VEILIG WERKEN MET DE MOTORKETTINGZAAG 1990 blz Inleiding blz Algemeen blz. 3

Transcriptie

1 blz.1 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding blz Algemeen blz Technische- en veiligheidseisen aan de motorzaag blz Overzicht blz Trillingen blz Geluidsniveau blz Veiligheidsketting blz Kettingrem en handbeschermer blz Gasbeveiliging blz Handbeschermer blz Kettingvanger blz Handvatverwarming blz Zaagbladlengte blz Vormgeving, hanteerbaarheid en gewichtsverdeling blz Waarschuwingssticker blz Persoonlijke beschermingsmiddelen blz Veiligheidshelm blz Oorkappen blz Oogbescherming blz Handschoenen blz Schoeisel blz Veiligheidskleding blz Verbandtrommel blz Onderhoud blz Werktechniek blz Instructie en opleiding van de gebruiker blz Startklaar maken van een motorzaag met benzinemotor blz Werkmethode blz Algemene veiligheidswenken en waarschuwingen blz Wettelijke bepalingen blz Algemeen blz Arbeidsomstandighedenwet blz Arbeidsbesluit jeugdigen blz Landbouwveiligheidsbesluit en Veiligheidsbesluit voor fabrieken of werkplaatsen 1938 blz Electrotechnisch Veiligheidsbesluit 1938 blz. 16

2 blz.2 1. INLEIDING De motorkettingzaag, in dit blad verder aan te duiden als 'motorzaag', is een motorisch aangedreven handwerktuig dat veel gebruikt wordt zowel in de beroepssfeer (bosbouw, landbouw, fruitteelt en bouwnijverheid) als in de prive-sfeer. Door de vele toepassingen kan het aantal uren dat per dag met de motorzaag wordt gewerkt hoog zijn. Door vermoeidheid en onoplettendheid neemt dan de kans op ongevallen toe. Tegen een langdurig gebruik bestaan bezwaren (onder andere medische), omdat daardoor blijvende schade voor de gezondheid kan optreden, als gevolg van langdurige blootstelling aan trillingen, lawaai en in bepaalde gevallen uitlaatgassen. Dit blad geeft aanwijzingen om het werken met de motorzaag zo veilig mogelijk te maken. Om veilig met de motorzaag te kunnen werken is een gedegen opleiding onontbeerlijk. Een motorzaag dient alleen maar te worden gebruikt om te zagen. Het gebruik voor andere doeleinden (met hulpstukken) is niet toegestaan. Op het werken met de motorzaag is een aantal wettelijke bepalingen van toepassing. In hoofdstuk 7 zijn de belangrijkste weergegeven. De aanwijzingen met een * zijn gebaseerd op de hierboven bedoelde wettelijke bepalingen. De overige aanwi jzingen zijn voor het veilig werken met de motorzaag echter van even groot belang. De Arbeidsinspectie zal zich bij het toezicht op de naleving van de veelal in algemene termen gestelde wettelijke bepalingen - behoudens in bijzondere gevallen - richten naar de aanwijzingen in dit blad. Met het in acht nemen van de in dit blad gegeven aanwijzingen voldoet men naar het oordeel van de Arbeidsinspectie aan bedoelde wettelijke voorschriften. Andere oplossingen kunnen ook worden toegepast, mits daardoor eenzelfde niveau van veiligheid wordt bereikt. Dit blad is tot stand gekomen met medewerking van leden van de Commissie Bosbouwveiligheid van het Bosschap.

