Sint Anthonis op weg naar klimaatneutrale gemeente in 2035 Eikelbrandstof vervangt gas
|
|
- Johannes de Vries
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Sint Anthonis op weg naar klimaatneutrale gemeente in 2035 Eikelbrandstof vervangt gas
2 INHOUD Inleiding 3 1. Het idee Energieakkoord en opdracht vanuit de begroting Wat is het idee en hoe is het ontstaan? Hoe werken we het idee uit? 4 2. Haalbaarheidsonderzoek 5 3. Van aan de boom naar in de ketel 6 4. Duurzaamheid Huidig gebruik fossiele brandstof (gas) Duurzaamheid eikels Conclusie duurzaamheid 7 5. Installatie gemeentewerf Vervangingsmoment Geplaatste installatie gemeentewerf 8 6. Samenvattende conclusie Conclusie Toekomstige ontwikkeling 9 7. Vraag en antwoord Inleiding Technische vragen 10 Bekijk het filmpje 14
3 INLEIDING Uit ons haalbaarheidsonderzoek blijkt dat het verwarmen van gebouwen met verbranding van eikels van gemeentebomen en snoeiafval technisch heel goed mogelijk is. Daarnaast is dit duurzaam gebleken door het gebruik van deze klimaatneutrale brandstoffen. De wens om in 2035 een klimaatneutrale gemeente te zijn wordt hiermee voor een groot deel gerealiseerd. Tot slot kan het bij veel gebouwen een interessante kostenreductie opleveren. Stefan de Groot, Bart Huckriede, Afdeling Openbare Ruimte Gemeente Sint Anthonis 3 GEMEENTE SINT ANTHONIS OKTOBER 2016
4 1HET IDEE 1.1 Energieakkoord en opdracht vanuit de begroting De Rijksoverheid heeft in 2013 het SER-Energieakkoord vastgesteld. In dit energieakkoord zijn de volgende doelen afgesproken: Een besparing van het energieverbruik met gemiddeld 1,5 % per jaar. 100 PJ (lees 28 miljoen Mwh) besparing op het energieverbruik in % duurzame energie in 2020 en 16 % in Tenminste banen met een nadruk op de eerstkomende jaren. Het realiseren van deze doelen is door de Rijksoverheid o.a. neergelegd bij de gemeenten. De ambitie van onze gemeente is om van Sint Anthonis in 2035 een klimaatneutrale gemeente te maken. De weg daar naartoe verloopt via reductie van broeikasgas (Co 2 ) Reductie van broeikasgas is mogelijk door het gas en elektraverbruik omlaag te brengen. 1.2 Wat is het idee en hoe is het ontstaan? Om invulling aan bovenstaande te geven, is afdeling Openbare Ruimte op zoek gegaan naar de mogelijkheden om het gasverbruik terug te brengen. De gemeentelijke gebouwen hebben een gasverbruik van ± kubieke meter. Het idee om eikels als brandstof te gebruiken is ontstaan door het bekend zijn met de fysiologische zeer hoge energiewaarde van noten en deze te willen benutten. De hoeveelheid eiken (57% van het bomenbestand) en de grote hoeveelheid eikels, die periodiek tot overlast situaties leidt op fietspaden en wegen, zijn hier mede bepalend in geweest. 1.3 Hoe werken we het idee uit? Reductie van broeikasgas kan door alternatieve brandstoffen toe te passen voor de verwarming van gemeentelijke gebouwen. We zijn op zoek gegaan naar mogelijke brandstoffen welke al in onze eigen gemeente aanwezig zijn en die geschikt kunnen zijn om te verbranden en klimaatneutraal zijn. Om dit idee uit te werken hebben we een haalbaarheidsonderzoek gedaan. Uit dit onderzoek bleek dat eikels vanwege de hoge energetische waarde zéér geschikt zouden kunnen zijn. In onze gemeente staan ± Eiken langs Wegen en deze produceren op jaarbasis ± 80 kg eikels per boom waarvan ± 15 kg eenvoudig te oogsten valt, dit is gemiddeld ongeveer Kg eikels. Eikels bevatten vetten, waardoor de energetische waarde hoger is dan van hout. 4 GEMEENTE SINT ANTHONIS OKTOBER 2016
5 HAALBAARHEIDS ONDERZOEK Om te kunnen testen met eikels als brandstof was het zaak om testmateriaal te verzamelen en was een partner nodig met de kennis en mogelijkheden om voor gemeente Sint Anthonis deze brandstof te testen. We hebben ± 2 m 3 eikels op laten zuigen en deze hebben we op locatie uitgespreid opgeslagen t.b.v. droging. De benodigde partner is gevonden in firma IndiEco uit Boxmeer. Zij zijn importeur van diverse verwarmingsinstallaties voor o.a. houtpellets en kloofhout. IndiEco heeft uitvoerig getest met de eikels en heeft in samenspraak met gemeente Sint Anthonis de juiste opzet gevonden om de eikels als brandstof te kunnen gebruiken. Met de opgedane kennis is een technisch rapport opgesteld. De uitkomsten van dit rapport hebben ertoe geleid dat wij een nieuwe installatie op onze gemeentewerf geplaatst hebben, die brandt op eikels. Versleijen Installatietechniek, welke regionaal dealer is van IndiEco, heeft de complete installatiewerkzaamheden uitgevoerd. 5 GEMEENTE SINT ANTHONIS OKTOBER 2016
6 VAN AAN DE BOOM NAAR IN DE KETEL Zoals eerder aangegeven ligt er elk jaar zo n kilo in de bermen die verzameld kunnen worden. Medio oktober/november kunnen eikels verzameld worden. Hiervoor is een bedrijf benaderd, namelijk Teun Nabuurs b.v. uit Vortum-Mullem. Zij hebben voor gemeente Sint Anthonis onderzocht hoe hier het beste vorm aan gegeven kon worden. De eikels worden door hen verzameld, gespoeld en in samenwerking met een ander bedrijf in onze gemeente (namelijk Aben Recycling uit Wanroij) gedroogd. Na droging kunnen ze probleemloos voor langere tijd opgeslagen liggen. Voor dit traject is natuurlijk ook energie nodig. Dit beperkt zich tot energie t.b.v. oogsten en transport (diesel) en de benodigde elektriciteit voor de aandrijving van pompen en loopbanden van de spoelmachine. Het spoelwater betreft gerecycled grondwater en de vrijkomende grond bij het spoelen wordt hergebruikt. Het drogen gebeurt met restwarmte van een biomassa-installatie. Kortom; zo duurzaam mogelijk! 6 GEMEENTE SINT ANTHONIS OKTOBER 2016
