Caparis NV. Rapportage 4e kwartaal 2015

Transcriptie

1 Rapportage 4e kwartaal 2015 Caparis NV Bestemd voor: Raad van Commissarissen Caparis NV Aandeelhouders Caparis NV Bestuur GR Sw Fryslân Colleges B&W Ondernemingsraad Caparis NV 1 februari e kwartaal 2015 Pagina 1/26

2 Inhoudsopgave 1 Algemene ontwikkelingen Financiële en sociale ontwikkelingen Personele ontwikkelingen Vooruitzichten Sociaal Ontwikkeling werkladder Trajecten Ziekteverzuim 12 3 Kwartaalcijfers Winst- en verliesrekening Caparis NV Bezettingsoverzicht Balans Kasstroomoverzicht 24 4 Omzetten gemeenten 26 4e kwartaal 2015 Pagina 2/26

3 1 ALGEMENE ONTWIKKELINGEN Voor u ligt de rapportage over het 4e kwartaal 2015 van Caparis. In deze rapportage zijn de cijfers over heel 2015 opgenomen. Deze cijfers zijn nog onder voorbehoud van de uitkomsten van de accountantscontrole van de jaarrekening 2015 van Caparis NV. 1.1 Financiële en sociale ontwikkelingen Caparis NV (hierna: Caparis) heeft een succesvol jaar achter de rug. Caparis heeft zowel de sociale als financiële doelen gerealiseerd. Dit is een knappe prestatie in een tijd van onzekerheid over de toekomstige rol van Caparis. Wij zijn onze Sw- en kadermedewerkers dan ook enorm dankbaar voor hun uitstekende inzet gedurende In onderstaand overzicht is een samenvatting opgenomen van de belangrijkste resultaten over Begroting 2015 Realisatie 2015 Netto toegevoegde waarde Opbrengsten Begeleid Werken Totale opbrengsten Totaal bedrijfskosten Incidentele baten (-) en lasten -/ / Bedrijfsresultaat Caparis NV Sw in dienst (fte) Trajecten (fte) Begeleid werken (fte) Dagbesteding (fte) 0 1 Bezetting doelgroep (fte) Kader (fte) Inhuur kader (fte) 3 5 Totaal kader (fte) Totaal ziekteverzuim Sw 13,5% 13,2% Totaal ziekteverzuim kader 4,3% 2,5% Aandeel detacheringen/begeleid werken 36,5% 36,5% Aandeel beschut buiten 14,5% 13,3% Aandeel beschut binnen 49,0% 50,2% Totaal werkladder 100,0% 100,0% Wanneer we terugkijken op 2015, dan kunnen we concluderen dat de realisatie van zowel de financiële als de sociale doelen ruimschoots gehaald zijn. Caparis heeft de positieve lijn, die vanaf 2012 is ingezet, ook gedurende 2015 weten vast te houden. Caparis heeft een positief 4e kwartaal 2015 Pagina 3/26

4 bedrijfsresultaat van gerealiseerd. Dit is een verbetering van ten opzichte van de begroting (begroot bedrijfsresultaat: positief). De verbetering van het bedrijfsresultaat is hoofdzakelijk gerealiseerd door een verdere reductie van de bedrijfskosten. De lagere opbrengsten worden veroorzaakt door een lagere omvang van de doelgroep. De gerealiseerde opbrengsten zijn ondanks een lagere bezetting van 4,6% (106 fte) slechts 1,5% ( ) lager dan begroot. De lagere netto toegevoegde waarde 1 (hierna: NTW) heeft zich voornamelijk voorgedaan bij de activiteiten Individuele Detacheringen, Montage, Businesspost en het Arbeids Expertise Bureau (hierna: AEB). De achterblijvende NTW bij de individuele detacheringen wordt veroorzaakt door een tweetal factoren. Enerzijds is er sprake van minder plaatsingen dan waarmee in de begroting rekening is gehouden; de begroting 2015 is te ambitieus geweest op dit punt. We kunnen niet alle vacatures met geschikte Sw-kandidaten invullen. We zoeken in dit geval wel naar alternatieven, bijvoorbeeld door het invullen van de vacature met een uitkeringsgerechtigde (in loondienst bij de werkgever of via een uitzendbureau). Anderzijds blijkt dat het aantal declarabele uren per persoon lager ligt dan in De griepgolf die in het 1 e kwartaal in Nederland heerste, heeft ook haar weerslag gehad op het ziekteverzuim van de gedetacheerden en daarmee op het aantal declarabele uren. Het aantal plaatsingen Begeleid Werken is daarentegen hoger dan verwacht. Door deze extra plaatsingen is de netto-opbrengst Begeleid Werken (ontvangen subsidie minus doorverdeling subsidie) hoger dan begroot. Bij de activiteit Montage bleef het aantal orders achter ten opzichte van de verwachtingen. Dit kon deels worden opgevangen door het acquireren van ander werk, maar dit werk resulteerde wel in een lagere NTW. Bij Businesspost is de daling van de postvolumes merkbaar. Daarnaast is een groter aandeel van de aangeleverde post uitbesteed aan externe postbedrijven omdat deze post buiten ons werkgebied bezorgd moest worden. Businesspost weet de krimp in postvolumes voor een deel te beperken door het acquireren van nieuwe klanten. Het contract met de gemeente Leeuwarden is in het 4 e kwartaal na een Europese aanbesteding verlengd. Het AEB had in de zomermaanden te kampen met een dalend aantal trajectdeelnemers omdat er nauwelijks nieuwe instroom was. In het 4e kwartaal is de instroom weer gestegen, maar bleef de instroom achter ten opzichte van de verwachte aantallen. De activiteiten Groenservice, Kwekerij, MultiPack (verpakking non-food), Groeps-/flex-detacheringen en Grafisch Centrum hebben de begrote NTW verbeterd. Deze activiteiten kregen structureel meer orders van bestaande en nieuwe klanten. Het zachte najaar van 2015 resulteerde in een langer seizoen. De medewerkers van Groenservice hebben daardoor langer bij klanten kunnen doorwerken. De overige activiteiten hebben conform de begroting gepresteerd. Desalniettemin hebben ook de overige activiteiten mooie successen gerealiseerd. Zo heeft de activiteit Schoonmaak, in samenwerking met enkele private schoonmaakbedrijven, een aantal nieuwe klanten/opdrachten geacquireerd. Deze opdrachten worden ook gezamenlijk met deze private schoonmaakbedrijven uitgevoerd. 1 Netto toegevoegde waarde: omzet minus directe productiekosten en kosten van uitbesteed werk 4e kwartaal 2015 Pagina 4/26

