PBO-blad. Mededelingenblad Bedrijfsorganisatie. jaargang 53 8 augustus 2003 nummer 48

Transcriptie

1 PBO-blad Sociaal- Economische Raad M e d e d e l i n g e n b l a d e n V e r o r d e n i n g e n b l a d B e d r i j f s o r g a n i s a t i e I n h o u d s o p g a v e jaargang 53 8 augustus 2003 nummer 48 Mededelingenblad Bedrijfsorganisatie BEDRIJFSLICHAMEN 2 Productschap Pluimvee en Eieren 2 Productschap Zuivel 4 Hoofdbedrijfschap Afbouw en Onderhoud 10

2 Mededelingen blad Bedrijfsorganisatie BEDRLTFSLICHAMEN Productschap Piuimvee en Eieren Ontwerp-Retributieverordening controle eipruducten 2003 (PPE) Het Bestuur van het Productschap Pluimvee en Eieren heeft, gelet op artikel 126 van de Wet op de Bedrijfsorganisatie en op de Verordening eiproducten 2003 (PPE) OP vastgesteld de navolgende Deze verordening neemt de terminologie als omschreven in artikel 'I van de Verordening eiproducten 2003 (PPE) over, Voor de bestrijding van de kosten van de controle op de naleving van het bepaalde bij of krachtens de Verordening hygiënevoorschriften kalkoenhouderij 2003, is de eiproductenfabrikant Een door het bestuur, met inachtneming van het in het volgende artikel bepaalde, bij besluit nader vast te stellen bedrag als retributie verschuldigd. De retributie kan per eiproductenfabrikant verschillen en wordt, op basis van het met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport overeengekomen controleschema, berekend naar het aantal controlebezoeken dat dient te worden afgelegd, de vereiste duur van de controle en de in het kader van de controle plaats vindende monsternemingen en -onderzoeken. Het besluit als genoemd in artikel 2 en het controleschema als genoemd in artikel 3 worden gepubliceerd in het Verordeningenblad Bedrijfsorganisatie. 1. Indien de krachtens deze verordening verschuldigde retributie is betaald aan de krachtens de Verordening eiproducten 2003 (PPE) aangewezen controle-instelling, ter dier zake optredende als gemachtigde van het Productschap, is degene die de retributie is verschuldigd, daarmee gekweten. 2. Voor zover het bepaalde in het voorgaande lid geen toepassing heeft gevonden, geschiedt de oplegging van de krachtens deze verordening verschuldigde retributie door de Voorzitter bij een tot de betreffende ondernemer gericht gedagtekend schrijven, 2

3 waarin worden vermeld de periode waarop de retributie betrekking heeft, de aantailen controles en duur daarvan die ingevolge het controleschema als genoemd in artikel 3 voor de betrokken onderneming van toepassing zijn en het totaal van de retributie. De betaling moet alsdan geschieden binnen één maand na dagtekening. 1. Deze verordening kan worden' aangehaald als "Retributieverordening controle eiproducten 2003 (PPE)". 2. Deze verordening zal worden afgekondigd in het Verordeningenblad Bedrijfsorganisatie en treedt in werking met ingang van de dag na afkondiging en werkt terug tot en met 1 juli Voor het Bestuur, Gelet op de herzieningsoperatie van autonome PBO verordeningen in 2003 dient onderhavige verordening ter vervanging van de retributieverordening controle eiproducten (PPEI uit De controles op de naleving van de voorschriften met betrekking tot de productie van eiproducten worden uitgevoerd ingevolge de algemene opdracht in de eiproductenrichtlijn nr. 89/437/EEG (arn. 3, 4, 5, jo. Bijlage VII). De eiproductenrichtlijn is in het leven geroepen ter harmonisatie van de bestaande verschillende gezondheidsvoorschriften en ter garantie aan de consument van een bepaalde kwaliteit. Het belang van de regelgeving en de controle er op dienen derhalve een algemeen belang. Uit dien hoofde is het gerechtvaardigd de kosten die gemoeid zijn met de controle integraal door te berekenen aan de bedrijven waar de controle plaats vindt. Wat de wijze van doorberekenen betreft is daarom gekozen voor een systeem waarbij er een rechtstreeks verband wordt gelegd tussen de individuele situatie van de betrokken bedrijven en de kosten die in verband daarmee in het kader van de controle dienen te worden gemaakt, de kosten worden verhaald door het opleggen van retributies. In goed overleg tussen het ministerie van VWS en het PPE is een controlesysteem vastgesteld waarin vastgelegd is met welke frequentie en intensiteit de bedrijven dienen te worden gecontroleerd en welke de -b.v. in frequentie- consequenties dienen te zijn verbonden aan het niet (volledig) voldoen aan de gestelde eisen. Een dergelijk systeem dient vanzelfsprekend evenwichtig te zijn, kwalitatief en kwantitatief te voldoen aan de eisen die uit hoofde van de betrokken eiproductenrichtlijn dienen te worden gesteld én op een voor eenieder kenbare wijze -een besluit op basis van een verordening- te zijn vastgesteld. De facto rolt daaruit dan voor ieder bedrijf de individuele controle-inspanning. Deze is boven het ten algemene als minimum te hanteren controleniveau, (nagenoeg) volledig gerelateerd aan de eigen inspanning om in overeenstemming met de gestelde eisen te produceren. Nu voor elke controle die wordt uitgevoerd een retributie wordt opgelegd, zullen ook in financieel opzicht de voordelen van de eigen inspanningen zichtbaar worden. Zoetermeer, (datum) Voor het Bestuur, 3