7 DUURZAAMHEID 4.1. Huidig gebruik fossiele brandstof (gas) Gas is een fossiele brandstof dat niet eindeloos gewonnen kan worden. Het is ook geen duurzame brandstof. Fossiele brandstoffen zoals aardgas zijn namelijk verantwoordelijk voor de uitstoot van broeikasgassen die buiten de natuurlijke kringloop cyclus vallen. Het veroorzaakt daarmee vervuiling en kan op raken. De gasbronnen zullen naar schatting over ongeveer 60 jaar uitgeput zijn. De nadelen van aardgas in het kader van duurzaamheid op een rijtje: 1. Veroorzaakt fossiele broeikasgassen bij verbranding, dus toename Co Is een fossiele brandstof die over ca. 60 jaar waarschijnlijk op is. 3. Veroorzaakt vervuiling. 4. Wordt door schaarste in de toekomst steeds duurder. 5. Winning en transport kost veel energie Duurzaamheid eikels In tegenstelling tot aardgas zijn eikels geen fossiele brandstof. Eikels groeien zoals bekend aan bomen die op zich al goed zijn voor het klimaat. Bomen zorgen immers voor zuurstof. Ieder jaar medio oktober/november vallen ze van de boom en wordt hier verder niets mee gedaan behalve verwijdering op fietspaden a.g.v. overlast. Dezelfde verwijdering wordt nu gebruikt als energiewinning door het verzamelen. De rookgassen zijn niet schadelijker dan bij verbranding gas. Het broeikasgas dat vrijkomt bij verbranding, komt ook vrij bij het rottingsproces indien de eikels blijven liggen. Dit proces wordt alleen versneld. Het verbranden van eikels heeft hiermee geen extra uitstoot tot gevolg, het is dus klimaatneutrale brandstof, die door de natuur geproduceerd wordt. De voordelen van eikels in het kader van duurzaamheid: 1. Brandstof is klimaatneutraal. 2. Is geen fossiele brandstof, raakt nooit op. 3. Wordt niet duurder. 4. Droging gebeurt met duurzame energie van een biogas centrale 5. Oogsten/reinigen/drogen/transport kost relatief weinig energie. 6. Zijn natuurlijke producten welke voldoende voorhanden zijn Conclusie duurzaamheid Indien alle gemeentelijke gebouwen voorzien zijn van een geschikte kachel waarin eikels verbrand worden, wordt bij de meeste gebouwen geen gas meer verbruikt. Hiermee onttrekken we dus nauwelijks nog fossiele brandstoffen aan de aarde en veroorzaken we minder vervuiling en broeikasgassen. Om onze gebouwen te verwarmen gebruiken we een brandstof dat door de natuur in overvloed wordt aangeleverd en voldoende voorhanden is. 7 GEMEENTE SINT ANTHONIS OKTOBER 2016
8 INSTALLATIE GEMEENTEWERF 5.1. Vervangingsmoment Om gemeentelijke gebouwen te kunnen verwarmen met installaties waarmee eikels verbrand kunnen worden, zullen investeringen gedaan moeten worden. De huidige gasketels moeten worden vervangen door geschikte kachels. Deze kachels zijn in aanschaf duurder dan gasketels. Het moment van vervangen zal bij voorkeur samen vallen met de afschrijving van de bestaande ketel. Dit is het ideale keuzemoment per gebouw, om over te gaan op dergelijke installaties. De extra investering die op dat moment gedaan moet worden is af te zetten tegen de kostenbesparing op termijn. De termijn die we hiervoor aanhouden is 40 jaar. De bestaande CV ketel op de gemeentewerf was aan vervanging toe Geplaatste installatie gemeentewerf Op onze gemeentewerf is een installatie in bedrijf welke brandt op eikels. De installatie gaat ± 18 jaar mee. De terugverdientijd bedraagt ± 16 jaar. Voor andere gebouwen kan dit vanwege de te maken investering anders uitpakken. Een dergelijke installatie is namelijk maatwerk en vergt een afzonderlijke berekening. Door verdere ontwikkeling en subsidies kan de terugverdientijd aanzienlijk korter worden. In de installatie zoals op de werf toegepast is, kunnen overigens ook snippers van snoeiafval en houtpellets als brandstof toegepast worden. Snoeiafval is net als eikels zeer geschikt als brandstof en is in onze gemeente ook in ruime mate aanwezig. De energetische waarde is echter lager waardoor er meer massa van nodig is en heeft daarom niet de voorkeur. Bovendien vertegenwoordigd stam en takhout een restwaarde die verdisconteerd wordt in snoeiopdrachten. Op de rookgasafvoer is een door IndiEco ontwikkelde innovatieve luchtwasser geplaatst welke de ongewenste uitstoot van fijnstof en roet tegen gaat. 8 GEMEENTE SINT ANTHONIS OKTOBER 2016
9 SAMENVATTENDE CONCLUSIE 6.1. Conclusie Het verwarmen van gebouwen met eikels is technisch goed mogelijk. Daarnaast is dit zeer duurzaam, het gebruik van deze in de natuur aanwezige brandstoffen is klimaatneutraal. Hiermee wordt voldaan aan de klimaatdoelstellingen van de overheid. De overige gemeentelijke gebouwen worden zoveel mogelijk van een dergelijke installatie voorzien op het moment dat de installaties aan vervanging toe zijn. Om in 2020 klimaatneutraal te kunnen zijn zullen er ook installaties voor het einde van hun technische levensduur vervangen moeten worden Toekomstige ontwikkeling Voor andere gemeenten is het mogelijk de kennis en mogelijkheden te delen. Particulieren en bedrijven die deze brandstof toe willen passen zijn aangewezen op bedrijven die hierin moeten gaan voorzien. In de toekomst zal het bij voldoende belangstelling mogelijk zijn om voor dergelijke installaties en brandstoffen bedrijfsmatig onderzoek te doen bij andere gemeenten en overheden. Daarmee komt deze brandstof beschikbaar voor iedereen! Kijk voor meer informatie op of mail naar 9 GEMEENTE SINT ANTHONIS OKTOBER 2016
