GRAAD 11 AFRIKAANS VRAESTEL

Transcriptie

1 Bishops Afrikaans Departement JUNIE EKSAMEN GRAAD 11 AFRIKAANS VRAESTEL 1 JUNIE 2011 PUNTE: 80 TYD: 2 UUR Hierdie vraestel bestaan uit 10 bladsye Blaai om asseblief

2 2 INSTRUKSIES en INLIGTING: Lees die volgende instruksies / opdragte noukeurig deur voordat jy die vraestel beantwoord. Hierdie vraestel bestaan uit DRIE afdelings. LEESBEGRIP (30) OPSOMMING (10) TAAL (40) WOORD- EN SINSTRUKTURE (20) VISUELE GELETTERDHEID (20) Beantwoord alle vrae. Begin elke afdeling op n nuwe bladsy. Skryf netjies en leesbaar. EKSAMINATOR: D. Sudding MODERATOR: T. Hoefnagels

3 3 AFDELING A: LEESBEGRIP VRAAG 1: KOERANTARTIKEL Lees die onderstaande koerantartikel en beantwoord die vrae. WAAR DAAR N WIL IS, IS DAAR N WEG. Van vee-oppasser tot iemand met grade. 1. Maema Mmonwa het as n arm seun in n plakkerskamp naby Polokwane grootgeword. Daar het hy matriek aan die einde van 1993 geslaag. 2. Na matriek het hy drie maande lank soos die ander jong mans in die plakkerskamp sokker gespeel en vee opgepas. Hy was nie met dié lewe tevrede nie. Dit was baie frustrerend en ek is saam met my oom Pretoria toe om werk te soek. 3. Hy wou geld spaar om te studeer, maar dit was moeilik omdat hy net R220 vir twee weke se tuinwerk gekry het. Tog het hy met die eerste geld wat hy verdien het, sy eie plakkershut in die township gebou. Hy was baie trots daarop. 4. Tot 2001 het Maema verskillende soorte werkies gedoen. Hy was selfs vir n ruk werkloos. Hy het nooit moed opgegee nie en altyd probeer uitvind hoe om verder te studeer. Iemand in die plakkerskamp het hom aangemoedig om aansoek te doen vir n beurs by die Universiteit van die Witwatersrand (Wits). 5. Maema het die beurs gekry en in 2005 sy eerste graad voltooi. Hy het twee pryse gewen omdat hy die beste student én die beste navorser in die kursus was. Sy ambisie daarna was om sy kwalifikasies te verbeter. 6. Vandag is hy n geleerde en gerespekteerde man met n meestersgraad. Hy woon in Pretoria en werk as navorser by die Wetenskaplike Nywerheidsnavorsingsraad (WNNR). Hy is nou besig om aan sy doktorsgraad te werk. 7. Maema het ook sy jonger broer gemotiveer om te studeer. Vandag is hy n prokureur. My bejaarde ouers is bly dat hulle nog leef om ons sukses te sien, sê Maema. [Verwerk uit Beeld, 11 Julie 2008]

4 4 VRAE: 1.1 Kies die REGTE antwoord. Die titel Waar daar n wil is, is daar n weg beteken... A as jy hard werk, sal jy suksesvol wees. B as jy min werk, sal jy suksesvol wees. C om suksesvol te wees, moet jy baie geld hê. D om suksesvol te wees, moet jy in Pretoria werk. (1) 1.2 Gee EEN woord uit paragraaf 1 wat sê dat Maema nie ryk was nie. (1) 1.3 Watter werk doen Maema by die WNNR? (1) 1.4 Aan watter graad werk hy nou? (1) 1.5 Naby watter stad het hy grootgeword? (1) 1.6 Wat het Maema gedoen voordat hy gaan werk soek het? Noem TWEE dinge. (2) 1.7 Kies die REGTE antwoord. Maema wou geld spaar om... A sy broer te help. B vee te koop. C verder te studeer. D tuingoed te koop. (1) 1.8 Wie het Maema gehelp om tot in Pretoria te kom? (1) 1.9 Wat het Maema met die eerste geld wat hy verdien het, gedoen? (1) Het Maema altyd werk gehad? Sê Ja / Nee. (1) Motiveer jou antwoord in VRAAG deur EEN sin uit die teks aan te haal. (1) Het Maema vir sy studies aan Wits betaal? Sê Ja / Nee. (1) Watter EEN woord bewys jou antwoord in VRAAG ? (1) 1.12 Waarvoor het Maema twee pryse gekry? (2) Is Maema se jonger broer ook n geleerde man? Sê Ja / Nee. (1) Motiveer jou antwoord in VRAAG (1) 1.14 Watter EEN woord uit paragraaf 7 sê dat Maema se ouers nie meer jonk is nie. (1) [19]

