Stichting SURF Jaarplan en Begroting 2013

Transcriptie

1 Stichting SURF Jaarplan en Begroting 2013 Utrecht, 22 november 2012 SURF Versienummer 1.0 1

2 Inhoud Jaarplan 2013 Voorwoord... 3 Inleiding Platform ICT en Onderzoek Begroting Platform ICT en Onderwijs Begroting Platform ICT en Bedrijfsvoering Begroting Internationale Zaken Begroting Subsidiemiddelen nationale e-infrastructuur Bestuur- en Concernstaf Commissie Projectbewaking Wetenschappelijk Technische Raad Bedrijfsbureau Bedrijfsvoering algemeen IT Service Financiën Personeelszaken Facilitaire diensten Communicatie Begroting

3 Voorwoord Stichting SURF is de ICT-samenwerkingsorganisatie van het hoger onderwijs en onderzoek in Nederland. In SURF werken universiteiten, hogescholen, onderzoeksinstellingen en de centra voor documentaire informatievoorziening samen met SURF en haar werkmaatschappijen. De missie van SURF is het exploiteren en innoveren van een gezamenlijke geavanceerde ICTinfrastructuur, zodat de mogelijkheden die ICT biedt om de kwaliteit van het hoger onderwijs en onderzoek te verbeteren ten volle worden benut. Dit met name op die terreinen waar door samenwerking resultaten kunnen worden bereikt die de mogelijkheden van individuele instellingen overstijgen. Leeswijzer jaarplan 2013 Het jaarplan begint met een inleidend deel over de algemene koers voor Deze algemene koers is in lijn met de strategische koers zoals die is uitgezet in het SURF Meerjarenplan Dit geldt ook voor de jaarplannen 2013 van de werkmaatschappijen van SURF, die worden goedgekeurd door de desbetreffende Raad van Commissarissen. De activiteiten van Stichting SURF zijn geclusterd in drie platforms (ICT & onderwijs, ICT & onderzoek en ICT & bedrijfsvoering) en een programma Internationale Zaken. In de hoofdstukken 1, 2, 3, en 4 worden de plannen voor 2013 van deze platforms en programma s geschetst. Per platform is aan het eind van het hoofdstuk de jaarbegroting voor 2013 opgenomen. Hoofdstuk 5 geeft een overzicht van de verdeling van de middelen voor de nationale e-infrastructuur. De activiteiten van de Wetenschappelijk Technische Raad (WTR), de Commissie Projectbewaking (CP) en het Bedrijfsbureau van SURF worden respectievelijk in hoofdstuk 6 en 7 behandeld. Leeswijzer begroting 2013 Aansluitend aan het jaarplan volgt de begroting Hierin zijn respectievelijk opgenomen: de samenvattende begroting 2013 voor SURF, een exploitatieoverzicht van de overige onderdelen, alsmede een overzicht van de reserves van de Stichting SURF. 3

4 Inleiding Per 1 januari 2013 maken SARA BV en VANCIS BV officieel onderdeel uit van SURF. SARA BV wordt een SURF-werkmaatschappij onder de naam SURFsara, Vancis blijft onder aandeelhouder SURF opereren als een volledig zelfstandige marktpartij. Met de integratie van SARA rondt SURF de implementatie van het ICTRegie-avies om te komen tot een nationale e-infrastructuur af. Met een hoogwaardige e-infrastructuur kunnen de instellingen voor hoger onderwijs en onderzoek kennis leveren voor toepassingen en innovaties in bedrijven en publieke en maatschappelijke organisaties. Het hoger onderwijs en onderzoek in Nederland loopt voorop bij de inzet van ICT en het gebruik van de ICT-infrastructuur. Niet alleen heeft de sector al decennia het snelste netwerk ter wereld, zij beschikt ook over duurzame dataopslag, hoogwaardige rekenvoorzieningen, krachtige softwarehulpmiddelen en professionele ondersteuning. Duurzaam businessmodel Voorop blijven lopen vereist blijvende investeringen in vernieuwing van de e-infrastructuur. SURF en NWO ontvangen voor het creëren en onderhouden van deze e-infrastructuur een aantal structurele en een aantal incidentele subsidies. Gezien de nationale functie van de e-infrastructuur en de ambitie om wereldwijd bij de top der kenniseconomieën te behoren is het noodzakelijk om in 2013 een duurzaam businessmodel uit te werken om deze ambities te kunnen vervullen. Voor SURF ligt in 2013 daarnaast de focus op het in een federatief model met elkaar verbinden van voorzieningen bij de instellingen, bij SURFnet, SURFsara en het Netherlands escience Center, tot een geïntegreerde e-infrastructuur en deze als één gemeenschappelijke basisvoorziening aan te sturen en aan de gebruikers aan te bieden. Het Netherlands escience Center, een samenwerking van SURF en NWO, richt zich daarbij nadrukkelijk ook op de private sector en op publiek-private samenwerking. Dit sluit goed aan bij de uitdaging die SURFsara ziet om (mkb-)bedrijven te ondersteunen bij het werken met krachtige rekenvoorzieningen en grote dataverzamelingen. Onderzoeksdata De tendens is dat deze grote hoeveelheden data de spil gaan vormen voor onderzoek. Daarbij gaat het om alle denkbare datatypen en hoeveelheden die slechts in peta en zeta grootheden zijn uit te drukken. Door de sterk groeiende hoeveelheid digitale informatie is de noodzaak ontstaan beleid en oplossingen te ontwikkelen voor het bewaren en vindbaar maken van onderzoeksresultaten. Dat geldt ook voor het beveiligen, delen en herbruikbaar maken ervan. Voortbouwend op reeds gestarte activiteiten zullen in 2013 activiteiten op het gebied van beheer van onderzoeksdata een voorname plaats innemen op de agenda van SURF. Mede doordat de netwerken van onderzoekers veelal een internationaal karakter hebben, wordt op het terrein van management van onderzoeksdata samengewerkt met bestaande landelijke datacenters die veelal disciplinegewijs in internationaal verband opereren. Cloud Clouddiensten blijven een leidend thema in de activiteiten van SURF. Het doel is goed geregisseerd gebruik te gaan maken van publieke clouddiensten en het gemeenschappelijk opzetten van community clouddiensten. Voorwaarde hiervoor is de ontwikkeling van een doordachte gemeenschappelijke cloudstrategie die door de hogeronderwijsinstellingen binnen SURF wordt vormgegeven. Het project Regie in de Cloud, dat mogelijk wordt gemaakt door subsidie van het Programma Implementatie Agenda ICT-Beleid (PRIMA) van het ministerie van EL&I, wordt in 2013 voortgezet. Samen met CIO s, bestuurders en informatiearchitecten wordt een gemeenschappelijke informatiestrategie (i-strategie) ontwikkeld die antwoord geeft op de vraag welke ambities met cloudoplossingen worden aangepakt. Ook wordt een i-catalogus opgezet van praktijkervaringen en architectuurvoorbeelden binnen het hoger onderwijs en onderzoek. Daarnaast blijft het beveiligen van gegevens één van de belangrijkste aandachtspunten, en heeft betrekking op alle inhoudelijke 4

