Informatiebijeenkomst Trombosedienst. Welkom

Transcriptie

1 Informatiebijeenkomst Trombosedienst Welkom 07 februari 2013

2 Programma Algemene Inleiding Marianne van der Heijden, directeur Medische achtergrond informatie Lilian Hollander, doseerarts Van Bloedafname tot doseerkaart Beppie Oosterbaan, doseeradviseur Zelfmeten, iets voor mij? Corry van Tongerlo, zelfmeet/allround medewerker Toekomst, nieuwe middelen (NOAC s) Nathalie Péquériaux, medisch leider Medisch Vragenkwartiertje Sluiting

3 Algemene Inleiding Opgericht 9 april 1958 op initiatief van cardioloog Bernard Homan. Met ingang van 1 januari 2003 een zelfstandige stichting binnen het Jeroen Bosch Ziekenhuis.

4 Wat doen wij? Bloedafname voor huisartsen en specialisten Controle van het instellingsniveau van antistollingsmiddelen: - Acenocoumarol - Fenprocoumon/Marcoumar

5 Uw vertrouwde team Management Directeur Medisch Leider Unithoofd Medisch specialist Doseerartsen Binnendienst Doseeradviseurs Allround medewerkers secretariaat Medewerkers zelfmeet Medewerkers kwaliteit en automatisering Buitendienst Medewerkers Regionale Bloedafnamedienst Doseeradviseurs Allround medewerkers

6 Trombosedienst in cijfers Trombosedienst s Hertogenbosch e.o. Aantal mensen met antistollingsbehandeling: Aantal INR-bepalingen: Bloedafnames aan huis: Bloedafnames op de prikposten: Aantal mensen met zelfmeetapparatuur: 638 Alle trombosediensten in Nederland Aantal mensen met antistollingsbehandeling: Aantal INR-bepalingen: Aantal mensen met zelfmeetapparatuur

7 Uniek in de wereld Federatie Nederlandse Trombosediensten 59 trombosediensten in Nederland 2 trombosediensten in Spanje 1 trombosedienst op Curaçao

8 Kwaliteitscertificaat Laboratorium Klinische Chemie en Hematologie en de Stichting Trombosedienst e.o. van het Jeroen Bosch Ziekenhuis zijn geaccrediteerd door de CCKL

9 Medische achtergrondinformatie Lilian Hollander Doseerarts

10 Trombose Trombose Stolselvorming in de bloedvaten of in het hart

11 Samenstelling van het bloed Waterige vloeistof plasma Rode bloedcellen zuurstoftransport Witte bloedcellen afweer infecties Bloedplaatjes (trombocyten) bloedstolling

12 Samenstelling van het bloed Plasma suikers vetten eiwitten o.a. stollingseiwitten (factoren) hormonen vitamines witte bloedcellen bloedplaatjes rode bloedcellen

13

14 Vorming bloedplaatjesprop

15 Het stolsel is gevormd Eiwitnetwerk om de bloedplaatjesprop te verstevigen

16 Stollingseiwit Stollingseiwitten worden gemaakt in de lever met behulp van vitamine K

17 Vitamine K antagonisten (Coumarine) acenocoumarol en fenprocoumon (Marcoumar) belemmeren de werking van vitamine k de lever kan nu minder stollingseiwitten produceren minder kans op stolselvorming

18 Vitamine K en voedingsmiddelen Met name de groene groenten bevatten veel vitamine K

19 samenvattend Beschadiging van een bloedvat Er wordt een bloedplaatjesprop gevormd De stollingseiwitten in het bloed (gemaakt in de lever m.b.v. vitamine K) verstevigen de bloedplaatjesprop Het stolsel is gevormd, het defect gedicht, de bloeding gestelpt!

20 Bloeding en trombose

21 Stolselvorming waar en waardoor? In het hart door boezemfibrilleren (hartritmestoornis) of op een kunstklep In de slagaders door beschadiging van de vaatwand (aderverkalking!) In de aders (soms) door vertraagde bloedstroom

22 Atriumfibrilleren (boezemfibrilleren) Onschuldige ritmestoornis van het hart Onregelmatige hartslag Veranderde bloedstroom in boezems Kans op stolselvorming in de boezems!

