Transcriptie

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14 Fryske Akademy Onderzoek naar de Friese taal, cultuur, geschiedenis, maatschappij, sociale duurzaamheid, meertalige opvoeding en meertalig onderwijs Mercator Europees Kenniscentrum voor Meertaligheid en Taalleren

15 In alle 27 EU landen worden meerdere talen gesproken. Meer dan 60 regio- of minderheidstalen. Het Nedersaksisch als taal Meer dan 55 miljoen mensen zijn twee- of meertalig (meer dan 28%)

16

17 Meertalige taaloverdracht Kinderen van 0-4 jaar Taalpartners: - Fries in Fryslân, Nederland - Bretons in Bretagne, Frankrijk - Wels in Wales, Groot-Brittannië - Zweedse taalgemeenschap in Finland Beste voorbeelden van taaloverdracht EU project

18 Brochure voor ouders Handboek voor medewerkers kindercentra Organiseren van regionale en internationale conferenties Literatuur onderzoek

19 - Sociaal - Emotioneel - Pré op je cv - Functioneren in de maatschappij - Cognitief

20 Tweetalige brochure en handboek: Welsh-Engels Fries-Nederlands Zweeds-Fins Bretons-Frans Arabisch,Duits, Turks, Nederduits (Plattdüütsch)

21 Medewerkers VVE Ideeën op doen Afspraken maken Taalrijke omgeving Kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen.

22 Hoe kan je de verbale communicatie en interactie van jonge kinderen bevorderen? Luister actief naar de kinderen, geef ze de tijd en ruimte om te praten. Hoe gebruiken wij de talen? Welke woorden en begrippen gebruik je tegen welk kind?

23 Een goede verbinding tussen taalaanbod thuis en kindercentrum. Praat met ouders over het belang van de thuistaal, meertaligheid en de taalontwikkeling van het kind. Welke samenwerking wil ons team met ouders om de taalontwikkeling te stimuleren?

24 Het gericht kijken naar kinderen helpt je om inzicht te krijgen in de (meertalige) taalontwikkeling van kinderen. Plan observatiemomenten en bepaal waar je op wilt letten. Hoe registreren jullie de taalontwikkeling van een kind?

25 Verschillende aspecten van taal (leren) op een gestructureerde manier aanbieden. Maak een lijst van woorden, zinnen en begrippen. Hoe registreren jullie de taalontwikkeling van een kind?

26 Interactief met concrete materialen. Maar iedere dag tijd vrij voor lezen, vertellen en gesprekken. Moedig kinderen aan om te blijven praten, dit kan ook in kleine groepjes. Hoe kun je de talige interactie stimuleren tijdens een verhaal?

27 A. Taalbewustzijn B. Benoemen D. geheugen en concentratie C. Sorteren E. beschrijven en vertellen Foto s en afbeeldingen gebruiken. Denk na welke spelletjes doen jullie om de taalontwikkeling te stimuleren? En hoe organiseren jullie die?

28

29

30

31 Waar of niet waar? Van de 6000 talen van de wereld staat de Nederlandse taal, qua sprekers, op de 42 e plaats!

32

33 Waar of niet waar? Van de 23 officiële talen in Europa staat het Nederlands op de 12e plaats!

34

35 Waar of niet waar? Kinderen zijn heel taalgevoelig en leren gemakkelijk meerdere talen gelijk!

36 Jonge kinderen zijn heel leergierig en taalgevoelig, ze leren gemakkelijk meer als een taal tegelijk! Taal overkomt het kind en het leren van taal/talen is een spontaan en vaak vanzelfsprekend proces. F. Grosjean (2010), A. De Houwer (2009), S. Goorhuis-Brouwer (2007).

37 - 2 moedertalen - tegelijkertijd -tweede taal - achterelkaar Vorig jaar zag ik een foto in de krant van een Turks jongetje met als onderschrift: A. gaat met een taalachterstand naar school. Waarom zetten ze er niet bij: A. begint met het leren van Nederlands? S. Goorhuis-Brouwer, zie Lo&Fo nr.7/8 en

38

39 Pake, ik jump van de stoel heur! Mag ik wel een stikje bôle? Voor de geboorte krijgt al gevoel voor taalritme en taalklanken. 0-1 jaar: Communicatie- kijken, luisteren, vocaliseren over en weer. 1-2 jaar: start van de woordenschatontwikkeling benoemen van gebeurtenissen, situaties en afbeeldingen. 2-3 jaar: start van de zinsproductie praten, lezen, zingen 3-6 jaar: communicatie waardoor uitbreiding zinsproductie en woordenschat; ontwikkeling auditieve processen (rijmen en zingen) en ontluikende geletterdheid (voorlezen)

40 Waar of niet waar? Als kinderen te maken hebben met een taalachterstand dan komt dat door de meerdere talen (zoals bijv. het Fries/Drents/Gronings) die ze leren!

41 Een mogelijke taalachterstand komt niet van een streektaal of dialect maar heeft met het taalaanbod te maken. Het maakt niet uit in welke taal/ talen kinderen opgroeien, als de omgeving maar taalrijk is! Een goede basis in de minderheidstaal of streektaal is niet schadelijk voor de beheersing van en meerderheidstaal! Ouders, voorschoolse opvang en scholen mogen best hoge verwachtingen hebben van kinderen. Appel (1984), Baker (2000), Grosjean (2010), Van Ruijven & Ytsma (2008)

42 Heeft U het: Cognitieve flexibiliteit?

43 De creatieve meertalige: Uit verschillende onderzoeken blijkt dat tweetalige kinderen beter zijn in het zien van de twee verschillende afbeeldingen in plaatjes zoals deze.

44

45

46 Wier of net wier? As jonge bern Frysk en Hollânsk trochinoar prate, is dat net slim. (net slim = niet erg)

47 Bern moatte earst genôch wurden witte/kenne om beide talen prate te kinnen! Fan 0-6 jier is it normaal as bern oan taalmixing / code-switching dogge Grosjean (2010), A. De Houwer (2009)

48 Wier of net wier? Twatalige bern ûntwikkelje har better as ientalige bern!

49 Twatalige bern ûntwikkelje har taalgefoeliger as ientalige bern. In meartalige ûntwikkeling stimulearret de algemiene kennisûntwikkeling fan bern! Worell (1972); Lambert (1993); Myers (1995); Bialystock (2004); Price (2004); Keshavarz (2004)

50

51

52 4. Model: Conditions for a continuous multilingual development (based on the models from De Houwer (2009), Grosjean (2010), and MELT experiences).