Duurzame koppelingen tussen kunstwerken, archieven en publicaties. 02/12/2016 Bert Lemmens Alina Saenko

Transcriptie

1 Duurzame koppelingen tussen kunstwerken, archieven en publicaties 02/12/2016 Bert Lemmens Alina Saenko

2 Programma 10:00 10:30: Persistente URI s Duurzame Koppelingen 10:30 12:30: Pilootprojecten Externe platformen over kunstwerken 12:30 13:00: Lunch 13:00 14:30: Pilootprojecten Andere collecties 14:30 15:30: Best Practice Gids

3 Voorstellingsronde Wie bent U? Gebruikt U persistente URI s? In welk pilootproject bent U betrokken?

4 Persistente URI s Wat? Waarom? Hoe?

5 Namen domain identifier Lemmens Bert

6 Namen domain identifier Wouters Rik

10 Nummers domain identifier RKDartists 85676

11

12

13 Nummers domein identifier KMSKA 2062

14 URIs domein identifier ection/ 2062

15 Persistent? domein identifier ection/ 2062

16 Persistent (<Lat.) bn. volhardend; aanhoudend; blijvend moeilijk afbreekbaar (scheikunde) onveranderlijk (ICT)

17 #1. Linkrot

18 #2. Verrijking > eenvoudiger registratie

19 #3. Claim authoriteit > betrouwbare bron

20 Hoe maak in URI s persistent? opnemen in beleid/strategie van de beheerder > engagement! samenstellen volgens vaste regels > leesbaar herkenbaar gebruik een eenvoudige en heldere structuur > makkelijk te implementeren

21 Hoe maak in URI s persistent?

22 Hoe maak in URI s persistent in de erfgoedsector? Gebruik een standaard formaat voor persistente URI s. Maak onderscheid tussen het ding en informatie over het ding (data en beelden). Maak URI s voor dingen en informatie in je eigen collectie zodat anderen naar u duurzaam kunnen verwijzen (ook al heb je zelf nog niks gepubliceerd). Hergebruik bestaande URI s voor dingen en informatie die door andere collecties wordt beheerd. Maak persistente URI s resolvable op het web.

23 #1. Standaardformaat [domein]/ verplicht [type object]/ optioneel [type document]/ optioneel [identificatienummer]/ verplicht [parameter] optioneel

24 #2. Ding <> Informatie Ding = reallife objecten Informatie: data en beelden over die objecten DING (real life) KMSKA:2062 DATA BEELD (TMS record) KMSKA:45 (beeldenserver) KMSKA:34.tiff

25 #3. Eigen collectie > eigen puri s Ding = reallife objecten Informatie: data en beelden over die objecten OBJECT id/ 2062 DATA data/ 45 BEELD representation/ 34

26 #4. Externe informatie > hergebruik puri s OBJECT Ding = reallife objecten Informatie: data en beelden over die objecten id/ 2062 DATA wiki/ Q DATA data/ 45 BEELD id/ 34 BEELD id/

27 #5. Maar puri s resolvable

28 Resolver API DAM systeem API collectiebeheersysteem L) TM (H UR L UR M HT L( L) URL(HTML) Online catalogus I pur mobiele apps puri Resolver Wikidata pu RI KIK Balat

29 Data uitgever management resolver ITverantwoordelijke data uitgever machine applicatie

30

31 Duurzame Koppelingen Voortraject Doelstellingen Pilots

32 Voortraject 2012 Doorlichting VKC Online 2013 Persistente Identificatie 2014 Hoe wordt ik datauitgever? 2014 Eventbased objectbeschrijving 2015 LOD via Wikidata 2016? museum puri s operationaliseren links naar andere sectoren (archief, bibliotheek, av, onderzoek, etc)

33 #1 Bruggen slagen tussen musea, archieven, bibliotheken, etc. Bibliotheek: KU Leuven Archief: Authority: AHKB RKDartist Kunst: KMSKA Beeldbank: Databank: LUKAS WIKIDATA

