Moleculaire pathologie als leiddraad voor individuele kankerbehandeling

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Moleculaire pathologie als leiddraad voor individuele kankerbehandeling"

Transcriptie

1 Moleculaire pathologie als leiddraad voor individuele kankerbehandeling Amersfoort 24 Maart 2015 Stefan Willems, MD PhD Pathologist, Depts of Pathology, UMC Utrecht and NKI-AvL Amsterdam Research fellow Division of Molecular Carcinogenesis, NKI, Amsterdam

2

3

4 Eerste targetted therapie in mammacarcinoom

5 HER2 komt tot overexpressie in een subset van borstkankers HER2 normale borstkanker HER2+++ borstkanker HER2 receptoren seinen dat cel moet delen Te veel HER2 receptoren zorgt voor ongeremde celgroei

6 HER2 bepaling door de patholoog eiwit gen kopieën

7 HER2 overexpressie als aangrijpingspunt voor behandeling HER2 normale borstkanker Hoe Herceptin werkt HER2 receptoren seinen dat cel moet delen Herceptin stopt de HER2 receptor

8 Targetted therapy in breast cancer

9 Is HER2 amplificatie de enige genetische afwijking die je wilt weten bij het mammacarcinoom?

10 Wat je dus eigenlijk wilt weten van ieder mammacarcinoom: HER2 amplification PI3K mutaties PTEN mutaties HER2 mutaties

11 Conventioneel Sequencing test 1 test 2 test 3 test 4 gen 1 gen 2 gen 3 gen 4

12 Next Generation Sequencing test gen 1 gen 2 gen 3 gen 4

13 Next generation sequencing: kijken naar vele genafwijkingen tegelijkertijd

14 NGS in pathologie diagnostiek 1,5 jarig jubileum!

15 Open eindjes 1. Panel/Whole exome/genome? 2. Centrale dataverzameling 3. Niet-genetische tumor cell markers (integromics) 4. immuuninfiltraat

16 Disaster BRAF V600 Dismissed

17 Een tumor bestaat uit verschillende soorten cellen

18 Een tumor bestaat uit verschillende soorten cellen kankercellen bloedvaatjes afweercellen

19 Meer lymfocyten in de tumor: betere overleving JCO 2014

20 Pathologieverslag integreert relevante data voor benadeling Histologie Klinische/radiologische data Protein EM Epigenetica Genetica (FISH, RT-PCR, NGS) Pathologie rapport Diagnose Prognose Predictie

21 De beste behandeling begint bij de beste diagnose Oncoloog Patholoog KMBP Bioinformaticus

22

23

24 Aantal en type mutaties per tumor type

25 Histopathology is eveneens richtinggevend voor systemische behandeling gen TP53 APC KRAS BRAF KDR FGFR3 HER2 mutatie c.273r>c c.4348c>t wt c.1799t>a c.335c>a wt wt Wat denkt u dat de beste behandeling is voor deze tumor?

26 Histopathology is eveneens richtinggevend voor systemische behandeling gen TP53 APC KRAS BRAF KDR FGFR3 HER2 mutatie c.273r>c c.4348c>t wt c.1799t>a c.335c>a wt wt Pathologie Therapie metastase * melanoom Vemurafenib * fibrosarcoom Excisie +/- chemo * coloncarcinoom (adeno) Cetuximab en Vemurafinib * IDC mamma Tamoxifen? Chemo * plaveiselcarcinoom Chemo lymfoom CHOP Keratine Vimentin CD45 S100 +, HMB45+ MelanA +

27 Belangrijkste platforms in de diagnostiek

28 Next Generation Sequencing

29

30 Activatie van PI3K pathway voorspelt respons op HER2 remmers

31 HER2 remmer + mtor remmer (BOLERO-3 studie)

32

33 Belangrijkste platforms in de diagnostiek

34 Type of analysis Full transcript Mutation hot spot analysis Copy number alterations Included genes CDH1 MDM2 TP53 EGFR PTEN VHL AKT1 ERCC1 GNAS NRAS ALK FGFR1 HRAS PDGFRA BRAF FGFR2 KDR PIK3CA CDKN2A FGFR3 KIT RET CTNNB1 FLT3 KRAS ERBB2 GNAQ MET AKT1 ERBB3 FLT3 MYCN ALK ERBB4 HRAS PDGFRA BRAF ESR1 KDR RUNX1 CCND1 FGFR1 KRAS TOP2A CDK4 FGFR2 MET CDK6 FGFR3 MTOR ERBB2 FGFR4 MYC

35

36 Defining molecular pathology H&E Genetics/ genomics Study of diseased tissue Proteomics Metabolomics Diagnosis (translocation/mutation/amplification) Predictive value (e.g. ER/HER2/EGFR/KRAS...) Prognostic value (e.g. BRAF.)

37 ..showing the same genetic aberrations even between different sides of origin Janet E. Dancey et al, Cell 2011

38 Kanker is een uniforme ziekte die bestreden kan worden met 1 anti-kanker medicijn cancer bullet

39 Kanker is een heterogene groep van enititeiten

40 colon.ingedeeld naar het orgaan waarin ze primair ontstaan breast prostate

41 colon..en dus verschillende therapie vereisen naar gelang het orgaan waaruit ze ontstaan Drug A breast Drug B prostate Drug C

42 colon Cancers from the same organ are different entities. Drug X, Y, Z.. breast Drug A, B, C prostate Drug A, B, Y, Z

43

44

45 Targeted cancer therapy: a billion dollars industry Dana Farber/Harvard Cancer Center: postoperative NGS for 470 mutations in every tumour ( cases/year) Center for Personalized Cancer Treatment: preoperative biopsy: NGS for 2000 genes

46

47 Disaster BRAF V600 Dismissed

48 Sanger sequencing

49 Cost/benefit analysis of small molecule inhibitors J Natl Cancer Inst 2009;101:

50 Hoeveel hebben we er als maatschappij voor over?

51 Personalized medicine: niet alle patienten zijn hetzelde Patients with the same cancer type Drug toxic but beneficial Drug toxic but NOT beneficial Drug NOT toxic but NOT beneficial Drug NOT toxic and beneficial