4 Productschap Zuivel Ontwerp- Verurdening tot wijziging (1) van de Zuivelverordening 2003, Administratieve bepalingen Verordening van het bestuur van het Productschap Zuivel van Zuivelverordening 2003, Administratieve bepalingen I tot wijziging (1) van de Het bestuur van het Productschap Zuivel; Gelet op de artikelen 93, tweede lid, onder a en derde lid, 104, eerste en derde lid en 106 van de Wet op de bedrijfsorganisatie en artikelen 2 en 5 van het Instellingsbesluit Productschap Zuivel; Besluit: Artikel I De Zuivelverordening 2003, Administratieve bepalingen wordt als volgt gewijzigd: A In artikel 1 wordt Produktschap voor Zuivel vervangen door: Productschap Zuivel. B In artikei I worden na productschap de volgende definities ingevoegd: melk me1 kveehouderij bedrijf : melk van runderen en geiten; : bedrijf waarop bedrijfsmatig runderen enlof geiten worden gehouden. C Artikel 15 wordt vervangen door: Artikel 15 I. Op overtreding van het bepaalde in artikel 2, tweede lid wordt een tuchtrechtelijke maatregel gesteld. 2. De tuchtrechtelijke maatregel is een geldboete van ten hoogste E 4.500, welke geheel of gedeeltelijk voorwaardelijk kan worden opgelegd. Artikel II Deze verordening treedt in werking op de dag na publicatie in het Verordeningenblad Bedrijfsorganisatie. Indien het Verordeningenblad Bedrijfsorganisatie waarin deze verordening wordt geplaatst, wordt uitgegeven voor het tijdstip dat het bij koninklijke boodschap van 24 februari 2000 ingediende voorstel van wet houdende nieuwe regelen inzake tuchtrechtspraak in de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie (Kamerstukken /I 7999/2000, 27025, nrs. 1-2), nadat het tot wet is verheven, in werking treedt, treedt de wijziging onder C op hetzelfde tijdstip in werking. Zoetermeer, TOELICHTING De wfjzigingen onder A en B Het Productschap Zuivel heeft voor de uitvoering van de autonome taken en het opleggen en innen van heffingen de Zuivelverordening 2003, Administratieve bepalingen vastgesteld. Op 25 juni 2003 is het Instellingsbesluit Productschap Zuivel in werking getreden. In het instellingsbesluit i5 melk gedefinieerd als melk van runderen en geiten, waardoor de geitenmeiksector onder de werkingssfeer van het Productschap Zuivel komt. Het voornemen is aan deze sector administratieve heffingen en een bestemmingsheffing ten behoeve van het praktijkonderzoek op te leggen. Het opleggen en innen van de heffingen zal op dezelfde wijze plaatsvinden als thans bij de bedrijven die koemelk produceren en verwerken het geval is. 4

