Paddenstoelennieuwsbrief Nummer november 2013

Transcriptie

1 Paddenstoelennieuwsbrief Nummer november 2013 waarn Voorwoord Beste paddenstoelenvrienden, Afgelopen week was ik op werkweek van de NMV in Schoorl. Ondanks het late tijdstip waren er toch nog veel paddenstoelen te vinden, vooral in de schrale graslanden. Ik verwacht dat dit nog wel even zo blijft met deze regen en hoge temperaturen. Totdat de vorst invalt, want dat is het snel gedaan met de pret. Naar buiten dus nog even. Veel leesplezier. Melchior van Tweel (redactie) \ Cortinarius subg. Telamonia in Vlaanderen Sterbeeckia 32 Bijlage Begin oktober is Cortinarius subg. Telamonia in Vlaanderen van de Vlaamse Cortinariuswerkgroep uitgekomen. Het boek is gratis voor leden van de KVMV en zal op de Nieuwjaarsbijeenkomst 2014 worden uitgereikt aan de Nederlandse KVMV-leden. Het boek zal dan waarschijnlijk ook voor niet-leden van de KVMV te koop zijn. Prijs e.d. worden door het bestuur van de KVMV vastgesteld; zodra hierover meer bekend is volgt nader bericht. Nederlandse KVMV-leden, die het boek eerder in hun bezit willen hebben, moeten dit laten weten door een te sturen naar Jac Gelderblom (jgelderblomatcasemadotnl). Zij krijgen het boek dan toegestuurd. Lees meer op onder Actueel

2 Paddenstoelen in het Natuurbeheer: een unieke publicatie over hoe veel meer met paddenstoelen in natuurbeheer rekening gehouden kan worden Teken vóór 1 december in op dit rijk geïllustreerde werk! In 2013 is een project uitgevoerd vanuit Alterra (deel van Wageningen UR) en de Paddenstoelenstichting in het kader van OBN (het Kennisnetwerk Ontwikkeling + Beheer Natuurkwaliteit) over de rol van paddenstoelen in het natuurbeheer. Het eindrapport is geredigeerd door Wim Ozinga, Eef Arnolds, Peter-Jan Keizer en Thom Kuyper. Aan het rapport hebben ook diverse andere mycologen een bijdrage geleverd. Aanleiding voor dit rapport is dat beheerders onvoldoende concrete handvatten hebben voor paddenstoelengericht natuurbeheer. Bestaande informatie is versnipperd en daardoor lastig toegankelijk. Dit rapport heeft tot doel deze informatie bijeen te brengen zodat herstel en behoud van de paddenstoelen-diversiteit in Nederland door gericht natuurbeheer mogelijk wordt. In het rapport worden talrijke biotopen beschreven die voor paddenstoelen waardevol zijn. Per biotoop worden kwaliteitsindicatoren aangegeven. Essentiële informatie voor beheerders over wat de mogelijkheden zijn om via het beheer meer in te spelen op behoud en herstel van diversiteit aan paddenstoelen wordt uitgebreid beschreven. Tot slot worden in het rapport kennishiaten aangegeven en aanbevelingen voor vervolgonderzoek gedaan, waarbij ook natuurbeheerders en leden van de Nederlandse Mycologische Vereniging een belangrijke rol kunnen spelen. Met dit rapport zullen natuurbeheerders zich meer kunnen richten op het beheer van de paddenstoelenflora. Mycologen zullen met dit rapport in de hand beter overleg kunnen voeren met natuurbeheerders over de bescherming of verbetering van biotopen voor paddenstoelen. Het rapport bestaat uit twee delen. Het eerste deel bevat algemene informatie over paddenstoelen en hun ecologische rol. Ook wordt aangegeven welke kennislacunes er zijn voor het natuurbeheer. Het tweede deel bevat 15 hoofdstukken met mycologische informatie per natuurtype of beheertype. Het geheel is rijk geïllustreerd met kleurenfoto s.