10 VRAAG & ANTWOORD 7.1. Inleiding Ongetwijfeld zullen er na het zien van de presentatie vragen rijzen. Om alvast in antwoorden te voorzien zijn de meest gesteld vragen hieronder uitgewerkt in 2 categorien met de uitgewerkte antwoorden TECHNISCHE VRAGEN VRAAG 1 Wat is de terugverdientijd van een dergelijke installatie? Deze installatie gaat ± 18 jaar mee en de terugverdientijd komt op basis van de huidige status van de ontwikkeling uit op ± 16 jaar. Daarmee is deze installatie in vergelijking met een installatie op gas iets voordeliger. De installatie zoals op de gemeentewerf staat betreft de eerste installatie die op eikels brandt en ook het gehele traject van oogsten tot aan verbranden zit nog in de ontwikkelingsfase. Bij doorontwikkeling zal de terugverdientijd van een dergelijke installatie naar verwachting rond de 14 jaar uitkomen. Dit is nog zonder eventuele subsidies die straks waarschijnlijk beschikbaar gaan komen. Bij subsidie op de aanschaf zal de terugverdientijd (zoals dit bij zonnepanelen het geval is) omlaag gaan. VRAAG 2 Hoeveel kilo eikels heb je nodig voor een stookseizoen? Op dit moment zijn we nog met diverse samenstellingen en droogtepercentages aan het testen maar naar verwachting hebben we voor de gemeentewerf ± kilo eikels nodig per stookseizoen. VRAAG 3 Wat is het energie equivalent tussen eikels en gas? Voor iedere m 3 gas heb je het equivalent van ongeveer 2,17 kilo aan eikels nodig. Met andere woorden levert 1 kilo eikels net zo veel energie op als 460 liter gas. VRAAG 4 Hoe ga je om met de uitstoot van fijnstof en roet? Op de rookgasafvoer is een luchtwasser geplaatst welke de ongewenste uitstoot van fijnstof en roet tegen gaat. VRAAG 5 Zijn de rookgassen schoner of meer vervuilend dan bij een gasketel? De ketel en de rookgassen voldoen aan de geldende EU normen qua uitstoot. In vergelijking met de verwijderde gasketel zijn de rookgassen van deze installatie niet extra vervuilend. 10 GEMEENTE SINT ANTHONIS OKTOBER 2016
11 VRAAG 6 Waarom eikels stoken en geen snoeihout of houtpellets? Eikels hebben een hogere energiewaarde dan snippers en houtpellets, waardoor je er minder kg. van nodig hebt. De energie waarde van eikels is ± 5,50 kwh/kg, die van pellets ± 4,66 kwh/kg en die van natuur gedroogde snoeisnippers ± 3,40 kwh/kg. Snoeisnippers passen we overigens ook toe maar heeft door het groter benodigde volume niet de voorkeur. Pellets zijn minder duurzaam dan eikels en snoeisnippers. Pellets moeten namelijk geproduceerd worden en het hout hiervoor wordt ook vanuit het buitenland aangevoerd om hier in Nederland tot pellets te worden gevormd. Bij doorontwikkeling van het proces zijn eikels ten opzichte van pellets in de toekomst waarschijnlijk ook goedkoper. VRAAG 7 Hoeveel energie kost het traject van eikels verzamelen en tot brandstof omvormen in vergelijking met het gebruik van gas? Voor het verwarmen van de gemeentewerf met eikels wordt ± Megajoule aan fossiele energie gebruikt. Indien de werf met gas verwarmd zou worden zou de gebruikte fossiele energie ± Megajoule bedragen. De gebruikte fossiele energie bij het verwarmen met eikels is benodigd voor het oogstproces en bedraagt dus slechts 10 % van de fossiele energie die benodigd is bij verwarming met gas. Bij doorontwikkeling gaat dit percentage nog omlaag. VRAAG 8 Wat kost de eikelbrandstof in vergelijking met andere brandstoffen? Op dit moment is de eikelbrandstof nog duurder dan pellets maar goedkoper dan gas. Bij doorontwikkeling zal de eikelbrandstof naar verwachting ook goedkoper worden dan pellets. VRAAG 9 Is zo n installatie 100% veilig? De installatie is net zo veilig als een gasinstallatie of elke andere verwarmingsinstallatie. VRAAG 10 Geeft een installatie op eikels veel technische storingen? Met ingang van 1 september 2015 is de installatie op de werf operationeel en we hebben geen grote storingen gehad. Wel is het zaak om in het begin de juiste afstellingen te vinden en aan te passen. Ook is het zaak een zo schoon mogelijk product te hebben zonder zand of stenen, want deze kunnen beide wel tot problemen leiden. VRAAG 11 Wat zijn pellets? Pellets zijn cilindervormige houtkorrels doorgaans gemaakt van zuivere stukjes (afval) hout die samengeperst worden. VRAAG 12 Hoeveel as/restafval blijft er over? Van 1 m 3 eikelbrandstof blijft ca. 12 liter as over, dit is bijzonder weinig. Bij hout is dit, afhankelijk van de kwaliteit, tot wel 25 liter. Bij pellets is dit ± 15 liter. 11 GEMEENTE SINT ANTHONIS OKTOBER 2016
12 VRAAG 13 Waarom is deze installatie klimaatneutraal? Er wordt geen Co 2 uit fossiele brandstof aan de atmosfeer toegevoegd, maar Co 2 uit de natuurlijke kringloop. Toelichting: Als eikels van de boom gevallen zijn, rotten ze weg. Bij dit rottingsproces komt Co 2 vrij. Dezelfde hoeveelheid komt ook vrij als we eikels als brandstof gebruiken, alleen wordt dit sneller in de atmosfeer gebracht dan bij het rottingsproces. VRAAG 14 Kan ik subsidie krijgen op zo n installatie? Zoals het er nu uitziet zijn er in de toekomst subsidies te krijgen voor de aanschaf van een dergelijke installatie. In de Gelderlander van 15 december 2015 stond een artikel dat er subsidiemogelijkheden komen voor pelletkachels. Het artikel is op basis van een interview met Minister Henk Kamp. Een en ander is het gevolg van de gasproblematiek in Groningen en het streven om kolencentrales te sluiten. Dit laatste vloeit voort uit het akkoord van de klimaattop in Parijs. VRAAG 15 Heeft het verzamelen van eikels een negatieve invloed op de natuur? Nee, alleen de eikels langs wegen en fietspaden worden geoogst en uit de bermen gehaald en dit is een relatief kleine hoeveelheid van het totaal aan eikels dat jaarlijks valt. De eikels in bossen en het landschap blijven gewoon liggen. Er blijven ruim voldoende eikels liggen om als voedsel voor dieren te dienen. Op de locaties waar geoogst wordt leiden ze tot overlast voor verkeer en ongewenste begroeiing. We slaan dus 2 vliegen in één klap. VRAAG 16 Kan een dergelijke installatie ook in woningen worden toegepast? Aangezien er reeds pelletkachels worden toegepast in woningen en deze installatie in de basis hetzelfde is zal deze techniek in de nabije toekomst waarschijnlijk ook voor woningen te gebruiken zijn. VRAAG 17 Wat is de kostprijs van eikelbrandstof in vergelijking met gas en pellets? Op dit moment is de eikelbrandstof goedkoper dan gas en nagenoeg gelijk aan pellets. Bij de lopende doorontwikkeling van de oogsttechniek zal de eikelbrandstof ook goedkoper zijn dan pellets. VRAAG 18 Waar kunnen mensen de eikelbrandstof betrekken? In de nabije toekomst zal een bedrijf het traject van oogsten, opslag en verkoop op zich nemen. Dit in samenwerking met een kachelleverancier. Straks is het waarschijnlijk mogelijk om een totaalpakket aan te schaffen; ketel met brandstof. Mogelijk zal dit ook kunnen op leasebasis. VRAAG 19 Is de kennis die Gemeente Sint Anthonis heeft opgedaan beschikbaar voor anderen? Op zowel het idee alsook de verschillende procestechnieken, is het intellectueel eigendomsrecht van toepassing. De gemeente wil wel graag de schakel vormen om deze kennis toepasbaar te maken voor andere geïnteresseerden. 12 GEMEENTE SINT ANTHONIS OKTOBER 2016