3 blz.3 2. ALGEMEEN Aan het werken met de motorzaag kunnen vier aspecten worden onderscheiden. Deze aspecten zijn: - technische- en veiligheidseisen; - persoonlijke beschermingsmiddelen; - onderhoud; - werktechniek. Deze punten worden in dit blad nader uitgewerkt. Er zijn veel verschillende uitvoeringen in de handel voor uiteenlopende toepassingen. Tabel 1 toont een indeling naar aandrijving en toepassing. Tabel 1 De indeling van motorzagen naar aandrijving en toepassing Aandrijving Toepassing Benzinemotor Bosbouw Boomverzorging Privé / hobby Elektromotor Houtwerven Privé / hobby Hydraulisch Boomverzorging Pneumatisch Fruitteelt Bij elke motorzaag moet worden meegeleverd: - een duidelijke, in de Nederlandse taal gestelde gebruiksaanwijzing; - een duidelijke in de Nederlandse taal gestelde onderhoudsinstructie; - de technische specificaties; - de lijst van onderdelen Bovengenoemde punten gelden voor alle motorzagen. Daarnaast kunnen afhankelijk van de soort aandrijving nadere eisen met betrekking tot de veiligheid worden gesteld. Op hydraulisch/pneumatisch aangedreven motorzagen wordt in dit blad niet nader ingegaan. Voor elektrisch aangedreven motorzagen gelden tevens de wettelijke voorschriften voor elektrisch handgereedschap. Deze bepalingen houden in dat elektrisch aangedreven motorzagen, ingericht moeten zijn hetzij voor 42 volt wisselspanning, hetzij van een goede dubbelgelsoleerde constructie moeten zijn.

4 blz.4 (Zie V3 "Overzicht van door de Arbeidsinspectie toegelaten materieel"). Voor motorzagen met een benzinemotor is in tabel 2 aangegeven: - het toepassingsgebied; - de klasse; - de cilinder-inhoud; - het motorvermogen; - gewicht en lengte van het kettinggeleiderblad. (Het kettinggeleiderblad wordt verder aangeduid als 'blad'). Het is belangrijk dat de juiste bladlengte wordt gebruikt, passend bij het vermogen van de motorzaag en de aard van het werk (zie tabel 2). Voor informatie over het gebruik van een motorzaag bij boomverzorging wordt verwezen naar P 161 "Boomverzorging". Meer informatie over veilig werken met de motorzaag kan men vinden in publikaties van: - het Bosschap; - de Praktijkschool voor Bosbouw en Cultuurtechniek in Schaarsbergen; - de verschillende fabrikanten. Teven wordt informatie gegeven in de Kenmerkbladen M3 van de Bosbouwvoorlichting.

5 blz.5 3. TECHNISCHE- EN VEILIGHEIDSEISEN AAN DE MOTORZAAG 3.1 Overzicht Bij de aanschaf van een motorzaag moet op de volgende punten worden gelet: - Anti-Vibratie (A.V.)-rubbers of trillingdempers; - geluidsniveau; - veiligheidsketting; - kettingrem en handbescherming; - gasbeveiliging; - handbeschermer; - kettingvanger; - handvatverwarming; - zaagbladlengte; - hanteerbaarheid, vormgeving en gewichtsverdeling; - waarschuwingssticker. 3.2 Trillingen Tijdens het werken met een motorzaag wordt de gebruiker blootgesteld aan mechanische trillingen, veroorzaakt door motor en ketting. Deze inwerking kan plaatselijk zijn, maar kan ook het gehele lichaam betreffen. Trillingen van het gehele lichaam kunnen veelsoortige klachten veroorzaken die varieren van algemeen onwelbevinden tot rugpijn. Bij het gebruik van een motorzaag staan de hand-armtrillingen op de voorgrond. Hierdoor kunnen pijnklachten ontstaan in hand, pols, elleboog en schouder. De meest bekende afwijking is echter het optreden van zogenaamde "witte vingers". In het beginstadium van deze afwijking is er nog geen sprake van witheid van de vingers maar alleen aanvalsgewijs optredende tintelingen en gevoelloosheid. In een volgend stadium ontstaat witheid van een of meer vingers, aanvankelijk eerst bij kou. De eerste aanvallen van witte vingers duren 30 minuten tot 1 uur en treden vaak 's ochtends op (voor het werk). Uiteindelijk kunnen alle vingers zijn aangedaan, onafhankelijk van de weersomstandigheden. De eerste verschijnselen van deze afwijking kunnen al na enkele maanden werken met de motorzaag optreden. In het algemeen wordt echter een termijn van 5 jaar genoemd. Om het trillingsniveau terug te brengen moet de motor ten opzichte van de handvatten in rubbers worden gehangen. Hiermee wordt de trillingsbron gescheiden van de handgrepen. 3.3* Geluidsniveau De motorzaag vormt voor de gebruiker en voor iedereen in de directe omgeving een bezwaarlijke geluidsbron. Motorzagen produceren op oorhoogte van de gebruiker een geluidsniveau dat boven de 95 db(a) ligt. Dit hoge geluidsniveau kan leiden tot lawaaidoofheid. Metingen bij werknemers in de bosbouw hebben aangetoond dat dit soort-beschadigingen veelvuldig voorkomt. Bij gebruik van een motorzaag moet geschikte gehoorbescherming worden gedragen (zie hoofdstuk 4 "Persoonlijke beschermingsmiddelen").