B. Bij personen met een verhoogd risico op kanker om kanker te detecteren in een vroeg stadium

B. Bij personen met een verhoogd risico op kanker om kanker te detecteren in een vroeg stadium GENDIA CT-DNA TEST (Liquid biopsy) BESCHRIJVING : Bij de meeste personen met kanker circuleert er DNA van kankercellen in het bloed. In dit Circulerend Tumor DNA (CT-DNA) kunnen de genvarianten die de

Nadere informatie

Next Generation Sequencing: meer met minder

Next Generation Sequencing: meer met minder Next Generation Sequencing: meer met minder Robert van der Geize Klinisch Moleculair Bioloog in de Pathologie (KMBP) Xs2HiTek-workshop 'Diagnostiek in de Pathologie' 2015 www.labpon.nl Boerhaavelaan 59

Nadere informatie

gepersonaliseerde geneeskunde De rol van de pathologie in de Dienst Pathologie AZ Sint-Jan Jacques Van Huysse

gepersonaliseerde geneeskunde De rol van de pathologie in de Dienst Pathologie AZ Sint-Jan Jacques Van Huysse Symposium Algemene Heelkunde, 26 april 2018 De rol van de pathologie in de gepersonaliseerde geneeskunde Jacques Van Huysse Dienst Pathologie AZ Sint-Jan Introductie / definitie Verleden Heden Mogelijke

Nadere informatie

Behandeling op maat: Wie reageert er wel en niet op therapie?

Behandeling op maat: Wie reageert er wel en niet op therapie? Behandeling op maat: Wie reageert er wel en niet op therapie? Lodewyk Wessels Computational Cancer Biology (CCB) Department of Molecular Carcinogenesis The Netherlands Cancer Institute Wat is Behandeling

Nadere informatie

Gebruik van nieuwe technieken in de moleculaire pathologie. John Hinrichs, klinisch moleculair bioloog

Gebruik van nieuwe technieken in de moleculaire pathologie. John Hinrichs, klinisch moleculair bioloog Gebruik van nieuwe technieken in de moleculaire pathologie John Hinrichs, klinisch moleculair bioloog Gebruik van nieuwe technieken in de moleculaire pathologie 1. Introductie moleculaire pathologie 2.

Nadere informatie

Patient tailored medicine: moleculaire biologie onontbeerlijk Moleculaire Pathologie in een veranderende wereld

Patient tailored medicine: moleculaire biologie onontbeerlijk Moleculaire Pathologie in een veranderende wereld Patient tailored medicine: moleculaire biologie onontbeerlijk Moleculaire Pathologie in een veranderende wereld Dr. Judith Jeuken Klinisch moleculair bioloog in de pathologie (KMBP) Moleculaire Diagnostiek

Nadere informatie

PD-L1 staining: een echte biomarker?

PD-L1 staining: een echte biomarker? PD-L1 staining: een echte biomarker? 10e NVMO Nascholing Targeted Therapy Donderdag 21 april 2016 Antropia, Driebergen Stefan M. Willems MD PhD Dept Pathology UMC Utrecht, Utrecht, The Netherlands Dept

Nadere informatie

Moleculaire Diagnostiek binnen een routine Pathologie Laboratorium

Moleculaire Diagnostiek binnen een routine Pathologie Laboratorium Moleculaire Diagnostiek binnen een routine Pathologie Laboratorium Winand N.M. Dinjens Laboratorium voor Moleculaire Diagnostiek Afdeling Pathologie Josephine Nefkens Instituut (JNI) Erasmus MC, Universitair

Nadere informatie

MolPath meets Clinical Genetics

MolPath meets Clinical Genetics MolPath meets Clinical Genetics Where Pathology Molecular Diagnostics and Clinical Genetics meet (merge?) Winand N.M. Dinjens Klinisch Moleculair Bioloog in de Pathologie (KMBP) Hoofd Moleculaire Diagnostiek

Nadere informatie

MSI/ KRAS/ NRAS consequenties behandeling? Hanneke Wilmink Internist-oncoloog AMC

MSI/ KRAS/ NRAS consequenties behandeling? Hanneke Wilmink Internist-oncoloog AMC MSI/ KRAS/ NRAS consequenties behandeling? Hanneke Wilmink Internist-oncoloog AMC Casus 1 74-jarige man, stadium II (T3N0M0) sigmoid carcinoom, nu 30 dagen na laparoscopische sigmoid resectie, MSS tumor,

Nadere informatie

Moleculaire revolutie in de pathologie: next generation sequencing

Moleculaire revolutie in de pathologie: next generation sequencing Moleculaire revolutie in de pathologie: next generation sequencing John Hinrichs, klinisch moleculair bioloog in de pathologie UMC Utrecht, afdeling pathologie De (moleculaire) pathologie maakt op dit

Nadere informatie

Het vermogen om bruikbare behandelingsopties te analyseren voor elke kankerpatiënt.

Het vermogen om bruikbare behandelingsopties te analyseren voor elke kankerpatiënt. Het vermogen om bruikbare behandelingsopties te analyseren voor elke kankerpatiënt. Snelle referentie Tumorprofileringsservices Caris Life Sciences is een toonaangevend biowetenschappelijk bedrijf dat

Nadere informatie

Casus: Van DNA mutaties naar behandeling: selectie voor geïndividualiseerde oncologische behandelingen. Marlies Langenberg Internist oncoloog

Casus: Van DNA mutaties naar behandeling: selectie voor geïndividualiseerde oncologische behandelingen. Marlies Langenberg Internist oncoloog Casus: Van DNA mutaties naar behandeling: selectie voor geïndividualiseerde oncologische behandelingen Marlies Langenberg Internist oncoloog Geen disclosures Casus Casus 2005 Vrouw, 62 jaar Oncologische

Nadere informatie

Themaweek dikke darmkanker

Themaweek dikke darmkanker Themaweek dikke darmkanker AZ Sint-Lucas Gent Workshop 4 De artsen van AZ Sint-Lucas hebben deze presentatie met zorg opgemaakt. De inhoud ervan is echter algemeen en indicatief. AZ Sint-Lucas en de artsen

