Themabijlage. Fiwado Duurzame partner in de binnenvaart. Shipyard Trico Maakt binnenvaartschepen toekomstbestendig

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Themabijlage. Fiwado Duurzame partner in de binnenvaart. Shipyard Trico Maakt binnenvaartschepen toekomstbestendig"

Transcriptie

1 Themabijlage Duurzaam ondernemen Fiwado Duurzame partner in de binnenvaart Shipyard Trico Maakt binnenvaartschepen toekomstbestendig AiM Slurink Elektrotechniek BV Onderzoek naar resultaten duurzaam varen

2 Maritieme Technologieën en Innovaties Modelregio Duitsland/Nederland Energie-efficiënte voortstuwingstechniek door grensoverschrijdende maritieme samenwerking De steeds strengere emissie-eisen en de stijgende brandstofprijzen in de scheepvaart geven de internationale maritieme sector een belangrijke impuls om te innoveren. Daarom werken meer dan 30 partners binnen het project Maritieme Technologieën en Innovaties - Modelregio Duitsland/Nederland (MariTIM) aan het onderzoek en de ontwikkeling van nieuwe voortstuwingstechniek voor de schepen van morgen: ECO2 Inland Vessel LNG Passenger Vessel Wind Hybrid Coaster Binnen de innovatieprojecten wordt gewerkt aan zes concrete schepen, die ter beschikking worden gesteld door de maritieme sector. Naast de ontwikkeling van de Nederlands-Duitse experimentele scheepvaart staat de verdere verbetering van de grensoverschrijdende maritieme samenwerking centraal. De drie verschillende innovatieprojecten worden tot en met eind 2014 door Nederlands-Duitse consortia uitgevoerd, bestaande uit partners uit bedrijfsleven en kennisinstellingen. MariTIM wordt medegefinancierd in het kader van het Interreg-programma van de EU. INTERREG - Grenzregionen gestalten Europa Europäischer Fonds für Regionale Entwicklung der Europäischen Union INTERREG - Grensregio s bouwen aan Europa Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling van de Europese Unie CONTACT Mariko GmbH Katja Baumann T E katja.baumann@mariko-leer.de TechnologieCentrum Noord-Nederland Piet Alberts T E pietalberts@tcnn.nl De Scheepvaartkrant 9 2

3 Voorwoord Duurzaam ondernemen De term duurzaam ondernemen komen we steeds vaker tegen, zo ook in de binnenvaart. Sinds begin 2011 bestaat er een Green Award voor binnenvaartschepen, treden we met the Blue Road met één gezicht naar buiten en kennen we het Lean and Green netwerk en Connekt. In de fabricage hebben we steeds meer oog voor duurzaam ondernemen door (her)gebruik van milieuvriendelijke grondstoffen en duurzame productiemethoden maar ook voor duurzame oplossingen in de voortstuwing van onze schepen. We zijn steeds bewuster met het milieu bezig door interne bedrijfsprocessen aan te passen. Met de Argonon, die in november 2011 werd gepresenteerd, is een eerste stap gezet in een nieuw duurzaam tijdperk. Op dit schip zijn verschillende technieken die op allerlei terreinen al werden gebruikt samengebracht. Iets wat dit jaar een vervolg heeft gekregen met initiatieven als bijvoorbeeld hybride varen zoals toegepast op de Duandra. De huidige markt vraagt om schonere schepen met minder uitstoot die zichzelf terugverdienen. Om dit te realiseren zijn we een zoektocht begonnen naar de oplossingen. Hierbij zoeken we een evenwicht tussen financieel economische resultaten, sociale belangen en het milieu oftewel de drie P s: People Planet, Profit. Iedere oplossing zal zichzelf in de praktijk moeten bewijzen, niet alleen waar het gaat om schoner varen maar ook om daadwerkelijke besparing. We kunnen duurzaam ondernemen door te leren van elkaar en kennis uit de praktijk te delen. Ook kunnen we nu al rekening houden met de mogelijke toekomstige eisen door toekomstbestendig te investeren. Door duurzaamheid te verankeren in de strategie van een organisatie wordt er een meerwaarde ontwikkeld. Er zijn nog steeds mensen die duurzaam ondernemen een marketingtruc vinden, maar het wordt wel steeds belangrijker. Veel bedrijven richten zich op de ecologische voetafdruk die geldt als indicator voor duurzaamheid van consumptiepatronen en nemen maatregelen rondom dit thema in de gehele keten. Vanuit de binnenvaart zullen we als partner voor het transport, als onderdeel van de keten, onze bijdrage aan dit resultaat moeten leveren om onze positie te kunnen blijven behouden en ons aandeel in toekomstige groei te verwerven. De ontwikkeling van oplossingen in schoner varen en de stappen die we daarin zetten moeten gericht zijn op deze toekomst. Daphne Janssen Concepts & Creations Colofon Uitgeverij De Scheepvaartkrant BV, Nijmegenstraat 27, 3087 CD Rotterdam T: F: E: office@scheepvaartkrant.nl W: Directeur/uitgever Peter Dirks Administratie Mevr. Adrie Heukels Advertentieverkoop Jan Bus M: Advertentieverkoop, Marketing, Concepts & Creations Daphne Janssen T: , M: Sales support Matthijs Dirks Office management Fanny Snellens T: Redactie Lida Saaij, Sanne Verhoeff T: Vormgeving/DTP Chris de Heer, Perry Benschop Inhoud 5 7 Groningen Shipyard Laat de zon opkomen! 9 Portbase Portbase vermindert CO2 uitstoot 13 Rabobank Green Award de sleutel tot duurzaamheid DRV Accountants & Adviseurs Overheid stimuleert duurzaamheid 11 Huchem Zorgt voor het milieu Bureau Voorlichting Binnenvaart The Blue Road Bek & Verburg Schoon, duurzaam en efficiënt Jongen BV Jongen BV draagt bij aan een groenere toekomst Sloperij Hoondert Ontmantelen; milieuvriendelijk slopen 31 Axces Één systeem voor geluids- en emissiereductie De Scheepvaartkrant 3

4 VOLG HET MS PORTOFINO & DE FPT IVECO C500 VIA MOTORZOEKEIGENAAR.NL De Scheepvaartkrant 4

5 Familie Boere zeer tevreden over Iveco motoren van HDM Een jaar geleden werd tijdens de internationale vakbeurs Europort 2011 op de stand van Holland Diesel Maassluis (HDM) een zakelijk huwelijk gesloten tussen de familie Boere en twee FPT/Iveco/ C500 motoren. Heeft dit huwelijk stand gehouden? Bertus en Coby Boere van de Portofino zijn zeer tevreden, lees hieronder meer over hun ervaringen. Hoe kijkt u terug op het afgelopen jaar met de nieuwe motoren? Wij zijn nu 7,5 maanden in de vaart met de Iveco s, met 1200 vaaruren op de teller en dat zonder problemen. Met 1100 uur hebben wij een servicebeurt gehad. De kleppen zijn gesteld, met een laptop zijn de gegevens gecontroleerd zoals: belasting, temperatuur, luchttoevoer, uitlaatgassen en dergelijke. Zoals verwacht was alles dik in orde. Wat maakt deze nieuwe motor zo zuinig? De verfijnde elektronische afstelling maakt dat deze motor schoner, maar ook zuiniger met gasolie omgaat. Kunt u concrete besparingsvoordelen geven? Als wij dezelfde snelheid als met de oude Deutz varen, besparen we ongeveer 10 procent. In de praktijk varen we nu sneller en dan komen we niet aan die 10 procent minder maar dan zijn we wel op een reis van 65 uur ongeveer acht tot tien uur eerder op de bestemming. Dan is de bezuiniging nog ongeveer 5 procent, plus winst in tijd. Hoe verloopt de samenwerking met HDM? De samenwerking met HDM is prima. Het meeste contact hebben wij met Rob Koevoet. Die verzorgt het contact tussen de technische dienst en de directie. Deze man is altijd bereikbaar. Raadt u deze motor aan, aan andere schippers? De motoren bevallen mij prima en ze zijn een voorlopige aanbeveling waard. We zijn erg tevreden als het gaat om verbruik. Daarbij draait alles prima en we hebben geen last gehad van kinderziektes of andere ongemakken. Ik controleer de Iveco s drie keer per dag. Het enige wat ik dan te doen heb, is concluderen dat alles goed is. Lees meer over de ervaringen van de familie Boere met de FPT/Iveco/C500 motoren op Holland Diesel Maassluis Govert van Wijnkade EG Maassluis Postbus 280, 3140 AG Maassluis T F , F E info@hollanddiesel.nl I De Scheepvaartkrant 5

6 Slim benutten van modaliteiten is ook duurzaam Binnen de sector binnenvaart wordt veel gedaan aan duurzaamheid, via vermindering van de emissie-uitstoot en milieuvriendelijke technieken. Ook buiten de sector is het een onderwerp waar ondernemers vandaag de dag niet meer aan voorbij kunnen gaan. Bedrijven worden dan ook steeds meer gestimuleerd om de verschillende modaliteiten zo slim mogelijk te benutten (synchromodaal vervoer). De term duurzaamheid wordt vaak omschreven aan de hand van een theorie People, Profit, Planet. Naast het feit dat we geld willen verdienen en van de welvaart willen genieten is het ook onze taak om goed voor de mensen en het milieu te zorgen. Immers, als we dit verzaken is de toekomst van de mensheid in het geding, aldus het Plafform Duurzaamheid. De World Commission on Environment and Development van de Verenigde Naties in het rapport Our Common future geeft als definitie van duurzame ontwikkeling: Het is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. De binnenvaart wordt gezien als een betrouwbaar en duurzaam alternatief voor wegvervoer. In februari van dit jaar daagde Rijkwaterstaat, in opdracht van Connekt, bedrijven uit om te komen met initiatieven om de binnenvaart vaker en slimmer in te zetten voor containervervoer. Per initiatief werd maximaal euro in het vooruitzicht gesteld binnen het programma Impuls Dynamisch Verkeersmanagement Vaarwegen (IDVV), dat tot 2014 werkt aan betrouwbare reistijden en betere doorstroming op de vaarwegen. De meest kansrijke initiatieven zijn inmiddels geselecteerd en op 30 augustus maakte minister Schultz van Haegen openbaar welke bedrijven de kans krijgen hun plannen uit te voeren. Via water Er zijn vijf initiatieven voor Meer vervoer via water geselecteerd: Het consortium Kloosterboer Container Logistics/MTC Markiezaat dat zich gaat richten op het voorkomen van zogenaamde lege kilometers. Dit kan door het uitwisselen van lege containers tussen exporteurs in de agrarische sector in het gebied tussen Vlissingen en Bergen op Zoom. Inland Terminal Veghel ontwikkelt in samenwerking met verladers en shortsea rederijen het project Candybarge. Er is een sterk wisselend aanbod van (on-)gekoelde en lege containers van Rotterdam naar Brabant en vice versa. Doel van het project is om aan te tonen dat overgang van transport hiervan naar de binnenvaart mogelijk is, zo luidt de omschrijving van het initiatief. Best Fresh Group, ABV Logistics, ADB Cool Company, Anaco Greeve, Bud Holland, CCG, Cool Control, Fruit Partner, IFFE, LBD, Nature s Pride, Varekampt Cold Stores en Stena Line gaan aan de slag met Binnenvaart importcontainers fruit. ClaBe BV, Panteia richt zich op het vervoer van een aardappelrestproduct. Nu gaat het vervoer per tankauto (overdag) via de knelpunten Brussel, Antwerpen en Eindhoven en zijn de retourritten over de weg voor 90 procent leeg. De binnenvaart is gezien de beschikbare vaarroutes een alternatief. Doel van het project is om dit uit te proberen in de praktijk. Logistiek Centrum Gorinchem en Promelca BV zetten zich via De Melkweg in om de binnenvaart in de regio rond Gorinchem te kunnen benutten voor de export van melkpoeder. Slim benutten In de categorie Slim benutten van water, weg, spoor en lucht zijn ook vijf initiatieven aangewezen om te worden uitgewerkt: Wayz, Post-Kogeko en Visbeen gaan de Synchromodale Cool Port Control Tower ontwikkelen. Die kan alle planningen en vervoersbewegingen zien en stuurt op elk moment bij hoe deze stroom containers worden vervoerd. CTU, MCS en TNO gaan werken aan de ontwikkeling van een synchromodale planningstool. Door gegevens te delen kunnen ze hun verladers een flexibeler en beter product via de binnenvaart of (deels) per vrachtwagen aanbieden. Season Logistics, CTV Container Trucking, TNO, TU Twenthe, en Cape werken aan een gezamenlijk project. Het doel is de ontwikkeling van een synchromodale planningstool voor ketenregisseurs op basis waarvan ze vervoersbeslissingen kunnen nemen. Binnenvaart staat in dit systeem op gelijke voet met andere vervoersmogelijkheden. Inland Terminal Veghel, Nabuurs en TU Eindhoven willen gaan samenwerken in Syflon, een virtueel netwerk voor verladers in een regio. Meer samenwerking via het netwerk biedt kansen om kosten te besparen en onnodig vervoer te voorkomen. Het resultaat is meer gebruik van multimodaal vervoer en een reductie van lege voertuigbewegingen. Alcotrans, Bulcotrans, Danser, Miscobiva, SCS Multiport, Rapp Trans, Navigatie, Studio Veiligheid richten zich op het combineren van informatie om effectief te kunnen plannen. Hiervoor worden IT-systemen en een samenwerkingsvorm ontwikkeld onder de noemer Transportation in control Services. De Scheepvaartkrant 6