6 blz.6 3.4* Veiligheidsketting Het gebruik van een veiligheidsketting vermindert de kans op terugslaan van de motorzaag ("kick-back"). Dit gevaar bestaat wanneer het bovenste "neus"-gedeelte van het blad door een obstakel wordt geraakt. Dan kan de rechte voorkant van de dieptesteller of het scherp van de beitel vastslaan, waardoor de zaag terugslaat. Een veiligheidsketting is voorzien van veiliheidsschakels. Deze veiligheidsschakels komen voor in combinatie met een: - verbindingsschakel; - aandrijfschakel; - beitelschakel. De veiligheidsschakel zorgt ervoor dat alle obstakels (bij het bovenste neusgedeelte van het blad) over de dieptesteller worden geleid. De rechte (gevaarlijke) voorkant van de dieptesteller wordt dus afgeschermd, of is in zijn geheel niet meer aanwezig (veiligheidsschakel in combinatie met dieptesteller). 3.5* Kettingrem en handbeschermer De motorzaag moet zijn voorzien van een kettingrem, die tevens als handbescherming van de geleidende linkerhand dient. De kettingrem moet in werking komen als een lichaamsdeel van de gebruiker in contact komt met de handbescherming. Dit is het geval wanneer de hand van de draagbeugel afschiet in de richting van de ketting of als de motorzaag terugslaat ("kick-back"). Er zijn ook uitvoeringen met als extra een automatische kettingrem. De kettingrem moet de ketting binnen 0,15 seconde stoppen. 3.6* Gasbeveiliging Het geven van "gas" is met deze beveiliging alleen mogelijk wanneer de hand het handvat zodanig omsluit, dat de beveiligingspal wordt ingedrukt. Ongewild "gas" geven (door bijvoorbeeld haken achter een tak) is dan niet meer mogelijk. 3.7* Handbeschermer De onderzijde van het handvat voor de rechterhand moet zijn verbreed zodat de kans kleiner wordt dat een gebroken ketting deze hand kan raken. 3.8* Kettingvanger De kettingvanger, een nok onder het koppelinghuis, moet de ketting bij breken of aflopen opvangen zodat geen letsel aan de rechterhand kan worden veroorzaakt.

7 blz Handvatverwarming Werken met warme handen bij koud weer geeft een betere controle tijdens het werken met de motorzaag. Daardoor kan met een motorzaag, voorzien van handvatverwarming bij koud weer veiliger worden gewerkt Zaagbladlengte De aard van het werk bepaalt de lengte van het zaagblad. De lengte moet in overeenstemming zijn met het gewicht en het vermogen van de motorzaag (zie tabel 2) Vormgeving, hanteerbaarheid en gewichtsverdeling Vormgeving De motorzaag moet zo weinig mogelijk uitstekende delen hebben. Een gladde bodemplaat is bij snoeien van groot belang. De handen zijn dan beter beschermd Hanteerbaarheid De draagbeugel moet ten minste 15 mm dik zijn en voorzien van een goede bekleding. Verplaatsen van de hand (met handschoen) moet goed mogelijk zijn Gewichtsverdeling De machine moet zodanig zijn geconstrueerd dat deze goed in balans ligt indien de machine bij de draagbeugel wordt vastgehouden Waarschuwingssticker Om aan te geven dat bij gebruik van een motorzaag het dragen van gehoorbescherming noodzakelijk is, moet op elke motorzaag een sticker aanwezig zijn waarop een gehoorkap staat afgebeeld. Deze sticker is rond met een witte oorkap op een blauwe achtergrond. (EG-richtlijn "Veiligheidssignalering op de arbeidsplaats") (zie afb. 6).