Nadere informatie

Het leveren van de juiste behandelingen, op het juiste moment, iedere keer, bij de juiste persoon

Het leveren van de juiste behandelingen, op het juiste moment, iedere keer, bij de juiste persoon Het leveren van de juiste behandelingen, op het juiste moment, iedere keer, bij de juiste persoon Barack Obama NIEUWE PRECISIE ONCOLOGISCHE TEST OM DE MEEST EFFECTIEVE BEHANDELING TEGEN KANKER TE IDENTIFICEREN

Nadere informatie

Nieuwe middelen voor sarcomen

Nieuwe middelen voor sarcomen Nieuwe middelen voor sarcomen Anneke Westermann, internist-oncoloog AMC Amsterdam Contactdag Sarcomen 26 mei 2018 Vooruitgang behandeling wekedelensarcoom Vooruitgang behandeling botsarcoom Chemotherapie

Nadere informatie

Molecular Pathology for Pathologists. Pr P. Pauwels

Molecular Pathology for Pathologists. Pr P. Pauwels Molecular Pathology for Pathologists Pr P. Pauwels NGS moleculair pathologie rapport ontcijferen Nomenclatuur waarin gerapporteerd wordt: EGFR c.2573t>g, p.(leu858arg) Coderende sequentie Eiwit/proteïne

Nadere informatie

10 e Post O.N.S. Meeting. Ted Goossens Verpleegkundig specialist Oncologie SJG Weert

10 e Post O.N.S. Meeting. Ted Goossens Verpleegkundig specialist Oncologie SJG Weert 10 e Post O.N.S. Meeting Ted Goossens Verpleegkundig specialist Oncologie SJG Weert 1 BIOMARKERS, PERSONALISED MEDICINE EN (BIOBANKING) 2 Indeling: Definitie Geschiedenis Plaats in diagnostiek en therapie

Nadere informatie

DISCLOSURE BELANGEN SPREKER

DISCLOSURE BELANGEN SPREKER DISCLOSURE BELANGEN SPREKER Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties Sponsoring of onderzoeksgeld Aandeelhouder Adviseur Venture partner BMS, MSD Neon Therapeutics Adaptive, Amgen, Neon Therapeutics,

Nadere informatie

Belangrijke kenmerken van tumoren in het spijsverteringskanaal. Nicole van Grieken, patholoog Amsterdam UMC, locatie VUmc

Belangrijke kenmerken van tumoren in het spijsverteringskanaal. Nicole van Grieken, patholoog Amsterdam UMC, locatie VUmc Belangrijke kenmerken van tumoren in het spijsverteringskanaal + Nicole van Grieken, patholoog Amsterdam UMC, locatie VUmc Vragen? Inhoud Introductie Diagnostiek Biomarkers Biobanken Wetenschappelijk onderzoek

Nadere informatie

Hoe kijken we naar het DNA van een patiënt?

Hoe kijken we naar het DNA van een patiënt? Hoe kijken we naar het DNA van een patiënt? Ies Nijman UMC Utrecht Dept of Genetics, Centre for Molecular Medicine Center for Personalized Cancer Treatment (CPCT), Hartwig Medical Foundation 1994 DNA sequenties,

Nadere informatie

Genetica en borstkanker voor de patholoog

Genetica en borstkanker voor de patholoog Genetica en borstkanker voor de patholoog Giuseppe Floris Pathologische Ontleedkunde, UZ Leuven Multidisciplinair Borst Centrum (MBC) Symposium 2017 21/10/2016; Leuven Morfologische heterogeneiteit van

Nadere informatie

Moleculaire pathologie van B-cel lymfomen classificatie als basis voor behandelingskeuzes

Moleculaire pathologie van B-cel lymfomen classificatie als basis voor behandelingskeuzes Moleculaire pathologie van B-cel lymfomen classificatie als basis voor behandelingskeuzes Daphne de Jong MD PhD Dept. of Pathology VU University Medical Center Amsterdam The Netherlands daphne.dejong@vumc.nl

Nadere informatie

Precisie geneeskunde in de longoncologie. Michel van den Heuvel, longarts

Precisie geneeskunde in de longoncologie. Michel van den Heuvel, longarts Precisie geneeskunde in de longoncologie Michel van den Heuvel, longarts Leerdoelen Therapie op maat bij longkanker De huidige standaardzorg bij longkanker Wat komt er aan Immuuntherapie http://www.cijfersoverkanker.nl/

Nadere informatie

Gebruik van prognostische en predictieve factoren bij de behandeling van het colorectaal carcinoom GIOCA congres 2017

Gebruik van prognostische en predictieve factoren bij de behandeling van het colorectaal carcinoom GIOCA congres 2017 Gebruik van prognostische en predictieve factoren bij de behandeling van het colorectaal carcinoom GIOCA congres 2017 Prof.dr. Kees Punt afd. Medische Oncologie AMC Amsterdam Colorectaal carcinoom Vroeger

Nadere informatie

Biologicals in de longziekten. Piet van Valenberg, longarts.

Biologicals in de longziekten. Piet van Valenberg, longarts. Biologicals in de longziekten. Piet van Valenberg, longarts. Biologicals Astma : anti IgE : omalizumab = Xolair Sarcoidosis : infliximab : anti-tnfalfa Bronchuscarcinoom Bronchus carcinoom Chemotherapie

Nadere informatie

Behandeling van longkanker ontstaan door een genmutatie

Behandeling van longkanker ontstaan door een genmutatie Behandeling van longkanker ontstaan door een genmutatie Joop de Langen, MD, PhD j.d.langen@nki.nl Netherlands Cancer Institute, Amsterdam, The Netherlands Geen longkanker is hetzelfde = DNA gematchte medicijnen

Nadere informatie

10-4-2016. ontwikkelingen in de moleculaire pathologie. Ed Schuuring. therapie op maat. Classical pathology

10-4-2016. ontwikkelingen in de moleculaire pathologie. Ed Schuuring. therapie op maat. Classical pathology Masterclass voor Verpleegkundigen Amersfoort, 11 Arpil 2016 Nieuwe anti-tumor therapie ontwikkelingen in de moleculaire pathologie therapie op maat Histologie (vaak gecombineerd met immunohistochemie)

