Eén van de grootste bezwaren tegen de z-score is dat de performancetoets negatief kan uitvallen terwijl de beleggingsresultaten goed zijn.
|
|
- Christel van der Pol
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De Z-score zat: Eén van de grootste bezwaren tegen de z-score is dat de performancetoets negatief kan uitvallen terwijl de beleggingsresultaten goed zijn. Bedrijfstakpensioenfonds AVH (Agrarische en Voedselvoorzieningshandel) ondervond dit aan den lijve. Op verzoek van npn legde Erik Martens, directeur Bpf AVH, de case van zijn pensioenfonds uit samen met Martin de Gelder, actuaris bij Hewitt Associates, Maarten van Ginkel, accountant bij PricewaterhouseCoopers en Kees Zweekhorst jr., directeur van de Stichting Performance. Mariska van der Westen vroeg hoe het zit: Is men de z-score zat? Paardenmiddel tegen verplichte kost In de discussie over marktwerking is de verplichte winkelnering bij bedrijfstakpensioenfondsen voor verzekeraars al jarenlang een steen des aanstoots. Sinds 1998 is daarom in artikel 5 van het Vrijstellingsbesluit Wet Bpf 2000 bepaald dat ondernemingen vrijstelling kunnen krijgen van de verplichte deelname aan hun bedrijfstakpensioenfonds als het fonds onvoldoende beleggingsrendement behaalt. Volgens dit artikel moet jaarlijks voor 1 april de z-score worden berekend, die aangeeft in welke mate het behaalde rendement afwijkt van het rendement van de normportefeuille die het bedrijfstakpensioenfonds voor 1 januari van het jaar daarvoor heeft vastgesteld. Dit gebeurt via de onderstaande formule: De behaalde z-scores over vijf kalenderjaren vormen met behulp van de onderstaande formule de zogenoemde performancetoets. En een verplichtgesteld bedrijfstakpensioenfonds moet volgens deze toets beter scoren dan 1,28. Is er sprake van een slechtere score, dan kan een aangesloten werkgever op verzoek en onder voorwaarden vrijstelling krijgen van de verplichte deelneming aan de pensioenregeling van het bedrijfstakpensioenfonds. Erik Martens werkte in 1998 op interim basis bij de Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen en maakte dus de invoering van de z-score en de performancetoets van dichtbij mee. Ik kan mij nog goed herinneren dat niet iedereen uit de sector positief stond tegenover deze vorm van vrijstelling. Er waren voorstanders, omdat in hun ogen zo n vrijstellingsmogelijkheid meer draagvlak voor en acceptatie van de verplichtstelling geeft. Tegenstanders kwamen meer uit de hoek van het vermogensbeheer. Zij zagen de normportefeuille als een inflexibele toetssteen waar je een jaar tevoren over moest nadenken. En men voorspelde dat de z-score de verplichtgestelde
2 bedrijfstakpensioenfondsen ertoe zou drijven het vermogen meer en meer passief te managen, omdat bij indexbeleggen de afwijking ten opzichte van het normportefeuillerendement beperkt is. Een performancetoets slechter dan 1,28 Op 1 april 2002 nam Martens de directieportefeuille van Bpf AVH over. Vanaf dat moment kreeg ik opnieuw een ontmoeting met het fenomeen z-score. De z-score 2001 van Bpf AVH was toen 2,25%. Het vermogen lag volgens een balanced mandaat in handen van een actieve groeimanager. In 2002 bereikten de beleggingsmarkten een historisch dieptepunt. Het absolute rendement dat Bpf AVH behaalde in dat jaar bedroeg 2,10% wat in vergelijking met de 8,10% van de pensioensector best goed was. Maar de dekkingsgraad was met 99% laag. En de z-score van 2002 was 2,57%. Dat was de druppel die de z-score-emmer deed overlopen: de performancetoets gepubliceerd op 1 april 2003 was onvoldoende. Performancetoets 2003 Vanaf 1 april 2003 wist ik dat Bpf AVH zeker drie jaar met z-scorerisico te kampen zou krijgen. Een risico dat het draagvlak van Bpf AVH zou kunnen ondermijnen, vervolgt Erik Martens. Het fonds nam dan ook direct maatregelen. Erik Martens, directeur bedrijfstakpensioenfonds AVH (Agrarische en Voedselvoorzieningshandel) Allereerst hebben we toen in een vroeg stadium via het AVH Magazine uitleg gegeven over de negatieve performancetoets. De belangrijkste boodschap was: Weliswaar is er sprake van een forse afwijking van de benchmark, maar we hebben een beter absoluut rendement behaald dan het gemiddelde van de sector. Vervolgens hebben we via de Stichting Performance de deskundigheid binnengehaald voor het vaststellen van de normportefeuille en voor de berekening van de z-score. Ten slotte hebben we besloten om in de basis van ons vermogensbeheer in belangrijke mate over te stappen op passief management. We konden het risico niet nemen om door te gaan met actief management. Ons streven was om uiterlijk in 2007 het z-scorerisico te elimineren.