34 #2 Toetsing puri s in andere domeinen

35 #3 Best practice voor puri s in de erfgoedsector

36 10 Pilots PP 1.1 KMSKA & ANET Interne Bibliotheek PP 2.1 KIK Digital Assets PP 2.2 VIAA Digital Assets PP 2.3 LUKAS Digital Assets PP 3 BAM Personen PP 4.1 KMSKA & Archiefbank VL Intern Archief PP 4.2 AHKB & Archiefbank VL Extern Archief PP 5.1 KU Leuven (LIBIS) Externe bibliotheek PP 5.2 Cultuurconnect Externe bibliotheek PP 6.1 UGent Digital Humanities

37

38 Pilootproject : Vlaamse Kunstcollectie Online catalogus ( ) VKC = Online catalogus + Thematische websites met data over en beelden van kunstwerken uit CVG, KMSKA, MSKGent, Groeningemuseum Collectie Vlaamse Gemeenschap KMSKA MSKGent Groeninge museum VKC online catalogus

39 Databank Kunst Beeldbank Deel 1. Externe platformen met data en beelden over erfgoedobjecten

40 Pilootproject : Vlaamse Kunstcollectie Online catalogus ( ) Project: geen directe link naar de oorspronkelijke bron (werken met exports) verouderde data op verschillende websites kunnen persistente URI s de oplossing zijn? : standaard formaat onderscheid tussen het ding en informatie over het ding (data en beelden) Maak URI s voor dingen en informatie in je eigen collectie Hergebruik bestaande URI s Beheer een Tool (Resolver) Resultaten: niveau 1: workpids (voor kunstwerken): niveau 2: datapids en representationpids (voor verschillende data en beelden): voor personen en objectnamen bestaande puri s hergebruikt (VIAF, RKD, AAT) data en puri s gepubliceerd als LOD op Wikidata (! in pilootprojecten gebruikt!):

41 Pilootproject : Vlaamse Kunstcollectie Online catalogus ( ) Next steps: PIDs verspreiden (2016) Datahub + API + Persistente workpids PIDs opnemen in ADLIB en TMS Beste VKC Datahub, wat kan u me vertellen over het kunstwerk met de persistente workpid n/work/id/1907h? Ik heb hier een LIDO xml record voor u met alle gevraagde metadata over n/work/id/1907h! and they lived happily ever after... VKC Datahub + API

42 Pilootproject: Lukasweb Kunstmusea Project: Beelden en data over kunstwerken uit Vlaamse collecties, maar geen duurzame links naar beelden en geen koppeling naar bron (musea) Linkrot (voorbeeld: chermencultuurgoederen/topstukkenlijst/portretvanmargaretavaneyck) Resultaten: Persistente URI s voor data en beelden van Lukas geactiveerd (Resolver): Lukas datapids: Lukas representationpids:

43 Pilootproject: Lukasweb Kunstmusea Resultaten: Lukas duurzaam gelinkt aan kunstwerken (workpids opgenomen in het collectiebeheersysteem) 8586 werken voorzien van puri (KMSKA, Groeningemuseum, MSKGent, CVG, MuZEE, MHKA) (vb. ) update van objectnummers en titels (dankzij Wikidata) 889 nog te kuisen via musea VKC gebruikt datapids van Lukas voor nieuwe website rond Abstract Modernisme Musea kunnen lijsten van persistente LukasPIDs naar data en beelden krijgen voor hun kunstwerken om dit te kunnen opvolgen De workpids kunnen nu ook gebruikt worden in communicatie met vb. een fotograaf (fouten bij bestandsnamen 0000.GRO0162.I of 0000GRO0162I of 0000GRO0162I of 0000_GRO0162_I)

44 Pilootproject: Lukasweb Kunstmusea Next steps: Acces denied beelden aanpakken: entation/ > Oplossing momenteel in bespreking: Lukas beelden vrijgeven in voldoende kwaliteit om op de scherm te kunnen zien via puri s. Beheer: vervulling van je taak als betrouwbare bron > bij elke website update dient er een update op niveau van de resolver ook te gebeuren. Data manager Niveau 2 vervolledigen: alle andere datapids en representationpids activeren via de Resolver (niet enkel voor de partners uit vorige projecten)