7 Gesubsidieerd naar meer duurzame scheepvaart De scheepvaartsector in Nederland staat in de belangstelling. Als belangrijke doorvoerhaven vanuit de zeehavens naar het Europese achterland zal steeds meer gebruik worden gemaakt van vervoer over water. Maar dan wel op de juiste manier: milieuvriendelijk en energiezuinig. Om dat te bereiken helpt de overheid de sector met subsidies. De Nederlandse overheid stimuleert op verschillende manieren ontwerpers, bouwers en gebruikers om de duurzaamheidslat voortdurend hoger te leggen. Dat is niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor het imago van de branche en de individuele gebruiker. De subsidies zijn in te delen in de drie onderwerpen: People, Planet en Profit. People Er zijn verschillende subsidies voor bevordering werkgelegenheid. Om scheepvaart mogelijk te maken in Nederland is het van belang dat er voldoende instroom is van geschoold personeel. Om dat te stimuleren is er de tijdelijke subsidieregeling Kennismakingsstages Scheepvaart. Het doel daarvan is het vergroten van de instroom en het behoud van studenten voor het zeevaartonderwijs. Per stagiair is een bedrag beschikbaar tussen de 200 en euro. Werkgevers kunnen eveneens gebruikmaken van de subsidieregeling Afdrachtvermindering Zeevaart. Dit is een fiscale faciliteit ter bevordering van de werkgelegenheid en de concurrentiepositie van het Nederlandse bedrijfsleven. Het levert een aftrekpost voor de loonheffing op variërend van 10 tot 40 procent. Planet Subsidies voor minder milieubelasting helpen ondernemers die willen investeren in vaartuigen of onderdelen daarvan. Dit is geregeld in de Milieu Investerings Aftrek (MIA). Voorbeelden zijn: reinigingsinstallatie voor scheeptanks, gesloten roetfilter voor een binnenvaartschip, gesloten grijs watersysteem, duurzame romp van een binnenvaartschip geluidsarme scheepsschroef en meer. Voor een investering in energiebesparing en/of duurzame energie bestaat de fiscale subsidieregeling Energie Investerings Aftrek (EIA). Voorbeelden van investeringen waarvoor de binnenvaart in aanmerking komt zijn: warmteterugwinning, verlenging van een bestaand binnenvaartschip, energiezuinige scheepsmotor, geautomatiseerd routeplanningssysteem en spudpalen. Stimuleringsregelingen Naast de landelijke regelingen bestaan er ook regionale stimuleringsregelingen, zoals voor schepen die gebruikt worden in de toeristische sector. Een goed vorbeeld daarvan is de elektrificering van de Friese verhuurvloot. Het Waddenfonds biedt diverse subsidiemogelijkheden onder meer wanneer bij aanschaf van nieuwe schepen of vernieuwing van bestaande schepen, investeringen zijn gedaan die verder gaan dan de gebruikelijke normen. Of die, bij het ontbreken van normen, het niveau van milieubescherming doen toenemen. Profit Ook voor scheepswerven bestaan er meerdere stimuleringsregelingen. Zo komen het ontwerpen en bouwen van moderne schepen en scheepsonderdelen voor subsidie in aanmerking. De subsidie kan gegeven worden als financieringsondersteuning en/of rechtstreeks om de risico s in financiële zin te beperken. Financieringsondersteuning kan onder meer plaatsvinden via de regeling Borgstellingregeling Scheepsnieuwbouw. De borgstelling kan oplopen tot 80 procent van het verstrekte bankkrediet voor de scheepsnieuwbouw. Voor scheepswerven die actief innoveren bestaan er meerdere subsidiekansen. Een specifieke mogelijkheid is Innovatieve Scheepsbouw. Wanneer er zowel sprake is van innovatie als een meerwaarde op milieutechnisch gebied wordt dit beloond met een hoger subsidiepercentage. Deze subsidieregeling kan gecombineerd worden met twee generieke stimuleringsmogelijkheden voor innovatie. De ene regeling heeft betrekking op loonkosten en de andere op niet-loonkosten die direct in verband staan met innovatie(werkzaamheden). Wanneer producten of diensten die met de (niet) loonkostensubsidie zijn beloond, in de commerciële fase een bijdrage aan de bedrijfswinst leveren dan wordt dat deel van de winst slechts tegen 5 procent vennootschapsbelasting belast. Aanvragen In nagenoeg alle gevallen moeten verzoeken om financiële ondersteuning vooraf worden aangevraagd. Lang niet alle subsidies kunnen het gehele jaar door worden aangevraagd: er worden vaak zogenaamde tenders uitgeschreven. Daarbij staat de regeling voor een bepaalde tijd open voor aanvragen. Oriënteer u dus op tijd of laat u tijdig adviseren door een subsidieadviseur. Deze is op de hoogte van actuele ontwikkelingen en heeft de nodige ervaring met het opstellen en indienen van kansrijke subsidieaanvragen. Dat kan nuttig zijn omdat subsidies, financieringsmogelijkheden en fiscale tegemoetkomingen in de scheepvaartsector in toenemende mate met elkaar zijn verbonden. Deskundigheid, timing en branchekennis zijn dan zeker geboden. De rijksoverheid heeft zeer zeker oog voor ontwikkelingen in de scheepvaartsector. De scheepvaartsector raakt namelijk meerdere topsectoren. Topsectoren zijn die sectoren waarin Nederland wereldwijd uitblinkt en die de overheid daarom wil versterken met het bevorderen van kennis en innovatie. De Topsector Logistiek is er één van. Verduurzaming van goederentransport geldt als één van de speerpunten in die sector. Zowel de zee- als binnenscheepvaart is daarbij een belangrijke rol toegedicht. Vandaar de diverse stimuleringsregelingen. DRV Dit artikel is geschreven door DRV Subsidie Advies, onderdeel van DRV Accountants & Adviseurs, met vestigingen in Zuid-Holland, Zeeland en West-Brabant. Actualiteiten op het gebied van subsidies worden gepubliceerd op de website: Contactpersoon voor uw sector is Sjef Leijs, s.leijs@drvsa.nl en telefoon De Scheepvaartkrant 7

8 Tien jaar Port Community System De haven op z n efficiëntst Dertig miljoen minder telefoontjes per jaar. Dertig miljoen minder kilometers. Honderd miljoen minder s. En vooral: een fors concurrentievoordeel voor de 2200 deelnemende bedrijven. Dat is tot nu toe de opbrengst van het Port Community System, de digitale infrastructuur van de havens van Rotterdam en Amsterdam. Tien jaar geleden ingevoerd om de uitwisseling van data makkelijker en efficiënter te maken. Ondertussen onmisbaar. Als beheerder van het Port Community System zijn we bij Portbase iedere dag bezig om nieuwe slimme IT-oplossingen te ontwikkelen. Samen met onze partners, inclusief onze moeders Havenbedrijf Rotterdam en Haven Amsterdam, streven we - op een kostenneutrale wijze - naar nog meer toegevoegde waarde. Voor de maatschappij. Voor de logistieke keten. Voor de individuele onderneming. Meedoen? Kijk op Seattleweg ND ROTTERDAM The Netherlands T +31 (0) De Scheepvaartkrant 8

9 Portbase spaart bomen en vermindert CO2 uitstoot Portbase is de spin in het web voor alle logistieke informatie in de havens van Rotterdam en Amsterdam. Via het havenoverstijgende Port Community System van Portbase profiteren bedrijven van een veelheid aan intelligente diensten voor efficiënte en eenvoudige informatie-uitwisseling, zowel onderling als met overheden. Dat bespaart per vervoerder al snel 200 tot 300 ritten van gemiddeld honderd kilometer op jaarbasis en dit vermindert de CO2 uitstoot aanzienlijk. Bedrijven die vanuit Nederland exporteren over de wereld kunnen hun containers nu papierloos aanleveren in de Rotterdamse haven. Jaarlijks scheelt dit bijna 1 miljoen documenten, een berg papier waarvoor anders een klein bos had moeten sneuvelen. Digitale informatie uitwisseling kan dus worden geschaard onder de noemer duurzaam ondernemen. Portbase is in 2009 opgericht door het Havenbedrijf Rotterdam en Haven Amsterdam en is voortgekomen uit het Rotterdamse Port infolink (sinds 2002) en het Amsterdamse PortNET (sinds 2000). Het heeft de brede steun van het havenbedrijfsleven. De ambitie is om via één loket de logistieke ketens van de havens van Rotterdam en Amsterdam zo aantrekkelijk mogelijk te maken. Binnen afzienbare tijd wil Portbase bovendien het nationale Port Community System zijn. Portbase ambieert verder een sleutelrol in havenlogistieke netwerken in binnen- en buitenland. Die ambities lijken haalbaar want de haven van Harlingen heeft zich in april van dit jaar aangesloten bij Portbase. Met de haven van Luik is inmiddels een intentieverklaring getekend Portbase bespaart jaarlijks 1 miljoen papieren documenten, ofwel ruim bomen. met als doel te verkennen wat de samenwerkingsmogelijkheden met een structureel karakter zijn. E-Manifest Voor het programma Impuls Dynamisch Verkeersmanagement Vaarwegen (IDVV) is op 24 oktober 2011 een proef begonnen met hergebruik van beschikbare informatie in het Port Community System van Portbase. De proef is gericht op importcontainers die bestemd zijn voor vervoer per binnenvaartschip. Doel van de proef is lastenverlichting voor de gehele vervoersketen. Het E- manifest moet het vervoeren van importcontainers per schip, zonder begeleidende papieren ladingdocumenten mogelijk maken. Het hergebruik van informatie uit Portbase maakt papierarm en zelfs papierloos varen mogelijk. Helaas wil (of kan) het KLPD daar nog niet aan meewerken. De wet schrijft voor dat er papieren ladingdocumenten moeten kunnen worden getoond tijdens een controle aan boord. Er vindt druk overleg plaats om het papierloos varen in de toekomst wel mogelijk te maken. Bedrijven die vanuit Nederland exporteren over de wereld kunnen hun containers nu papierloos aanleveren in de Rotterdamse haven. Betrouwbaarder Het Port Community System van Portbase zit als een spin in het web tussen alle digitale lijntjes. Ruim 2000 bedrijven nemen er aan deel met ongeveer gebruikers, die onderling jaarlijks 50 miljoen berichten versturen. Alle digitale informatie, over bijvoorbeeld containers die vervoerd moeten worden, komt daar samen. In het verleden bleek het schip vaak de verzamelplaats van alle ladingpapieren. Het is echter niet de meest ideale plek voor de controle van de inhoud van containers. Het E-Manifest leidt tot minder handelingen door het koppelen van verschillende lagen informatie uit Portbase. Ook is de beschikbare informatie veel betrouwbaarder. Dat komt doordat zij niet op elk formulier opnieuw hoeft te worden ingevuld. Partijen uit het bedrijfsleven en overheid testen twee scenario s. De ene is het E-manifest per vervoerseenheid (schip) en de ander is op het niveau van de individuele container. Als de huidige pilot goed verloopt zal het papierarm varen in een grootschalige praktijkproef verder worden ontwikkeld. MIS-Cobiva Sinds het voorjaar van 2011 is de samenwerking tussen de Stichting MIS-Cobiva en Portbase een feit. MIS-Cobiva staat voor Management Informatie Systeem Container Binnenvaart. Het biedt informatie over diverse vaarweggegevens en GPS-informatie over de locatie van de lading op modaliteiten als schepen en vrachtwagens. Daardoor kunnen de spelers in de keten dankzij het toevoegen van actuele reisgegevens van binnenvaartschepen deze efficiënter, betrouwbaarder en duurzamer afhandelen. Alle partijen optimaliseren zo hun logistieke processen en dragen bij aan transparantie in de keten. Het innovatieve karakter van MIS-Cobiva sluit naadloos aan op de ambities van Portbase. Ontelbare mogelijkheden Als het Portbase lukt om een belangrijke positie te verwerven is het een systeem met ontelbare mogelijkheden. Door het vergroten van de samenwerking wordt het mogelijk de transportketen te verbeteren. Dat kan ondermer leiden tot minder onnodige laad- en losbewegingen op de terminals, een beter gebruik van de containers en minder papierwerk. Seattleweg 7, 3195 ND Rotterdam T F E info@portbase.com W De Scheepvaartkrant 9