13 VRAAG 20 Waarom niet alleen gebruik maken van zonnepanelen en/of andere bestaande vormen van alternatieve energie? Zonnepanelen en windmolens zijn eveneens erg duurzaam echter hebben deze beide geen positieve invloed op het gasverbruik. Warmtepompinstallaties zijn minder duurzaam dan eikels als brandstof daar er nog steeds gas benodigd is en het verbruik van elektra omhoog gaat door de benodigde compressoren. VRAAG 21 Is een klimaatneutrale gemeente in 2035 geen utopie? Met een potentieel van jaarlijks gemiddeld kg eikels van gemeentelijke laanbomen, is het in theorie mogelijk om vóór 2035 bij alle gemeentelijke gebouwen de gaskraan te ontkoppelen. Echter de gemeente is daarmee nog niet klimaatneutraal. Hiervoor zullen ook woningen en bedrijven van dergelijke duurzame installaties moeten worden voorzien. Ook zullen er nog veel meer zonnepanelen geplaatst moeten worden en mogelijk een (eigen) windmolenpark. Ook zal de resterende benodigde elektriciteit duurzaam ingekocht worden in de vorm van groene stroom. In theorie is een klimaatneutrale gemeente in 2035 dus wel mogelijk echter is dit sterk afhankelijk van eventuele subsidiemogelijkheden en de medewerking van burgers en bedrijven. VRAAG 22 Welke ontwikkelingen zijn verder te verwachten? Na de presentatie 3 oktober 2016 op de gemeentewerf worden in het kader van kennisdeling andere gemeenten benaderd. We verwachten dat deze innovatie ook (landelijke) bekendheid gaat krijgen. Ondertussen zijn wij bezig met het verkrijgen van subsidies ten behoeve van techni- sche doorontwikkeling van het concept. Ook komt er subsidie op de aanschaf van pelletkachels en waarschijnlijk dus ook op deze kachels VRAAG 23 Wat is het rendement van het oogsten? Op dit moment en met de huidige techniek blijft van iedere 10 m3 geoogst materiaal ± 4 m 3 schone brandstof over. Na doorontwikkeling van de oogsttechniek zal dit rendement naar verwachting een stuk hoger uitvallen. VRAAG 24 Hoe dient de installatie onderhouden te worden en door wie? Het onderhoud is hetzelfde als bij iedere biomassa-installatie en kan door elke erkende installateur uitgevoerd worden die affiniteit heeft met biomassa-installaties. VRAAG 25 Hoe liggen de aanschafkosten van deze installatie t.o.v. een conventionele (gas) installatie? Een biomassa-installatie is in aanschaf beduidend duurder. Belangrijk hierin is de terugverdientijd. Deze bedraagt bij deze installatie ongeveer 16 jaar. Op een verwachte levensduur van 18 jaar is dat een goed rendement. Bij doorontwikkeling zal de t.v.t. rond de 14 jaar uitkomen. De t.v.t. is ook afhankelijk van te krijgen subsidies. 13 GEMEENTE SINT ANTHONIS OKTOBER 2016
Welkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas
Welkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas 26-08-2017 Waarom deze themadag? Rijk, provincies en gemeenten sturen aan op energieneutraal wonen. Als het aan de overheid ligt is in 2050 geen woning meer aan
Nadere informatieVOORBLAD VOOR RAADSBUNDEL, bundelnummer: 16 11ini01587
VOORBLAD VOOR RAADSBUNDEL, bundelnummer: 16 11ini01587 1. Onderwerp: aanschaf houtkachel ter verwarming van de gemeentewerf te Ulft 2. Voor welke raadscyclus: 3. Agendering: 4. Behandelwijze: 5. Indien
Nadere informatieHoutige biomassaketen
Houtige biomassaketen 27 januari 2016, Gilze Rijen Schakelevent RVO: Is houtige biomassateelt voor kleinschalige warmte-opwekking interessant? Ton.van.Korven@zlto.nl Eigen duurzame energieketen Biomassaproductie/Biomassa
Nadere informatiePelletketel CV. Ruimteverwarming. Warmtapwater
Een CV-ketel op houtpellets (pelletketel CV) is een hernieuwbaar alternatief voor de HR-ketel op aardgas. De pelletketel verbrandt houtpellets met een hoog rendement. De pellets worden door de gebruiker
Nadere informatieDUURZAAM WEERSELO WAAROM EN HOE
WAAROM EN HOE Klimaat akkoord Parijs / Nederland Stimuleringsmaatregelen Accijns Energie besparing Inzet hernieuwbare bronnen Verminderen van fossiele brandstoffen 10-12-2018 1 KLIMAAT AKKOORD NL Nederlands
Nadere informatieCO2 reductie
CO2 reductie 2015-2020 1 In dit document willen wij onze CO2 uitstoot publiceren over de jaren 2015, 2016 en 2017. Daarbij nemen wij alvast een voorschot op de verwachting voor het jaar 2020 als we de
Nadere informatieVoordelen van houtpellets. ontstaat er een CO2 overschot en dat zorgt weer voor Premium Line
Voordelen van houtpellets Stoken op houtpellets is tot wel 40% goedkoper dan op gas. Het stoken van houtpellets is nagenoeg CO2 neutraal. Geen verspilling van resthout omdat iedere vezel van de boom gebruikt
Nadere informatiePresentatie Warmteproductie met snoeihout. 3 November 2011 Doen! Ervaring en tips uit de praktijk Ben Reuvekamp HeatPlus
Presentatie Warmteproductie met snoeihout 3 November 2011 Doen! Ervaring en tips uit de praktijk Ben Reuvekamp HeatPlus Inhoud presentatie Historie HeatPlus Energie en warmte Werking houtgestookte CV installatie
Nadere informatiegemeente Brasschaat houtsnipperinstallatie op laanbomen netwerkevent oogstbare landschappen biomassa 26 april 2018
gemeente Brasschaat houtsnipperinstallatie op laanbomen netwerkevent oogstbare landschappen biomassa 26 april 2018 bomenpatrimonium van ± 40.000 laanbomen evenveel laanbomen als inwoners beleidskeuze:
Nadere informatieDuurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst.