45 Pilootproject: KIK Groeningemuseum KMSKA Project: data, beelden en archiefbeelden over kunstwerken uit Belgische kunstcollecties via BALaT + persistente URI s naar records geen link naar de oorspronkelijke collectie, verouderde data > persistente URI s als oplossing? Resultaten: datapids van musea opgenomen in Adlib van het KIK: Groeningemuseum (482 records) KMSKA (4241 records?) inventarisnummers opgeschoond! datapids naar musea zijn nu ook gepubliceerd via BALaT > publiek wordt doorverwezen (duurzaam) een leuk stapje verder: dankzij workpids heeft het KIK een koppeling gelegd naar Wikidata en KIKURI s bij de records opgenomen > Wikidata als cluster van verschillende datapids over 1 kunstwerk:

46 Pilootproject: KIK Groeningemuseum KMSKA Next steps: Titels update? Voorlopig enkel datapids opgenomen: dus zichzelf enkel aan de online records gelinkt en niet naar de kunstwerken zelf (zonder workpids > moeilijk voor de toekomst om Datahub aan te spreken en deel van LOD verhaal zijn) WorkPIDs documenteren in Adlib KIK (welke veld?) VKC online catalogus: ook links naat BALaT opnemen (kan dankzij workpids)

47 Pilootproject: VIAA SMAK M HKA Project: Digitalisering van analoog audio en video materiaal = digitale representaties van kunstwerken Probleem: geen link met oorspronkelijke werken (reden: banden digitaliseren waarop geen metadata staat over welke kunstwerken dat het exact gaat) >> link nu al nodig voor interne werking en communicatie! Resultaten: Restenrende resolvers voor SMAK en M HKA actief! (voorgaande traject) workpids van kunstwerken van SMAK en M HKA in het MAM systeem van VIAA > duurzame koppeling Onderzoek naar mogelijke oplossing voor puri s voor publicaties (interviews bij BNF, SURFsara, UGent Bib, VICTOR etc) Next Steps: Workflows uitwerken! Persistente URI s voor data en beelden van VIAA activeren

48 Pilootproject: Digital Humanities UGent Project: PhD onderzoekers Kunstwetenschappen creeren hun eigen databanken met data over verschillende kunstwerken Ze zoeken naar data in verschillende bronnen online (vaak KIK als beginpunt) Vraag: Hoe vinden onderzoeker, musea en externe platformen elkaar op het web als ze kennis hebben over dezelfde kunstwerk? > workpid UGent onderzoeker Stefan Huygebaert: Visual idea(l)s of law and justice: An iconological study of Belgian nineteenthcentury legal imagery Project met potentieel, maar niet voldoende tijd in de planning van de onderzoeker en nog niet genoeg data voor een volwaardig project. Oorspronkelijke acties: workpids van kunstwerken in FMP import van data uit Wikidata nieuwe data over iconografie toevoegen in Wikidata

49 Pilootproject: Digital Humanities UGent Resultaten: Geholpen met FMP

50 Pilootproject: Digital Humanities UGent

51 Pilootproject: Digital Humanities UGent

52 Pilootproject: Digital Humanities UGent Resultaten: Voor 1 kunstwerk PIDs opgenomen in FMP workpid: datapid: datapid:

53 Pilootproject: Digital Humanities UGent Resultaten: Voor 1 kunstwerk PIDs opgenomen in FMP workpid: datapid: datapid: Link naar een beeld? > via workpid

54 Pilootproject: Digital Humanities UGent Next Steps: Hoe kunnen musea beter onderzoekers bereiken via externe platformen? Hoe kunnen onderzoekers data automatisch binnenhalen (van het KIK, van musea, van wikidata)? Hoe databanken van onderzoekers duurzaam maken? Hoe extra data (vb. iconografie) laten doorstromen naar musea?

