Onderzoek naar verbeteringen aangaande de waterhuishouding te Paramaribo noord
|
|
- Leona Vermeiren
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 ANTON DE KOM UNIVERSITEIT VAN SURINAME FACULTEIT DER TECHNOLOGISCHE WETENSCHAPPEN STUDIERICHTING INFRASTRUCTUUR; CIVIELE TECHNIEK Onderzoek naar verbeteringen aangaande de waterhuishouding te Paramaribo noord Begeleider: Prof. S. Naipal Afstudeerverslag ter verkrijging van de graad van Bachelor of Science (BSc.) in de Infrastructuur, Civiele Techniek door: Wip Gianni C. A. Paramaribo, 22 Juli 2013
2 ANTON DE KOM UNIVERSITEIT VAN SURINAME Faculteit der Technologische Wetenschappen GOEDKEURINGSVERKLARING EINDVERSLAG De begeleidingscommissie verklaart hiermede, voor wat betreft de stijl en intellectuele inhoud, haar goedkeuring te hebben gegeven aan het afstudeerverslag geschreven door: Gianni Clifton Albert Wip, met als titel: Onderzoek naar verbeteringen aangaande de waterhuishouding te Paramaribo noord Derhalve wordt deze voorgelegd ter verdere afhandeling en beoordeling. Paramaribo, namens de begeleidingscommissie, (naam faculteitsbegeleider) (naam praktijkbegeleider) i
3 Voorwoord Ter afronding van mijn BSc. Studie in de Civiele Techniek aan de Technologische Faculteit van de Anton de Kom Universiteit van Suriname, heeft ondergetekende ervoor gekozen zijn afstudeer project te richten op het onderzoeken van het wateroverlast probleem binnen Paramaribo noord. Dit teneinde voorstellen te kunnen doen met betrekking tot mogelijke verbeteringen welke de bestaande waterhuisdhouding zou moeten ondergaan, om dit probleem terug te dringen. Voornoemd probleem is een jaarlijks terugkerend verschijnsel gedurende perioden met verhoogde neerslag cijfers, waarbij onder andere schade aan de openbare en particuliere infrastructuur de gevolgen van zijn. Een woord van dank gaat uit naar ouders, mijn begeleider Prof. S. Naipal, evenals het Het Ministerie van Openbare Werken (Meteorologische Dienst, Planologische dienst). Verder wordt een ieder, die ook heeft bijgedragen aan de succesvolle afronding van deze studie, maar niet expliciet is genoemd, bedankt. Het is mijn wens dat de inzichten welke zijn verkregen en vastgelegd in dit verslag, mogen bijdragen aan het oplossen van de voornoemde problematiek. ii
4 Samenvatting Paramaribo noord kent een wateroverlast problematiek welke zich vooral voordoet gedurende de perioden van het jaar welke zich kenmerken door verhoogde neerslag hoeveelheden. Dit waterhuishoudkundig probleem vormt een bedreiging voor de volksgezondheid en veroorzaakt schade aan particuliere en openbare infrastructuur; dit binnen een gebied welke zich nota bene doet kenmerken door een sterk groeiende bevolking. Uit het voorgaande valt de dringende noodzaak voor een oplossing van dit probleem af te leiden. Ondanks voornoemde gevolgen en de daaruit volgende noodzaak tot een oplossing, is het Ministerie van Openbare Werken er vooralsnog niet in geslaagd, dit probleem duurzaam op te lossen. Bij het onderzoeken van de mogelijkheden voor verbetering van het waterhuishoudkundig systeem, is gekozen voor een werkwijze waarbij een desk study is verricht teneinde alle relevante informatie van het studiegebied in te winnen. Terwijl er verder veldwerk is verricht met als doel deze informatie aan te vullen op het vlak van de topografie 1. Op basis van de uit de literatuur bekomen informatie aangaande waterbeheersing in stedelijke gebieden is genoemde data van het studiegebied aan een analyse onderworpen. In dit verslag komt naar voren dat er zich in het studiegebied een bak effect voordoet, welke de hoofdreden vormt voor de voortslepende wateroverlast problematiek. Ten aanzien van het ontstaan van dit bak effect zijn de bestaande topografie, urbanisatie zonder ruimtelijke ordening, de bodemgesteldheid en hoge waterstanden van het buitenwater als bijdragende factoren geïdentificeerd. Verder komt in dit verslag naar voren dat de creatie van extra bergingscapaciteit, de enige mogelijke oplossing is om de problematiek aan te pakken onder de geldende omstandigheden. Verpreide geïntegreerde afvoerbeheersing is daarbij als de meest toepasselijke optie, wat creatie van extra bergingscapaciteit betreft, geïdentificeerd. De implementatie van enkele opties is daarbij uitgewerkt op het niveau van ruimtelijke inpassing binnen het gebied. 1 Dit is een gebied van interesse die geen bruikbare beschikbare informatie kende. iii
5 Resume The northern region of Paramaribo has a flooding problem which occurs especially during those periods of the year which are characterized by increased amounts of precipitation. This stormwater management problem, inundation problem, is a threat to public health and causes damage to private and public infrastructure. The apparently fast growing population within the area only adds to the complexity of this problem. Despite the obvious neccessity for a solution, the Ministry of Public Works has not yet succeeded in providing a solution to this problem despite the urgent need for a resolution. When researching the potential for improving the water management system, the choice was made to complete a desk study encompassing the gathering of all relevant available data. In addition field work was carried out with the aim to add topographic insight, an area of interest on which there was no readily available data. Literature regarding water management in urban areas provided the additional knowlegde which allowed for a thorough analysis of the gathered data. This report shows that there are extensive topographic depressions within the area of interest and that these are situated within the most populated areas. This unfortunate combination allows for the flooding problem to persist. There are also other characteristics in play which contribute, including for example the unfavorable soil conditions with regard to drainage. This report proves additional stormwater buffer capacity is a neccessity under existing conditions. In addition it is advised that the implementation of additional buffer capacity must be implemented in such a way, integration within the current infrastructure is possible. A demonstration of such implementation is given through the elaboration of some credible options. iv
6 Inhoudsopgave Voorwoord... ii Samenvatting... iii Resume... iv Lijst van figuren... ix Lijst van Tabellen... xi Lijst van Symbolen en afkortingen... xii Hoofdstuk 1 Het probleem en de gevolgde onderzoeksmethodologie... 1 Inleiding Introductie Methodologie Probleemanalyse Probleemstelling en doelstelling... 5 Probleemstelling... 5 Doelstelling Uitgangspunten en randvoorwaarden... 5 Uitgangspunten... 5 Randvoorwaarden Aanpak... 5 Hoofdstuk 2 Het studiegebied... 6 Inleiding Begrenzing van het studiegebied Geschiedenis van het studiegebied Demografische gegevens Bodemgesteldheid, topografie en grondverbetering Hydrologie Hoofdstuk 3 Theorie waterhuishouding stedelijke gebieden Inleiding Water in het stedelijk gebied Onderscheidende aspecten bij stedelijke waterhuishouding v
7 3.1.2 De hydrologische kringloop in het stedelijk gebied Afvoer vanuit het stedelijk gebied De typen stedelijke waterbeheersingssystemen Gemengde en gescheiden systemen Eisen aangaande de waterhuishouding in stedelijke gebieden De kwalitatieve eisen De kwantitatieve eisen Onderliggende criteria Conclusie Verbeterde systemen Het principe achter verbeterde systemen Typen afvoerbeheersing Conclusie Het model waterhuishoudkundig systeem Hoofdstuk 4 Inventarisatie en analyse van het fysiek waterhuishoudkundig systeem Inleiding Algemene beschrijving van het fysiek waterhuishoudkundig systeem Detail beschrijving van het fysiek waterhuishoudkundig systeem Leonsberg en Clevia Leonsberg Clevia Morgenstond Morgenstond noord Dammen Analyse van het fysiek waterhuishoudkundig systeem Minpunten Pluspunten Toekomst perspectieven Functioneren van het systeem (het bak effect) Model van het waterhuishoudkundig systeem Conclusie Hoofdstuk 5 Inventarisatie en analyse van het institutioneel waterhuishoudkundig systeem vi