3 Het belang van de benchmark Bij het vaststellen van de normportefeuille was en is het zaak zorgvuldig de juiste benchmarks te kiezen, vertelt Maarten van Ginkel, de externe accountant van Bpf AVH. Normportefeuilles die worden gepubliceerd in het jaarverslag moeten al voor 31 december het jaar daarvoor worden vastgesteld. Dat vereist een vooruitziende blik. Een Bpf-bestuur moet goed kunnen bepalen hoe men het beleggingsbeleid in het komende kalenderjaar wenst vorm te geven. De Wet Bpf staat immers weliswaar toe om de normportefeuille aan te passen, maar dan moet men dit wel voor 1 januari hebben aangegeven. De keuze van de juiste benchmarks is naar onze ervaring daarbij ook een belangrijk thema. Het onderscheid tussen beleid en uitvoering was hierbij van essentieel belang. De z-score toetst immers de uitvoering van het beleggingsbeleid, en niet het beleid als zodanig. Kees Zweekhorst noemt als voorbeeld het besluit van het bestuur van Bpf AVH om het dollarrisico volledig af te dekken. Dit is een strategische keuze en staat dus niet in verband met de uitvoering van het beleggingsbeleid. Die beleidsmatige keuze zou dan ook geen invloed mogen hebben op de z- score. Daarom hebben we de normportefeuille zo vastgesteld dat de US-dollarhedge de normportefeuille en de beleggingsportefeuille op dezelfde manier beïnvloedt. Om het belang van een passende benchmark te illustreren verwijst hij naar de vastrentendewaardenportefeuille van Bpf AVH, waarvan een belangrijk deel wordt uitgemaakt door private loans. De obligatiebenchmark past daar niet bij. We hebben toen voor de performancemeting van de private loans een aangepaste benchmark gemaakt, passend binnen de vereisten van de wet: transparant en objectief meetbaar. Deze benadering heeft goed uitgepakt, zegt Erik Martens. In de jaren 2003 tot en met 2005 lieten we weer redelijke z-scores zien. Zelfs de z-score 2004, die negatief is, is in vergelijking met de scores van de sector goed te noemen. Voorwaardelijk vrij Uit deze tabelletjes blijkt wel dat de z-scores van 2001 en 2002 onevenredig zwaar wegen in de performancetoets, zegt Martens. De afgelopen drie jaar was het rendement met meer dan 6% zeker voldoende. Maar op grond van de performancetoets 2006 zou een werkgever dispensatie kunnen verkrijgen, omdat de toets wijst op een onvoldoende beleggingsrendement en dus een negatief oordeel geeft over de uitvoering van het beleid. Zijn er ondernemingen vrijgesteld op grond van de performancetoets? Neen, maar we hebben wel verzoeken om vrijstelling behandeld, antwoordt Erik Martens. Die verzoeken blijken echter niets te maken te hebben met de z-score. Men geeft aan weg te willen niet vanwege de beleggingen, maar om andere redenen. Bijvoorbeeld omdat men een beschikbare-premieregeling wenst in te voeren of omdat men in de oude vaste bedragenregeling had willen blijven. Bpf AVH heeft zijn regeling namelijk behoorlijk verbeterd. Er is sprake van een middelloonregeling met 1,9% opbouw, NP-opbouw en een franchise van euro, met een extra voorwaardelijke aanspraak voor 55-minners, aldus Martens. Ondernemingen die denken de performancetoets aan te kunnen grijpen om over te stappen op een goedkopere, meer karige regeling komen echter bedrogen uit.