Duurzame biomassa Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Nuon Postbus 4190 9 DC Amsterdam, NL Spaklerweg 0 1096 BA Amsterdam, NL Tel: 0900-0808 www.nuon.nl Oktober 01 Het groene alternatief Biomassa
Nadere informatieThema-avond Warmte. 28 februari 2018
Thema-avond Warmte 28 februari 2018 Energieverbruik gemiddeld huis in NL Business case voor besparingen Besparingspotentieel Netto Contante Waarde huidige besparing electra gas investeringsruimte 1500
Nadere informatieOpwekking duurzame energie en terugverdientijden. Niek Tramper
en terugverdientijden Niek Tramper en terugverdientijden Zonneboiler geeft warm tapwater Zonnepanelen geven elektriciteit Warmtepomp geeft verwarming Pelletkachel geeft verwarming Zonneboiler Uitgangspunt:
Nadere informatieDe Energiezuinige Wijk - De opdracht
De Energiezuinige Wijk De Energiezuinige Wijk De opdracht In deze opdracht ga je van alles leren over energie en energiegebruik in de wijk. Je gaat nadenken over hoe jouw wijk of een wijk er uit kan zien
Nadere informatieGROENE WARMTE DOOR VERBRANDING VAN HOUTSNIPPERS INFOBROCHURE
GROENE WARMTE DOOR VERBRANDING VAN HOUTSNIPPERS INFOBROCHURE Wat is het? Houtsnippers worden gemaakt van afvalhout, meer bepaald van snoeihout. Snoeihout is een vorm van biomassa-afval. Biomassa is een
Nadere informatieDocumentatie Haarden.
2017 Documentatie Haarden www.martenskeukens.nl Een koud huis is een ongezellig huis Er is niets zo fijn als een aangenaam warme woning, zeker in de koude wintermaanden is het heerlijk om een kachel of
Nadere informatieDocumentatie Haarden.
2015 Documentatie Haarden www.martenskeukens.nl Een koud huis is een ongezellig huis Er is niets zo fijn als een aangenaam warme woning, zeker in de koude wintermaanden is het heerlijk om een kachel of
Nadere informatieVerwarmen en koelen met de zon
Noodzaak alternatieve energiebronnen neemt toe Energieprijzen: 1996-008 Vergelijk CPI, Gasprijs en Electra (1996 = 100) 350 300 36 Verwarmen en koelen met de zon 50 33 197! 00 Index 150 19 De meest duurzame
Nadere informatieVeel gebouwen worden in Nederland verwarmd door installaties die op aardgas werken. Het verbranden van aardgas veroorzaakt het broeikasgas CO2.
Veel gebouwen worden in Nederland verwarmd door installaties die op aardgas werken. Het verbranden van aardgas veroorzaakt het broeikasgas CO2. Dit artikel beschrijft hoe een prijs op CO2 invloed heeft
Nadere informatie28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs
28 november 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de
Nadere informatieAdvies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling
Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling Een warmtepomp genereert op een efficiënte manier warmte om uw huis comfortabel te verwarmen of van warm water te voorzien. Warmtepompen hebben
Nadere informatieInhoudsopgave. Energie-Rijk Zeijen Pelletkachels v1.0 2 van 16
Pelletkachels Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Conclusies... 4 3 Wat is een pelletkachel?... 5 4 Wat zijn pellets?... 6 5 De kachel... 7 5.1 Werking... 8 5.2 Gebruik... 9 5.3 Bouwkundige aspecten... 9
Nadere informatieGerard Reijn 27 november 2018, 19:35
Vattenfall bouwt een superhoutkachel die straks 90 duizend huishoudens kan verwarmen. Een stap op weg naar een klimaatneutrale toekomst, zegt het energiebedrijf. Maar het stoken van hout staat steeds meer
Nadere informatieDuurzaamheid van biomassa voor haarden en kachels voor huishoudelijk gebruik.
1 Inleiding Duurzaamheid van biomassa voor haarden en kachels voor huishoudelijk gebruik. In het klimaatakkoord van Parijs 2015 is afgesproken dat de opwarming van de aarde beperkt moet blijven tot minder
Nadere informatieENERGIE ACTIEPLAN PLATENKAMP. Conform NEN 50001 Versie 1 / augustus 2015. Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden.
ENERGIE ACTIEPLAN PLATENKAMP Conform NEN 50001 Versie 1 / augustus 2015 Verantwoordelijke voor dit verslag is Erik Veldkamp Pagina 1 van 6 Scope 1 gasverbruik Maatregel verantwoordelijke Benodigde in 2.
Nadere informatieDE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit
DE RYCK Klima LUWAGAM : pomp lucht-water aangedreven met gasmotor PAUL DE RYCK Werking op laag niveau (buitenlucht min. 0 C) omzetten naar warmte op hoog niveau (buiswater max. 50 C) Serreverwarming buis
Nadere informatieVoorstel Van het college van burgemeester en wethouders Aan de raad van Zoeterwoude. Vergadering : 31 augustus 2017 Nummer : 17/37
Voorstel Van het college van burgemeester en wethouders Aan de raad van Zoeterwoude Vergadering : 31 augustus 2017 Nummer : 17/37 Afdeling : Ruimtelijk ontwikkeling Registernummer: bi/z17-015897-1776a
Nadere informatieMeer wooncomfort. en minder energieverbruik door een warmtepomp. voltalimburg.nl/warmtepomp
Meer wooncomfort en minder energieverbruik door een warmtepomp voltalimburg.nl/warmtepomp Tip! Vraag subsidie aan bij de aanschaf van een warmtepomp. Het subsidiebedrag voor een warmtepomp van 5 kw is
Nadere informatieDuurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen
Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen Voorbeeldproject voor een gecombineerde inzet van duurzame energiebronnen voor de productie van warmte en elektriciteit Fleringen 26 sept. 2013 Eddy Bramer Bertus
Nadere informatiehttp://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03
1 van 13 5-7-2011 17:03 Enquête Enquête beheer Ingelogd als: aqpfadmin Uitloggen Enquête sta s eken Enquête beheer > De Klimaat Enquête van het Noorden > Statistieken Algemene statistieken: Aantal respondenten
Nadere informatieDossier: Afvalverwerking en verwarming
Dossier: Afvalverwerking en verwarming In een houtverwerkend bedrijf heeft men altijd met afval te maken. Optimalisatiesystemen en efficiëntie zorgen er gelukkig voor dat dit tot een minimum wordt beperkt.
Nadere informatieOptimale benutting van de energie input van een houtgestookte centrale door plaatsing rookgascondensor en CO2- benutting met PVT
Resultaten en bevindingen van project Optimale benutting van de energie input van een houtgestookte centrale door plaatsing rookgascondensor en CO2- benutting met PVT Dit rapport is onderdeel van de projectencatalogus
Nadere informatie1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening
1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% kunnen wel even wachten met grote maatregelen 17% 1 Een beetje dringend, we kunnen nog wel even wachten met grote maatregelen,
Nadere informatieCO2 Reductie. Samen beter voor buiten
CO2 Reductie Samen beter voor buiten CO2 Reductie Door middel van deze presentatie willen wij u informeren over ons energiebeleid. Daarnaast willen wij u oproepen om ook binnen uw bedrijf een actief beleid
Nadere informatieGlastuinbouwdag 16 maart 2018 Biomassa het duurzame alternatief. Voorzitter NBKL Eppo Bolhuis
Glastuinbouwdag 16 maart 2018 Biomassa het duurzame alternatief Voorzitter NBKL Eppo Bolhuis Bio energie betreft 65 % van de duurzame energie markt Twee derde van alle hernieuwbare energie in Nederland
Nadere informatieENERGIE ACTIEPLAN PLATENKAMP. Conform NEN 50001 Versie 1 / februari 2015. Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden.