8 Inleiding Het instituut Hiërarchie Capaciteit Doelstellingen Wet- en regelgeving Hoofdstuk 6 Neerslag en afvoer Inleiding Analyse neerslag data De methode Kiezen van de neerslagwaarden Bepaling van de afvoer Modelkeuze De Curve number methode Toepassing van de Curve number methode Deelgebied Leonsberg Deelgebied Clevia Deelgebied Morgenstond Deelgebied Morgenstond noord Hoofdstuk 7 Veldwerk en de bijbehorende data verwerking Inleiding Voorbereiding Instrumentarium Meetplan Uitvoering Verwerking Conversie WGS84 naar NSP Topografische kaarten Hoodstuk 8 Evaluatie van oplossingsmogelijkheden en implementatie Inleiding Keuze van het type afvoerbeheersing Implementatie van geïntegreerde verspreide afvoerbeheersing vii
9 8.2.1 Zeefanalyse Voorstellen Conclusies Hoofdstuk 9 Conclusies en aanbevelingen Inleiding Conclusies Aanbevelingen Referentie viii
10 Lijst van figuren Figuur 1 Methodologie... 2 Figuur 2 Probleemboom... 4 Figuur 3 Niet verkaveld deel van het studiegebied (zwamp) Bron: Eigen bib Figuur 4 Plantage structuur... 7 Figuur 5 Historische groei (stedelijk) Paramaribo Bron: Blufpand Figuur 6 Overzicht geheel studiegebied en deelgebieden... 9 Figuur 7 Bevolkingsdichtheid van Paramaribo (2005) Bron: Blufpand Figuur 8 Bevolkingsgroei Paramaribo Bron: Blufpand Figuur 9 Bodemgesteldheid Paramaribo noord Bron: Playfair 2005 Bron: Playfair Figuur 10 Aangevoerde- en natuurlijke ondergrond Bron: Eigen bib Figuur 11 Voorbeeld van ophoging van terrein ten behoeve van bebouwing. Bron: Eigen bib Figuur 12 Afwateringsrichtingen Paramaribo Bron: Blufpand Figuur 13 Elementen van het fysiek systeem Figuur 14 Poldermodel Figuur 15 Gracht aan de Nachtegaalstraat Bron: Eigen bib Figuur 16 Hoge waterstanden Suriname rivier (perceel langs de Anton Dragtenweg) Bron: Eigen bib Figuur 17 Scenarios aangaande zeespiegelstijging tot 2100 Bron: Accessed Juni Figuur 18 Hydrologische kringloop voor een stedelijk gebied Figuur 19 Afwatering op een boezem Figuur 20 Afwatering op buitenwater Figuur 21 Trapsgewijze afwatering op het buitenwater Figuur 22 Principe gemengd systeem Figuur 23 Principe gescheiden systeem Figuur 24 Principe achter afvoerbeheersing (verbeterde systemen) Figuur 25 Verspreide afvoerbeheersing Figuur 26 Verspreide afvoerbeheersing (meer geïntegreerde versie) Figuur 27 Centrale afvoerbeheersing Figuur 28 Laagte ten behoeve van berging. Bron: waterplan-rotterdam-004.jpg Accessed: Figuur 29 Laagte ten behoeve van berging (bij neerslag). Bron: Accessed: Figuur 30 Ondergronds bergbassin in Japan Bron: Accessed Figuur 31 Nat reservoir Bron: Accessed: Figuur 32 Ponding reservoir tijdens natte periode Bron: Accessed: Figuur 33 Ponding reservoir Bron: Accessed: ix
11 Figuur 34 Schematische weergave van de theoretische visie voor een urbaan waterbeheersingssysteem Figuur 35 Overzicht oost- west lopende grachten Figuur 37 Perceelgoot Figuur 36 Gracht Figuur 38 Overzicht connecties tussen Clevia en Leonsberg Figuur 39 Locatie van de schuifafsluiter Bron: Eigen bib Figuur 40 Gemaal Leonsberg Bron: Eigen bib Figuur 41 Gracht welke direct aansluit op het gemaal Leonsberg (op de grens met deelgebied Clevia) Bron: Eigen bib Figuur 42 Overzicht deelgebied Leonsberg Figuur 43 Overzicht deelgebied Clevia Figuur 44 Gracht langs de Djamoestraat Bron: Eigen bib Veld observatie Figuur 45 Gracht langs de Kasoedjieweg Bron: Eigen bib Veld observatie Figuur 46 Morgenstond sluis (buiten werking) Bron: Eigen bib Figuur 47 Overzicht deelgebied Morgenstond Figuur 48 Overzicht deelgebied Morgenstond noord Figuur 49 Voorbeeld van een verkavelingsproject gaande binnen het studiegebied Figuur 50 Ontmanteld gemaal grenzend aan deelgebied Morgenstond noord Figuur 51 Tracé dam Anton Dragtenweg Figuur 52 Het bak effect Figuur 53 Model van het studiegebied Figuur 54 Organogram van het institutioneel systeem Figuur 55 Regenmeter en maatglas Bron: Meteorologische Dienst Figuur 56 Model TSCe P/N GPS toestellen Figuur 57 Trimble TRIMARK 3 Signaalversterker Figuur 58 Referentieontvanger Figuur 59 Hoogteraster Figuur 60 Meetpunten op meetlocatie Figuur 61 Overzicht opgenomen meetlocaties Figuur 62 Correlatie WGS84- NSP Bron: Leersnyder Figuur 63 Topografie van het studiegebied Figuur 64 Topografie van het studiegebied (dwarsaanzichten) Figuur 65 Locatie van de dwarsaanzichten Figuur 66 Resultaat 1 e zeefanalyse Figuur 67 Resultaat 2 e zeefanalyse Figuur 68 Aanzicht van de gracht nabij de Pommerakstraat Figuur 69 Overzicht impact maatregel (neerslag scenario 125mm) Figuur 70 Overzicht impact maatregel (neerslag scenario 100mm) Figuur 71 Overzicht impact maatregel (neerslag scenario 75mm) Figuur 72 Aanzicht recreatie veld Figuur 73 Recreatie veld tegenover Clevia Sluis x
12 Figuur 74 Aanzicht gracht langs de Morgenstond straat Figuur 75 Overzicht impact maatregel (neerslag scenario 125mm) Figuur 76 Overzicht impact maatregel (neerslag scenario 100mm) Figuur 77 Overzicht impact maatregel (neerslag scenario 75mm) Figuur 78 Laagten die kunnen worden ingezet voor het aanleggen van bergingsvijvers Lijst van Tabellen Tabel 1 Overzicht demografische gegevens Tabel 2 Vergelijking gemengd en gescheiden systeem Bron: Koot Tabel 3 Hydraulische gegevens deelgebied Leonsberg Tabel 4 Hydraulische gegevens deelgebied Clevia Tabel 5 Hydraulische gegevens Morgenstond Tabel 6 Analyse neerslag data Tabel 7 Overzicht verliesmodellen Tabel 8 Overzicht relevante gebiedsinformatie en aannamen ten aanzien van deelgebied Leonsberg Tabel 9 Overzicht relevante gebiedsinformatie en aannamen ten aanzien van deelgebied Clevia Tabel 10 Overzicht relevante gebiedsinformatie en aannamen ten aanzien van deelgebied Morgenstond Tabel 11 Overzicht relevante gebiedsinformatie en aannamen ten aanzien van deelgebied Morgenstond noord Tabel 12 Overzicht resultaten formule 3 en Tabel 13 Te bergen volume Tabel 14 Correlatie WGS84-NSP Bron: Leersnyder Tabel 15 Weging van de criteria Tabel 16 Keuzematrix typen afvoerbeheersing Tabel 17 Uitbreiding gracht nabij de Pommerakstraat Tabel 18 Vergelijking hoeveelheden (Leonsberg) Tabel 19 Vergelijking hoeveelheden (Clevia) Tabel 20 Vergelijking hoeveelheden (Clevia) Tabel 21 Uitbreiding gracht langs de Morgenstond straat Tabel 22 Vergelijking hoeveelheden (Morgenstond) xi
13 Lijst van Symbolen en afkortingen Q = afvoer diepte [mm] (theoretische waterschijf welke moet worden afgevoerd ) P = neerslag [mm] IA = initieel verlies [mm] (de som van interceptie, infiltratie, depressieverlies) S = maximale hoeveelheid water die in de grond wordt vastgehouden [mm] (afhankelijk van het aan bodembedekking) CN c = composite runoff curve number CN p = pervious runoff curve number P imp = percent imperviousness [%] R = ratio of unconnected impervious area to total impervious area xii
