ALGEMENE ONDERWYS EN OPLEIDING SOSIALE WETENSKAPPE DRAFT

Transcriptie

1 ALGEMENE ONDERWYS EN OPLEIDING SOSIALE WETENSKAPPE DRAFT GEOGRAFIE VRAESTEL 1 FINALE EKSAMEN GRAAD 6 PUNTE: 40 TYDSDUUR: 1 UUR

2 NAAM EN VAN: NAAM VAN SKOOL: INSTRUKSIES Beantwoord al die vrae Skryf netjies en leesbaar VRAAG 1 Kies die korrekte woord uit die onderstaande lys woorde. Voltooi die sinne deur die regte woord te gebruik om dit korek te maak. Klimaat; Ontbossing; Weer; Bevolkingsdigtheid ; Trekfaktore; Bevolkingsdigtheid; Stootfaktore 1. beskryf die temperatuur, reënval, wolkbedekking en windtoestande van ʼn spesifieke plek oor ʼn kort tydperk. 2. verwys na die aantal mense in ʼn gebied en of hulle gelyk of ongelyk versprei is. 3. is die ontbossing van plantasies, sodat die bome nie weer sal groei nie en die woud gebiede vir ander doeleindes soos boerdery, mynbou aktiwiteite en die oprigting van dorpe en stede gebruik word. 4. is die redes wat mense tot ʼn gebied lok om daarheen te trek en te gaan bly. 5. Die gemiddelde weerstoestande oor ʼn lang tydperk van ʼn plek, staan bekend as (5) SOSIALE WETENSKAPPE GRAAD 6 2

3 VRAAG 2 In die onderstaande table skryf die naam van die plant of dier neer in die korrekte ruimte en meld een (1) manier waarin die plant of dier vir die klimaat in die area aangepas of geskik is. Naaldbome ; Takbok; Pappegaai ; Drommedaris kameel; Slingerplante; en Kaktus Tipe area Plant/ Dier Hoe is dit aangepas vir die klimaatstreek van die area? Warm woestyn Reënwoud Naaldwoude (6) VRAAG 3 Bestudeer die onderstaande grafiek en beantwoord die vrae wat volg. Gemiddelde temperatuur en reënval vir: Durban Gemiddelde temperatuur en reënval vir: Moskou Reёval (mm) Temperatuur ( C) Reёnval (mm) Temperatuur ( C) 3.1 In watter klimaatstreek van die wêreld word elkeen van die volgende stede gevind? Durban Moskou (2) SOSIALE WETENSKAPPE GRAAD 6 3

4 3.2 Som die klimaatstoestande van die twee stede op deur van die inligting wat in die grafieke voorsien word, gebruik te maak. Die laagste temperatuur in Durban is aangeteken gedurende die maand van.wat ʼn gemiddeld van C is en vergelyk word met die gemiddelde laagste temperatuur van Rusland wat ongeveer 0 C is. Die hoogste gemiddelde temperatuur wat in Rusland aangeteken is, is C gedurende die maand van en die hoogste gemiddelde reënval in Durban is (5) VRAAG 4 Bestudeer die onderstaande bevolkingsgrafiek en beantwoord die vrae wat volg. (7) GEMIDDELDE BEVOLKIINGSDIGTHEID PER VIERKANTE KILOMETER BEVOLKINGDIGTHEID OOSTELIK KAAP LIMPOPO KWAZULU-NATAL PROVINSIES 4.1 Dui aan of die onderstaande stellings WAAR of ONWAAR is: Die bevolkingsgrafiek toon die gemiddelde aantal mense wat in een vierkante kilometer van ʼn area woon. (1) 4.2 Volgens die bron het KwaZulu-Natal die minste bevolkingsdigtheid per vierkante meter. (1) SOSIALE WETENSKAPPE GRAAD 6 4

5 4.3 Gee die bevolkingsdigtheid van die volgende provinsies. (1) Oos Kaap (1) Kwa Zulu Natal (1) (7) VRAAG 5 Bestudeer die onderstaande scenario oor die menings van mense waarom hulle wil verskuif (trek) van LANDELIKE gebiede na STEDELIKE gebiede. Ons is moeg om arm boere te wees. Een jaar reёn dit te veel en die volgende jaar is daar geen reёn nie Ons wil elektrisiteit en ʼn toilet in ons huis hê...en skoon water Ek is oppad na ʼn Hoёrskool in the dorp Daar is geen werk by my dorp nie. Ek gaan by my suster in die dorp woon en daar vir werk soek Ek moet naby ʼn hospitaal woon. Ek hoor daar is werk op die myne. Ek kan geld verdien en dit na my familie by die huis stuur. 5.1 Noem TWEE probleme van mense wat in landelik woon, ervaar. (2) 5.2 Noem TWEE soorte dienste wat mense graag in stedelike gebiede wil vind. (2) _ SOSIALE WETENSKAPPE GRAAD 6 5