5 Met de wijziging onder A wordt in de definitie van productschap in artikel 1 verwezen naar de thans geldende naam Productschap Zuivel. De wijziging onder B strekt ertoe het opleggen en innen van de heffingen voor de geitenmelksector mogelijk te maken. Hiertoe wordt in artikel I van de Zuivelverordening 2003, Administratieve bepalingen een definitie voor melk opgenomen waarbij, in navolging van het Instellingsbesluit Productschap Zuivel, melk wordt omschreven als melk van runderen en geiten. Tevens wordt een melkveehouderijbedrijf omschreven als een bedrijf waarop bedrijfsmatig runderen enlof geiten worden gehouden. Onder bedrijfsmatig wordt verstaan voor andere doeleinden dan voor eigen gebruik. De wijziging onder C Op grond van artikel 104 van de Wet op de bedrijfsorganisatie, zoals dat bij KB (Stb 2002, 642) in werking is getreden per 1 januari 2003, wordt overtreding van het in deze verordening bepaalde tuchtrechtelijk gehandhaafd. Op basis van berechtingsrapporten van de door het bestuur bij besluit aangewezen toezichthouder(s) worden door de zaken aanhangig gemaakt bij het tuchtgerecht van het Productschap Zuivel. Deze bepaling treedt in werking op het tijdstip dat de Wet tuchtrechtspraak bedrijfsorganisatie 2000 in werking treedt. Zoetermeer. Ontwerp-Z~ivelverordenì~g Administratieve hefingen geitenmelksector 2004 Verordening van het Productschap Zuivel van, houdende vaststelling van de administratieve heffingen voor de geitenmelksector het jaar 2004 (Zuivelverordening Administratieve heffingen geitenmel ksector 2004) Het bestuur van het Productschap Zuivel; Gelet op artikel 126 van de Wet op de bedrijfsorganisatie en artikel 7 van het Instellingsbesluit Productschap Zuivel; Besluit: Arti kef I In deze verordening wordt verstaan onder: melk me1 kgeitenhouder ontvanger van melk : in Nederland gewonnen melk van geiten; : de ondernemer die bedrijfsmatig melkgeiten houdt; : de natuurlijke of rechtspersoon die bedrijfsmatig melk ontvangt van één of meer melkgeitenhouders. Artikel 2 Melkgeitenhouders zijn aan het productschap over de door hen aan een ontvanger van melk afgeleverde hoeveelheid melk een heffing verschuldigd van 0,02 per 100 kg melk. Artikel 3 1. De ontvangers van melk zijn aan het productschap over de door hen ontvangen hoeveelheden melk met een vetgehalte van meer dan O,l% in eenheden groter dan I liter een heffing verschuldigd van E 0,03 per 100 kg melk. 2. In afwijking van het bepaalde in lid 1 zijn de ontvangers van melk a. de daar vermelde heffing niet verschuldigd over de hoeveelheden door hen ontvangen melk, waarvan zij ten genoegen van het productschap aantonen, dat daarover die heffing reeds aan het productschap is betaald: b. slechts een heffing van E 0,OI per 700 kg melk aan het productschap verschuldigd over de hoeveelheden melk, waarvan zij ten genoegen van het productschap aantonen dat daarover de in artikel 2 bedoelde heffing is betaald. 5