14 Hoofdstuk 1 Het probleem en de gevolgde onderzoeksmethodologie Hoofdstuk 1 Het probleem en de gevolgde onderzoeksmethodologie Inleiding Dit hoofdstuk heeft tot doel de lezer bekend te maken met het onderwerp van dit afstudeerverslag, evenals de gevolgde methodologie en plan van aanpak teneinde het gestelde doel te bereiken; welke eveneens staat opgetekend in dit hoofdstuk. Verder komt men in dit hoofdstuk de gestelde uitgangspunten en randvoorwaarden tegen. 1.1 Introductie Binnen Paramaribo is er frequent sprake van wateroverlast ten gevolge van neerslag (Blufpand 2006 i, Starnieuws 2013 ii, GFC nieuws 2013 iii ). Dit wateroverlast probleem vormt een bedreiging voor de volksgezondheid en veroorzaakt schade aan particuliere en openbare infrastructuur (DWTonline 2013 iv ). In opdracht van het Ministerie van Openbare Werken zijn er studies verricht en maatregelen getroffen teneinde het probleem op te lossen. Zo is er een Masterplan opgesteld in opdracht van voornoemd Ministerie (Masterplan ontwatering Groot-paramaribo v ). In het veld zijn er ook ingrepen gepleegd, hierbij moet vooral gedacht worden aan de bouw van pompgemalen (R.Rosario vi ). Voornoemde inspanningen hebben echter niet tot een oplossing van het wateroverlast probleem geleid (Starnieuws vii ). Een duurzame oplossing voor het wateroverlast probleem kan alleen worden aangedragen, wanneer er voldoende inzicht is in de waterhuishouding 2 van het totaal gebied. Daarbij moet o.a. de geschiedenis van ontwikkelingen welke hebben geleid tot de huidige situatie worden meegenomen. Dit onderzoek richt zich op het meest noordelijk gelegen deel van Paramaribo. Dit gebied maakt deel uit van de kustvlakte welke door de eeuwen heen een transformatie heeft ondergaan, van zwampgebied (natuurgebied) naar landbouwgebied en vervolgens een transformatie van landbouwgebied naar woongebied (zie hoofdstuk 2). De laatste transformatie laat zich kenmerken door afwezigheid van ruimtelijke ordening (zie hoofdstuk 5). Dit heeft tot gevolg dat de voortgaande urbanisatie ook een bijdrage levert aan het voortbestaan van het probleem (zie hoofdstuk 2). 2 Waterhuishouding: De organisatie van het afvoeren van regen- en afvalwater en de eventuele zuivering daarvan. 1
15 Hoofdstuk 1 Het probleem en de gevolgde onderzoeksmethodologie 1.2 Methodologie Een weergave van de methodologie is te zien in Figuur 1. Hieruit valt de volgorde waarin onderdelen tijdens de studie zijn behandeld af te leiden. Echter moet gesteld worden dat deze methodologie iteratief van karakter is in die zin dat het pad niet slechts een enkele keer is doorlopen. De aangegeven terugkoppeling in de tekening impliceert dit gegeven, vermeende oplossingen hebben altijd de toets van uitgangspunten en randvoorwaarden moeten doorstaan. Waar nodig geacht, door het vrijkomen van additionele informatie, zijn er meerdere malen aanpassingen doorgevoerd. Probleemanalyse Probleemstelling en Doelstelling Uitgangspunten en Randvoorwaarden Veldwerk Desk study Data analyse Identificatie oplossingsmogelijkheden Toetsing Keuze Figuur 1 Methodologie 2
16 Hoofdstuk 1 Het probleem en de gevolgde onderzoeksmethodologie 1.3 Probleemanalyse Bij beschouwing van het wateroverlast probleem in het studiegebied, kunnen er een tweetal hoofdredenen geïdentificeerd worden (zie Figuur 2): Externe invloeden die bevorderend werken voor het optreden van het probleem. Een gebrek aan adequate maatregelen teneinde het probleem aan te pakken. De externe invloeden hebben te maken met de gevolgen van klimaatsverandering, te weten: zeespiegelstijging (zie hoofdstuk 2). Het uitblijven van adequate maatregelen teneinde het probleem aan te pakken, heeft 3 achterliggende oorzaken (zie Figuur 2): Een gebrek aan capaciteit bij het institutioneel systeem (zie hoofdstuk 5). Een gebrek aan financiële middelen (zie hoofdstuk 5, Starnieuws 2013 viii ). Slecht geplande maatregelen (zie hoofdstuk 5). Alhoewel een verbeterde capaciteit bij het institutioneel systeem een bijdrage kan leveren aan het oplossen van het probleem, zullen investeringen ten behoeve van deze verbetering geen oplossingen voortbrengen op kort termijn. Het accent zal immers liggen op organisatorische ingrepen. Het gebrek aan financiële middelen heeft ook invloed hebben op het uitblijven van adequate maatregelen. Financieel aantrekkelijke oplossingen zijn niet altijd de meest adequate. Echter moet gesteld worden dat zelfs een hypothetische situatie, waarbij financiën geen probleem vormen, geen garantie biedt voor een adequate oplossing. Er is immers onderzoek cq. begrip van het probleem nodig voor deze kan worden opgelost. Alhoewel 2 bovenstaande gebreken invloed hebben op het bestaan van het probleem, wordt de kern van het probleem gevormd door de afwezigheid van goed geplande maatregelen. Pas als voornoemde voorwaarde is gehaald, worden adequate maatregelen mogelijk en kan de wateroverlast problematiek worden opgelost (zie Figuur 2). 3
17 Hoofdstuk 1 Het probleem en de gevolgde onderzoeksmethodologie Gebrek aan capaciteit bij het institutioneel systeem Slecht geplande maatregelen Onvoldoende financiële middelen Inadequate maatregelen Frequent wateroverlast Externe invloeden tgv. Klimaatsverandering: Zeespiegelstijging Extreme neerslag Economische schade aan openbare en particuliere infrastructuur Toename Gezondheidsricico Verstoring van het activiteiten patroon Kapitaal vernietiging Leefbaarheid gebied neemt af Figuur 2 Probleemboom 4
18 Hoofdstuk 1 Het probleem en de gevolgde onderzoeksmethodologie 1.4 Probleemstelling en doelstelling Probleemstelling Er is sprake van wateroverlast in het studiegebied. Doelstelling Aandragen van een oplossing welke het jaarlijks verschijnsel van wateroverlast in het studiegebied terugdringt. 1.5 Uitgangspunten en randvoorwaarden Uitgangspunten Minimalisatie van initiële, onderhouds- en exploitatiekosten. De maatregel(en) moet(en) gebaseerd zijn op een concrete neerslaghoeveelheden. Randvoorwaarden De capaciteit om het plan moet op relatief kort termijn uit te voeren moet aanwezig zijn. Medewerking van belanghebbenden moet aanwezig zijn. 1.6 Aanpak De aanpak, die in nauw verband staat tot de uitgezette methodologie (zie Figuur 1) komt hier aan de orde: Desk study. Het voorbereidend werk heeft zich gericht op het vergaren van theoretische kennis aangaande de urbane waterhuishouding, evenals de verzameling van beschikbare data aangaande het studiegebied. Veldwerk. Het veldwerk heeft zich erop gericht topografische informatie van het studiegebied te verzamelen. Tijdens voornoemd veldwerk zijn de fysieke elementen van het systeem ook geobserveerd (open waterlopen, sluizen en gemalen). Data analyse. Op basis van de bestaande kennis (desk study) en de verkregen kennis (veldwerk), zijn oplossingsmogelijkheden geïdentificeerd. Identificatie oplossingsmogelijkheden. Op basis van uitgangspunten en randvoorwaarden zijn geïdentificeerde mogelijkheden beoordeeld. Hieruit komt de uiteindelijke keuze voort. 5
19 Hoofdstuk 2 Het studiegebied Hoofdstuk 2 Het studiegebied Inleiding Dit hoofdstuk heeft tot doel een globaal overzicht van het studiegebied te geven. Eerst wordt de begrenzing aangegeven. Vervolgens komen de geschiedenis, demografie, bodemgesteldheid, grondverbetering, topografie en hydrologie aan de orde. 2.1 Begrenzing van het studiegebied Wanneer er in dit afstudeerverslag wordt verwezen naar het studiegebied, wordt steeds gerefereerd naar het gebied welke in het noorden en noordoosten grenst aan de Suriname rivier en in het zuiden aan de Kleine straat en de Powisistraat. De keuze van de zuidelijke grens is gebaseerd op de kennis dat deze weg cq. dam, in het verleden de grens van Paramaribo noord vormde. De oostelijke grens wordt gevormd door het verkavelingsproject waarvan de uitvoerder Morgenstond N.V. is (zie ffiguur 6 en Figuur 49). Ten tijde van het veldbezoek was dit project het meest oostelijk gelegen verkavelingsproject wat betreft Paramaribo noord. Het gebied met oppervlak is ongeveer 12km 2 (1172ha.) groot. Er zijn 4 deelgebieden onderscheiden, te weten: Morgenstond noord, Leonsberg, Clevia en Morgenstond (Masterplan ontwatering Groot- Paramaribo ix ). 