4 Martin de Gelder, actuaris bij Hewitt Associates Martin de Gelder, de actuaris van Bpf AVH, licht toe: Er wordt nog wel eens te snel voorbijgegaan aan de voorwaarden die verbonden zijn aan dispensatie. Zo heeft het bedrijfstakpensioenfonds op grond van de wet recht op vergoeding van een verzekeringstechnisch nadeel. Bpf AVH heeft solidariteit hoog in het vaandel staan, en gaat er daarom van uit dat een onderneming nog steeds een verantwoordelijkheid heeft als er op het moment van vrijstelling sprake is van een dekkings- of reservetekort. De wettekst biedt daarvoor ook de ruimte. In een situatie van dekkings- of reservetekort betekent dat een hoog verzekeringstechnisch nadeel. Natuurlijk leidt dat tot discussie; in het geval van Bpf AVH zelfs tot een bemiddeling bij de SER. Daarbij werd overigens bevestigd dat de methodiek van Bpf AVH redelijk en billijk is. Ook de voorwaarde dat de gedispenseerde pensioenregeling in minimaal dezelfde pensioenaanspraken moet voorzien, is er een die de nodige aandacht vereist, zegt De Gelder. Uit een praktijkgeval bleek dat de keuze voor een beschikbare-premieregeling resulteert in diverse aanvullende eisen vanuit het bedrijfstakpensioenfonds. Om met zo n CDC-regeling en de daarin besloten onzekerheden altijd uit te kunnen komen op minimaal dezelfde aanspraken als een middelloonregeling zijn er garanties nodig. Dat doet dan weer afbreuk aan de voordelen die een beschikbare-premieregeling voor een werkgever kan hebben. Maar goed, dat is geen zorg voor het bedrijfstakpensioenfonds. Het gaat erom dat de betrokken werknemers minimaal dezelfde afspraken krijgen. Z of P2? Heeft de z-score nog zin, of is deze aan vervanging toe? Erik Martens zegt daarover een beetje dubbel gevoel te hebben. Tja, ik heb moeite met het gegeven dat twee slechte jaren zolang meewegen in de performancetoets. Dat geeft een onjuist beeld bij de aangesloten onderneming over het beleggingsrendement. Inmiddels hebben wij echter, daarmee bedoel ik ook de sector, leren omgaan met het fenomeen z-score. Wat kan de p-squarescore in dit verband betekenen? Kees Zweekhorst jr., directeur van de Stichting Performance Kees Zweekhorst: Met de z-scoretoets wordt het de pensioenfondsen onnodig moeilijk gemaakt. De z-scoretoets heeft als nadeel dat niet het daadwerkelijk door het pensioenfonds genomen risico in de
5 performance wordt betrokken, maar een in de wet vastgelegde, van het percentage zakelijke waarden in de portefeuille afhankelijke, risicomaat. Bovendien is de z-scoretoets zo ingericht dat er een kans van 10% bestaat dat een uitvoerder op de lange termijn langer dan 5 jaar - een voldoende performance behaalt maar toch voor de z-scoretoets zakt. De p-squaretoets maakt voor het toetsen van de kwaliteit van de uitvoering, net als de z-scoretoets, gebruik van een normportefeuille. Bepalend voor de beoordeling is het verschil in rendement tussen de actuele portefeuille en de normportefeuille: de outperformance. In tegenstelling tot de z-score wordt echter geen algemene ex-ante, maar een individuele specifieke ex-post risicomaatstaf gebruikt, namelijk de gemeten fluctuatie in de outperformance, ofwel de Tracking Error (TE). Om de outperformance (OP) die behaald is met inzet van het risico (TE) te kunnen beoordelen, wordt gebruik gemaakt van het universum1. De in het universum geconstateerde relatie tussen risico (TE) en rendement (OP) geldt als norm. Uitgangspunt is dat een pensioenfonds op de langere termijn tenminste het genormeerde gemiddelde rendement haalt dat behoort bij het gelopen risico, aldus Zweekhorst. Aan de p-squaretoets