Klanten meer tevreden over dienstverlening

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Klanten meer tevreden over dienstverlening"

Transcriptie

1 Jaarverslag 2010 Oplostijd en aantal storingen openbare verlichting gehalveerd Goede straatverlichting is belangrijk voor het veiligheidsgevoel. Klanten meer tevreden over dienstverlening We willen dat 80% van de klanten ons minimaal een 7 geeft. Meer op pagina 30 Stedin besteedt al 20% van het werk aan Wij helpen aannemers om bepaalde taken die een Service Provider moet kunnen uitvoeren, in de praktijk te ontwikkelen. Meer op pagina 40 Meer op pagina 32

2 1

3 2

4 Jaarverslag

5 4

6 5

7 inhoudsopgave Over Stedin Wie zijn wij, waar staan wij voor? Stedin in één oogopslag Terugblik en vooruitblik Oog op de bal 20 Verslag van de directie Dienstverlening verbeteren voor de klant Professioneel Asset Management Veiligheid bovenaan onze agenda Beheer en onderhoud van de netten Maatschappelijk verantwoord ondernemen Voortdurend werken aan betrouwbare netten Slimme netten, slimme meters Duurzame energievoorziening mogelijk maken Medewerkers zijn het gezicht van Stedin Financiële resultaten Corporate Governance en Nederlandse wetgeving Risicomanagement Het aantal veiligheidsincidenten is meer dan gehalveerd Zie pagina 35 Stedin doet proeven met Elektrisch Vervoer Zie pagina 58 Verslag Ondernemingsraad Actief en toekomstgericht 82 De klant centraal In 2010 hebben we veel gedaan om onze zichtbaarheid te vergroten, het bedrijf open te stellen voor klanten en de dienst verlening te verbeteren. Grote klanten wilden graag één aan spreek punt, iemand die snapt wat hun business in houdt en zorgt dat hun zaken goed worden geregeld. Zie pagina 30 Storingen sneller opgelost De oplostijd van storingen is korter geworden. De gemiddelde storingsduur is van 115 minuten naar 98 gegaan. Klanten hadden dus minder lang last van een stroomstoring. Zie pagina 50 De hennepgeurkaart Ludiek maar effectief. Zie pagina 39 Duurzame energie De visie van Stedin is om naast het wettelijk gereguleerde transport van gas en elektriciteit ook transport van CO 2, stoom, bio gas en andere energie gerelateerde producten aan te bieden. Zie pagina 62 6

8 STD-023 jaarrekening hkn corr.indd :03 1 Raad van Commissarissen Raad van Commissarissen Verslag van de Raad van Commissarissen Samengevatte Jaarrekening Inleiding Geconsolideerde winst- en verliesrekening Geconsolideerde balans Geconsolideerd kassstroomoverzicht Geconsolideerd mutatieoverzicht eigen vermogen Overige toelichtingen Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Jaarrekening 2010 Jaarrekening De jaarrekening is online als bladerboekje te vinden op: Rondetafelgesprek over MVO Stedin is een publieke organisatie, dus per definitie maatschappelijk verantwoord aan het ondernemen. Wij zijn verantwoordelijk voor de vitale infrastructuur, zonder ons is goed leven in de Randstad niet mogelijk. Zie pagina 46 Maasvlakte 2 krijgt al duidelijk vorm. Welke rol speelt Stedin in dit project? Zie pagina 44 Vier stationsgebieden op de schop Utrecht, Rotterdam, Den Haag en Delft krijgen fonkelnieuwe stationsgebieden. Stedin zorgt voor de energie-infrastructuur. Zie pagina 54 Succesvolle wervingscampagne Zie pagina 70 7

9 8

10 9

11 10

12 over stedin 11

13 Wie zijn wij, waar staan wij voor? Bedrijfsprofiel Stedin is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de wettelijke beheertaken met betrekking tot de gas- en elektriciteitsnetwerken. Nieuwe infrastructuren voor het transport van stoom, CO 2 en biogas zijn ons tweede aandachtsgebied. Wij werken met verschillende partners bij het realiseren en onderhouden van energie-infrastructuren aan aannemers. Stedin gaat steeds meer aanbesteden. Eind 2010 had Stedin 941 medewerkers (906 fte) in dienst. Stedin, gevestigd in Rotterdam, is een 100% dochteronderneming van Eneco Holding N.V. en staat onder toezicht van een eigen Raad van Commissarissen. Organogram Directie Stedin Netbeheer B.V. Staven Techniek Marktoperaties Strategie en regulering 12

14 Missie Het veilig en continu transporteren van energie via onze netwerken naar miljoenen consumenten en bedrijven, nu en in de toekomst. Visie Stedin is deskundig en presteert uitstekend in een bijzondere regio: het meest stedelijke gebied van Nederland. Wij transporteren energie naar drie van de vier grote steden van Nederland en naar de Rotterdamse haven. Wij: zijn voor onze klanten herkenbaar met een eigen gezicht presteren uitstekend op het gebied van veiligheid, kwaliteit en kostenefficiëntie kiezen ervoor activiteiten die beter op de markt kunnen worden ingekocht aan te besteden zijn een professionele opdrachtgever voor partijen die werkzaamheden voor ons uitvoeren bieden naast transport van gas en elektriciteit, ook transport aan van CO 2, stoom en andere gassen om toekomstige duurzame energie voorziening mogelijk te maken voor de samen leving en onze klanten Strategie Wij realiseren onze doelen door deskundig te zijn, samen te werken en voortdurend onze prestaties te verbeteren. 13

15 stedin in één oogopslag Financiële kengetallen eenheid Resultaat Totale transportopbrengsten x mln 789,8 808,4 Transportopbrengst elektriciteit x mln 541,1 564,9 Transportopbrengst gas x mln 248,7 243,5 Bedrijfsresultaat (EBIT) x mln 137,3 134,4 Resultaat voor belasting x mln 90,3 101,5 Totaal resultaat x mln 70,4 71,5 Balans Nettowerkkapitaal x mln -38,9 43,2 Vaste activa x mln 4.003, ,5 Geïnvesteerd vermogen x mln 3.964, ,7 Eigen vermogen x mln 2.922, ,9 Kasstroom uit operationele activiteiten x mln 440,2 174,7 Financiële ratio s Solvabiliteit % 65,5 66,9 ROIC % 1,8 1,9 Return on equity % 2,4 2,4 14

16 stedin in één oogopslag eenheid Operationele Kengetallen Aansluitingen elektriciteit grootverbruik aantal Aansluitingen elektriciteit kleinverbruik aantal Getransporteerde hoeveelheid elektriciteit GWh Gelegde kabel km Aansluitingen gas grootverbruik aantal Aansluitingen gas kleinverbruik aantal Getransporteerde hoeveelheid gas mln. m Gelegde leidingen km Bruto-investeringen (exclusief meters) x mln Gemiddelde uitvalduur elektriciteit minuten 28,3 28,6 Storingen middenspanning met onderbreking aantal Switches aantal Medewerkers Aantal medewerkers per jaareinde aantal 941,0 570,0 Aantel fte s per jaareinde aantal 906,0 551,3 Ziekteverzuim % 4,2 3,5 Berekeningswijze Nettowerkkapitaal Geïnvesteerd vermogen Eigen vermogen Return on invested capital (ROIC) Return on equity Totaal vlottende activa minus kortlopende schulden Som van de vaste activa en nettowerkkapitaal Eigen vermogen x 100% gedeeld door balanstotaal Totaal resultaat gedeeld door het geïnvesteerd vermogen Totaal resultaat gedeeld door het eigen vermogen 15

17 Tuinders zijn grootverbruikers van energie. Hoe zuiniger zij hiermee om kunnen gaan, hoe rendabeler hun bedrijfsvoering. 16

18 17

19 18

20 terugblik en vooruitblik 19

21 Oog op de bal Stedin heeft in 2010 gezorgd dat de zaken intern op orde zijn. De grote organisatiewijzigingen zijn achter de rug, onze mensen zitten op hun plek. Vanaf nu zijn we volop gericht op de toekomst. Betrouwbaarheid en veiligheid staan boven aan onze agenda. Dat is onze kerntaak. Technisch vernuft blijft daarbij nodig, maar vóór op ons netvlies staat de klant - in zijn belang doen wij ons werk. Klanten kunnen op Stedin rekenen als het gaat om veilige energienetten, ongestoorde energievoorziening en vlotte afhandeling van hun aansluiting of informatievragen. Voor onze klanten hebben we het oog op de bal. In gesprek met klanten We concentreren ons op het verder verbeteren van onze dienstverlening. Dat doen we niet vanuit een ivoren toren. In meerdere sessies zijn we actief in gesprek gegaan om van klanten te horen wat zij van ons verwachten. Ook vragen we aan onze klanten en gemeenten hoe tevreden zij zijn over ons. Daarop passen we onze manier van werken gericht aan. We hebben de toegankelijkheid van ons bedrijf sterk verbeterd. Al onze grote klanten hebben nu een eigen accountmanager die voor hen het aanspreekpunt is en hun belangen behartigt. Stedin is beter zichtbaar en bereikbaar geworden. Op onze website is veel informatie geplaatst als antwoord op veel voorkomende vragen. Verder hebben we gericht geïnvesteerd in onze klantenservice die Betrouwbaarheid en veilig heid staan boven aan onze agenda Jeroen de Swart Directeur Stedin 20

22 oog op de bal is uitgebreid met goedopgeleide medewerkers. Klanten worden hier goed en deskundig geholpen en zo min mogelijk doorverwezen. Beter communiceren Een stevig punt van aandacht was het te grote aantal uitstaande storingen aan de openbare verlichting. Een onwenselijke situatie omdat goede straat verlichting zeer belangrijk is voor een veilige woon- of werkomgeving. Samen met de gemeenten, en met onze aannemers zijn we aan de slag gegaan om daar wat aan te doen. Gelukkig hebben we een flinke vooruitgang geboekt en is de oplostijd, tot tevredenheid van onze gemeentelijke opdracht gevers, gehalveerd. We werken er ook hard aan om nieuwe aan sluitingen volgens afspraak, op tijd te leveren. We zijn goed op weg om onze prestaties op dit gebied echt te verbeteren. In 2011 gaan klanten dat zeker merken. Wat minder goed ging in 2010 was het aantal storingen in het elektriciteitsnet. Vooral op het eiland Goeree-Overflakkee en in de gemeente De Ronde Venen bij Utrecht hebben onze klanten daar veel last van gehad. Wat we hiervan geleerd hebben is dat we hen beter moeten informeren over de oorzaak van een storing én wat we eraan gaan doen om het niet meer voor te laten komen. Vaak moeten we daar veel werk voor verzetten en dat kost tijd. Zo hebben we op Goeree-Overflakkee onder meer 30 kilometer kabel gelegd en 20 midden spanningstations vervangen om het net te Wat minder goed ging in 2010 was het aantal storingen in het elektriciteitsnet Aantal medewerkers Verhouding tussen mannelijke en vrouwelijke medewerkers ,8% ,2% ,6% Stedin groeit 78,4% Tot 2010 besteedden wij sommige administratieve taken uit aan Eneco. Stedin voert sinds 2010 alle wettelijke taken in eigen huis uit. Het aantal medewerkers is navenant toegenomen. Man Vrouw 21

