Informatiebrief van het college 2015 nummer 1335 Gorinchem, 10 maart 2015

Transcriptie

1 Informatiebrief van het college 2015 nummer 1335 Gorinchem, 10 maart 2015 Onderwerp: Bedrijfsplan Uitvoeringsorganisatie Participatiewet regio AV Geachte leden van de raad, Inleiding Hierbij informeren wij u over de stand van zaken van het bedrijfsplan, waarin toegewerkt wordt naar één organisatie voor de uitvoering van de Participatiewet. Hieronder wordt allereerst kort ingegaan op de fase waarin de ontwikkeling van de nieuwe organisatie zich nu bevindt, daarna op de voorgaande besluitvorming, vervolgens op de inhoud van het bedrijfsplan en het vervolgproces. Aan het slot van deze raadsinformatiebrief is opgenomen dat in de ontwerpfase met de raden zal worden bezien op welke wijze de zeggenschap en grip van de raden op de nieuwe organisatie kan worden versterkt. Als bijlage vindt u een beknopte versie van het bedrijfsplan, waarin alle relevante informatie is opgenomen. Een uitgebreidere versie met op bepaalde punten meer onderbouwing voor de keuzes die zijn gemaakt, ligt ter inzage op de griffie. Fases en achtergrond In de businesscase van de zomer van 2014 is benoemd dat er in drie opeenvolgende fases wordt gewerkt aan de implementatie van de nieuwe organisatie op 1 januari In die opeenvolging worden steeds meer details ingevuld. Het gaat om de volgende fases: o Planfase: zomer 2014 tot en met januari De planfase is inmiddels afgesloten met de oplevering van het bedrijfsplan; o Ontwerpfase: januari 2015 tot en met mei In deze fase worden een implementatieplan en de tekst van de gemeenschappelijke regeling opgesteld; o Implementatiefase: 2e helft De implementatiefase moet op 1 januari 2016 leiden tot het instellen van de nieuwe organisatie. Na het vaststellen van de businesscase hebben de Algemeen besturen van RSD AV en Avelingen Groep via de Unie van Besturen een externe kwartiermaker de opdracht te geven om invulling te geven het bedrijfsplan. Van oktober 2014 tot en met januari 2015 heeft de kwartiermaker samen met de twee organisaties gewerkt aan dit bedrijfsplan. Eind januari heeft de kwartiermaker het bedrijfsplan opgeleverd. Dit bedrijfsplan wordt op 9 april 2015 ter vaststelling voorgelegd aan de Algemeen besturen van RSD AV en Avelingen Groep en wordt bij deze ter kennisname aan u verzonden. In de tussenliggende tijd zal een bijeenkomst voor alle raden worden belegd om u te informeren over de inhoud en de stand van zaken in het proces. In juni 2015 zijn het implementatieplan en de tekst van de gemeenschappelijke regeling gereed. De tekst van de gemeenschappelijke regeling zal aan het eind van het tweede kwartaal 2015 ter besluitvorming aan de raden worden voorgelegd. Het resultaat van dit proces is dat er op 1 januari 2016 een nieuwe organisatie staat voor de uitvoering van de Participatiewet. Ondertussen wordt ook dit jaar door de bestaande uitvoeringsorganisaties RSD AV en Avelingen Groep uitvoering gegeven aan de Participatiewet. U bent daarover geïnformeerd via een tussenrapportage van 4 december 2014.