5 Caparis heeft in 2015 op de bedrijfskosten een aanzienlijke besparing van gerealiseerd (begroting /realisatie ). Bij nagenoeg alle kostencategorieën is een besparing gerealiseerd. Het grootste deel van de besparing is gerealiseerd door lagere loonkosten kader. De loonkosten kader zijn lager (begroting /realisatie ) voornamelijk door een lagere personele bezetting. De kaderbezetting is ruim 8 fte lager dan begroot. De lagere loonkosten worden daarnaast veroorzaakt doordat eind 2014 met enkele medewerkers afspraken zijn gemaakt over hun vertrek bij Caparis. De hiermee gepaard gaande (loon)kosten zijn volledig ten laste van 2014 verantwoord. In de begroting 2015 is nog wel (deels) met de loonkosten van deze medewerkers rekening gehouden. De kosten van dienstverlening derden zijn hoger dan begroot. De hogere inhuur is van tijdelijke aard. Bij een aantal afdelingen vindt inhuur plaats omdat we, gezien de onzekerheid over de nieuwe opdracht van Caparis, er voor kiezen een vacature nog niet definitief in te vullen. Caparis blijft investeren in de ontwikkeling van haar Sw- en kaderpersoneel. Zo worden de medewerkers continu geschoold op het gebied van bijvoorbeeld VCA, motorkettingzaag, basisvaardigheden MBO niveau 1, bosmaaien, veilig werken langs de weg, gebruik heftrucks, machinebediening, sociale hygiëne, computervaardigheden, schoonmaak, HACCP/FSSC (voedselveiligheid), Dariuz loonwaardemetingen, omgaan met agressie en omgaan met psychische beperkingen. De afdeling HRM is bovendien in het 4 e kwartaal gestart met de voorbereiding van een opleidingstraject voor de werkleiding. Hiermee wordt de werkleiding ontwikkeld om haar werkzaamheden nog beter uit te kunnen voeren. Op deze wijze kan Caparis de doelgroep vanuit de Wsw, Participatiewet en arbeidsmatige dagbesteding nog beter ontwikkelen naar en begeleiden op een (reguliere) werkplek. Hiermee wordt de infrastructuur van Caparis goed benut voor mensen die niet zelfstandig in staat zijn om het minimumloon te verdienen. De infrastructuur wordt zo optimaal ingezet om een bijdrage te leveren aan de ambities van de individuele gemeenten en de Arbeidsmarktregio Fryslân. Caparis heeft een opdracht van de Gemeenschappelijke Regeling Sociale werkvoorziening Fryslân (hierna: GR) voor wat betreft het te realiseren aandeel Detacheringen/Begeleid Werken (hierna: Deta/BW). De opdracht van de GR is een aandeel Deta/BW van tussen de 36% en 37% per 31 december Het aandeel Deta/BW bedraagt ultimo ,5%. Omgerekend naar fte s (en Se 2 ) betekent dit dat per 31 december 2015 circa 770 fte s (809 Se) werkzaam zijn bij een reguliere werkgever door middel van detachering of begeleid werken. Een ander belangrijke sociale doelstelling betreft het ziekteverzuim. Het ziekteverzuim 2015 is zowel voor Sw- als kaderpersoneel lager dan begroot. Het ziekteverzuim 2015 van Sw-personeel bedraagt 13,2% (begroting: 13,5%) en van kaderpersoneel 2,5% (begroting: 4,3%). Caparis had in 2015 gemiddeld 80 fte s trajectdeelnemers actief. Dit is lager dan het begrote aantal trajectdeelnemers van 126 fte s. Door de aangesloten gemeenten zijn minder trajectdeelnemers aangemeld. In het 4 e kwartaal is Caparis na een externe audit weer geslaagd voor het keurmerk Blik op Werk. Dit is een waardevol keurmerk in de re-integratie markt. 2 Se = subsidie-eenheden, ook wel arbeidsjaren genoemd 4e kwartaal 2015 Pagina 5/26

6 Het bedrijfsonderdeel AEB heeft in 2015 van 92% van het aantal afgesloten trajecten (386 trajecten) de vooraf gedefinieerde doelstelling gerealiseerd. Dit kan zijn het uitvoeren van een diagnose naar de mogelijkheden van de deelnemer, het arbeidsfit houden of maken van de deelnemer of het realiseren van uitplaatsing van de deelnemer. In totaal hebben we 48 deelnemers tijdens of na afloop van het traject, al dan niet met een loonkostensubsidie, naar een reguliere baan begeleid. Ook op het gebied van de Participatiewet. Caparis voert met diverse werkgevers gesprekken om mensen met een arbeidsbeperking een werkplek te bieden. Resumerend zijn wij zeer tevreden over de gerealiseerde resultaten. Ondanks de onzekere periode, als gevolg van de komst van de Participatiewet, hebben alle Sw- en kadermedewerkers een uitstekende prestatie geleverd. Wij zien de toekomst dan ook met vertrouwen tegemoet. 1.2 Personele ontwikkelingen De heer Glas, algemeen directeur van Caparis, is op 1 oktober 2015 met pensioen gegaan. De heer Glas heeft de afgelopen jaren een belangrijke rol gespeeld in het ombuigen van de financiële resultaten. Bovendien heeft hij samen met de overige directieleden en het managementteam de infrastructuur van Caparis voorbereid op de toekomst (uitvoering van de Participatiewet en arbeidsmatige dagbesteding). De heer Weissenbach is vanaf 1 oktober 2015 waarnemend algemeen directeur tot het moment dat de wervingsprocedure voor een nieuwe algemeen directeur is afgerond. In het 4 e kwartaal is de wervingsprocedure gestart. Op 21 mei jongstleden heeft de Raad van Commissarissen van Caparis (hierna: RvC) het besluit om haar functie neer te leggen kenbaar gemaakt aan de aandeelhoudersvergadering. De voorzitter van de RvC is op verzoek van de aandeelhoudersvergadering voor bepaalde tijd aangebleven om de lopende zaken te behartigen, de noodzakelijke acties in gang te zetten en te zorgen voor een adequate overdracht. Op 25 september jongstleden zijn 2 nieuwe RvC leden benoemd: de heren Jansen en Van Woerden. De komende tijd zal de RvC verder worden aangevuld. 1.3 Vooruitzichten 2016 Wij geven in deze paragraaf een korte vooruitblik naar Caparis heeft in 2015 frequent overleg gehad met (een afvaardiging van) de aangesloten gemeenten (GR) over de transformatie van Caparis naar een nieuw perspectief/nieuwe toekomst. Deze overleggen hebben geleid tot een eindrapport van de Werkgroep Herstructurering waarin de ontwikkelrichting voor de toekomst van Caparis is beschreven. Het bestuur van de GR heeft de volgende ontwikkelrichting voor de komende jaren geformuleerd: 1. Nu de instroom in de sociale werkvoorziening stopt, kan niet worden volstaan met een krimpscenario door natuurlijk verloop alleen. Gemeenten willen zoeken naar mogelijkheden om gecontroleerd en in de tijd gefaseerd, de uitvoering van de Wsw versneld af te bouwen. Dit betekent dat er andere oplossingen gevonden moeten worden voor Sw ers en daaruit volgt een herstructurering van Caparis NV, waarbij klantcontacten zoveel mogelijk behou- 4e kwartaal 2015 Pagina 6/26