23 oog op de bal versterken. Door te vertellen we wat we van plan waren en hoe lang het ging duren hebben klanten daar meer begrip voor gekregen. Hogere kwaliteit, lagere kosten Het is onze opdracht om de energienetten in ons werk gebied niet alleen in stand te houden maar ook voorbereid te zijn op toekomstige ontwikkelingen. We doen het nieuwbouw- of onder houdswerk aan de netten niet zelf, wij besteden steeds meer uit aan externe aannemers. In 2010 was dat al zo n 20% van ons totale werkpakket. Deze manier van werken houdt ons scherp. We moeten heel precies kunnen uitleggen wat we van een aannemer verwachten bij nieuwbouw, onder houd of in projecten. Daarvoor moeten we onze zaken zelf goed op orde hebben. Vandaar dat we veel energie stoppen in het op orde brengen van onze administratieve systemen. Momenteel lopen enkele projecten om de gegevens over onze netwerken en alle aansluitingen up-to-date te krijgen. Uiteindelijk willen we door aan te besteden tegen een betere kwaliteit goedkoper kunnen werken. Ook in onze eigen bedrijfsvoering besteden we aandacht aan het kostenniveau. We zijn ervan overtuigd dat we de voor de komende jaren beoogde besparing van 25 miljoen zullen waarmaken. Innoveren in relaties Naast onze wettelijke taken (aansluiten van klanten, onderhouden en beheren van de netten, op lossen van storingen) zijn we ook actief op de vrije markt. Bijvoorbeeld bij de aanleg van een stoomnetwerk in de Botlek en een groen gas netwerk in Noordoost Friesland. Bij dit soort grootschalige infrastructuren is het de kunst om alle partijen op één lijn te krijgen om daarin te investeren. Juist daarin hebben wij een aanjagende en verbindende rol. In onze contacten Stedin besteedt steeds meer werk uit aan externe aannemers. In 2010 was dat al zo n 20% van het totale werkpakket. Uiteindelijk willen we door aan te besteden tegen een betere kwaliteit goedkoper kunnen werken. 22

24 oog op de bal met een breed scala aan betrokkenen spannen we ons in om de beste kennis te bundelen tot een goedwerkende oplossing. Vooral dat laatste vinden wij erg belangrijk. Dat zie je ook terug in onze visie op elektrisch rijden of slimme netten. Niet de techniek staat voorop bij al deze duurzame ontwikkelingen, maar de acceptatie bij de klant en Voorop staan de acceptatie door de klant en de uiteindelijke veiligheid en betrouw baarheid van onze netten de uiteindelijke veiligheid en betrouwbaarheid van onze netten. Daarmee is de cirkel weer rond. Op een aantal onderwerpen die ik hier kort aanstip, gaan we verderop in dit jaarverslag wat dieper in. Wij hopen u hiermee een goede indruk te geven van ons werk, onze prestaties voor klanten en waar wij voor staan. Ik sta altijd open voor suggesties om u nog beter te informeren. Rotterdam, 24 maart 2011 Jeroen de Swart Directeur Stedin 23

25 oog op de bal Wie doet wat in de energiemarkt? De energiemarkt bestaat in Nederland uit diverse partijen. Klanten hebben voor hun energieverbruik te maken met drie partijen. 1 1 De energieleverancier levert aardgas en/of elektriciteit, die ze bij producenten aankopen of zelf produceren. De particuliere klant betaalt maandelijks een voorschotbedrag over zijn verbruik. Na 12 maanden wordt de meterstand opgenomen en ontvangt de klant een factuur over zijn werkelijke verbruik van deze leverancier. Transformatorstation Zakelijke klanten worden maandelijks gefactureerd voor hun werkelijke verbruik of kopen gas of stroom in het groot in. De klant kan zelf zijn energieleverancier kiezen en kan wisselen van energie leverancier, bijvoor beeld als hij verhuist of als een beter aanbod krijgt. 2 De netbeheerder, zoals Stedin, beheert, bouwt en onderhoudt het net werk in de regio en regelt dat gas en elektriciteit naar woningen of bedrijven wordt getransporteerd. De net beheerder verzorgt ook nieuwe aan sluitingen op de netwerken. Voor het transport van energie brengt de net beheerder een vast bedrag in rekening. Soms staat dat bedrag op dezelfde factuur als voor het verbruik van de leverancier. Soms krijgt de klant een aparte rekening van de net beheerder. Klanten kunnen niet wisselen van netbeheerder zoals dat kan bij energieleveranciers. Alleen als zij verhuizen naar een ander deel van het land, worden ze automatisch aan gesloten bij de netbeheerder in dat gebied. 3 3 Het meetbedrijf stelt de energie meter beschikbaar. Hij neemt de meterstanden op en zorgt dat deze bij de netbeheerder en de leverancier terecht komen. Het meetbedrijf is meest al een dochteronderneming van de netbeheerder waar de klant mee te maken heeft. De meetkosten worden mee genomen in de maandelijkse voorschot nota. 1 4 Transportnetten TenneT is de beheerder van het landelijk hoogspanningsnet. De netten van TenneT verbinden alle regionale elek triciteits netten en het Europese net met elkaar. TenneT is voor 100% in handen van de rijksoverheid. Het Nederlandse hoofdtransportnet voor aardgas is volledig in handen van Gas unie, die voor 100% eigendom is van de Neder landse Staat. 24

26 oog op de bal TRANSPORT ELEKTRICITEIT Tennet 4 kengetallen stedin Aantal aansluitingen Elektra per 31/12/2010: Aantal aansluitingen Gas per 31/12/2010: Totaal aantal aansluitingen per 31/12/2010: Aantal KM elektriciteitskabel: km Aantal KM gasleiding: km In het verzorgingsgebied van Stedin staan: middenspanningsruimten, transformatoren. 2,1 miljoen meterkasten en ruim 1 miljoen aansluitingen voor lichtmasten en abris. Elektriciteit gebied Stedin 1 TRANSPORT GAS EN ELEKTRICITEIT Stedin 2 Gas gebied Stedin Gasoverdrachtstation TRANSPORT GAS gasunie 4 1 Toezicht op de energiemarkt De overheid ziet erop toe dat alle partijen op de energiemarkt zich houden aan de afspraken en dat de consument wordt beschermd. De Energiekamer, onderdeel van de Nederlandse Mededingings autoriteit (Nma), is met deze taak belast. 25

27 26

28 27

29 28

30 verslag van de directie 29

31 Dienstverlening verbeteren voor de klant Beloftes waarmaken en afspraken nakomen, dat is waar Stedin zich sterk voor maakt. Niet altijd een voudig als je jarenlang vrij onzichtbaar bent geweest in de energiemarkt. In 2010 hebben we vooral veel gedaan om onze zichtbaarheid te vergroten, het bedrijf open te stellen voor klanten en de dienstverlening te verbeteren. We zijn het jaar 2010 gestart met een aantal sessies met onze zakelijke klanten. Zij mochten zich uitspreken hoe zij over Stedin dachten en wat zij van ons verwachtten. Wij hebben geluisterd, vertelt Barth de Klerk, directeur Markt operaties. Toegankelijk en open Met de uitkomsten van deze gesprekken is Stedin aan de slag gegaan. Grote klanten wilden graag één aanspreekpunt, iemand die snapt wat hun business inhoudt en zorgt dat hun zaken goed worden geregeld. Daar heeft Stedin voor gezorgd. Drie accountteams zijn opgericht voor Gemeenten, Industrie & Tuinbouw en voor Zakelijke dienstverleners & Intermediairs. Iedere grote klant heeft nu een eigen accountmanager die de belangen van de klant vertegenwoordigt in ons bedrijf, aldus De Klerk. Een belangrijke taak van de accountmanagers is om de klant actief op te zoeken en vroegtijdig te horen welke capaciteitsbehoeftes hij in de toekomst heeft. Of om de klant te informeren dat Stedin werk zaam heden in de directe omgeving gaat uit voeren die wellicht van invloed kunnen zijn op de energievoorziening bij de klant. We willen veel meer dan voorheen alert zijn en ons open opstellen naar klanten, zegt De Klerk. Klant goed helpen Die nieuwe wind waait ook bij de klantenservice en is zichtbaar op de website van Stedin, vindt De Klerk. We hebben geïnvesteerd in de Mening van klanten over de dienstverlening % ontevreden % ontevreden In 2010 had Stedin ruim keer contact met klanten. Iedere maand meet TNS/NIPO naar aanleiding van die klantcontacten of klanten tevreden zijn over hoe zij zijn geholpen. Dat doen wij na een verhuizing, een overstap naar een andere energieleverancier, als particuliere klanten een nieuwe aansluiting aanvragen of contact hebben gehad met klantenservice. Of na een storing. Zakelijke klanten vragen we bovendien hoe tevreden zij zijn over de offerteaanvraag, het maken van de nieuwe aansluiting(en) en onze facturatie. Onze doelstelling voor 2010 dat 15% van deze klanten ontevreden mocht zijn, hebben we gehaald. In 2009 was dit percentage nog 20%. Omdat slechts een heel klein percentage van de klanten wel eens contact heeft met Stedin heeft, kunnen we dit cijfer niet omrekenen naar algemene klanttevredenheid. In 2011 gaan we meten volgens een methode die veel andere organisaties ook gebruiken. Dan kunnen we onze resultaten ook vergelijken met die van gelijksoortige bedrijven. We willen dat 80% van de klanten ons minimaal het cijfer 7 geeft. 30

32 Dienstverlening verbeteren voor de klant Stedin heeft wel klanten, maar als het goed is, moeten zij niet eens aan ons denken omdat we er gewoon zijn en het licht het gewoon doet deskundigheid en capaciteit van ons call center. Ons doel is om klanten bij het eerste contactmoment en dat is vaak onze klanten service goed en deskundig te woord te staan. Zo voelen klanten zich echt geholpen. Daarom leiden we herintredende vrouwen op, van wie we hopen dat zij zich voor langere tijd aan ons verbinden. Klanten kunnen ook op de website meer informatie vinden, bijvoorbeeld in een veelgestelde vragenrubriek die goed bezocht wordt. Afspraken nakomen Voor klanten is het uiteraard belangrijk dat afspraken over nieuwe aansluitingen goed worden nagekomen, zo blijkt uit de gesprekken. Zonder aansluiting op het energienet kan Gemeenten als bijzondere klantgroep Gemeenten zijn een bijzondere klantgroep voor ons, omdat wij allerlei waar 42 gemeenten aanwezig waren, op gezocht. Tijdens een bijeenkomst raak vlakken hebben. Gemeenten zijn heb ben we onze account managers zowel vergunningverstrekker, klant, voor gesteld evenals de belangrijkste eigenaar van de openbare verlichting, sleutel personen in ons bedrijf. Naast als aandeelhouder van Eneco. We de accountmanagers die de relaties hebben in 2010 de gemeenten actief met gemeenten onder houden, hebben wij een account manager aangesteld die zich specifiek bezighoudt met openbare verlichting. Accountmanagers zijn de ingang tot Stedin voor de klant en zorgen dat de juiste sleutelpersonen in actie komen. 31

33 Dienstverlening verbeteren voor de klant een projectontwikkelaar nieuwe woningen niet opleveren of ondernemer zijn bedrijf niet openen. Wij moeten zorgen dat de afspraak die we hierover maken met klanten stipt en accuraat wordt nagekomen, zegt De Klerk. In 2010 is het proces van offerte tot het opleveren van de aansluiting onder de loep genomen. Stedin is wettelijk verplicht om de aanvraag van de klant Klanten willen geen aansluitingen, maar licht in huis, een verwarmd huis of kantoor, hun business draaiend kunnen houden voor een aansluiting binnen een bepaalde termijn te beantwoorden met een offerte. Dat lukt voor kleinverbruik aansluitingen nu in 98% van de gevallen. Voor de grote aansluitingen is vaak wat meer werk nodig, bijvoorbeeld het opnemen van de situatie op de bouwplaats. Die offertes duren daarom soms wat langer. De Klerk is nog niet tevreden: We zijn op de goede weg. We blijven werken aan het halen van 100% binnen de termijn, dat spreekt voor zich. De regie in handen De volgende stap is het maken van de aansluiting, werk dat wordt uitgevoerd door een aannemer. In die fase kunnen we nog wel het nodige verbeteren, vindt De Klerk. We willen dat iedere planafspraak die onze verkoopafdeling maakt helder op het netvlies staat bij de afdeling die bij ons de aannemer aanstuurt. Maar we houden ook goede voeling met de klant. Vier weken Openbare verlichting belangrijk voor de veiligheid Een belangrijk punt waar gemeenten ontevreden over waren was de manier waarop wij omgingen met storingen aan openbare verlichting. Openbare verlichting staat, mede vanwege het veiligheidsgevoel van burgers, hoog op de agenda van gemeenten en provincies. Stedin ziet het als haar maatschappelijke taak om te zorgen dat straatlantaarns het altijd doen. De openbare verlichting is voor het bovengrondse deel de verantwoordelijkheid van gemeenten en voor het netwerkdeel die van de netbeheerder. Daar zat wat ruis op de lijn, omdat niet duidelijk was wie nu eigenlijk wat moest doen als zo n lamp kapotging. Bovendien hebben veel gemeenten het beheer van het bovengrondse deel uitbesteed aan een particulier bedrijf als ZIUT of CityTec. Vaanweg in Rotterdam voor... Bij storingen gaat het proces daardoor over erg veel schijven. In 2010 zijn we intensiever gaan samenwerken met gemeenten. We zien het als een gezamenlijk product. Nu delen wij de rapportages met elkaar en laten wij de werkzaamheden overlappen zodat een storing zo snel mogelijk wordt verholpen,... en na de reconstructie. vertelt Marko Kruithof, manager Netcoördinatie. In 2010 is met vereende krachten gewerkt om het aantal uitstaande storingen aan het ondergrondse deel van de openbare verlichting omlaag te brengen en het proces te verbeteren. Dat is gelukt. De doorlooptijd is gehalveerd van 8 naar minder dan 5 werkdagen. Het streven is om die oplostijd nog verder 32

