Aanbiedingsformulier BESLUITEN. Korte overwegingen. Error: Reference source not found Error: Reference source not found BoWo

Transcriptie

1 Nr: Dienst: Error: Reference source not found Error: Reference source not found BoWo Aanbiedingsformulier Kwaaitaal/Mantavloeren, Stimuleringsregeling Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten Onderwerp Kwaaitaal/Mantavloeren, Stimuleringsregeling Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten In te vullen door Bestuurssecretariaat Ontwerper Parafanten Directeuren Portefeuilleh. B&W Nr: / Dienst : BoWo BoWo ROWV Agenda Sector : Wonen Openbaar: ja Naam : M. van Duijn R.V nr: Tst.nr : 5865 Commissie: Datum : BESLUITEN Behoudens advies van de commissie ROWV 1. Een stimulerende houding omtrent Kwaaitaal/Mantavloeren aan te nemen; 2. Het budget van ƒ ,-- ( ,04) beschikbaar gesteld via de programmalijn Wonen, onderdeel duurzaam onderhoud bestaande woningvoorraad uit het jaarplan grotestedenbeleid (GSB) 2002 en een budget van ad.ƒ ,-- ( ,10) uit het complex voorzieningen Sociale Huurwoningen van het grondbedrijf te reserveren voor het herstellen van Kwaaitaal/Mantavloeren; 3. Dit budget van ƒ ,-- ( ,15) in de SVn-regeling te storten; 4. Leningen te verstrekken (zover het hiervoor vermelde budget dit toelaat) aan particuliere gedupeerden met een hogere schade (vanaf ƒ 5.000/ 2.268,90) om de herstelwerkzaamheden te financieren tegen betaling van een rente die ongeveer 5% onder de marktrente ligt. Er kan maximaal ƒ ( ,41) per gedupeerde (per woning) worden geleend om de betonschade te laten herstellen. Korte overwegingen

2 De firma s Kwaaitaal en Manta produceerden tussen 1965 en 1981 betonelementen voor begane grondvloeren bestemd voor woningen en ander onroerend goed in heel Nederland. Inmiddels is bekend dat een deel van deze vloeren in slechte staat verkeert. Door een chemische stof die destijds is toegevoegd, kon het verhardingsproces van de vloeren worden versneld. Het blijkt echter dat die toevoeging in sommige gevallen de wapening van een vloer kan aantasten. Ook in Leiden zijn Kwaaitaal- Mantavloeren gebruikt. In deze notitie wordt achtereenvolgens stilgestaan bij: 1. De landelijke onderzoeken van het ministerie van Vrom; 2. De Leidse situatie; 3. Verantwoordelijkheid; 4. Overwegingen 5. Financiële consequenties; Formatieve consequenties N.v.t. Begrotingsconsequenties Ja

3 2002. Nr. : Dnst. : BOWO Kwaaitaal/Mantavloeren, Stimuleringsregeling Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten. Leiden, 22 februari Aanleiding De firma s Kwaaitaal en Manta produceerden tussen 1965 en 1981 betonelementen voor begane grondvloeren bestemd voor woningen en ander onroerend goed in heel Nederland. Inmiddels is bekend dat een deel van deze vloeren in slechte staat verkeert. Door een chemische stof die destijds is toegevoegd, kon het verhardingsproces van de vloeren worden versneld. Het blijkt echter dat die toevoeging in sommige gevallen de wapening van een vloer kan aantasten. Ook in Leiden zijn Kwaaitaal- Mantavloeren gebruikt. Uit een grove inventarisatie in 1999 is gebleken dat in totaal een vloeroppervlak van m2 aan Kwaaitaal- Mantavloeren in Leiden aanwezig is en dat verschillende eigenaren hierdoor worden/zijn gedupeerd. Deze constatering heeft aanleiding gegeven om in het Meerjaren Ontwikkelings Programma een doelstelling over deze vloeren op te nemen, namelijk: in 2004 zijn 500 woningen met Kwaaitaal en Mantavloeren hersteld. Via deze B&W-notitie wordt de problematiek rond de Kwaaitaal/Mantavloeren aan de orde gesteld. In deze notitie wordt achtereenvolgens stilgestaan bij: 1. de landelijke onderzoeken van het Ministerie van VROM; 2. de Leidse situatie; 3. verantwoordelijkheid; 4. overwegingen 5. financiële consequenties. 1. Landelijke onderzoeken van het ministerie van VROM Eind 1998 is er naar aanleiding van kamervragen door het Ministerie van VROM een onderzoek gestart naar de landelijke omvang van betonschade aan begane grondvloeren van Kwaaitaal of Manta elementen in woningen. Doel van het onderzoek was: - verkrijgen van landelijke kwantitatieve gegevens over de omvang van de betonschade-problematiek bij woningen; - in beeld brengen van de hiermee samenhangende herstelkosten. In de eerste fase van het onderzoek is door het bureau Companen te Arnhem geïnventariseerd bij hoeveel woningen in Nederland deze elementen als begane grondvloer zijn gebruikt. Op basis van haar onderzoek schat Companen dat de elementen in woningen zijn toegepast. Tevens is geconstateerd dat circa 50 % van de woningen met Kwaaitaal of Manta-elementen in handen zijn van