Nadere informatie

Microscopen door de eeuwen heen

Microscopen door de eeuwen heen Masterclass voor Verpleegkundigen Amersfoort, 10 april 2017 Nieuwe anti-tumor therapie ontwikkelingen in de moleculaire pathologie therapie op maat Microscopen door de eeuwen heen 2017 1899 1648 Ed Schuuring

Nadere informatie

Functionele analyse van BRCAness in borst- en ovariumtumoren

Functionele analyse van BRCAness in borst- en ovariumtumoren Functionele analyse van BRCAness in borst- en ovariumtumoren Maaike Vreeswijk Humane Genetica, LUMC Moleculaire diagnostiek in de pathologie, 17 Januari 2016 Disclosure GEEN Major challenges in cancer

Nadere informatie

Behandeling op maat. Mammacarcinoom en targeted therapy 4 e mammacongres Harderwijk. Carolien P. Schröder, MD, PhD Internist oncoloog UMCG

Behandeling op maat. Mammacarcinoom en targeted therapy 4 e mammacongres Harderwijk. Carolien P. Schröder, MD, PhD Internist oncoloog UMCG Behandeling op maat Carolien P. Schröder, MD, PhD Internist oncoloog UMCG Mammacarcinoom en targeted therapy 4 e mammacongres Harderwijk C.P. Schröder internist oncoloog Mammacarcinoom en targeted therapy

Nadere informatie

Toepassing van circulerend, cel-vrij DNA in plasma als liquid biopsy voor solide tumoren

Toepassing van circulerend, cel-vrij DNA in plasma als liquid biopsy voor solide tumoren Toepassing van circulerend, cel-vrij DNA in plasma als liquid biopsy voor solide tumoren PAUL-EMILE CLAUS ASO KLINISCHE BIOLOGIE, AZ DELTA PROF. DR. GEERT MARTENS DR. DIETER DE SMET Questions 1. De rol

Nadere informatie

genpanels in de hematologie en oncologie

genpanels in de hematologie en oncologie genpanels in de hematlgie en nclgie peter vandenberghe centrum vr menselijke erfelijkheid, UZ Leuven 544-496 v.c. The Art f War 1 Nwell and Hungerfrd, J Natl Canc Inst, 1960; Science 132, 1960, 1497. 2

Nadere informatie

Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort. 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk

Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort. 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk Siemens Biograph true point PET/CT 40 slice Sinds 21 januari 2011 Sinds

Nadere informatie

ONCOLOGIE- en MILESTONEDAGEN

ONCOLOGIE- en MILESTONEDAGEN NEDERLANDSE VERENIGING voor ONCOLOGIE ONCOLOGIE- en MILESTONEDAGEN De Oncologiedagen worden georganiseerd door: NVvO, NKI-AVL en ERASMUS MC 1. Larynx- en hypofarynxafwijkingen 09-05-1970 2. Hormonen en

Nadere informatie

10 de avondsymposium Groningen, 1 november Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van NSCLC Gevolgen van PATH project voor NSCLC

10 de avondsymposium Groningen, 1 november Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van NSCLC Gevolgen van PATH project voor NSCLC 10 de avondsymposium Groningen, 1 november 2017 Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van NSCLC Gevolgen van TH project voor NSCLC Hoe tillen we Moleculaire Diagnostiek van NSCLC naar hoger plan? Ed

Nadere informatie

Kim Monkhorst Antoni van Leeuwenhoek Thoraxpatholoog

Kim Monkhorst Antoni van Leeuwenhoek Thoraxpatholoog Kim Monkhorst Antoni van Leeuwenhoek Thoraxpatholoog Outline Geschiedenis biomarkers in longkanker Richtlijnen Uitvoering Vergoeding What happened in lung cancer? First description activating EGFR mutation

Nadere informatie

Melanoom- meer dan BRAF V600E

Melanoom- meer dan BRAF V600E Melanoom- meer dan BRAF V600E Willeke Blokx, Patholoog & Patricia Groenen, Klinisch Moleculair Bioloog Maatwerk van de moleculaire pathologie, 2013 05 14 De Melanoma Pathway R T K NRAS BRAF MEK PIK3CA

Nadere informatie

Pathologie: herkennen van kanker. Han van Krieken, patholoog Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen

Pathologie: herkennen van kanker. Han van Krieken, patholoog Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen Pathologie: herkennen van kanker Han van Krieken, patholoog Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen Pathologie: herkennen van kanker Definitie Moleculaire basis Morfologie en aanvullende technieken

Nadere informatie

Nieuwe anti-tumor therapie

Nieuwe anti-tumor therapie Nieuwe anti-tumor therapie ontwikkelingen in de moleculaire pathologie therapie op maat Ed Schuuring Klinisch Moleculair Bioloog in de Pathologie Hoofd Laboratorium Moleculaire Pathologie Hoogleraar Moleculaire

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING 2 NEDERLANDSE SAMENVATTING VOOR NIET-INGEWIJDEN In gezonde personen is er een goede balans tussen cellen die delen en cellen die doodgaan. In sommige gevallen wordt deze balans verstoord en delen cellen

Nadere informatie

Pathologie: herkennen van kanker. Han van Krieken, patholoog Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen

Pathologie: herkennen van kanker. Han van Krieken, patholoog Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen Pathologie: herkennen van kanker Han van Krieken, patholoog Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen Pathologie: herkennen van kanker Definitie Moleculaire basis Morfologie en aanvullende technieken

Nadere informatie

Toekomst van de. Mehdi Jiwa. 11 februari 2014. founding fathers: Medisch Centrum Alkmaar Zaans medisch centrum Westfriesgasthuis

Toekomst van de. Mehdi Jiwa. 11 februari 2014. founding fathers: Medisch Centrum Alkmaar Zaans medisch centrum Westfriesgasthuis Toekomst van de pathologie Mehdi Jiwa 11 februari 2014 founding fathers: Medisch Centrum Alkmaar Zaans medisch centrum Westfriesgasthuis Stel je eens voor dat.. De obductiepathologie verdwijnt? Personalised