ligt de veronderstelling ten grondslag dat het verschil in rendement tussen de feitelijke portefeuille en de normportefeuille normaal verdeeld is en dat de rendementen van jaar op jaar van elkaar onafhankelijk zijn. De norm voor het gemiddelde rendement wordt ontleend aan het universum. Het ligt dus in de lijn der verwachting dat het rendement van een individueel pensioenfonds in de helft van de gevallen lager is dan dat van het universum en in de andere helft van de gevallen juist hoger. Gemiddeld zal volgens de verwachting precies het rendement van het universum worden gehaald. De p-squaretoets is een stuk eerlijker dan de z-score toets, omdat het werkelijk door het pensioenfonds genomen risico bepalend is voor de performance, meent Zweekhorst. Ook de kans op onterecht zakken is veel kleiner dan bij de z-scoretoets. Het probleem met de formulering van de normportefeuille en de aanpassingen daarvan ten gevolge van niet voorziene beleidsbeslissingen blijft bestaan. Kruispunt Enerzijds ben ik geneigd de p-squaretoets te omarmen omdat daarmee het onterecht meewegen van lang verleden jaren van de baan is, zegt Erik Martens. Maar anderzijds aarzel ik om over te schakelen op een nieuw en ingewikkeld alternatief. In plaats van de z-score zonder meer te vervangen door een nog complexere p-squarescore is het wezenlijk in herinnering te roepen wat het oorspronkelijke doel van dergelijke toetsen was, stelt Maarten van Ginkel. Maarten van Ginkel, accountant bij PricewaterhouseCoopers
6 Aanvankelijk was het de bedoeling om meerdere instrumenten te ontwikkelen waarmee verplichtgestelde pensioenfondsen getoetst konden worden. Naast beleggingen ging het om de kwaliteit en de kosten van de uitvoering. Maar uiteindelijk werd daarvan slechts één toets gerealiseerd: de z-score. Als zo n eendimensionale benadering niet voldoet, los je dat niet op door die ene dimensie verder uit te bouwen met steeds ingewikkelder aanpassingen. Een bredere benadering die ook andere dimensies zoals kwaliteit, solvabiliteit en transparantie in ogenschouw neemt, lijkt me de aangewezen weg. Volgens Kees Zweekhorst is de sector hier nog niet aan toe: De Stichting Performance heeft hier vorig jaar nog over gesproken met pensioenfondsen en verzekeraars, maar initiatieven in die richting werden niet direct omarmd. Er werden volgens Zweekhorst geen heldere argumenten gegeven voor deze tegenzin. Volgens Martens had de sector het te druk met ontwikkelingen zoals het nftk en pension fund governance. Bovendien zal de sector in het kader van goed pensioenfondsbestuur aan de belanghebbenden verantwoording afleggen over het beleid en de uitvoering ervan. De indruk bestaat echter dat pensioenfondsen huiverig zijn om ook hun beleid aan een toets te onderwerpen. Gezien de ervaring met de z-score is men wellicht bang teveel in één richting te worden geduwd: Het is al erg genoeg dat de z-score op het gebied van de uitvoering dwingt tot passief management men wil niet ook nog eens het beleggingsbeleid in een dergelijk keurslijf laten dwingen. Per slot van rekening is beleid een subjectieve zaak en daarom moeilijk te beoordelen op basis van een standaardtoets, zegt Martin de Gelder: Neem bijvoorbeeld het beleid inzake de beheersing van het renterisico. Als dat is gebaseerd op een langetermijnvisie, terwijl een toets zich meer richt op de korte termijn, dan zit je als pensioenfonds waarschijnlijk niet te wachten op een dergelijke beoordeling. Toch vraagt de verdergaande scheiding van beleid en uitvoering om een breder objectiveringskader, met een toets die verder kijkt dan beleggingen