8 blz.8 4. PERSOONLWKE BESCHERMINGSMIDDELEN Door het gevaar dat verbonden is aan het werken met een motorzaag moeten de in 4.1 t/m 4.6 genoemde beschermingsmiddelen gebruikt worden (zie ook afb. 1 ). Bij ongevallen kan het gebruik van deze middelen letsel voorkomen of de ernst van het letsel verminderen. Bij de aanschaf van persoonlijke beschermingsmiddelen dienen hoge eisen te worden gesteld aan draagcomfort en pasvorm. 4.1* Veiligheidshelm Wanneer gevaar bestaat voor vallende voorwerpen moet de gebruiker bij het werken met een motorzaag een door de Arbeidsinspectie goedgekeurde veiligheidshelm dragen. Deze helm dient voorzieningen te hebben om gehoor- en gelaatbescherming aan te brengen. 4.2* Oorkappen Tijdens het werken met de motorzaag is de blootstelling aan geluid dusdanig hoog dat het dragen van gehoorbeschermingsmiddelen noodzakelijk is. De beste bescherming bieden oorkappen. Deze kunnen worden gecombineerd met de veiligheidshelm. Andere soorten gehoorbeschermingsmiddelen zoals oordopjes, speciale watten en oorpropjes geven onvoldoende bescherming. Zie voor meer informatie P 138 "Gehoorbescherming". De gehoorbeschermingsmiddelen dienen het geluidsniveau in het oor beneden de 80 db(a) te brengen. Dit houdt in dat tijdens het werken met een motorzaag een reductie van 20 tot 255 db(a) door de gehoorbescherming moet worden bereikt. 4.3* Oogbescherming Verwonding van de ogen door splinters, zaagsel, takken en dergelijke kan worden voorkomen door het dragen van een gelaatsscherm of een veiligheidsbril. Voor het werken met een motorzaag is een gelaatsscherm van fijn kunststofgaas zeer goed bruikbaar. Dit gelaatsscherm kan in combinatie met de veiligheidshelm worden gedragen. 4.4* Handschoenen Bij het werken met een motorzaag moeten handschoenen worden gedragen, liefst van zacht leer. Deze handschoenen moeten passend, dun en soepel zijn om de hand onbelemmerd te kunnen gebruiken. De handschoenen beschermen de handen tegen lichte verwondingen. Handschoenen bevorderen, door hun bescherming tegen koude, de controle over de motorzaag.

9 blz.9 4.5* Schoeisel Tijdens het werken met een motorzaag moet goedgekeurd veiligheidsschoeisel (laarzen of schoenen) worden gedragen. Dit schoeisel moet zijn voorzien van een stalen neus, ter bescherming van de tenen en een profielzool om uitglijden te voorkomen. Het schoeisel moet goed aangesloten zitten. Bij schoenen mogen geen lussen en vetereinden loshangen. 4.6* Veiligheidskleding Veel ongevallen met de motorzaag zijn te wijten aan onvoldoende bescherming van onderen bovenbenen. De gebruiker moet een veiligheidsbroek of -overall dragen die hem beschermt tegen zaagverwondingen. Deze broek of overall moet vanaf de voet tot aan de lies zijn voorzien van gevulde beschermstukken. Deze beschermstukken bestaan uit kunstvezel, aangebracht in lagen of lussen. De kleding moet praktisch zijn en goed aansluiten om het lichaam. Hierbij moet erop worden gelet, dat ook de rug goed is beschermd tegen koude. (Loshangende kleding kan gemakkelijk in de draaiende ketting komen en ongevallen veroorzaken). De veiligheidsbroek moet niet als overbroek worden gedragen. 4.7* Verbandtrommel Op de werkplek moet een verbandtrommel B aanwezig zijn. De gebruiker van een motorzaag moet ook een kleine verbanddoos bij zich hebben.

10 blz ONDERHOUD Een motorzaag moet goed worden onderhouden. Dit draagt niet alleen bij tot een langere levensduur en goede bedrijfszekerheid maar bevordert ook de veiligheid. Er moet op worden gelet, dat: - de zaagketting de juiste spanning heeft; - de zaagketting geen beschadigde schakels bevat; - de zaagketting goed gesmeerd en geslepen is; - de kettingrem regelmatig wordt gecontroleerd op zijn goede werking; - het startkoord niet versleten is; - de kettinggeleider niet te ver is uitgesleten en de geleide-groef schoon is; - de carburateur juist is afgesteld: - de A.V.-rubbers regelmatig worden gecontroleerd; - een nieuwe ketting op de juiste manier in gebruik wordt genomen; - bij een elektrische motorzaag het elektrische gedeelte in orde is.