34 Dienstverlening verbeteren voor de klant voor de afgesproken opleverdatum belt de accountmanager met de klant om te controleren of de afspraak nog staat en of het uitkomt dat de aannemer aan de slag gaat. We gaan met de aannemer om tafel om te horen of hij de planning haalt. Op deze manier krijgen we betere grip op het proces. Armatuur Mast Bovengronds eigendom gemeente naar beneden te krijgen. Het aantal uit staande storingen is teruggebracht van 450 eind 2009 naar 104 eind Stedin heeft meer dan één miljoen lichtmastaansluitingen in haar netwerk. Jaarlijks gaan er lampen kapot in die lantaarns en zijn er kabelstoringen. Op kunnen storingen aan de straat verlichting worden gemeld. Daar is ook per storing te volgen wat de status is. Via een interne campagne hebben we medewerkers gestimuleerd zelf ook storingen aan de open bare verlichting te melden via ons intranet. Lichtkrant In april 2010 is de Lichtkrant verschenen, een eenmalige uitgave van Stedin. Deze krant is volledig gewijd aan openbare verlichting en is verspreid onder de ongeveer 100 gemeente besturen in ons verzorgingsgebied. Het doel van de krant was om begrip te kweken hoe complex storingen aan de openbare verlichting zijn. Convenant OV Wettelijk zijn er geen normen gesteld voor het oplossen van storingen aan open bare verlichting. Stedin heeft Ondergronds eigendom Stedin Zekering OV-Net Mof Laagspanningsnet Middenspanningsnet met de gemeente Rotterdam een model convenant opgesteld waarin afspraken over de dienstverlening zijn vast gelegd. Stedin gaat dit convenant af sluiten met alle 110 gemeenten in haar netgebied. Eind 2010 is bekend geworden dat dit model landelijk wordt overgenomen. 33

35 Professioneel Asset Management Stedin heeft in 2010 zowel het PAS55 als het NTA 8120 certificaat behaald. Deze certificaten laten zien dat we onze processen voor asset management professioneel geregeld en onder controle hebben. Het NTA 8120 is de Nederlandse uitwerking van het Engelse asset management systeem PAS55. In het Nederlandse systeem is meer aandacht voor met name veiligheid. Het is ontwikkeld in het kader van zelfregulering en sluit aan op de Ministeriële Regeling Kwaliteit (MRQ). Daarin staan de eisen die gesteld worden aan de processen van de netbeheerder. Wij wilden als eerste in Nederland gecertificeerd zijn volgens NTA Dat is in september 2010 gebeurd. Het is belangrijk in onze relatie met de opdrachtgever, de Energiekamer, dat wij werken volgens zo n gecertificeerd systeem, aldus manager Asset Management Maarten Cassée. Bindende Aanwijzing Stedin heeft eind 2009 van de Energiekamer een Bindende Aanwijzing ontvangen. Deze Bindende Aanwijzing legt een verplichting op om voor 1 juli 2011 een substantieel aantal ontbrekende gegevens in ons bedrijfsmiddelenregister aan te vullen. Voorheen lieten we ons vooral leiden door technische mogelijkheden. Als netbeheerder moeten we op zoek naar het juiste investeringsniveau om de netten over langere tijd optimaal te beheren. Wij moeten daarin de juiste keuzes maken, de juiste prioriteiten stellen. NTA 8120 is een systeem dat daarbij helpt. Het is een risicomanagementsysteem dat alle investeringsbeslissingen objectief toetst aan veiligheid, kwaliteit, financiën, wet- en regel geving en reputatie. We zetten die aspecten tegen over de investeringen die we willen plegen en stellen vervolgens prioriteiten, legt Cassée uit. Minder storingen voor de klant Stedin heeft een jaarlijks investeringsprogramma voor onderhoud en vervanging van de net werken van gemiddeld zo n 400 miljoen. De risicoanalyses die zijn gedaan op basis van NTA8120 en PAS55 hebben geleid tot verschuiving van prioriteiten. Cassée: Vervanging van gietijzeren leidingen in het gasnet en investeringen in de midden spanningsnetten zijn daar de meest aansprekende voorbeelden van. We hebben gezien dat we daar grotere risico s lopen op storingen. We doen de dingen waarmee we de kans op storingen voor klanten zo klein mogelijk maken dus het eerst. De finale toets zal plaatsvinden in het derde kwartaal van Dan voert de Energiekamer weer een audit uit. Tot op heden is uit tussentijdse bezoeken van de Energiekamer naar voren gekomen dat zij zeer tevreden is over de voortgang. Stedin Asset Management maakt de ontwerpen voor dit soort projecten, geeft aan wat er moet worden vervangen en stelt eisen aan de materialen en normen voor de uiteindelijke kwaliteit. De juiste prioriteiten stellen Veiligheid en betrouwbaarheid van de netwerken is de kernopdracht van Stedin. De investeringen in de netten staan in dat teken. 34

36 Veiligheid boven aan onze agenda Veiligheid is en blijft een zeer belangrijk onderwerp voor Stedin. Veiligheid is nooit af. Behalve goede procedures, werk methodes, controle en certificering, is het veilig heidsbewustzijn van management en medewerkers minstens zo belangrijk. In 2010 is het aantal incidenten meer dan gehalveerd. Stedin neemt als opdrachtgever veiligheid zeer serieus. Medio 2010 heeft Stedin een veiligheids manager aangesteld die daarnaast ook beveiliging, gezondheid en milieu tot zijn takenpakket mag rekenen. De intensieve aandacht voor veiligheid en het grote aantal activiteiten die gericht zijn op het verbeteren van de veiligheid hebben een positieve invloed op de prestaties. Voorbeelden hiervan zijn het implementeren van de nieuwe veiligheidsdocumenten van de BEI (Bedrijfsvoering Elektrische Installaties) en, in 2011, de VIAG (Veiligheids Instructie Aard Gas). Toe zicht op werken is verscherpt. Voorafgaand aan ieder project worden veiligheidsdocumenten opgesteld om de veiligheidsafspraken met aannemers vast te leggen. Daarnaast gebruiken wij self assessment programma s om Stedins prestaties te kunnen vergelijken met gestandaardiseerde benchmarks. Proactieve houding De veiligheidsprestatie wordt uitgedrukt in Lost Time Injury Rate (LTIR), het aantal incidenten met verzuim ten opzichte van het totaal aantal gewerkte uren. In 2010 daalde de LTIR naar 1,7 (2009: 3,9). De veiligheidsincidenten van (onder) aan nemers nemen we mee in onze tellingen. Kortom, iedereen die werk uitvoert aan of nabij de netten van Stedin telt mee. Marko Kruithof, manager Netcoördinatie, denkt dat controle zeker helpt bij het vergroten van het veiligheidsbewustzijn en het verbeteren van de Maatschappelijke veiligheid Onveilige situaties voorkomen Klanten afsluiten van gas of stroom, de klant aan ons niet betaalt voor het doen we uiteraard liever niet. Soms transport van energie. is het wel nodig. Er zijn drie redenen om dat te doen. Allereerst als het gaat om onveilige situaties, bijvoorbeeld als er stroom illegaal wordt afgetapt voor een hennepkwekerij. Soms hebben klanten zelf aanpassingen gedaan aan de aansluiting. Dit kan tot ontploffings gevaar of brand leiden. Ten tweede sluiten we af als de klant zijn betalings afspraken niet na komt met zijn energie leverancier. Wij krijgen een seintje als er sprake is van wanbetaling en de leverancier niet langer wil leveren. Ten derde sluiten wij af als Afsluitbeleid versoepeld Volgens de wet- en regelgeving mag een netbeheerder niet afsluiten als het langer dan twee dagen vriest. Stedin heeft in 2010 het afsluitbeleid versoepeld: wij beoordelen op vrijdag de weersituaties voor de komende week. Komt de gemiddelde etmaaltemperatuur onder nul, dan sluiten we die hele week niemand af. Overigens doet Stedin er alles aan om afsluiting te voorkomen. Als de energieleverancier het contract met een klant opzegt, dan moet die klant een nieuwe leverancier zoeken om afsluiting te voorkomen. Bij een opzegging van een contract door een energieleverancier, bericht Stedin de klant hierover, om zo afsluiting te voorkomen. 35

37 Stedin_OpenDeuren_CampagnePoster_A3_code.indd :03:31 Veiligheid bovenaan onze agenda De veiligheidsprestatie wordt uitgedrukt in Lost Time Injury Rate: het aan tal incidenten met verzuim ten op zichte van het totaal aantal gewerkte uren. In 2010 daalde de LTIR naar 1,7 (2009: 3,9). veiligheidsprestatie. Maar Stedin treedt ook steeds meer proactief op, vertelt hij. Onze mensen of medewerkers van onze aannemers kunnen onveilige situaties melden. Daar zit veel waardevolle informatie bij. Als wij beoordelen dat er inderdaad iets aan gedaan moet worden, dan nemen we daar meteen actie op. Ook brengen wij vervolgens snel verbetering aan in alle gelijksoortige onveilige situaties. In 2010 hebben we bijvoorbeeld een incident gehad in een energiestation, waar een luik niet goed in zijn vergrendeling zat. Een medewerker heeft dat luik op zijn lichaam gekregen. We hebben daarna binnen enkele maanden alle luiken geïnspecteerd en waar nodig aangepast. Beveiliging energiehuisjes De energiehuisjes van Stedin staan op allerlei locaties, waaronder woonwijken. Het is onwenselijk en zonder meer gevaarlijk als Beter controleren Als wij een adres afsluiten omdat de leverancier niet langer wil leveren, is dat vaak een stok achter de deur voor klanten om toch te betalen. Meestal sluiten we zo n adres binnen twee dagen weer aan. Stedin neemt standaard poolshoogte op adressen die na 2 maanden niet opnieuw zijn SLUIT DE DEUR! Kinderen spelen overal en zijn vooral op zoek naar spannende plekken. Werk jij in zo n spannende plek zoals een transformatorruimte, gas- of hoogspanningsstation? Sluit dan de deur goed af en laat je werk veilig achter. Want kinderen zijn binnen voordat je het weet. Kan de deur niet op slot? Bel dan direct POS.ODC.NC aan gemeld door een leverancier. Het komt namelijk voor dat bewoners zichzelf illegaal aansluiten, zonder dat er een contract is met een energieleverancier. Poster Met een interne campagne vroegen wij aandacht om deuren van energiehuisjes af te sluiten. 36