2.2 Geschiedenis van het studiegebied Het gebied is feitelijk zwampgebied (zie Figuur 3), welke door de eeuwen heen onder invloed heeft gestaan antropogene invloeden. De structuur van Paramaribo en dientengevolge ook het studiegebied, is echter wel beïnvloed door 2 geomorfologische aspecten (Blufpand 2006 x ): De bodemgesteldheid. Vanaf de 17 e eeuw heeft de ontwikkeling/ uitbreiding van Paramaribo plaatsgevonden op draagkrachtige zandbodem, terwijl wegen werden aangelegd op oost- west lopende schelpritsen (zie ook paragraaf bodemgesteldheid). Bestaande waterlopen tussen de ritsformaties. Deze waterlopen werden uitgediept en verbreed ten behoeve van de waterhuishouding. De verstedelijking binnen het studiegebied is in historisch opzicht relatief kort geleden aangevangen en duurt thans voort (zie Figuur 5). De historie van menselijke activiteit in het gebied gaat echter veel langer terug. Het gebied heeft in het verleden gefungeerd als landbouwgebied. Activiteiten dateren terug tot de 2 e helft van de 18 e eeuw (Adjodha xi ). De deelgebieden Leonsberg, Clevia en Morgenstond zijn voormalige koffie- en cacoaplantages (zie Figuur 4). De basis voor de primaire waterhuishoudkundige structuur, hoofdafvoergrachten, dateren uit voornoemde periode. Dit zijn de oost- west lopende grachten, deze dienden als irrigatie infrastructuur (Blufpand 2006 xii ). De meest opmerkelijke additionele civiel technische voorziening ten behoeve van de waterbeheersing uit die tijd, is de dam waarop de Anton Dragtenweg thans staat (Adjodha 1994 xiii ). 6
20 Hoofdstuk 2 Het studiegebied Figuur 3 Niet verkaveld deel van het studiegebied (zwamp) Bron: Eigen bib 2012 Figuur 4 Plantage structuur 7
21 Hoofdstuk 2 Het studiegebied Figuur 5 Historische groei (stedelijk) Paramaribo Bron: Blufpand
22 Hoofdstuk 2 Het studiegebied Figuur 6 Overzicht geheel studiegebied en deelgebieden 9
23 Hoofdstuk 2 Het studiegebied 2.3 Demografische gegevens In Tabel 1 is een overzicht van de bekomen demografische informatie te zien. Uit deze gegevens valt af te leiden dat het studiegebied een geringe bevolkingsdichtheid kent. Dit verschijnsel is te wijten aan het type bebouwing welke voorkomt in het gebied 3. Ondersteunende informatie is te zien in Figuur 7 en Figuur 8 (Blufpand 2006 xiv ). Figuur 7 ondersteund het gegeven uit Tabel 1 aangaande de bevolkingsdichtheid, terwijl Figuur 8 de projectie aangaande bevolkingsgroei ondersteund. Het studiegebied behoort namelijk tot het ressort Blauwgrond. Ook veldobservatie ondersteund het voorgaande, aangezien er activiteit betrekking hebbende op verkaveling is waargenomen (zie ook Figuur 49). Tabel 1 Overzicht demografische gegevens. Deelgebieden Oppervlak (km 2 ) Bevolking rond 2000 Bevolkingsdichtheid rond 2000 (mensen/km 2 ) Geprojecteerde groei Bevolkingsdichtheid rond 2015 (mensen/km 2 ) Leonsberg 1.73km Clevia 2.51km Morgenstond 3.65km Bron: Masterplan ontwatering Groot- Paramaribo 3 Merk op dat het deelgebied Morgenstond noord niet voorkomt in Tabel 1. Er is geen specifieke demografische informatie aangaande dit deelgebied bekomen. 4 Op basis van ingebruikname onbewoonde kavels. 10
24 Hoofdstuk 2 Het studiegebied Figuur 7 Bevolkingsdichtheid van Paramaribo (2005) Bron: Blufpand
25 Hoofdstuk 2 Het studiegebied Figuur 8 Bevolkingsgroei Paramaribo Bron: Blufpand
26 Hoofdstuk 2 Het studiegebied 2.4 Bodemgesteldheid, topografie en grondverbetering Het studiegebied maakt deel uit van de jonge kustvlakte en ligt ten noorden van het woongebied Geyersvlijt. Kleiplaten met lage doorlatendheid nemen in dit gebied een overheersende positie in (Masterplan ontwatering Groot- Paramaribo xv, Figuur 9). Deze worden onderbroken door oost-west lopende ritsen die bovenuit komen en dientengevolge voor geringe variatie in de topografie zorgen binnen het landschap. (Masterplan ontwatering Groot- Paramaribo xvi ). Daar waar het gebied in de oorspronkelijke (natuurlijke) staat verkeerd, vindt inklinking van de kleigronden plaats onder invloed van natuurlijk drainage processen. Tijdens veldbezoek is gebleken dat de bodem ook onder invloed staat van antropogene invloeden, namelijk de aanvoer van grond, dit ten behoeve van het bouwrijp maken en ophogen van terrein (zie Figuur 10). Er is echter geen sprake van integrale ophoging. Dit leidt in de praktijk tot hoogteverschillen tussen individuele kavels of woonblokken (zie Figuur 11). Wat betreft de delen van het gebied welke zijn, of worden bebouwd, geldt ten aanzien van de bodem ook het volgende (Masterplan ontwatering Groot- Paramaribo xvii ): Door de aanvoer zand ten behoeve van ophoging, ontstaan zand op klei profielen die waterstagnatie kennen bij de grensvlakken (zie Figuur 10). Het aangevoerde zand bestaat uit fijne fracties. Dit is niet bevorderend voor drainage. De onderliggende kleilaag wordt gecompacteerd ten gevolge van bouwactiviteiten. Dit is eveneens niet bevorderend voor drainage. Figuur 9 Bodemgesteldheid Paramaribo noord Bron: Playfair 2005 Bron: Playfair 2005 xviii 13
27 Hoofdstuk 2 Het studiegebied Figuur 10 Aangevoerde- en natuurlijke ondergrond Bron: Eigen bib 2012 Figuur 11 Voorbeeld van ophoging van terrein ten behoeve van bebouwing. Bron: Eigen bib
Citation for published version (APA): Oderkerk, A. E. (1999). De preliminaire fase van het rechtsvergelijkend onderzoek Nijmegen: Ars Aequi Libri
UvA-DARE (Digital Academic Repository) De preliminaire fase van het rechtsvergelijkend onderzoek Oderkerk, A.E. Link to publication Citation for published version (APA): Oderkerk, A. E. (1999). De preliminaire
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 30 413 Regels betreffende pensioenen (Pensioenwet) Nr. 5 NOTA VAN VERBETERING Ontvangen 25 januari 2006 In het voorstel van wet (stuk nr. 2) worden
Nadere informatieWaterparagraaf Heistraat Zoom
Waterparagraaf Heistraat Zoom In Zeelst aan de Heistraat is een ontwikkeling gepland. Voor deze ontwikkeling dient een omgevingsvergunning te worden opgesteld waarvan deze waterparagraaf onderdeel uit
Nadere informatieToelichting GGOR Zuidpolder van Delfgauw
Toelichting GGOR Zuidpolder van Delfgauw Inleiding Om het GGOR te kunnen bepalen is de GGOR-systematiek gevolgd (zie figuur 1). Op basis van een analyse met een grondwatermodel zijn de actuele grondwaterstanden
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 33 756 Invoering van een verhuurderheffing over 2014 en volgende jaren alsmede wijziging van enige wetten met betrekking tot de nadere herziening
Nadere informatiePROJECTNUMMER C ONZE REFERENTIE A
ONDERWERP Aangepaste leggerwijziging Tradeportsloot DATUM 14-4-2016 PROJECTNUMMER C01031.000363.0900 ONZE REFERENTIE 078903199 A VAN Joost Veltmaat AAN Waterschap Peel en Maasvallei Inleiding Klaver 6a
Nadere informatieBijlage 26-1: Stedelijke wateropgave Nieuw-Schoonebeek
Bijlage 26-1: Stedelijke wateropgave Nieuw-Schoonebeek Situatie Nieuw-Schoonebeek Nieuw-Schoonebeek ligt in het zuidoosten van de gemeente Emmen, ten oosten van Schoonebeek. Het dorp bestaat overwegend
Nadere informatieWaterhuishouding en riolering Groot Zonnehoeve
Waterhuishouding en riolering Groot Zonnehoeve Inleiding Dit document is opgesteld als vervolg en update van de analyse van de waterhuishouding, opgesteld in januari 2008. Toen is geconstateerd dat de
Nadere informatieBerekening hwa-riool Oranjebuurt te Riel
Berekening hwa-riool Oranjebuurt te Riel Gemeente Goirle projectnr. 219713 revisie 3.0 12 juli 2010 Opdrachtgever Gemeente Goirle Afdeling Realisatie en beheer Postbus 17 5050 AA Goirle datum vrijgave
Nadere informatieHet waterbeleid van de provincie Limburg is beschreven in het Provinciaal Waterplan Limburg, dd. 20 november 2009.
