Kerry en Clinton. (Bill Clinton 1992 clip zie: De twee spotjes (en campagnes) laten goed het verschil zien tussen begrip en onbegrip voor de psyche, het brein en de gevoelens in de Amerikaanse politiek. Hiermee komen we weer in het jaar 2008, want Drew Westen zegt dat politieke overredingen zaak is van netwerken en verhalen. En dan komen we weer bij 'Obama 08': sociale netwerken, verhalen en hoop (change)! Op 4 november zien we of Drew Westen gelijk krijgt of niet.

5 Extra 1. Debat Kennedy Nixon (1960) Het eerste duidelijke voorbeeld dat de tv verkiezingen beïnvloedde was in 1960 in een openbaar debat tussen John F. Kennedy en Richard M. Nixon. Kennedy had adviseurs die veel meer wisten van het gebruik van de massamedia dan die van Nixon. Er werden afspraken gemaakt dat de kandidaten het debat deels staande zouden voeren, terwijl Nixon recentelijk aan zijn been was geopereerd. Tijdens het debat zag je hem ook ongemakkelijk schuiven achter het spreekgestoelte. De Kennedy-adviseurs hadden er tevens voor gezorgd dat de temperatuur in de studio vrij hoog werd gehouden en dat het achtergronddecor van kleur werd veranderd. Nixon had bijv. een hekel aan make-up en liet zich voor de tv-uitzending niet opmaken. Het gevolg was dat Nixon hevig transpirerend en gekleed in een saai pak het debat voerde. Wie het debat op tv had gezien dacht dat Kennedy had gewonnen; de radioluisteraars dachten echter dat Nixon de beste was. De toenmalige perschef van Kennedy: De dag na het eerste debat was de reactie van het publiek op Kennedy totaal veranderd. De mensen voelden zich erbij betrokken, ze riepen dat hij t goed had gedaan. Toen pas beseften we dat we het debat hadden gewonnen. Zonder dit soort debatten had Kennedy het nooit gehaald. Hij kwam dan ook tot de conclusie: Op tv is het niet zo erg belangrijk wàt je zegt, maar hòe je het brengt, hoe je overkomt op het scherm. (media & communicatie p.27 Essener) Zie de film: Nixon van Oliver Stone Bekijk het fragment uit de film. De tv-debatten tussen de beide presidentskandidaten Kennedy en Nixon in 1960 waren de eerste in hun soort en werden gevolgd door ruim 70 miljoen kijkers. Kennedy won de verkiezingen met een uiterst krap verschil: volgens velen vooral omdat hij zo goed overkwam op televisie. a. Welke indruk krijg je van de beide kandidaten (als je niet let op wat ze zeggen)? b. Hoe wordt die indruk in de film gevormd? c. Welke indruk maakt de campagnestaf van Nixon? Historische feiten ( objectiviteit ) * Gebeurtenissen: waarheidsgetrouwe weergave op plaats en tijd. * Personen: waarheidsgetrouwe weergave van handelingen en karakter.

6 Geen historische feiten ( subjectiviteit ) * Fictie: verzinsels/weglaten in dienst van scenario of genre * Fouten: vergissingen van regisseur / scenarioschrijver * Meningen Verkiezingen van 1960 & 2000 Kennedy Nixon Bush Gore Fraude? 2. De televisie kan een kandidaat maken maar ook breken. De positie van de president(skandidaat) is ook kwetsbaar geworden (zie debat Carter Ford 1976) Gerald Ford versprak zich tijdens een debat met Carter en maakte het allemaal erger door vervolgens vol te blijven houden dat hij zich niet versproken had. Jimmy Carter kon vervolgens de bal gemakkelijk in koppen. Hij zou vervolgens de verkiezingen winnen en net als Barack Obama was hij ook een relatief onbekende kandidaat en niet de favoriet van het establishment. 3. Tijdens het debat tussen Bush en Dukakis in 1988 maakte Bush Dukaksis uit voor een Liberal, maar wat JFK wel deed in 1960, namelijk zeggen dat hij trots is om een Liberal te zijn gaat Dukakis zwakken. En tijdens een interview met de BBC komt hij klem te zitten. De vraag aan Dukakis: What s a Liberal (BBC Nightline 1988) Kijk naar hoe Kennedy en Dukakis omgaan met het begrip Liberal en geef aan waarom Dukakis er moeite mee heeft. Zie bijlagen: - AOCC 14 februari 2012 Links - AOCC 2012 Am verkiezingen en de media 14 feb 2012 OUDR - info bij workshop verkiezingen en media AOCC 14 feb 2012)