38 Veiligheid bovenaan onze agenda onbevoegden, laat staan spelende kinderen, in die huisjes kunnen komen. Dat kan gebeuren als er wordt ingebroken of als deuren worden vernield. Ons is er alles aan gelegen om onze energiehuisjes goed af te sluiten. In 2010 hebben we een sluitplan gemaakt om alle deuren en sloten te vervangen door nog betere. Dat is eind 2011 klaar, aldus Kruithof. Mocht er toch iets gebeuren dan wil Stedin dat zo snel mogelijk weten. Daarvoor zijn een aantal mobiele camerasets in gebruik genomen op risicovolle locaties, die beelden doorgeven aan ons beveiligingsbedrijf. We hebben de eerste koperdieven al kunnen overdragen aan de politie. geplaatst. Daardoor produceerde de installatie van de klant koolmonoxide. De bewoonster en haar kind zijn onwel geworden en moesten preventief naar het ziekenhuis. Dat dit is gebeurd nemen wij onszelf zeer kwalijk, zegt Kruithof. Wij moeten als opdrachtgever controleren of onze aannemers hun werk goed doen en of het kwaliteitssysteem van de aannemer adequaat genoeg is. Onze protocollen en werkinstructies hebben wij hierop aangescherpt. CO-incident In Rotterdam is een geval van koolmonoxidevergiftiging geweest, nadat werk was uitgevoerd aan de gasaansluiting. Op deze aansluiting was door de aannemer geen gasdrukregelaar Fraude opsporen belangrijk voor de veiligheid Het Stedin-fraudeopsporingsteam Hennep teelt van politie en justitie heeft heeft in 2010 een record aantal Stedin de Hennepgeurkaart geïntroduceerd. Deze kraskaart is een wapen fraude gevallen (3.166) gevonden en is er ook in geslaagd een groter in de strijd tegen georgani seerde bedrag aan achterstallige betalingen hennep teelt. Bewoners leren de geur te incasseren dan in Dat heeft van hennep te herkennen en daarmee een aantal redenen. Samen met de onveilige situaties door hennep teelt te gemeenten Rotterdam en Den Haag en signaleren. de Taskforce Aanpak Georganiseerde Stedin is aangesloten bij Meld Misdaad Anoniem waar burgers bijvoorbeeld kunnen melden dat ze vermoeden dat er een hennepkwekerij is bij de buren. Het aantal meldingen was vorig jaar met 736 aanzienlijk hoger dan in 2009 (678 meldingen). Met infra rood camera s sporen we bovendien verdachte panden op die we vervolgens samen met de politie bezoeken. 37

39 Veiligheid bovenaan onze agenda Energiediefstal loopt in de papieren Normale warmteafgifte 26 Aantal opgerolde hennepkwekerijen in het Stedin-gebied in Grote warmtebron Cannachopper In Nederland spoorden gemeenten, politie en justitie in 2010 samen met de netbeheerders ongeveer gevallen van energiediefstal op. De schat ting is dat er in ons land voor 1 miljard kwh/jaar wordt gestolen*. De waarde van deze diefstal is ongeveer 150 miljoen. Vijfen tachtig procent van deze diefstal is aan hennep teelt gerelateerd. In 2010 zijn in het Stedin-netgebied kwekerijen aan getroffen. Samenwerken aan opsporing Hennepteelt is een door de georganiseerde misdaad gerunde activiteit, die diep in de samenleving binnen dringt. De netbeheerders werken samen in het Platform Energiediefstal en hebben afspraken gemaakt met politie en justitie over de manier waarop aangifte wordt gedaan. Samenwerking met de politie is essentieel. Alleen de politie mag een verdacht pand binnentreden. Verdachte panden opsporen Stedin gebruikt geavanceerde appara tuur zoals infraroodcamera s om hennepkwekerijen op te sporen. Onze gecertificeerde opsporingsspecialisten kunnen aan de hand van de opnamen en metingen vaststellen of er een afwijking is. De politie gaat ook steeds verder in haar opsporingsmethoden. Een voorbeeld hiervan is het inzetten van de zoge naam de Cannachopper. Deze kleine vanaf de grond bestuurbare on beman de helikopter kan over een wijk vliegen en is voorzien van allerlei opsporingsapparatuur. 38

40 Veiligheid bovenaan onze agenda Met deze hennep geur kaart herkent u de geur van hennepteelt. Kras, ruik en help mee! Als u over het geurvlak krast, ruikt u de geur van de hennepplant. Zo kunt u voortaan het mogelijke gevaar ruiken van illegale hennepteelt in uw omgeving. Bij verdachte situaties belt u de Politie of Meld Misdaad Anoniem. Zie hiervoor de telefoonnummers op de achterzijde van deze kaart. Kras en ruik! U kunt 2x krassen. U kunt zonder risico aan deze geurkaart ruiken, er is geen werkzame stof (THC) op de krasvlakken aanwezig. Het geurvlak blijft (ongekrast) een aantal maanden goed, u kunt deze geurkaart dus bewaren. Ontploffingen en brandgevaar Hennepkwekerijen zijn gevaarlijk. De eigenaren stelen elektriciteit door zelf allerlei illegale aanpassingen te doen aan de elektriciteitsinstallatie. Daar door bestaat het gevaar van water overlast, ontploffing of oververhitting. Tien procent van het aantal woning branden wordt veroorzaakt door hennepteelt. De schade voor verzekeraars en woningcorporaties loopt jaarlijks in de vele tientallen miljoenen. Hennepgeurkaart als geheugensteuntje Stedin verspreidde in 2010 bij wijze van proef de Hennepgeurkaart in enkele risicowijken in Den Haag en Rotterdam. De bedoeling was dat mensen, door met behulp van deze kaart de geur van hennep te herkennen, beter in de gaten zouden krijgen of er een hennep kwekerij in hun buurt is en dat ook melden. De kaart leverde veel publiciteit op, ook in het buitenland. Ook het aantal meldingen op onze website en bij het Meldpunt Misdaad Anoniem steeg. Opsporingswerk is riskant Ons opsporingsteam doet riskant werk. De eigenaren zijn meestal niet de meest vriendelijke types. Grof geweld wordt in toenemende mate niet uit de weg gegaan. Soms zijn booby traps geplaatst in panden. Vandaar dat altijd samen met de politie wordt opgetrokken, voor de veiligheid van onze mensen. (*) Bron: Netbeheer Nederland 39

41 Beheer en onderhoud van de netten Stedin heeft ervoor gekozen om het werk aan de netten en het oplossen van storingen uit te besteden aan de markt. Dit doen wij om klanten beter van dienst te zijn en uit kostenoverwegingen. Joulz is een van de belangrijkste partijen met wie Stedin samen werkt. Maar ook andere installateurs of aan nemers kunnen delen van het werk gegund krijgen via openbare aanbesteding. Uiteraard is het van groot belang dat het licht het blijft doen en het gas blijft stromen. Daarom schakelt Stedin de aanbesteding stap voor stap op om te komen tot de beste onderlinge samenwerking. Stedin heeft een aanbestedingstrategie ontwikkeld waarmee we een aantal dingen willen bereiken. Voorop staat dat we de hoogste kwaliteit willen leveren tegen de laagste maatschappelijke kosten. Concreet streven we ernaar, dat meerdere aannemers als projectpartner optreden of de rol van Service Provider of dienstenleverancier op zich kunnen nemen. Een Service Provider beheert op basis van een contract een bepaald netgebied en doet daar storingsherstel, inspecties en onderhoud aan de elektriciteits- en gasnetten. Ook voert hij kleine standaardopdrachten uit. Stedin heeft jaarlijks van die kleine opdrachten. In 2009 werd nog maar een bescheiden bedrag van 3 miljoen aanbesteed. Vorig jaar is al ruim 89 miljoen van het totale werkpakket gegund, waarvan circa 65 miljoen inmiddels is uitgevoerd. Breed inzetbare Service Providers ontwikkelen Wij willen het werk aanbesteden aan aannemers die de rol kunnen oppakken van Service Provider. Wij helpen aannemers om bepaalde taken die een Service Provider (SP) moet kunnen uitvoeren, in de praktijk te ontwikkelen, vertelt Lucas van de Weijer, manager Realisatie. Dat doen we door Werk aan het Stedin Energiestation voor Maasvlakte 2. Warmtekrachtkoppeling maakt tuinder zelfvoorzienend. Grootschalige projecten Grootschalige projecten worden aanbesteed aan projectpartners. Stedin heeft voor de projecten Maasvlakte 2 en Oostland bijna 40 miljoen aanbesteed in Voor Maasvlakte 2 is het bestaande hoogspanningsstation op Maasvlakte 1 uitgebreid en van een nieuwe schakelinstallatie voorzien met een capaciteit van 66 kv. Dit station is het hoofdstopcontact voor Maasvlakte 2 waar alle nieuwe bedrijven die zich daar vestigen hun stroom van betrekken. In 2011 gaat Stedin de kabels aanleggen op de nieuwe Maas vlakte waarop klantenstations komen dicht bij de locatie van die bedrijven. We leggen verder nog kabels aan waarop onder meer gemalen, een radarpost, de openbare verlichting en kleinere klanten worden aangesloten. In Oostland heeft Stedin samen met projectpartners in 2010 vele tientallen kilometers middenspannings kabel aangelegd. Tevens zijn een aantal schakelstations nieuw gebouwd. Hiermee wordt het mogelijk voor tuinders met een warmte krachtcentrale stroom terug te leveren. 40

42 Beheer en onderhoud van de netten afgebakende werkpakketten samen te stellen die eenvoudig zijn aan te besteden, maar waarvan de omvang relatief groot is. Daardoor kunnen we samen snel leren en toch volume maken. Overzichtelijke pakketten aanbesteden Tot de werkpakketten die Stedin heeft gedefinieerd behoren gasvervangingsprojecten en de aanleg van middenspanning-kabeltrajecten. Voor het elektriciteits net op Goeree-Overflakkee is in 2010 besloten de SP-activiteiten in dat gebied aan te besteden aan een partij met de juiste ervaring, dit is Delta geworden. Deze nieuwe partner is 1 februari 2011 begonnen met de werkzaamheden. In de komende jaren staan andere netgebieden op de nominatie. Maar eerst is het zaak om de serviceprovidertaken goed te ontwikkelen, vertelt Van de Weijer. Gasvervangingsprojecten zijn daarvoor heel geschikt. In 2010 hebben we grootschalige gasvervangingsprojecten in de markt aanbesteed. De komende jaren gaan we veel werk verzetten aan de gasnetten. Daar kunnen we nieuwe deskundige partners goed bij gebruiken. Het gaat om relatief eenvoudige, repeterende werkzaamheden. Aannemers moeten hiervoor tekeningen kunnen maken, vergunningen aanvragen en zich certificeren om schakelwerkzaamheden te mogen uitvoeren. Ze hebben contacten met onze klanten, stellen rapportages op om ons serviceniveau naar de klant aan te tonen aan de Energiekamer en doen technische inspecties. Als ze deze vaardigheden hebben ontwikkeld, zijn ze later ook in staat het beheer en onderhoud van delen van het gasnet op zich te nemen. In 2010 zijn werkpakketten voor enkele tientallen miljoen euro s in de markt gezet en aan vier partijen gegund die ieder een gebied toe gewezen hebben gekregen. Dit zijn Joulz, Nacap, BAM en Visser & Smit Hanab. We bieden in 2011 de vernieuwing van de midden span nings netten als pakketten aan. Met het doel: het ontwikkelen van breed inzet bare Service Providers Samenwerken met andere nutsbedrijven Samen met water- en kabelbedrijven en de planontwikkelaars gaat Stedin de werkzaamheden in nieuw bouw projecten coördineren om de over last van het aanleggen van al die verschillende kabels en leidingen zoveel mogelijk te beperken. De partijen gaan met elkaar om de tafel om het werk beter op elkaar af te stemmen. Door samenwerking dalen de kosten: graafwerkzaamheden hoeven maar één keer te worden gedaan. Daar naast nemen de gezamenlijke voor bereidings- en uitvoeringskosten af en heeft samenwerking een gunstige invloed op de kwaliteit van de gehele ondergrondse infra structuur. Bovendien kunnen de trans formator huisjes, brandkranen en aan sluitkastjes voor de kabel mooier geïntegreerd worden in het ontwerp van een wijk. In april 2010 hebben de betrokken infrastructuurbedrijven een samenwerkingsovereenkomst getekend. Onder de naam Structin gaan zij dit in Zuid- Holland zo organiseren. 41