23 Stolselvorming waar en waardoor? In het hart door boezemfibrilleren (hartritmestoornis) of op een kunstklep In de slagaders door beschadiging van de vaatwand (aderverkalking!) In de aders (soms) door vertraagde bloedstroom

24 Stolselvorming in slagaders Beschadiging van de vaatwand door Aderverkalking (roken!!!, hoge bloeddruk, hoog cholesterol, overgewicht) Vaatoperaties

25 Stolselvorming waar en waardoor? In het hart door boezemfibrilleren (hartritmestoornis) of op een kunstklep In de slagaders door beschadiging van de vaatwand (aderverkalking!) In de aders (soms) door vertraagde bloedstroom

26 Diep Veneuze Trombose (DVT)

27 Longembolie

28 Wanneer bloedverdunners? Preventie (voorkomen) Behandelen Acenocoumarol Fenprocoumon (Marcoumar) LMWH injecties (fraxiparine) + Acenocoumarol Fenprocoumon (Marcoumar)

29 Dosering varieert sterk per patiënt Acenocoumarol 1-10 tabletten per dag! Fenprocoumon ½ - 6 tabletten per dag!

30 Hoeveel tabletten? Hoe weten we hoeveel tabletten iemand nodig heeft? We meten de INR INR is een maat voor de stollingstijd van het bloed

31 Therapeutische waarde aantal Therapeutisch gebied INR 2-4 stolsels bloedingen INR

32 Streefgebieden INR 2.5 tot 3.5 boezemfibrilleren, trombosebeen, longembolie INR 3.0 tot 4.0 mechanische hartklepprothese, na vaatoperaties hartziekten

33 Doorgeschoten antistolling INR koorts ziekten diaree en/of braken andere medicijnen langdurige immobiliteit overmatig alcoholgebruik te weinig groene groenten, een vetarm dieet slechte leverfunctie (ernstige leverontsteking)

34 Tekort antistolling INR vergeten van de tabletten!!! uitbraken van de tabletten andere medicijnen multivitamines waar vitamine K in zit (let op wat u bij de drogist koopt!) patiënt wordt actiever!

35

36 Van bloedafname tot doseerkaart Beppie Oosterbaan Doseeradviseur

37 De ochtend Binnendienst: Telefoon beantwoorden Bloedafname Administratieve verwerking zoals: ofaxen van de apotheek onieuwe aanmeldingen Buitendienst: Bloedafname Verzamelen van (medische) gegevens van de patiënt

38 De binnendienst Applicaties (Hulpprogramma s) TDAS (regulier) Porta Vita (zelfmanagement, NPT) Hoeveel tabletten moet ik innemen? Ik krijg een ingreep, moet ik stoppen?

39 De buitendienst Wekelijks 100 routes Prikposten Tehuizen Huisbezoeken Verdeeld over vijf werkdagen Door 45 medewerkers

40 Routeplanning digitaal

41 De prikpost Wachtruimte Prikruimte

42 Bloedafname aan huis

43 Wat moeten wij weten? Afwezigheid (bijv. vakantie of opname) Medicijnveranderingen Ingrepen zoals tandarts of operaties Ziekte zoals koorts/ braken/ diarree Verandering leefomstandigheid (bijv. bedrust) Bloedingen Vergeten van tabletten Opname gehad? Dan formulier antistolling meegeven! Indien geen kaart ontvangen: na 2 dagen bellen, niet op zaterdag! Digitaal via Doseerkaart Online

44 Het patiëntenstrookje heel belangrijk!

45 (her)aanmeldingsformulier Bij ontslag uit ziekenhuis Bij eerstvolgende controle aan trombosedienst geven

46 Het laboratorium Gemiddeld 425 INR bepalingen per dag

47 Laboratoriumproces geautomatiseerd

48 Gegevens vastleggen Scannen van de patiëntenstrookjes

49 Verwerken van (medische) bijzonderheden

50 Doseerscherm: doseren op maat

51 Samenvatting Binnendienst Buitendienst Overdracht Labuitslagen Doseren

52 Zelfmeten, iets voor mij? Corry van Tongerlo Zelfmeet/allround medewerker

53 Zelfmanagement

54 Algemene informatie Totaal aantal cliënten bij TD in 2012: Zelfmanagement door gebruik van Coaguchek: % van de zelfmetende cliënten doseert ook zelf.

55 aantal Leeftijd verdeling zelfmetende cliënten Reeks leeftijd

56 Voordelen Vrijheid: Niet afhankelijk van een prikpost INR meten op zelfgewenste plaats en tijdstip Zelfstandigheid: Meer inzicht in eigen INR waarde Desgewenst leren zelf de hoeveelheid tabletten bepalen Bewustwording van goede inname van tabletten Beter inzicht in reactie van lichaam/geest op antistolling Controle bij de trombosedienst afgestemd op de agenda van de cliënt

57 Beperkingen Cliënten met erg trillende handen Cliënten met een ernstige visuele beperking Mogelijke oplossing: meten/doseren door partner

58 Vakantie of werk in het buitenland Geen contact met buitenlandse medische dienst. Bepalen van INR kan gewoon doorgaan. Altijd contact mogelijkheden met eigen TD. De trombosedienst bewaakt en behoudt controle Het gemak voor de cliënt!!!!!