5 terreinen waarop SURF actief is. De spanning tussen enerzijds de open beweging en anderzijds weten regelgeving vergt behoedzaam opereren. SURF blijft zich inzetten voor het toegankelijker, veiliger en betrouwbaarder maken van systemen en content. Studiesucces Binnen het onderwijs is onder andere door de inzet van de digitale leer- en werkomgeving (DLWO) steeds meer data beschikbaar over studiegedrag. Het regelmatig meten van de voortgang van studenten kan studievertraging en -uitval voorkomen en maakt maatwerk en differentiatie eenvoudiger. Gemeenschappelijke, instellingsoverstijgende voortgangstoetsing maakt data-analyse en monitoring mogelijk. Digitaal toetsen kan bijdragen aan kostenbesparing door instellingsoverstijgend te werken aan gedeelde item- en toetsbanken. Ook kan het leiden tot minder werkdruk bij het nakijken en analyseren van toetsen. Binnen het programma Toetsing en Toetsgestuurd Leren ligt in 2013 de nadruk op het verkennen van de mogelijkheden om te komen tot een gemeenschappelijke infrastructuur voor digitaal toetsen in het hoger onderwijs. Daarnaast voert SURF in 2013 nog een aantal innovatieprogramma s uit die een bijdrage leveren aan het verhogen van studiesucces: Open Educational Resources, Digitale Leer- en Werkomgeving en Learning Analytics. Organisatie in beweging SURF blijft een organisatie in beweging. De nieuwe SURF-organisatie is met haar platforms en werkmaatschappijen, samen met de instellingen, vanuit verschillend perspectief, volledig geëquipeerd om de kansen en uitdagingen waar onze instellingen voor staan op het gebied van ICT op te pakken. De federatieve aanpak gekoppeld aan verdergaande uitwisseling en samenwerking tussen de SURFonderdelen zal in 2013 leiden tot goed op elkaar afgestemde activiteiten en meer synergie richting de instellingen voor hoger onderwijs en onderzoek. 5

6 1 Platform ICT en Onderzoek SURF wil instellingen en hun onderzoekers ondersteunen bij het volgen en sturen van ICTontwikkelingen. Waar mogelijk helpt het platform ICT en Onderzoek bij het formuleren van beleid en bij het implementeren van beschikbaar gekomen producten en diensten. De explosief groeiende hoeveelheid digitale informatie en cloud zijn voorbeelden van actuele, uitdagende ontwikkelingen waarmee instellingen te maken hebben. Ook rond het eigenaarschap van onderzoekspublicaties en -data bestaan veel vragen. Het Jaarplan 2013 ICT en Onderzoek sluit primair aan op Samen excelleren, het lopende SURF Meerjarenplan Daarnaast speelt het jaarplan in op een reeks van relevante uitgangspunten en aanbevelingen uit nationale en internationale ICT-agenda s. Bij de selectie van de themagebieden en de activiteiten die in 2013 worden uitgevoerd, is zoveel mogelijk gekeken naar de behoeftes van de instellingen voor hoger onderwijs. In 2013 zal het platform ICT en Onderzoek zich richten op regie en samenwerking op vijf hoofdthema s, die in belangrijke mate onderling verweven zijn: 1. Onderzoeksdata 2. Onderzoeksinformatie 3. Onderzoeksondersteuning 4. Open 5. Internationale samenwerking Meer dan tot nu toe het geval geweest is, worden de thema-activiteiten projectmatig uitgevoerd. SURF kiest voor deze aanpak om de slaagkans en het beoogde rendement van deze activiteiten te verhogen. Fobid In 2013 zal SURF opnieuw deel uitmaken van de FOBID Juridische Commissie. Doel is het uitwisselen van informatie over de juridische aspecten die van belang zijn voor bibliotheken, informatie- en documentatiecentra en het initiëren van (inter)nationale acties en reacties. SURF behartigt de belangen van de leden van FOBID Juridische Commissie door de ontwikkelingen te volgen en daarop op gepaste wijze te reageren. Verder zal het platform participeren in de organisatie en voorbereiding van de SURF Onderzoeksdag 2013, die georganiseerd wordt in gezamenlijkheid met SURFnet, SURFsara en het Netherlands escience Center. Onderzoeksdata Door de sterk groeiende hoeveelheid digitale informatie is de noodzaak ontstaan beleid en oplossingen te ontwikkelen voor het bewaren en vindbaar maken van onderzoeksresultaten. Dat geldt ook voor het beveiligen, delen en herbruikbaar maken ervan. Dankzij ICT kunnen nieuwe vormen van kwaliteitscontrole en waardering van onderzoeksresultaten worden ontwikkeld. Voordat een onderzoeker zijn data zal opslaan en delen moet hij hiertoe aangespoord en aangemoedigd worden. Dat kan met richtlijnen van de onderzoeksfinancier (NWO e.a.), maar ook door een toename van het vertrouwen in de zinvolheid van het opslaan en delen van onderzoeksdata. Vraagstukken rond complexiteit en integriteit spelen hierbij een grote rol. Voortbouwend op reeds gestarte activiteiten zullen in 2013 activiteiten op het gebied van beheer van onderzoeksdata een voorname plaats innemen op de agenda van SURF. Mede doordat de netwerken van onderzoekers veelal een internationaal karakter hebben, wordt op het terrein van management van onderzoeksdata samengewerkt in internationaal verband. Het themagebied Onderzoeksdata wordt ondersteund door de special interest group Research Data (SIG Research Data). Binnen het domein worden twee programma s uitgevoerd: 6