alleen, vindt Van Ginkel. Er zou niet alleen moeten worden gekeken naar het beleggingsproces. De beoordeling zou eigenlijk in het bredere kader van governance moeten worden geplaatst. In dit opzicht staat de discussie rond de z-score op een kruispunt. Zal objectieve verantwoording zich blijven toespitsen op een enkel aspect van de uitvoering, waarop men vervolgens steeds zwaarder technisch geschut gaat inzetten in de vorm van gecompliceerde en rigide formules? Of gooit men het over een andere boeg? Van Ginkel is voorstander van het laatste. Een performancetoets alleen is te eenzijdig. Persoonlijk voel ik meer voor zelfregulering, in lijn met de Pensioenwet. Zo zijn pensioenfondsen in verband met goed pensioenfondsbestuur hun toezichtprocedures aan het professionaliseren; in ditzelfde kader kan de sector vorm geven aan verbetering van de wijze waarop verantwoording wordt afgelegd over beleid en uitvoering. De andere drie deskundigen zijn het met Van Ginkel eens dat het raadzaam is om eerst eens te zien hoe de huidige ontwikkelingen op gebied van governance en nftk zich uitkristalliseren, voordat wordt beslist over het lot van de z-score. Erik Martens: Het is goed om hierover verder met verschillende disciplines van gedachten te wisselen. Dit is onvoldoende gebeurd bij de z-score, waardoor dit instrument kwalitatief niet goed genoeg uit de verf is gekomen. Wel is het zaak dat de sector ervoor waakt dat de z-score een eigen leven gaat leiden dat onvoldoende beantwoordt aan de oorspronkelijke doelstelling.
7 1Voor een betrouwbare en stabiele vergelijking met het universum is het van belang dat het universum zo breed mogelijk is. Onderzocht dient te worden of een universum gebruikt kan worden waarin alle Nederlandse pensioenfondsen zijn opgenomen, dus niet alleen de bedrijfstakpensioenfondsen maar ook de ondernemingspensioenfondsen en de pensioenfondsen die zijn ondergebracht bij een verzekeraar. Grond voor vrijstelling blijkt grond voor bescherming deelnemers Ondernemingen die hun pensioenregeling willen ombouwen tot een collectief DC vinden de z-score op hun pad. Terwijl de z-score van oorsprong toch vooral de bedoeling had om ondernemingen de keuze te geven hun pensioenregeling aan de veplichte bedrijfstakpensioenfondsen te onttrekken, wordt die keuzevrijheid ironisch genoeg juist beperkt door de voorwaarden die aan de vrijstelling zijn verbonden. Bij veel ondernemingen neemt de belangstelling voor collectief DC toe. Men tracht ondermaatse performancetoetsen dan ook aan te grijpen om de huidige regeling in te ruilen voor een lean and mean DC-model. Maar zodra hierbij een regeling wordt overwogen die de deelnemers minder zekerheden of soberder aanspraken biedt dan de huidige regeling, wordt daar een stokje voor gestoken. Het wettelijk kader geeft verplichte bedrijfstakpensioenfondsen het recht te bedingen dat de nieuwe regeling niet onderdoet voor de bestaande regeling deelnemers mogen er immers niet op achteruit gaan. Geconfronteerd met dergelijke garantie-eisen kiezen de meeste ondernemingen dan toch maar eieren voor hun geld.
2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram
02 verkort in beeld 03 Ontwikkelingen 05 08 10 Pensioenen Beleggingen Organogram Aantal deelnemers dat pensioen opbouwt Aantal personen dat een ouderdomspensioen ontvangt Aantal deelnemers met slapende
Nadere informatieKamervragen van de leden Omtzigt en Van Hijum (beiden CDA)
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon (070) 333 44 44 Fax (070) 333 40 33
Nadere informatieLeggen pensioenfondsen de lat voor performance te hoog?