3 Gezien de grote hoeveelheid informatie die beschikbaar was en het grote aantal soorten paddenstoelen in Nederland is dit een lijvig rapport van 400 pagina s geworden. Daarom zal het in twee banden worden uitgegeven. De beide delen gaan zeer binnenkort naar de drukker. Naar verwachting zal het rapport beschikbaar zijn op de Nieuwjaarsbijeenkomst. De prijs van deze publicatie zal ruwweg 40 bedragen. Het bestuur van de NMV heeft gemeend dat het belang van dit naslagwerk voor leden van de NMV en voor natuurbeheerders zo groot is, dat ze subsidie geeft op de aanschaf. Bij voorintekening zal dit rapport voor leden van de NMV daarom slechts 30 bedragen. Hier komen nog verzendkosten bij (ca. 7) als het boek niet afgehaald wordt op de Nieuwjaarsbijeenkomst. Het rapport zal maar in zeer beperkte mate beschikbaar zijn voor personen die niet voorintekenen, en de prijs zal dan 40 bedragen (excl. verzendkosten). Indien u belangstelling hebt voor aanschaf van deze uitgave voor 30 wordt u verzocht dit kenbaar te maken vóór 1 december 2013 bij Thom Kuyper, thom.kuyper@wur.nl. Tekst: Thom Kuyper Enorme Plooivoetstuifzwam Vorige week zaterdag, 2 november, deed ik een bijzondere vondst. Ik trof een Plooivoetstuifzwam (Calvatia excipuliformis) aan van enorme grootte. Tot nu toe ben ik ze alleen ca cm. hoog tegengekomen. Deze was ca. 25 cm hoog. Ik heb deze gezien in het buitengebied van Jubbega. De Plooivoetstuifzwam stond langs een pad dat vanaf Luxemburg naar een bosje van Staatsbosbeheer leidt. Aan de ene kant van het pad is een weiland waar regelmatig kalveren staan, aan de andere kant is een stuk land waar dit jaar maïs op werd geteeld. Tekst en foto: Marjolein Louwerse Bloedrood meniezwammetje op landgoed Elswout Op Landgoed Elswout is het Bloedrood meniezwammetje (Nectria coccinea) gevonden. Deze kleine paddenstoel heeft kogel- tot peervormige vruchtlichamen met een papil van 0,2-0,3 mm. De peritheciën zijn glad en scharlakenrood. Het Bloedrood meniezwammetje komt voor individueel voor op kaal hout, of breekt in groepen door de schors van loofbomen (o.a. Beuk, Populier, Iep en Esdoorn). Bloedrood meniezwammetje veroorzaakt in samenhang met aantasting door de schildluis Cryptococcus fagi de ziekte Beech scale. Tekst en foto: Theo Westra

4 Opening Wasplatenreservaat Rotstergaaster Wallen In de vorige nieuwsbrief is er al kort aandacht besteed aan de opening van het Wasplatenreservaat Rotstergaaster Wallen. In deze nieuwsbrief wordt daar wat uitgebreider op ingegaan. Op 30 oktober 2013 heeft om uur in het kerkje van Rotstergaast de officiële opening plaatsgevonden van het Wasplatenreservaat De Rotstergaaster Wallen bij Heerenveen. Voor het eerst in Nederland wordt bij een schraal grasland gekozen voor een beheer waarbij een optimale ontwikkeling van wasplaten vooropstaat. De instelling van dit zogenaamde Wasplatenreservaat is een initiatief van Staatsbosbeheer en de Nederlandse Mycologische Vereniging. Wasplaten zijn paddenstoelen met meest felle kleuren, zoals rood, geel en groen. Door hun sprekende kleuren en hun veeleisendheid wat betreft het milieu worden ze wel de orchideeën onder de paddenstoelen genoemd. Veel soorten zijn gebonden aan schrale kamgrasweiden met een ononderbroken grasland beheer. Door gewijzigd agrarisch beheer zijn dit soort graslanden zeer zeldzaam geworden en daarmee ook de kenmerkende paddenstoelen die hier thuis horen. Dankzij een eigenzinnige houding van sommige boeren zijn in ons land hier en daar nog enkele van dit soort graslanden gespaard gebleven. Een van de mooiste voorbeelden daarvan ligt langs het riviertje de Tjonger. Enkele jaren geleden ontdekten twee Friese paddenstoelenliefhebbers hier de grote rijkdom aan wasplaten. Foto s: Rob Chrispijn. Lees meer op: onder actueel en op Tijdens Vroege Vogels van 3 november is een reportage over het wasplatenreservaat uitgezonden. Voor meer informatie en naluisteren:

5 Paddenstoelen plukken, mag dat? Recent (12 oktober 2013) was het ineens in het nieuws: Staatsbosbeheer gaat het plukken van kleine hoeveelheden paddenstoelen voor eigen gebruik toestaan. Wat betekent dit voor de paddenstoelen en wat betekent dit voor de natuurbescherming in het algemeen? Het is een feit dat het plukken van wilde paddenstoelen al enkele jaren in de belangstelling staat. Er zijn zelfs bedrijfjes die hierop inspelen en excursies en workshops geven met het doel paddenstoelen te verzamelen en te bereiden. "Paddenstoelen Hunting" wordt dit genoemd (in het buitenland spreekt men van "stille jacht"). Dit oogsten op beperkte schaal wordt al enkele jaren gedoogd door terreinbeheerders, zoals Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten. Dat kan, omdat paddenstoelen plukken kan worden vergeleken met bramen of bessen plukken: de schimmel blijft achter, zoals ook de braamstruik blijft staan. In ons land zijn paddenstoelen niet bij wet beschermd. Maar de wet regelt wel dat onze natuurgebieden moeten worden beschermd. Beheerders maken daarom regels die het plukken, verstoren of beschadigen van planten en dieren verbieden. Dit is in het belang van het gehele ecosysteem van zo'n gebied, want immers: alle organismen leven in een nauwe relatie met elkaar samen, bieden elkaar ontwikkelingsmogelijkheden en maken zo het gebied tot wat het is: een plek waar de natuur nog haar gang mag gaan en soorten overlevingskansen hebben, waar ze elders al zijn uitgeroeid of in de verdrukking zijn gekomen. Vanuit dit oogpunt zijn natuurgebieden dus reservaten. Het is belangrijk dat deze reservaten zo min mogelijk worden verstoord. Wie bessen of paddenstoelen plukt, moet zich hiervan bewust zijn. Het is dan niet vanzelfsprekend om van de paden af te gaan! De Nederlandse Mycologische Vereniging onderschrijft het algemene belang van de bescherming van ecosystemen, zoals hierboven kort is verwoord. Het plukken van paddenstoelen met als doel deze op te eten staat daarom niet in haar doelstellingen. Er wordt gevreesd dat het zoeken naar eetbare paddenstoelen door veel mensen de druk op het ecosysteem vergroot. Niet alleen door verstoring van de rust, maar ook door bijvoorbeeld bodemverstoring, omdat veel meer mensen voor het vinden van hun maaltje waarschijnlijk toch van de paden zullen gaan en daarmee soms kwetsbare bodems flink kunnen beschadigen. Daarbij zal dan ook de schimmelgroei in die bodem worden verstoord. Lees meer op onder paddenstoelen PLUKKEN (links)

6 Morielje laat bacterie aan schimmeldraad knagen, maar eet hem in arme tijden op Morieljes blijken in symbiose met bodembacteriën te leven. Dit is recent gepubliceerd in Proceedings of the Royal Society B. De onderzoekers bekeken de ondergrondse schimmeldraden van Morieljes en een bodembacterie (Pseudomonas) in een petrieschaaltje. De bacteriën hechtten zich snel aan de draden. Ze leefden van voedingsstoffen die de schimmeldraden uitscheidden. Zodra de omstandigheden echter moeilijker werden leek de schimmel de bacteriën op te eten. Het nut lijkt echter beperkt te zijn. Zowel de schimmel als de bacterie groeiden er niet sneller door. Bron: NRC Handelsblad 31 oktober 2013 Wetenschap pagina 19. Lees meer op bd1c4ae Spumatoria longicollis gevonden op mest in Oost-Voorne Spumatoria longicollis is een bijzondere soort, die recent gevonden is op paardenmest in het duingebied van Oostvoorne. De soort was na 1901 niet meer gevonden. In 1962 werd door mycologen (Müller & Arx) sterk getwijfeld over het bestaan van de soort vanwege het ontbreken van materiaal in het herbarium van Kew (Londen) en New York. Hier werden alleen tekeningen aangetroffen. In 2000 werd deze soort echter opnieuw gevonden in Beieren (Fichtel gebergte) en in 2004 in Chemnitz. De vondst in Beieren werd geconfirmeerd door de bevestigd door ascomycetenspecialist Prof. Nils Lundqvist die in zijn bevindingen aangaf dat dit een "sensatie" was. Nu 12 jaren later dus ook gevonden in Nederland en bevestigd op het Asco-France forum door de vinder van de soort in Duitsland. S. longicollis wordt niet snel herkend als een ascomyceet vanwege zijn bijzondere lange zwartbruine hals die over het algemeen hecht aan de zijkant van vrij harde grassteeltjes waardoor de sporen bevattende bolvormige vruchtlichamen verscholen blijven en het geheel opgaat in de omgeving. De hals is bedekt met bruine aanliggende 2-3 um dikke haren. De mond bestaat uit doorzichtige gesepteerde hyphen. Tekst en foto: Joop van der Lee Labyrint over schimmels Het televisieprogramma Labyrint van de VPRO en de NTR gaat deze week over schimmels. Van de miljoenen soorten schimmels op aarde zijn er naar schatting schadelijk voor de mensen. In het programma komen onder andere schimmelinfecties bij de mens en bij de banaan aan de orde. Labyrint wordt vanavond (zondag 10 november) al uitgezonden om 19:35 op Nederland 2 en wordt herhaald op vrijdag 15 november om 12:00 op Nederland 2. Lees voor meer informatie op:

7 Nederlandse Gesluierde Dame in de Horsten Tussen hagel, regen en onweersbuien door heb ik de vondst van mijn leven gedaan: de Nederlandse Gesluierde dame (Phallus impudicus var.togatus), een stinkzwam met een 'rokje' aan. Nooit verwacht en gedacht dat ik deze ooit zou vinden in Nederland, want hij is uiterst zeldzaam. Ik heb deze soort gevonden in de Horsten op een strikt geheime locatie in de buurt van de Papelaan. Elke mycoloog wil deze soort wel vinden. Mijn dag, wat zeg ik, mijn jaar kan niet meer stuk!! Een gedeelte van het Douglassparrenbos bij de vindplaats in de Horsten te Wassenaar is een aantal jaren geleden gekapt. In het jaar daarna verschenen al Dennenvlamhoeden en niet zo'n klein beetje ook. De bodem was oranjebruin door het enorme aantal. Thans loop ik er geregeld doorheen omdat er altijd wel bijzondere paddenstoelen staan zoals Grote stinkzwam, Kleine stinkzwam, Kopergroenzwam, Zwartgroene melkzwam en Kostgangersboleet. Momenteel staan er wat lage kleine boompjes (Berk), wat struikjes en Braam. Op zondag 3 november 2013 liep ik er weer eens door dit bos en zag de Stinkzwam staan. In eerste instantie bestede ik er geen aandacht aan, aangezien die hier altijd wel staan. Pas later werd mijn blijk getrokken naar de rafelige rand onder de hoed. Als door de bliksem getroffen keerde ik mij direct naar deze stinkerd. Ik wist genoeg! Ik had hem gevonden: de dame met het korte rokje! Ik wist van de vondst op Texel en veronderstelde dat dat de echte Gesluierde dame (Phallus duplicatus) was. Later hoorde ik ook van mijn paddenstoelvrienden dat die ook een Nederlandse gevonden hadden in Epe, maar waarschijnlijk niet hadden ingevoerd op waarneming.nl. Op waarneming.nl bleek deze Nederlandse Dame nog niet is te voeren. Via latere berichten van Menno en Aldert vernam ik dat hij wel op de nieuwe standaardlijst van de NMV voorkomt, maar nog niet is verwerkt. Ik moet dus nog even afwachten wanneer mijn vondst en melding afgemaakt kan worden. Tekst en foto s: Theo Westra

8 Teylers Museum Het was al eerder aangekondigd, maar nu is het dan echt gebeurd: Teylers Museum heeft een aantal oude paddenstoelenboeken online gezet! Hieronder zijn werken van Holmskjold, Fries en Schaeffer, maar ook alle 17 bundels met enkele honderden aquarellen van NMV-oprichter Johannes Ruys. Deze aquarellen zijn origineel en nooit gepubliceerd. Zij zijn bovendien slechts zelden getoond aan het publiek. Lees meer op: Paddenstoel van de Maand: Prachtwasplaat De maanden oktober, november en soms zelfs nog december zijn de maanden waarin - bij geschikte weersomstandigheden - met succes naar graslandpaddenstoelen gezocht kan worden. Van het grote oppervlak grasland dat Nederland rijk is, is door de intensivering van de landbouw de laatste honderd jaar nog maar een paar procent overgebleven waar de omstandigheden nog geschikt zijn voor deze vaak zeer kleurrijke groep van paddenstoelen. Mocht je de hier afgebeelde paddenstoel van de maand, de Prachtwasplaat (Hygrocybe aurantiosplendens) tegenkomen, dan weet je zeker dat je in een heel bijzonder grasland bent beland. Nederland kent nog maar een paar vindplaatsen van deze prachtige soort. Tekst en foto: Henk Huijser. Lees meer op: Meer bijzondere waarnemingen In deze paddestoelennieuwsbrief staan met enige regelmaat bijzondere waarnemingen. Op de website van de NMV staan echter ook vaak veel bijzondere waarnemingen. Op dit moment staan er bijvoorbeeld meldingen van Houtraketje (Bombardia bombarda), Fijnschubbige satijnzwam (Entoloma jubatum), Varenknotsje (Typhula quisquiliaris), Dwergwortelzwam (Xerula kuehneri) en Porfiersatijnzwam (Entoloma porphyrophaeum). Lees voor meer informatie over bijzondere waarnemingen op:

9 Agenda Ter herinnering staat hieronder staat de agenda voor de komende periode. Meer informatie over de meeste excursies is te vinden op Let op: De meeste uitingen zijn er in de eerste plaats voor de werkgroepsleden of de NMV-leden zelf. Ben je nog geen lid? Neem contact op en ga dan gerust een keer mee om te zien hoe leuk het allemaal is. En daarna wil je vast wel lid worden. Kijk in het colofon onderaan hoe je lid kunt worden van de NMV. NMV = Nederlandse Mycologische Vereniging - KAMK = de Koninlijke Antwerpse Mycologisch Kring WMOIJ = Werkgroep Mycologisch Onderzoek IJsselmeerpolders - ZPW = Zeeuwse Paddenstoelenwerkgroep. PWD/MWG = Paddenstoelen Werkgroep Drenthe en de Mycologische Werkgroep Groningen - DU = NMV District Utrecht PadWG Zwolle = Paddenstoelenwerkgroep IVN en KNNV Zwolle - ZOV = Vrije Paddenstoelenwerkgroep Z.O. Veluwe PSL = Paddenstoelenstudiegroep Limburg - ZPWG = Zeeuwse Paddenstoelenwerkgroep PWNK = Paddestoelenwerkgroep De Noordkop - PWOB = Paddenstoelenwerkgroep Oud Beijerland 11 november 2013: Excursie DU naar Voormalige vliegbasis Soesterberg. 13 november 2013: Excursie WMOIJ naar Larserbos Knarbos. 13 november 2013: Excursie ZOV naar Landgoed Dorth. 13 noevmber 2013: Excursie PWOB naar Numansdorp, Westersche bekade gorzen 15 november 2013: Excursie PadWG Zwolle naar Heerderstrand. 16 november 2013: Excursie NMV naar Oostvoorne. 16 november 2013: Lezing PadWG Zwolle over slijmzwammen. 16 november 2013: Excursie AMK naar Geel Dekshoevevijver (B). 18 november 2013: Excursie PWD/MWG naar Dwingeloo. 19 november 2013: Bijeenkomst PWD te Beilen. 20 november 2013: Excursie WMOIJ naar Waterloopbos Voorsterbos. 22 november 2013: Excursie PadWG Zwolle naar Wythmenerplas november 2013: NMV Cristellaweekend op Texel. 25 november 2013: Excursie PWD/MWG naar Vierhuizen Kerkhoven en dijkentocht. 23 november 2013: Excursie ZPWG naar Smitsschorre of het Axelse Bos. 27 november 2013: Excursie ZOV naar de Posbank. 27 november 2013: Excursie WMOIJ naar Spijkvijver en nader te bepalen terrein. 27 november 2013: Excursie PWOB naar Zuid-Beijerland, Borrekeen 30 november 2013: Excursie PadWG Zwolle naar Tichelgaten.