7 den moeten blijven om de werkgelegenheid voor Sw-medewerkers (en andere doelgroepen) overeind te houden. In deze transitieperiode van de huidige naar de gewenste situatie zijn gemeenten bereid door (extra) opdrachten en/of tijdelijke inzet van personeel (uitkeringsgerechtigden) bij te dragen, zodat frictiekosten zoveel mogelijk beperkt kunnen blijven; 2. Gemeenten willen in de uitvoering van de Participatiewet en de WMO keuzevrijheid en flexibiliteit. De gemeenten onderschrijven dat de expertise en infrastructuur van Caparis NV voor de uitvoering van deze wettelijke taken toegevoegde waarde heeft. Bij de inkoop van deze taken wordt Caparis NV niet gezien als preferente aanbieder (geen omzetgaranties). Caparis NV en de gemeenten gaan onderzoeken welke diensten kunnen voorzien in de behoefte van gemeenten; 3. Gemeenten willen beschut werken (in het kader van de Wsw) blijvend door Caparis NV laten uitvoeren. Een aantal gemeenten heeft de wens om op termijn een deel van de sociale werkvoorziening zelf uit te voeren. Het bestuur van de GR wil deze gemeenten de ruimte geven om dit mogelijk te maken, onder de voorwaarde dat dit voor eigen rekening en risico plaatsvindt, en die gemeenten tevens de frictiekosten vergoeden. In het 4e kwartaal van 2015 zijn de gemeenteraden over de uitkomsten nader geïnformeerd door het bestuur van de GR. Het algemeen bestuur van de GR heeft op 22 januari 2016 het eindrapport vastgesteld. Het jaar 2016 zal voornamelijk in het teken staan van het, met inachtneming van het vastgestelde eindrapport, schrijven van een transitieplan voor Caparis en het starten met de uitvoering van dit transitieplan. Vooruitlopend op de komende jaren is het goed te zien dat het grote netwerk aan werkgevers, wat Caparis op het gebied van detacheringen en begeleid werken heeft opgebouwd, ingezet kan worden bij de bemiddeling van mensen die onder de Participatiewet vallen. Zo zijn gedurende 2015 tientallen personen uiteindelijk geplaatst op vacatures bij bedrijven die reeds Swmedewerkers van Caparis betrekken op het gebied van detacheringen en begeleid werken. Een aantal private opdrachtgevers hebben, als gevolg van een goede langdurige samenwerking op het gebied van detacheringen en/of productiewerkzaamheden, aangegeven Caparis als een belangrijk instrument te zien om de Participatiewet op een goede manier uit te voeren. Met een aantal grote opdrachtgevers en gemeenten, zoals de gemeenten Smallingerland en Heerenveen, zijn inmiddels afspraken gemaakt teneinde dit te realiseren. Concreet betekent dit dat Caparis mensen vanuit de doelgroep klaarstoomt voor deze opdrachtgevers en ze uiteindelijk uitplaatst op loonwaarde. Caparis ziet voor zichzelf naast een belangrijke rol in de uitvoering van de Participatiewet ook een belangrijke rol weggelegd in de uitvoering van de arbeidsmatige dagbesteding (onderdeel van de WMO). Caparis heeft in 2015 op enkele aanbestedingen inzake de WMO ingeschreven. Caparis heeft naar aanleiding van deze aanbestedingen contracten kunnen sluiten met gemeenten Leeuwarden, Heerenveen, Opsterland, Weststellingwerf, Ooststellingwerf, Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel. Met de gemeente Smallingerland worden ook gesprekken gevoerd. In 2015 zijn de eerste personen bij Caparis gestart met arbeidsmatige dagbesteding. Met het uitvoeren van (onderdelen) van de Participatiewet en WMO, kan de bij Caparis aanwe- 4e kwartaal 2015 Pagina 7/26

8 zige kennis en infrastructuur optimaal worden benut. De kosten van de aanwezige infrastructuur worden hiermee beter gedekt en dit komt dan weer ten gunste van de aandeelhouders van Caparis. In de aandeelhoudersvergadering van 18 december 2015 is de begroting 2016 goedgekeurd. Voor 2016 is een bedrijfsresultaat begroot van positief. Wij verwachten daarmee de positieve lijn van het bedrijfsresultaat vast te houden. Het begrote bedrijfsresultaat 2016 is lager dan het gerealiseerde bedrijfsresultaat De belangrijkste verklaring hiervoor is de lagere bezetting van de doelgroep (Sw en overige doelgroepen). Caparis heeft voldoende werk om meer mensen aan het werk te helpen en houden, maar de krimp van de Sw resulteert in een lagere capaciteit aan productiepersoneel. Met de verwachte positieve bedrijfsresultaten voor 2016 kan Caparis de kosten van het gehele sociale domein voor de aangesloten gemeenten beperken. 4e kwartaal 2015 Pagina 8/26

