De toekomst begint vandaag

Transcriptie

1 1 De toekomst begint vandaag Algemene beschouwing 2012 VZ, L aat ik beginnen om allen te bedanken die hebben meegewerkt aan de totstandkoming van de begroting 2012 en meerjarig. Wij zijn ervan overtuigd dat het weer het nodige denkwerk heeft gekost om deze begroting tot stand te brengen. Zeker in een tijd waarin het verhaal wat eenzijdig begint te worden met de boodschap dat van iedereen wordt verwacht dat hij en zij moet inleveren. Vz, GroenLinks kan zich nauwelijks voorstellen dat het college blij is met deze begroting. Maar wij zouden GroenLinks niet zijn als we niet zouden blijven hameren op het feit dat, als er andere keuzes worden gemaakt, die toekomst beter kan worden ingevuld dan alleen met de boodschap dat het allemaal wat minder moet. Wij zijn ervan overtuigd dat met slimme investeringen we nu, vanaf vandaag, kunnen werken aan een groene economie, die ook in onze gemeente ecologische en economische voordelen op kan leveren. Het is treurig te moeten constateren hoe mager de paragraaf economie wordt ingevuld om maar niet te spreken over de duurzame doelstellingen. Voorlopig blijven ook die steken bij wat goede bedoelingen op papier

2 2 E nige tijd geleden sloot de Rijksoverheid met het bedrijfsleven de zogenaamde Green Deal. Daarmee wil de overheid bij het bedrijfsleven concrete duurzame initiatieven stimuleren op het gebied van energie, water grondstoffen en mobiliteit. Deze initiatieven moeten leiden tot meer economische activiteit of kostenbesparing voor de bedrijven. De overheid speelt hierbij een stimulerende en coördinerende rol. GroenLinks stelt voor dat de gemeente Gulpen- Wittem dit voorbeeld van de Rijksoverheid volgt. Wij zien grote kansen om op het gebied van duurzaam ondernemen in het Heuvelland een koploperspositie in te nemen. Niet alleen op het gebied van energie, maar ook van voeding (streekproducten) en de creatieve industrie. Wij vragen het college dan ook om het gesprek op te starten met ondernemers om het komende jaar te onderzoeken 1. Hoe ondernemers het beste door de gemeente ondersteund kunnen worden en 2. Concrete projecten te benoemen waarbij de gemeente ondersteunend kan werken 3. Voor de begroting 2013 een plan voor te leggen aan de raad hoe de gemeente groene initiatieven door het bedrijfsleven kan ondersteunen. Daar is ook geld voor nodig. Dus verwachten wij ook een financiële paragraaf. Laten we als gemeente ook zelf het goede voorbeeld geven. GroenLinks wil een gemeente die voorop loopt op gebied van duurzame energie door het plaatsen van zonnepanelen op het gemeentehuis en in de toekomst op andere openbare gebouwen zoals scholen en sportkantines. Zonne-energie is niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor de portemonnee. Alles wijst erop dat energie in de toekomst steeds duurder zal worden. Nu investeren in zonnepanelen is dus ook investeren in de energierekening van de gemeente. Deze zonnepanelen willen wij betalen met de opbrengst van de verkoop van de aandelen PBE van de kerncentrale Borssele. De opbrengst van de verkoop van deze aandelen bedraagt ruim 2 miljoen en zal binnenkort op de gemeentelijke rekening worden gestort. GroenLinks wil hiervan investeren in zonne-energie. Hiermee stappen wij dan ook daadwerkelijk over van vervuilende kernenergie naar schone zonneenergie. Ook vraagt GroenLinks om een onderzoek naar de mogelijkheid om over te stappen naar groene energieleverancier Greenchoice. Dit bij voorkeur in samenwerking met andere Heuvelland gemeenten. In Noord en Midden Limburg zijn hier goede ervaringen mee opgedaan. GroenLinks stelt voor dit voorbeeld te volgen. Jongerenraad I n een vergrijzende samenleving is de stem van de jeugd extra belangrijk. Hoe kunnen wij onze gemeente ook voor jongeren nu en in de toekomst aantrekkelijk houden. GroenLinks dient daarom een voorstel in om een jongerenraad op te richten. Zodat de stem van de jeugd