Leggen pensioenfondsen de lat voor performance te hoog? Conferentie, Hans Braker Investment Consulting De lat te hoog? Over het belang van een goede normportefeuille 1 1 De normportefeuille als lat Belegger
Nadere informatiePensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014
Pensioenfonds Robeco Populair Jaarverslag 2014 2014 was een bewogen jaar voor Pensioenfonds Robeco door de sterk dalende rente en de veranderende wet- en regelgeving. In het jaarverslag blikken wij als
Nadere informatiePersbericht. Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011
Persbericht Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011 Hoofdpunten: Dekkingsgraad van 94% is te laag: aanvullende maatregelen nodig Beschikbaar vermogen stijgt met ruim 11 miljard Door gedaalde rente nemen
Nadere informatieDuurzaam Vermogensbeheer
Duurzaam Vermogensbeheer Een keuzeafweging Keuze maken, afwegingscriteria Wat zijn de mogelijke afwegingscriteria bij het maken van een keuze uit de mogelijke oplossingen binnen het beleggingsbeleid. Versie:2001-11-02
Nadere informatiePMT transparant in kosten pensioen
PMT transparant in kosten pensioen PMT is het pensioenfonds van de sector Metaal en Techniek. De werkgevers en werknemers in de bedrijfstak besturen het fonds. Als bedrijfstakpensioenfonds is PMT not-for-profit,
Nadere informatieSPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 >
2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Eind 2012 liep het herverzekeringscontract met Nationale-Nederlanden
Nadere informatieDe Dynamische Strategie Portefeuille DSP
De Dynamische Strategie Portefeuille DSP Onderdeel van het beleggingsbeleid van Pensioenfonds UWV 1 Inhoudsopgave Waarom beleggen? 4 Beleggen is niet zonder risico s 4 Strategische beleggingsportefeuille
Nadere informatieBELEIDSREGELS VERZOEKEN OM VRIJSTELLING VAN VERPLICHTE DEELNEMING STICHTING BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDS VOOR DE HANDEL IN BOUWMATERIALEN
BELEIDSREGELS VERZOEKEN OM VRIJSTELLING VAN VERPLICHTE DEELNEMING STICHTING BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDS VOOR DE HANDEL IN BOUWMATERIALEN Maart 2015 1. Inleiding Verplichte aansluiting Stichting Bedrijfstakpensioenfonds
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 DERDE KWARTAAL 2018
KWARTAALVERSLAG DERDE KWARTAAL 2018 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 september 2018 bedroeg 120,7%. Het rendement van 1 juli tot en met 30 september 2018 bedroeg 0,6%. Het rendement van 1
Nadere informatieIn de bovenstaande grafiek ziet u per kalenderjaar de dekkingsgraad (als een percentage).
1. Dekkingsgraden 1 In de bovenstaande grafiek ziet u per kalenderjaar de dekkingsgraad (als een percentage). Voorzichtigheid bij het vergelijken van cijfers Vanwege verschillen in pensioenregeling en
Nadere informatieVerslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016
Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Op woensdagmiddag 9 maart, aansluitend aan de jaarbijeenkomst van de Vereniging Gepensioneerden Getronics (VGG), organiseerde Stichting Voorzieningsfonds Getronics
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2016
KWARTAALVERSLAG EERSTE KWARTAAL 2016 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 maart 2016 bedroeg 109,6% Het rendement van 1 januari tot en met 31 maart 2016 bedroeg 5, Het pensioenvermogen per 31
Nadere informatieIndexatie-IQ, voor een transparant en stabiel pensioen.
Indexatie-IQ, voor een transparant en stabiel pensioen. De Bazel 24 mei 2012 Het Pensioenakkoord Drie delen: - De AOW-leeftijd - Pensioen in de tweede pijler - Ouderenparticipatie Wat is de aanleiding?