6 Artikel 4 Ondernemers van zuivelfabrieken en boerderijzuivelbereiders zijn over de door hen gewonnen en tot geitenmelkproducten verwerkte melk een heffing verschuldigd van 0,03 per 1 O0 kg melk. Artikel 5 Deze verordening treedt in werking met ingang van I januari Artikel 6 Deze verordening wordt aangehaald als Zuivelverordening Administratieve heffingen geitenmelksector 2004 Zoetermeer. Toelichting Alg e m ee n Op 25 juni 2003 is Instellingsbesluit Productschap Zuivel in werking getreden. In het insteilingcbesluit is melk gedefinieerd als melk van runderen en geiten, waardoor de geitenmelksector onder de werkingssfeer van het Productschap Zuivel komt. Het voornemen is aan deze sector administratieve heffingen en een bestemmingsheffing ten behoeve van het praktijkonderzoek en preventieve gezondheidszorg op te leggen. Het opleggen en innen van de heffingen zal op dezelfde wijze plaatsvinden als thans bij de bedrijven die koemelk produceren en verwerken het geval is. De administratieve heffingen van het productschap voor de geitenmelksector bestaan uit een heffing verschuldigd door melkgeitenhouders van E 0,02 per 100 kg melk over de door hen aan ontvangers van melk afgeteverde melk en een heffing verschuldigd door ontvangers van melk van E 0,Ol per 100 kg melk over de door hen ontvangen melk. De Nederlandse geitenmelksector telt ca. 300 melkgeitenhouders en ca. 10 ontvangers van melk die geitenmelk verwerken. Uit efficiency-overwegingen vindt de inning en afdracht aan het productschap van de heffing verschuldigd door melkgeitenhouders plaats door de ontvangers van melk. De opbrengst van de administratieve heffingen dient ter financiering van de bestuurs- en apparaatskosten van het productschap. De opbrengst wordt voor 2004 begroot op De administratieve heffingen zijn in de begroting van het productschap opgenomen onder de hoofdfunctie bestuur en algemeen. Artikelsgewijze toelichting Artikel I De heffing wordt uitsluitend opgelegd over de in Nederland geproduceerde hoeveelheden geitenmelk. Melkgeitenhouders zijn ondernemers die bedrijfsmatig geiten houden. Onder bedrijfsmatig wordt verstaan voor andere doeleinden dan voor eigen gebruik. Artikel 2 Aan melkgeitenhouders wordt een heffing opgelegd over de op hun bedrijf gewonnen en geleverde hoeveelheden melk. De hoogte van de heffing bedraagt E 0,02 per 1 O0 kg melk. Artikel 3 Lid I Aan ontvangers van melk wordt een heffing opgelegd over de door hen ontvangen hoeveelheden melk. De hoogte van de heffing bedraagt E 0,03 per 100 kg melk. Uit efficiency-overwegingen vindt de inning en afdracht aan het productschap van de heffing verschuldigd door melkgeitenhouders plaats door de Ontvangers van melk. Lid 2 Teneinde dubbele heffing in de verschillende stadia van verwerking te voorkomen zijn de ontvangers van melk geen heffing verschuldigd indien wordt aangetoond dat de heffing reeds is betaald (artikel 3. lid 2, onder a). Indien de ontvangers van melk aantonen dat de heffing verschuldigd door melkgeitenhouders is betaald wordt deze heffing op de door de ontvangers van melk af te dragen heffing in mindering gebracht (artikel 3, lid 2, onder b). 6

7 Artikel 4 De heffing is tevens verschuldigd over melk die door melkgeitenhouders op hun bedrijf is gewonnen en wordt verwerkt geitenmelkproducten. De grondslag voor de heffing is de hoeveelheid verwerkte melk. Zoetermeer, Ontwerp-Zuivelve~oFd@~~ng Hefing melkgeitenhouderq 2004 Verordening van het Productschap Zuivel van, houdende vaststelling bestemmingsheffing ten behoeve van de melkgeitenhouderij voor het jaar 2004 (Zuivelverordening Heffing melkgeitenhouderij 2004) Het bestuur van het Productschap Zuivel; Gelet op artikel 126 van de Wet op de bedrijfsorganisatie en artikel 7 van het Instellingsbesluit Productschap Zuivei; Besluit: Artikel I In deze verordening wordt verstaan onder: melk rnel kgeiten houder ontvanger van melk : in Nederland gewonnen melk van geíten; : de ondernemer die bedrijfsmatig melkgeiten houdt: : de natuurlijke of rechtspersoon die bedrijfsmatig melk ontvangt van één of meer melkgeitenhouders. Artikel 2 Melkgeitenhouders zijn aan het productschap ten behoeve van de uitgaven van het productschap voor de melkgeitenhouderij een heffing verschuldigd over de op hun bedrijf gewonnen en door hen aan een ontvanger van melk geleverde hoeveelheden melk van E 0,lO per I00 kg melk. De inning en afdracht van deze heffing vindt plaats door de ontvanger van melk. Artikel 3 Met het oog op de inning en afdracht van de in artikel 2 bedoelde heffing zijn de ontvangers van melk aan het productschap een heffing verschuldigd over de door hen van melkgeitenhouders ontvangen hoeveeiheden melk van E 0,lO per 100 kg melk. Artikel 4 Ondernemers van zuivelfabrieken en boerderijzuivelbereiders zijn over de hoeveelheden melk, die op hun bedrgf zijn gewonnen en verwerkt in geitenmelkproducten, ten behoeve van het fonds melkgeitenhouderij een heffing verschuldigd van E 0,IO per 100 kg melk. Artikel 5 Deze verordening treedt in werking met ingang van I januari Artikel 6 Deze verordening wordt aangehaald als Zuivelverordening Heffing melkgeitenhouderij Zoetermeer,,, 7