7 1. het programma Regie in de Cloud 2. het Europese project SIM4RDM Regie in de Cloud Het programma Regie in de Cloud wordt gecoördineerd door het platform ICT en Bedrijfsvoering (zie ook hoofdstuk 3 Platform ICT en Bedrijfsvoering). Dit programma richt zich op het ontwikkelen en in stand houden van een profijtelijke inzet van clouddiensten uit community clouds en de public cloud. Binnen Regie in de Cloud werken de drie SURF-platforms samen met SURFnet, SURFmarket en SURFsara. Het hoofdresultaat van dit programma is een gemeenschappelijke i-strategie. Naast de uitwerking van een i-strategie moet Regie in de Cloud ook aanbevelingen opleveren voor de vereenvoudiging van het nationale landschap van (onderzoeks)repositories. De positionering van de dienst ShareKit zal hierin nadrukkelijk worden meegenomen. De uitwerking van de algemene strategie op het terrein van onderzoeksdata is vervat in een apart werkpakket, dat gecoördineerd en in samenwerking met de instellingen uitgevoerd wordt door het platform ICT en Onderzoek. SIM4RDM Support Infrastructure Models for Research Data Management (SIM4RDM) is een project dat wordt uitgevoerd binnen het zevende kaderprogramma van de Europese Commissie. Het project is formeel gestart op 1 november 2011 voor een periode van 24 maanden en wil onderzoekers in staat stellen om de zich ontwikkelende e-infrastructuren voor data optimaal te gebruiken. SURF werkt hierbij samen met partners in Finland, Hongarije, Ierland, Scandinavië en het Verenigd Koninkrijk. SIM4RDM gaat modellen, evaluatieve kaders en aanbevelingen opleveren voor interventies die onderzoekers behulpzaam kunnen zijn bij betere en efficiëntere toepassing van ICT in databeheer. Overige activiteiten Naast SURF zijn nog enkele andere organisaties actief op deelterreinen van onderzoeksdata zoals DANS, 3TU, NWO en de Nationale Coalitie Digitale Duurzaamheid (NCDD). Bij alle activiteiten van voornoemde organisaties is meer samenhang van belang. De SIG Research Data zorgt voor landelijke afstemming en samenwerking op dit gebied en voor het breder beschikbaar maken van kennis over richtlijnen en standaarden voor data. Ook worden organisatorische en culturele aspecten van data geadresseerd. Daarnaast identificeert de SIG gemeenschappelijke doelen en levert ze bijdragen aan de visie en strategie rondom verschillende aspecten van onderzoeksdata. Ook identificeren, initiëren en participeren de leden van de SIG in mogelijk gemeenschappelijke (Europese) projecten rond datamanagement. De SIG Research Data organiseert bijeenkomsten die dieper ingaan op bepaalde aspecten van onderzoeksdata. Verder zal de SIG handreikingen bieden om het beroep van dataprofessional en aanverwante specialisaties inhoud en vorm te geven. Het platform ICT en Onderzoek participeert in deze SIG en wil in 2013 een advies uitbrengen over geschikte licenties voor het publiceren van data waarbij de aanbevelingen van de Europese Commissie over open data zijn meegenomen. Onderzoeksinformatie De keuze voor één, landelijk Current Research Information System (CRIS) blijkt in het Nederlands hoger onderwijs (nog) niet haalbaar. Wel bezinnen instellingen zich in verschillende conglomeraties met SURF op mogelijkheden voor samenwerking op kleinere schaal. Zo is er brede overeenstemming over de noodzaak om te standaardiseren op het onderzoeksdatamodel en de bijbehorende taxonomieën. SURF heeft hiertoe in 2012 een nieuwe werkgroep ingesteld. De aanbevelingen van de werkgroep CRIS datamodel worden meegenomen bij het opzetten van CRIS-dienstverlening voor zeven hogescholen die SURF gevraagd hebben voor hen een geschikte SaaS (Software As A Service) oplossing uit te werken. Verder stelt SURF in 2013 een trendwatchrapport onderzoeksinformatie op. Dit biedt een overzicht van de ontwikkelingen en vormt een basis voor beleid op de middellange termijn. Ten slotte onderzoekt SURF op verzoek van de Radboud Universiteit, de huidige leverancier van Metis, of en onder welke voorwaarden de regiefunctie voor Metis door SURF kan worden overgenomen. Het themagebied Onderzoeksinformatie wordt ondersteund door de in 2012 opgerichte special interest group Research Information. 7

8 Onderzoeksondersteuning Het platform ICT en onderzoek faciliteert onderzoeksondersteuners bij het uitwisselen van kennis over en ervaringen met het gebruik van ICT-hulpmiddelen bij onderzoek. Dit gebeurt onder andere door het organiseren van bijeenkomsten voor ondersteuners op het gebied van research support. Het themagebied Onderzoeksondersteuning wordt ondersteund door de SIG Research Support waarin het platform participeert. In 2012 startte het platform ICT en Onderzoek met verkenningen naar de wenselijkheid en haalbaarheid van een appstore waar door instellingen in eigen beheer en elders ontwikkelde tools worden aangeboden aan andere instellingen. In 2013 wordt verkend welke mogelijkheden er zijn om een levensvatbare research tooletalage op te zetten, waarbij ook gekeken wordt naar bestaande initiatieven binnen SURF, binnen de instellingen voor hoger onderwijs en onderzoek alsmede binnen de internationale gemeenschap. Open SURF wil het vrij en open toegankelijk maken van de materialen en resultaten van onderzoek bevorderen. Dit sluit aan op de landelijke en internationale agenda's over Open en voor zowel de community van onderzoekers als - waar mogelijk - het bedrijfsleven en de maatschappij. Bij Open gaat het er niet om dat alle content noodzakelijkerwijs voor alles en iedereen en kosteloos beschikbaar komt. Wel vindt het uitgangspunt open tenzij steeds meer aanhangers. Voor alle typen Open Content is een webgeoriënteerde infrastructuur randvoorwaardelijk. Daarom ligt samenwerking op het terrein van Open tussen SURF en de instellingen voor de hand. Er is wereldwijd een levendige discussie opgelaaid over de voor- en nadelen van de zogenaamde gold en green publicatieroutes. Bij de green route spelen de (institutionele) repositories een belangrijke rol. SURF zal in 2013 een of meer netwerktafels organiseren waarbij dit onderwerp aan de orde komt. Daarnaast vormen metrieken, statistieken en indicatoren een onderwerp dat snel aan belangstelling wint op het terrein van kwaliteitsmeting en -beheer. In het bijzonder in relatie tot het thema Open wil SURF in 2013 enkele projecten op dit terrein uitvoeren. Verder zal het platform in de Open Access Week 2013 coördineren. Internationale samenwerking Het (wetenschappelijk) onderzoek dat in ons land wordt uitgevoerd, vindt in toenemende mate plaats in een Europese en mondiale context. De grote vlucht die ICT de afgelopen decennia heeft genomen, heeft onderzoekers wereldwijd nog dichter bij elkaar gebracht dan voor het ICT-tijdperk het geval was. Deze ontwikkeling noopt tot het nadenken over afstemming en standaardisatie. Wil Nederland tot de belangrijkste kenniseconomieën van de wereld blijven behoren, dan is het van belang dat goed aangesloten wordt op wat in de rest van Europa en de wereld gebeurt. Interoperabiliteit blijft een belangrijk aandachtspunt. Europese projecten SURF zal in 2013 de internationale ontwikkelingen rond de in het jaarplan beschreven hoofdthema s blijven volgen en deze waar mogelijk namens het Nederlandse hoger onderwijs en onderzoek sturen. Daarom participeert SURF in Europese projecten zoals SIM4RDM en einfranet, dat de adequate aansluiting op elkaar van landelijke infrastructuren voor onderzoek nastreeft. Binnen de laatste fase van einfranet is SURF met name verantwoordelijk voor de coördinatie van werkzaamheden die tot de aanbieding van een whitepaper over Open aan de Europese Commissie moeten leiden. Omdat einfranet belangrijk is voor het opbouwen van een Europese ICT-infrastructuur, is het feitelijk randvoorwaardelijk voor de uitwisseling van kennis binnen Europa en is dit project relevant voor alle thema s in het jaarplan. Partnerorganisaties SURF werkt ook in 2013 samen met diverse Europese partnerorganisaties binnen het consortium Knowledge Exchange (KE). De algemene doelstelling van KE is om wetenschappelijke materialen zoveel mogelijk in brede zin ter beschikking te stellen, primair aan de onderzoeksgemeenschap, en secundair aan maatschappij en bedrijfsleven. Vanuit het Platform ICT en Onderzoek zal verder, door 8