6 5.3 Identifiseer TWEE soorte werke wat mense hoop om in stedelike gebiede te vind. (2) 5.4 Bespreek in TWEE sinne die probleme wat mense ervaar wanneer hulle van die landelike gebiede in die stedlike gebiede aankom. (2) (10) VRAAG 6 Bestudeer die inligting in die onderstaande tabel. Bevolkingsgrootte Stedelike bevolking Landelike (Biljoen) (%) (%) % % 60% % % % 40% bevolking 6.1 Wat was die grootte van die wêreld se bevolking in 2010? (1) 6.2 Watter persentasie van mense het in landelike gebiede in 2010 gebly? (2) 6.3 Bereken hoeveel mense in stedelike gebiede in 2010 gewoon het. (2) (5) SOSIALE WETENSKAPPE GRAAD 6 6

7 VRAAG 7 ʼn GEVALLESTUDIE VAN ʼn STAD: RIO DE JANEIRO Rio de Janeiro (ook bekend as Rio) is ʼn groot stad in Brasilië. Die stad is bekend vir sy lang strande en pragtige inhamme. Dit is een van die stede waar die FIFA Wêrelbeker in 2014 gespeel is. Die Estadio Jornalista Mario Filho, of beter bekend as die Maracana Stadion wat in die stad aangetref word, is die tweede mees belangrikste toeriste aantreklikheid in Rio. Hierdie stadion is uitgesonder toe daar sewe meer wedstryde as in enige ander plek gespeel is. Onder andere is die finale wedstryd op 13 Julie 2014 hier aangebied. Sugar Loaf Mountain as ʼn landmerk vir elkeen in Rio (Aangepas uit: Internet) Meer as 500 jaar gelede was die enigste mense wat rondom Rio gewoon het, klein groepe Brasiliaanse Indiane. Hulle het in die tropiese woude gebly. Die ontdekkingreisigers het oor die Atlantiese Oseaan vanaf Europa gevaar. Die baaie rondom Rio het natuurlike hawens vir hulle skepe gebied. Die Europeërs wou die hout vanuit die woude bekom. Hulle het begin om met die Indiane handel te dryf. Omtrent 300 jaar gelede is goud en diamante in die binneland van Rio ontdek. Al hoe meer setlaars het na die omgewing gekom en die hawe van Rio het ʼn baie besiger sentrum van handel geword. Vervolgens wou mense in die wêreld begin koffie drink. Koffie groei goed in die warm, nat klimaat van Brasilië. Meer mense het na die omgewing gegaan om koffieplante aan die groei te kry en koffie te vervaardig. Suiker was nog ʼn produk wat mense vanuit Europa wou gehad het. Die klimaat en die bergagtige skuinstes naby Rio was geskik om suikerriet te verbou. Duisende slawe is vanuit Afrika gebring om in die suikerrrietlande te werk. Vandag is Rio nog ʼn baie besige handelssentrum. Dit het ook meer toeriste as enige ander stad in die Suidelike halfrond. Mense geniet die strande, natuurlike skoonheid, sport, musiek en feeste. 7.1 Gee EEN rede waarom Rio de Janeiro n goeie natuurlike ligging vir n vestiging is. (1) _ SOSIALE WETENSKAPPE GRAAD 6 7

8 7.2 Wat is die belangrikste menslike aktiwiteit in Rio de Janeiro? (1) 7.3 Gebruik die vloeidiagram en inligting wat in die leesstuk gegee is om elke bron in ʼn blokkie te skryf in die volgorde waarin mense die hulpbron benodig het, deur die loop van tyd. Suiker; Toerisme; Timmerhout of Hout; Koffie; Goud en Diamante; 2014 Sokker en Slawerny 1. Timmerhout Suiker (3) (5) GROOTTOTAAL 40 SOSIALE WETENSKAPPE GRAAD 6 8