ENERGIE ACTIEPLAN PLATENKAMP Conform NEN 50001 Versie 1 / februari 2015 Verantwoordelijke voor dit verslag is Erik Veldkamp Pagina 1 van 6 Scope 1 gasverbruik Maatregel verantwoordelijke Benodigde in 2.
Nadere informatieeen toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect
een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening Wethouder Johan Aalberts 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 20.15 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper,
Nadere informatie4.A.1 Ketenanalyse Groenafval
4.A.1 Ketenanalyse Groenafval Prop Beplantingswerken v.o.f. Autorisatie Nummer/versie Datum Opsteller Goedgekeurd directie 01 22-01-2015 Naam: F. van Doorn Naam: A. Prop Datum: 22 januari 2015 Datum: 22
Nadere informatieDE SCHOOLDAK- REVOLUTIE
WERKBLAD GROEP 1 DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE Wat houdt de activiteit in? In deze workshop gaan jullie alles leren over zonne-energie. Maak je niet ongerust; je blijft gewoon op de grond. Jullie gaan uitzoeken
Nadere informatie2: vermindering van koolmonoxide, kooldioxide, zwaveldioxide en stikstofoxide en dat is erg goed om het broeikaseffect tegen te houden.
Stelling door T. 1429 woorden 12 juni 2014 7,8 2 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Stelling 1: openbaar vervoer moet gratis worden 1: km autorijden levert dan per passagier gemiddeld zeven keer
Nadere informatieSamenvatting en conclusie haalbaarheid van activiteiten in Wijk bij Duurstede met de conversie van houtige biomassa naar energie
Samenvatting en conclusie haalbaarheid van activiteiten in Wijk bij Duurstede met de conversie van houtige biomassa naar energie Nic Franssens en Michiel Franssens Ecolink Solutions CV www.ecolinksolutions.com
Nadere informatieEINDE STOOKOLIE NOG NIET VOOR MORGEN
EINDE STOOKOLIE NOG NIET VOOR MORGEN Een tweetal weken geleden zette Vlaams Minister van Energie Bart Tommelein de hele mazoutsector op zijn kop. Zijn Vlaams Energieplan verbood immers de verkoop van mazoutketels
Nadere informatieWATER- SCHAPPEN & ENERGIE
WATER- SCHAPPEN & ENERGIE Resultaten Klimaatmonitor Waterschappen 2014 Waterschappen willen een bijdrage leveren aan een duurzame economie en samenleving. Hiervoor hebben zij zichzelf hoge ambities gesteld
Nadere informatieCO 2 Nieuwsbrief Eerste voortgangsrapportage scope 3 doelstellingen
Eerste voortgangsrapportage scope 3 doelstellingen September 2017 Eerste voortgangsrapportage CO 2 -emissiereductie. Graag informeren wij u over de voortgang van onze scope 3 doelstellingen. Recent hebben
Nadere informatieZonne-energie op kleine daken
Zonne-energie op kleine daken Inhoud De energietransitie Energieneutraal De Glind Inventarisatie Glindse daken Mogelijkheden Kleine daken Vervolg Vragen De energietransitie Gebruik van fossiele brandstoffen
Nadere informatieHybride warmtepompen. Wat, wanneer en hoe? Simon Tuitel, Product Manager Warmtepompen, Controls & connectivity
Hybride warmtepompen Wat, wanneer en hoe? Simon Tuitel, Product Manager Warmtepompen, Controls & connectivity Agenda Waarom Hybride en wat zijn de voordelen Wat is een Hybride systeem Voorbeeld berekening
Nadere informatieBiomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie
Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!
Nadere informatieLandgoederen en Energie. Bijeenkomst Landgoederen NMU juni 2011
Landgoederen en Energie Bijeenkomst Landgoederen NMU juni 2011 Nic en Michiel Franssens Nic 25 jaar in milieutechniek Michiel bedrijfskundige Rookgasmeting Afgasreiniging Stookcursus Advisering Agenda
Nadere informatieVoortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2014
Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2014 CO 2 Prestatieladder - Niveau 3 Datum: 1 november 2014 Versie: 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 2. Basisgegevens... 2 2.1 Beschrijving van de organisatie...
Nadere informatieFeiten en Cijfers Energie Gemeente Berg en Dal
Feiten en Cijfers Energie Gemeente Berg en Dal Raadsbijeenkomst Edward Pfeiffer, Claudia Algra 7 april 2016 Gemeente Berg en Dal Programma Tijd Onderwerp Verantwoordelijke 21:30 21:35 Opening Wethouder
Nadere informatieVoortgangsrapportage CO 2 reductie 2013
Voortgangsrapportage CO 2 reductie 2013 CO 2 Prestatieladder - Niveau 3 Datum: 17 maart 2014 Versie: 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 2. Basisgegevens... 2 2.1 Beschrijving van de organisatie... 2 2.2
Nadere informatieAlternatieve energieopwekking
Alternatieve energieopwekking Energie wordt al tientallen jaren opgewekt met een paar energiebronnen: Kolen Gas Olie Kernenergie De eerste drie vallen onder de fossiele brandstoffen. Fossiele brandstoffen
Nadere informatieVoortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2013
Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2013 CO 2 Prestatieladder - Niveau 3 Datum: 1 november 2013 Versie: 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 2. Basisgegevens... 2 2.1 Beschrijving van de organisatie...
Nadere informatieDoor: Vincent Damen Ninja Hogenbirk Roel Theeuwen
Door: Vincent Damen Ninja Hogenbirk Roel Theeuwen 31 mei 2012 INHOUDSOPGAVE Inleiding... 3 1. Totale resultaten... 4 1.1 Elektriciteitsverbruik... 4 1.2 Gasverbruik... 4 1.3 Warmteverbruik... 4 1.4 Totaalverbruik
Nadere informatie100% groene energie. uit eigen land
100% groene energie uit eigen land Sepa green wil Nederland op een verantwoorde en transparante wijze van energie voorzien. Dit doen wij door gebruik te maken van duurzame energieopwekking van Nederlandse
Nadere informatieSymposium De Groene Delta van Nijmegen. Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014
Symposium De Groene Delta van Nijmegen Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014 Noodzaak tot veranderen 13-10-2014 2 En toen was daar... http://www.energieakkoordser.nl/ https://energiekgelderland.nl/paginas/default.aspx
Nadere informatieVoortgangsrapportage CO2-emissiereductie.