2 Voorafgaande besluitvorming In 2014 zijn door de raden van de deelnemende gemeenten diverse beleidsstukken vastgesteld ter voorbereiding op de wetswijzigingen in het sociaal domein. Eén van de wijzigingen in het sociaal domein betreft de komst van de Participatiewet met ingang van 1 januari In dat kader zijn beleidsuitgangspunten vastgesteld. In de zomer van 2014 hebben de raden kennis genomen van het rapport Businesscase Participatiewet regio AV, hebben zij ingestemd met de adviezen in dit rapport en het voornemen uitgesproken om de gemeenschappelijke regelingen van Avelingen Groep en RSD AV op termijn samen te voegen. Daarbij zijn de raden drie uitgangspunten meegegeven: o De uitvoering van de nieuwe Participatiewet zal budgettair neutraal plaatsvinden; o De organisatie van de uitvoering van de nieuwe Participatiewet zal zoveel mogelijk op de onder a. genoemde budgettaire neutraliteit worden ingericht; o Er zal bij de uitvoering van de nieuwe Participatiewet aandacht zijn voor de toekomstige verbinding met de transities Jeugdhulp en Wmo/AWBZ. Uitvoeringsorganisatie van en voor gemeenten In het bedrijfsplan wordt voortgebouwd op de eerder vastgestelde beleidsuitgangspunten van de Participatiewet (hoe kan de organisatie daar invulling aan geven) en op de aanbevelingen uit de businesscase. In de businesscase was al de keuze gemaakt om één organisatie te vormen. Een belangrijke consequentie van de keuze is dat beide gemeenschappelijke regelingen worden samengevoegd tot één nieuwe gemeenschappelijke regeling met een openbaar lichaam. De nieuwe organisatie positioneert zich als uitvoeringsorganisatie van en voor gemeenten in het sociaal domein. De kerntaken van de nieuwe organisatie zijn werk en inkomen. De organisatie is mensen ontwikkelgericht, werkt consequent binnen vastgestelde kaders en is ondernemend en innovatief. Er is nog geen naam voor de nieuwe organisatie, maar wel duidelijk is dat de organisatie zich zal profileren als Publiek Werk-leerbedrijf: van en voor de gemeenten, en herkenbaar voor het bedrijfsleven. Het beleid wordt vastgesteld door gemeenten. Omdat beleid en uitvoering functies zijn die niet los van elkaar kunnen worden gezien, wordt het beleid in goede onderlinge samenwerking tussen gemeenten en uitvoeringsorganisatie tot stand gebracht. Hiertoe wordt in samenwerking met gemeenten een Meerjarenbeleidsplan Participatie opgesteld, in beginsel voor vijf jaar. Aan het slot van deze raadsinformatiebrief is benoemd dat in de ontwerpfase (februari tot en met mei 2015) met de gemeenteraden wordt afgestemd welke rol de raden hierbij hebben. Het Meerjarenbeleidsplan wordt door de organisatie jaarlijks vertaald naar een Jaarplan en begroting van de organisatie, die ook als basis zullen dienen voor de interne sturing. De beleidsopgaven van de nieuwe organisatie zijn vastgesteld door de raden. Deze zijn kort samengevat: - Ondersteuning naar werk alleen voor wie dat nodig is: eigen verantwoordelijkheid als uitgangspunt, zodat er voldoende ondersteuning over blijft voor wie dat nodig is. - De (relatief) kortste weg naar werk: de duur in de uitkering is zo kort mogelijk. - Maximaliseren van arbeidsmarktwaarde: iedereen doet naar vermogen mee op de arbeidsmarkt. - Toekomstbestendige infrastructuur: als instrument in de regionale arbeidsmarktbeleid. Dienstverleningsconcept en organisatiestructuur