Nadere informatie

Personalized medicine DE toekomst binnen de oncologie

Personalized medicine DE toekomst binnen de oncologie Personalized medicine DE toekomst binnen de oncologie Prof. dr. Sabine Linn Internist-oncoloog Antoni van Leeuwenhoek Hoogleraar Translationele Oncologie met focus op het mammacarcinoom - UMC Utrecht Toekomst

Nadere informatie

Mammacarcinoom & targeted therapy

Mammacarcinoom & targeted therapy Mammacarcinoom & targeted therapy Sabine C. Linn, MD PhD Divisies Medische Oncologie en Moleculaire Biologie NKI-AVL Amsterdam Moleculaire (IHC) subtypes en therapie subtype Chemo Endocrien trastuzumab

Nadere informatie

Genomics. Marisa Geukes. And anti cancer treatment. Wat staat ons te wachten? Jeroen Bosch ziekenhuis

Genomics. Marisa Geukes. And anti cancer treatment. Wat staat ons te wachten? Jeroen Bosch ziekenhuis Genomics And anti cancer treatment. Wat staat ons te wachten? Marisa Geukes Jeroen Bosch ziekenhuis Disclosure belangen spreker Potentiele belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relatie

Nadere informatie

Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen

Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom 15-06-2017 Willemijn Theelen w.theelen@nki.nl Risicofactoren Longcarcinoom Roken in 90% de oorzaak Passief roken : 1,2-1,3 x verhoogd

Nadere informatie

Gastro-intestinale stromacel tumor: Risico classificatie en mutatie analyse door de patholoog. Dr. Judith V.M.G. Bovee Patholoog LUMC

Gastro-intestinale stromacel tumor: Risico classificatie en mutatie analyse door de patholoog. Dr. Judith V.M.G. Bovee Patholoog LUMC Gastro-intestinale stromacel tumor: Risico classificatie en mutatie analyse door de patholoog Dr. Judith V.M.G. Bovee Patholoog LUMC GastroIntestinale Stromacel Tumor 11-15 GISTen per 100.000 mensen (Scandinavië)

Nadere informatie

Rol van de pathologische anatomie in de oncologie. 16 maart 2013 Dr. Pascale De Paepe AZ St Jan Brugge-Oostende AV

Rol van de pathologische anatomie in de oncologie. 16 maart 2013 Dr. Pascale De Paepe AZ St Jan Brugge-Oostende AV Rol van de pathologische anatomie in de oncologie 16 maart 2013 Dr. Pascale De Paepe AZ St Jan Brugge-Oostende AV De oncologische patiënt Multidisciplinaire benadering: huisarts patholoog chirurg oncoloog

Nadere informatie

Gemetastaseerd mammacarcinoom. Jolien Tol, internist- oncoloog Jeroen Bosch ziekenhuis

Gemetastaseerd mammacarcinoom. Jolien Tol, internist- oncoloog Jeroen Bosch ziekenhuis Gemetastaseerd mammacarcinoom Jolien Tol, internist- oncoloog Jeroen Bosch ziekenhuis 19 maart 2018 Inhoud o Cijfers over borstkanker o Verschillende behandelmogelijkheden o casus o quiz Cijfers over borstkanker

Nadere informatie

Biologicals; nieuwe therapeutische opties

Biologicals; nieuwe therapeutische opties Biologicals; nieuwe therapeutische opties Lidwine Tick, internist hemato-oncoloog Veldhoven, 19 september 2013 "De wereld van Mab-jes, Nib-jes en Mus-sen". Anti-tumor behandeling Chirurgie Radiotherapie

Nadere informatie

178 Chapter 10. Samenvatting

178 Chapter 10. Samenvatting 178 Chapter 10 Samenvatting In Nederland staat kanker van de dikke- en endeldarm (colorectaal carcinoom) bij mannen op de derde plaats en bij vrouwen op de tweede plaats van de meest voorkomende tumoren.

Nadere informatie

Moleculaire pathways/merkers/therapie. Wim Demey, medische oncologie

Moleculaire pathways/merkers/therapie. Wim Demey, medische oncologie Moleculaire pathways/merkers/therapie Wim Demey, medische oncologie Receptor tyrosine kinase: Transmembranaire groeifactorreceptor met een intrinsieke ligandgecontroleerde tyrosine kinase activiteit

Nadere informatie

ontwikkelingen in de moleculaire pathologie

ontwikkelingen in de moleculaire pathologie Masterclass voor Verpleegkundigen Amersfoort,1 april 2019 Nieuwe anti-tumor therapie ontwikkelingen in de moleculaire pathologie therapie op maat Ed Schuuring Klinisch Moleculair Bioloog in de Pathologie

Nadere informatie

BRAF rondzending SKML 2012

BRAF rondzending SKML 2012 BRAF rondzending SKML 2012 Presentatie van de resultaten op de deelnemersbijeenkomst 5 februari 2013 Riki Willems Patricia Groenen Willeke Blokx Adriaan van den Brule Casus 1 Langerhanscel histiocytose

Nadere informatie

neu MLPA bij borsttumoren De toepassing van MLPA in de diagnostiek van het mammacarcinoom MLPA HER2 amplificatie detectie

neu MLPA bij borsttumoren De toepassing van MLPA in de diagnostiek van het mammacarcinoom MLPA HER2 amplificatie detectie MLPA bij borsttumoren De toepassing van MLPA in de diagnostiek van het mammacarcinoom C.B.Moelans,, UMCU 29-01 01-2010 Multiplex Ligation-dependent Probe Amplification MLPA voor HER2 amplificatie detectie

Nadere informatie

Week CASUS NVVP. Erik Eijken LabPON, Hengelo april 2019, Veenendaal

Week CASUS NVVP. Erik Eijken LabPON, Hengelo april 2019, Veenendaal CASUS NVVP Erik Eijken LabPON, Hengelo Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Geen Vrouw 62 jaar (2012) 13 jaar eerder: ductaal mammacarcinoom graad 3 met okselkliermetastase mammasparende

Nadere informatie

Prevalence of actionable mutations and copy number alterations and the price of a genomic testing panel

Prevalence of actionable mutations and copy number alterations and the price of a genomic testing panel /, Vol. 7, No. 44 Prevalence of actionable mutations and copy number alterations and the price of a genomic testing panel Chan Shen 1,2, Funda Meric-Bernstam 3, Xiaoping Su 4, John Mendelsohn 5,6, Sharon