43 Beheer en onderhoud van de netten OOSTLAND Nootdorp Zoetermeer Pijnacker Bleiswijk Delfgauw Berkel en Rodenrijs Bergschenhoek Tuinders verkopen hun stroom Veel tuinders maken gebruik van een zogegeheten warmtekrachtcentrale om zelf warmte en elektriciteit te maken. Een deel daarvan gebruiken ze in hun kassen. Wat ze niet nodig hebben verkopen ze aan hun energieleverancier. Daarvoor moeten zij die stroom terug kunnen leveren aan het elektriciteitsnet. Stedin heeft de afgelopen jaren tientallen miljoenen euro s geïnvesteerd in de tuiders gebieden om teruglevering mogelijk te maken. Tuinders in Oostland aan gesloten op terug levernetwerk In 2010 is Stedin de regio Oostland (Pijnacker-Nootdorp, Zoetermeer en Lansingerland) bezig geweest met de boven- en ondergrondse aanleg van een nieuw elektriciteitsnet. Ook in de zogeheten B-driehoek (de gemeenten Berkel en Rodenrijs, Bleiswijk en Bergschenhoek), waar veel tuindersbedrijven zijn gevestigd, is het net bijna klaar. Daardoor kan al een flink aantal tuinders stroom terugleveren. In de loop van 2011 zal het project Oostland worden afgerond. Rotterdam 42

44 Beheer en onderhoud van de netten Investering van 56 miljoen Het nieuwe elektriciteitsnet bestaat uit vier tracés in Zoetermeer, Pijnacker en Nootdorp, met een totale lengte van 156 kilometer kabel. Ook zijn nieuwe schakelstations gebouwd. Deze stations ontvangen de elektrische energie en leveren dit aan TenneT. De stroom wordt gebruikt om de landelijke behoefte aan elektriciteit te voorzien. Naast elektriciteitskabels zijn er ook glasvezel kabels de grond in gegaan. Zij maken communicatie tussen de onderstations mogelijk, beveiligen de elektriciteitskabels en geven signalen af bij problemen. De kosten van het project Oostland bedragen 56 miljoen euro. Deze modernere warmtekrachtinstallatie maakt minder lawaai en stoot minder CO 2 uit. Nog meer stroom terugleveren Tuinders kunnen 180 Megawatt jaarlijkse energieverbruik van zo n elektriciteit terugleveren. Dit is huishoudens. Stedin heeft vergelijkbaar met een derde deel van aanvullend geïnvesteerd in het net de capaciteit van een gemiddelde om goed voorbereid te zijn op extra energiecentrale en staat gelijk aan het teruglevering in de toekomst. 43

45 Beheer en onderhoud van de netten MAASVLAKTE 2 Transformatorstation Stedin Boring onder Tennet t.b.v. Noordring Boring naar Yangtze-haven Boringen onder Europaweg t.b.v. Zuidring Noordring Schakelstation Zuidring Schakelstation Nieuwe energie-infrastructuur voor Maasvlakte 2 Stedin legt de energie-infrastructuur aan voor Maasvlakte 2. De grote bedrijven die zich vestigen op de Maas vlakte krijgen de beschikking over een aansluiting die voldoende is om vele containerkranen tegelijk te laten werken. De energie-infra structuur voor Maasvlakte 2 bestaat uit een Zuidring en een Noordring. (zie kaart) Zuidring Het zuidelijke deel van Maasvlakte 2 is het eerst klaar om bebouwd te worden. In goed overleg met Havenbedrijf Rotter dam is gekozen voor een dubbel uit gevoerde ringleiding, waarop alle nieuwe bedrijven kunnen worden aan gesloten. Normaal moeten grote klant en aangesloten worden via een eigen kabel op een van onze distributie stations (punt-tot-puntverbind ing). Voor bedrijven die verder weg zitten op de Maasvlakte is dat duurder dan voor bedrijven die vlak bij ons energiestation gevestigd zijn. Haven bedrijf Rotterdam wil dat alle nieuwe klanten dezelfde kostenpost krijgen voor de energie-infrastructuur. De voorbereidingen zijn reeds in volle gang: van maart tot en met mei 2011 worden boringen onder de Coloradoweg en Europaweg uitgevoerd waarna de kabelaanleg start. 44

46 Beheer en onderhoud van de netten Boring ten behoeve van de Zuidring. Installatie van een schakelstation aan de Zuidring. Noordring De voorbereidingen voor de Noordring zijn ook al gestart. Stedin bereidt de leiding strook voor waarin later de kabels getrokken kunnen worden. Hier voor zijn de bestaande leidingen dieper de grond in gebracht met boringen tot 30 meter diepte onder de Yangtze haven door. Verder wordt in mei 2011 onder het TenneT-station een boring uitgevoerd. Voorbereid op walstroom Stedin zorgt ook dat containerschepen die straks aanmeren in de havens van de nieuwe Maasvlakte aangesloten kunnen worden op walstroom. De schepen krijgen de beschikking over wal stroom met een vermogen van 100MW. De planning tot : Start nieuwbouw Stedin op het station Maasvlakte. 2009: Plaatsen 150kV-schakelinstallatie in de nieuwbouw 2010: 150kV-schakelinstallatie in gebruik genomen; kabels van oude installatie overgezet op de nieuwe installatie 2011: Plaatsen twee transformatoren (150/66kV) en schakelinstallatie (66kV), aansluiten van alle compo nenten; aanleg dubbele 66kV-ringleiding en 23kVdistributiekabels op het zuidelijk deel van de Maasvlakte. Boring onder TenneT-station voor de toekomstige Noordring. 2012: Aansluiten eerste twee klanten 45

47 Maatschappelijk verantwoord ondernemen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) is een breed begrip. Het heeft met milieu te maken, maar ook met de samenleving in bredere zin. MVO heeft betrekking op veel zaken die deel uitmaken van ons normale werk zoals zorg voor veiligheid (voor de werknemer én de omgeving), een goed personeelsbeleid, onze maatschappelijke taken en onze relatie met klanten. In een rondetafelgesprek zijn medewerkers van Stedin aangeschoven om, ieder vanuit zijn of haar eigen functie, het onderwerp MVO toe te lichten. Het zijn Baerte de Brey (strateeg bij de staf afdeling Strategie & Regulering), Annette Ekhart (senior HR Business partner), Desmond du Parand (contractmanager bedrijfsbureau bij Facilitair Management & Indirecte Inkoop), John Hodemaekers (hoofd afdeling AM-innovatie) en Gaston Geerts (hoofd HSSE). Wij zijn een publieke organisatie, dus we zijn per definitie maatschappelijk verantwoord aan het ondernemen, zegt Baerte de Brey. Wij zijn verantwoordelijk voor de vitale infrastructuur, zonder ons is goed leven in de Randstad niet mogelijk. Hij benadrukt dat Stedin verder denkt dan enkel de maatschappelijke taak. We willen méér doen, voor onze medewerkers en directe stake holders. Neem veiligheid: dat betekent voor ons ook het vervangen van oude gietijzeren leidingen die in het veen kunnen verzakken en breken. Het is onze verantwoordelijkheid te voor komen dat daardoor een gaslek kan ontstaan. Wij maken dus de keuze om dergelijke leidingen te vervangen. Ketenverantwoordelijkheid John Hodemaekers weet wat het betekent om keuzes te maken bij het inkopen van producten. Die zijn bepalend voor de keten verantwoordelijkheid van het bedrijf. Annette Ekhart Gaston Geerts John Hodemaekers Baerte de Brey Desmond du Parand 46

Is uw organisatie grootverbruiker van gas en/of elektriciteit? In deze brochure vindt u belangrijke informatie voor uw aansluiting. www.enduris.

Is uw organisatie grootverbruiker van gas en/of elektriciteit? In deze brochure vindt u belangrijke informatie voor uw aansluiting. www.enduris. Is uw organisatie grootverbruiker van gas en/of elektriciteit? In deze brochure vindt u belangrijke informatie voor uw aansluiting www.enduris.nl Wanneer wordt u aangemerkt als grootverbruiker? U valt

Nadere informatie

Wij brengen energie. Waar mensen licht en warmte nodig hebben

Wij brengen energie. Waar mensen licht en warmte nodig hebben Wij brengen energie Waar mensen licht en warmte nodig hebben Energie in goede banen De beschikbaarheid van energie bepaalt in grote mate hoe we leven: hoe we wonen, werken, produceren en ons verplaatsen.

Nadere informatie

Is uw organisatie grootverbruiker van gas en/of elektriciteit? In deze brochure vindt u belangrijke informatie voor uw aansluiting. www.dnwg.

Is uw organisatie grootverbruiker van gas en/of elektriciteit? In deze brochure vindt u belangrijke informatie voor uw aansluiting. www.dnwg. Is uw organisatie grootverbruiker van gas en/of elektriciteit? In deze brochure vindt u belangrijke informatie voor uw aansluiting www.dnwg.nl Wanneer wordt u aangemerkt als grootverbruiker? U valt in

Nadere informatie

Eneco, oog voor de toekomst

Eneco, oog voor de toekomst Eneco, oog voor de toekomst Jaarverslag Eneco Holding N.V. Feiten en cijfers 2 Eneco Holding N.V. Jaarverslag Feiten en cijfers Kernpunten Milde weersomstandigheden en dalende tarieven leiden tot lagere

Nadere informatie

ENEXIS SLUIT BIJ U AAN! AANSLUITINGEN EN INFRASTRUCTUREN BIJ GROTE BEDRIJVEN EN INSTELLINGEN

ENEXIS SLUIT BIJ U AAN! AANSLUITINGEN EN INFRASTRUCTUREN BIJ GROTE BEDRIJVEN EN INSTELLINGEN ENEXIS SLUIT BIJ U AAN! AANSLUITINGEN EN INFRASTRUCTUREN BIJ GROTE BEDRIJVEN EN INSTELLINGEN Enexis, uw netwerkbedrijf Enexis is de schakel tussen particuliere en zakelijke afnemers van energie en de energieleverancier.

Nadere informatie

Middenspanningsinstallaties Meterdiensten en monitoring Eric-Jan Pons & Remy van Geene, Westland Infra

Middenspanningsinstallaties Meterdiensten en monitoring Eric-Jan Pons & Remy van Geene, Westland Infra Middenspanningsinstallaties Meterdiensten en monitoring Eric-Jan Pons & Remy van Geene, Westland Infra Agenda Voorstellen Westland Infra Meterdiensten en monitoring Pauze Middenspanningsinstallaties en

Nadere informatie

Ga jij ook voor een baan die iedereen energie geeft?

Ga jij ook voor een baan die iedereen energie geeft? Ga jij ook voor een baan die iedereen energie geeft? Netwerkbedrijf Endinet, de werkgever met energie Maar liefst 416.000 klanten in Zuidoost Brabant krijgen via kabels en leidingen van Endinet stroom

Nadere informatie

Voortaan heeft u zèlf de controle over uw energiekosten! Dezelfde energie goedkoper

Voortaan heeft u zèlf de controle over uw energiekosten! Dezelfde energie goedkoper Voortaan heeft u zèlf de controle over uw energiekosten! Dezelfde energie goedkoper Een innovatie van Oxxio: de revolutie in energiemeting! Als u kiest voor energie van Oxxio, kiest u voor de goedkoopste

Nadere informatie

Ons antwoord op de meest gestelde vragen Zit ik vast aan de slimme meter? Over Oxxio Welkom bij Oxxio! Wanneer start Oxxio met de energielevering?

Ons antwoord op de meest gestelde vragen Zit ik vast aan de slimme meter? Over Oxxio Welkom bij Oxxio! Wanneer start Oxxio met de energielevering? Welkom bij Oxxio! Uw overstap naar Oxxio: een slimme keuze Welkom bij Oxxio. Net als u hebben al vele particuliere en zakelijke klanten inmiddels ontdekt dat overstappen naar Oxxio een slimme keuze is.