9 2 SOCIAAL Wij rapporteren in dit hoofdstuk over de sociale indicatoren (ontwikkeling werkladder, ziekteverzuim) en de realisatie van de dienstverlening op het gebied van trajecten. 2.1 Ontwikkeling werkladder In onderstaand overzicht is de eindstand 2015 van de werkladder vergeleken met de opdracht van de GR en de eindstand Met de GR is als doelstelling afgesproken dat het aandeel Deta/BW per 31 december 2015 tussen de 36% en 37% bedraagt. Gemakshalve is in onderstaande tabel een percentage van 36,5% opgenomen. Beweging van binnen naar buiten Pl. obv werkladder (in Se's) Eindstand 2014 Opdracht ultimo 2015 Stand 2015 Se % Se % Se % Groepsdeta/Deta/Bw 852,0 36,4% 850,5 36,5% 808,7 36,5% Beschut buiten 318,9 13,6% 337,9 14,5% 293,2 13,2% Beschut binnen 1.168,7 50,0% 1.141,7 49,0% 1.111,8 50,2% Totaal 2.339,6 100,0% 2.330,1 100,0% 2.213,7 100,0% Uit bovenstaande tabel blijkt dat het aandeel Deta/BW ultimo per 31 december ,5% bedraagt. Omgerekend naar fte s (en Se) betekent dit dat per 31 december 2015 afgerond circa 770 fte s (809 Se) werkzaam zijn bij een reguliere werkgever door middel van detachering of begeleid werken. Daarnaast blijkt uit bovenstaande tabel dat het aandeel beschut binnen in lijn is met de opdracht (opdracht GR: 48% - 50%). De Sw-medewerkers waarvan het tijdelijk dienstverband eindigt en waarvan wordt vastgesteld dat ze niet duurzaam zijn aangewezen op een beschutte voorziening, zullen geen arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd krijgen bij de GR. De desbetreffende (woon)gemeente is vervolgens verantwoordelijk voor het plaatsen van deze Sw-medewerker op de arbeidsmarkt. Veelal zullen dit Sw-medewerkers betreffen die in de werkladder onder Deta/BW vallen. In de grafiek op de volgende pagina is per kwartaal de ontwikkeling van de werkladder weergegeven. Uit deze grafiek blijkt dat het jaar 2015 stabiel was qua ontwikkeling op de werkladder. Dit werd grotendeels veroorzaakt doordat er geen instroom meer in de sociale werkvoorziening is. Daarnaast heeft Caparis de afgelopen jaren een aanzienlijke verbetering van het aandeel detacheringen en begeleid werken gerealiseerd. Veel Sw-medewerkers zijn de afgelopen jaren al doorgeplaatst naar een detacheringsplaats of begeleid werken. 4e kwartaal 2015 Pagina 9/26

10 Ontwikkeling werkladder per kwartaal 100% 90% 80% 70% Percentage 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 4e kwartaal e kwartaal e kwartaal e kwartaal e kwartaal 2015 Kwartaal Begeleid Werken Beschut Binnen Beschut Buiten Detachering Groepsdetachering 2.2 Trajecten Caparis had in 2015 gemiddeld 80 fte trajectdeelnemers actief. Dit is lager dan begroot (126 fte). De instroom van nieuwe trajectdeelnemers bleef het hele jaar achter, maar stagneerde hoofdzakelijk vanaf juni. In het 4 e kwartaal is de instroom weer gestegen, maar niet voldoende om de achterstand in te halen. Caparis heeft in 2014 en 2015 met de gemeenten nieuwe afspraken gemaakt om deze doelgroep (trajectdeelnemers) nog beter te kunnen bedienen en de kans op succes voor zowel bijstandsgerechtigden, gemeenten en Caparis te vergroten. Om dit te realiseren, biedt Caparis verschillende soorten trajecten aan. Op hoofdlijnen wordt onderscheid gemaakt tussen trajecten met de volgende trajectdoelstellingen: het uitvoeren van een diagnose naar de mogelijkheden van de deelnemer; het arbeidsfit houden of maken van de deelnemer; het realiseren van uitplaatsing van de deelnemer. Van de in 2015 afgesloten trajecten is van 92% het vooraf gedefinieerde doel gerealiseerd. Tot en met december zijn totaal 490 trajecten afgesloten inclusief 30 trajecten die al na de intake zijn afgesloten, omdat Caparis geen passend traject kon bieden of waarvan geconcludeerd is dat het volgen van een traject niet zinvol zou zijn. Van 74 trajecten is de doelstelling niet gerealiseerd door een oorzaak buiten de directe beïnvloedingssfeer van Caparis. Dit om onder andere de volgende redenen: voortijdige beëindiging in verband met ziekte; voortijdige beëindiging na overleg met of op verzoek van de gemeente; voortijdige beëindiging in verband met vervoersproblemen; voortijdige beëindiging omdat de deelnemer gedurende het traject is verhuisd en het traject daarom niet heeft afgerond; het niet mee willen werken aan het traject van de deelnemer (bijv.: grotendeels afwezig). 4e kwartaal 2015 Pagina 10/26

11 De hiervoor genoemde oorzaken worden daarom niet meegerekend bij het bepalen van het slagingspercentage van de trajecten. In onderstaand overzicht is per (type) klant het aantal afgesloten trajecten van 2015 weergegeven; inclusief het percentage trajecten waarvan de doelstelling is gehaald. Bruto afgesloten trajecten Af: niet gestart na intake Af: doel niet behaald buiten beinvloeding Caparis Klant Gemeente Achtkarspelen % Gemeente Heerenveen % Gemeente Leeuwarden % Gemeente Ooststellingwerf % Gemeente Opsterland % Gemeente Smallingerland % Gemeente Tytsjerksteradiel % Gemeente Weststellingwerf % Overige klanten % Totaal % Netto afgesloten trajecten Doel gehaald Percentage doel gehaald Van de tot en met december afgesloten trajecten, hebben 45 trajecten het realiseren van een uitplaatsing als trajectdoelstelling. Hiervan zijn 9 trajecten voortijdig beëindigd door oorzaken buiten de directe beïnvloedingssfeer van Caparis (zie toelichting hiervoor). De overige 36 deelnemers hebben het traject volledig doorlopen. Totaal heeft dit geleid tot 12 plaatsingen op een reguliere baan, resulterend in een slagingspercentage van 33%. Van de overige 24 deelnemers zijn 4 deelnemers om andere redenen uitkeringsonafhankelijk en zijn de resterende 20 deelnemers in een ander traject gestroomd omdat ze nog niet klaar waren voor de reguliere arbeidsmarkt. Uit andere trajecten, waar reguliere uitplaatsing niet het doel was, zijn 36 deelnemers geplaatst op een reguliere baan. Ultimo december zijn er 146 lopende trajecten. Deze trajecten zijn hiervoor nog niet meegeteld, omdat pas bij het afsluiten van een traject wordt bepaald of een trajectdoelstelling is gerealiseerd. In het overzicht op de volgende pagina is het aantal lopende trajecten per 31 december per klant weergegeven. 4e kwartaal 2015 Pagina 11/26