Memo Ter attentie van Project management Den Dekker B.V. Datum 03 januari 2013 Distributie Projectnummer 111850-01 Onderwerp Parkeerterrein Jumbo Heythuysen Geachte heer Bosman, 1 WATERBELEID Het streven
Nadere informatieMEMO. Toelichting op maatregelen Oranjebuurt in de Lier.
MEMO Aan: Koos verbeek Van: J. den Dulk Datum: 23 mei 2007 Onderwerp: Stand van zaken maatregelen ter voorkoming wateroverlast Oranjebuurt, De Lier Bijlagen: Functioneel programma van eisen voor de verbetering
Nadere informatieKenmerk Contactpersoon Plaats en datum Ing. B. Mengers Doetinchem, Tel
ECOPART BV ZEPHIRLAAN 5 7004 GP DOETINCHEM TELEFOON 03 14-36 81 00 FAX 03 14 36 57 43 E-MAIL INFO@ECOPART-BV.NL INTERNET WWW.ECOPART_BV.NL BTW NR. NL 81 01 466 29 B01 HANDELSREGISTER 100 35 993 RABOBANK
Nadere informatiehet noordelijk deel (nabij de woningen) en het zuidelijk deel. Vanwege de invloed naar de omgeving is alleen het noordelijk deel beschouwd.
partner in bouwputadvies en grondwatertechniek 1/5 Project : HT140056 Park Waterrijk Hekelingen Datum : 1 September 2014 Betreft : Nota waterhuishouding Opsteller : M. (Marco) Zieverink, MSc Documentstatus
Nadere informatieCitation for published version (APA): Oderkerk, A. E. (1999). De preliminaire fase van het rechtsvergelijkend onderzoek Nijmegen: Ars Aequi Libri
UvA-DARE (Digital Academic Repository) De preliminaire fase van het rechtsvergelijkend onderzoek Oderkerk, A.E. Link to publication Citation for published version (APA): Oderkerk, A. E. (1999). De preliminaire
Nadere informatieBergingsberekeningen en controle afvoercapaciteit Plangebied Haatland
Bergingsberekeningen en controle afvoercapaciteit Plangebied Haatland Definitief Gemeente Kampen Grontmij Nederland bv Zwolle, 29 november 2005 @ Grontmij 11/99014943, rev. d1 Verantwoording Titel : Bergingsberekeningen
Nadere informatie: SAB Prinses Margrietlaan Best Betreft : Watertoets ontwikkeling Prinses Margrietlaan nabij nr. 24
Logo MEMO Aan : Henrike Francken Van : Michiel Krutwagen Kopie : Dossier : BA1914-112-100 Project : SAB Prinses Margrietlaan Best Betreft : Watertoets ontwikkeling Prinses Margrietlaan nabij nr. 24 Ons
Nadere informatieBRIEF. BK Infra & Leisure t.a.v. W. Elias Postbus 240 5480 AE Schijndel. Onderwerp: Projectnr: Kenmerk: Datum:
BRIEF BK Infra & Leisure t.a.v. W. Elias Postbus 240 5480 AE Schijndel Onderwerp: Projectnr: Kenmerk: Datum: Rioleringsplan De Ligt II fase 3 en De Ligt III 11JV10100 12-10015-JV 17 februari 2012 Geachte
Nadere informatieWaterparagraaf Melkveebedrijf M.C.M. Sieben, Witte Plakdijk 6 Ospel
Waterparagraaf Melkveebedrijf M.C.M. Sieben, Witte Plakdijk 6 Ospel De heer M.C.M. Sieben is voornemens een nieuwe rundveestal op te richten op het perceel, kadastraal bekend als gemeente Nederweert, sectie
Nadere informatieIn de directe omgeving van de Ir. Molsweg is geen oppervlaktewater aanwezig.
Waterparagraaf Algemeen Huidige situatie De Ir. Molsweg tussen de Pleijweg en de Nieland bestaat uit een enkele rijbaan met twee rijstroken. Via een rotonde sluit de Ir. Molsweg aan op de Nieland. De rijbaan
Nadere informatieWatertoets De Cuyp, Enkhuizen
Watertoets De Cuyp, Enkhuizen Definitief Bouwfonds Ontwikkeling Grontmij Nederland B.V. Alkmaar, 6 april 2009 Verantwoording Titel : Watertoets De Cuyp, Enkhuizen Subtitel : Projectnummer : 275039 Referentienummer
Nadere informatieIn opdracht van Jansen Bouwontwikkeling BV is ons bureau betrokken bij de waterhuishouding van het project Ceres te Bemmel.
NOTITIE NUMMER : P11-0455 : ONDERWERP : advies waterhuishouding : DATUM : 17 december 2012 PLAATS : ELST OPGESTELD DOOR : H.W. Boom 1 Algemeen In opdracht van Jansen Bouwontwikkeling BV is ons bureau betrokken
Nadere informatieBijlagen bij scriptie: Mariene archeologische verwachting voor de laatprehistorische. Noordzeekust
Bijlagen bij scriptie: Mariene archeologische verwachting voor de laatprehistorische periode langs de Nederlandse Noordzeekust Jade Schoon, s0724718 [ii] Inhoud Inhoud... iii Bronvermelding... v Bijlage
Nadere informatieInvloed van menselijke ingrepen en klimaatsverandering op de evolutie van zoet-zoutwaterverdeling in het Vlaamse kustgebied
Invloed van menselijke ingrepen en klimaatsverandering op de evolutie van zoet-zoutwaterverdeling in het Vlaamse kustgebied Luc Lebbe Onderzoeksgroep Grondwatermodellering Vakgebied Geologie en Bodemkunde
Nadere informatieControleberekening riolering (DEFINITIEF)
Titel: Omschrijving: Projectnr: Rapportnr: Datum: Controleberekening riolering (DEFINITIEF) Boschkens-west Goirle 09JV10090 09-10486-JV 08-12-09 RAPPORT Grotestraat 143 5141 JP Waalwijk tel: 0416-560381
Nadere informatieToetsing waterhuishouding
Toetsing waterhuishouding Bedrijventerrein Hattemerbroek - deelgebied Hattem Quickscan waterhuishouding - nieuwe stedenbouwkundige opzet Ontwikkelingsmaatschappij Hattemerbroek B.V. december 2009 concept
Nadere informatieMEMO. 1. Aanleiding. Datum: 22-oktober Aan: Joep de Koning (WSK) Van: Martijn Tilma en Mia Süss (B&O-WH)
MEMO Aan: Joep de Koning (WSK) Van: Martijn Tilma en Mia Süss (B&O-WH) Datum: 22-oktober 2015 Onderwerp: Capaciteit duikers Wilhelminapark, Plaspoel- en Schaapweipolder 1. Aanleiding Het Wilhelminapark
Nadere informatieBijlage I: Raamplan Kern Pijnacker
Bijlage I: Raamplan Kern Pijnacker Karakteristiek van het gebied De kern van Pijnacker ligt in twee polders, de Oude Polder van Pijnacker (inclusief Droogmaking) en de Nieuwe of Drooggemaakte Polder (noordelijk
Nadere informatieBijdorp. 15 maart Watersysteem Bijdorp. Geachte mevrouw, heer,
DATUM 15 maart 2016 REGISTRATIENUMMER ONDERWERP Watersysteem Bijdorp Geachte mevrouw, heer, 1. Aanleiding De wijk Bijdorp ondervindt bij zware neerslag wateroverlast. De gemeente Schiedam en Delfland zijn
Nadere informatieNotitie. Watersysteem Planvorming en Realisatie. Wetenschappelijke begeleidingscie gebiedsproces Horstermeerpolder. 14 februari 2013. J.J.