9 overdracht van taken uit SURFnet, een grotere betrokkenheid worden gerealiseerd bij de activiteiten van de e-infrastructure Reflection Group (e-irg). Deze groep streeft de operationalisering van een pan-europese, breed inzetbare, digitale infrastructuur na. 1.1 Begroting ICT en Onderzoek: Exploitatierekening Projectbaten Projectlasten Bedragen (X 1.000,-) overige Personele materiële subsidies samenw. mutatie platform totaal totaal bijdrage baten OHW reserve baten inzet kosten lasten =(2 t/m 6) =(8 + 9) projecten 2013 Research Data Research Information (incl. CRIS) Research Support Open Subtotaal projecten Regie in de Cloud - Regie in de Cloud Subtotaal Regie in de Cloud Europa - inzet platform voor KE SIM4RDM Subtotaal Europa Fobid Juridische Commissie Platform algemeen Subtotaal overige Totaal Platform Resultaat ultimo Verwachte Platformreserve ultimo Verwachte Platformreserve ultimo

10 2 Platform ICT en Onderwijs Het Platform ICT en Onderwijs wil een stimulerende omgeving voor onderwijsinnovators bieden en innovatieprocessen in gang zetten en faciliteren. In 2013 zet het Platform ICT en Onderwijs in op de volgende thema s: Toetsing en Toetsgestuurd Leren, Open Educational Resources, Digitale Leer- en Werkomgeving en Learning Analytics. De Nederlandse instellingen voor hoger onderwijs hebben een cloud first-aanpak omarmd. Bij de uitvoering van alle programma s en activiteiten is cloud first dan ook het uitgangspunt. Een belangrijke taak van het platform ICT en Onderwijs is het coördineren van innovatieprogramma s. SURF definieert samen met de instellingen de inhoudelijke thema s die worden uitgewerkt tot innovatieprogramma s. Daarbij zijn concrete problemen of behoeften die spelen binnen de instellingen het uitgangspunt. Daarnaast wordt in alle innovatieprogramma s rekening gehouden met omgevingsfactoren. In 2013 zijn dat in het bijzonder: 1. Studiesucces en rendement 2. Onderwijs- en docentkwaliteit 3. Kennisvalorisatie 4. Differentiatie 5. Kostenbesparing In elk innovatieprogramma wordt bovendien aandacht besteed aan het creëren en faciliteren van netwerken, het verzamelen en beschikbaar stellen van informatie, het voorzien in technische randvoorwaarden, het experimenteren, ontwikkelen en stimuleren van gebruik, professionalisering, en het evalueren en bewaken van kwaliteit. Uit ervaring blijkt dat innovatietrajecten kansrijker zijn als al deze elementen een plek krijgen in innovatieprogramma s, en elkaar versterken. Innovatieprogramma s In 2013 voert het Platform ICT en Onderwijs samen met instellingen voor hoger onderwijs vier innovatieprogramma s uit: 1. Toetsing en Toetsgestuurd Leren Het programma Toetsing en Toetsgestuurd Leren wil met digitaal toetsen de kwaliteit en het rendement van het onderwijs verhogen. Instellingen kunnen met projectsubsidies succesvolle samenwerkingsinitiatieven rond digitaal toetsen opschalen. Daarnaast ontwikkelt en bundelt het programma kennis over digitaal toetsen en stelt het deze informatie beschikbaar. Het expertisenetwerk binnen dit innovatieprogramma kan onderzoeksresultaten op het gebied van digitaal toetsen ontsluiten voor een breed publiek. Het regelmatig meten van de voortgang van studenten kan studievertraging en -uitval voorkomen en maakt maatwerk en differentiatie eenvoudiger. Gemeenschappelijke, instellingsoverstijgende voortgangstoetsing maakt data-analyse en monitoring mogelijk en komt daarmee de onderwijskwaliteit ten goede. Het programma wil een bijdrage leveren aan professionalisering van de docent op het gebied van digitaal toetsen. Digitaal toetsen kan bijdragen aan kostenbesparing door instellingsoverstijgend te werken aan gedeelde item- en toetsbanken. Ook kan het leiden tot minder werkdruk bij het nakijken en analyseren van toetsen. In 2013 wordt vooral ingezet op: Het doorontwikkelen van het expertisenetwerk digitaal toetsen en het voorbereiden van de duurzame voortzetting daarvan na afloop van het programma; Het inrichten en delen van een gemeenschappelijke infrastructuur voor digitaal toetsen in het hoger onderwijs; Disseminatie van de resultaten van de projecten die in het programma worden uitgevoerd. Het programma Toetsing en Toetsgestuurd Leren wordt uitgevoerd van 2010 tot De financiering is mogelijk gemaakt door de ICT Impuls, een investeringsimpuls van de overheid voor innovatie in maatschappelijke domeinen. 10