3 3 ook structureel een rol zal spelen bij de besluitvorming in de gemeente. Wij vragen om hier in 2012 vorm aan te kunnen geven. Een deel van dit bedrag kan door de jongeren worden gebruikt om activiteiten te organiseren v Samenwerking orig jaar spraken wij tijdens de algemene beschouwingen de volgende tekst uit. Een kleine gemeente kan het niet meer alleen, daarvoor zijn de dossiers te complex. Denk aan de wmo, alle wetgeving op gebied van RO en de jeugdzorg die ook op het bordje van de gemeente zal komen te liggen...de afgelopen jaren is ingezet op samenwerking met Vaals en Valkenburg. Maar van een spontane verliefdheid is geen sprake. We hebben al veel geld in dit experiment gestoken, maar wat heeft het opgeleverd? In december maken we de balans op: doorgaan of niet. Vz, we zijn een jaar verder en weer een ervaring rijker. Helaas is de samenwerking met Vaals en Valkenburg die moesten leiden tot een ambtelijk apparaat mislukt. De zoveelste mislukking, mogen we wel stellen. We complimenteren onze burgemeester met zijn inzet voor verdergaande samenwerking met Maastricht en de Heuvellandgemeenten. Dat is gezien de huidige omstandigheden ook de beste oplossing. Maar, eerlijk gezegd, vz, mist deze escape de daadkracht die wij als Heuvellandgemeenten nu juist zo hard nodig hebben. De wereld om ons heen verandert in een razend tempo. Bij Brainport2020 en de vergaande samenwerking tussen Heerlen, Maastricht en Sittard- Geleen is het heuvelland niet direct vertegenwoordigd. Nog nooit was de urgentie tot samenwerken binnen het Heuvelland zo groot. Nog nooit was het failliet van gebrek aan leiding, bestuur en daadkracht zo pijnlijk duidelijk. Het Heuvelland praat niet met een mond mee over de toekomst van Zuid-Limburg. Landschap en natuur H et unieke landschap is het grote kapitaal van onze gemeente. Zonder dit unieke landschap zouden wij jaarlijks niet zo veel toeristen kunnen ontvangen. GroenLinks wil hier nogmaals onderstrepen dat wij als gemeente ook hier duidelijke keuzes dienen te maken. Het landschap mag niet verloren gaan door zijn eigen succes. GroenLinks is dan ook blij dat de discussie over de komst van Center Pars of ander groot bungalowpark voorlopig van de baan is. Maar laat duidelijk zijn dat wij nog helemaal niet gerust zijn op een goede afloop. De beslissing om een gebiedsvisie Gulperberg op te stellen hebben wij niet ondersteund. Wij zijn bang dat er zo via de achterdeur toch mogelijkheden worden geschapen voor schadelijke

4 4 toeristische ontwikkelingen op de Gulperberg. Want ons betreft is de die hiervoor zal worden uitgegeven zonde van het geld en een noodsprong van de coalitiepartijen om wethouder Bormans, die in dit dossier toch rare fratsen heeft uitgehaald, te redden. Laat duidelijk zijn: wij redden liever de Gulperberg dan de wethouder. Grootschalige bezuinigingen door het Rijk op natuur zijn ook al voelbaar in onze gemeente. Zo zal de schaapskudde, door bezuinigingen bij Staatsbosbeheer van januari niet meer het gebied rondom Slenaken kunnen begrazen. Doodzonde uit oogpunt van ecologie en toerisme en kapitaalvernietiging van dit prachtige project. Dat mag niet gebeuren, vindt GroenLinks. Daarom stellen wij voor om als gemeente dit project te redden, waarbij volgend jaar een structurele oplossing kan worden gezocht. WMO I n 2012 zal een nieuw beleidsplan voor de WMO worden vastgesteld. Het is nu al duidelijk dat dit een enorme wending in onze sociale ondersteuning van burgers zal betekenen. Veel meer zal worden gewogen welke zorg écht nodig is en waar men het beste mee zal zijn geholpen. Deze zogenaamde Kanteling zet in op persoonlijke gesprekken met zorgvragers. In de voorstellen wordt steeds gesproken over professionals die deze gesprekken moeten gaan voeren. Of de Kanteling in de zorg gaat lukken hangt dus in grote mate af van deze professionals. Voor de opleiding van deze mensen is wel budget nodig. Daarom stelt GroenLinks voor nu al geld te reserveren voor het opleiden van deze mensen. Anders wordt de Kanteling een mooi plan op papier, maar zal de uitwerking niet gaan lukken. In 2006 deed GroenLinks al het voorstel om sociale media te gebruiken om vrijwilligers met zorgvragers te verbinden. Het plan voor digitale burenhulp dienen wij nu weer in omdat dit mooi aansluit bij de vrijwilligerscentrale. De eenzaamheid onder ouderen is groot. Daar mogen we onze ogen niet voor sluiten. Gezamenlijk eten kan een manier zijn om uit de eenzaamheid te ontsnappen. Vz, vandaar het amendement om hier nu eens volop op in te zetten. Wij delen met u de grote zorg om Licom. Het is duidelijk dat u er alles aan doet om met de overige gemeenten een weg te vinden uit dit financiële moeras. Dat ons dit veel geld zal gaan kosten is duidelijk. Met afgrijzen hebben wij kennis genomen van de blunders door de directie. Samen met de vergaande bezuinigingen door het Rijk op de Wsw ziet de toekomst de werknemers van de sociale werkplaats er heel somber uit.