Nadere informatie

Eneco Groep. Duurzame energie voor iedereen

Eneco Groep. Duurzame energie voor iedereen Eneco Groep Duurzame energie voor iedereen Duurzame koploper Eneco is het grootste energiebedrijf van Nederland in publieke handen. Onze missie is betaalbare duurzame energie mogelijk maken die altijd,

Nadere informatie

_ PROVINCIE FLEVOLAND

_ PROVINCIE FLEVOLAND _ PROVINCIE FLEVOLAND Mededeling Onderwerp Gedeeltelijke transportbeperkingen op energie-infrastructuur in Flevoland Kern mededeling: Liander kondigt aan dat het genoodzaakt is om een tijdelijke (gedeeltelijke)

Nadere informatie

uw portaal voor technisch facilitair management unica online

uw portaal voor technisch facilitair management unica online uw portaal voor technisch facilitair management unica online , Altijd en overal inzicht in uw technische installaties Snel en eenvoudig een storing melden? Inzicht in het energiegebruik van uw installaties?

Nadere informatie

School Info. Beter inzicht, hogere kwaliteit en meer omzet

School Info. Beter inzicht, hogere kwaliteit en meer omzet School Info Beter inzicht, hogere kwaliteit en meer omzet SchoolsConnect is een totaalconcept voor onderwijsinstellingen. Gemakkelijk internet en telefonie is altijd fijn op een school. Ook de veiligheid

Nadere informatie

Aansluiten voor Dummies Hier Opgewekt event 2015. Gerja Koldenhof November 2015

Aansluiten voor Dummies Hier Opgewekt event 2015. Gerja Koldenhof November 2015 Aansluiten voor Dummies Hier Opgewekt event 2015 Gerja Koldenhof November 2015 Welke soorten heb je? Welke heb ik nodig? Hoe vraag ik dat aan? Hoe wordt deze bemeten? Etc. 2 Wat gaan we doen? Netbeheerder

Nadere informatie

Zorgeloos huren... u rekent op kwaliteit! Kwaliteit met het KWH-Huurlabel

Zorgeloos huren... u rekent op kwaliteit! Kwaliteit met het KWH-Huurlabel Zorgeloos huren... u rekent op kwaliteit! Kwaliteit met het KWH-Huurlabel Uw huis gebruikt u iedere dag. U woont en leeft er. Dat uw huis van een goede kwaliteit is, vindt u daarom vanzelfsprekend. Maar

Nadere informatie

Case study: Service en sales gaan samen voor beter klantcontact

Case study: Service en sales gaan samen voor beter klantcontact Case study: Service en sales gaan samen voor beter klantcontact Sales als basis voor klantcontact stimuleert klanttevredenheid Meer dan 900 medewerkers van Transcom Nederland verzorgen dagelijks facilitaire

Nadere informatie

Het Slimme energienet..zx ronde 25 januari 2015

Het Slimme energienet..zx ronde 25 januari 2015 Het Slimme energienet..zx ronde 25 januari 2015 De laatste tijd worden we overspoeld door marketing verhalen over de slimme meter en het slimme energienet. Men stelt dat met de komst van de slimme meter

Nadere informatie

U en Oxxio: een goede zaak

U en Oxxio: een goede zaak U en Oxxio: een goede zaak Uw perfecte partner voor duurzame energie U doet graag zaken met professionele partners. Want u wilt ervan opaan kunnen dat ze doen wat ze beloven en een toegevoegde waarde leveren.

Nadere informatie

Privacy by Design bij Enexis

Privacy by Design bij Enexis Privacy by Design bij Enexis Boas Bierings Privacy Officer Enexis 7 november 2017 Bijeenkomst Privacy by Design III Georganiseerd door Privacy en Identity lab (PI.Lab) en ECP Platform voor de Informatie

Nadere informatie

Westland Infra, Diepgeworteld in de tuinbouw.

Westland Infra, Diepgeworteld in de tuinbouw. Westland Infra, Diepgeworteld in de tuinbouw. Westland Infra heeft al meer dan 40 jaar haar wortels in de tuinbouw. Als netbeheerder zijn we verantwoordelijk voor aanleg, onderhoud en beheer van energienetten

Nadere informatie

WERKGEBIED. Elektriciteitsgebied Stedin. Gasgebied Stedin

WERKGEBIED. Elektriciteitsgebied Stedin. Gasgebied Stedin Bart Smakman Stedin WERKGEBIED Elektriciteitsgebied Stedin Gasgebied Stedin 2 STEDIN IN CIJFERS 2018 Elektriciteit Gas 2.063.255 Aansluitingen elektriciteit 19.984 GWh Getransporteerde hoeveelheid elektriciteit

Nadere informatie

Persbericht. Toename van de omzet door koud voorjaar en hogere gereguleerde transporttarieven

Persbericht. Toename van de omzet door koud voorjaar en hogere gereguleerde transporttarieven Persbericht Corporate Communicatie & Public Affairs Datum: 6-08-2013 Aantal pagina's: 8 Eneco Groep op koers Toename omzet en nettoresultaat in eerste helft 2013 Nettoresultaat stijgt met vijf procent

Nadere informatie

Liander N.V. Factsheet Kwaliteit 2011 Regionaal Netbeheer Elektriciteitsnetten & Gastransportnetten. Inleiding

Liander N.V. Factsheet Kwaliteit 2011 Regionaal Netbeheer Elektriciteitsnetten & Gastransportnetten. Inleiding Factsheet Kwaliteit 211: N.V. Factsheet Kwaliteit 211 Regionaal Netbeheer Elektriciteitsnetten & Gastransportnetten N.V. De gegevens in de grafieken in dit document zijn gebaseerd op de gegevens die de

Nadere informatie

Ons vakmanschap voor de klant, nu en in de toekomst

Ons vakmanschap voor de klant, nu en in de toekomst enexis.nl Ons vakmanschap voor de klant, nu en in de toekomst Bedrijfsplan 2012 Ons vakmanschap voor de klant, nu en in de toekomst Bedrijfsplan 2012 Een goed net Tevreden klanten 2. Verbeteren interne

Nadere informatie

NEW BUSINESS. Guy Konings

NEW BUSINESS. Guy Konings 2015 Guy Konings Stedin is verantwoordelijk voor transport van gas en elektriciteit in West Nederland Onze missie: Altijd energie voor onze klanten, vandaag en morgen. Simpel, betaalbaar en duurzaam KERNGETALLEN

Nadere informatie

Nieuwsbrief. Oirschot-Boxtel 150 kv. Inhoud. Nieuwe ondergrondse kabelverbinding van Oirschot naar Boxtel

Nieuwsbrief. Oirschot-Boxtel 150 kv. Inhoud. Nieuwe ondergrondse kabelverbinding van Oirschot naar Boxtel Jaargang 1 nummer 1 juli 2014 Nieuwsbrief Oirschot-Boxtel 150 kv Inhoud Voorwoord 02 Oog voor de omgeving tussen Boxtel en Oirschot 03 In kaart 04 Stappen van aanleg 05 Feiten & cijfers en planning 06

Nadere informatie

Cogas Infra & Beheer B.V.

Cogas Infra & Beheer B.V. Factsheet 2010 Kwaliteit Regionaal Netbeheer Elektriciteitsnetten & Gasnetten Energiekamer Infra & Beheer B.V. Expert versie De gegevens in de grafieken in dit document zijn gebaseerd op de gegevens die

Nadere informatie

Factsheet Kwaliteit 2015 Liander N.V. Autoriteit Consument & Markt. Factsheet Kwaliteit 2015

Factsheet Kwaliteit 2015 Liander N.V. Autoriteit Consument & Markt. Factsheet Kwaliteit 2015 Factsheet Kwaliteit 215 N.V. Autoriteit Consument & Markt Factsheet Kwaliteit 215 Regionale Netbeheerders Elektriciteitsnetten & Gastransportnetten N.V. De gegevens in de grafieken in dit document zijn

Nadere informatie

De slimme meter. Informatie over de nieuwe energiemeter

De slimme meter. Informatie over de nieuwe energiemeter De slimme meter Informatie over de nieuwe energiemeter De slimme meter in vogelvlucht Alle huishoudens in Nederland krijgen een nieuw soort energiemeter aangeboden: de zogenaamde slimme meter. Deze digitale

Nadere informatie

Bewust met energie omgaan. De slimme meter maakt het makkelijk

Bewust met energie omgaan. De slimme meter maakt het makkelijk Bewust met energie omgaan De slimme meter maakt het makkelijk Waarom krijg ik een slimme meter? Makkelijk en klaar voor de toekomst. Enexis brengt gas en elektriciteit van uw energieleverancier veilig

Nadere informatie

Aansluiten in de praktijk

Aansluiten in de praktijk Aansluiten in de praktijk Kennissessie Projectrealisatie Zon Henk Kistemaker 14 april 2016 Programma Netbeheerder Aansluiting Meten Registreren 3 netbeheerders zijn partner van Hier Opgewekt 2 Netbeheerders

Nadere informatie

De slimme meter. Informatie over de nieuwe energiemeter

De slimme meter. Informatie over de nieuwe energiemeter De slimme meter Informatie over de nieuwe energiemeter De slimme meter in vogelvlucht Alle huishoudens in Nederland krijgen een nieuw soort energiemeter aangeboden: de zogenaamde slimme meter. Deze digitale

Nadere informatie

Geen stroom, wel spanning

Geen stroom, wel spanning Geen stroom, wel spanning Netwerkdag Calamiteitenplannen 20 september 2012 Maaike Bok (Crisisbeheersing) Inhoud presentatie Netbeheer in Nederland Rol netbeheerder in koude en warme fase Impact stroomstoring

Nadere informatie

Programme Power. De weg van Portfoliomanagement naar Programmaregie

Programme Power. De weg van Portfoliomanagement naar Programmaregie Programme Power De weg van Portfoliomanagement naar Programmaregie Agenda Introductie Stedin Historie van Project- en Portfoliomanagement Van Portfoliomanagement naar Programmaregie Waar staan we nu Oog

Nadere informatie

VOORDELIGE ENERGIETARIEVEN

VOORDELIGE ENERGIETARIEVEN VOORDELIGE ENERGIETARIEVEN Zoals u wellicht weet, bent u vrij in het kiezen van uw energieleverancier. Vereniging Gebra heeft een kortingsregeling voor elektriciteit en gas met MAIN Energie te Amsterdam.

Nadere informatie

Samenwerking met Greenchoice

Samenwerking met Greenchoice Samenwerking met Greenchoice Dit document is onderdeel van de Buurten met Energie toolbox, een project van Nudge. Deze toolbox is samengesteld om initiatiefnemers te ondersteunen bij het starten van een

Nadere informatie

Veel gestelde vragen over de aanleg van glasvezel in BOEKEL

Veel gestelde vragen over de aanleg van glasvezel in BOEKEL Veel gestelde vragen over de aanleg van glasvezel in BOEKEL Wij vragen uw begrip tijdens de werkzaamheden In december 2012 is Glasvezel Boekel begonnen met de aanleg van het glasvezelnetwerk in Boekel.

Nadere informatie

SLIM ONTWERP: ENERGIE INFRASTRUCTUUR 19 MAART 2018

SLIM ONTWERP: ENERGIE INFRASTRUCTUUR 19 MAART 2018 SLIM ONTWERP: ENERGIE INFRASTRUCTUUR 19 MAART 2018 MET 3 MILJOEN AANSLUITINGEN VERZORGINGSGEBIED per 1-1-2018 INVESTERINGEN IN DE NETTEN In miljoenen euro s 423 2016: 384 UITVALDUUR 13,8 15,2 Hoogspanning

Nadere informatie

Delta Netwerkbedrijf B.V.