Nadere informatie

Moleculaire markers en prognosticering van het DLBCL, M. Chamuleau

Moleculaire markers en prognosticering van het DLBCL, M. Chamuleau Moleculaire markers en prognosticering van het DLBCL, consequenties voor het beleid? M. Chamuleau Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam:

Nadere informatie

Center for Personalized Cancer Treatment: Implementatie van Next Generation sequencing in kankerdiagnostiek

Center for Personalized Cancer Treatment: Implementatie van Next Generation sequencing in kankerdiagnostiek Center for Personalized Cancer Treatment: Implementatie van Next Generation sequencing in kankerdiagnostiek Martijn Lolkema, MD/PhD Medical Oncologist UMC Utrecht Disclosure belangen spreker (potentiële)

Nadere informatie

Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van gliomen. Dr J Bromberg, prof M.J. van den Bent Neurologen Erasmus MC Kanker Instituut Rotterdam

Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van gliomen. Dr J Bromberg, prof M.J. van den Bent Neurologen Erasmus MC Kanker Instituut Rotterdam Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van gliomen Dr J Bromberg, prof M.J. van den Bent Neurologen Erasmus MC Kanker Instituut Rotterdam Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van gliomen Twee uitersten

Nadere informatie

TRIPLE NEGATIEF BORSTKANKER. Nieuwe ontwikkelingen en onderzoek. Rianne Oosterkamp, internist-oncoloog Medisch Centrum Haaglanden

TRIPLE NEGATIEF BORSTKANKER. Nieuwe ontwikkelingen en onderzoek. Rianne Oosterkamp, internist-oncoloog Medisch Centrum Haaglanden TRIPLE NEGATIEF BORSTKANKER Nieuwe ontwikkelingen en onderzoek Rianne Oosterkamp, internist-oncoloog Medisch Centrum Haaglanden Triple negatief borstkanker TNBC Geen ER Geen PR Geen HER2 (Nog) geen target

Nadere informatie

Naar een persoonlijke behandeling van kanker

Naar een persoonlijke behandeling van kanker Naar een persoonlijke behandeling van kanker We weten tegenwoordig ongelooflijk veel meer over hoe kanker werkt, maar helaas heeft dat nog niet geleid tot grote veranderingen in de manier waarop we kanker

Nadere informatie

Oncologische zorg bij ouderen

Oncologische zorg bij ouderen Oncologische zorg bij ouderen Balanceren tussen over- en onderbehandeling Johanneke Portielje, HagaZiekenhuis Kring ouderenzorg AMC & partners 12 juni 2013 mamma carcinoom

Nadere informatie

Lage tractus digestivus. Lieke Simkens Internist-oncoloog Máxima Medisch Centrum

Lage tractus digestivus. Lieke Simkens Internist-oncoloog Máxima Medisch Centrum Lage tractus digestivus Lieke Simkens Internist-oncoloog Máxima Medisch Centrum Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

Werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie (NVVP) Werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie (NVVP)

Werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie (NVVP) Werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie (NVVP) 1 15 februari 2008 3de Moleculaire Dag Ed Schuuring Doel: stimuleren moleculaire diagnostiek binnen pathologie in NL borging en verbetering van kwaliteit vernieuwing moleculaire diagnostiek inventarisatie

Nadere informatie

NGS testen in de neuro-oncologie uitdagingen en (on)mogelijkheden

NGS testen in de neuro-oncologie uitdagingen en (on)mogelijkheden NGS testen in de neuro-oncologie uitdagingen en (on)mogelijkheden Erik Jan Dubbink Klinisch Moleculair Bioloog in de Pathologie Department of Pathology Erasmus MC, Rotterdam h.dubbink@erasmusmc.nl 9e Bijeenkomst

Nadere informatie

Minder chirurgie na neo adjuvante chemotherapie?

Minder chirurgie na neo adjuvante chemotherapie? Minder chirurgie na neo adjuvante chemotherapie? Frederieke van Duijnhoven, chirurg-oncoloog Marie-Jeanne Vrancken Peeters, principal investigator MICRA studie 1 GEEN DISCLOSURES 2 NEOADJUVANTE SYSTEMISCHE

Nadere informatie

Consultatiesessie leveranciers #1 Den Haag, 15 mei 2019

Consultatiesessie leveranciers #1 Den Haag, 15 mei 2019 Doing now what patients need next NAVIFY Tumor Board solution Consultatiesessie leveranciers #1 Den Haag, 15 mei 2019 Bart van den Bogaard Martin van Middelkoop Digital Business Manager Implementation

Nadere informatie

7e BIJEENKOMST WERKGROEP "MOLECULAIRE DIAGNOSTIEK IN DE PATHOLOGIE 25 januari 2012

7e BIJEENKOMST WERKGROEP MOLECULAIRE DIAGNOSTIEK IN DE PATHOLOGIE 25 januari 2012 7e BIJEENKOMST WERKGROEP "MOLECULAIRE DIAGNOSTIEK IN DE PATHOLOGIE 25 januari 2012 Martijn P. Lolkema Department of Medical Oncology The Netherlands Oncology 1.0 http://nextarchitects.com/ Oncology 2.0

Nadere informatie

c-met amplificatie/ exon14 skippingpatiënt L. Hijmering/Harry J M Groen Longarts UMCG

c-met amplificatie/ exon14 skippingpatiënt L. Hijmering/Harry J M Groen Longarts UMCG c-met amplificatie/ exon14 skippingpatiënt L. Hijmering/Harry J M Groen Longarts UMCG Voorgeschiedenis 2000 Femoralis stent. 2016 ct2bn3m1b adenocarcinoom van de long uitgaande van de LBK met o.a. hersenmetastasen

Nadere informatie

Oncologie in de komende periode: verbetering door selectie

Oncologie in de komende periode: verbetering door selectie Oncologie in de komende periode: verbetering door selectie Martijn P. Lolkema 7 maart 2013 Department of Medical Oncology The Netherlands Kanker: nog steeds een belangrijke doodsoorzaak Oncologie 1.0 http://nextarchitects.com/