8 Toelichting Algemeen Op 25 juni 2003 is het Instellingsbesluit Productschap Zuivel in werking getreden. In het instellingsbecluit is melk gedefinieerd als melk van runderen en geiten, waardoor de geitenmelksector onder de werkingssfeer van het Productschap Zuivel komt. Deze sector heeft de wens te kennen gegeven collectief middelen bijeen te willen brengen voor de financiering van praktijkonderzoek en projecten op het gebied van de preventieve gezondheidszorg ten behoeve van de melkgeitenhouderij. Met deze verordening wordt de heffing melkgeitenhouderij voor 2004 vastgesteld. Doelstelling en effecten De opbrengst van de heffing wordt besteed aan de uitgaven van het productschap voor de melkgeitenhouderij. Uit de middelen worden het praktijkonderzoek, proef- en demonstratieprojecten en projecten op het gebied van de preventieve gezondheidszorg ten behoeve van de melkgeitenhouderij gefinancierd. Het gaat daarbij om onderzoek en ontwikkeling in het belang van de gehele melkgeitenhouderij. De resultaten van het onderzoek worden openbaar gemaakt. De Commissie Melkgeitenhouderij van het productschap stelt vast welk onderzoek wordt gefinancierd. Noodzaak van een productschapsverordening Onderzoek en ontwikkeling voor een sector die bestaat uit een groot aantal kleine ondernemingen is alleen mogelijk als een collectieve aanpak wordt gevolgd. Alle melkgeitenhouders profiteren van de door het productschap gefinancierde activiteiten en dienen derhalve mee te betalen. Op grond hiervan is gekozen voor collectieve financiering op basis van een productschapsheffing. Uitvoerings- en handhavingsapecten De uitvoerings- en handhavingsaspecten van de heffing komen voor rekening van het productschap. Structuur van de heffing De heffing melkgeitenhouderij is een heffing van 0.10 per 100 kg melk die melkgeitenhouders zijn verschuldigd over de op hun bedrijf gewonnen en aan een ontvanger van melk (zuivelfabriek of een handelaar in melk) geleverde melk. De Nederlandse geitenmelksector telt ca. 300 melkgeitenhouders en ca. I 0 ontvangers van melk. Uit efficiencyoverwegingen vindt de inning en afdracht van de heffing aan het productschap door de ontvangers van melk plaats. De heffing is ook verschuldigd over melk die door melkgeitenhouders op het bedrijf wordt gewonnen en verwerkt in door hen geproduceerde en afgeleverde geitenmelkproducten. De heffing wordt uitsluitend opgelegd over de in Nederland geproduceerde hoeveelheden melk. De opbrengst wordt voor 2004 begroot op E Algemeen en sectoraal belang Financiering van onderzoek en ontwikkeling ten behoeve van de melkgeitenhouderijsector zou zonder deze heffing niet mogelijk zijn. Het gefinancierde onderzoek reikt melkgeitenhouders praktische oplossingen voor verschillende bedrijfstechnische en -economische en maatschappelijke problemen (productveiligheid, -kwaliteit, dierwelzijn en -gezondheid, diervoeding en milieu). Steunmelding De heffing melkgeitenhouderij en de daaruit gefinancierde activiteiten zijn door de Europese Commissie goedgekeurd bij beschikking van 4 februari 1998 (steunmaatregel nr. N ). Artikelsgewijze toelichting Artikel 1 De heffing wordt uitsluitend opgelegd over de in Nederland geproduceerde hoeveelheden geitenmelk. Melkgeitenhouders zijn ondernemers die bedrijfsmatig geiten houden. Onder bedrijfsmatig wordt verstaan voor andere doeleinden dan voor eigen gebruik. Artikel 2 Aan melkgeitenhouders wordt een heffing opgelegd over de op hun bedrijf gewonnen en geleverde hoeveelheden melk. De hoogte van de heffing bedraagt E 0,lO per 100 kg melk. Artikel 3 De inning en afdracht van de heffing aan het Productschap Zuivel vindt uit overwegingen van efficiency plaats door de ontvangers van melk (zuivelfabrieken en handelaren in melk). De Nederlandse zuivelsector telt ca. 300 melkgeitenhouders en ca, f O ontvangers van melk. 8