Aan Wetenschappelijke begeleidingscie gebiedsproces Horstermeerpolder Kopie aan Projectteam Waternet Contactpersoon J.J. Hofstra Doorkiesnummer 020 608 36 14 Onderwerp Analyse van het open water in het
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 32 891 Wijziging van de Wet op de rechterlijke indeling, de Wet op de rechterlijke organisatie en diverse andere wetten in verband met de vermindering
Nadere informatieBijlage IV Watertoets. Uitgevoerd door R. Zuidema, 14 juni 2014
Bijlage IV Watertoets Uitgevoerd door R. Zuidema, 14 juni 2014 datum 14-6-2014 dossiercode 20140614-4-9150 Geachte heer / mevrouw R. Zuidema, U heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//.
Nadere informatieOnderzoeksrapportage naar het functioneren van de IT-Duiker Waddenweg te Berkel en Rodenrijs
Notitie Contactpersoon ir. J.M. (Martin) Bloemendal Datum 7 april 2010 Kenmerk N001-4706565BLL-mya-V02-NL Onderzoeksrapportage naar het functioneren van de IT-Duiker Waddenweg te Berkel en Rodenrijs Tauw
Nadere informatieIn deze notitie wordt de bepaling van de waterbergingsopgave toegelicht en wordt aangegeven hoe deze ingevuld kan worden.
Notitie Referentienummer Kenmerk 190509/Ack 277242 Betreft Waterbergingsopgave Hogewegzone Concept d.d. 19 mei 2009 1 Inleiding De Hogewegzone in de gemeente Amersfoort wordt de komende jaren vernieuwd.
Nadere informatieU heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//. Op basis van deze toets volgt u de normale procedure.
datum 31-3-2014 dossiercode 20140331-63-8729 Geachte heer/mevrouw Jeroen Overbeek, U heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//. Op basis van deze toets volgt u de normale
Nadere informatieGemeentelijk Riolerings Plan
Gemeentelijk Riolerings Plan 2018-2022 dorpspraat over aanpak van wateroverlast Laren, maart en april 2018 Programma deel 1: kaders en historie deel 2: wat gebeurt er? deel 3: welke oplossingen? deel 4:
Nadere informatieVan : ing. G. Spruijt Paraaf :
Memo Datum : 29-10-2013 Bestemd voor : BRO Boxtel Van : ing. G. Spruijt Paraaf : Projectnummer : 20120469 Betreft : Bergingsberekening Intratuin Deventer te Deventer Aanleiding Op d.d. 25 maart 2013 is
Nadere informatieBijlage 14-1: Stedelijke wateropgave Kern Emmen
Bijlage 14-1: Stedelijke wateropgave Kern Emmen Situatie Kern Emmen Kern Emmen omvat het centrumgebied van Emmen en de wijken Emmermeer, Hoge Loo en Spoorzijde. Het bestaat overwegend uit dicht bebouwd
Nadere informatieHoofdstuk 1. Wijzigingen in verband met hervorming flexibele arbeid en ontslagrecht [Treedt in werking per ]
Bron: overheid.nl Tekst geldend op: 24-09-2014 Wet van 14 juni 2014 tot wijziging van verschillende wetten in verband met de hervorming van het ontslagrecht, wijziging van de rechtspositie van flexwerkers
Nadere informatieAdministratie Diamant Politie
De resultaten van drie onderzoeksprojecten van het SOMA Dossier Administratie Diamant Politie We hebben de lezers steeds op de hoogte gehouden van de onderzoeks- projecten van het SOMA. We zijn dan ook
Nadere informatieBijlage 1 Watertoets en (standaard) waterparagraaf
Bijlage 1 Watertoets en (standaard) waterparagraaf datum 2-3-2017 dossiercode 20170302-4-14760 Geachte heer / mevrouw R. Zuidema, U heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//.
Nadere informatieAchtergrond rapportage beleidsregel toepassen van drainage in attentiegebieden. Juni 2011
Achtergrond rapportage beleidsregel toepassen van drainage in attentiegebieden Juni 2011 Achtergrond van de lagen benadering De oorsprong van de lagenbenadering moet gezocht worden in de negentiende eeuw,
Nadere informatieVoorontwerp infiltratievoorzieningen en RWA- leidingen
MEMO Aan Van Kopie Dossier Project Betreft : Woningstichting Barneveld : Wolter Tijssen : Wouter Woortman : B4699-03-004 : Watertoets : Voorontwerp waterhuishouding Ons kenmerk : WA-LW20090339 Datum :
Nadere informatieWerkwijze De GGOR-systematiek is gebruikt bij het opstellen van de peilbesluiten. De uitkomsten zijn direct vertaalt naar een peilenvoorstel.
Samenvatting toelichting 10 en Waterweg Gebied Het gebied van de 10 en beslaat een aaneengesloten stedelijk gebied van Vlaardingen en Schiedam en Rotterdam. Aan de zuidzijde wordt het gebied begrensd door
Nadere informatieMemo * *
Memo M emo Ontwerp (groene) buffer Ysselsteynsel oop Memo 2014.24961 *2014.24961* ter attentie van Erik Weijzen kopie aan behandeld door programma E. Raaijmakers Watersysteem doorkiesnummer +31 77 38911
Nadere informatieRioleringsplan. Plan Mölnbekke te Ootmarsum. Projectnummer: 2653. Opdrachtgever: Lintmolenbeek B.V. In opdracht van: Lintmolenbeek B.V.
Rioleringsplan Plan Mölnbekke te Ootmarsum Projectnummer: 2653 Opdrachtgever: Lintmolenbeek B.V. In opdracht van: Lintmolenbeek B.V. Postbus 66 7630 AB Ootmarsum Status Concept Opgesteld door: Dhr. H.
Nadere informatieRioolnotitie Bouw en woonrijpmaken Woningbouwlocatie Brinkersweide te Rhenen
Rioolnotitie Rioolnotitie Kenmerk : RL14IV673 Datum : 10 augustus 2015 Versie : Definitief Auteur : A. van der Stelt Controle : F. Hazen 2 Rioolnotitie Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 3 1. Uitgangspunten...
Nadere informatieNOT a 12 september 2013 Water Bij elke ruimtelijke ontwikkeling is het opstellen van een waterparagraaf verplicht gesteld, mede in relatie
NOT01-0252596-01a 12 september 2013 Water Bij elke ruimtelijke ontwikkeling is het opstellen van een waterparagraaf verplicht gesteld, mede in relatie tot de watertoets. In deze notitie wordt verwoord
Nadere informatieCOMPENSATIEMAATREGELEN UITBREIDING BEDRIJVENTERREIN KOLKSLUIS TE T ZAND
COMPENSATIEMAATREGELEN UITBREIDING BEDRIJVENTERREIN KOLKSLUIS TE T ZAND 1. INLEIDING Aanleiding De gemeente Schagen is voornemens om het bedrijventerrein Kolksluis langs de Koning Willem II-weg in t Zand
Nadere informatieBetreft Uitbreiding bedrijfsterrein Van Ooijen, Parallelweg-west Woerden Afwatering terreinverharding
Bijlage Afwatering terreinverharding D1 Notitie Referentienummer Datum Kenmerk 11 augustus 2014 153681 Betreft Uitbreiding bedrijfsterrein Van Ooijen, Parallelweg-west Woerden Afwatering terreinverharding
Nadere informatieBodemgeschiktheidseisen stedelijk gebied
Bodemgeschiktheidseisen stedelijk gebied uit: Riet Moens / Bouwrijp maken http://team.bk.tudelft.nl/publications/2003/earth.htm Uit: Standaardgidsen (1999) 1.7.3 Uitwerking voor stedelijke functies De
Nadere informatieCollectie Ko Beuzemaker
Collectie Ko Beuzemaker 1940-1943 Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis Cruquiusweg 31 1019 AT Amsterdam Nederland hdl:10622/arch00047 IISG Amsterdam 2015 Inhoudsopgave Collectie Ko Beuzemaker...