5 5 Onderwijs B innen deze begroting reserveert u voor de verbouwing van het Sophianum in Gulpen om daar ook het VMBO onder te kunnen brengen. Vz, wij vinden het onacceptabel dat wij helemaal niets vernemen over de plannen rondom het vmbo in onze gemeente. Al meerdere malen vroegen wij om een onderwijsconferentie met onze regiogemeentes zodat wij als raadsleden ook op de hoogte zijn van de onderwijsplannen van de besturen INNOVO, SKO- Mergelland en LVO. Gezien de krimp en het teruglopend aantal leerlingen kunnen wij ons niet voorstellen dat door de besturen hier nog geen antwoorden op zijn geformuleerd. Wij dringen erop aan dat wij als raad zo snel mogelijk op de hoogte worden gebracht van alle plannen. Zodat ook onze inwoners met schoolgaande kinderen en de leerkrachten op onze basisscholen, die dagelijks merken dat de situatie inmiddels onhoudbaar is, weten waar ze aan toe zijn. En wij als raad ook weten hoe wij onze onderwijsbudgetten in de toekomst dienen in te zetten. Geen extra verhoging OZB G roenlinks is tegen de extra verhoging van de OZB zoals door het college voorgesteld. Wij doen er als gemeente alles aan om aantrekkelijk te zijn voor nieuwe inwoners. Daarbij hebben nieuwe inwoners vaak al hoge kosten voor investeringen die zij doen in de aangekochte woning omdat er vaak sprake is van achterstallig onderhoud. Wij moeten als gemeente waarderen dat men bereid is deze investeringen te doen en zo ons huizenbestand, en zeker monumentale panden, op peil te houden. Bovendien hebben alle inwoners al te maken met stijgende kosten op allerlei gebied. Een extra verhoging van de OZB is een volstrekt verkeerd signaal. Toeristenbelasting O ok vorig jaar gaf GroenLinks al aan dat de toeristenbelasting in de regio afgestemd dient te worden. Het is toch van de gekke dat je als toerist in Schin-op-Geul een ander tarief betaalt dan in Wijlre. Afstemming met Valkenburg zou ons voorstel zijn. Hiermee blijven de tarieven landelijk gezien acceptabel en dit heeft nog een groter positief effect op onze begroting. Daarbij zou een maximum van 10 per persoon per verblijf kunnen gelden, om bezoekers die onze gemeente voor langere tijd bezoeken niet op te hoge kosten te jagen. Wij zullen hier geen amendement voor indienen omdat hiervoor geen draagvlak is in onze raad, maar GroenLinks zal dit standpunt ook in de toekomst blijven uitdragen. Tenslotte N ederland is verworden tot een land waarin bezuinigen een doel op zich is geworden. Waar met het woord bezuinigen alles gerechtvaardigd lijkt. Of het nu gaat om het afschaffen van het PGB, de kaalslag bij natuur en de ecologische hoofdstructuur of de onderkant van de arbeidsmarkt.

6 6 Ook GroenLinks begrijpt dat bezuinigingen noodzakelijk zijn. Maar dat betekent wel dat we bereid moeten zijn om beslissingen uit het verleden opnieuw te bezien in het licht van de huidige bezuinigingen en Rijkstaken die op ons afgekomen. Zo heeft u ervoor gekozen om de 12 miljoen voor de reconstructie van de wegen handje contantje te betalen. Dat hoeft natuurlijk niet. Wij stellen daarom voor de werkzaamheden in het kader van de wegreconstructie die nog niet zijn aanbesteed in de meerjarenbegroting op te nemen met een afschrijving van 30 jaar. Bovendien vinden wij dat de reconstructiewerkzaamheden over een langere periode kunnen worden uitgesmeerd. Dat geeft lucht om andere investeringen te doen. Dit zou in het nieuwe beleidsplan wegen 2012 en verder kunnen worden opgenomen. Wij hebben hier geen motie voor ingediend, omdat onze ervaring in voorgaande jaren heeft geleerd dat moties nauwelijks tot discussies leiden. Wel willen wij graag een reactie van het college op dit voorstel voor 9 november as. Op basis van uw antwoord zullen wij beslissen of wij alsnog een motie zullen opstellen of dit bij de najaarsnota weer ter discussie zullen stellen. Wij zijn dan benieuwd naar uw reacties op al onze voorstellen en gaan er vanuit dat u ze serieus zult wegen. Met de fietspaden is het tenslotte ook goed gekomen.