55 Deel 1. Conclusies pilootprojecten Kunstcollecties + Externe platformen : Vraag vanuit musea: Hoe duurzame koppelingen met externe platformen opvolgen? > Geef aan externe partners meteen workpids mee! Vraag vanuit musea: Er worden heel regelmatig nieuwe beelden gemaakt, zowel van de oude collectie als van nieuwe aanwinsten. Hoe kunnen we vlot de link leggen met Lukas wanneer deze beelden gemaakt zijn? > Communiceer met je externe partners mbv workpids

56 Deel 1. Conclusies pilootprojecten Kunstcollecties + Externe platformen : Musea: denk in twee niveau s: 1. Identificieer reallife objecten met workpids op het moment van registratie in je systeem ongeacht publicatie online + geef die meteen mee aan je partners (zoals objectnummers) 2. Data en beelden identificeren (via de Resolver) kan ook later, als je echt dingen aan het publiceren bent (of activeer ze en verwijs voorlopig door naar externe databanken) Externe platformen: Hergebruik bestaande workpids = link jezelf aan reallife objecten Iedereen: beheer van de resolver! >> workflows nodig!

57 Deel 1. Conclusies pilootprojecten Kunstcollecties + Externe platformen : Vraag vanuit externe platformen: wat doen we met kunstwerken die nog niet met een workpid geïdentificeerd zijn? > Sector? Wie kan een dienst aanleveren om objecten te identificeren als de eigenaar dit niet kan/wil? Wie is authority voor kunstwerken waarvan de eigenaar geen authority kan zijn? Grote externe databank? CONA van Getty (moeilijk) Wikidata (haalbaar, maar crowdsourced) Of toch binnen sector houden? Vlaamse Overheid? Provincies? Andere overkoepelende databanken?

58 Bibliotheek Kunst Archief Authority Deel 2. Andere collecties: kunst, archieven en bibliotheken

59 Pilootproject rond personen: Kunstenpunt databank (>naar 2017) Project: Databank van kunstenaars Kunstwerken van kunstenaars in hun CV s opnemen: linken met Wikidatarecord van de kunstenaar met zijn kunstwerken op Wikidata en zo ook met SMAK: Resultaat: Interesse maar geen budget om ontwikkelingen rond Wikidata API te doen dit jaar. Wordt opgenomen in project 2017 rond Levend Erfgoed documenteren via Wikidata

60 Pilootproject: Kunstwerken en publicaties Ooit al een poging voor MSKGent om een link te leggen tussen CaGeWeb (UGent catalogus voor publicaties) en Museuminzicht: > nood aan puri s!

61 Pilootproject: KMSKA ANET Archiefbank Vlaanderen Project: Eigen collecties (kunst, publicaties en archieven) aan elkaar duurzaam linken mbv persistente URI s: TMS: voor kunstwerken Brocade (Anet): voor publicaties en archieven + puri s

62 Pilootproject: KMSKA ANET Archiefbank Vlaanderen Resultaat: Deel 1: Kunstwerken + Publicaties: Koppeling uitgevoerd tussen records in TMS en records in Brocade mbv persistente URI s workpids en datapids van 6723 kunstwerken zullen opgenomen worden in Brocade datapids zullen zichtbaar zijn voor de gebruikers > demo Koppeling terug vanuit TMS: queries naar record van publicaties in Brocade Next Steps: Online publiceren Betere koppeling vanuit TMS Meerluiken oplossing Workflows uitschrijven

63 Pilootproject: KMSKA ANET Archiefbank Vlaanderen Resultaat: Deel 2: Kunstwerken + Archief: 2.1 Archief van het museum (restauratiedossiers): In Brocade als reeks opgenomen en beschrijvingen online toegankelijk gemaakt via persistente URI s

64 Pilootproject: KMSKA ANET Archiefbank Vlaanderen Resultaat: Deel 2: Kunstwerken + Archief: 2.1 Archief van het museum (restauratiedossiers): Link bij kunstwerken in TMS naar Brocade Link met beelden in TMS (mediamodule)

65 Pilootproject: KMSKA ANET Archiefbank Vlaanderen Resultaat: Deel 2: Kunstwerken + Archief: 2.1 Archief van het museum (restauratiedossiers): Procedures uitgeschreven

66 Pilootproject: KMSKA ANET Archiefbank Vlaanderen Resultaat: Deel 2: Kunstwerken + Archief: 2.2 Archieven van kunstenaars: In Brocade als reeks opgenomen en beschrijvingen online toegankelijk gemaakt via persistente URI s ad:kmska:169 Ook op Archiefbank Vlaanderen gepubliceerd via persistente URI s (nieuw!) + verwijzing terug naar Brocade puri Next steps: Verder restauratiedossiers beschrijven Betere plekken voor links in TMS voorzien Links tussen archieven en kunstwerken beter zichtbaar maken (nieuwe website?)