10 De Scheepvaartkrant 10

11 Huchem, hoge kwaliteit én zorg voor het milieu Huchem Special Products BV heeft zich de afgelopen 25 jaar ontwikkeld tot een deskundig leverancier van kwalitatief hoogwaardige reinigers en onderhoudsproducten voor de meest voorkomende vervuilingen op, in en rondom een schip. In de ontwikkeling van producten staat bij Huchem de zorg voor het milieu op een belangrijke plaats. mengverhoudingen. Door deze in acht te nemen zorgen we er niet alleen voor dat de werking van het product optimaal is, besparen we het milieu maar zal de klant ook zien dat hij uiteindelijk goedkoper uit is. Het is meer dan zonde om hier niet alert op te zijn aldus Van der Zwaan. Duidelijke productlijnen Door de komst van een nieuwe productlijn EcoCleaners heeft Huchem haar producten een duidelijke indeling gegeven. Huchem EcoCleaners zijn een goed en voordelig alternatief naast de bekende Huchem TopCleaners, Huchem BioCleaners en Huchem Specials. De hulpmiddelen in het assortiment van dit bedrijf worden onder HuchemTools in de markt gezet. Een duidelijke en overzichtelijke indeling voor klanten die op deze wijze gemakkelijk het product van hun keuze kunnen bepalen. Huchem BioCleaners Microbiologische reinigers zijn gebaseerd op micro organisme, bacteriën, enzymen en oppervlakte actieve stoffen. Veilig voor mens, dier en milieu. Deze natuurlijke stoffen zorgen voor de afbraak van restproducten en de omzetting van restafval in water en zuurstof. De allesreinigers in deze productlijn zijn in alle verhoudingen te verdunnen met water. Bij regelmatig gebruik van de stankverwijderaar ontstaat in de afvoer een laagje micro organismen wat vaste delen vervuiling vloeibaar maakt en vervelende geuren voorkomst. Alle BioCleaners voldoen aan de HACCP normen. Doseren is besparen Voor alle producten in de productlijnen van Huchem geldt dat dosering leidt tot besparing. Niet alleen voor de portemonnee van de klant maar ook voor het milieu. Dit wordt vaak vergeten vertelt Arwin van der Zwaan, directeur van Huchem Special Products. We zijn snel geneigd te kijken naar de prijs die op het product staat in relatie tot de inhoud van een fles of can. Willen we echt besparen moeten we kijken naar de Keuze voor het milieu Op de website van Huchem Special Products is het voor de klant door een duidelijke presentatie gemakkelijk een keuze te maken uit de producten. Huchem beschikt echter ook over een buitendienst die u graag informeert over de mogelijkheden en toepassingen van de producten. Huchem Special Products BV Feenselweg 10, 9541 CX Vlagtwedde T +31 (0) , E info@huchem.nl Wesemann Transformatoren wijst op fiscaal voordeel bij gebruik walstroom Met het gebruik van walstroom levert de binnenvaart een bijdrage aan een aanzienlijke beperking van de fijnstofuitstoot en ook de CO2- uitstoot wordt beperkt. Het gebruik van walstroom levert echter nog regelmatig problemen op. Wesemann biedt de oplossing in de vorm van een walstroomtransformator. Bijkomend voordeel van het gebruik van een dergelijke transformator is dat er via de MIA-regeling (Milieu Investerings Aftrek) een fiscaal voordeel te behalen is bij het toepassen van deze transformator. ting naar de wal en het elektrisch systeem aan boord. Hiermee is de boordelektra fysiek gescheiden van de walstroom. Om ook het hoofd te bieden aan de problemen met de inschakelpiek die ontstaat na inschakelen van de transformator, is een CPS (inschakelstroombeperking)- systeem geïntegreerd in de waltransformator. Fiscaal voordeel Het toepassen van de transformator kan fiscaal voordeel opleveren via de MIA-regeling. De MIA kent een milieulijst, waarin onder andere de walstroomtransformator is opgenomen onder code F2211. Deze regeling geldt ook voor de aansluitkast op de wal, dan is de code F2210. Fiscaal komt het neer op een aftrekpost bij de aangifte IB (inkomstenbelasting) of Vpb (vennootschapsbelasting). Via het Agentschap NL kan elektronisch een melding worden gedaan. Deze wordt door het Agentschap NL na beoordeling doorgegeven aan de belastinginspecteur. Van deze melding krijgt Wesemann Transformatoren ontwerpt, bouwt en levert sinds de oprichting in 1945 transformatoren, smoorspoelen en custom made oplossingen voor de industriële gebruiker. De walstroomtransformator wordt aan boord van een schip geplaatst tussen de externe aansluide aangever een kopie. Kijk voor meer informatie hierover op de website van het Agentschap NL, Wesemann Transformatoren Droogbloem AW Rotterdam T F I De Scheepvaartkrant 11

12 Sterk in de binnenvaart De Rabobank is marktleider in de binnenvaart. Daar zijn we trots op. Dit betekent dat we weten wat er leeft in deze sector. Onze adviseurs hebben niet alleen oog voor de cijfers maar ook voor wat een financiering verder voor u betekent. Samen met uw accountant geven wij u informatie waardoor u in staat bent de juiste beslissingen te nemen. De Rabobank binnenvaartbanken Altena, Krimpenerwaard, Merwestroom en Oosterschelde zijn u graag van dienst met al uw financiële zaken. GREEN AWARD BINNENVAART Het milieukeurmerk voor (h)erkenning en stimulering van schonere binnenvaart Rabobank binnenvaartbanken werken samen om u nog beter van dienst te zijn. Dat is het idee. Rabobank. Een bank met ideeën. De Scheepvaartkrant 12 9

13 Green Award de sleutel tot duurzaamheid Duurzaamheid is tegenwoordig één van de pijlers als het gaat om maatschappelijk verantwoord ondernemen. De binnenvaartondernemer onderscheidt zich steeds meer door schoner en veiliger te gaan varen. Het schip is zuiniger waardoor de motoren langer meekunnen. Ook levert dit brandstofbesparing op en krijgt de ondernemer bij een aantal havens korting op de havengelden als hij in het bezit is van een Green Award. Een aantal bevrachters wil juist schepen in hun vloot die voldoen aan de meest recente milieueisen. De binnenvaartondernemer die aan deze eisen voldoet heeft dan meer kans op een langdurige relatie met deze bevrachters. De Rabobank besteedt bij de beoordeling van financieringen steeds vaker aandacht aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. Hierbij wordt gekeken of het bedrijf gestructureerd aandacht besteedt aan veiligheid, gezondheid en integriteit in de werkomgeving en of het bedrijf actief bezig is met milieuzorg. Daarnaast is voor de Rabobank belangrijk te weten hoe de ondernemer het onderhoud van zijn schip waarborgt. Is er onderhoud nodig dan kan er tijdig worden geacteerd op de mogelijke investering die dit met zich meebrengt. De Rabobank helpt ondernemers actief mee aan de certificering van de Green Award. De helft van de kosten voor certificering wordt door de Rabobank betaald. Als de binnenvaartondernemer een kwalitatief goed onderhouden schip heeft en actief bezig is met maatschappelijk verantwoord ondernemen dan is dit voor bank en klant een win-win situatie. Rabobank binnenvaartbanken werken samen om u nog beter van dienst te zijn. Dat is het idee. Rabobank. Een bank met ideeën. Green Award voor de Binnenvaart groeit door Het in 2011 gestarte milieukeur voor de binnenvaart groeit gestaag door. Inmiddels zijn er ruim 360 schepen gecertificeerd en wordt de lijst van bedrijven/havens die de gecertificeerde schepen belonen steeds langer. Het begon in 2010 met de vraag van de binnenvaartorganisaties en de Nederlandse zeehavens: Kan Green Award een milieukeur voor de binnenvaart ontwikkelen dat eenvoudig, betaalbaar, ambitieus maar haalbaar is? Een keurmerk dat een schonere binnenvaart erkent, herkent en stimuleert? In reactie hierop heeft Stichting Green Award, sinds 1994 wereldwijd bezig met de certificering van zeeschepen, een milieukeur voor de binnenvaart ontwikkeld dat de ambitie heeft dat - schone schepen erkend, herkend en gestimuleerd worden - verladers een instrument aangereikt krijgen om schone schepen te kiezen Programma van eisen Het programma van eisen voor de binnenvaart is compact en heeft betrekking op de technische uitrusting aan boord en het gedrag van de bemanning. Er moet een minimaal aantal punten gehaald worden. Tijdens een ca. twee uur durende inspectie stelt een inspecteur aan boord vast in hoeverre een schip aan de eisen voldoet. Financiën De eerste vijf jaar wordt Green Award Binnenvaart financieel ondersteund door het ministerie van Infrastructuur en Milieu en de zeehavens binnen de Nationale Havenraad. Hierdoor kan de prijs voor het certificaat laag gehouden worden: 400 voor een certificaat dat 3 jaar geldig is. Incentive providers: banken en havens Inmiddels zijn er 6 banken en 8 havens die de schepen met een Green Award certificaat een voordeel geven. En de lijst wordt langer want onlangs verklaarden nog eens 16 havens dat zij Green Award gecertificeerde schepen gaan belonen! Voor de meeste havens zal dit een korting op het havengeld betekenen, maar er is ook een aantal havens dat geen havengeld heft en waarvoor een andere variant gezocht zal worden. Green Award is erg blij met deze ontwikkeling, die bijdraagt aan het doel van de certificering: herkenning, erkenning en stimulering van schonere schepen. Het is de ambitie om Green Award voor de Binnenvaart te laten uitgroeien tot een systeem met certificaathouders, supporters en incentive providers in heel Europa. E inlandshipping@greenaward.org T De Scheepvaartkrant 13