10 Colofon Dit is de digitale nieuwsbrief van de Nederlandse Mycologische Vereniging. De nieuwsbrief heeft een onregelmatige verschijning, afhankelijk van het seizoen, de aangeleverde stukken en de urgentie van het nieuws. De redactie is in handen van Melchior van Tweel en is te bereiken via het adres: Oude nieuwbrieven zijn te vinden op De nieuwsbrief vormt een aanvulling op de websites en Coolia en richt zich vooral op actuele zaken die de mycologie aangaan. Hoewel de nieuwsbrief zich in eerste instantie richt op mensen die al thuis zijn in de wereld van de mycologie (bijvoorveeld de leden van de NMV en KVMV), staat deze natuurlijk ook open voor alle andere mensen die "iets hebben" met paddenstoelen, zoals paddenstoelwerkgroepen van IVN en KNNV, kinderen, studenten, natuurgidsen en docenten. De berichten zullen een laagdrempelig karakter hebben, maar ook wel met een wetenschappelijk tintje. De Nederlandse Mycologische Vereniging (NMV), opgericht in 1908, heeft als doel de beoefening van de mycologie in ruime zin te bevorderen. In voor- en najaar worden wekelijks excursie georganiseerd, verder worden er werkweken gehouden en in de winter verscheidene landelijke bijeenkomsten. Tevens is de NMV actief in de natuurbescherming waar het paddenstoelen betreft. De contributie voor de NMV bedraagt 25 voor gewone leden ( 30,- indien adres in het buitenland) en 12,50 voor huisgenootleden (krijgen geen Coolia). Lidmaatschap voor het leven bedraagt 425,-, voor huisgenootleden 212,50. Informatie is verkrijgbaar via nmv@mycologen.nl. Nieuwe leden, opzeggingen en adreswijzigingen kunnen worden doorgegeven op nmvleden@mycologen.nl. Lid worden van de NMV kan op klik vervolgens op Info/contact (rechtsboven) en lid worden (links). Voor meer informatie over de NMV wordt verwezen naar de websites: De nieuwsbrief is vóór en dóór mycologen en andere paddenstoelenliefhebbers. Het is voor de redactie niet mogelijk de hele nieuwsbrief zelf te vullen. Daar hebben we jouw hulp bij nodig. Wil je een onderwerp aandragen? Stuur het toe aan de redactie. Welke onderwerpen kunnen aan bod komen? Alles kan in aanmerking komen, mits het een relatie heeft met de mycologie (in brede zin van het woord): nieuwsberichten, nieuwe soorten, oproepen, bijzondere vondsten, rariteiten, mysteriesoorten, nieuwe literatuur, rapporten, nieuws van werkgroepen, excursies, cursussen, vragen voor controles, literatuurvragen, vraag en aanbod, microscopie, websites, tips, veldkenmerken, determinatiesleutels, etc. Er zijn maar twee onderwerpen waar enige terughoudenheid aan de orde is: Plukken en eten van paddenstoelen (inclusief recepten). Over het plukken van paddenstoelen heeft de NMV een genuanceerd standpunt, waarbij met name grootschalige pluk moet worden voorkomen. Verder wordt verwezen naar het plukstandpunt van de NMV. Deze is te vinden op en klik dan op NMV plukstandpunt (links). Voor het determineren van paddenstoelen aan de hand van alleen foto s wordt verwezen naar het forum van Waarneming.nl en Telmee.nl: Op dit forum zijn daarvoor alle mogelijkheden. Alleen determinaties met beschrijving en/of microscopische foto s, waar je echt niet uitkomt, kunnen eventueel in de nieuwsbrief worden geplaatst. In de nieuwsbrief zijn diverse links aangegeven naar websites. Mochten een directe link het niet doen, kopieer dan de volledige link naar je webbrowser. Omdat voor afbeeldingen veelal auteursrechten gelden, is voor alle afbeeldingen in deze nieuwsbrief, die niet al eerder door de eigenaren voor publicatie aan de Nederlandse Mycologische Vereniging ter beschikking werden gesteld, zo goed als mogelijk nagegaan wie de eigenaren zijn, waarna toestemming is verkregen voor het gebruik. Mocht u desondanks materiaal aantreffen, waarvan u meent dat dit niet had mogen worden gebruikt, stelt u ons hiervan dan a.u.b. in kennis, zodat eventuele gebruiksvoorwaarden kunnen worden geregeld of het materiaal kan worden verwijderd. U kunt een sturen naar nieuwsbrief@allesoverpaddenstoelen.nl. Als je andere mycologen of paddenstoelliefhebbers kent die deze nieuwsbrief nog niet krijgen, stuur deze dan gerust door. Als je de nieuwsbrief direct wilt krijgen, geef je adres dan door aan de redactie. Je hebt deze nieuwsbrief gekregen omdat je in de verzendlijst staat. Mocht je geen belangstelling meer hebben, laat dat dan weten aan de redactie.