Nadere informatie

Immuuntherapie en persoonsgerichte behandeling

Immuuntherapie en persoonsgerichte behandeling Immuuntherapie en persoonsgerichte behandeling Zaterdag 16 maart 2019 De Landgoederij, Bunnik M J van den Bent Neuroloog Kanker: een ziekte van het DNA? Eiwitten dragen de functies van cellen DNA zorgt

Nadere informatie

Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom. M. van der Sangen, radiotherapeut

Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom. M. van der Sangen, radiotherapeut Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom M. van der Sangen, radiotherapeut Borstkanker in perspectief Borstkanker in Nederland Nieuwe borstkankers per jaar: 15.000 Metastasen bij diagnose: 750 (5%)

Nadere informatie

19 mei 2009 Jaarbeurs Utrecht. Longkanker. Nieuwe inzichten en aanpak. Annemieke Kreiter Nurse practitioner oncologie SKB Winterswijk

19 mei 2009 Jaarbeurs Utrecht. Longkanker. Nieuwe inzichten en aanpak. Annemieke Kreiter Nurse practitioner oncologie SKB Winterswijk 19 mei 2009 Jaarbeurs Utrecht Longkanker Nieuwe inzichten en aanpak Annemieke Kreiter Nurse practitioner oncologie SKB Winterswijk Met dank aan Diane Paolilli, Elizabeth Waxman en Cynthia Chernecky Cijfers

Nadere informatie

Prof.dr. Epie Boven Medisch oncoloog

Prof.dr. Epie Boven Medisch oncoloog Prof.dr. Epie Boven Medisch oncoloog Nieuwe antikanker medicijnen, hoge kosten Waarom ontsporen cellen in ons lichaam? De normale cel bevat 46 chromosomen, ook wel DNA genoemd - het DNA vormt ons genetisch

Nadere informatie

Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie

Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie verpleegkundige Disclosure belangen spreker Geen(potentiële)

Nadere informatie

DE UITDAGINGEN VOOR DE PATIËNT

DE UITDAGINGEN VOOR DE PATIËNT DE UITDAGINGEN VOOR DE PATIËNT Een verhaal over visjes in het water en NGS testen voor kankerpatiënten Wannes Van Hoof, PhD Kankercentrum - Centre du cancer wannes.vanhoof@sciensano.be NGS testen voor

Nadere informatie

DRUP The Drug Rediscovery Protocol

DRUP The Drug Rediscovery Protocol DRUP The Drug Rediscovery Protocol A national study on behalf of the Centre for Personalized Cancer Treatment to facilitate patient access to commercially available, targeted anti-cancer drugs to determine

Nadere informatie

Het colorectaal carcinoom en immunotherapie; wat is de huidige stand van zaken en wat biedt de toekomst?

Het colorectaal carcinoom en immunotherapie; wat is de huidige stand van zaken en wat biedt de toekomst? Het colorectaal carcinoom en immunotherapie; wat is de huidige stand van zaken en wat biedt de toekomst? 13-09-2016 Multidisciplinair Immuno-Oncologie Symposium, Amersfoort Miriam Koopman Internist-oncoloog,

Nadere informatie

KANKER. Finish! kankercellen

KANKER. Finish! kankercellen KANKER Kanker is een ziekte(in aanleg) veroorzaakt door afwijkingen in het erfelijkheidsmateriaal(= afwijkende genen = mutaties). Bijvoorbeeld: beschadigde genen, afwijkend aantal genen, foutief gereguleerde

Nadere informatie

14 Oktober 2014 Sint-Jans Colloquia Dr. Ivo Vanden Berghe Dienst Pathologie AZ Sint-Jan, Brugge

14 Oktober 2014 Sint-Jans Colloquia Dr. Ivo Vanden Berghe Dienst Pathologie AZ Sint-Jan, Brugge Introduction of the hospital and pathology lab xx 14 Oktober 2014 Sint-Jans Colloquia Dr. Ivo Vanden Berghe Dienst Pathologie AZ Sint-Jan, Brugge Introduction of the hospital and pathology lab xx TO ISO

Nadere informatie

DRUP studie: nieuwe toepassing van bestaande medicijnen

DRUP studie: nieuwe toepassing van bestaande medicijnen DRUP studie: nieuwe toepassing van bestaande medicijnen DISCLOSURE BELANGEN SPREKER Geen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium

Nadere informatie

Richtlijn verslaglegging moleculaire diagnostiek

Richtlijn verslaglegging moleculaire diagnostiek Richtlijn verslaglegging moleculaire diagnostiek Juni 2012 Werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie Dr. Ir. Saskia van den Berg van Erp De Toren van Babel- Pieter Bruegel de Oudere (ca. 1560)

Nadere informatie

PSYCHOLOGIE VAN DE ONCO-GENETICA. Stand van zaken & toekomstvisie tot aan Eveline M A Bleiker

PSYCHOLOGIE VAN DE ONCO-GENETICA. Stand van zaken & toekomstvisie tot aan Eveline M A Bleiker KWF werkgemeenschap, Utrecht, 3 oktober 2018 PSYCHOLOGIE VAN DE ONCO-GENETICA Stand van zaken & toekomstvisie tot aan 2025 Eveline M A Bleiker PSYCHOLOGIE VAN DE KLINISCHE GENETICA in het bijzonder de

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting 105 Nederlandse Samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift is het bestuderen van de relatie tussen de expressie van potentieel prognostische tumormarkers

Nadere informatie

De waarde van DNA. Center for Molecular Medicine Hartwig Medical Foundation. UMC Utrecht Amsterdam

De waarde van DNA. Center for Molecular Medicine Hartwig Medical Foundation. UMC Utrecht Amsterdam De waarde van DNA Prof dr ir Edwin Cuppen Hoogleraar Humane Genetica Directeur Center for Molecular Medicine Hartwig Medical Foundation UMC Utrecht Amsterdam Wat is DNA? DeoxyriboNucleic Acid (Desoxyribonucleïnezuur)