12 Opdrachtgever trajecten Gemeente Heerenveen 21 Gemeente Leeuwarden 13 Gemeente Ooststellingwerf 2 Gemeente Opsterland 3 Gemeente Smallingerland 90 Gemeente Weststellingwerf 1 UWV 13 Derden 3 Totaal Ziekteverzuim Het cumulatieve ziekteverzuim 2015 is in onderstaand overzicht weergegeven. In dit overzicht is onderscheid gemaakt tussen ziekteverzuim Sw en ziekteverzuim kader als ook kort en lang verzuim. Feit 2014 Feit 2015 Doel 2015 Sw kort 6,0% 5,0% 6,2% lang 8,3% 8,2% 7,3% totaal 14,3% 13,2% 13,5% Kader kort 2,0% 1,4% 2,8% lang 3,3% 1,1% 1,5% totaal 5,3% 2,5% 4,3% Het kortdurend ziekteverzuim Sw bedraagt 5,0% en is 1,2% lager dan begroot en 1,0% lager dan in Het 1 e kwartaal 2015 heerste er in Nederland een griepgolf. Dit heeft ook duidelijk zijn weerslag gehad op het ziekteverzuim Sw gedurende het 1 e kwartaal. We hebben in het 1 e kwartaal bij nagenoeg alle afdelingen een stijging van het ziekteverzuim als gevolg van de griep geconstateerd. In het 2 e, 3 e en 4 e kwartaal heeft het ziekteverzuim Sw zich positief ontwikkeld. Dit was toereikend om het verzuim als gevolg van de griepgolf te compenseren. Ook het kort verzuim kader is lager dan begroot en komt op 1,4%. Ten opzichte van 2014 is het kort verzuim 0,6% lager. Uit voorgaand overzicht blijkt tevens dat het ziekteverzuim Sw hoofdzakelijk lang verzuim betreft. Een gevolg hiervan is dat de mogelijkheden om het gemiddelde percentage te verlagen aanzienlijk worden beperkt. In eerdere kwartaalrapportages hebben wij toegelicht dat Caparis, ten opzichte van het landelijk gemiddelde, procentueel gezien een keer zoveel Sw-medewerkers met een ernstige arbeidshandicap heeft. Wij veronderstellen dat dit ook van invloed is op het verzuimpercentage, maar de mate waarin kunnen wij niet exact vaststellen. Daarnaast kunnen wij ook moeilijk inschatten in welke mate de onzekerheid over de toekomst van de sociale werkvoorziening in het algemeen en bij Caparis in het bijzonder en de besluitvorming betreffende de tijdelijke Sw-contracten, van invloed is op het verzuimpercentage. 4e kwartaal 2015 Pagina 12/26

13 In onderstaande grafiek wordt het verloop van het ziekteverzuim gedurende 2015 per maand weergegeven. Ziekteverzuim Sw 30% 20% 10% kort verzuim la ng ve rzuim do elstelling 0% jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec totaal verzuim vorig jaar Kader 20% 10% 0% jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Resumerend zijn wij, ondanks de griepgolf in het 1 e kwartaal en de onzekerheid bij het Swpersoneel over de toekomst van de sociale werkvoorziening, tevreden over de gerealiseerde verzuimpercentages gedurende Het ziekteverzuim Sw en kader is lager dan verwacht. 4e kwartaal 2015 Pagina 13/26

14 3 KWARTAALCIJFERS 3.1 Winst- en verliesrekening Caparis NV Resultatenrek. (x 1.000) begroting feit feit begroting LE CAPARIS NV OPBRENGSTEN cum. 4e kwartaal 2015 cum. 4e kw jaar 2015 Omzet % % % Trajecten % % % Interne omzet % % % Overige bedrijfsopbr % 377 1% % Directe orderkosten % % % Kosten uitbesteed % % % NTW % % % Opbrengsten BW % % % Totaal Opbrengsten % % % KOSTEN Loonkosten kader % % % Overige pers. kosten kader % % % Dienstverlening derden % % % Overige pers. kosten Sw % 676 9% % Huisvesting % % % Vervoer/prod.middelen % % % Rente % % % Reclamekosten/sponsoring % % % ICT en huur telecom % % % Accountants en advieskosten % 60 6% % Reis-/verblijfkosten % 236-2% % Bijzondere projecten % % % Overige kosten % 601 9% % Totaal Kosten % % % Totaal Incidentele B/L % % % Bedrijfsresultaat NV % % % 4e kwartaal 2015 Pagina 14/26

15 Toelichting op de resultatenrekening Caparis heeft in 2015 het bedrijfsresultaat met verbeterd ten opzichte van de begroting. Ten opzichte van 2014 laat Caparis ook een verbetering zien in het bedrijfsresultaat van Hieronder worden de belangrijkste ontwikkelingen met betrekking tot de gerealiseerde cijfers 2015 versus de begroting 2015 kort toegelicht. Item resultatenrekening Netto toegevoegde waarde Toelichting De NTW bedraagt cumulatief en is daarmee lager dan begroot. De belangrijkste ontwikkelingen in de NTW zijn: De instroom van trajectdeelnemers is in 2015 langzaam op gang gekomen en in de zomer weer gedaald. In het 4 e kwartaal constateren we wel een stijging maar dit is niet toereikend om de lagere instroom te compenseren. Per saldo blijft de omzet trajecten hierdoor achter. De NTW van Business Post is lager dan begroot. Er is sprake van lagere volumes. Daarnaast is door het hogere ziekteverzuim (griepgolf) en een gewijzigde mix in de aangeleverde post (meer postbezorging buiten eigen werkgebied) meer post uitbesteed aan andere postbedrijven. De NTW van de Kwekerij is verbeterd ten opzichte van de begroting door meer klantorders en hogere veilingprijzen. Groenservice laat qua NTW een verbetering van ten opzichte van de begroting zien. Door het zachte najaar van 2015 is er in het 4 e kwartaal 2015 langer doorgewerkt in het groen. Het aantal plaatsingen en declarabele uren per persoon van de individuele detacheringen blijft achter ten opzichte van de begroting. Dit komt onder andere door een verschuiving naar begeleid werken, ziekte en te weinig geschikte kandidaten om alle vacatures in te vullen. Hierdoor blijft de NTW achter op begroting. Het bedrijfsonderdeel Industrie heeft een NTW gerealiseerd in lijn met de begroting. Tijdens piekmomenten zijn medewerkers op andere activiteiten ingezet. Waar dit niet mogelijk was, is het werk tussen de locaties verplaatst. Hiermee hebben we alle orders kunnen verwerken. Soms zijn uitzendkrachten ingezet wat heeft geleid tot hogere directe orderkosten. Het Grafisch Centrum en de Groeps-/flex-detacheringen hebben de begroting ruimschoots overtroffen. De afdeling Montage bleef achter door te weinig eigen werk. Voor deze afdeling is vervangend werk geacquireerd, maar het rendement hiervan is lager dan de eigen werkzaamheden. 4e kwartaal 2015 Pagina 15/26