Augustus 2018 Voortgangsrapportage CO2-emissiereductie. Graag informeren wij jullie weer over de voortgang van onze CO 2-emissies. Met de CO 2-Prestatieladder en de CO 2-Footprint zijn de hoeveelheden
Nadere informatieeen toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect
een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 10.00 uur Opening 10.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 10.10 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 10.45 uur Ervaringen
Nadere informatieENERGIE ACTIEPLAN PLATENKAMP. Conform NEN 50001 Versie 1 / december 2015. Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden.
ENERGIE ACTIEPLAN PLATENKAMP Conform NEN 50001 Versie 1 / december 2015 Verantwoordelijke voor dit verslag is Erik Veldkamp Pagina 1 van 6 Scope 1 gasverbruik Maatregel verantwoordelijke Benodigde in 1.
Nadere informatieWarmtepompen. Een introductie
Warmtepompen Een introductie Inhoud presentatie Introductie 040energie Warmtepompen: Principe Varianten Financieel Is mijn huis geschikt? Vragen? Introductie 040Energie 040energie is een vereniging van
Nadere informatieVerwarm uw woning elektrisch. Creëer met een warmtepomp uw ideale WinWoonSituatie
Verwarm uw woning elektrisch Creëer met een warmtepomp uw ideale WinWoonSituatie Bespaar op energiekosten én het milieu De meeste woningen in Nederland gebruiken een cv-ketel op gas. Hiermee verwarmen
Nadere informatieNIEUWBOUW ZONDER AARDGAS VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST
Deze folder is een uitgave van de gemeente Winterswijk NIEUWBOUW ZONDER AARDGAS VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST NIEUWBOUW ZONDER AARDGAS; VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST Per 1 juli 2018 is in heel Nederland de aansluitplicht
Nadere informatieZonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager
Zonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager Als facilitair manager bent u verantwoordelijk voor de huisvesting. Daarmee ook voor het energiegebruik van de huisvesting. In deze
Nadere informatieKernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)
Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere
Nadere informatieDE SCHOOLDAK- REVOLUTIE
WERKBLAD GROEP 2 DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE Wat houdt de activiteit in? In deze workshop gaan jullie alles leren over zonne-energie. Maak je niet ongerust; je blijft gewoon op de grond. Jullie gaan uitzoeken
Nadere informatieGroen-Punt Groep B.V.
Conform 3.D.1 & 3.D.2 November 2014 Groen-Punt Groep B.V. Groen-aannemingsbedrijf Punt B.V. Groen Punt Uitzendorganisatie B.V. Chroomstraat 1d 3067 GN Rotterdam INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING DEELNAME INITIATIEVEN...
Nadere informatieNationale Energieverkenning 2014
Nationale Energieverkenning 2014 Remko Ybema en Pieter Boot Den Haag 7 oktober 2014 www.ecn.nl Inhoud Opzet van de Nationale Energieverkenning (NEV) Omgevingsfactoren Resultaten Energieverbruik Hernieuwbare
Nadere informatieBio-energiecentrales Eindhoven
Bio-energiecentrales Eindhoven Frans Kastelijn Programmamanager Energie Gemeente Eindhoven December 2014 Inhoudsopgave 1. Algemeen 2. Duurzame energie en activiteiten op lokaal niveau 3. Bio-energie centrales
Nadere informatieDeel 1 Bedrijfsbeleid en organisatie Versie:1 Status: definitief Hoofdstuk F MVO en CO2 prestatieladder Pagina 1 van 5 Datum: 30 januari 2015
Hoofdstuk F MVO en prestatieladder Pagina 1 van 5 Datum: 30 januari 2015 F.2. Energie auditverslag Aan de hand van identificatie van relevante s is vastgesteld wat bij ESC op dit moment de is en welke
Nadere informatieHoogwaardig en veelzijdig
Hoogwaardig en veelzijdig Carbon footprint rapportage Inhoud Samenvatting... 3 Emissies scope 1... 4 Emissies scope 2... 6 Emissies scope 3... 7 Emissies projecten/overhead... 8 Realisatie reductiedoelstellingen...
Nadere informatieB-85 Green Deal verduurzamen dierenbeschermingcentra
B-85 Green Deal verduurzamen dierenbeschermingcentra Partijen: 1. De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, de heer drs. M.J.M. Verhagen en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu,
Nadere informatieElektrificeren van erfwerkzaamheden op een melkveebedrijf
Elektrificeren van erfwerkzaamheden op een melkveebedrijf Hoeveel CO 2 bespaar je hiermee? 1 Elektrificeren van erfwerkzaamheden op een melkveebedrijf; hoeveel CO2 bespaar je hiermee? Erfwerkzaamheden
Nadere informatieWestvoorne CO 2 - uitstoot
Westvoorne CO 2 - uitstoot De grafiek geeft de CO 2-uitstoot verdeeld over de hoofdsectoren over de jaren 2010 tot en met 2013. Cijfers zijn afkomstig uit de Klimaatmonitor van RWS. Cijfers over 2014 zijn
Nadere informatieTransitie naar een duurzame elektriciteitsvoorziening en de rol van biomassa. Ir. Harry A. Droog
Transitie naar een duurzame elektriciteitsvoorziening en de rol van biomassa Ir. Harry A. Droog Voorzitter Platform Duurzame Electriciteitsvoorziening Biomassa meestook symposium, 27 mei 2010, Amsterdam
Nadere informatiePRESENTATIE AANVRAGEN? info@academynl.nl. ir. Chris Zijdeveld
PRESENTATIE AANVRAGEN? info@academynl.nl PASSIEF EN NZEB Nearly Zero Energy Buildings vogel in de hand... vogel in de hand... of vogels in de lucht? we moeten kiezen: waan van de dag we moeten kiezen:
Nadere informatieBos/Houtproducten : een koolstofput
Bos/Houtproducten : een koolstofput CEI-BOIS, ROADMAP 2010, GEBASEERD OP EEN ARTIKEL VAN DR. IR. E. DEFAYS, BELGIAN WOODFORUM Broeikasgassen terugdringen kan enerzijds door de emissie van de broeikasgassen,
Nadere informatieeen toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect
een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 20.15 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 20.45 uur Ervaringen
Nadere informatieWinst en comfort uit duurzaamheid. Bouw op onze kennis
Winst en comfort uit duurzaamheid Bouw op onze kennis Even voorstellen "Het verschil tussen gewoon en uitzonderlijk is vaak dat kleine beetje extra, waarin samenwerking en krachtenbundeling mijn drijfveer
Nadere informatieP. DE BOORDER & ZOON B.V.