11 blz WERKTECHNIEK 6.1 Instructie en opleiding van de gebruiker Voordat hij met een motorzaag mag werken moet de gebruiker hiervoor een goede opleiding hebben gevolgd. Deze opleiding kan bestaan uit het volgen van een cursus aan de praktijkschool voor bosbouw en cultuurtechniek, dan wel een opleiding door een terzake kundige. Om zelfstandig te mogen werken met een motorzaag moet men ouder zijn dan 18 jaar. Een korte instructie door de leverancier wordt niet onder een "goede opleiding" verstaan. Na een theoretische en praktische opleiding is het gewenst dat de gebruiker die nog geen of weinig ervaring heeft, enige tijd samenwerkt met iemand met veel praktische ervaring. De gebruiker moet in staat zijn de onderhoudstoestand te beoordelen en kleine storingen op te heffen. Bij gebruik van een elektrische motorzaag dient ook te worden gelet op het juiste voltage en een goede voedingskabel. 6.2 Startklaar maken van een motorzaag met benzinemotor Tanken Voor het vullen van de brandstoftank gebruikt men een reservoir met schenktuit. Tijdens het vullen niet roken. Bij draaiende motor de tank niet vullen. Sluit het reservoir na gebruik en plaats het niet in de volle zon. Het verdient aanbeveling een combi-reservoir te gebruiken, dat voldoende benzine en smeerolie voor de ketting bevat voor een werkdag Starten Start de motor op enige afstand van de plaats waar getankt is. De zaag moet bij het starten stevig worden neergezet, waarbij men er tevens op moet letten dat de ketting niet met obstakels in aanraking kan komen. Methode van starten: - start met ben voet in of op de handgreep; - druk de zaag stevig tegen de grond met de hand of de draagbeugel; - trek het startkoord aan tot tegen de compressie, daarna starten met een stevige ruk. Laat het startkoord langzaam teruglopen en nooit terugschieten. (Er bestaan ook andere startmethodes die in dit blad niet worden beschreven). Laat bij het starten geen belangstellenden of mede-werknemers toe binnen een straal van twee meter.

12 blz Werkmethode Langdurig werken met een motorzaag kan schadelijk zijn voor de gezondheid van de gebruiker. Door gebruik te maken van een juiste werktechniek kunnen nadelige gevolgen van vermoeidheid, en invloed van geluid en trillingen verminderd worden. Hierna volgen enige punten waarop men in het belang van de veiligheid dient te letten bij het vellen, het uitsnoeien en het korten. Werk nooit alleen en zorg ervoor dat er hulp binnen roepafstand is Vellen - bepaal voor het vellen de gewenste valrichting en bekijk van tevoren de route voor het weglopen en de eventuele vluchtweg tijdens het vallen van de boom (schuin achterwaarts); - leg het gereedschap ordelijk en overzichtelijk neer; - maak de voet van de stam en de weglooprichting (eventuele vluchtweg) vrij; - controleer of niemand zich in de valrichting bevindt; - maak een goede valkerf en velsnede; - zaag niet door een breuklijst (men verliest dan de controle over de valrichting en de motorzaag kan klemraken); - gebruik wiggen of een velhevel. Gebruik deze voordat de zaag klemt; - loop van de vallende boom weg en kijk naar boven voor mogeli jk afbrekende en vallende takken; - laat een boom nooit hangen. Gebeurt dit echter toch, probeer dan met een kantelhaak, een handlier of een trekker de hangende boom ten val te brengen. Klim er nooit in en ga er ook niet onder staan om eraan te trekken; - vel nooit een boom die een vastgeraakte boom ondersteunt Uitsnoeien Kies voor het uitsnoeien een lichte motorzaag met een kort zaagblad. (Voor licht hout kan in veel gevallen ook een bijl worden gebruikt). Maak gebruik van snoeitechnieken waarbij de motorzaag zoveel mogelijk op de stam of tegen het been rust, met de motor zo dicht mogelijk bij het lichaam Korten Plaats nooit een voet op de te korten stam. Let op voor onder spanning liggende bomen; hierdoor kan de zaag gaan klemmen. Trek een klemmende zaag met stilstaande ketting uit de zaagsnede. Kort zoveel mogelijk met de onderkant van het zaagblad (trekkende ketting). Let er op dat men tijdens het korten een achterliggende boom niet met de top van het zaagblad raakt. Hierdoor kan terugslag optreden. Bij het korten op houtwerven met een elektrische motorzaag moet men erop toezien dat de voedingskabel niet in aanraking komt met de ketting. Leg het snoer over de schouder.