Nadere informatieJaarbericht Terugblikken en vooruitkijken. delta lloyd pensioenfonds
delta lloyd pensioenfonds Jaarbericht 2010 Terugblikken en vooruitkijken In dit Jaarbericht leest u wat er in 2010 bij het pensioenfonds gebeurde. We gaan wat dieper in op onze beleggingen en andere financiële
Nadere informatieUW PENSIOEN BIJ SPUN. Bijeenkomst voor pensioengerechtigden Dick Vis, voorzitter Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland 22 mei 2018
UW PENSIOEN BIJ SPUN Bijeenkomst voor pensioengerechtigden Dick Vis, voorzitter Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland 22 mei 2018 Gezien op tv op 7 mei? Zwarte Zwanen schetst eenzijdig, negatief beeld
Nadere informatieVerkort jaarverslag
Verkort jaarverslag 2014 1 Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Meubelindustrie en Meubileringsbedrijven Hoe deed ons pensioenfonds het in 2014? Waar hield het bestuur zich mee bezig? En wat waren
Nadere informatieIs er iets mis met doorsneepremie??? Adri Jansen AAG mr. Tom Dimmendaal
Is er iets mis met doorsneepremie??? Adri Jansen AAG mr. Tom Dimmendaal februari 2014 Is er iets mis met doorsneepremie??? Pensioen staat de laatste jaren veel meer in de schijnwerpers dan in de daaraan
Nadere informatiePGB actueel door Arnold Verplancke
door Arnold Verplancke Inhoud Financiële resultaten 2014 en eerste maanden 2015 Aansluitingen en groei deelnemersbestand Kosten per deelnemer Nieuwe wetgeving: - APF - Communicatie Nieuw portaal gepensioneerden
Nadere informatieDatum Briefnummer Behandeld door Doorkiesnummer 15-2-2012 20120215 N.W. Dijkhuizen 630
Pensioenfonds Productschappen Bezoekadres Laan van Zuid Hoorn 165 2289 DD Rijswijk Postadres Postbus 3042 2280 GA Rijswijk Telefoon 070 4138630 Fax 070 4138650 E-mail info@pbodnl Website wwwpbodnl KvK
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 DERDE KWARTAAL 2015
KWARTAALVERSLAG DERDE KWARTAAL 2015 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 september 2015 bedroeg 112,6% Het rendement van 1 juli tot en met 30 september 2015 bedroeg -1,6% Het pensioenvermogen
Nadere informatieWerknemers, zzp ers en gepensioneerden over pensioen en BPF Schilders
Werknemers, zzp ers en gepensioneerden over pensioen en BPF Schilders kwantitatief risicobereidheidsonderzoek Peter Zegwaart Juli 2019 Waarom dit onderzoek? Het bestuur van BPF Schilders vindt het belangrijk
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 DERDE KWARTAAL 2016
KWARTAALVERSLAG DERDE KWARTAAL 2016 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 september 2016 bedroeg 107,9% Het rendement van 1 juli tot en met 30 september 2016 bedroeg 2,3% Het rendement van 1 januari
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 TWEEDE KWARTAAL 2016
KWARTAALVERSLAG TWEEDE KWARTAAL 2016 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 juni 2016 bedroeg 108,2% Het rendement van 1 april tot en met 30 juni 2016 bedroeg 5,1% Het pensioenvermogen per 30 juni
Nadere informatieEen overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag.
12 vragen over het jaarverslag 2013 De hoofdpunten uit het jaarverslag van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (SPV) behandelen we aan de hand van 12 vragen en antwoorden. Een volledig exemplaar
Nadere informatieExtra informatie pensioenverlaging
Extra informatie pensioenverlaging Wat is de invloed van de verlaging op mijn netto pensioen? Als u nog niet met pensioen bent, kunnen we u nu niet zeggen hoe uw netto pensioen
Nadere informatieHerstelplan 2015 Compartiment SPDHV
Herstelplan 2015 Compartiment SPDHV Versie 1.0 17 juni 2015 Auteur: Corné van Bokhoven Status: vastgesteld door bestuur Inleiding Nadat Stichting Pensioenfonds DHV in 2008 in dekkingstekort kwam heeft
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2018
KWARTAALVERSLAG EERSTE KWARTAAL 2018 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 maart 2018 bedroeg 119,0%. Het rendement van 1 januari tot en met 31 maart 2018 bedroeg -0,6%. Het pensioenvermogen per
Nadere informatiePensioen Een nieuwe wijze van rapporteren voor pensioenfondsen. Een nieuwe wijze van rapporteren voor pensioenfondsen
Een nieuwe wijze van rapporteren voor pensioenfondsen 14 De lijsten van pensioenfondsen met de hoogste en de laagste vermogensbeheerkosten die onder andere door Pensioen Pro en De Nederlandsche Bank (hierna:
Nadere informatieSTICHTING PENSIOENFONDS SAGITTARIUS BELEGGINGSBEGINSELEN
STICHTING PENSIOENFONDS SAGITTARIUS BELEGGINGSBEGINSELEN 22 september 2016 Beleggingsbeginselen De beleggingsbeginselen van het pensioenfonds zijn de uitgangspunten ten aanzien van beleid en uitvoering,
Nadere informatieIs er iets mis met de doorsneepremie???