16 Opbrengst Begeleid Werken Loonkosten kader Ov. personeelskosten kader Dienstverlening derden Ov. personeelskosten Sw Huisvesting De opbrengst Begeleid Werken (BW) bestaat uit de marge tussen enerzijds de ontvangen (Rijks)subsidie BW en anderzijds de doorbetaling van de (Rijks)subsidie BW aan werkgevers of externe re-integratiebureaus. De opbrengsten BW zijn hoger ten opzichte van de begroting door een combinatie van een hoger aantal plaatsingen (5,5 fte) en een hogere marge op de plaatsingen. De loonkosten kader zijn lager dan begroot (begroting /realisatie ) door een lagere bezetting bij het kader (begroting 165,8 fte s/realisatie 157,5 fte s). Enkele vacatures zijn later ingevuld dan in eerste instantie verwacht. Eind 2014 zijn met enkele medewerkers afspraken gemaakt over hun vertrek bij Caparis. De hiermee gepaard gaande (loon)kosten zijn volledig ten laste van 2014 gekomen. In de begroting 2015 zijn deze loonkosten (deels) nog wel opgenomen. Zie paragraaf 3.2 voor een overzicht van de personele bezetting. De overige personeelskosten bestaan uit onder andere de kosten van kerstpakketten, opleidingen en cursussen, bijdrage personeelsvereniging, werving & selectie algemeen directeur enzovoorts. De overige personeelskosten kader zijn lager door lagere kosten voor opleidingen en cursussen. Dit komt omdat een aantal opleidingen zijn verschoven naar Bovendien is een deel van de opleidingen intern verzorgd. Dit resulteert in lagere kosten. De kosten dienstverlening derden zijn hoger dan begroot, maar lager ten opzichte van In 2015 zijn gemiddeld 4,7 fte ingehuurd. Dit zijn 2,1 fte meer dan begroot (begroting 2,6 fte). De hogere inhuur is van tijdelijke aard. Bij een aantal afdelingen vindt inhuur plaats omdat we, gezien de onzekerheid over de nieuwe opdracht van Caparis, er voor kiezen een vacature nog niet definitief in te vullen. De overige personeelskosten Sw zijn lager dan begroot. Deze besparing is gerealiseerd door lagere kosten voor interventiezorg, opleidingen en persoonlijke beschermingsmiddelen. Doordat er meer opleidingen intern zijn verzorgd vallen deze kosten lager uit. De huisvestingskosten (huur, onderhoud, gas, water, electra, enzovoorts) zijn over de gehele linie lager dan begroot. Door het afstoten van huurlocaties zijn de kosten lager in vergelijking met e kwartaal 2015 Pagina 16/26

17 Vervoers- en productiemiddelen Rente Bijzondere projecten Overige kosten In 2015 is ten opzichte van de begroting bespaard op de kosten voor vervoers- en productiemiddelen. De grootste besparingen zijn gerealiseerd door lagere kosten onderhoud machines en onderhoud inventaris bij het onderdeel Industrie. Ook zijn de leasekosten bij Groenservice gedaald. De rentelasten zijn lager dan begroot. De besparing wordt gerealiseerd doordat Caparis geen (kortlopend) kasgeld heeft geleend. De financieringsbehoefte van Caparis daalt als gevolg van de meerjarige verbetering van de bedrijfsresultaten. Op de bijzondere projecten worden de kosten van het project Caparis in Beweging verantwoord. De overige bedrijfskosten zijn lager dan begroot (begroting /realisatie ). De overige bedrijfskosten bestaan onder andere uit kosten van verzekeringen (niet zijnde huisvesting en materieel), telefonie, kantoorbenodigdheden, abonnementen/contributies en certificeringskosten. De lagere overige bedrijfskosten worden hoofdzakelijk gerealiseerd door een besparing op de telefoon- en portokosten (samen ), contributies en abonnementen ( ), kantinekosten ( ) en certificeringskosten ( ). De kantinekosten zijn lager uitgevallen omdat de samenwerking tussen Caparis en Beijk in Drachten vooralsnog niet is uitgerold naar de overige kantines binnen Caparis. Hier staat echter tegenover dat de NTW ook lager is omdat de hierbij behorende detacheringsvergoeding ook lager is ten opzichte van de begroting. Wel kunnen we concluderen dat door de samenwerking met Beijk de resultaten in de kantine minder negatief zijn ten opzichte van andere jaren. De certificeringskosten zijn lager uitgevallen omdat de kosten van de overgang bij FoodPack van het HACCP-certificaat naar het FSSC-certificaat substantieel lager zijn uitgevallen dan vooraf ingeschat. Dit wordt deels veroorzaakt door een goede voorbereiding van de audit door de medewerkers van Food- Pack. Incidentele baten/lasten De incidentele baten & lasten betreft hoofdzakelijk de bonus Begeleid Werken 2013 ( bate) en de mutaties (per 4e kwartaal 2015 Pagina 17/26

18 saldo vrijval) van de voorzieningen. Voor een nadere toelichting over de incidentele baten en lasten wordt tevens verwezen naar de volgende paragraaf. Nadere toelichting op gerealiseerd resultaat t/m 4e kwartaal 2015 Caparis heeft in 2015 een bedrijfsresultaat gerealiseerd van positief. Dit resultaat is inclusief (deels niet begrote) eenmalige baten en lasten. Exclusief deze baten en lasten heeft Caparis een bedrijfsresultaat van positief gerealiseerd. Dit is een verbetering ten opzichte van het begrote bedrijfsresultaat van In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van de belangrijkste eenmalige baten en lasten die van invloed zijn geweest op het gerealiseerde bedrijfsresultaat. Omschrijving Bedrag Bedrijfsresultaat exclusief eenmalige baten en lasten Eenmalige baten 1. Hogere bonus Begeleid Werken 2013 ten opzichte van begroting Vrijval voorziening bodemsanering Gorredijk Vrijval voorziening langdurige zieken Eenmalige lasten 4. Dotatie voorziening inactieven Overige eenmalige lasten Bedrijfsresultaat inclusief eenmalige baten en lasten Hieronder volgt een korte toelichting op de hierboven opgenomen eenmalige baten en lasten: 1. In de begroting 2015 is rekening gehouden met de bonus Begeleid Werken 2013 voor een bedrag van In december 2015 zijn de definitieve beschikkingen ontvangen. Hieruit volgt een definitieve bonus van en is daarmee hoger dan begroot. 2. In 2013 is op een voormalige huurlocatie van Caparis bodemverontreiniging geconstateerd. Vervolgens is een strafrechtelijk onderzoek gestart. In 2013 en 2014 zijn voor de te verwachte kosten (inclusief de kosten voor sanering) voorzieningen getroffen. In december 2015 is Caparis door de rechter volledig vrijgesproken. Het resterend saldo van de voorziening bodemverontreiniging is in 2015 nagenoeg volledig vrijgevallen. 3. In 2014 hebben we een voorziening voor langdurig zieken getroffen. Een collega die langdurig ziek was is ons begin 2015 helaas ontvallen. De getroffen voorziening valt als gevolg hiervan vrij. 4. Met een aantal personeelsleden zijn in 2015 regelingen voor afvloeiing overeengekomen. Voor de verwachte kosten heeft een dotatie aan de voorziening inactieven plaatsgevonden. 4e kwartaal 2015 Pagina 18/26