13 blz ALGEMENE VEILIGHEIDSWENKEN EN WAARSCHUWINGEN 7.1 Een gebruiker van een motorzaag moet de veiligheid altijd voorop stellen. 7.2 Reinigen van de motorzaag mag nooit met een draaiende motor gebeuren. Mors geen olie of benzine op het motorgedeelte omdat daardoor de trillingdempers worden aangetast. 7.3 Bij het lopen van boom naar boom moet de kettingrem zijn ingeschakeld. Bij transport over langere afstand moet de motorzaag voorzien zijn van een beschermhoes. 7.4 Een motorzaag mag nooit onbeheerd draaien. Benader de bedieningsman nooit van achteren, maar zorg altijd dat hij u duidelijk ziet aankomen. 7.5 Bij het korten van tropische houtsoorten moet een ademhalingsbeschermingsmiddel worden gedragen. 7.6 De motorzaag is bedoeld voor gebruik op de grond. Voor informatie over toepassing in de boomverzorging wordt verwezen naar P 161 "Boomverzorging". 7.7 Neem deel aan periodiek gehooronderzoek en gezondheidsonderzoek. 7.8 Koop de motorzaag daar, waar goede service wordt geboden en vraag naar een testrapport. 7.9 Pas op voor koolmonoxide-vergiftiging in duinpannen, dichte opstanden en andere plaatsen waar weinig luchtcirculatie is.

14 blz WETTELIJKE BEPALINGEN 8.1 Algemeen In dit hoofdstuk wordt een aantal (eventueel) ten dele verkorte artikelen weergegeven uit de Arbeidsomstandighedenwet, het Arbeidsbesluit jeugdigen, het Landbouwveiligheidsbesluit, het Veiligheidsbesluit voor fabrieken of werkplaatsen 1938 en het Electrotechnisch Veiligheidsbesluit, die van belang zijn bij het veilig werken met de motorzaag. Waar een artikel gedeeltelijk is weergegeven, is dit aangegeven met "ged.". Voor de volledige tekst raadplege men de genoemde wet en besluiten. De aandacht wordt erop gevestigd dat alleen die tekst rechtskracht bezit. 8.2 Arbeidsomstandighedenwet Artikel 3 Dit artikel betreft de algemene zorg voor veiligheid, gezondheid en welzijn in verband met de arbeid. Artikel 6 Dit artikel betreft voorlichting en onderricht. 8.3 Arbeidsbesluit jeugdigen Artikel 6, lid 1 (ged.) Een jeugdig persoon mag geen arbeid verrichten met of aan gereedschappen of werktuigen, waarbij zodanig trillingen op lichaamsorganen of orgaansvstemen worden overgebracht dat gevaar bestaat dat deze worden beschadigd. Artikel 10, lid 1 (ged.) Een jeugdig persoon mag geen arbeid verrichten aan of in de nabijheid van machines of werktuigen welke gevaarlijk zijn vanwege hun bewegende delen. Artikel 22, lid 1 Een jeugdig persoon mag geen arbeid verrichten bestaande uit het vellen van bomen van zodanige afmetingen dat bij de val daarvan op een persoon gevaar bestaat voor ernstig letsel. Artikel 22, lid 2 Een jeugdig persoon mag geen arbeid verrichten bestaande uit het laden, lossen of verplaatsen van zware bomen, buizen, balken, heipalen, bouwsegmenten of andere omvangrijke en zware lasten, dan wel in het hierbij behulpzaam zijn, indien gevaar bestaat dat deze vocrwerpen daarbij gaan glijden, losschieten, rollen of andere niet onder controle te houden bewegingen gaan maken.