67 Pilootproject: KU Leuven LIBIS MSKGent Project: Is het mogelijk om een kunstcollectie duurzaam te koppelen aan een externe bibliotheek mbv persistente URI s? Universiteitsbibliotheek van KU Leuven: Test 1: Koppelingen leggen tussen publicaties van de universiteitsbibliotheek van KU Leuven en kunstwerken a.d.h.v. de titel van een kunstwerk of de naam van een kunstenaar Test 2: Koppelingen leggen tussen publicaties van de universiteitsbibliotheek van KU Leuven en kunstwerken van MSKGent a.d.h.v. een bibliografielijst aangeleverd door het museum Test 3: Koppelingen leggen a.d.h.v. een bibliografielijst aangeleverd door afdeling Kunstwetenschappen KU Leuven

68 Pilootproject: KU Leuven LIBIS MSKGent Resultaten Test 1: Koppelingen leggen tussen publicaties van de universiteitsbibliotheek van KU Leuven en kunstwerken a.d.h.v. de titel van een kunstwerk of de naam van een kunstenaar Data uit Wikidata binnengehaald Matching heeft weinig goede resultaten gegeven: Verschillende manieren van noteren van titels en namen (> nood aan puri s?) Publicaties worden vaak niet zo diepgaand beschreven (geen vermelding van kunstwerken) Een voorbeeld van verrijking voor relevante collectie van glasdia s: TENT:32LIBIS_ALMA_DS

69 Pilootproject: KU Leuven LIBIS MSKGent Resultaten Test 2: Koppelingen leggen tussen publicaties van de universiteitsbibliotheek van KU Leuven en kunstwerken van MSKGent a.d.h.v. een bibliografielijst aangeleverd door het museum Nood aan voorbereidend werk om records van het MSKGent te kunnen matchen aan records van KU Leuven Matching heeft weinig goede resultaten gegeven: Titels en namen worden op verschillende manieren genoteerd (> nood aan puri s?)

70 Pilootproject: KU Leuven LIBIS MSKGent Resultaten Test 3: Koppelingen leggen a.d.h.v. een bibliografielijst aangeleverd door afdeling Kunstwetenschappen KU Leuven Lijsten worden adhoc aangemaakt en zijn vaak niet gestandaardiseerd Onderzoekers kijken vaker naar andere populaire bronnen voor publicaties: Oxford Art Online of RKDartists > kans voor musea! Onderzoekers zouden publicatie van bibliografielijsten per kunstwerk vanuit musea zeer appreciëren > kans voor musea!

71 Pilootproject: KU Leuven LIBIS MSKGent Resultaten Wel veel betere resultaten als je met kunstenaar probeert te matchen (en niet met een kunstwerk) en gebruik maakt van puri s van externe authorities werkt: vb VIAF (naamsvarianten > geen probleem) BONUS: VIAF heeft de titels van kunstwerken al via Wikidata bij kunstenaars opgenomen (kunstwerken die net begin dit jaar een record op Wikidata in ons project hebben gekregen): > zo kunnen anderen die titels al meenemen

72 Pilootproject: AHKB Archiefbank Vlaanderen MSKGent Project: AHKB: archieven en documentatie van kunstenaars Verouderd systeem Hoe voorzien we archieven van kunstenaars met persistente URI s? Hoe kunnen we archieven duurzaam linken aan kunstcollecties? Resultaten: Persistente URI s voor archieven? > Meer fiches op Archiefbank Vlaanderen + puri s voor die archieven:

73 Pilootproject: AHKB Archiefbank Vlaanderen MSKGent Resultaten: Koppeling naar kunstcollecties? Volledige fichebak > Excel Nood aan puri s! > uittesten: automatisch VIAF ID s toekennen aan personen in Open refine Link gelegd naar kunstenaars uit een kunstcollectie: MSKGent 176 kunstenaars!