4 eigenaar-bewoners. De overige woningen zijn het bezit van corporaties (45%) en particuliere verhuurders (5%). Vervolgens zijn in de tweede fase aan de hand van een inspectieprotocol en een opnameformulier 200 woningen geïnspecteerd. Deze woningen zijn a-select geselecteerd uit het bestand woningen dat in de eerste fase was opgebouwd. De herstelkosten, afhankelijk van de omvang van de schade, variëren van ƒ ,00 tot ƒ , De Leidse situatie In de aanleiding is reeds aangegeven dat in 1999 een grove inventarisatie van Kwaaitaal/Mantavloeren heeft plaatsgevonden. Met behulp van deze inventarisatie heeft de gemeente de eigenaren (ongeveer 1500) over de mogelijkheid van eventuele betonschade geïnformeerd. Vervolgens zijn in augustus 2000 twee informatieavonden over dit onderwerp georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomsten is gestimuleerd om via een collectieve Vereniging van Eigenaren de belangen van mogelijk gedupeerden te behartigen. Deze vereniging, Vereniging van Huiseigenaren met mogelijke Betonschade Leiden (VHBL), is inmiddels opgericht en heeft zich als doel gesteld eigenaren te begeleiden bij het signaleren en (relatief goedkoop) verhelpen van eventuele schade. De gemeente Leiden heeft een startsubsidie verleend voor de oprichting van de vereniging. Met dit bedrag heeft de vereniging de notariskosten betaald. Inmiddels heeft de vereniging ongeveer 190 leden en deze betalen jaarlijks ƒ 65,00 contributie om de andere kosten van de vereniging te compenseren. De leden zijn voornamelijk in de Merenwijk woonachtig. Onlangs zijn ongeveer 150 woningen door de firma s Argus en Balm op schade geïnspecteerd. Er moeten nog 18 woningen worden geschouwd. Deze zijn in onderstaande tabel niet opgenomen. De verwachting van de VHBL is dat enkele van deze woningen een flinke schade zullen hebben. De overige 20 eigenaren hebben besloten hun woning niet te laten schouwen. De VHBL heeft de schouwingsresultaten overhandigd en deze laten het volgende beeld zien: Schouwingsresultaten van de firma s Argus/Balm (gegevens per 5 oktober 2001) Schade Categorie (in NLG) Slechts cosmetische schade Aantal woningen # % 91 60% Gem.schade per woning ƒ ,3 Totale schade ƒ ,8 < % , % , , % , , % , ,2 > % , ,7 Totaal % , ,4

5 Hierbij dient te worden opgemerkt dat vermoedelijk meer schade in Leiden aanwezig is dan hierboven wordt vermeld omdat deze schades niet bij de VHBL bekend zijn. Andere mogelijkheden zijn dat de eigenaren de problematiek voor zich uitschuiven, er niet mee bekend zijn of zelfs verzwijgen. 3. Verantwoordelijkheid Een boeiende vraag omtrent de Kwaaitaal/Mantavloeren is wie aansprakelijk kan worden gesteld voor de geconstateerde schade. Sinds geruime tijd bestaan de firma s Kwaaitaal en Manta niet meer en kunnen hierdoor niet aansprakelijk worden gesteld. Daarnaast heeft het Ministerie van VROM reeds meerdere malen aangegeven dat, daar geen sprake is van onjuist handelen van de rijksoverheid, er geen aanleiding is om te komen tot een financiële bijdrage door de rijksoverheid. Ook de gemeenten zijn van mening dat zij hiervoor niet aansprakelijk zijn.