19 5. De overige eenmalige lasten betreft het verschil tussen het geschatte saldo van het ledenkapitaal 2014 bij de veilingen en de ontvangen jaaropgave ( 6.000) en de extra dotatie aan de reorganisatievoorziening O&I ( 3.000). Toelichting op gerealiseerd resultaat vs. jaareindeverwachting 2015 In de rapportage over het 3 e kwartaal is een jaareindeverwachting voor het bedrijfsresultaat van positief afgegeven. Het uiteindelijke bedrijfsresultaat bedraagt positief. De belangrijkste oorzaken voor het verschil tussen het gerealiseerd bedrijfsresultaat en de in het 3 e kwartaalrapport opgenomen jaareindeverwachting zijn: De netto toegevoegde waarde is per saldo hoger dan verwacht door meer werk bij FoodPack, het Grafisch Centrum en Groenservice. De bedrijfskosten zijn per saldo lager dan verwacht. Met name de personeelskosten kader zijn lager uitgevallen dan verwacht. Dit heeft diverse oorzaken. Er is sprake van een lagere bezetting (2 fte). Ook heeft meer kaderpersoneel eind 2015 van de mogelijkheid gebruik gemaakt om looncomponenten uit te ruilen, resulterend in lagere sociale lasten. De bonus Begeleid Werken 2013 is hoger uitgevallen dan vooraf verwacht. Per saldo heeft een vrijval van de voorzieningen voor een bedrag van plaatsgevonden. Voor een toelichting betreffende de eenmalige baten en lasten wordt verwezen naar hetgeen hiervoor in deze rapportage is toegelicht. 3.2 Bezettingsoverzicht De personele bezetting is in de onderstaande tabel weergegeven: Bezetting cum. 4e kwartaal 2015 cum. 4e kw jaar 2015 begroting feit feit begroting LE Bezetting in Se Sw in Se in dienst 2.189, ,8-3% 2.199,7-4% 2.189, ,2-3% BW in Se 141,0 145,2 3% 144,4 1% 141,0 145,0 3% Totaal Sw in Se 2.330, ,0-3% 2.344,2-4% 2.330, ,2-3% Bezetting in fte Sw in fte in dienst 2.060, ,8-3% 2.073,3-4% 2.060, ,7-3% Trajecten in FTE 126,0 80,0-37% 90,8-12% 126,0 78,9-37% BW in fte 124,4 129,9 4% 127,9 2% 124,4 130,0 5% Dagbesteding in FTE 0,0 1,1 0,0 0,0 1,1 Totaal Sw in fte 2.310, ,8-5% 2.292,1-4% 2.310, ,7-4% Kader fte 165,8 157,5-5% 160,5-2% 165,8 159,3-4% Inhuur kader fte 2,6 4,7 80% 7,0-33% 2,6 4,7 81% Kader in fte in dienst 168,4 162,2-4% 167,5-3% 168,4 164,0-3% Het aantal Sw-medewerkers, inclusief BW, is circa 62 fte (circa 68 Se) lager dan begroot. Met ingang van 1 januari 2015 vindt er geen instroom in de Wsw meer plaats. Het bestuur van de GR heeft vorig jaar besloten om met ingang van 1 oktober 2014 geen nieuwe plaatsingen meer te realiseren. Dit heeft tot gevolg gehad dat de taakstelling 2014 niet volledig is benut. 4e kwartaal 2015 Pagina 19/26

20 De begroting 2015 van Caparis is voor dit besluit opgesteld en is uitgegaan van een volledige benutting van de taakstelling Omdat er over 2014 per saldo sprake was van een onderrealisatie, was de bezetting aan het begin van 2015 lager dan begroot. 4e kwartaal 2015 Pagina 20/26

21 Gedurende 2015 is de bezetting van Sw-medewerkers nog verder gedaald, onder andere door natuurlijk verloop en het niet omzetten van alle tijdelijke Sw-dienstverbanden in een dienstverband voor onbepaalde tijd. Het aantal kadermedewerkers is 8,3 fte lager dan de begroot (begroting 165,8 fte s/realisatie 157,5 fte s). Enkele begrote vacatures zijn later of vooralsnog niet ingevuld. Ook is een deel van de vacatures met externe krachten ingevuld in afwachting van de nieuwe opdracht voor Caparis. Zie paragraaf 3.1 voor de toelichting op de inhuur derden. 3.3 Balans Balans Caparis NV e kwartaalrapportage (x 1.000) ACTIVA Vaste Activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden Vorderingen Liquide Middelen Totaal vlottende activa Totaal activa PASSIVA Eigen vermogen Geplaatst kapitaal Agioreserve Overige reserves Totaal eigen vermogen Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden Totaal voorzieningen en schulden Totaal passiva e kwartaal 2015 Pagina 21/26