Delta Netwerkbedrijf B.V. Factsheet Kwaliteit 212 Regionale Netbeheerders Elektriciteitsnetten & Gastransportnetten Delta Netwerkbedrijf B.V. De gegevens in de grafieken in dit document zijn gebaseerd op de gegevens die de regionale

Nadere informatie

Servicecontracten Snel weer bereikbaar na een storing in uw telefooncentrale

Servicecontracten Snel weer bereikbaar na een storing in uw telefooncentrale Servicecontracten Snel weer bereikbaar na een storing in uw telefooncentrale Telefonisch niet meer bereikbaar door een storing in de telefooncentrale? Daar sta je als bedrijf niet vaak bij stil. Het is

Nadere informatie

Position paper Regietafel Energietransitie Utrecht

Position paper Regietafel Energietransitie Utrecht Position paper Regietafel Energietransitie Utrecht februari 2017 position paper regietafel energietransitie utrecht 2/6 Regietafel Energietransitie Utrecht Hieronder treft u informatie over de Regietafel

Nadere informatie

Smart Grid. Verdiepende opdracht

Smart Grid. Verdiepende opdracht 2015 Smart Grid Verdiepende opdracht Inleiding; In dit onderdeel leer je meer over het onderwerp Smart Grid. Pagina 1 Inhoud 1. Smart Grid... 3 1.1 Doel... 3 1.2 Inhoud... 3 1.3 Verwerking... 8 Pagina

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1997 1998 25 621 Regels met betrekking tot de productie, het transport en de levering van elektriciteit (Elektriciteitswet...) Nr. 8 NOTA VAN WIJZIGING Ontvangen

Nadere informatie

Jaarverslag 2011. Disclaimer

Jaarverslag 2011. Disclaimer Jaarverslag 2011 Disclaimer De online versie van het geïntegreerde Jaarverslag is afgeleid van het volledige bij de Kamer van Koophandel gedeponeerde geïntegreerde Jaarverslag. Dit gedeponeerde geïntegreerde

Nadere informatie

Slimme energiemeters vanaf 1.1.2012 ingevoerd

Slimme energiemeters vanaf 1.1.2012 ingevoerd Regelingen en voorzieningen CODE 5.1.4.22 Slimme energiemeters vanaf 1.1.2012 ingevoerd bronnen vraag en antwoord ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I), 23.2.2011, www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Position paper regietafel energietransitie utrecht

Position paper regietafel energietransitie utrecht Position paper regietafel energietransitie utrecht februari 2017 position paper regietafel energietransitie utrecht 2/6 Regietafel Energietransitie Utrecht Dit document beschrijft de opzet van de Regietafel

Nadere informatie

beleid: juli 2006, versie: 2014

beleid: juli 2006, versie: 2014 Zorgeloos huren beleid: juli 2006, versie: 2014 Waterweg Wonen verhuurt circa 12.000 woningen in Vlaardingen. Een aanzienlijk deel van die woningen is bereikbaar voor huishoudens met lage inkomens die

Nadere informatie

Factsheet Kwaliteit regionale netbeheerders 2017 Elektriciteitsnetten & gastransportnetten

Factsheet Kwaliteit regionale netbeheerders 2017 Elektriciteitsnetten & gastransportnetten Factsheet Kwaliteit regionale netbeheerders 217 Elektriciteitsnetten & gastransportnetten De gegevens in de grafieken in dit document zijn gebaseerd op de gegevens die de regionale netbeheerders aan de

Nadere informatie

Datum 27 oktober 2014 Onderwerp Antwoorden kamervragen over het toenemende aantal drugslabs in seniorenflats

Datum 27 oktober 2014 Onderwerp Antwoorden kamervragen over het toenemende aantal drugslabs in seniorenflats 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Wat betekenen de SDE+, Salderen, en postcoderoos voor de netbeheerder?

Wat betekenen de SDE+, Salderen, en postcoderoos voor de netbeheerder? Wat betekenen de SDE+, Salderen, en postcoderoos voor de netbeheerder? Enexis: Wij brengen energie waar mensen licht en warmte nodig hebben. Enexis: Een rijke historie IJsselmij Frigem EGD Ruil verzorgingsgebied

Nadere informatie

Factsheet 2010 Kwaliteit Regionaal Netbeheer Elektriciteitsnetten & Gasnetten N.V. RENDO. Expert versie

Factsheet 2010 Kwaliteit Regionaal Netbeheer Elektriciteitsnetten & Gasnetten N.V. RENDO. Expert versie Factsheet 2010 Kwaliteit Regionaal Netbeheer Elektriciteitsnetten & Gasnetten N.V. Expert versie De gegevens in de grafieken in dit document zijn gebaseerd op de gegevens die de regionale netbeheerders

Nadere informatie

POM GROEPSAANKOOP: GROENE STROOM EN AARDGAS VOOR BEDRIJVEN

POM GROEPSAANKOOP: GROENE STROOM EN AARDGAS VOOR BEDRIJVEN POM GROEPSAANKOOP: GROENE STROOM EN AARDGAS VOOR BEDRIJVEN POM Groepsaankoop Een groepsaankoop voor de aankoop van 100 % groene stroom uit eigen streek en aardgas aan een vaste prijs tot 31/12/2015, gezamenlijk

Nadere informatie

De rol van TenneT in de transitie naar duurzame energie. Peter Nieuwenhuijse Arnhem, 29 juni 2011

De rol van TenneT in de transitie naar duurzame energie. Peter Nieuwenhuijse Arnhem, 29 juni 2011 De rol van TenneT in de transitie naar duurzame energie Peter Nieuwenhuijse Arnhem, 29 juni 2011 TenneT TSO Elektriciteitstransporteur in Nederland en een deel van Duitsland In Nederland: Alle netten op

Nadere informatie

Betaal niet teveel... ziet u afspraken tussen bedrijven bij aanbestedingen? Meld ze bij ACM. Kansen & keuzes. voor bedrijven en consumenten

Betaal niet teveel... ziet u afspraken tussen bedrijven bij aanbestedingen? Meld ze bij ACM. Kansen & keuzes. voor bedrijven en consumenten Betaal niet teveel... ziet u afspraken tussen bedrijven bij aanbestedingen? Meld ze bij ACM Kansen & keuzes voor bedrijven en consumenten Waarom krijgt u deze folder? U bent inkoper van een bedrijf of

Nadere informatie

AA Geef hier uw zoekterm in

AA Geef hier uw zoekterm in AA Geef hier uw zoekterm in Tarieven Tarieven Prijs berekenen Algemene voorwaarden Klanten Klant worden: Particulier Klant worden: Klein-zakelijke gebruiker Klant worden: Zakelijke gebruiker Verhuizen

Nadere informatie

Tijdelijk beheer Pandcontrole Tijdelijke verhuur

Tijdelijk beheer Pandcontrole Tijdelijke verhuur Tijdelijk beheer Pandcontrole Tijdelijke verhuur Zekerheid door tijdelijk beheer Leegstaande kantoorpanden, scholen, winkelruimten, bedrijfspanden en woningen? Door het plaatsen van tijdelijke bewoners

Nadere informatie

Energie en ruimtelijke ordening

Energie en ruimtelijke ordening Energie en ruimtelijke ordening Hoe eerder hoe beter Ruimteconferentie 19 april 2011 Netbeheerder in de energieketen Energieproductie Netwerken Energielevering Transport & distributie Werkgebied Liander

Nadere informatie

Factsheet Kwaliteit 2014 Liander N.V. Autoriteit Consument & Markt. Factsheet Kwaliteit 2014

Factsheet Kwaliteit 2014 Liander N.V. Autoriteit Consument & Markt. Factsheet Kwaliteit 2014 Factsheet Kwaliteit 214 Regionale Netbeheerders Elektriciteitsnetten & Gastransportnetten N.V. De gegevens in de grafieken in dit document zijn gebaseerd op de gegevens die de regionale netbeheerders aan

Nadere informatie

Leeswijzer Tarievencode Elektriciteit

Leeswijzer Tarievencode Elektriciteit Leeswijzer Tarievencode Elektriciteit Doel leeswijzer TarievenCode... 2 Aansluittarieven (hoofdstuk 2 TarievenCode)... 2 2. Twee soorten aansluittarieven... 2 2.. Eenmalig aansluittarief afhankelijk van

Nadere informatie

Elektriciteitsnetten & gastransportnetten

Elektriciteitsnetten & gastransportnetten Factsheet Kwaliteit regionale netbeheerders 217 Elektriciteitsnetten & gastransportnetten N.V. De gegevens in de grafieken in dit document zijn gebaseerd op de gegevens die de regionale netbeheerders aan

Nadere informatie

Factsheet Kwaliteit 2015 Enduris B.V. Autoriteit Consument & Markt. Factsheet Kwaliteit 2015

Factsheet Kwaliteit 2015 Enduris B.V. Autoriteit Consument & Markt. Factsheet Kwaliteit 2015 Factsheet Kwaliteit 15 Regionale Netbeheerders Elektriciteitsnetten & Gastransportnetten B.V. De gegevens in de grafieken in dit document zijn gebaseerd op de gegevens die de regionale netbeheerders aan

Nadere informatie

Jaarverslag 2009 3 2 Jaarverslag 2009 3 Stedin heeft behalve vele particulieren en bedrijven ook vele gemeenten waaronder de drie grote steden in de Randstad als klant. Dit maakt dat wij ons extra inspannen

Nadere informatie

FISCALE TIPS & BLUNDERS. 2016 1e druk Copyright Finovion

FISCALE TIPS & BLUNDERS. 2016 1e druk Copyright Finovion FISCALE TIPS & BLUNDERS 2016 1e druk Copyright Finovion Wij heten u van harte welkom. WELKOM Dit handzame boekje met financiële blunders en fiscale tips ontvangt u van Finovion. Wij zijn een ondernemend

Nadere informatie

Enexis. De veranderende rol van de netbeheerder. Peter Vermaat Voorzitter Raad van Bestuur Enexis. 12 november 2015

Enexis. De veranderende rol van de netbeheerder. Peter Vermaat Voorzitter Raad van Bestuur Enexis. 12 november 2015 Enexis De veranderende rol van de netbeheerder Peter Vermaat Voorzitter Raad van Bestuur Enexis 12 november 2015 Rol Enexis in de elektriciteitsketen Elektriciteitscentrale voor de opwek van elektriciteit

Nadere informatie

Contractmanagement bij NS Mirjam Kop/André Mulder

Contractmanagement bij NS Mirjam Kop/André Mulder Contractmanagement bij NS Mirjam Kop/André Mulder Wij helpen u graag Onze medewerkers staan voor u klaar om u een goede reis te bezorgen Agenda Even voorstellen Wat is contractmanagement Hoe heeft NS dit

Nadere informatie

Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016

Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016 Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016 Waarom zijn we bijeen? Verduurzaming energievoorziening Samenwerking om de NL ambitie te verwezenlijken Samenwerking vanaf de start van initiatieven Draagvlak

Nadere informatie

Vraag en Antwoord over de Warmtewet

Vraag en Antwoord over de Warmtewet Vraag en Antwoord over de Warmtewet Vraag Antwoord 1 Wat is de Warmtewet? De Warmtewet is er om huurders te beschermen tegen het betalen van te hoge kosten voor energieverbruik en meer inzicht te geven

Nadere informatie

Energie voor ondernemers

Energie voor ondernemers Energie voor ondernemers Leveringsprijzen zakelijk kleinverbruik Per 1 januari 2009 www.delta.nl Energie? DELTA! Energie is van levensbelang voor uw onderneming. Het verlichten van uw bedrijfsruimtes,

Nadere informatie

OVL informatiedeck. Liander en uw openbare verlichting. Beheert het netwerk voor gas en stroom

OVL informatiedeck. Liander en uw openbare verlichting. Beheert het netwerk voor gas en stroom OVL informatiedeck Liander en uw openbare verlichting Beheert het netwerk voor gas en stroom Agenda De aanleiding Het contract met Ziut loopt af. Aanpak Aannemer Hybride De samenwerking tussen Liander

Nadere informatie

Position Paper voor het Rondetafelgesprek over het Ontwerp-Klimaatakkoord de tafel Gebouwde Omgeving

Position Paper voor het Rondetafelgesprek over het Ontwerp-Klimaatakkoord de tafel Gebouwde Omgeving Position Paper voor het Rondetafelgesprek over het Ontwerp-Klimaatakkoord de tafel Gebouwde Omgeving 25 maart 2019 Pagina 2 van 5 Ingrijpende veranderingen voor het Nederlandse energienet De energietransitie

Nadere informatie

Elektriciteitsnetten & gastransportnetten

Elektriciteitsnetten & gastransportnetten Factsheet Kwaliteit regionale netbeheerders 217 Elektriciteitsnetten & gastransportnetten Netbeheer B.V. De gegevens in de grafieken in dit document zijn gebaseerd op de gegevens die de regionale netbeheerders

Nadere informatie

Ontwikkelt u nieuwbouwwoningen?