74 Pilootproject: AHKB Archiefbank Vlaanderen MSKGent Resultaten: Koppeling naar kunstcollecties? Waar de koppeling nu al publiceren? Test via Wikidata: kunnen we in wikipedia pagina van James Ensor een verwijzing opnemen naar die archieven? > ja! dankzij puri s

75 Pilootproject: Cultuurconnect Kunstmusea Project: Cultuurconnect > Databank van alle publicaties in openbare bibliotheken in Vlaanderen Data is doorzoekbaar en herbruikbaar online en via een API: Doel: Bibliotheekitems (Cultuurconnect) en museumstukken (Wikidata) koppelen Bezoekers van bibliotheek naar het museum leiden? Bezoekers van museum naar het bibliotheek leiden? Doel: Protocol voor Cultuurconnect puri s. Case studies ander bibliotheekcatalogi Uitwerken puri strategie

76 Pilootproject: Cultuurconnect Kunstmusea Wikidata:Jordaens Cultuurconnect:Jordaens

77 Pilootproject: Cultuurconnect Kunstmusea Resultaten DEMO: niet klaar use case 1: museumbibliografieen matchen (string) met cultuurconnect use case 2: kunstenaars matchen (VIAF ID) met cultuurconnect Protocol voor Cultuurconnect puri s Interviews bij BNF, SURFsara, UGent Bib, VICTOR... puri strategie > afstemmen op CC diensten en projecten > 2017 Next steps: Overleg Cultuurconnect en PACKED over acties rond puri strategie

78 Deel 2. Conclusies pilootprojecten Andere collecties : Maak URI s voor dingen en informatie in je eigen collectie zodat anderen naar u duurzaam kunnen verwijzen (ook al heb je zelf nog niks gepubliceerd) Hergebruik bestaande URI s voor dingen en informatie die door andere collecties wordt beheerd. Opmerkelijk: instellingen hebben gebruik gemaakt van een externe authority VIAF en haar puri s tussen elkaar links te vinden voor materialen over specifieke personen > Message: wordt ook een authority voor dingen die je beheert, dan zullen mensen en kennis via u elkaar op het web vinden!

79

80 Best Practice Gids Inhoud Stappenplan Next Steps

81 Persistente URI s voor cultureel erfgoedcollecties. Best Practice Gids. v0.1 Wat zijn persistente URI s? Waarom heb je persistente URI s nodig? Hoe ziet een persistente URI er uit? Use cases: CVG, VKC en CAHFmusea Rijksmuseum Amsterdam Bibliothèque Nationale de France Universiteitsbibliotheek UGent Bibliotheek KULeuven Nationaal Archief Nederland Archiefbank Vlaanderen AMSABISG LUKAS Art in Flanders KIKIRPA DAMS Stad Antwerpen Wikidata Stappenplan

82 Stappenplan Neem persistente URI s op in je informatiebeleid. Bepaal welke dingen en informatie een persistente URI krijgen. Bepaal de vorm van de persistente URI en de resolver technologie. Bepaal wie verantwoordelijk is voor de persistente URI s. Documenteer je beleid en strategie in een informatieplan. Maak een lijst met alle persistente URI s en hun koppelingen. Documenteer alle persistente URI s in collectiebeheersystemen. Activeer alle persistente URI s mbv een resolver service. Verspreid alle persistente URI s via eigen en externe webplatformen. Verspreid persistente URI s via de eigen collectieprocessen.

83 Eindredactie V versie Packed V0.2 december 2016 januari 2017 feedback projectpartners V0.3 januari 2017 aanpassingen Packed V1.0 februari 2017 publicatie finale versie

84 Next Steps? Best Practice: Febr 2017: publicatie projecten en richtlijnen op CEST FebrAug 2017: ondersteuning bij toepassing Best Practice Gids en puri s (via PACKED loketvragen) SepDec 2017: feedback (Wat heb je kunnen doen? Waar kunnen wij nog mee helpen? Wat zijn de volgende stappen) Disseminatie 16 Dec 2016 Studiedag Duurzaam Digitaliseren 8 Dec 2016 Afstemming met VICTOR Standaard voor puri s in Vlaanderen 2017: PACKED Workshops rond persistente URI s en cleaning/verrijking van data Ondersteuning 2017 Implementatie velden voor PIDs in Adlib en TMS ondersteuning/verdere ontwikkeling Resolver

85 Bedankt!