6 Dit geldt ook voor de gemeente Leiden. Tijdens de vaststelling van het Meerjaren Ontwikkelings Programma is wel opgenomen dat in woningen met Kwaaitaal/ Mantavloeren moeten zijn hersteld. Hiervoor is in het Jaarplan 2001 een bedrag van ƒ ,00 ( ,05) gereserveerd. Blijkbaar is toen de afweging gemaakt dat Leiden toch iets wil doen voor de gedupeerden hoewel zij voor de schade niet aansprakelijk is. Inmiddels is van dit bedrag de notariskosten om de vereniging op te richten betaald en heeft de gemeente de algemene ledenvergadering van de vereniging VHBL gefaciliteerd. Over het budget ƒ ,00 ( ,05) is inmiddels besloten ƒ ,00 ( ,01) te bestemmen voor het zogenaamde Wessieproject in Leiden- Noord. Nu is van belang de rol van de gemeente verder uit te kristalliseren. De gemeente heeft zich tot nu toe op de achtergrond gehouden en heeft een faciliterende rol in deze problematiek gehad zoals het informeren van eigenaren en het stimuleren van het oprichten van een vereniging. Er hebben diverse gesprekken met de VHBL plaatsgevonden en onlangs is het verzoek ontvangen bekend te maken wat de gemeente voor plannen met deze schadeproblematiek heeft. Het punt is dan ook naar mijn mening bereikt dat er een besluit moet worden genomen hoe Leiden verder met het herstel van de Kwaaitaal/Mantavloeren omgaat. In de volgende paragraaf wordt hierop ingegaan. 4. Overwegingen Er zijn drie opties mogelijk hoe Leiden deze kwestie kan afhandelen: a) de gemeente Leiden voelt zich geheel niet verantwoordelijk om iets voor de gedupeerden te doen en trekt zich terug; b) de gemeente Leiden heeft belang bij het herstellen van de beschadigde vloeren en wil de faciliterende rol handhaven. Dùs geen vergoedingen, leningen of iets dergelijks aan gedupeerden verstrekken; c) de gemeente Leiden heeft belang bij het herstellen van de beschadigde vloeren en wil ook (naast de faciliterende rol) zo mogelijk een financiële tegemoetkoming voor gedupeerden treffen. De eerste optie lijkt een gepasseerd station te zijn. Leiden heeft op dit moment een faciliterende rol. Daarnaast is in het MOP een doelstelling over de Kwaaitaal/Mantavloeren geformuleerd en een geldbedrag van uiteindelijk ƒ ,00 ( ,04) gereserveerd. Hierdoor zijn toch enige verwachtingen geschapen ondanks een afhoudende ambtelijke houding. Daarnaast lijkt het mij niet mogelijk dat de ambitieuze doelstelling om 500 woningen te herstellen met een terugtrekkende houding of een faciliterende houding kan worden gerealiseerd. Enige stimulering zal hierbij nodig zijn. Zoals het overzicht toont, zijn in ieder geval vijftig woningen met schades van meer dan ƒ ,00 ( 4537,80) per woning bekend! Hiervan hebben tien eigenaren een schade van meer dan ƒ ,00 ( ,41) per woning.

7 Geconstateerd kan worden dat met een bedrag van ƒ ,00 ( ,04) niet zo heel veel voor de gedupeerden kan worden gedaan als iedere gedupeerde voor een deel van dit bedrag in aanmerking zou komen. Er is financiële dekking gereserveerd voor een eenmalig bedrag van ƒ ,00 ( ,10)voor het herstellen van Kwaaitaai/Mantavloeren. Deze dekking is gevonden in het complex voorziening Sociale Huurwoningen van het grondbedrijf. Helaas zijn (nog) niet alle schades bij de gemeente bekend. Afgevraagd kan worden of dit rechtvaardig is ten opzichte van anderen die nog van de schade nog niet op de hoogte zijn.