5 5 VRAAG 2: STROKIESPRENT Lees die onderstaande strokiesprent en beantwoord die vrae. STROKIESPRENT - zits VRAE: 2.1 Hoekom gaap Zits in raampie 2? (1) 2.2 Kies die REGTE antwoord. Vir hoeveel uur uit n 24-uur-siklus is Pierce wakker? A 9 uur B 16 uur C 8 uur D 7 uur (1) 2.3 Waarom het hy oë op sy ooglede laat tatoeëer? (1) Dink jy Pierce se plan sal werk as hy bestuur? Sê Ja / Nee. (1) Motiveer jou antwoord in VRAAG (1) [5]

6 6 VRAAG 3: WEERKAART Lees die onderstaande weerkaart en beantwoord die vrae. WEERKAART Die Burger, 30 April Kies die KORREKTE antwoord. Watter plek lê heelbo links op die kaart? A Beaufort-Wes B Springbok C Oudtshoorn D Plettenbergbaai (1) 3.2 Hoe laat het die son op 1 Mei 2011 gesak? (1) 3.3 Wat was die maksimum temperatuur vir Clanwilliam? (1) 3.4 Wat was die verwagte windspoed by die lughawe? (1) 3.5 In watter TWEE dorpe was dit op 30 April 2011 die warmste? (2) [6] TOTAAL AFDELING A: 30

7 7 AFDELING B: OPSOMMING VRAAG 4: Die onderstaande leesstuk bevat redes waarom kraaie oorleef terwyl ander voëlsoorte uitsterf. Som die redes in SEWE VOLSINNE op. Skryf elke rede in n volsin neer. Jy mag nie meer as een sin oor elke feit skryf nie. Skryf jou sinne puntsgewys en onder mekaar van 1 tot 7 neer. Laat ʼn reël tussen die sinne oop. Jou opsomming mag nie langer as 70 woorde wees nie. Dui die getal woorde aan die einde van die opsomming aan. HOEKOM WORD KRAAIE MEER EN ANDER VOËLS MINDER? 1. Kraai se kind is n kanniedood soos min, al verander die klimaat of al word daar in hulle habitat gebou.vier uit die 105 kraaispesies wêreldwyd kom in Suid-Afrika voor. Drie is inheems en die vierde is n ingevoerde Indiese kraai. 2.. Menslike aktiwiteite skrik kraaie geensins af nie. Hulle is ook nie gepla deur die mens se uitbreiding na die kraai se natuurlike habitat nie. 3. Klimaatsveranderinge gaan ook nie die kraaie vreeslik beïnvloed nie, want hulle is geharde voëls wat hulle, amper soos skelms, aanpas by alle omstandighede. 4. Kraaie vreet enigiets: hulle sal slange, vlieënde miere, bosluise op beeste en hondekos met ewe veel smaak oppik. Daar is al kraaie gesien wat babavoëltjies uit n ander nes met een of twee happe afsluk. Vir n kraai is padkos anders as vir ons hulle eet alles wat langs die pad dood lê: dooie diere, platgetrapte paddas en kos wat mense langs die pad weggooi. Hulle is ook baie lief vir boere se landerye. Hulle pik mieliepitte van die stronk af en turksvye tussen die dorings is vir hulle poeding. 5. Kraainesse is ook seker die voëlwêreld se weergawe van n plakkerskamp en kan op enige plek gebou word: windpompe, telefoonpale en kragdrade. Hulle het nie bome en kranse nodig nie. Eskom voer gereeld n oorlog teen kraaie, want hulle hou van draad en versamel stukkies om hulle lendelam neste mee te versier. 6. Hulle is boonop beter aasvoëls as regte aasvoëls, want hulle is nie bang om langs besige paaie hulle goeie werk te doen nie: hulle pik karkasse skoon en voorkom dat siektes versprei. TOTAAL AFDELING B: 10