14 innovative project SEMPER FI Het totale pakket aan ontwikkelingen betreft: 1. Nieuwe scheepsvorm getest bij Marin en DST 2. Lichtgewicht scheepsconstructie 3. Veth hybride voorstuwing 4. Contraroterende roerpropellers Grote voordelen van het type Semper Fi: Significatie brandstofbesparing Grote reductie op uitstoot van CO2, NOx en roet ton meer draagvermogen Korte terugverdientijd Het eerste containerschip Semper Fi zal binnenkort in de vaart komen! De Scheepvaartkrant 9 14

15 Column Peter Snijders Binnenvaart Duurzame koploper In de huidige samenleving is de omgeving steeds meer het uitgangspunt. Bij de lancering van een nieuwe auto wordt de gerealiseerde CO2 besparing als eerste genoemd. In steden worden vervuilende vrachtwagens geweerd. Zo zijn er nog talloze initiatieven om de uitstoot van ons handelen omlaag te brengen. Daar profiteert de binnenvaart van en dat gaat alleen maar meer worden want de binnenvaart is een milieuvriendelijke manier van transport. Denkt iedereen, maar is dat wel zo? Zo stond ik nog niet zo lang geleden voor het stoplicht in een minder ontwikkeld land. Dikke zwarte pluimen kwamen uit de uitlaat van de vrachtwagen voor me. Dit werden donkere donderwolken toen het licht op groen ging. Nog niet zo lang geleden was dit ook dichter bij huis ook zo. De vrachtwagens hebben een grote verbeterslag gemaakt. Een vrachtwagen stoot 75% minder stikstofdioxide en 99% minder fijnstof uit dan 20 jaar geleden. Welke vooruitgang heeft de binnenvaart de afgelopen 20 jaar gerealiseerd? Uitstoot speelt ook in de zeevaart een grote rol. Reders zien in zuinigere en schone schepen hun overleving en ze moeten ook van de regelgeving. De toekomstige internationale regelgeving omschrijft milieuzones zoals de Noordzee. De eisen waaraan zeeschepen in deze zones moeten voldoen doen niet onder voor binnenvaartschepen. Hoe lang blijft de binnenvaart de meest logische vorm van transport? Slimme ondernemers wachten niet af, zij zien verandering bij consumenten en opdrachtgevers en spelen hier op in. Dat kan best ingrijpend zijn, maar ook de kleinste dingen kunnen het verschil maken. Door bestaande gebruiken tegen het licht te houden en kijken waar het beter of minder kan. De mogelijkheden zijn er om in actie te komen. Als iedereen een steen bijdraagt blijft de binnenvaart de logische vorm van transport en profiteert iedereen daarvan. Wie heeft er dan nog milieuregelgeving nodig? Website Short Sea Ship of the Future Dit jaar is de website van het project Short Sea Ship of the Future gelanceerd. De website geeft inzicht in de verwachtingen van het maritieme cluster wat betreft de ontwikkelingen in het toekomstige shortsea schip. Onder shortsea schepen wordt verstaan: alle commerciële schepen die opereren binnen de tweehonderd mijlszone. Het Project Short Sea Schip van de toekomst is een Europese samenwerking waarbij HME en CMTI betrokken zijn. De voortgang, het onderzoek en de analyses die gedaan zijn in het project zijn te vinden op De website geeft inzicht in ontwikkelingen en bespreekt achtergrondinformatie die hieraan ten grondslag ligt. Er wordt vanuit drie uitgangspun- ten gekeken naar het shortsea schip van de toekomst: economie, ecologie en technologie. Deze drie uitgangspunten komen tot stand via de ECO-driehoek zoals te zien is in de afbeelding. Mening De interactieve website biedt tevens een mogelijkheid tot het geven van feedback. Er is behoefte aan respons op de technische onderwerpen om inzichtelijk te maken welke ontwikkelingen het beste toekomstperspectief hebben. Daarnaast kan men vragen of opmerkingen achterlaten; ieders mening is welkom. De uitgave Duurzaam Ondernemen zal ook in 2013 verschijnen. Meer weten? Neem contact op met: Daphne Janssen telefoon +31 (0) Kijk voor alle mogelijkheden die De Scheepvaartkrant u kan bieden op Peter Snijders is bij Trico Shipyard o.a. werkzaam geweest als projectmanager voor duurzame schepen en werkt nu als business developer bij Pon Power B.V. De Scheepvaartkrant 15

16 Zuinig en schoon is het credo in de moderne binnenvaart Sinds het Kyoto-protocol werd opgesteld in 1997 is de wereld zich er steeds meer van bewust geworden dat de uitstoot van broeikasgassen) moet worden gereduceerd. Vanaf het moment van ratificatie, op 16 april 2005, is het Kyotoprotocol officieel in werking getreden. Sindsdien is het milieubeleid opgeschakeld naar een hogere versnelling. Industrie en transport werken sindsdien aan minder uitstoot en aan beperking van het energie en grondstoffengebruik. De binnenvaart wordt nog steeds de schoonste modaliteit genoemd omdat ze per ton/kilometer het minst vervuilend is. Om die leidende positie te behouden is er in de afgelopen vijf jaar hard gewerkt. Er kwamen nieuwe schone schepen in de vaart, bestaande schepen werden schoner en er staan nog tal van innovatieve en milieuvriendelijke projecten op stapel. De vlootuitbreiding als gevolg van de economische groei tot 2008 zorgde in de afgelopen vijf jaar voor een enkele in het oog springende innovatieve en schone schepen. Cleanest Ships Op 20 november 2007 werd het officiële startsein gegeven voor het project Cleanest Ship waarbij één van BP s smeerolietankers, de dubbelwandige Victoria, als demonstratieschip is ingezet. Cleanest Ship maakt gebruik van bestaande technologieën om te komen tot optimale transportresultaten en vermindering van uitstoot. De toepassing van zwavelvrije brandstof, een snelheidscontrole systeem, selectieve katalytische reductie en een roetfilter bewerkstelligen brandstofbesparing tot 10 procent en een vermindering van stikstofoxiden (NOx) van 90 procent, fijnstof (PM) van 98 procent zwaveloxide (SOx) van Mts Argonon 99 procent en kooldioxide (CO2) tot 10 procent. Inmiddels zijn ook talloze andere bestaande schepen voorzien van emissiereducerende voorzieningen. Aansprekende voorbeelden daarvan zijn het zandschip Wending (bouwjaar 1966) en het motorvrachtschip Alm (bouwjaar 1958). De schepen zijn in 2009 uitgerust met een SCR-ureum catalysator en een roet- en fijnstoffilter. Daardoor voldoen ze aan de CCR2 emissie eisen. In 2010 werden vijf schepen die voor de NPRC varen voorzien van een katalysator en roetfilter. Met elkaar zorgen ze voor een daling van NOx-uitstoot van 78 procent, van 100 naar 22 ton. Anno 2012 varen er acht schone NPRC schepen in de zoutpendel voor AkzoNobel. Green Award In juli van dit jaar reikte de Stichting Green Award het 300ste binnenaartcertificaat uit aan de eigenaar van het mts Beringzee. De eerste certificaten werden uitgereikt in juli 2011 en de snelle toename laat zien dat de binnenvaart graag het etiket schoon aan haar imago wil toevoegen. De Green Award kan alleen verkregen worden als de schepen aan de CCR 2 emissienormen voldoen. Zo n 88 procent van de gecertificeerde schepen vaart onder Nederlandse vlag. Opvallend is dat het niet alleen de nieuwste schepen zijn die voor dit certificaat gaan. Er bevindt zich een behoorlijk aantal oudere schepen in deze groep. Mts Amulet Nieuwbouw Tussen 2006 en 2010 zijn er ruim 800 nieuwbouwschepen aan de West-Europese binnenvaartvloot toegevoegd, vooral vrachtschepen en tankschepen. Maar ook cruiseschepen, rondvaartboten, duwbakken, werkschepen et cetera. Na 2010 neemt het tempo van de vlootvernieuwing fors af als gevolg van de economische crisis, maar nog steeds worden er elke maand enkele schepen in de vaart gebracht. De Nederlandse vloot is niet alleen de grootste van Europa maar vernieuwt ook het snelst. Onder die nieuwe schepen zitten tussen 2010 en 2012 bovendien een paar opvallende exemplaren als het gaat om innovaties. Amulet In 2010 is de ecotanker Amulet in de vaart genomen, op dat moment het schoonste binnenvaartschip en volledig diesel elektrisch aangedreven. Vier generatoren voorzien het schip van groene stroom. Er worden zoveel generatoren gebruikt als dat er nodig zijn. De eigenaar streeft naar een zo gunstig mogelijke Carbon Footprint te realiseren in de supply chain, ofwel een reducering van minimaal 32 procent. De uitstoot is te allen tijde, tijdens varen of tijdens het overslaan, ver voorbij de EURO 5 vrachtwagen norm. Dat zijn grote stappen vooruit. Nemo H2 In Amsterdam introduceert Lovers in het voorjaar van 2011 de zero emissie rondvaartboot Nemo H2. Dit schip is speciaal ontworpen en gebouwd voor het varen op waterstof en produceert geen stank, lawaai of CO2. Uit de uitlaat komt alleen waterdamp. De energie komt van accu s die worden opgeladen door twee waterstofbrandstofcellen. Vorstenbosch In 2011 werd de supertanker Vorstenbosch afgebouwd. De Vorstenbosch is maar liefst 147 meter lang en bijna 23 meter breed. Het schip is De Scheepvaartkrant 16