11 2. Open Educational Resources Open Educational Resources (OER) zijn open leermaterialen die online vrij beschikbaar zijn voor (her)gebruik. Het kopiëren, bewerken en verspreiden van het materiaal is onder voorwaarden toegestaan. Universiteiten en hogescholen hebben verschillende strategische motieven om in te zetten op Open Educational Resources. Zo kunnen open leermaterialen worden ingezet om: studiekiezers te ondersteunen bij het maken van de juiste studiekeuze; studierendement te verhogen; differentiatie en maatwerk in het onderwijs te vereenvoudigen; de kwaliteit van de materialen te verhogen; het rendement van leermaterialen te meten; kennisvalorisatie te bewerkstelligen (het verzilveren van kennis richting de maatschappij); wetenschappelijke kennis internationaal te delen; docentprofessionalisering te faciliteren; besparingen in ontwikkelkosten van leermaterialen en efficiencywinst te realiseren; instellingen internationaal sterk te profileren met OER en zo nieuwe doelgroepen te bereiken om getalenteerde studenten en wetenschappers aan te trekken. Het innovatieprogramma OER richt zich in 2013 op het vergroten van de awareness over de meerwaarde van OER binnen het Nederlandse hoger onderwijs. Ook wil het instellingen faciliteren bij het ontwikkelen van een visie op OER en de vertaalslag naar concreet beleid. Daarnaast zal het programma de ontwikkeling en het (her)gebruik van OER in het Nederlandse hoger onderwijs stimuleren. Het innovatieprogramma loopt van 2011 tot en met Digitale Leer- en Werkomgeving / Onderwijs@DLWO De digitale leer- en werkomgeving (DLWO) is het geheel aan systemen dat het voor studenten, onderzoekers, medewerkers en gasten van een hoger onderwijsinstellingen mogelijk maakt hun activiteiten uit te voeren. Het programma Onderwijs@DLWO ondersteunt instellingen voor hoger onderwijs bij het ontwikkelen van een - al dan niet gezamenlijke - visie op de DLWO. Daarbij moet betaalbaar en beheersbaar tegemoet worden gekomen aan wensen van docenten en studenten en moet goed informatiemanagement van onderwijsgegevens gegarandeerd zijn. Het ontwikkelen van een visie is belangrijk gezien de vele aanleidingen tot veranderingen in de DLWO. Nieuwe methoden en technieken bieden docenten mogelijkheden ICT op een didactische manier in te zetten. Dit kan de kwaliteit van het onderwijs verbeteren. Het gros van de docenten maakt maar beperkt gebruik van de mogelijkheden die de DLWO biedt. Het ontbreekt hen vaak aan kennis, vaardigheden en tijd om kennis over de mogelijkheden te verwerven. Het programma biedt instellingen een plek om vorm te geven aan professionaliseringsprogramma s voor docenten en verzamelt en verspreidt good practices op het gebied van docentprofessionalisering in het hoger onderwijs. Naast nieuwe mogelijkheden op het vlak van didactiek liggen er kansen op het vlak van personalisering van de leeromgeving. Een flexibele leeromgeving die aansluit op de persoonlijke wensen en behoeften van een student kan differentiatie en onderwijs op maat ook bij grote studentenaantallen goed faciliteren. Clouddiensten bieden de mogelijkheid om onderdelen van een leeromgeving te outsourcen. Open systemen kunnen worden ingezet voor de samenwerking tussen het hoger onderwijs / onderzoek, het bedrijfsleven en de overheid. En ook trends als Bring your Own Device (BYOD) en het gebruik van apps hebben invloed op de DLWO. Het programma loopt van 2011 tot Learning Analytics Learning Analytics gaat over het verzamelen, analyseren en gebruiken van data over studenten en hun studiegedrag om ze begeleiding op maat te bieden. De mogelijkheden voor het hoger onderwijs worden onderzocht in de verkenning Learning Analytics. Op basis van de resultaten van de verkenning wordt eind 2012 besloten of er een innovatieprogramma rondom dit onderwerp wordt gestart. 11

12 Toegenomen rekenkracht en expertise maakt analyse van grote verzamelingen data (big data) mogelijk. Binnen het onderwijs is onder andere door de inzet van de digitale leer- en werkomgeving steeds meer data beschikbaar over studiegedrag. Een belangrijke drijfveer voor de inzet van Learning Anlytics is het verhogen van studiesucces en studierendement. Learning Analytics maakt het mogelijk om in een vroeg stadium risico s op te sporen, studiesucces te voorspellen en op basis van gegevens studenten gericht advies te geven. Zeker met grote groepen studenten kan een hulpmiddel om de voortgang van studenten te monitoren docenten mogelijkheden bieden om hun onderwijskwaliteit te verbeteren. SURFacademy Met SURFacademy biedt SURF een breed professionaliseringsprogramma voor en door medewerkers in het hoger onderwijs en onderzoek. Binnen SURFacademy worden schools, masterclasses, workshops, seminars, webinars, code jams en open leermaterialen aangeboden over actuele ICTthema's in het hoger onderwijs. De focus ligt op intensieve overdracht van kennis en vaardigheden. SURFacademy zorgt voor nationale krachtenbundeling en uitwisseling van kennis binnen het hoger onderwijsveld. Medewerkers binnen het hoger onderwijs en onderzoek delen zo kennis en ervaringen over producten, diensten en projectresultaten. De bijeenkomsten van SURFacademy worden georganiseerd door SURFnet en SURF, in samenwerking met de instellingen voor hoger onderwijs. In 2013 wil SURFacademy, net als voorgaande jaren, een goed gewaardeerd en divers professionaliseringsprogramma aanbieden. SURFacademy wordt als merknaam ingezet om alle professionaliseringsactiviteiten van de verschillende SURF-onderdelen onder te brengen. Daarmee wordt versnippering van activiteiten en expertise voorkomen. Kennisdelen en samenwerken Het doen ontstaan van netwerken en stimuleren van kennisdeling zijn voor SURF essentieel om innovatie met ICT te stimuleren. De netwerken zorgen ervoor dat experts en innovators een klankbord vinden bij collega s van andere onderwijsinstellingen en samen nieuwe kennis opbouwen. Op deze manier kan SURF een vliegwieleffect realiseren voor innovatie. Om nieuwe kansen te signaleren wordt actief ingezet op trendwatching. Instrumenten die SURF inzet om kennisdeling en samenwerking te stimuleren zijn special interest groups (SIG s), het online community-platform SURFspace, het jaarlijkse congres Dé Onderwijsdagen en de jaarlijkse trendwatchingbijeenkomsten. In 2013 zal samen met bestaande contacten worden onderzocht op welke manier ook onderwijsdirecteuren, docenten en studenten als klankbord kunnen functioneren voor programma s en activiteiten. Special interest groups Special interest groups (SIGs) van SURF zijn kennisgemeenschappen rondom specifieke thema s gericht op ICT-innovatie in het hoger onderwijs en onderzoek. Binnen de SIGs bundelen experts en inhoudelijk geïnteresseerden kennis en ervaring. Voor het verspreiden van kennis en het voeren van discussies kunnen SIGs gebruik maken van het online communityplatform SIGs stellen hun eigen jaarplannen op, die zijn afgestemd op de jaarplannen van SURF. Via de SIGs heeft SURF toegang tot een uitgebreid en relevant netwerk van experts. Nieuwe ideeën en innovaties die binnen een SIG ontstaan, kunnen hun weg vinden binnen innovatieprogramma s. De SIGs versterken het aanbod van SURFacademy en Dé Onderwijsdagen door hun inhoudelijke bijdrage. SURFspace SURFspace biedt een netwerk- en kennisvoorziening aan professionals actief op het terrein van innovatie van het hoger onderwijs en onderzoek. Op dit platform kunnen professionals zelf artikelen plaatsen en op artikelen reageren. Via de profielenpagina kunnen professionals uit het hoger onderwijs en onderzoek elkaar vinden. In 2013 wordt SURFspace dé digitale community-omgeving van SURF. Waar de website de bezoekers van informatie rondom bijvoorbeeld projecten voorziet, is SURFspace.nl de plek waar de community kennis deelt, bediscussieert en op elkaar reageert. In 2013 ligt de focus op communicatie over en promotie van het platform SURFspace om het gebruik ervan te vergroten. 12

