de oosterpoort programma maandag 23 januari, uur europa galante fabio bondi viool & muzikale leiding

Transcriptie

1 de oosterpoort programma maandag 23 januari, uur europa galante fabio bondi viool & muzikale leiding

2

3 Programma Vivaldi s vaarwel Baldassare Galuppi ( ) Adriano in siria Ouverture (1740) Antonio Vivaldi ( ) Sinfonia voor strijkers en b.c. in G RV 149 Il coro delle muse (1740) Concerto voor viool, strijkers in D RV 222 Per la Signora Chiara Johann Georg Reutter ( ) Sinfonia in D pauze Johann Georg Reinhardt ( ) Sonata a quattro violini e basso Antonio Vivaldi Concerto voor viool, strijkers en b.c. in C RV 189 Concerto voor viool, stijkers en b.c. in Bes RV 371

4 Europa Galante Het ensemble Europa Galante werd in 1989 opgericht door violist Fabio Biondi en vestigde zich binnen korte tijd tot het symbool van de wedergeboorte van de barokmuziek in Italië. Sinds de eerste opname van Vivaldis Vier Jaargetijden inspireert Europa Galante een wereldwijd publiek met revolutionaire interpretaties en een vrije, gepassioneerde uitvoering van Italiaanse muziek. Ook in de kamermuziek toont het ensemble een heel eigen karakter, bijvoorbeeld in de uitvoering van sonates van Tartini, Legrenzi, Farina en Castello en de trios en kwintetten van Boccherini. Sinds 1998, na lange samenwerking met het label OPUS 111, staat Europa Galante onder contract bij Virgin Classics. De opnamen met dit label, van o.a. L Estro Armonico en de Vier Jaargetijden van Vivaldi, Antonio Caldaras oratorium La Passione di Gesu, concerten van J.S. Bach, en met de tenor Ian Bostridge (Bach cantates) en countertenor David Daniels (Vivaldi motetten), leidden tot grote successen. Daarna verschenen van Scarlatti de Concerti grossi, van Boccherini de strijkkwintetten en gitaarkwartetten, en van Vivaldi o.a. de concertos voor mandoline bekroond met een Grammy nominatie, arias met Vivica Genaux, de operas Bajazet en Ercole sul Termodonte en de vioolconcerten La Stravaganza. Europa Galante is orkest-in-residence van de Fondazione Teatro Due in Parma.

5 Fabio Biondi, viool Fabio Biondi, geboren in Palermo, startte zijn muzikale carrière op 12-jarige leeftijd, als vioolsolist met het symfonieorkest van de RAI. Zijn kennismaking, op vroege leeftijd, met de pioniers van de authentieke uitvoeringspraktijk, is bepalend geweest. Als 16-jarige speelde hij de vioolconcerten van Bach in de Wiener Musikverein. Sindsdien speelt hij met gerenommeerde oudemuziekensembles als La Capella Reial, Musica Antiqua Wien, La Chapelle Royale en Les Musiciens du Louvre. In 1989 richtte Fabio Biondi zijn eigen ensemble Europa Galante op. Dit ensemble geldt als een van de voorlopers van de authentieke uitvoeringspraktijk in Italië. Fabio Biondi s spel kenmerkt zich door een continue zoektocht naar stijl, en de taal die daaraan ten grondslag ligt vrij van dogmatisme. Deze benadering bracht hem tot samenwerking met ensembles zoals Santa Cecilia in Rome, het Mozarteum Salzburg, de kamerorkesten van Zürich, Noorwegen en Rotterdam, de Opera s van Nice en Halle en het Orkestra Ciudad de Granada. Recentelijk was hij als dirigent te gast bij het Mozarteum Salzburg, l Orchestre de Montpellier, het Kamorkest Bern, het Mahler Chamber Orchestra en de English Concert. Sinds 2005 is Biondi artistiek leider barokmuziek van het Symfonieorkest van Stavanger. Volgend seizoen is Fabio Biondi ook actief als dirigent, o.a. bij het l Orchestre de Montpellier, het Orquesta de la Comunidad de Madrid, het Orquesta de la Coruña en Camerata Patras. Fabio Biondi speelt op een Andrea Guarneri (Cremona, 1686). Hij bezit ook een Carlo Ferdinando Gagliano uit 1766, die aan zijn leraar Maestro Salvatore Cicero toebehoorde en hem is uitgeleend door de stichting Salvatore Cicero in Palermo.