15 blz Landbouwveiligheidsbesluit (L.V.B.) en Veiligheidsbesluit voor fabrieken of werkplaatsen 1938 (V.B.F.) Artikel 10 L.V.B. en artikel 109 V.8.F. Indien het smeren, onderzoeken, herstellen of reinigen van een in beweging zijnd krachtwerktuig, werktuig of drijfwerk gevaar kan veroorzaken, moeten deze werkzaamheden bij stilstand daarvan geschieden, tenzij de aard der werkzaamheden dit niet toelaat, in welk geval het krachtwerktuig, werktuig of drijfwerk veilig bereikbaar moet zijn en het smeren, onderzoeken, herstellen of reinigen, met behulp van doelmatig gereedschap, zodanig moet geschieden, dat het zo min mogelijk gevaar oplevert. Artikel 23 L.V.B. en artikel 121 V.B.F. Indien bij het gebruik van werktuigen of gereedschap gevaar bestaat voor het afvliegen van vonken, splinters, schilfers of stof moeten deze werktuigen of dit gereedschap van zodanige inrichtingen zijn voorzien, dat het gevaar zoveel mogelijk wordt voorkomen, of moeten de arbeiders doeltreffend zijn beveiligd, inzonderheid tegen het gevaar voor oogverwondingen. Artikel 24 L.V.B. en Artikel 123 V.B.F. Krachtwerktuigen, drijfwerken, werktuigen, toestellen, gereedschappen en leidingen moeten in zodanige staat van onderhoud verkeren, dat zij daardoor geen gevaar kunnen veroorzaken. Artikel 48 L.V.B. en Artikel 148 V.B.F. Tegen het gevaar te worden getroffen door vallende of wegvliegende voorwerpen moeten doeltreffende maatregelen zijn getroffen en beschuttingen zijn aangebracht. Artikel 67 L.V.B. en Artikel 174 V.B.F. Op elk bedrijf behorende tot een onderneming van landbouw, tuinbouw, bosbouw, veehouderij of veenderij, de landbouwambachten daaronder begrepen, moeten doeltreffende middelen voor eerste hulp bij ongevallen aanwezig zijn. Zij moeten zodanig worden bewaard, dat zij tegen verontreiniging door stof of op andere wijze zijn beschut en dat te allen tijde er over kan worden beschikt. Deze bepaling is eveneens van toepassing op fabrieken of werkplaatsen waar drijfwerk of werktuigen door een krachtwerktuig in beweging worden gebracht, waar vaste, vloeibare of gasvormige stoffen, die bijtend, giftig of ontplofbaar zijn of een hoge temperatuur hebben, worden gebruikt, bereid of bewerkt of waar door de aard van het bedrijf verwondingen kunnen ontstaan of waar gevaar voor bedwelming bestaat. Artikel 68a, lid 1, L.V.B. Machines, trekkers, werktuigen, apparaten of installaties moeten zodanig geconstrueerd, ingericht, opgesteld of ondersteund zijn en zodanig onderhouden worden, dat zij bij het in werking zijn geen schadelijk of hinderlijk geluid dan wel andere schadelijke of hinderlijke trillingen veroorzaken, tenzij zulks onmogelijk is of in redelijkheid niet kan worden gevergd.

16 blz.16 Artikel 69, L.V.B. en Artikel 93 V.B.F. Het ontstaan en de verspreiding van schadelijke of hinderlijke dampen of gassen of van stof in een besloten ruimte, waar werknemers in verband met de eisen van de bedrijfsarbeid moeten verblijven, moeten zoveel mogelijk worden tegengegaan. Waar dit niet of niet in voldoende mate mogelijk is, moeten doeltreffende middelen zijn aangewend tot afvoer van die dampen of gassen of het stof uit de besloten ruimte. In gevallen, waar door de aard der werkzaamheden afvoer van die dampen of gassen of het stof niet of niet in voldoende mate mogelijk is, moet, ten tijde dat deze werkzaamheden worden verricht, het aantal werknemers, dat zich in de betreffende ruimte moet ophouden, zo klein mogelijk zijn. 8.5 Electrotechnisch Veiligheidsbesluit 1938 (E.V.B.) Artikel 11, lid 11 Voor handgereedschap met elektrische beweegkracht, waarvan de uitwendige metalen delen door een defect onder spanning kunnen komen te staan, moet gebruik zijn gemaakt van wissel- of draaistroom van ten hoogste 42 volt tussen de fasen onderling, waarbij in gevallen dat het stroomstelsel is geaard de spanning ten opzichte van de aarde evenmin meer dan 42 volt mag bedragen, dan wel van gelijkstroom van ten hoogste 110 volt tussen de polen.