8 Een andere mogelijkheid is het geld te storten in het Stimuleringsfonds Nederlandse Gemeenten zodat de gedupeerden met een hogere schade (vanaf ƒ 5.000,00/ 2.268,90) een lening kunnen afsluiten om de herstelwerkzaamheden te financieren tegen betaling van een rente die ongeveer 5% onder de marktrente ligt. Voor de eerste ƒ 5.000,00 ( 2.268,90) aan schade kan geen lening worden afgesloten. Er kan maximaal ƒ ,00 ( ,41) worden geleend om de betonschade te laten herstellen. Het spreekt vanzelf dat om voor een maximale lening in aanmerking te komen dan wel minimaal ƒ ,00 ( ,31) aan betonschade aanwezig moet zijn. Doordat maandelijks de lening wordt afgelost, is na één jaar weer geld beschikbaar om andere gedupeerden een lening te kunnen aanbieden. Als het budget van ƒ ,00 ( ,15) per direct kan worden uitgeleend, wordt er jaarlijks ongeveer ƒ ,00 ( ,01) per jaar afgelost (is afhankelijk van de rente en de looptijd van de lening). Dit aflossingsgeld kan vervolgens weer aan ander gedupeerden worden uitgeleend. Het Stimuleringsfonds is dan ook een revolverend fonds. Uiteindelijk blijft het geld in het bezit van de gemeente terwijl dit niet het geval is bij het verstrekken van subsidies. In het Stimuleringsfonds is een bedrag gereserveerd voor particuliere woningverbetering (ƒ 1.1 miljoen/ ,23), het politiekeurmerk Veilig Wonen en energiebesparende maatregelen. Daarnaast wordt binnenkort ongeveer ƒ 10.5 miljoen ( ) aan initiatieven van corporaties uitgeleend. Uit navraag bij SVn is gebleken dat extra geld kan worden gestort om zo van de faciliteiten van het fonds gebruik te kunnen maken. Voor de volledigheid wordt vermeld dat de voorgestelde verschuiving van het budget van ƒ ,00 ( ,04) de instemming heeft van de MOP-managers. Geconcludeerd wordt dat in totaal, naast ƒ 1.1 miljoen ( ,23)voor particuliere woningverbetering, een budget van ƒ ,00 ( ,15) in de Stimuleringsregeling wordt gereserveerd voor het herstellen van Kwaaitaal/Mantavloeren. De bekendmaking van de reservering van het budget voor Kwaaitaal/Mantavloeren voor particulieren wordt meegenomen in de algehele communicatie omtrent de Stimuleringsregeling zodat particulieren van de regeling op de hoogte (kunnen) zijn. Er dient wel te worden beseft dat de vraag om leningen hoger kan zijn dan het aanbod. De notitie richtlijnen Stimuleringsregeling Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten is op 18 december jl. door de gemeenteraad vastgesteld. Op dit moment wordt met de werkzaamheden voor de Uitvoeringsnotitie gestart. De verwachting is dat de regeling in het tweede kwartaal van kracht is. 5. Financiële consequenties Er wordt geadviseerd een budget van ƒ ,00 ( ,15) op te nemen in de SVn-regeling. Dit budget is samengesteld uit ƒ ,00 ( ,04) van het MOP en een financiële dekking van ƒ ,00 ( ,10) uit het complex voorzieningen Sociale Huurwoningen van het grondbedrijf. Deze twee budgetten worden samengevoegd in de SVn-regeling. Dit geld komt op een gegeven moment weer beschikbaar door de zogenaamde revolverende werking van de SVn-regeling en kan

9 opnieuw aan andere gedupeerden worden uitgeleend. In de SVn-regeling is een evaluatiemoment van twee jaar opgenomen. Geadviseerd wordt hierbij aan te sluiten. Met verwijzing naar het advies van de Commissie voor Ruimtelijke Ordening, Wonen en Verkeer en de overige in de leeskamer ter inzage gelegde stukken, geven wij u in overweging het hierna in ontwerp afgedrukte besluit te nemen. Leiden, Burgemeester, POSTMA. Burgemeester en Wethouders van de Secretaris, de P.I.M. v.d. WIJNGAART. J.K.T.

10 De Raad der gemeente Leiden; Gezien het voorstel van Burgemeester en Wethouders (raadsvoorstel nr van 2002); B E S L U I T: 1. een stimulerende houding omtrent Kwaaitaal/Mantavloeren aan te nemen; 2. het budget van ƒ ,00 ( ,04) beschikbaar gesteld via de programmalijn Wonen, onderdeel duurzaam onderhoud bestaande woningvoorraad uit het jaarplan grotestedenbeleid (GSB) 2002 en een budget van ƒ ,00 ( ,10) uit het complex voorzieningen Sociale Huurwoningen van het grondbedrijf te bestemmen voor het herstellen van Kwaaitaal/Mantavloeren; 3. dit budget van ƒ ,00 ( ,15) in de SVn-regeling te storten; 4. leningen te verstrekken (zover het hiervoor vermelde budget dit toelaat) aan particuliere gedupeerden met een hogere schade (vanaf ƒ 5.000,00/ 2.268,90) om de herstelwerkzaamheden te financieren tegen betaling van een rente die ongeveer 5% onder de marktrente ligt. Er kan maximaal ƒ ,00 ( ,41) per gedupeerde (per woning) worden geleend om de betonschade te laten herstellen. Gedaan ter openbare vergadering van De Secretaris, De Voorzitter,