Nadere informatie

Mee-naar-huis-neem boodschappen dec. 2016

Mee-naar-huis-neem boodschappen dec. 2016 COIG cursusdag Genoom & Genetica Mee-naar-huis-neem boodschappen dec. 2016 klinische moleculaire genetica klinisch genetisch redeneren ethische / maatschappelijke aspecten van erfelijkheidsonderzoek next

Nadere informatie

Genotypering en fenotypering van borstkanker bij de man Robert Kornegoor, promotor Prof.dr. P.J. van Diest

Genotypering en fenotypering van borstkanker bij de man Robert Kornegoor, promotor Prof.dr. P.J. van Diest Dutch Male Breast Cancer Consortium Consortium Type onderzoek Titel /Onderwerp Naam onderzoeker(s) Naam institu(u)t(en) Pathologisch onderzoek Genotypering en fenotypering van borstkanker bij de man Robert

Nadere informatie

O.N.S.. Meeting. What s new in HER1 and 2

O.N.S.. Meeting. What s new in HER1 and 2 9 e Post-O.N.S O.N.S.. Meeting What s new in HER1 and 2 Diagnostiek en behandelingsopties Manon Komen Research Coördinator Oncologie Medisch Centrum Alkmaar Introductie De erbb tyrosine kinase familie

Nadere informatie

Erfelijkheidsonderzoek anno 2015. Lizet van der Kolk klinisch geneticus 11-06-2015

Erfelijkheidsonderzoek anno 2015. Lizet van der Kolk klinisch geneticus 11-06-2015 Erfelijkheidsonderzoek anno 2015 Lizet van der Kolk klinisch geneticus 11-06-2015 Erfelijkheidsonderzoek Bij wie, hoe en waarom? Consequenties en belang voor patiënt(e) en familieleden Nieuwe ontwikkelingen

Nadere informatie

Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie

Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie Informatiebrochure Afdeling Pathologie VU medisch centrum Amsterdam Inhoudsopgave Pagina Inleiding 3 Indicatiegebieden en bijbehorende Moleculaire Diagnostiek:

Nadere informatie

Pharmacogenomics: een uitdaging voor de Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie

Pharmacogenomics: een uitdaging voor de Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie Pharmacogenomics: een uitdaging voor de Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie Winand Dinjens Afdeling Pathologie Josephine Nefkens Instituut Erasmus MC, Rotterdam w.dinjens@erasmusmc.nl Werkgroep Moleculaire

Nadere informatie

Workshop DNA-schade. Erfelijkheidsonderzoek bij borstkanker: met welk doel? Dr. Jan C. Oosterwijk klinisch geneticus, UMCGroningen

Workshop DNA-schade. Erfelijkheidsonderzoek bij borstkanker: met welk doel? Dr. Jan C. Oosterwijk klinisch geneticus, UMCGroningen Workshop DNA-schade Erfelijkheidsonderzoek bij borstkanker: met welk doel? Dr. Jan C. Oosterwijk klinisch geneticus, UMCGroningen Erfelijkheidsonderzoek ging over Down syndroom, Duchenne spierdystrofie,

Nadere informatie

Wat brengt 2015 voor de borstkliniek? Dr. Hetty Sonnemans Gynaecoloog 28-02-2015

Wat brengt 2015 voor de borstkliniek? Dr. Hetty Sonnemans Gynaecoloog 28-02-2015 Wat brengt 2015 voor de borstkliniek? Dr. Hetty Sonnemans Gynaecoloog 28-02-2015 Huisartsensymposium Borstkanker 35% van kankers bij vrouwen 1989-1993 5 jaars overleving borstkanker: 77% inmiddels 5 jaars

Nadere informatie

Bloedafname CAIRO5. Coördinerend Radiologen: Dr. K. van Lienden, Dr. M Engelbrecht, afdeling Radiologie, AMC Amsterdam

Bloedafname CAIRO5. Coördinerend Radiologen: Dr. K. van Lienden, Dr. M Engelbrecht, afdeling Radiologie, AMC Amsterdam Bloedafname CAIRO5 Een gerandomiseerde fase 3 studie naar behandelingsstrategieën voor patiënten met dikke darmkanker met metastasen in alleen de lever, welke (nog) niet in aanmerking komen voor chirurgische

Nadere informatie

Prognostische factoren in patiënten met 1-3 positieve okselklieren; MammaPrint en Adjuvant! online

Prognostische factoren in patiënten met 1-3 positieve okselklieren; MammaPrint en Adjuvant! online Prognostische factoren in patiënten met 1-3 positieve okselklieren; MammaPrint en Adjuvant! online 3 de Mammacongres Harderwijk Stella Mook Radiotherapeut i.o. Prognostische waarde LN status LN status

Nadere informatie

Next Generation Sequencing voor moleculaire diagnostiek. Aniek O. de Graaf, PhD, EurClinChem Laboratory Hematology

Next Generation Sequencing voor moleculaire diagnostiek. Aniek O. de Graaf, PhD, EurClinChem Laboratory Hematology Next Generation Sequencing voor moleculaire diagnostiek EQA voor NGS? Aniek O. de Graaf, PhD, EurClinChem Laboratory Hematology Sequentie analyse Old school Sanger sequentie analyse (Sanger, 1977) Sequencing-by-synthesis

Nadere informatie

VARIATIE IN KANKERZORG: EEN ZORG? SABINE SIESLING OUTCOMES RESEARCH AND PERSONALIZED CANCER CARE

VARIATIE IN KANKERZORG: EEN ZORG? SABINE SIESLING OUTCOMES RESEARCH AND PERSONALIZED CANCER CARE VARIATIE IN KANKERZORG: EEN ZORG? SABINE SIESLING OUTCOMES RESEARCH AND PERSONALIZED CANCER CARE aantal per 100.000 (ESR) MAATSCHAPPELIJKE UITDAGING KANKERINCIDENTIE 550 500 450 400 350 300 250 200 150

Nadere informatie

Het hoe en waarom van klinische studies

Het hoe en waarom van klinische studies Het hoe en waarom van klinische studies Marika Rasschaert, MD Early Clinical Trials Unit Medical Oncology Centre Antwerp (MOCA) Antwerp University Hospital Defini7e van klinisch onderzoek Klinische prakbjk:

Nadere informatie