Footprint 2013 Wapeningscentrale P. DE BOORDER & ZOON B.V. Dit document is opgesteld volgens ISO 14064-1 Datum Versie Opsteller Gezien 31 maart 2014 Definitief Dhr. S.G. Jonker Dhr. K. De Boorder 2 Inhoudsopgave
Nadere informatieMisverstanden over pelletkachels en biomassaketels
Thema duurzame verwarming Misverstanden over pelletkachels en biomassaketels Over de duurzaamheid van biomassa zijn veel twijfels. Maar die berusten vooral op misverstanden, vinden de brancheorganisaties
Nadere informatieWarmteopwekking in de Muziekwijk. Duurzame warmte door houtsnippers 10 december 2014 M. Gehrels
Warmteopwekking in de Muziekwijk Duurzame warmte door houtsnippers 10 december 2014 M. Gehrels Artikelen 2 Muziekwijk Wijk met 333 woningen Gefaseerde bouw Duurzaam verwarmen Opdrachtgever: SWZ Opdracht
Nadere informatieWest-Friesland: warmte in transitie. Cor Leguijt, VVRE, 6 april 2017
West-Friesland: warmte in transitie Cor Leguijt, VVRE, 6 april 2017 Inhoud Warmtetransitie, van het aardgas af, hoezo???? Aanpak in het project Uitkomsten regio West-Friesland Eindbeeld (welke oplossing
Nadere informatieDe voortgangsrapportage van CO 2 reductie Visscher Oldebroek Jaar 2015
Datum: 15-01-2016 Versie: 1 De voortgangsrapportage van CO 2 reductie Visscher Oldebroek Jaar 2015 1. Inleiding Halfjaarlijks communiceert Visscher Oldebroek (Visscher) over de voortgang van haar energiebeleid
Nadere informatieSamen maken we Nederland aardgasvrij
Samen maken we Nederland aardgasvrij Martien Visser, Lector Energietransitie & Netwerken Hanzehogeschool, Groningen Donderdag, 28 september, Bakkeveen Achtergrond Klimaatverdrag van Parijs: well below
Nadere informatieMESSAGE HOUSE ENERGIE BESPAREN DOE JE NU CAMPAGNE FLIGHT 3_JAN/FEBR Finale versie Januari 2018
MESSAGE HOUSE ENERGIE BESPAREN DOE JE NU CAMPAGNE FLIGHT 3_JAN/FEBR 2018 Finale versie Januari 2018 Message house Dit message house helpt u bij het vertellen van de campagneboodschap naar uw klanten en
Nadere informatieProf. Jos Uyttenhove. E21UKort
Historisch perspectief 1945-1970 Keerpunten in de jaren 70 oliecrisis en milieu Tsjernobyl (1986) ramp door menselijke fouten Kyoto protocol (1997) (CO 2 en global warming problematiek) Start alternatieven
Nadere informatieElektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto
Elektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto Bron 1: Elektrische auto s zijn duur en helpen vooralsnog niets. Zet liever in op zuinige auto s, zegt Guus Kroes. 1. De elektrische auto is in
Nadere informatiePresenta(e. Ing. A.J. (Arjan) Blokland. Energie uit Hout. DEGIN B.V. - De Wiske 1-8806 KR Achlum - Tel. 0517-641668 - Fax.
Presenta(e Ing. A.J. (Arjan) Blokland Energie uit Hout DEGIN B.V. - De Wiske 1-8806 KR Achlum - Tel. 0517-641668 - Fax. 084-2288924 Energie in de pers Biomassa CO 2 neutraal Ieder gewas absorbeert CO 2
Nadere informatieZonnestroom in Enspijk
Zonnestroom in Enspijk Waarom zonnestroom? Wat is zonnestroom? Wat levert zonnestroom op? Hoe begin ik er aan? De zon straalt in 1 uur evenveel energie op aarde als het jaarlijkse wereldwijde energieverbruik
Nadere informatieH-vision Blauwe waterstof voor een groene toekomst Alice Krekt, programmadirecteur Deltalinqs Cimate Program
H-vision Blauwe waterstof voor een groene toekomst Alice Krekt, programmadirecteur Deltalinqs Cimate Program 13-12-2018 Steven Lak voorzitter Om 2030 ambitie van broeikasgas emissiereductie te behalen
Nadere informatieDe Energie Revolutie. Proof, not promises. Maximale CO2 reductie. Maximaal Rendement
De Energie Revolutie Proof, not promises Maximaal Rendement Maximale CO2 reductie Dit is HONE Wat is HONE? Het kosteloos energie opwekken met duurzame stroom kan al jaren. Nu kan het ook bij de opwekking
Nadere informatieCooling & Heating Innovations
Cooling & Heating Innovations W A R M T E P O M P E N D e w a r m t e p o m p a l s w a r m t e b r o n i s d é o p l o s s i n g v o o r onze dagelijkse behoefte aan verwarming met een zo hoog mogelijk
Nadere informatieTransitie naar een. CO -neutrale toekomst
Transitie naar een CO -neutrale toekomst 2 CO 2 reductie van bron tot gebruiker Steeds méér duurzame energie, maar niet minder CO 2 -uitstoot KLIMAATVERDRAG VAN PARIJS In het verdrag van Parijs werd afgesproken
Nadere informatieN I E U W S B R I E F
N I E U W S B R I E F Jaargang 2 Nummer 4 Editie Nov. 2017 Inleiding: door de voorzitter Beste mensen, De winter staat weer voor de deur, en we zijn dan ook druk bezig met ons winterprogramma. Thema van
Nadere informatieHelmonds Energieconvenant
Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende
Nadere informatieBrandstofcel in Woning- en Utiliteitsbouw
Brandstofcel in Woning- en Utiliteitsbouw Leo de Ruijsscher Algemeen directeur De Blaay-Van den Bogaard Raadgevende Ingenieurs Docent TU Delft faculteit Bouwkunde Inleiding Nu de brandstofcel langzaam
Nadere informatieoppeling DE CV-KETEL ERUIT WHITEPAPER Wat zijn goede alternatieven?
oppeling WHITEPAPER DE CV-KETEL ERUIT Wat zijn goede alternatieven? Inhoudsopgave 1 Inleiding pag. 3 2 Wel of geen nieuwe cv-ketel? pag. 4 3 Alternatieve oplossingen pag. 6 4 De klant adviseren pag. 10
Nadere informatieOver Atechpro. Atechpro heeft een passie voor de schepping. Wij geloven dat de schepping iets is om zuinig op te zijn.
Over Atechpro Atechpro heeft een passie voor de schepping. Wij geloven dat de schepping iets is om zuinig op te zijn. Want iedereen woont en werkt graag in een gezond en leefbaar milieu U, wij én toekomstige
Nadere informatieHybride warmtepompen Wat, wanneer en hoe?
Hybride warmtepompen Wat, wanneer en hoe? Simon Tuitel, Product Manager Warmtepompen, Controls & connectivity Agenda Wat is een Hybride systeem Waarom Hybride en wat zijn de voordelen Voorbeeld berekening
Nadere informatieEnergie Auditverslag (periode 2016)
Energie Auditverslag (periode 2016) Son, Maart 2017 Pagina 1 van 6 1. Introductie A. Jansen B.V. heeft een inventarisatie uitgevoerd over alle energiestromen binnen haar bedrijfsvoering. Dit document geeft
Nadere informatie