9 Artikel 4 De heffing is tevens verschuldigd over melk die door melkgeitenhouders op hun bedrijf is gewonnen en wordt verwerkt geitenmelkproducten. De grondslag voor de heffing is de hoeveelheid verwerkte melk. Zoetermeer. Ontwerp- Verordening tot wijziging (I) van de Zuivelverordenirig 2003, Melk en melk- en zuivelproducten Verordening van het bestuur van het Productschap Zuivel van Zuivelverordening 2003, Melk en melk- en zuiveiproducten, tot wijziging (1) van de Het bestuur van het Productschap Zuivel; Gelet op de artikelen 93, tweede lid, onder b, 102 en 104, eerste en derde lid en 106 van de Wet op de bedrijfsorganisatie en artikelen 2 en 5 van het Instellingsbesluit Productschap Zuivel; Besluit: Artikel I De Zuivelverordening 2003, Melk en melk- en zuivelproducten wordt als volgt gewijzigd: A Onder vervanging van de punt aan het slot van de omschrijving van "kwark" in artikel I door een puntkomma, wordt een definitie toegevoegd, luidende: melk : melk van runderen. B In artikel 4 wordt "lidstaat" vervangen door: andere lidstaat. Artikel li Deze verordening treedt in werking op de dag na publicatie in het Verordeningenblad Bedrijfsorganisatie. Zoetermeer, TOELICHTING De wdziging onder A Op 25 juni 2003 is het Instellingsbesluit Productschap Zuivel in werking getreden. In het instellingsbesluit is melk gedefinieerd als melk van runderen en geiten, waardoor de geitenmelksector onder de werkingssfeer van het Productschap Zuivel komt.. Met het opnemen van een definitie voor melk in artikel 1 van de Zuivelverordening 2003, Melk en melk- en zuivelproducten wordt verduidelijkt dat in deze verordening onder melk, melk van runderen wordt verstaan. De wijziging onder B Ingevolge artikel 4 zijn de in artikel 2 neergelegde etiketteringsvoorschriften en de in artikel 3 neergelegde verpakkingsreeks niet van toepassing op uit andere lidstaten ingevoerde waren, indien deze volgens de in die lidstaat geldende wettelijke regels in de handel zijn gebracht. 9

10 Met de wijziging onder B wordt in artikel 4 lidstaat vervangen door andere lidstaat. Met deze wijziging wordt de redactie van dit artikel verbeterd. Gebleken is namelijk dat de oude redactie tot misverstanden aanleiding kan geven. Zoetermeer, Hoofdbedrijfschap Afbouw en Onderhoud Tervisielegging en verkrijgbaarstelling ontwerpjaarrekening 2002 van het Bedrijfschap voor het Schilders- en Afierkingsbedrijf en van het Bedrijfschap Stukadoors-, Aflouw- en Terrazzo- Nloerenbedrijf Het dagelijks bestuur maakt, gelet op artikel 124, tweede Lid van de Wet op de bedrijfsorganisatie, bekend dat de ontwerpbesluiten tot vaststelling van de rekening der inkomsten en uitgaven over 2002 van het Bedrijfschap voor het Schilders- en Afwerkingsbedrijf en van het Bedrijfschap Stukadoors-, Afbouw- en Terrazzo-/Vloerenbedrijf, met toelichting bij het secretariaat, Burgemeester Elsenlaan 321 te Rijswijk, voor een ieder ter lezing zijn neergelegd en aldaar verkrijgbaar zijn. De beraadslagingen worden gehouden in de openbare bestuursvergadering van 2 september

11 Wettelijk voorgeschreven uitgave van de Sociaal- Economische Raad met mededelingen, verordeningen en besluiten van de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie (pbo). Verschijnt wekelijks. ISSN Redactie: Bezuidenhoutseweg 60 Postbus LK Den Haag Telefoon: Telefax: De SER heeft een eigen website op het Internet. Deze is te vinden op Opgave abonnementen, opzeggingen en adreswijzigingen uitsluitend schriftelijk bij de abonnementenadministratie van de SER. Abonnementsprijs 136,13 per jaar, losse nummers 3,40.