13 Dé Onderwijsdagen Dé Onderwijsdagen belichten de stand van zaken op het gebied van onderwijsvernieuwingen. Het congres is de afgelopen vier jaar samen met Kennisnet georganiseerd en bood een overzicht van vernieuwingen door de hele onderwijskolom. Op basis van de evaluatie en krimpende budgetten is in 2012 gekozen voor een opzet waarbij SURF en Kennisnet ieder hun eigen programma invulden op aparte aaneensluitende dagen. Voor de Onderwijsdagen 2013 wordt wederom met Kennisnet onderzocht of en op welke manier de samenwerking gestalte kan krijgen. Ook wordt opnieuw bekeken welke samenwerking binnen de onderdelen van de SURF-organisatie opportuun is. Aan de hand van de uitkomsten van dit overleg met de partners wordt het plan van aanpak voor 2013 nader ingevuld. 2.1 Begroting ICT en Onderwijs: Exploitatierekening Projectbaten Projectlasten Bedragen (X 1.000,-) overige Personele materiële subsidies samenw. mutatie platform totaal totaal bijdrage baten OHW reserve baten inzet kosten lasten =(2 t/m 6) =(8 + 9) Netwerken en professionaliseren Onderwijsdag SIG's Conferenties internationaal SURFacademy Catalogus en projectresultaten SURFspace Communicatie en relatiebeheer Subtotaal Netwerken en professionaliseren Open Educational Resources (OER) Activiteiten Projectmanagement Subtotaal Open Educational Resources (OER) DLWO Activiteiten Projectmanagement Subtotaal DLWO Learning Analytics Activiteiten Projectmanagement Subtotaal Learning Analytics Toetsing en Toetsgestuurd Leren Pijlers Tenders Programma-management Subtotaal Toetsing en Toetsgestuurd Leren NAP elearning NAP II Activiteiten NAP II Projectmanagement Subtotaal NAP elearning Platform Algemeen Totaal Platform Resultaat ultimo Verwachte Platformreserve ultimo Verwachte Platformreserve ultimo

14 3 Platform ICT en Bedrijfsvoering Het Platform ICT en Bedrijfsvoering richt zich op de ondersteunende processen voor onderwijs en onderzoek en op overkoepelende vraagstukken als beveiliging, duurzaamheid en strategisch informatiebeleid. Het platform initieert en regisseert initiatieven voor samenwerking en standaardisering van ICT- en informatievoorzieningen die bijdragen aan verhoging van kwaliteit en efficiëntie van bedrijfsvoering in het hoger onderwijs. In alle activiteiten van het platform worden governance, architectuur en standaarden ingezet als vanzelfsprekende instrumenten om inhoudelijke doelen te realiseren en activiteiten te ondernemen. Speerpunten voor het Platform ICT en Bedrijfsvoering in 2013 zijn: 1. Clouddiensten 2. Beveiliging, Identity Management en Security (BIS) 3. Onderwijslogistiek 4. Community support 5. Groene ICT en duurzame ontwikkeling (GIDS) Dit jaarplan geeft vuitvoering aan het Meerjarenplan van SURF. Ook zijn uitgangspunten in acht genomen die plannen en projecten laten aansluiten op wat de aangesloten instellingen van SURF verwachten. Bezuinigen en verhogen van efficiëntie in de bedrijfsvoering zijn daarvan voorbeelden. In het najaar van 2012 is door bestuurders, CIO s en andere betrokkenen een streefbeeld geschetst voor de middellange termijn (vijf jaar) tijdens een bijeenkomst van het project Regie in de Cloud. In alle thema s van het platform ICT en Bedrijfsvoering worden elementen uit dit streefbeeld verder uitgewerkt. Clouddiensten De ontwikkeling van cloud is een leidend thema in de activiteiten van SURF. Het doel is goed geregisseerd gebruik te gaan maken van public clouddiensten en het gemeenschappelijk opzetten van community clouddiensten. Voorwaarde hiervoor is de ontwikkeling van een doordachte gemeenschappelijke cloudstrategie. Het Platform ICT en Bedrijfsvoering heeft een voortrekkersrol in de SURF-brede aanpak van Cloud. Het platform ondersteunt instellingen bij het ontwikkelen van cloudbeleid. Er is intensieve afstemming met de instellingen en met de overlegorganen (CIO-beraad, CvDUR, KAAIWO, COMIT) over cloud en gerelateerd aan Dé Onderwijsdagen wordt in 2013 wederom een SURF-bestuursberaad Cloud georganiseerd. Op specifieke thema s zoals informatiebeveiliging, privacy en identitymanagement wordt een normenkader ontwikkeld. Dit kan de basis vormen om samen met de instellingen te komen tot gezamenlijk beleid richting cloudleveranciers. De meer technische aspecten hiervan zijn belegd binnen het BIS-programma. Regie in de cloud Het programma Regie in de Cloud dat wordt gecoördineerd door het platform ICT en Bedrijfsvoering richt zich op het ontwikkelen en in stand houden van een profijtelijke inzet van clouddiensten uit community clouds en de public cloud. Het met PRIMA-gelden gesubsidieerde programma is gestart op 1 juli 2012 en loopt tot en met 30 juni Binnen Regie in de Cloud werken de drie SURF-platforms samen met SURFnet, SURFmarket en SURFsara. Het hoofdresultaat van dit programma is een gemeenschappelijke i-strategie, die in intensieve interactie met bestuurders, CIO s en directeuren onderwijs en onderzoek wordt geformuleerd. De i-strategie wordt op hoofdlijnen uitgewerkt in een gemeenschappelijke referentieinformatiearchitectuur met basisprincipes voor inkoop van ICT-diensten. Daarnaast wordt de overkoepelende i-strategie specifiek uitgewerkt in een concreet plan voor cloudoplossingen voor onderzoeksdata, zodanig dat onderzoeksdata efficiënt, vindbaar en veilig ontsloten worden binnen de onderzoekscommunity, maar ook als gevaloriseerde kennis vindbaar en ontsloten worden voor samenleving en bedrijfsleven (zie ook hoofdstuk 1 platform ICT en Onderzoek). 14