Nadere informatieProjectnummer: C01012.100139.0400/LB. Opgesteld door: Tristan Bergsma. Ons kenmerk: 078572453:0.2. Kopieën aan: Cees-Jan de Rooi (gd)
MEMO ARCADIS NEDERLAND BV Beaulieustraat 22 Postbus 264 6800 AG Arnhem Tel 026 3778 911 Fax 026 4457 549 www.arcadis.nl Onderwerp: Beknopte watersysteemanalyse de Knoop, Doetinchem Arnhem, 29 juli 2015
Nadere informatieOmgang met hemelwater binnen de perceelgrens
Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens Ir. Emil Hartman Senior adviseur duurzaam stedelijk waterbeheer Ede, 10 april 2014 Inhoud presentatie Wat en hoe van afkoppelen Wat zegt de wet over hemelwater
Nadere informatieEffectenstudie toename verhard oppervlak op bermsloot A67
Effectenstudie toename verhard oppervlak op bermsloot A67 Veldvast BV februari 2013 Definitief Effectenstudie toename verhard oppervlak op bermsloot A67 dossier : BC1608-100-100 registratienummer : WT-UW20130013
Nadere informatieLandgoed Heijbroeck. Waterparagraaf. Datum : 11 juni Bureau van Nierop, Landgoed Heijbroeck, Waterparagraaf 1
Landgoed Heijbroeck Waterparagraaf Datum : 11 juni 2013 Auteur Opdrachtgever : W.J. Aarts : Fam. van Loon 1 VOORWOORD In opdracht van Fam. van Loon is er door Bureau van Nierop een waterparagraaf conform
Nadere informatieMemo. Plaats en datum Referentienummer Kenmerk Houten, 20 juli 2011 PN
Memo Plaats en datum Referentienummer Kenmerk Houten, 20 juli 2011 PN 307938 Aan Macéka Vastgoed t.a.v. De heer M.M. Boerse Amsterdamsestraatweg 41 Postbus 560 3740 AN Baarn Kopie aan Van Ir. J.W. Bronkhorst
Nadere informatieEffect overstorten op de wateroverlast
Effect overstorten op de wateroverlast Kennisvraag: wat als er geen overstorten waren geweest? Wat is het effect daarvan op de waterstanden en overstromingen? Antwoord: lokaal kunnen overstorten een grote
Nadere informatie"Administratieve herziening Hoogspanningsleiding"
Bestemmingsplan "Administratieve herziening Hoogspanningsleiding" Inhoud. Toelichting Regels Kaart nr. 090207 Procedure. Kennisgeving voorbereiden bestemmingsplan Gepubliceerd d.d. : 10 december 2009 Ontwerpbestemmingsplan
Nadere informatieBijlage 5 Wateradvies Wetterskip
vastgesteld bestemmingsplan West-Terschelling West Aletalaan fase 4 Gemeente Terschelling Projectnummer 250651 Bijlage 5 Wateradvies Wetterskip blad 259 van 381 Ruimtelijke Ordening - Oranjewoud WFN1215886
Nadere informatieRioleringsplan Tivolikerk te Eindhoven
Project : Rioleringsplan Tivolikerk te Eindhoven Projectnummer : NC8110503 Versie : definitief Datum : 15 juli 2008 Aanleiding Het terrein van de Tivolikerk en het naastgelegen Zusterhuis aan de Heezerweg
Nadere informatieCode van goede praktijk voor het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van rioleringssystemen. Deel 2: Afwateringssysteem
Code van goede praktijk voor het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van rioleringssystemen Deel 2: Afwateringssysteem De Code van goede praktijk voor het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van rioleringssystemen
Nadere informatieE richard.wilbrink@mwhglobal.com Van. Advies toekomstige hemelwaterberging en afvoer
Aan Gemeente Maassluis Behandeld door Richard Wilbrink T.a.v. De heer E. Zeeman E richard.wilbrink@mwhglobal.com Van Richard Wilbrink MSc. T 015-7511854 Betreft Voorbereidende onderzoeken winkelcentrum
Nadere informatieMINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP
MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP 10 MAART 1999. - Omzendbrief OW98/4 betreffende aanleg van riolen langs gewestwegen. - Deelname in de kosten door de administratie Wegen en Verkeer (AWV). - Trefwoorden
Nadere informatieWaterhuishouding bouwkavel Merwededijk, sectie F 4137, Gorinchem
Waterhuishouding bouwkavel Merwededijk, sectie F 4137, Gorinchem Status: definitief Datum: 23 februari 2012 INHOUDSOPGAVE 1. Waterhuishouding... 3 1.1 Beleid Waterschap Rivierenland... 3 1.2 Veiligheid...
Nadere informatieBERGBEZINKBASSIN (BBB) WEERSELO
BERGBEZINKBASSIN (BBB) WEERSELO INHOUDSOPGAVE - AANLEIDING - HUIDIGE SITUATIE - GEVOLGEN RIOOLOVERSTORT - OVERSTORTREDUCTIE - BERGING EN BEZINKING OVERTOLLIG RIOOLWATER - WERKING BBB - WERKING (schematisch)
Nadere informatie1 Inleiding 3 1.1 Verantwoording 3 1.2 Opsteller en begeleidingscommissie 4 1.3 Leeswijzer 4
Module C2200 Hydraulisch functioneren van regenwatervoorzieningen Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Verantwoording 3 1.2 Opsteller en begeleidingscommissie 4 1.3 Leeswijzer 4 2 Kader en uitgangspunten 6 2.1 Systematiek
Nadere informatieBesluit tot wijziging van de Algemene regels Keur Waterschap Vallei en Veluwe 2013
esluit tot wijziging van de lgemene regels Keur Waterschap Vallei en Veluwe 2013 definitief Dijkgraaf en heemraden van Waterschap Vallei en Veluwe; gelet op artikel 3.9 van de Keur Waterschap Vallei en
Nadere informatieleeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren
Schijndel leeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren Schijndel leeft met water Door veranderende weersomstandigheden en toekomstige ontwikkelingen in de waterwetgeving, moet iedere gemeente een
Nadere informatieVragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt
Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Waarom aan de slag in de Agniesebuurt? Oude stadswijken zoals de Agniesebuurt, die dichtbebouwd zijn met veel verharding en weinig open water en groen, zijn kwetsbaar
Nadere informatieBeleidsregels voor dempingen
Beleidsregels voor dempingen Doel De notitie Ontheffingenbeleid keur Wetterskip Fryslân geeft inhoud aan de uitwerking van beleid en beleidsregels die toegepast worden bij de beoordeling van ontheffingsaanvragen
Nadere informatietuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015
tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015 Voorstellen multifunctionele landbouw functieverandering landschappelijke inpassing gebiedsontwikkeling
Nadere informatieMODULAIRE GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING RIJK VAN NIJMEGEN. Wijzigingsbesluit
MODULAIRE GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING RIJK VAN NIJMEGEN Wijzigingsbesluit 1 De colleges van burgemeester en wethouders en de raden van de gemeenten Beuningen, Druten, Groesbeek, Heumen, Mook en Middelaar,
Nadere informatieBIJLAGE 5: WATER- EN RIOLERINGSPLAN
BIJLAGE 5: WATER- EN RIOLERINGSPLAN INTERNE NOTITIE voor: Gemeente Cuijk, Waterschap Aa en Maas van: Erik van Grunsven telefoon: afdeling: Ruimtelijk Beheer onderwerp: hemelwater de Valuwe datum: 22-december-2011herzien
Nadere informatieBouwlokalen INFRA. Het riool in Veghel. Veghel in cijfers en beeld (1) Veghel in cijfers en beeld (2) Veghel in cijfers en beeld (3)
Bouwlokalen INFRA Innovatie onder het maaiveld / renovatie van rioolstelsels Het riool in Veghel Jos Bongers Beleidsmedewerker water- en riolering Gemeente Veghel 21 juni 2006 Veghel in cijfers en beeld
Nadere informatieDatum: 14 mei 2009 RJ/KvdN/MMu/BA 85-3-NO Betreft: Watertoets in het kader van project Zwembad de Krommerijn te Utrecht
Notitie Datum: 14 mei 2009 Ref.: RJ/KvdN/MMu/BA 85-3-NO Betreft: Watertoets in het kader van project Zwembad de Krommerijn te Utrecht 1. Algemeen In opdracht van de Gemeente Utrecht wordt in de onderhavige
Nadere informatieProjectnummer: C Opgesteld door: Joost Veltmaat. Ons kenmerk: :0.11. Kopieën aan:
MEMO ARCADIS NEDERLAND BV Mercatorplein 1 Postbus 1018 5200 BA 'shertogenbosch Tel 073 6809 211 Fax 073 6144 606 www.arcadis.nl Onderwerp: 2D berekening water op straat Blarenkamp Ottersum 'shertogenbosch,
Nadere informatieAfkoppel beslisboom Gemeente Venlo
Afkoppel beslisboom Gemeente Venlo Geachte lezer, Inleiding Voor u ligt de zogenaamde afkoppel-beslisboom van de Gemeente Venlo. De afkoppelbeslisboom is een stappenplan, bedoeld als hulpmiddel om te bepalen
Nadere informatieNieuwe afvoerroutes via maaiveld en retentiegebieden voorkomen wateroverlast in Enschede-Noord
Maatregelen 3 Enschede Nieuwe afvoerroutes via maaiveld en retentiegebieden voorkomen wateroverlast in Enschede-Noord Het noorden van Enschede is in de loop van de vorige eeuw veranderd van een sterk landelijk
Nadere informatieWateroverlast Wouw. ICM case study. Marcel Zandee 8 maart 2017
Wateroverlast Wouw ICM case study Marcel Zandee 8 maart 2017 Inhoud van de presentatie Waar ligt Wouw? Aanleiding studie Situatie Opbouw model Resultaten simulaties Conclusies Vragen 2 Waar ligt Wouw?