17 voorzien van de nieuwste technieken. Bijzonder is onder andere dat gekozen is voor led verlichting ter vermindering van het energieverbruik. Een power managementsysteem controleert het stroomverbruik en schakelt verbruikers die onnodig bij staan af. Argonon Eind 2011 wordt het eerste binnenvaartschip dat vaart op LNG in de markt gezet. De Argonon, een type C tanker, wordt voortgestuwd door twee dual-fual motoren die voor 80 procent op LNG draaien en voor 20 procent op gasolie. Dit levert minder uitstoot van CO2 en NOx op en reduceert de uitstoot van fijnstof zelfs tot nul! Het mengsel is niet alleen veel beter voor het milieu, het is ook voordeliger dan diesel en kan dus op den duur een flinke besparing opleveren. De 20 procent gasolie waarborgt dat de kracht van de motor bij het accelereren gelijk is aan die van een volledig op gasolie draaiende motor. Het voor de dualfuelmotoren benodigde aardgas wordt in vloeibare vorm (LNG) opgeslagen in een goed geïsoleerde cilindrische tank op het dek met een inhoud van 40 kubieke meter. M-factor Eveneens eind 2011 komt de afbouw van de MER-Green gereed. Het is een middelgroot (86 meter) schip voor droge lading, een zogenaamd M-factor schip, voorzien van een brandstofzuinige motor met katalysator en roetfilter. De emissie uitstoot is tot een minimum teruggebracht en kan nog verder verbeteren als in de toekomst mogelijk op LNG gevaren wordt. De motor kan daarop aangepast worden. In november van dit jaar wordt het zusterschip de Mer-Blue opgeleverd. Duandra Het tankschip Duandra is het eerste schip in haar soort met een hybride voortstuwing. Deze Damen Ecoliner techniek is het synoniem voor zuinig, minder uitsoot, duurzaam en betaalbaar. De geplaatste Volvo Penta motoren worden ook gebruikt in het wegtransport dat een voorsprong heeft op de binnenvaart als het gaat om emissiereductie. De motor is door Mts. Duandra Volvo gemariniseerd en geoptimaliseerd voor beroepsvaart. Toekomst De komende maanden en jaren kunnen nog meer bijzondere schepen worden verwacht die er aan bijdrage dat de binnenvaart haar faam van schone modaliteit kan behouden. Eind van dit jaar wordt de LNG Greenstream verwacht, de eerste gasolievrije LNG tanker die is ontwikkeld door Peters Shipyards en geheel in Nederland wordt gebouwd. De uitstoot van CO2 en stikstofoxyden (NOx) met respectievelijk meer dan 25 en 80 procent gereduceerd. Bovendien komt er geen zwaveloxyde (SO2) en fijnstof vrij. Vier motoren maken een flexibel gebruik van energie mogelijk. Dat bespaart behoorlijk op de brandstofkosten. De VEKA Group ontwikkelt momenteel drie LNG tankers. Twee zijn er voor de kustvaart bestemd. De derde, een binnenvaart bunkertanker belooft een wereldprimeur te worden. De tanker vaart namelijk volledig op de boil off van de lading en is 100 procent emissievrij. De boil off is het gas dat vrijkomt bij het op temperatuur houden van de lading. Green Battery boat Veerdienst Aqualiner werkt, samen met nog zeven partijen, aan een snel passagiersschip dat volledig op elektriciteit gaat varen, de Green Battery Boat. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een speciale luchtkussentechniek, waardoor de luchtweerstand wordt verlaagd en er minder energie nodig is. Om de boot op elektriciteit te kunnen laten varen wordt een nieuwe type accu ontwikkeld, waardoor het schip minder belastend is voor het milieu. Het project is in mei 2011 van start gegaan voor een periode van 3 jaar. Tussentijds zijn er meerdere GO/NO momenten en afhankelijk van de resultaten van elke onderzoeksfase wordt bepaald of de volgende fase wordt ingegaan. Tot nu toe zijn de resultaten zeer positief te noemen. Het schip wordt 20 meter lang en zes meter breed en kan snelheden behalen van 15 tot 35 knopen. Lopende projecten Er zitten nog tal van projecten in de pijplijn. Er wordt veel onderzoek gedaan naar luchtgesmeerde schepen. Bodewes Binnenvaart en de QaGroup presenteren samen de EcoLiner met luchtgesmeerde romp. De Ecoliner, een concept van Damen, vaart volledig op LNG. Vier generatorsets dragen bij aan slim energiebeheer. Energie die niet meteen wordt afgenomen kan worden opgeslagen of gebruikt om de lading en/of de hutten te verwarmen of te koelen. De restwarmte weer kan worden gebruikt om energie op te wekken. Een ander project dat al langer loopt is Q-barge. Een schip van 45 meter, zonder woning en met een gestandaardiseerd laadruim van 38 meter. De schepen kunnen aan elkaar gekoppeld worden. Diesel-elektrische voortstuwing leveren vermogen op maat voor 1 tot 4 Q-barges. Het schip heeft composiet luiken met een volautomatische bediening. De definitieve tekeningen zijn klaar. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ITL) heeft de opdracht gekregen voor de begeleiding van de certificering en het CCR-traject. Als alles is goedgekeurd is het nog een kwestie van financiering. Dat laatste is een lastige factor in een tijd van economische recessie. Financiers en investeerders staan momenteel niet in de rij. Dat maakt dat veel initiatieven momenteel sneuvelen of in de ijskast worden geparkeerd. De Scheepvaartkrant 17

18 Flexible and Effective Base chemicals Speciality chemicals Mineral oil GROENE MACHINEKAMER? LEVERING/INSTALLATIE van schone en brandstofbesparende technieken SMART-SHIP-DESIGN UILAATGASSENNABEHANDELING ALTERNATIEVE VOORTSTUWING / HYBRIDE ALTERNATIEVE BRANDSTOFSTOFFEN / DUAL FUEL postbus 266, 3300 AG dordrecht binnenkalkhaven 17, 3311 JC dordrecht, the netherlands tel. +31(0) fax +31(0) info@dolderman.nl De Scheepvaartkrant 18

19 The Blue Road is de kortste weg naar duurzaam transport Het Blue Road logo is in april 2011 gelanceerd door het Bureau Voorlichting Binnenvaart (BVB) als branchemerk voor duurzaam vervoer via de binnenvaart. Zo n 120 binnenvaartrelaties hebben het Blue Road logo inmiddels geïntrigeerd in hun huisstijl. Tegelijkertijd is ook het merk Flexfleet geïntroduceerd ter promotie van de kleinere binnenvaartschepen. Eerder al ging het project Maatwerk Voorlichting Binnenvaart van start. Daarvoor worden bedrijven bezocht om hen te overtuigen van de mogelijkheden voordelen van vervoer via de Blue Road. The Blue Road is de kortste weg naar duurzaam transport, benadrukt het BVB in haar fonkelnieuwe leaflet waarin de koplopers van de binnenvaart in de schijnwerpers worden gezet. Deze leaflet werd op de Dag van de Duurzaamheid op 10 oktober geïntroduceerd. Met een opvallende opsomming van besparingen op het gebied van uitstoot, vormt het een interessante beschrijving voor de bedrijven die op zoek zijn naar verduurzaming van hun transport. Het logo van The Blue Road bestaat uit een stilistische vorm van een scheepsschroef, maar geeft ook een duurzaamheidssignaal door het kleurgebruik en de vorm die ook zomaar iets natuurlijks kan zijn. Sponsoren van het BVB mogen, na ondertekening van de licentieovereenkomst, het logo gratis gebruiken. Andere bedrijven en ondernemers wordt om een vergoeding gevraagd. Met The Blue Road treedt de binnenvaart naar buiten met één gezicht en laat de branche zien dat het in deze tijd de meest logische en duurzame vorm van transport is. Maatwerk Het BVB gaat echter niet rustig zitten afwachten totdat bedrijven uit zichzelf de weg naar The Blue Road vinden. Voor het project Maatwerk zijn in de afgelopen twee jaar zo n tweehonderd bedrijven bezocht door het vier koppen tellende maatwerkteam. Het zijn bedrijven met grote namen als United Biscuits (Verkade), Claessen Transport, Sara Lee, Nutricia, Suiker Unie, Bulk Logistic Services, Cargill Van Den Bosch, Carmeuse Vredevel, Verbrugge ECT, Den Hartogh, McCain en Aviko die serieuze belangstelling tonen. Inmiddels zijn er acht pilots opgezet, waarvan er al twee geleid hebben tot een daadwerkelijke overstap naar de binnenvaart. Om meer verladers over de streep te trekken is vorig jaar ook een promotiefilm gelanceerd onder de titel Mars en Maatwerk, boegbeeld van de logistiek. Deze producten worden al vervoerd over The Blue Road opdracht van de brancheorganisaties en met ondersteuning van het ministerie van infrastructuur en milieu. Dit heeft geleid tot het Plan van aanpak klein Schip dat in november vorig jaar is aangeboden aan minister Melanie Schultz van Heagen en aan de Tweede Kamer. Met FlexFleet wil het BVB duidelijk maken dat de kleinere binnenvaart grote mogelijkheden heeft. FlexFleet is hèt kostenefficiënte, betrouwbare en verantwoorde alternatief voor andere transportvormen. FlexFleet biedt aantrekkelijke, logistieke mogelijkheden door gebruik te maken van het uitgebreide netwerk van rivieren en kanalen. De FlexFleet-schepen zijn bij uitstek flexibel op het gebied van grootte, vaargebied en toepassing. De schepen, met een maximaal laadvermogen van ton, bereiken de meeste industriële locaties in Nederland voor de aan- en afvoer van goederen. Niet alleen voor het traditionele vervoer van zand en grind voor de bouw, maar ook voor consumptiegoederen, al dan niet gecontaineriseerd, en tal van andere goederen. Het BVB wil ondernemers die varen met een FlexFleet-schip de kans geven zich als zodanig onderscheidend te kunnen presenteren. Vandaar dat sponsoren van het BVB het FlexFleet-logo kosteloos op kunnen vragen en gebruiken voor eigen promotionele doeleinden. Door gebruik van het logo levert de branche zelf ook een bijdrage aan de bekendheid en promotie van deze bijzondere en belangrijke categorie binnen de vloot. Uitgebreide info over de FlexFleet is te vinden op Bureau Voorlichting Binnenvaart Vasteland 12-E, 3011 BL Rotterdam T E info@bureauvoorlichtingbinnenvaart.nl FlexFleet FlexFleet is een grootschalige imagocampagne en onderdeel van het project Klein Schip dat begin 2009 werd opgezet in De Scheepvaartkrant 19

20 Voortvarend in mileu Met multifunctionele kraanschepen, duwbakken en reinigingsapparatuur is Bek & Verburg al bijna 50 jaar voortvarend op het gebied van inzameling van scheepsafvalstoffen, reiniging van duwbakken, lichters en zeeschepen en het behandelen van schade- en restpartijen. Bek & Verburg heeft vestigingen in Rotterdam, Scheveningen, Amsterdam, IJmuiden en Den Helder. Montrealweg 140, Havennr. 4267, 3197 KH Rotterdam-Botlek Tel , Fax internet De Scheepvaartkrant 20

De kortste weg naar duurzaam transport. Maak kennis met de binnenvaart en haar koplopers

De kortste weg naar duurzaam transport. Maak kennis met de binnenvaart en haar koplopers De kortste weg naar duurzaam transport Maak kennis met de binnenvaart en haar koplopers De kortste weg naar duurzaam transport The Blue Road is de kortste weg naar een duurzame toekomst. Waarom? Omdat

Nadere informatie

LNG is meer dan een nieuwe brandstof Het is pure concurrentiekracht... LNG, de brandstof van de toekomst is nu beschikbaar

LNG is meer dan een nieuwe brandstof Het is pure concurrentiekracht... LNG, de brandstof van de toekomst is nu beschikbaar LNG is meer dan een nieuwe brandstof Het is pure concurrentiekracht... LNG, de brandstof van de toekomst is nu beschikbaar De transportsector stapt over op LNG... De brandstof van de toekomst Liquefied

Nadere informatie

POWER. For Marine Professionals. Binnenvaart Special

POWER. For Marine Professionals. Binnenvaart Special POWER For Marine Professionals Binnenvaart Special EDITORIAL Als zoon van een schippersgezin, heb ik de eerste jaren van mijn leven op de binnenvaart doorgebracht. Bij elk schip wat voorbij voer, vroeg

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst schone scheepvaart. SHIP, 1 november Henri van der Weide

Informatiebijeenkomst schone scheepvaart. SHIP, 1 november Henri van der Weide Informatiebijeenkomst schone scheepvaart SHIP, 1 november Henri van der Weide Vluchtige organische stoffen (VOS), geur van lading en geluid bij overslag Kooldioxide (CO2),Stikstofoxiden (NO X), Zwaveloxiden

Nadere informatie

LNG IS MEER DAN EEN NIEUWE BRANDSTOF... HET IS PURE CONCURRENTIEKRACHT DE LNG SPECIALIST LNG LNG, DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST SOLUTIONS

LNG IS MEER DAN EEN NIEUWE BRANDSTOF... HET IS PURE CONCURRENTIEKRACHT DE LNG SPECIALIST LNG LNG, DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST SOLUTIONS DE LNG SPECIALIST LNG IS MEER DAN EEN NIEUWE BRANDSTOF... HET IS PURE CONCURRENTIEKRACHT LNG, DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST LNG SOLUTIONS DE TRANSPORTSECTOR STAPT OVER OP LNG... DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST

Nadere informatie

Binnenvaart in Beweging

Binnenvaart in Beweging Binnenvaart in Beweging Bureau Voorlichting Binnenvaart Wilco Volker Directeur Even voorstellen: Bureau Voorlichting Binnenvaart Onafhankelijke stichting Opgericht in 1989, 25 jaar Communicatie & Voorlichting