Ontwikkelt u nieuwbouwwoningen? Ontwikkelt u nieuwbouwwoningen? In dit gebied? Den Haag Leidschendam- Voorburg Den Haag Zoetermeer Rijswijk Pijnacker- Nootdorp Lansingerland Zuidplas Neem contact op via info@structin.nl of 070 390 74

Nadere informatie

DE SLIMME METER VRAGEN EN ANTWOORDEN

DE SLIMME METER VRAGEN EN ANTWOORDEN DE SLIMME METER VRAGEN EN ANTWOORDEN Versie augustus 2012 In dit document vindt u vragen en antwoorden over de slimme meter gesorteerd op de volgende onderdelen: Algemeen Plaatsing van de meter Keuzevrijheid

Nadere informatie

Hartelijk welkom bij MAIN Energie, we zijn blij u als nieuwe klant te kunnen begroeten.

Hartelijk welkom bij MAIN Energie, we zijn blij u als nieuwe klant te kunnen begroeten. Onderwerp: Bevestiging van uw aanmelding bij MAIN Energie Geachte [aanhef] [achternaam], Hartelijk welkom bij MAIN Energie, we zijn blij u als nieuwe klant te kunnen begroeten. Indien u vragen heeft over

Nadere informatie

Aan- en afsluiten van gas en elektriciteit

Aan- en afsluiten van gas en elektriciteit AAN- EN AFSLUITEN VAN GAS EN ELEKTRICITEIT Aan- en afsluiten van gas en elektriciteit Voor een nieuwe gas of elektriciteitsaansluiting zijn twee aanvragen nodig. Eén bij de netbeheerder en één bij de energieleverancier.

Nadere informatie

Intern tevredenheidsonderzoek Facilitair Bedrijf. Improve through Reflection

Intern tevredenheidsonderzoek Facilitair Bedrijf. Improve through Reflection Improve through Reflection Intern tevredenheidsonderzoek Facilitair Bedrijf Tevredenheidsonderzoek onder klanten, medewerkers en interne klanten. Advies en verbetermanagement. eindgebruikers. de beleving

Nadere informatie

Elektrotechnische oplossingen voor de (glas)tuinbouw

Elektrotechnische oplossingen voor de (glas)tuinbouw Elektrotechnische oplossingen voor de (glas)tuinbouw Transformatorstations Projecten Speciale producten Services Stationautomatisering CREATIVITEIT = STANDAARD PROFESSIONELE PROJECTORGANISATIE De glastuinbouw

Nadere informatie

Hartelijk welkom bij MAIN Energie, we zijn blij u als nieuwe klant te kunnen begroeten.

Hartelijk welkom bij MAIN Energie, we zijn blij u als nieuwe klant te kunnen begroeten. Onderwerp: Bevestiging van uw aanmelding bij MAIN Energie Geachte [aanhef] [achternaam], Hartelijk welkom bij MAIN Energie, we zijn blij u als nieuwe klant te kunnen begroeten. Indien u vragen heeft over

Nadere informatie

De opkomst van all-electric woningen

De opkomst van all-electric woningen De opkomst van all-electric woningen Institute for Business Research Jan Peters Directeur Asset Management Enexis Inhoud Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige

Nadere informatie

VERANDEREND KRACHTENVELD 2013 IN BEELD BETROUWBAAR BETAALBAAR

VERANDEREND KRACHTENVELD 2013 IN BEELD BETROUWBAAR BETAALBAAR VERANDEREND KRACHTENVELD 2013 IN BEELD BETROUWBAAR BETAALBAAR Op weg naar de energievoorziening van de toekomst hebben wij in 2013 weer forse stappen gezet. We investeerden ruim 500 miljoen euro in onze

Nadere informatie

Mia en Albert besparen dankzij de V-test. Ze hebben nu een lagere energiefactuur.

Mia en Albert besparen dankzij de V-test. Ze hebben nu een lagere energiefactuur. Mia en Albert besparen dankzij de V-test. Ze hebben nu een lagere energiefactuur. Veel mensen betalen nog altijd te veel voor elektriciteit en aardgas. Toch is overstappen naar een voordeliger contract

Nadere informatie

Mia en Albert besparen dankzij de V-test. Ze hebben nu een lagere energiefactuur.

Mia en Albert besparen dankzij de V-test. Ze hebben nu een lagere energiefactuur. Mia en Albert besparen dankzij de V-test. Ze hebben nu een lagere energiefactuur. Veel mensen betalen nog altijd te veel voor elektriciteit en aardgas. Toch is overstappen naar een voordeliger contract

Nadere informatie

Jaarverslag 2012 DISCLAIMER

Jaarverslag 2012 DISCLAIMER Jaarverslag 2012 DISCLAIMER De online versie van het geïntegreerde Jaarverslag is afgeleid van het volledige bij de Kamer van Koophandel gedeponeerde geïntegreerde Jaarverslag. Dit gedeponeerde geïntegreerde

Nadere informatie

VAN ONRENDABELE GROND NAAR DUURZAAM RENDEMENT

VAN ONRENDABELE GROND NAAR DUURZAAM RENDEMENT VAN ONRENDABELE GROND NAAR DUURZAAM RENDEMENT De overheid wil duurzame energie stimu leren en innovatie van duurzame energietechnieken bevor deren: meer duurzame energie in de toekomst. Doel is 16% duur

Nadere informatie

Enexis Netbeheer investeert in 2017

Enexis Netbeheer investeert in 2017 Enexis Netbeheer in het kort Ook in 2017 investeren we weer volop in ons energienet. Enexis Netbeheer investeert niet alleen in onderhoud, vervanging en uitbreiding, maar ook in innovaties. Zodat onze

Nadere informatie

Factsheet Kwaliteit 2015

Factsheet Kwaliteit 2015 Factsheet Kwaliteit 215 Regionale netbeheerders Autoriteit Consument & Markt Factsheet Kwaliteit 215 Regionale Netbeheerders Elektriciteitsnetten & Gastransportnetten De gegevens in de grafieken in dit

Nadere informatie

Links van netbeheerders om de slimme meter aan te vragen (kies wie uw netwerkbeheerder is):

Links van netbeheerders om de slimme meter aan te vragen (kies wie uw netwerkbeheerder is): Uw slimme meter Iedereen krijgt gratis de komende jaren in plaats van een gewone energiemeter een zogenaamde slimme meter. Dat is een digitale energiemeter voor het gasverbruik en het elektriciteitsverbruik,

Nadere informatie

Stedin Netbeheer B.V.

Stedin Netbeheer B.V. Factsheet 2010 Kwaliteit Regionaal Netbeheer Elektriciteitsnetten & Gasnetten Netbeheer B.V. Expert versie De gegevens in de grafieken in dit document zijn gebaseerd op de gegevens die de regionale netbeheerders

Nadere informatie

Elektrische auto s en infrastructuur

Elektrische auto s en infrastructuur Elektrische auto s en infrastructuur Inpassen in infrastructuur en lokale ruimte Peter van der Sluijs Programmamanager infrastructuur laadpunten elektrisch vervoer 1 Inhoud Wie is Liander? Inpassen in

Nadere informatie

Administratie, Belastingen en V.v.E. Beheer. Verenigingen van Eigenaren

Administratie, Belastingen en V.v.E. Beheer. Verenigingen van Eigenaren CACHCA Administratie, Belastingen en V.v.E. Beheer Verenigingen van Eigenaren EVEN VOORSTELLEN.. CACHCA VvE beheer is een allround professionele dienstverlener voor Verenigingen van Eigenaren en bezitters

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

Groeiplan voor warmte. een initiatief van provincies, gemeenten en sector

Groeiplan voor warmte. een initiatief van provincies, gemeenten en sector Groeiplan voor warmte een initiatief van provincies, gemeenten en sector 27 november 2015 De Provincies Gelderland, Zuid-Holland, Noord-Holland, en Limburg, Metropoolregio Rotterdam Den Haag, de Gemeenten

Nadere informatie

IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM

IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM De tijd dat MVO was voorbehouden aan idealisten ligt achter ons. Inmiddels wordt erkend dat MVO geen hype is, maar van strategisch belang voor ieder

Nadere informatie

Roadmap CO-certificering. In heldere stappen voldoen aan de nieuwe CO-certificering

Roadmap CO-certificering. In heldere stappen voldoen aan de nieuwe CO-certificering Roadmap CO-certificering In heldere stappen voldoen aan de nieuwe CO-certificering Roadmap CO-certificering Op 28 mei heeft de Tweede kamer het wetsvoorstel Certificering gasverbrandingsinstallaties aangenomen.

Nadere informatie

Zonnepanelen aanbieden aan je medewerkers Stap voor stap

Zonnepanelen aanbieden aan je medewerkers Stap voor stap Zonnepanelen aanbieden aan je medewerkers Stap voor stap Foto: Willem Mes In dit plan kun je stap voor stap lezen hoe je via een Zon-Privé actie eenvoudig zonne - panelen kunt aanbieden aan je medewerkers.

Nadere informatie

Exact Synergy Enterprise. Krachtiger Klantbeheer CRM

Exact Synergy Enterprise. Krachtiger Klantbeheer CRM Exact Synergy Enterprise Krachtiger Klantbeheer CRM 1 Inleiding Waar gaat het om? De klant komt op de eerste plaats. Maar geldt dat voor al uw klanten? En om hoeveel (potentiële) klanten gaat het; tientallen,

Nadere informatie

Zonnepanelen aanbieden aan je medewerkers Stap voor stap

Zonnepanelen aanbieden aan je medewerkers Stap voor stap Zonnepanelen aanbieden aan je medewerkers Stap voor stap Foto: Willem Mes In dit plan kun je stap voor stap lezen hoe je via een Zon-Privé actie eenvoudig zonnepanelen kunt aanbieden aan je medewerkers.

Nadere informatie

Organiseren. werkt! Krijg meer overzicht,, structuur en (tijd) winst! Germo Bekendam Karlijn L Ortye

Organiseren. werkt! Krijg meer overzicht,, structuur en (tijd) winst! Germo Bekendam Karlijn L Ortye Organiseren werkt! Krijg meer overzicht,, structuur en (tijd) winst! Germo Bekendam Karlijn L Ortye Inhoud 1. Organiseren is keuzes maken 6. Planning en digitaal organiseren 7. E-mail organiseren Pagina

Nadere informatie

Factsheet Kwaliteit 2011 Regionaal Netbeheer Elektriciteitsnetten & Gastransportnetten

Factsheet Kwaliteit 2011 Regionaal Netbeheer Elektriciteitsnetten & Gastransportnetten Factsheet Kwaliteit 11: Regionale netbeheerders Factsheet Kwaliteit 11 Regionaal Netbeheer Elektriciteitsnetten & Gastransportnetten De gegevens in de grafieken in dit document zijn gebaseerd op de gegevens

Nadere informatie

ZÉKER LEVEN. Wij voelen ons betrokken bij u als klant TIP!

ZÉKER LEVEN. Wij voelen ons betrokken bij u als klant TIP! ZÉKER LEVEN Wij voelen ons betrokken bij u als klant TIP! Wilt u continu voordelig verzekerd zijn van het beste advies, slimme alerts en onze proactieve begeleiding? Informeer dan vrijblijvend naar onze

Nadere informatie