Nadere informatieDe locatie Het ontwerp van het winkelcentrum en directe omgeving is opgenomen in figuur 1.
Notitie Datum: 17 juni 2015 Betreft: Afkoppelen nieuwbouw Handelstraat, Apeldoorn Kenmerk: BP30, NOT20150617 Bestemd voor: Bun Projectontwikkeling BV Ter attentie van: de heer J. Spriensma Opgesteld door:
Nadere informatie1 Inleiding en projectinformatie
Project: Groenhorst College te Velp Onderwerp: hemelwater infiltratieonderzoek Datum: 9 november 2011 Referentie: 25.515/61341/LH 1 Inleiding en projectinformatie Het Groenhorst College, gelegen aan de
Nadere informatieLandgoed De Hattert. Watertoets conform de uitgangspunten van Waterschap Aa en Maas. Datum : 1 oktober 2010. : Ir. L.J.A.M.
Landgoed De Hattert Watertoets conform de uitgangspunten van Waterschap Aa en Maas Datum : 1 oktober 2010 Auteur Opdrachtgever : Ir. L.J.A.M. van Nierop : P. van Kempen VOORWOORD In opdracht van de heer
Nadere informatieONTWERP-PROJECTPLAN WATERWET ex art. 5.4 Waterwet
ONTWERP-PROJECTPLAN WATERWET ex art. 5.4 Waterwet Datum: 10 februari 2016 Kenmerk: 201600150 Onderwerp: ontwerp-projectplan voor de realisatie van maatregelen ten behoeve van het nieuwe peilgebied Nieuw-Lekkerland
Nadere informatie2012 M. Jonker. Manco-boekje Edgar Rice Burroughs (op hoofdnummers)
2012 M. Jonker Manco-boekje Edgar Rice Burroughs (op hoofdnummers) 1 Groot Geel Uitgeverij Blankwaardt&Schoonhoven (deels met Dalmeijer) I.01.1 Tarzan van de apen I.01.2 Tarzan van de apen 2e I.02.1 De
Nadere informatieFunctionele eisen 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. Bescherm volksgezondheid. Beperk overlast en hinder Voorkom schade.
Doelen Functionele eisen 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. 2. Geen (onaanvaardbare) economische schade of maatschappelijke hinder door wateroverlast. Bescherm volksgezondheid Beperk overlast
Nadere informatieToelichting partiële herziening peilbesluit Oude Polder van Pijnacker - peilgebied OPP XIII
Toelichting partiële herziening peilbesluit Oude Polder van Pijnacker - peilgebied OPP XIII Versie 13 april 2018 M.W. Näring, MSc (Hoogheemraadschap van Delfland) 1 Inleiding Het beheergebied van Delfland
Nadere informatieWaterparagraaf. Perron 073 Den Bosch. ing. J.A. Wemekamp. Definitief. Auteur
Waterparagraaf Perron 073 Den Bosch Auteur ing. J.A. Wemekamp Verificatie ing. L. Dielen Autorisatie ing. L. Dielen Datum 27 februari 2014 Versie 1.0 Status Definitief Heijmans Integrale Projecten B.V.
Nadere informatieHet WC². Riolering in de niet zo verre toekomst. Marije Stronks
Het WC² Riolering in de niet zo verre toekomst Marije Stronks Ergens in Nederland in de niet zo verre toekomst in een Water Controle Centre (WC² ) verschijnt een venster voor één van de dienstdoende tacerators
Nadere informatieThema 3: Klimaat en water
Thema 3: Klimaat en water Opwarming van de steden en de mogelijkheden van gras Karen Huijsmans Sweco Praktijk van waterberging op sportparken Jan Coppens Smits 25 september 2018 ConGRAS 1 inhoud Karen
Nadere informatieLegger Wateren. tekstuele deel
Legger Wateren tekstuele deel januari 2015 Inhoud Bepalingen Legger Wateren 5 1. Algemene bepalingen 5 Artikel 1. Begripsomschrijvingen 5 2. Onderhoudsplichtigen 6 Artikel 2.1. Onderhoudsplichtigen van
Nadere informatieHydraulische toetsing Klaas Engelbrechts polder t.b.v. nieuw gemaal.
MEMO Aan: Van: Kwaliteitsborging: Onderwerp: Koos van der Zanden (PMB) Jeroen Leyzer (WH) Anne Joepen Datum: 27-11-2014 Status: Adviesnummer WH: Hydraulische toetsing Klaas Engelbrechts polder t.b.v. nieuw
Nadere informatieRiolerings- en wegeniswerken Gontrode Heirweg/ Vijverwegel/ Varingstraat
Info-avond 24/04/2014 Riolerings- en wegeniswerken Gontrode Heirweg/ Vijverwegel/ Varingstraat Afkoppelingswerken op perceelsniveau 1 Toelichting afkoppelen Wettelijk kader Waarom scheiden? Wat is afkoppelen?
Nadere informatieVerbindingsriolering Langestraat, Winkelveldbaan Katrin Duerinckx - bekkenverantwoordelijke Joan Deckers - Projectleider
Verbindingsriolering Langestraat, Winkelveldbaan 21.093 Katrin Duerinckx - bekkenverantwoordelijke Joan Deckers - Projectleider Infovergadering 19 april 2010 1 Inhoud 1. Waterzuivering in Vlaanderen 2.
Nadere informatieWaterparagraaf. Opdrachtgever. Groenstraat 2, Sprundel. De heer C.J.M. Lazeroms Groenstraat 2 4714 SK Sprundel
Waterparagraaf Groenstraat 2, Sprundel projectnr. 166718 revisie 00 20 oktober 2006 Opdrachtgever De heer C.J.M. Lazeroms Groenstraat 2 4714 SK Sprundel datum vrijgave beschrijving revisie 00 goedkeuring
Nadere informatieWatertoets. OS&O terrein e.o. te Huisduinen. Definitief. Grontmij Nederland B.V. Alkmaar, 30 maart , revisie V05
Watertoets OS&O terrein e.o. te Huisduinen Definitief Grontmij Nederland B.V. Alkmaar, 30 maart 2010 Inhoudsopgave 1 1.1 Inleiding... 4 Aanleiding... 4 1.2 Leeswijzer... 4 2 Huidige situatie... 5 2.1
Nadere informatieLandschaftspark Duisburg-Nord
Voorbeeldprojecten Landschaftspark Duisburg-Nord Landschaftspark Duisburg-Nord The water cisterns are now used as wetlands LATZ+PARTNER Data Locatie: Emscherstrasse 71, Duisburg, Duitsland Contact: www.latzundpartner.de
Nadere informatie01.I. algemene 01.II. verkeersindividuele 01.III. collectieve 01.IV. afhankelijkheid 01.V. arbeidsongevallen wet v.
0 1 O N G E V A L L E N I. algemene II. verkeersindividuele III. collectieve individuele 1. algemene 2. forfaitaire 3. gemeen (2) + (3) 4. individuele recht collectieve 01.I. algemene 01.II. verkeersindividuele
Nadere informatieBijlage 1. Lijst met afkortingen en begrippen
Bijlage 1. Lijst met afkortingen en begrippen VERKLARENDE WOORDENLIJST Afkortingen AMvB... Algemene Maatregel van Bestuur BARIM... Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer BBB... Bergbezinkbassin
Nadere informatie