7 Een PowerPoint presentatie te gebruiken bij geschiedenis & maatschappijleer (=politiek en massamedia) Het begin van het schooljaar biedt een uitgelezen kans om speciale aandacht te besteden aan de Amerikaanse Presidentsverkiezingen, aangezien de verkiezingen in november zijn. Het kan variëren van 1 les tot een hele lessenreeks. Het is bijvoorbeeld een leuk idee om tot en met de verkiezingen de klas te verdelen in twee groepen de Ezels (democraten) en de Olifanten (republikeinen). Vervolgens gaan de Ezels een democratisch en de Olifanten een republikeinse georiënteerde krant maken. De groepen moeten iedere week, of twee weken, een pagina inleveren en in de week van de verkiezingen is er een heuse krant. Hieronder 2 voorbeelden van opdrachten: 1. Analyse opdracht: Deze opdracht maak je samen met een klasgenoot van de andere partij!!! De komende maanden, tot aan de verkiezingen op 6 november as., zullen er meerdere televisiedebatten uitgezonden worden. Deze zullen worden gehouden tussen de twee kandidaten. Kies één debat uit en bekijk deze helemaal! Vervolgens maak je er een analyse van. In deze analyse wordt een opsomming verwacht van gebeurtenissen: - inleiding - standpunten - argumenten (feitelijke, morele, rationele, aanvallend of verdedigend etc.) - overtuigingskracht (fysiek en verbaal) - Slot Tevens moet je een beschrijving geven van de entourage waarin het debat gehouden wordt. Hoe is de studio ingericht, hoe staan de kandidaten opgesteld, hoe is de belichting, hoe worden ze gefilmd? Wat is de functie van de debatleider en op welke manier vervuld hij/zij deze functie? Krijgen beide kandidaten evenveel spreektijd, worden ze onderbroken. Is de debatleider objectief of subjectief? Deze analyse moet worden gemaakt uit min. 500 woorden en max woorden., lettergrootte 12, regelafstand 1. uiterlijke inleverdatum: week 45

8 2. Opdracht krant: De klas wordt verdeeld in 2 groepen, te weten de Olifanten en de Ezels. Deze symbolen staan respectievelijk voor de Republikeinen en de Democraten. Jullie gaan als groep een krant maken. Deze krant heeft als hoofddoel een totaaloverzicht bieden van de verkiezingscampagne, de verkiezingen zelf en de uitslag. Wekelijks moet deze krant bijgewerkt worden op de volgende punten: - opinie - peilingen - informatie (over de kandidaten, swing-states, staatsinrichting, achtergrond, standpunten etc.) - actualiteiten - analyses - media De krant moet de volgende themabijlagen krijgen: - cultuurpagina - economische / financiële pagina - demografische pagina - buitenlandse pagina (politiek) - sport - media Afsluitende pagina behoort een pagina te worden waarin jullie per persoon je eigen mening verwoorden over de verkiezingscampagne. uitvoering: Digitaal of op papier bronnen: kranten (ook buitenlandse kranten) weekbladen (Elzevier, Vrij NL etc.) docenten zie websites Literatuur Inleverdatum: 23 november 2012 drs. Robert de Oude Walburg College Docent geschiedenis en maatschappijleer Bestuurslid van de Atlantische Onderwijs Commissie (AOC) Lid VGN commissie Havo/VWO