Nadere informatie

www.tcnn.nl Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel

www.tcnn.nl Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel Missie: economische versterking van Noord-Nederland door innovatie en samenwerking door het uitvoeren van concrete samenwerkingsprojecten tussen het MKB en de kennisinstellingen. www.tcnn.nl Leo van der

Nadere informatie

Still ( eindbeeld filmpje zwart gat) Copyright 2012 Portbase. Alle rechten voorbehouden

Still ( eindbeeld filmpje zwart gat) Copyright 2012 Portbase. Alle rechten voorbehouden Still ( eindbeeld filmpje zwart gat) 2 Eenvoudig en probleemloos exporteren via Rotterdam en Amsterdam 3 Portbase: Aandeelhouders Havenbedrijf Rotterdam en Haven Amsterdam Gezamenlijk Port Community System

Nadere informatie

Portbase Terminal Selector

Portbase Terminal Selector Portbase Terminal Selector Portbase Terminal Selector Rotterdam is de nr. 1 containerhaven van Europa. Vanaf de Noordzee tot 48 kilometer landinwaarts bieden meerdere containerterminals u een op maat gesneden

Nadere informatie

Voorop in de ontwikkeling van multimodale ketenregie

Voorop in de ontwikkeling van multimodale ketenregie Voorop in de ontwikkeling van multimodale ketenregie Overseas Logistics Multimodal Inland Locations Supply Chain Solutions Advanced logistics for a smaller world Als het gaat om het optimaal beheersen

Nadere informatie

Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen

Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen Na deze toolbox begrijp je: Wat Duurzaam Ondernemen betekent Waarom het Belangrijk is om CO2 uitstoot te verminderen Welke Richtlijn SPIE hanteert om duurzaam

Nadere informatie

Inleiding Ab van Marrewijk, directeur Wematrans

Inleiding Ab van Marrewijk, directeur Wematrans Inleiding Ab van Marrewijk, directeur Wematrans Mij is gevraagd iets te vertellen over onze pogingen om rendement in de bedrijfsvoering te verbinden met duurzaamheid. Dat is vooral een kwestie om met boerenverstand

Nadere informatie

Portbase Terminal Selector

Portbase Terminal Selector Portbase Terminal Selector Portbase Terminal Selector Rotterdam is de nr. 1 containerhaven van Europa. Vanaf de Noordzee tot 48 kilometer landinwaarts bieden meerdere containerterminals u een op maat gesneden

Nadere informatie

GREEN AWARD FOUNDATION

GREEN AWARD FOUNDATION Bijeenkomst milieu-indices voor zeeschepen Rotterdam, 16 september 2010 Karin Struijk, Deputy Managing Director A simple, recognised tool to address air quality issues in ports The link between environment

Nadere informatie

De toegevoegde waarde van een duurzame werkplek

De toegevoegde waarde van een duurzame werkplek De toegevoegde waarde van een duurzame werkplek Zó maakt u automatisering onderdeel van uw duurzaamheids-doelstelling Dat duurzaamheid een belangrijke kernwaarde is binnen het bedrijfsleven spreekt voor

Nadere informatie

Portbase Terminal en Depot Selector

Portbase Terminal en Depot Selector Portbase Terminal en Depot Selector Services Portbase verbindt alle partijen in de logistieke ketens van de Nederlandse havens. Via het Port Community System faciliteert Portbase datadeling tussen bedrijven

Nadere informatie

Mobiliteit & duurzaamheid Leaserijder wordt steeds duurzamer. www.alphabet.com

Mobiliteit & duurzaamheid Leaserijder wordt steeds duurzamer. www.alphabet.com Mobiliteit & duurzaamheid Leaserijder wordt steeds duurzamer www.alphabet.com Duurzame mobiliteit. Onderzoek naar gedrag en keuzes van leaserijders op gebied van duurzaamheid. Leaserijders steeds milieubewuster.

Nadere informatie

CO2 prestatieladder. Het CO2-verbruik reduceren binnen de gehele organisatie. Inzicht. Doelstelling CO2-reductie

CO2 prestatieladder. Het CO2-verbruik reduceren binnen de gehele organisatie. Inzicht. Doelstelling CO2-reductie CO2 prestatieladder Het CO2-verbruik reduceren binnen de gehele organisatie Inzicht De CO2-emissie (footprint) van J. van Etten Holding geeft de totale hoeveelheid CO2- productie die vrijkomt onder andere

Nadere informatie

Emissies, wet- en regelgeving. Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel

Emissies, wet- en regelgeving. Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel Emissies, wet- en regelgeving Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel Wetgeving ter stimulering duurzaam varen CCR (Centrale Commissie Rijnvaart): Eisen aan

Nadere informatie

Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen De Meeuw Nederland Industrieweg 8 Postbus 18 5688 ZG Oirschot T +31 (0)499 57 20 24 F +31 (0)499 57 46 05 info@demeeuw.com www.demeeuw.com De Meeuw en MVO Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord

Nadere informatie

De Rotterdamse haven en het achterland. Havenvisie 2030 en achterlandstrategie. Ellen Naaykens

De Rotterdamse haven en het achterland. Havenvisie 2030 en achterlandstrategie. Ellen Naaykens De Rotterdamse haven en het achterland Havenvisie 2030 en achterlandstrategie Ellen Naaykens Havenbedrijf Rotterdam N.V. Movares symposium 29 november 2011 Inhoud Profiel haven Rotterdam Ontwerp Havenvisie

Nadere informatie

Sámen werken aan. Voor gemeenten en MKB. erduurzaming

Sámen werken aan. Voor gemeenten en MKB. erduurzaming Sámen werken aan verduurzaming Voor gemeenten en MKB erduurzaming Sámen werken aan verduurzaming Voor gemeenten en MKB Gemeenten hebben forse ambities op het gebied van duurzaamheid, innovatie en lokale

Nadere informatie

LNG en Scheepvaart. Martin Quispel. Zwijndrecht 24 februari 2017

LNG en Scheepvaart. Martin Quispel. Zwijndrecht 24 februari 2017 LNG en Scheepvaart Martin Quispel Zwijndrecht 24 februari 2017 Het nationaal LNG Platform Doel platform: uitrol van LNG (vloeibaar gas) als nieuwe, schonere en stillere brandstof voor wegtransport en scheepvaart.

Nadere informatie

Groen-Punt Groep B.V.

Groen-Punt Groep B.V. Conform 3.D.1 & 3.D.2 November 2014 Groen-Punt Groep B.V. Groen-aannemingsbedrijf Punt B.V. Groen Punt Uitzendorganisatie B.V. Chroomstraat 1d 3067 GN Rotterdam INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING DEELNAME INITIATIEVEN...

Nadere informatie

De Rotterdamse haven en het achterland. Havenvisie 2030 en achterlandstrategie

De Rotterdamse haven en het achterland. Havenvisie 2030 en achterlandstrategie De Rotterdamse haven en het achterland Havenvisie 2030 en achterlandstrategie Ellen Naaykens Havenbedrijf Rotterdam N.V. ALV ELC, Venlo 30 november 2011 Inhoud Profiel haven Rotterdam Ontwerp Havenvisie

Nadere informatie

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Burgers, bedrijven, milieu-organisaties en overheden hebben vandaag op initiatief van minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en

Nadere informatie

i F jnm azi z g ne n tw erk k vo v o o r o bou o w log o ist s i t ek, k k e n lpun u t n e t n n en n ni n euw e ui u td t aging n en

i F jnm azi z g ne n tw erk k vo v o o r o bou o w log o ist s i t ek, k k e n lpun u t n e t n n en n ni n euw e ui u td t aging n en Fijnmazig netwerk voor bouwlogistiek, knelpunten en nieuwe uitdagingen, NVB congres, Kampen 1 Inhoud Inleiding Marktbeschrijving bouwmaterialen, trends en ontwikkelingen Positie van binnenvaart en binnenhavens

Nadere informatie

Spreektekst minister Schultz bij jaarvergadering KVNR, 13 november in Rotterdam. [Mw. T. Netelenbos heeft eerst woord van welkom)

Spreektekst minister Schultz bij jaarvergadering KVNR, 13 november in Rotterdam. [Mw. T. Netelenbos heeft eerst woord van welkom) 1 Spreektekst minister Schultz bij jaarvergadering KVNR, 13 november in Rotterdam [Mw. T. Netelenbos heeft eerst woord van welkom) Dames en heren, Wat een geweldige dynamische wereld is de maritieme sector!

Nadere informatie

Energie management actieplan. Copier Groep B.V.

Energie management actieplan. Copier Groep B.V. Energie management actieplan Copier Groep B.V. Aspect van de CO 2 prestatieladder: 3.B.2. Datum: 31 maart 2015 Versie: 00 Auteur: M.J.A. Rijpert Vrijgegeven: T.J. Crum, J. Copier Voorwoord Voor u ligt

Nadere informatie

Als het schoner kan, moet het schoner. Felix Guttmann

Als het schoner kan, moet het schoner. Felix Guttmann Als het schoner kan, moet het schoner Felix Guttmann Plaatjes vieze boten, HIR, BBA Plaatjes schone boten Monne, Hopper, City Tender, Canal Bus Historisch perspectief 1990 eerste aanzet milieubeleid (electrisch,

Nadere informatie

Emissiescan Logistiek voor (potentiële) Lean & Green Awardwinnaars. Beschrijving & case

Emissiescan Logistiek voor (potentiële) Lean & Green Awardwinnaars. Beschrijving & case voor (potentiële) Lean & Green Awardwinnaars Beschrijving & case Inhoud Inhoud beschrijving Emissiescan Logistiek Kern van de tool Aanpak Mensen & middelen Resultaat Toepassing Aanvullende informatie 2

Nadere informatie

Container Terminal Doesburg Presentatie

Container Terminal Doesburg Presentatie Container Terminal Doesburg Presentatie Container Terminal Rotra Familiebedrijf 4de generatie 860 medewerkers Koninklijk Actief in logistiek sinds 1909 Onberispelijk gedrag van het management Financieel

Nadere informatie

Energie management actieplan. Newae B.V.

Energie management actieplan. Newae B.V. Energie management actieplan Newae B.V. Aspect van de CO2 prestatieladder: 3.B.2. Datum: 31 december 2017 Versie: 01 Auteur: Vrijgegeven: J. Burg T.J. Crum Voorwoord Voor u ligt het Energie Management

Nadere informatie

Lean and Green Personal Mobility

Lean and Green Personal Mobility Lean and Green Personal Mobility Connekt heeft in samenwerking met het ministerie van Infrastructuur en Milieu het programma Lean and Green ontwikkeld voor duurzame mobiliteit. Sinds de introductie in

Nadere informatie

UTS REALISEERT 75% REDUCTIE IN 11 JAAR MEDE DOOR SLIMME LOGISTIEK UTS DUURZAAMHEIDSVERSLAG UTS op weg naar een circulaire & inclusieve economie

UTS REALISEERT 75% REDUCTIE IN 11 JAAR MEDE DOOR SLIMME LOGISTIEK UTS DUURZAAMHEIDSVERSLAG UTS op weg naar een circulaire & inclusieve economie UTS REALISEERT 75% REDUCTIE IN 11 JAAR MEDE DOOR SLIMME LOGISTIEK UTS DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2018 UTS op weg naar een circulaire & inclusieve economie DE ONTWIKKELING NAAR EEN STEVIGE BASIS VOOR EEN CIRCULAIRE

Nadere informatie

GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN?

GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN? GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN? Een Grundfos pump audit creëert duidelijkheid Is duurzaamheid één van de doelstellingen in uw organisatie? Steeds meer bedrijven en (semi-)

Nadere informatie

Project: Duurzaamheid

Project: Duurzaamheid : Project Wat is duurzaamheid? Vanuit dit project gaan we kijken naar wat duurzaamheid is. Het klinkt eigenlijk best wel sjiek! Het klinkt als iets dat heel lang mee gaat. Maar wat is duurzaamheid nu eigenlijk?

Nadere informatie

CO 2 Reductie doelstellingen

CO 2 Reductie doelstellingen CO 2 Reductie doelstellingen Gebr. Griekspoor BV Innovatief Proactief Duurzaam Betrokken Nieuw-Vennep 5 november 2013 Dilia van der Want. Afdeling KAM Akkoord directie: Datum: Handtekening: 0.0 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Sector- en keteninitiatieven

Sector- en keteninitiatieven Sector- en keteninitiatieven Conform 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1 Onderzoek naar initiatieven en toelichting op de actieve deelname aan het initiatief van Zwatra B.V. Auteur(s): R. Egas, directie & CO 2-functionaris,

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO DUURZAAM PRODUCEREN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

Uniek systeem voor verduurzaming van opslag en vervoer van Vluchtige Organische Stoffen(VOS).

Uniek systeem voor verduurzaming van opslag en vervoer van Vluchtige Organische Stoffen(VOS). Pagina 1 van 5 Uniek systeem voor verduurzaming van opslag en vervoer van Vluchtige Organische Stoffen(VOS). Het VentoClean-System is een speciale machine voor het ontgassen en terugwinnen van resten Vluchtige

Nadere informatie

The Blue Road De verbinding met het achterland. Miranda Volker Logistiek Adviseur

The Blue Road De verbinding met het achterland. Miranda Volker Logistiek Adviseur The Blue Road De verbinding met het achterland Miranda Volker Logistiek Adviseur Topics Even voorstellen Facts and figures Nieuwe mogelijkheden o 45 ft containerstromen o Reefers o Palletvervoer Even voorstellen

Nadere informatie

Short Sea Shipping Arno Swagemakers 11 juni 2009

Short Sea Shipping Arno Swagemakers 11 juni 2009 Short Sea Shipping Arno Swagemakers 11 juni 2009 1 Historie 1966 Oprichting bedrijf 1966 1985 Conventioneel vervoer 1985 1995 Containervervoer (20ft-40ft) 1995 Verhuizing naar Axelse vlakte in Westdorpe

Nadere informatie

Zero emissie busvervoer in Limburg Pilot lijn 4 in Maastricht

Zero emissie busvervoer in Limburg Pilot lijn 4 in Maastricht Zero emissie busvervoer in Limburg Pilot lijn 4 in Maastricht P.F.C.W. Van der Broeck, 15-03-2013 1 Waarom Zero Emissie Busvervoer? 1. Verbeteren luchtkwaliteit Maastricht (fijn stof); 2. Klimaatdoelen

Nadere informatie

Belastingregelingen voor innovatieve ondernemers

Belastingregelingen voor innovatieve ondernemers Belastingregelingen voor innovatieve ondernemers De overheid vindt het belangrijk om innovatieve ondernemers te ondersteunen. Daarom zijn er een aantal fiscale stimuleringsmaatregelen ontwikkelt. Wij bespreken

Nadere informatie

GreenPlan. Boek groen resultaat

GreenPlan. Boek groen resultaat GreenPlan Boek groen resultaat Waarom groen ondernemen? Groen ondernemen krijgt in het bedrijfsleven steeds meer aandacht. En terecht. We zijn getuige van een opwarming van de aarde. Een toenemende CO

Nadere informatie

containerisatie Wat is het?

containerisatie Wat is het? Wat is het? Stimuleren van containeroverslag in de bestaande haven, op het knooppunt van zee- en binnenvaart. Beoogd wordt dat zowel in het Sloegebied als in de Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone het aantal overgeslagen

Nadere informatie

J.A. Boer BV CO 2 reductiedoelstellingen 2016. Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.1

J.A. Boer BV CO 2 reductiedoelstellingen 2016. Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.1 J.A. Boer BV CO 2 reductiedoelstellingen 2016 Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1. Doelstellingen 3 2 Subdoelstellingen 4 2.1. Subdoelstelling brandstofverbruik

Nadere informatie

EFRO project. Factsheets rondvaart. Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek

EFRO project. Factsheets rondvaart. Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek EFRO project Factsheets rondvaart Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek 2 Inhoud Inleiding Technische opties voor een schonere vloot Emissie in de praktijk Overzicht Conclusies

Nadere informatie

Initiatieven Mourik Industrie

Initiatieven Mourik Industrie Initiatieven Mourik Industrie Mourik Services gaat voor CO2-Management Certificering op de CO2-Prestatieladder in de industriebranche Pagina 1 van 7 Mourik Services B.V. Postbus 1202, 3180 AE Rozenburg

Nadere informatie

Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen. Jan Van Houwenhove 3 December 2015

Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen. Jan Van Houwenhove 3 December 2015 Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen Jan Van Houwenhove 3 December 2015 Agenda Cryo Advise Aardgas - eigenschappen Voordelen Uitdagingen Cryo Advise advies voor LNG systemen

Nadere informatie

CO₂ Prestatieladder Energiemanagement actieplan

CO₂ Prestatieladder Energiemanagement actieplan 2015 CO₂ Prestatieladder Energiemanagement actieplan Goedgekeurd door: H. van Wijk Auteurs: Y. van der Vlies & L. van Wijk Bedrijf: H. van Wijk transport- en Handtekening: aannemersbedrijf & H. van Wijk

Nadere informatie

BESPAAR NU MET LED-VERLICHTING LED SOLUTIONS HOLLAND VERKOOPT BESPARINGEN!

BESPAAR NU MET LED-VERLICHTING LED SOLUTIONS HOLLAND VERKOOPT BESPARINGEN! BESPAAR NU MET LED-VERLICHTING LED SOLUTIONS HOLLAND VERKOOPT BESPARINGEN! WELKOM, LED verlichting is de toekomst LED-verlichting biedt ons vandaag de dag ongekend veel mogelijkheden om een natuurlijke

Nadere informatie

Corina den Besten Arnold Monshouwer

Corina den Besten Arnold Monshouwer Corina den Besten Arnold Monshouwer Wie zijn wij? Wie zijn wij? 1. Beter, eerder & sneller innoveren 2. Onafhankelijk klankbord voor MKB-ondernemers 3. Specialist in vernieuwing in alle bedrijfsaspecten

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016 Van verbruik naar gebruik Pagina 1 van 5 Inleiding: Voor u ligt het MVO beleid van ABIRD Industrial Rental Services. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam

Nadere informatie

CCR - Straatsburg 24 april 2013

CCR - Straatsburg 24 april 2013 Voortvarend schone binnenvaart CCR - Straatsburg 24 april 2013 Wilco van der Lans Havenbedrijf Rotterdam N.V. 22-4-2013 1 Duurzaamheid en beïnvloedingsfeer Port of Rotterdam Authority Port and industrial

Nadere informatie

Nederland: de Maritieme Wereldtop

Nederland: de Maritieme Wereldtop 1 Nederland: de Maritieme Wereldtop Veilig, duurzaam en economisch sterk Maritiem Cluster in de Topsector Water: Innovatiecontract en Topconsortium Kennis en Innovatie V2.0, Samenvatting, 23 december 2011

Nadere informatie

J.A. Boer BV CO2 reductiedoelstellingen 2016. Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 3.0

J.A. Boer BV CO2 reductiedoelstellingen 2016. Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 3.0 J.A. Boer BV CO2 reductiedoelstellingen 2016 Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 3.0 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1. Doelstellingen 3 2 Subdoelstellingen 4 2.1. Subdoelstelling brandstofverbruik

Nadere informatie

Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober :00-17:30

Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober :00-17:30 Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober 2018 13:00-17:30 Beste genodigde, Een urgenter vraagstuk dan de toekomst van onze planeet is er niet. Daarom is er ook geen urgentere

Nadere informatie

Beter Benutten. Slim en vlot van deur tot deur

Beter Benutten. Slim en vlot van deur tot deur Beter Benutten Slim en vlot van deur tot deur Slim en vlot van deur tot deur Omdat er, zeker in de stad, nog maar weinig mogelijkheden zijn om de infrastructuur uit te breiden, is juist daar een wereld

Nadere informatie

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening 1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% kunnen wel even wachten met grote maatregelen 17% 1 Een beetje dringend, we kunnen nog wel even wachten met grote maatregelen,

Nadere informatie

DUURZAAMHEIDSINITIATIEF

DUURZAAMHEIDSINITIATIEF DUURZAAMHEIDSINITIATIEF De Leeuw Groep B.V. 2 Inhoud Inleiding... 5 Duurzame huidige eigen initiatieven... 5 1.0 De Waterwagen 2014... 5 1.1 Het project... 5 1.2 Samenwerkende partijen... 5 1.3 Budget

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 35 000 XII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (XII) voor het jaar 2019 Nr. 6 NOTA VAN WIJZIGING

Nadere informatie

Stabiliteit in een dynamische wereld

Stabiliteit in een dynamische wereld Stabiliteit in een dynamische wereld AIR & OCEAN Autogroupage Chemicals global parcel services health care logistics Special Services warehousing Alles in één Het meer dan 100 jaar oude Nederlandse familiebedrijf

Nadere informatie

Scheepsbouw in de Delta Sterk in Techniek en Logistiek. Sjef van Dooremalen 12 maart 2012

Scheepsbouw in de Delta Sterk in Techniek en Logistiek. Sjef van Dooremalen 12 maart 2012 Scheepsbouw in de Delta Sterk in Techniek en Logistiek Sjef van Dooremalen 12 maart 2012 1 Inhoud 1. Sterk in de Cluster 2. Belangrijk in de Delta 3. Voorop in kennis en innovatie 4. Logistiek en Techniek

Nadere informatie

Gorinchem, mei 2o16 Ingrid van Leeuwen/ Lilian Froitzheim-Leijs

Gorinchem, mei 2o16 Ingrid van Leeuwen/ Lilian Froitzheim-Leijs Gorinchem, mei 2o16 Ingrid van Leeuwen/ Lilian Froitzheim-Leijs Inzet transitie varen op LNG 2016 Eiger Nordwand LNG dualfuel Spoor 1: Retrofit LNG schepen Proof-of-concept retrofit 2 schepen Fondsvorming

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Besluit Subsidieprogramma walstroom zeehavens

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Besluit Subsidieprogramma walstroom zeehavens STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 14026 13 september 2010 Besluit Subsidieprogramma walstroom zeehavens 3 september 2010 Nr. CEND/HDJZ-2010/1274 SCH Gelet

Nadere informatie

Duurzame systemen. Comfortabel genieten, maximale energiebesparing. Het goede gevoel, het juiste te doen. 01-10 - 2015

Duurzame systemen. Comfortabel genieten, maximale energiebesparing. Het goede gevoel, het juiste te doen. 01-10 - 2015 Duurzame systemen Comfortabel genieten, maximale energiebesparing 01-10 - 2015 Het goede gevoel, het juiste te doen. Onbezorgde luxe, duurzaam leven! Energiezuinig dankzij bodem-, lucht- en zonnewarmte

Nadere informatie

Mainport en blueports: samenwerken aan multimodaal netwerk

Mainport en blueports: samenwerken aan multimodaal netwerk Mainport en blueports: samenwerken aan multimodaal netwerk Jaarcongres Nederlandse Vereniging van Binnenhavens, Venlo, 5 oktober 2012 Hans Smits, CEO Havenbedrijf Rotterdam N.V. 1 Haven Rotterdam in cijfers

Nadere informatie

I. Inleiding.. II. Opbouw van dit beleidsstuk.. 1. Motieven MVO.

I. Inleiding.. II. Opbouw van dit beleidsstuk.. 1. Motieven MVO. MVO Beleid Inhoudsopgave I. Inleiding.. II. Opbouw van dit beleidsstuk.. 1. Motieven MVO.. People.1. Goed werkgeverschap... Maatschappelijke betrokkenheid.... Eerlijk zakendoen.. Planet.1. Duurzame mobiliteit...