3 Deze uitgangspunten worden in het bedrijfsplan verder uitgewerkt en zullen de basis zijn voor de uitvoering. In het bedrijfsplan wordt verder ingegaan op het dienstverleningsconcept (hoofdstuk 9). Dat concept vertaalt zich vervolgens naar de organisatiestructuur: één directeur met vier managers die de bedrijfsonderdelen aansturen. De hoofdorganisatiestructuur gaat voorlopig uit van vier bedrijfsonderdelen. Bij de uitwerking in de ontwerpfase kunnen, als het inrichten van de werkprocessen daar aanleiding voor geeft, nog wijzigingen worden aangebracht in de structuur. In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van de 4 bedrijfsonderdelen en de tien teams. Bedrijfsonderdeel Teams 1. Financiën & Facilitair o Planning, Control & Financiën o Facilitair, ICT & Administratie 2. Inkomen & o Klantcontactcenter & Schulddienstverlening Klantcontactcenter o Inkomen & Handhaving 3. Werk & o Groepsgewijze aanpak & Werkgeversdienstverlening Werkgeversdienstverlening o Team werk & Leren buiten o Team werk & Leren binnen o Commerciële binnendienst 4. Strategie & Mensen o Beleid & Communicatie o P&O, Secretariaat & JZ In hoofdstuk 10 van het bedrijfsplan is het organogram opgenomen. De bedrijfsonderdelen Financiën & Facilitair en het bedrijfsonderdeel Strategie & Mensen bevatten zowel ondersteunende als primaire processen. De overige twee bedrijfsonderdelen bevatten alleen primair processen. Integraal onderdeel van het hele sociale domein De nieuwe organisatie opereert vanuit de kerntaken werk en inkomen binnen het bredere sociale domein. Dit houdt in dat zowel in beleid als uitvoering gezocht wordt naar verbindingen met de andere decentralisaties. Zo heeft de organisatie bijvoorbeeld een specifieke rol binnen het sociaal team en zoekt de organisatie in overleg met gemeenten naar kansen in het kader van lokale aanhechting. Daarnaast heeft de organisatie een belangrijke taak als het gaat om het uitvoeren van de doelstellingen binnen de arbeidsmarktregio. Voor de inrichting van de arbeidsmarktregio heeft gemeente Gorinchem als centrumgemeente de eerste verantwoordelijkheid om dit samen met de andere partijen (gemeenten, UWV, werkgevers- en werknemersorganisaties) op te pakken. Het werkgebied van de arbeidsmarktregio is wettelijk vastgelegd en betreft dezelfde zeven gemeenten als de huidige gemeenschappelijke regelingen RSD AV en Avelingen Groep. Een belangrijk doel binnen de arbeidsmarktregio is het bevorderen van kansen voor mensen met een arbeidsbeperking. Om dit te realiseren, is er een gezamenlijke werkgeversbenadering door Avelingen Groep, RSD AV en UWV. Dit wordt vanuit de nieuwe organisatie onverminderd voortgezet. Actualisatie budgettaire opgave Ten aanzien van de budgettaire opgaven is een actualisatie gemaakt van de cijfers zoals deze (met de kennis van toen) in het voorjaar van 2014 zijn opgesteld ten behoeve van de businesscase. In de businesscase was door Berenschot aangegeven dat er bij ongewijzigd beleid een tekort ontstaat dat oploopt van 0,3 mln. in 2015 tot 3,2 mln. per jaar vanaf In het bedrijfsplan is becijferd dat de cumulatieve resultaten van Avelingen Groep en RSD gunstiger zijn. Er resteert een tekort van 1,2 mln. in 2021 en verder. Deze fors positievere uitgangspositie van het bedrijfsplan wordt veroorzaakt door gunstiger landelijke budgetten, verbetering van de Netto Toegevoegde Waarde Sociale Werkvoorziening en het beter op elkaar afstemmen van de re-integratie werkzaamheden van beide organisaties.