22 Toelichting op de balans Item balans Materiële vaste activa Voorraden Vorderingen Toelichting De daling van de materiële vaste activa wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de reguliere afschrijving op deze activa. Gedurende het jaar 2015 is er voor aan (vervangings) investeringen gepleegd (met name een server, licenties, snijmachine Grafisch Centrum, interne transportmiddelen, checkweger, bus technische dienst, koelinstallaties FoodPack, compressor, vloerbedekking/marmoleum, wastroggen en een schrobzuigmachine Schoonmaak). Er is voor aan desinvesteringen gepleegd (enkele schaftketen, een tractor met kiepwagen en een schrob-zuigmachine). De voorraden zijn gestegen met tot De stijging wordt nagenoeg volledig veroorzaakt door een stijging van de voorraad halffabricaat bij het Grafisch Centrum. Na afronding van het werk zullen de goederen uitgeleverd en gefactureerd worden waardoor de voorraden weer dalen. De vorderingen zijn gedaald van naar (daling van ). De handelsdebiteuren zijn gedaald met Voor vorderingen op handelsdebiteuren waar getwijfeld wordt aan de inbaarheid van de vordering is een voorziening getroffen. De overige vorderingen en de overlopende activa zijn gestegen met per saldo Dit is voor het grootste deel de nog te ontvangen bonus begeleid werken; de beschikkingen zijn al wel verstrekt maar het geld is nog te ontvangen. Daarnaast wordt hier de rekening courant tussen Caparis en de GR verantwoord. Liquide middelen De mutaties in de liquide middelen worden toegelicht middels het verderop in dit verslag opgenomen kasstroomoverzicht. Eigen vermogen De mutatie in het eigen vermogen ten opzichte van eind 2014 (stijging van ) betreft het bedrijfsresultaat De solvabiliteit is ten opzichte van ultimo 2014 gestegen naar een percentage van bijna 45% (ultimo 2014: 27%). Voorzieningen De voorzieningen zijn ten opzichte van 31 december 2014 met gedaald. Er is sprake van een daling door de onttrekking voor de kosten van inactieven en gepensioneerde oud-medewerkers van Caparis ( ), per saldo een toevoeging aan de voorziening groot onderhoud ( ) en 4e kwartaal 2015 Pagina 22/26

23 een afname van de overige voorzieningen ( ). Deze bestaat voor een groot deel uit de vrijval van de voorziening langdurig zieken ( ) en de vrijval van de voorziening bodemsanering ( ). Langlopende schulden Kortlopende schulden Ten opzichte van de stand per 31 december 2014, zijn de langlopende schulden met gedaald. De aflossingsverplichting 2016 van de langlopende leningen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden. In 2015 zijn geen nieuwe langlopende leningen aangetrokken. Vanwege de positieve bedrijfsresultaten en kasstromen over 2014 en 2015, is het aantrekken van een nieuwe langlopende lening niet nodig geweest. De kortlopende schulden zijn gedaald tot (daling van ). De daling wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door lagere aflossingsverplichtingen langlopende leningen 2016 ten opzichte van De aflossingsverplichting voor het komende jaar wordt verantwoord onder de kortlopende schulden. 4e kwartaal 2015 Pagina 23/26

24 3.4 Kasstroomoverzicht Kasstroom overzicht (x 1.000) Onderverdeling in: Kasstroom uit operationele activiteiten Res.rekening Balans Totaal Netto toegevoegde waarde Totaal dir. kosten en doorbel. (excl. afl.& rente) Rente Totaal resultaat begeleid werken Totaal incidenteel Totaal personeelskosten Sw Kasstroom uit investeringsactiviteiten Afschrijvingen materiële activa (geen kasstroom) Investeringen materiële activa Desinvesteringen materiële activa Desinvesteringen financiële activa Kasstroom uit financieringsactiviteiten Aflossing van langlopende schulden Afgesloten langlopende leningen Netto kasstroom/mutatie in geldmiddelen Liquide middelen begin boekjaar Liquide middelen einde boekjaar Mutatie in geldmiddelen Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de directe methode. Als liquide middelen worden aangemerkt de aanwezige kasmiddelen en de per saldo direct opeisbare banktegoeden. Kasstroom uit operationele activiteiten In de kasstroom uit operationele activiteiten zijn ook de overige personeelskosten Sw opgenomen. Dit betreft de kosten voor opleidingen, arbozorg, interventiezorg, kerstpakketten, enzovoorts. Conform de met de GR gemaakte afspraken, maken deze kosten geen onderdeel uit van het subsidieresultaat maar komen deze kosten ten laste van van Caparis. Kasstroom uit investeringsactiviteiten Zie paragraaf 3.3 voor de toelichting op de investeringen en desinvesteringen. Kasstroom uit financieringsactiviteiten De kasstroom uit financieringsactiviteiten betreft de aflossing van langlopende leningen voor een bedrag van Het saldo aan kortlopende kasgeldleningen bedraagt per 31 december 2015 nihil (ultimo 2014: nihil). Er zijn geen nieuwe leningen aangetrokken. 4e kwartaal 2015 Pagina 24/26

25 Caparis mag op grond van de financieringsovereenkomsten maximaal 130% van de materiële vaste activa financieren. Per 31 december 2015 is dit kengetal 65% (31 december 2014: 73%). De positieve bedrijfsresultaten en operationele kasstroom hebben geresulteerd in deze daling. In onderstaand figuur is de ontwikkeling van de financieringsbehoefte versus de financieringsfaciliteit gedurende de laatste 5 kwartalen weergegeven. De daling van de financieringsbehoefte is duidelijk zichtbaar. Balansmutatie liquide middelen In onderstaand overzicht wordt de aansluiting van de kasstromen op de balans toegelicht. Aansluiting kasstroom op balans (x 1.000) Operationele activiteiten Resultaat Mutaties m.b.t. Kasstromen Liquide m. Voorraden -80 Vorderingen 105 Voorzieningen -535 Kortlopende schulden exclusief (kasgeld)lening Investeringsactiviteiten Materiële vaste activa (saldo afschrijvingen en investeringen) 959 Financiële vaste activa Financieringsactiviteiten Kortlopende schulden aflossing / leningen Exploitatieresultaat Mutatie in geldmiddelen e kwartaal 2015 Pagina 25/26

26 4 OMZETTEN GEMEENTEN Opdrachten gemeenten Totaal AK H'veen L'warden Oost. Op.land Smal. Tyt. W'st. Cumulatief t/m december Gerealiseerd Begroting Latest estimate gem. omzet Cumulatieve omzetontw. Huisdrukwerk Postbezorging Detachering Schoonmaak Groenvoorziening Overig (w.o. OHW) Totaal diensten/producten Trajecten W.M.O./Dagbesteding Overig (w.o. OHW) Totaal arbeidsontwikkeling Totaal generaal Gerealiseerd t.o.v. begroting 102% 127% 107% 93% 100% 111% 102% 103% 95% Gerealiseerd t.o.v % 91% 118% 89% 98% 105% 102% 95% 90% Voortgang in het jaar 100% 4 e kwartaal 2015 Pagina 26/26