Nadere informatie

Enquête: AIS in de binnenvaart

Enquête: AIS in de binnenvaart Enquête: AIS in de binnenvaart Pagina 1 Enquête: AIS in de binnenvaart A. Contactgegevens Naam... Voornaam... Geboortejaar... Geslacht M V Straat+ nummer+ bus... Postcode + gemeente... Telefoonnummer...

Nadere informatie

De groene delta van Nijmegen

De groene delta van Nijmegen GDF SUEZ LNG Solutions Workshop GDF SUEZ LNG Solutions - 10 oktober 2014 Leon Sluiman Manager operations & Technology De groene delta van Nijmegen GDF SUEZ LNG Solutions WAT IS LNG LNG: HET PRODUCT Vloeibaar

Nadere informatie

(autogas en propaan)

(autogas en propaan) Petitie Geen accijnsverhoging LPG (autogas en propaan) De Vereniging Vloeibaar Gas (VVG) vraagt u de voorgenomen accijnsverhoging op LPG met 0,07 per liter naar 0,18 per liter per 1 januari 2014 niet door

Nadere informatie

PRIMAIRE DISTRIBUTIE Planning en transport van productielocatie naar distributiecentra en tussen distributiecentra.

PRIMAIRE DISTRIBUTIE Planning en transport van productielocatie naar distributiecentra en tussen distributiecentra. POST KOGEKO Uw klanten willen hun bestelling op tijd en in perfecte staat ontvangen. Of het nu gaat om een volle vracht of om een enkele pallet of colli. Post-Kogeko Logistics maakt dat voor u waar. Wij

Nadere informatie

Co2 reductie bij de bedrijfsvoering van Scherrenberg B.V.

Co2 reductie bij de bedrijfsvoering van Scherrenberg B.V. Co2 reductie bij de bedrijfsvoering van Scherrenberg B.V. Scherrenberg B.V. heeft zich in het kader van haar Kwaliteit- Arbo en Milieubeleid ten doel gesteld om de uitstoot van CO2 bij de uitvoering van

Nadere informatie

Oplossingen voor mobiele energie, koeling en verwarming

Oplossingen voor mobiele energie, koeling en verwarming Oplossingen voor mobiele energie, koeling en verwarming De pure winst van In de ruim 30 jaar van haar bestaan heeft TRS zich ontwikkeld van locale serviceverlenende organisatie tot internationale producent

Nadere informatie

Alles in één GLOBAL PARCEL SERVICES LOGISTICS

Alles in één GLOBAL PARCEL SERVICES LOGISTICS Stabiliteit in een dynamische wereld AIR & OCEAN AUTOGROUPAGE CHEMICALS GLOBAL PARCEL SERVICES HEALTH CARE LOGISTICS SPECIAL SERVICES WAREHOUSING Alles in één Het belang van goede logistiek staat buiten

Nadere informatie

De Jong Zuurmond lanceert met GoodFuels en MAN eerste private blendingstation voor Renewable Diesel (HVO) in Nederland.

De Jong Zuurmond lanceert met GoodFuels en MAN eerste private blendingstation voor Renewable Diesel (HVO) in Nederland. De Jong Zuurmond lanceert met GoodFuels en MAN eerste private blendingstation voor Renewable Diesel (HVO) in Nederland. Beesd/Amsterdam, 10 April 2017 In Beesd hebben De Jong Zuurmond en GoodFuels het

Nadere informatie

freight is our trade www.neele.nl Nederlands

freight is our trade www.neele.nl Nederlands freight is our trade www.neele.nl Nederlands Full service logistieke dienstverlening Neele Logistics ontzorgt uw complete logistiek. Of u nu een vervoerder zoekt die goed de weg weet in Europa of een partij

Nadere informatie

Inventarisatie en bijdrage aan Sectorinitiatieven Verkade Vlaardingen B.V.

Inventarisatie en bijdrage aan Sectorinitiatieven Verkade Vlaardingen B.V. Inventarisatie en bijdrage aan Sectorinitiatieven Verkade Vlaardingen B.V. 1. INVALSHOEK D: PARTICIPATIE Stichting SKAO vraagt middels de CO 2 -Prestatieladder om deelname aan een sector- of keteninitiatief.

Nadere informatie

Meerjarig onderhoud vaargeulen Noordzee 2011-2014 Eindrapportage

Meerjarig onderhoud vaargeulen Noordzee 2011-2014 Eindrapportage Eindrapportage CO 2 -Prestatieladder Pagina 1 van 8 Van Oord CO 2 -Presatieladder Meerjarig onderhoud vaargeulen Noordzee 2011-2014 Eindrapportage 2.A.1. - 3.B.2. - 4.B.2. - 5.B.1. - 3.C.1. - 3.C.2. -

Nadere informatie

Inzicht. Doelstelling CO2-reductie

Inzicht. Doelstelling CO2-reductie Loonbedrijf J. van Etten BV en Grondbewerkingsbedrijf Blijdorp BV zijn twee bedrijven die bij J van Etten Holding behoren. Loonbedrijf van Etten is één van de grootste tuinbouwloonbedrijven van Nederland,

Nadere informatie

CO2 uitstoot per klant Tolheffingen per klant Lege kilometers Gereden kilometers per stop en klant Transport- of voertuigkosten per stop en klant

CO2 uitstoot per klant Tolheffingen per klant Lege kilometers Gereden kilometers per stop en klant Transport- of voertuigkosten per stop en klant Hoe kun je de race tegen de klok winnen? HOE KUN JE DE RACE TEGEN DE KLOK WINNEN? PTV. The Mind of Movement De PTV Group levert software en consultancy diensten voor transport, logistiek en geomarketing.

Nadere informatie

Digitale Transformatie van de Binnenvaart en het belang voor de BV Nederland

Digitale Transformatie van de Binnenvaart en het belang voor de BV Nederland Digitale Transformatie van de Binnenvaart en het belang voor de BV Nederland RPPC Voorjaarslezing Ries Bode Voorzitter Bureau Telematica Binnenvaart Rotterdam, 23 mei 2017 Bureau Telematica Binnenvaart

Nadere informatie

Factsheet CO2-Prestatieladder

Factsheet CO2-Prestatieladder Beleid Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO: People Planet - Profit) speelt een steeds belangrijkere rol binnen de bedrijfsvoering van A-Garden B.V. Wij zijn ons al langer bewust van onze verantwoordelijkheid

Nadere informatie

R&D dag Marin, 22 September 2009, WICC Wageningen Henk Blaauw, manager binnenvaart

R&D dag Marin, 22 September 2009, WICC Wageningen Henk Blaauw, manager binnenvaart R&D dag Marin, 22 September 2009, WICC Wageningen Henk Blaauw, manager binnenvaart Binnenvaartonderzoek op hoofdlijn Haalbaarheid van transport over water Gedetailleerd ontwerp Invloed op het milieu Nautische

Nadere informatie

emissie [ton/halfjaar] [%] [ton/fte] [ton/fte] Aardgasverbruik Scope 1 12,92 13% 0,51 0,72 Brandstofverbruik zakelijk verkeer met leaseauto's Scope

emissie [ton/halfjaar] [%] [ton/fte] [ton/fte] Aardgasverbruik Scope 1 12,92 13% 0,51 0,72 Brandstofverbruik zakelijk verkeer met leaseauto's Scope Pagina 1 van 7 Inleiding Dit jaar is Speer Groep gestart met het monitoren en analyseren van haar energie-efficiency. In het kader hiervan is dit haar eerste jaarrapportage Energie-Efficiency. Doel van

Nadere informatie

Energie beoordelingsverslag februari 2017

Energie beoordelingsverslag februari 2017 Energie beoordelingsverslag 2016 15 februari 2017 Datum:... Paraaf directie:... Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Bedrijf 4 2.1 Activiteiten 4 2.2 Bedrijfsonderdelen 4 2.3 Factoren die het energieverbruik

Nadere informatie

W & M de Kuiper Holding

W & M de Kuiper Holding 2 januari t/m juni 2018 2 Pagina 2 van 6 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Overzicht -emissie gegevens 3 Vergelijking met voorgaande jaren 4 3 -gerelateerd gunningsvoordeel 5 4 Doelstellingen 5 Reductiedoelstellingen

Nadere informatie

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS BOVENBOUW HAVO/VWO ANTWOORDEN DE HAVEN VAN ROTTERDAM Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven

Nadere informatie

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving 16 september 2014-15:25 Het ministerie van Infrastructuur en Milieu besteedt in 2015 9,2 miljard euro aan een gezond, duurzaam

Nadere informatie

HAVEN VAN ANTWERPEN Ruimte voor evenwicht

HAVEN VAN ANTWERPEN Ruimte voor evenwicht HAVEN VAN ANTWERPEN Ruimte voor evenwicht NIEUW HANDIGE DUURZAAMHEIDSTIPS www.duurzamehavenvanantwerpen.be Evenwicht tussen mens (people), milieu (planet) en welvaart (prosperity) H et tweede duurzaamheidsverslag,

Nadere informatie

onderneemt maatschappelijk verantwoord

onderneemt maatschappelijk verantwoord onderneemt maatschappelijk verantwoord www.coffeefresh.nl Coffee Fresh investeert in MVO Koffie is tegenwoordig meer dan zomaar een kopje koffie. Het is een beleving waarbij wij u nét dat beetje meer bieden.

Nadere informatie

Elektrisch rijden is de toekomst

Elektrisch rijden is de toekomst Elektrisch rijden is de toekomst Duurzaam onderweg in Rotterdam www.rotterdam.nl/elektrischrijden Elektrisch rijden neemt een vlucht. Er rijden steeds meer elektrische voertuigen rond. Een positieve ontwikkeling

Nadere informatie

ENERGY INNOVATION PARK Alkmaar - Nederland

ENERGY INNOVATION PARK Alkmaar - Nederland Alkmaar - Nederland Alkmaar - Nederland ENERGY INNOVATION PARK Ruimte voor innovatie en groei Uw bedrijf tussen internationale spelers in de energie branche. Kavels te koop tussen 2.000 en 27.000 vierkante

Nadere informatie

Aanmelden als exposant of sponsor? Ga naar: http://www.factuurcongres.nl/profileren 1

Aanmelden als exposant of sponsor? Ga naar: http://www.factuurcongres.nl/profileren 1 1 1. ORGANISATIE DIE DE PRAKTIJKCASE AANLEVERT Naam Bedrijfsomschrijving Ricoh Nederland Adres Utopialaan 25 Ricoh is leverancier van IT & documentmanagement oplossingen. Dankzij de sleutelrol die Ricoh

Nadere informatie

Lokaal verantwoord ondernemen

Lokaal verantwoord ondernemen Lokaal verantwoord ondernemen Super Supermarkt Keurmerk Een verantwoorde keuze Duurzaam en onderscheidend: het Super Supermarkt Keurmerk People, Planet en Profit. Dat zijn de drie pijlers van maatschappelijk

Nadere informatie

Nieuwe bedrijvigheid. Flevokust Lelystad. unieke multimodale situering. Lokale ontwikkeling. 115 hectare havengebonden bedrijventerrein

Nieuwe bedrijvigheid. Flevokust Lelystad. unieke multimodale situering. Lokale ontwikkeling. 115 hectare havengebonden bedrijventerrein Flevokust Lelystad Nieuwe bedrijvigheid Flevokust spoorverbinding Filevrij Lelystad synergie unieke multimodale situering groen milieucategorie 5 transportmodaliteiten Bereikbaarheid flexibiliteit in kavelgrootte

Nadere informatie