4 Realisatie budgettaire opgave in twee slagen De raden hebben op het vlak van de budgetten twee besluiten genomen. Allereerst hebben zij aangegeven dat de uitvoering van de nieuwe Participatiewet budgettair neutraal zal plaatsvinden. Daarnaast is aangegeven dat de organisatie van de uitvoering van de nieuwe Participatiewet zoveel mogelijk budgettair neutraal wordt ingericht. In dit bedrijfsplan wordt aangegeven op welke wijze en in welk tempo dit kan worden bereikt. Dit vindt plaats in twee slagen. De eerste slag wordt gemaakt bij de start van de nieuwe organisatie op 1 januari Deze slag bestaat uit een structurele besparing van op de apparaatskosten. Deze besparing komt in mindering op de geactualiseerd cumulatieve resultaten. Dit betekent dat er voor de jaren 2016, 2017 en 2018 een overschot wordt geprognotiseerd en dat er in 2021 nog een tekort van bijna resteert. De jaren 2015 en 2016 worden benut om samen met de gemeenten te bezien hoe in de jaren vanaf 2018 de nieuwe organisatie een volgende, tweede slag kan maken. Dit betreft dan zowel het terugdringen van het resterende tekort als ook de inzet op het verlagen van de huidige gemeentelijke bijdragen op bestaand SW. In onderstaande tabel worden de twee slagen zichtbaar gemaakt. SLAG I en 2016 Businesscase (zomer 2014) Geactualiseerd beeld bedrijfsplan Besparingen Geactualiseerd beeld bedrijfsplan na besparingen 2016 en SLAG II 1. terugdringen tekort van terugdringen gemeentelijke bijdrage SW Transitiekosten Het vormen van een nieuwe organisatie brengt initieel extra kosten met zich mee. Hieronder zijn deze kosten becijferd. Deze eenmalige kosten kunnen worden gedekt uit de voor dit doel tot en met 2014 opgebouwde reserves bij Avelingen Groep en RSD. o Personeel Sociaal plan, wachtgeld en kosten uitplaatsing o Investeren in per fte voor twee jaar teamontwikkeling o (her-)inrichting Kleine aanpassingen o ICT Analyse en extra investeringen Totaal Solidariteit In de businesscase is het advies opgenomen om voor de financiën uit te gaan van het beginsel van solidariteit. Binnen die solidariteit moet er ruimte zijn om met een gedeelte van het budget maatwerk per gemeente uit te voeren. Ook bij Avelingen Groep en de RSD wordt het solidariteitsbeginsel

5 toegepast en de businesscase adviseert om dit voort te zetten in de nieuwe organisatie. In het bedrijfsplan wordt dit uitgangspunt verder uitgewerkt. Vervolgstappen in de ontwerpfase In de ontwerpfase wordt verder gewerkt aan de detaillering van de organisatie. Dit moet leiden tot twee producten: - Het implementatieplan. Dit plan omvat de verdere inrichting van de organisatie: functieprofielen, verdieping van het dienstverleningsconcept, et cetera. Dit zal voornamelijk tot stand komen in overleg tussen de kwartiermaker met de beide organisaties en beide besturen; - Het ontwerp van de gemeenschappelijke regeling, besluitvorming over de bevoegdheden, solidariteit, etcetera. Hierover wordt besluitvorming gevraagd van u als gemeenteraden. Meer zeggenschap en grip van de gemeenteraden Zoals eerder aangegeven, is geconcludeerd dat het wenselijk is om de afstand van de nieuwe organisatie tot de raden/colleges te beperken en de grip/zeggenschap van de raden te versterken. Dit draagt bij aan het vertrouwen, dat de nieuwe organisatie nodig heeft om de bestuurlijke opgaven te realiseren. In de ontwerpfase wordt dit verder uitgewerkt. Op basis van casuïstiek wordt in samenspraak met de raden bezien wat wenselijk en werkbaar is. De raden ontvangen binnenkort een uitnodiging voor deze bijeenkomst. Deze bijeenkomst wordt voorbereid door de contactambtenaren van de gemeenten, medewerkers van Avelingen Groep en RSD. Bij die casuïstiek wordt meegenomen hoe de opzet en ontwikkeling van het Meerjarenbeleidsplan Participatie kan bijdragen aan het versterken van de rol van de raden. Daarbij moet worden gezocht naar een balans tussen een grotere zeggenschap van gemeenten enerzijds en de benodigde slagkracht anderzijds. De uitkomst van dit proces wordt vastgelegd in het implementatieplan en vormt mede de basis voor het ontwerp van de tekst van de gemeenschappelijke regeling. Burgemeester en wethouders van Gorinchem, de secretaris, de burgemeester,