15 Beveiliging, Identity Management en Security De aandacht en belangstelling voor beveiliging en privacy neemt toe en verschuift naar het primaire proces. Het is daarmee niet langer alleen een zaak van de bedrijfsvoering. Beveiliging blijkt ook in de onderwijssectoren buiten het hoger onderwijs een groeiend aandachtsgebied. Zo is er bijvoorbeeld belangstelling van bij SURFnet aangesloten ROC s voor SURFaudit en voor het beveiligingsframework Hoger Onderwijs. De activiteiten van BIS zijn in 2013 verdeeld in vier gebieden: 1. SURFaudit 2. Juridische aspecten van BIS 3. Identity Management 4. Overige aandachtspunten Daarnaast wordt het SURF-brede project voor het verbeteren van beveiliging en privacy in de eigen bedrijfsvoering en in de dienstverlening voortgezet. Dit valt buiten het BIS-programma. SURFaudit SURFaudit is hét meetinstrument voor informatiebeveiliging en zal in de komende jaren andere beveiligingsaudits bij de instellingen vervangen. In 2013 wordt voortgegaan met het uitgebreide toetsingskader dat in 2012 samen met de interne en externe auditers is uitgewerkt. Kleine hogescholen worden extra ondersteund om de stap naar een beheersbare beveiliging te maken. In 2013 wordt de eerste stap gezet richting de exploitatiefase van SURFaudit. Dit moet in 2014 zijn volledige beslag krijgen. Juridische aspecten van BIS Dit project heeft als doel bestaande kennis over juridische aspecten van privacy en auteursrechten voor medewerkers op verschillende afdelingen te bundelen, verder uit te breiden en toegankelijk te maken. In 2013 wordt de juridische kennisbank rond privacy geïntegreerd met de juridische informatie die gepubliceerd is in het kader van de cloudactiviteiten en het SURFworks programma. Na een onderzoek naar de impact van de Patriot Act in 2012 zal in 2013 in kaart gebracht worden wat de impact is van de nieuwe Europese Privacy richtlijnen. Identity & Access Management Het gebruik van centrale Identity Management (IDM) systemen is in het onderwijs inmiddels breed ingeburgerd. De autorisatiecomponent gaat ook een grotere rol spelen: wie hebben er toegang en wat mogen ze doen. Met standaardisatievoorstellen (EduPerson attributen) en het stimuleren van het uitwisselen van ervaringen in de praktijk wil SURF de verdere ontwikkeling van Access Management ondersteunen. In 2011 is gestart met onderzoek naar het gebruik van de onderwijsidentiteit. Na een verkenning met OCW en DUO is de haalbaarheid van het gebruik van BSN en DIGID voor brede authenticatie binnen het onderwijs onderzocht (najaar 2011). In 2012 is voor het hele onderwijsveld de generieke identificatie- en authenticatieproblematiek beschreven, met hun relatie met DIGID en eherkenning. In 2013 worden in SION-verband een aantal toepassingen hiervan verder uitgewerkt, als voorbeeld casussen en proof-of-concepts. Overige aandachtspunten BIS Een van de doelstellingen van BIS is het verzamelen en verspreiden van kennis en ervaring, zowel binnen het hoger onderwijs als daarbuiten. Hieronder volgen de voornaamste activiteiten op dit vlak. Security jaarcongres SURFcert, het Computer Emergency Response Team van SURFnet en SURFibo organiseren in 2013 het jaarlijkse tweedaagse beveiligingscongres voor informatiebeveiligers van de instellingen met gerenommeerde (inter)nationale sprekers. Doel is het organiseren van een platform voor de uitwisseling van kennis en ervaring en het creëren van netwerken. Bovendien is het de gelegenheid om kennis te nemen van de nieuwste ontwikkelingen op het vakgebied. 15

16 Leidraden en Best Practices Informatiebeveiligers in het hoger onderwijs beschikken over veel kennis en ervaring. Om deze toegankelijk te maken, worden voor verschillende themagebieden Best Practices en leidraden gemaakt en bijgesteld. De kennis en ervaring van de instellingen wordt zo nodig aangevuld met externe expertise tot Best Practices, leidraden en starterkits. Prioriteiten voor het (laten) maken van Best Practices worden bepaald door het CIO-beraad, SURFibo, SCIRT en trends in de volwassenheidsmetingen van SURFaudit. Netwerk en Community ondersteuning Op het gebied van informatiebeveiliging worden de volgende groepen ondersteund: Stuurgroep Informatiebeveiliging Hoger Onderwijs (SURF) SURFibo, strategisch/tactisch overleg van informatiebeveiligers (SURF) SCIRT, tactisch operationeel overleg van informatiebeveiligers (SURFnet) H-BOSS, kleine instellingen (SURF en SURFnet) Cybersave Yourself, web beheer security awareness website Voor stuurgroepen en werkgroepen wordt in 2013 een aantal fysieke bijeenkomsten vervangen door bijvoorbeeld videovergaderingen. Gestreefd wordt naar een reductie van 25% van het aantal fysieke vergaderingen. Hiermee wordt het aantal reisbewegingen beperkt, wat zowel een kosten- als tijdsbesparing oplevert. Eind 2012 wordt aan het CIO-beraad, CvDUR en COMIT een voorstel voor de voortzetting van CyberSave Yourself (Security awareness) voorgelegd. De door hen gekozen variant zal begin 2013 geïmplementeerd worden. Het doel is om deze activiteit selfsupporting te maken en de kosten bij de deelnemende instellingen te leggen. Onderwijslogistiek Onderwijslogistiek omvat alle handelingen die nodig zijn om de juiste informatie, mensen en middelen op het juiste tijdstip op de juiste plaats bij elkaar te brengen tegen optimale kosten. Doel is om studenten in zo kort mogelijke leertrajecten op hoog niveau op te leiden en daarbij docenten, locaties en leermiddelen optimaal in te zetten. In de ideale situatie is onderwijslogistiek een keten van samenhangende processen met integrale ICT-ondersteuning binnen de instelling en in relatie met ketenpartners. In de realiteit bestaat de onderwijslogistieke keten vaak uit een incoherente verzameling processen, elk met een eigen herkenbare uitkomst en ondersteund door losse ICTsystemen. Instellingen constateren problemen bij onderwijslogistieke processen en hebben belangstelling voor het inventariseren van verbetermogelijkheden en eventueel gezamenlijk inkopen van diensten. In 2012 is met diverse gremia en stakeholders uit het veld een Verbeteragenda Onderwijslogistiek opgesteld. Hieruit zijn de activiteiten voor 2013 gedestilleerd. Op korte termijn ligt de aandacht op community building en kennisontwikkeling om een stevige basis te vormen voor veranderingen in de toekomst. Voor de langere termijn wordt op bestuurlijk niveau een toekomstbeeld ontwikkeld. Samenwerking Inhoudelijk gezien heeft Onderwijslogistiek nauwe raakvlakken met Learning Analytics van het platform ICT en Onderwijs. Op technologisch vlak wordt samengewerkt met SURFconext van SURFnet. De uitkomsten van het project Regie in de Cloud vormen het uitgangspunt voor onderzoek naar de ICT-ondersteuning van processen. In onderzoek naar mogelijke standaardisatie voor het beschrijven van cursussen of vakken wordt samengewerkt met Studiekeuze123. Bestuurlijke Denktank Onderwijslogistiek Met het platformbestuur en andere geïnteresseerde bestuurders wordt vooruitgeblikt in de toekomst. Het hogeronderwijsstelsel en de bekostiging daarvan is in beweging en er ontstaan verschillende vormen van samenwerking tussen instellingen. Dit leidt tot veranderingen in organisatie en bedrijfsvoering. In visionaire ronde-tafelbijeenkomsten zal een visie worden ontwikkeld op onderwijslogistiek nieuwe stijl. Uitkomsten van deze denktank worden ingebracht in de discussie over het volgende meerjarenplan van SURF ( ). 16