6 Toelichting Antonio Vivaldi was leerling van zijn vader (violist aan de San Marco) en van Giovanni Legrenzi. In 1703 werd hij tot priester gewijd. Van 1703 tot 1740 was Vivaldi achtereenvolgens als vioolleraar, dirigent en componist verbonden aan het Conservatorio dell Ospedale della Pieta, een van de vier beroemde muziekscholen voor verweesde en behoeftige meisjes in Venetie. Onder zijn leiding ontwikkelde het instituut zich tot grote muzikale hoogte. Ondanks concertreizen en een dienstverband van enige jaren bij de prins van Hessen- Darmstadt in Mantua bleef hij in functie bij dit instituut, waarvoor hij vrijwel al zijn composities heeft geschreven. Het grote belang van Vivaldi als componist ligt in de ontwikkeling van het vioolconcert, dat bij hem in steeds sterkere mate de allure van een echt soloconcert kreeg. Door het invoeren van talrijke nieuwe speelfiguren en de uitbreiding van het aantal posities heeft hij bovendien een bijdrage geleverd tot verbetering van de viooltechniek. Behalve een zeer groot aantal concerten en sonates voor een of meer violen componeerde hij concerten voor cello en voor blaasinstrumenten, 45 concerti grossi (aan het concerto grosso gaf hij voorgoed de driedelige vorm) en andere instrumentale werken, bovendien kerkmuziek en ca. veertig opera s. Het werk van Vivaldi, die door tijdgenoten meer werd geprezen als violist dan als componist, werd na zijn dood vrijwel geheel vergeten. Dankzij het Bach-onderzoek raakte het weer in de belangstelling; van zijn door Bach bewerkte composities werden de originelen teruggevonden en gaandeweg begon men ook zijn belang voor de ontwikkeling van het soloconcert te erkennen. Zeer belangrijk voor het Vivaldi-onderzoek was de herontdekking in 1927 van meer dan 300 concerten, negen opera s en enkele bundels kerkmuziek. Van zijn concerti grossi verdienen vooral de reeksen L estro armonico, La Cetra en Il cimento dell armonia e dell invenzione vermelding. Van de laatstgenoemde reeks zijn vooral de eerste vier concerti, die in 1725 in Amsterdam verschenen onder de titel Le quattro stagioni (De vier jaargetijden), zeer bekend geworden. Hij componeerde verder het dramatisch oratorium Judith triumphans devicta Holofernis barbarie (1716) en een Stabat Mater. De tot nu toe volledigste oeuvrecatalogi zijn die van Pincherle (1948) en Ryom (1974).

7 Baldassare Galuppi Galuppi, leerling van Lotti, was een van de populairste en succesvolste Venetiaanse achttiende eeuwse componisten en oogstte veel lof voor zijn opera s van Burney in diens reisverslagen. Hij prees de verfijnde melodieën en de dramatische effecten. Aan het begin van de jaren veertig achttiende eeuw was Galuppi in Londen, waar hij veel succes had met opera s als Scipione in Cartagine en Sirbace. Terug in Venetië werd hij benoemd tot kapelmeester van de San Marco in 1762; hij kreeg toen ook meteen de leiding van het conservatorium degli incurabili. Van verbleef hij op uitnodiging van Catharina de Grote aan het hof in St. Petersburg. Johann Georg Reutter Zijn precieze geboortedatum is niet bekend, wel weten we dat hij op 3 november 1656 werd gedoopt. Waarschijnlijk kreeg hij muzieklessen van Johann Kaspar Kerli. Hij volgde deze op als organist in de St.Stefans kathedraal in Wenen in In 1695 verbleef hij enige tijd in Italië. Tussen 1696 en 1703 was hij werkzaam aan de Weense Hofkapel als bespeler van de theorbe. Als zodanig werd hij door Antonio Draghi, een van de meest vruchtbare componisten van zijn tijd, bij de keizer aanbevolen en hetzelfde deed diens opvolger Johann Joseph Fux. Reutter trad drie keer in het huwelijk en kreeg uit deze huwelijken liefst 15 kinderen. Twee daarvan werden ook componist nl. Karl en Georg jr.. In 1715 werd hij eerste kapelmeester aan de bovengenoemde kathedraal en oefende deze functie uit tot Een aantal van zijn geestelijke composities zijn waarschijnlijk gecomponeerd door zijn zoon Georg jr. Hij stierf 29 augustus 1738 in Wenen.

8