8 8 AFDELING C: TAAL VRAAG 5: WOORDSTRUKTURE Kyk na die volgende prent en beantwoord die vrae. Chill Ma, dit brand nie! Ons nuwe braaisous is heerlik en brand glad nie. 5.1 Gee n sinoniem vir die vetgedrukte woord. Ons baksous is heerlik. (1) 5.2 Vorm n samestelling van die woorde tussen hakies. Nando s het n heerlike (kind + maaltyd). (1) 5.3 Gee n afkorting vir die vetgedrukte woorde. My mond brand as gevolg van die warm sous. (1) 5.4 Gee n goeie Afrikaanse woord vir die vetgedrukte woord. Chill, Ma! Dit brand nie. (1) 5.5 Skryf die intensiewe vorm van die vetgedrukte woord. Die sous is soet. (1) Gee die meervoud van die vetgedrukte woord Gee die verkleinwoord van die vetgedrukte woord. Hulle maaltyd is goedkoop. (2) 5.7 Gebruik die vetgedrukte woord in n sin waar dit n ander betekenis het. Die sous brand glad nie jou mond nie. (1) Gee die vroulike vorm van die vetgedrukte woord Gee die manlike vorm van die vetgedrukte woord. Nando s gebruik n hoender as hulle embleem. (2)

9 9 5.9 Gee die korrekte vorm van die woord tussen hakies. Ons braaisous is (nuwe). (1) 5.10 Kies die korrekte voornaamwoord tussen hakies. Die seuntjie hou van ( hy / sy) Nando s maaltyd. Dit is vir ( hom / hy) heerlik. (2) 5.11 Kies die korrekte voorsetsel tussen hakies. Die ma luister (aan / na) haar seuntjie en koop vir hom Nando s. (1) 5.12 Kies die woord wat korrek gespel is. Die seuntjie wil (onmiddellik / onmiddelik / onmidellik) Nando s hê. (1) 5.13 Gee die korrekte trap van vergelyking van die woord tussen hakies. Die seuntjie wil (lief) die heerlike braaisous as die tradisionele braaisous proe. (1) 5.14 Kies die korrekte woord tussen hakies. Nando s is n maatskappy (wie / wat) geld maak uit die verkoop van kos. (1) 5.15 Voltooi die sin met die korrekte woorde. Die seuntjie is baie vaak. Sy ma sê: Jy moet vanaand saam met die hoenders! (1) 5.16 Skryf 44 in woorde. Die gesin-grootte hoender kos R44,95. (1) 5.17 Gee een woord vir die woorde tussen hakies. Die seuntjie wil graag (elke dag) Nando s eet. (1) [20]

10 10 VRAAG 6: SINSTRUKTURE Skryf die volgende sinne oor, maar begin soos aangedui: 1. Skryf in die Direkte Rede: Die Engelman sê dat hy baie na SA en Natalie verlang. Die Engelman sê: Ek... (2) 2. Skryf in die Verlede Tyd: Hy werk as huurmotorbestuurder in Londen om geld te maak. Hy... (1) 3. Skryf in die Toekemende Tyd: Natalie is in SA om haar mediese studies te voltooi. Natalie... (1) 4. Skryf in die Indirekte Rede: Die Engelman sê Natalie studeer Engels en is tans n Matie. Die Engelman sê dat... (2) 5. Skryf in die Lydende Vorm: Hy het eers geld gemaak vir sy eie verblyf as student. Geld... (2) 6. Verbind met die Voegwoorde tussen hakies: 6.1 Hy wil ingenieurswese studeer. Hy is n suurknol wat altyd by die huis bly. (derhalwe) (2) 6.2 Hy hou van lees en fliek. Sy hou van lees en fliek. (Sowel...as) (2) 6.3 Misdaad het toegeneem en die kinders het swaargekry. Die regering het mense afgedank. (omdat) (2) 7. Skryf in die ontkenning/negatief: Die student wou altyd graag n brugjaar gedoen het. Die student... (2) 8. Skryf in die Bedrywende Vorm: Die studente is deur die taxibestuurder n geleentheid gegee. Die taxibestuurder... (2) 9. Skryf in die Teenwoordige Tyd: Chris het in Dover aangekom. Chris (2) (20) TOTAAL AFDELING C: 40

11 11

12

13

14