17 Verkenning gemeenschappelijke onderwijscatalogus Een gemeenschappelijke onderwijscatalogus met instellingsbrede informatie over het onderwijsaanbod in een instelling (en in de toekomst misschien een instellingsoverstijgende catalogus) maakt schaalvoordeel en de betere voorlichting aan studenten mogelijk en speelt hiermee in op de wensen van de ministeries van OCW en EL&I. Bij de verkenning van de mogelijkheden zal de in Engeland ontwikkelde standaard voor exchanging Course Related Information (XCRI) in beschouwing worden genomen. In 2013 worden praktijkvoorbeelden geïnventariseerd. SIG Onderwijslogistiek en CIO-werkgroep Onderwijslogistiek Doel van de special interest group Onderwijslogistiek is het leveranciersonafhankelijk uitwisselen van ervaringen en good practices bij plannen, roosteren en uitwisseling van onderwijsinformatie. Activiteiten worden afgestemd met het CIO-beraad en de speciale werkgroep Onderwijslogistiek. Kennisdisseminatie Onderwijslogistiek In samenwerking met de leden van de SIG Onderwijslogistiek wordt begripsbepaling en verspreiding van kennis over Onderwijslogistiek ter hand genomen. Dit leidt tot de volgende activiteiten en resultaten: Presentaties op conferenties en interne bijeenkomsten op instellingen (minimaal 2) Publicaties in nieuwsbrieven en tijdschriften (minimaal 6) Masterclass of andere activiteit in SURFacademy (1) Wiki Onderwijslogistiek op Onderhoud van de webpagina over onderwijslogistiek op Benchmark volwassenheid onderwijslogistieke processen In een vergelijkend onderzoek naar onderwijslogistieke prestaties op universiteiten en hogescholen verzamelt het platform indicatoren voor logistieke processen, zoals kosten, doorlooptijd, ondersteunend personeel en middelen. In samenwerking met Deloitte (promotie-onderzoek) zal worden gezocht naar de relatie tussen studiesucces en de volwassenheid van procesmanagement in de onderwijslogistieke procesketen. ICT-ondersteuning van de onderwijslogistieke procesketen Er wordt een studie uitgevoerd naar kansen en obstakels bij de integratie van systemen en de mogelijke rol van webservices en andere midddleware. Hierbij zal rekening worden gehouden met de principes van de i-strategie die in het project Regie in de Cloud worden vastgesteld. In samenwerking met een SIG-werkgroep wordt geanalyseerd in hoeverre deze principes van toepassing zijn op de onderwijslogistieke procesketen. Vervolgens worden praktijkvoorbeelden verzameld: zowel good als bad practices ten opzicht van de basisprincipes. Uitwisselingsstandaard onderwijsinformatie In samenwerking met SURFconext ontwikkelt het platform een standaard voor het publiceren van onderwijsinformatie op mobiele apparatuur. Het onderwerp is op veel instellingen actueel en biedt een quick win voor samenwerking op het gebied van onderwijslogistiek. Community support Het Platform Bedrijfsvoering ondersteunt het Samenwerkingsplatform Informatie Onderwijs en het Expertisecentrum EduStandaard. Dit centrum is opgericht door Kennisnet en SURF voor de communicatie over en het beheren van standaarden voor onderwijs en onderzoek. Het platform draagt ook zorg voor de secretariële ondersteuning van het CIO-beraad. Verder wordt contact onderhouden met en beperkte facilitaire en inhoudelijke ondersteuning geboden aan de KAAIWO (overleg van de functionarissen die binnen de instellingen van Wetenschappelijk Onderwijs verantwoordelijk zijn voor informatievoorziening voor bestuur en beheer, bestuurlijke informatievoorziening of administratieve automatisering), de COMIT (functionarissen die binnen een hbo-instelling op instellingsniveau verantwoordelijk zijn voor informatievoorziening, communicatie technologie en automatisering) en CvDUR (netwerk van directeuren van rekencentra van Nederlandse universiteiten). Hierbij is het streven de effectiviteit van de overlegstructuur te vergroten waar het afstemming met SURF betreft. 17

18 SISLink Conferentie De jaarlijkse SISLink is dé plek waar de nieuwste ontwikkelingen en ervaringen rondom studentenadministratie, onderwijslogistiek en Studielink worden gepresenteerd en besproken. Net als in 2012 zal de conferentie breed van opzet zijn. De focus blijft op studentenadministratie (en Studielink) en onderwijslogistiek, maar het programma zal ook CIO s, Informatiemanagers en verantwoordelijken voor het primair proces interesseren. In samenspraak met het veld worden de hoofdthema s van de conferentie bepaald, waarna de instellingen worden geraadpleegd voor mogelijke presentaties rondom deze thema s. Groene ICT en duurzame ontwikkeling In het Meerjarenplan is duurzame ICT een speerpunt. ICT is een belangrijke factor in het terugdringen van het energieverbruik van instellingen voor hoger onderwijs. Niet alleen door vergroening van ICT, maar ook door ICT in te zetten als enabling factor bij vergroening in onderwijs, onderzoek en bedrijfsvoering: vergroening door ICT. Daarnaast is er vanuit bedrijfsleven, overheid en maatschappelijke organisaties een toenemende behoefte aan afgestudeerden met kennis en vaardigheden op het terrein van duurzame ontwikkeling en ICT. Een belangrijk kader bij de uitwerking is het in 2008 door de universiteiten en hogescholen met de toenmalige ministeries van VROM en WWI ondertekende convenant Meerjaren afspraak Energie- Efficiency (MJA-3). Hierbij is als inspanningsverplichting afgesproken jaarlijks 2% energie te besparen met als uiteindelijke doel een reductie van 30% in 2020 ten opzichte van Op het gebied van duurzaam inkopen is afgesproken dat hogescholen en universiteiten ernaar streven in 2012 voor ten minste 50% duurzaam in te kopen. De prioriteiten voor 2013 zijn: Het ontwikkelen van een overkoepelend Groen Actieplan waarbij kostenreductie en energiebesparing voor hoger onderwijsinstellingen een centraal element is. Het verkennen van mogelijkheden voor projecten gericht op vergroening door ICT. Het versterken van draagvlak en participatie op het vlak van groene ICT en duurzaamheid. Samenwerking Groene ICT en Duurzaamheid is een samenhangend en SURF-breed thema dat wordt aangestuurd door de stuurgroep GIDS (Groene ICT en Duurzaamheid SURF) met daarin vertegenwoordigers van SURFnet, SURFmarket, SURFsara, en SURF. SIG Groene ICT en Duurzaamheid is het hoger onderwijs en onderzoeksveld actief betrokken. Verder is er samenwerking met partijen zoals AgentschapNL, VSNU en HBO-raad (DUPLHO), het studentennetwerk Morgen, Green IT consortium, ICT~Office en internationaal met JISC in de UK en het door de Europese Commissie gefinancierde e- Infranet programma. Binnen SURF wordt met de verschillende platforms, bedrijfsonderdelen en de Taskforce Cloud samengewerkt om vergroening met behulp van ICT in onderwijs, onderzoek en bedrijfsvoering te stimuleren. 18