59 Voorwaarden Richtlijnen van de FNT: Langdurig gebruik van antistollingsmiddelen Twee keer achter elkaar een uitslag binnen de therapeutische range Verschil INR tussen zelfmeetapparaat en bepaling op laboratorium maximaal 20%

60 Ook voor kinderen Voorwaarde is dat de bepaling betrouwbaar wordt uitgevoerd door het kind na een training. Kinderen trainen altijd bij de trombosedienst, niet via e-learning Een ouder/verzorger kan de bepaling aanleren en uitvoeren bij het kind. Doseren tot 18 jaar door de doseerarts (trombosedienst), daarna door een kind/ouder/verzorger na een gevolgde training.

61 Dubbelprikken Als een cliënt aan voorwaarden voor zelfmeten voldoet, volgt het zgn. DUBBELPRIKKEN : 1x INR bepalen door middel van bloedafname uit de arm. 2x INR bepalen met bloedafname via een vingerprik op de Coaguchek

62 Training zelfmeten Bij de trombosedienst, in het Jeroen Bosch Ziekenhuis Twee trainingen van 1.5 uur op een ochtend, met een week ertussen Groepstraining, 4 à 5 personen Thuis via e-learning

63 Zelfmeettraining Algemene informatie Uitleg van zelfmeetapparaat Instellen van zelfmeetapparaat Correct uitvoeren van vingerprik Oefenperiode thuis 2 trainings momenten Uitleg digitaallogboek

64 Zelfmeet training door e-learning Eerste afspraak: Coaguchek ophalen. Inlogcode voor de e-learning module. Oefenstrips. Cliënt heeft 2 weken tijd om de training thuis op de computer te volgen en te oefenen met het bepalen van de INR Tweede afspraak: Toetsing van het zelfmeten van de INR Uitleg van het digitaallogboek

65 Training zelfdoseren Cursus van 2 uur op één ochtend Beknopte uitleg over aantal ziektebeelden Uitleg van instructie map Uitleg over gebruik van tabletten Uitleg over hoeveelheid tabletten Hoe doseringen te berekenen Uitleg over gebruik van digitaallogboek m.b.t. doseerschema

66 Certificaat Zelfmeten/Zelfdoseren Beoordeling na 3 maanden zelfmeten/zelfdoseren: Goed uitvoeren van de vingerprik. Goed uitvoeren van de INR meting. Stripgebruik. Betrouwbaarheid. Dosering goed berekenen. Behandelaar krijgt altijd bericht.

67 Controle afspraak Het eerste jaar 1x per 3 maanden, daarna 1x per 6 maanden Controle moment: Altijd in overleg met cliënt. Afspraken van ½ uur. Controle afspraken: Dinsdag-, woensdag- en donderdagochtend Maandag- en dinsdagmiddag Avond spreekuur: 2x per maand, op dinsdag

68 Waarom de controle Uitlezen van alle INR-uitslagen uit het geheugen van zelfmeet apparaat. INR meting door cliënt op eigen apparaat. INR meting door medewerker op het referentieapparaat Verschil tussen beide metingen mag niet groter zijn dan 15%. Verstrekken/aanvullen van nieuwe strips en priknaaldjes. Bespreken van eventuele vragen.

69 Digitaal verwerken INR Doorgeven via Toegang met gebruikersnaam en wachtwoord. Werkt via internet: is daardoor overal te gebruiken. Uitleg hierover bij training. Duidelijke handleiding.

70 Interesse? Neem een voorlichtingsbrief mee Vul de antwoordstrook in Lever deze in bij de trombosedienst

71 Toekomst, nieuwe middelen Nathalie Péquériaux Medisch Leider

72 Nieuwe orale anticoagulantia (NOAC s) Geregistreerd: Dabigatran : Pradaxa van de firma Boehringer Ingelheim Rivoraxaban: Xarelto van de firma Bayer Nog niet geregistreerd: Apixaban: Eliquis van de firma Pfizer and Bristol-Myers Squibb

73 Registratie voor: Geregistreerd voor atrium fibrilleren, ook vergoed sinds december 2012 Grote gerandomiseerde studies Behandeling even effectief Minder (ernstige) bloedingcomplicaties (Rivoraxaban is ook geregistreerd voor acute diep veneuze trombose: effectiviteit en veiligheid gelijk aan de VKA) Geen laboratorium controle noodzakelijk dus geen controle bij de trombosedienst

74 Maar Niet getest bij de (kwetsbare) ouderen Geen antidotum beschikbaar Laboratorium test in ontwikkeling Therapietrouw

75 Vanuit de Ministerie van Volksgezondheid en de beroepsgroepen: Geleidelijke en veilige introductie van de NOAC s Protocollen bij Bloedingcomplicaties Acute en electieve ingrepen Laboratoriumtesten

76 Medische vragen?

77 Dank voor uw aandacht Marianne van der Heijden Beppie Oosterbaan Corry van Tongerlo Lilian Hollander Nathalie Péquériaux Anke van Dijk (Roche Diagnostics) En overige medewerkers trombosedienst