Is er iets mis met de doorsneepremie??? Adri Jansen AAG en mr. Tom Dimmendaal, beiden partner bij Sprenkels en Verschuren Rubriek: Stelsel Geplaatst op 27-02-2014 Pensioen staat de laatste jaren veel meer
Nadere informatieVerkort jaarverslag 2013
Verkort jaarverslag 2013 Uitgave van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Houtverwerkende Industrie en Jachtbouw Voorwoord 2013 was een bijzonder jaar. Het was het eerste jaar samen voor het Pensioenfonds
Nadere informatieBrochure. Beleggingsbeleid
Brochure Beleggingsbeleid van SPF Beleggingsbeleid van SPF Waarom belegt SPF? Werkgever en werknemers betalen iedere maand pensioenbijdrage. Met dat geld wordt later het pensioen van de werknemer betaald.
Nadere informatieDe Vaste Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Eerste Kamer
De Vaste Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Eerste Kamer 23 november 2014 JO/KMOL/MVE/2014.227 Betreft: Wetsvoorstel aanpassing Financieel Toetsingskader ('het Wetsvoorstel') Geachte
Nadere informatieVerklaring inzake de beleggingsbeginselen
Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van Stichting Bedrijfspensioenfonds AVH 1. Introductie 1.1 Inleiding Deze verklaring inzake de beleggingsbeginselen geeft beknopt de uitgangspunten weer van het
Nadere informatieKwartaalverslag Tweede kwartaal 2019
Kwartaalverslag Q2-2019 Kwartaalverslag Tweede kwartaal 2019 1 In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 juni 2019 bedroeg 117,3%. Het rendement van 1 april tot en met 30 juni 2019 bedroeg 3,5%. Het pensioenvermogen
Nadere informatieInvesteren in vertrouwen. Samenvatting Meerjarenbeleidsplan 2011-2015
Investeren in vertrouwen Samenvatting Meerjarenbeleidsplan 2011-2015 1 Pensioenfonds Zorg en Welzijn: het pensioenfonds voor de sector zorg en welzijn Het meerjarenbeleidsplan 2011-2015 beschrijft welke
Nadere informatieHoe kan de opsporing en aansluiting van ondernemingen bij verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfondsen beter worden geregeld?
Hoe kan de opsporing en aansluiting van ondernemingen bij verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfondsen beter worden geregeld? 1. Inleiding In Nederland geldt (nog) geen algehele pensioenplicht voor wat
Nadere informatieVerkort jaarverslag PHI 2012
Verkort jaarverslag PHI 2012 Uitgave van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Houtverwerkende Industrie en Jachtbouw Voorwoord Eén sterk, toekomstbestendig pensioenfonds. Met dat doel gingen het
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds VIERDE KWARTAAL In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6
KWARTAALVERSLAG VIERDE KWARTAAL 2018 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 december 2018 bedroeg 119,8%. Het rendement van 1 oktober tot en met 31 december 2018 bedroeg -3,8%. Het rendement van
Nadere informatie2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG
2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het Jaarverslag 2013 legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen
Nadere informatieStichting Voorzieningsfonds Getronics 9 maart Stand van zaken SVG. 1 van 21
Stichting Voorzieningsfonds Getronics 9 maart 2016 Stand van zaken SVG 1 van 21 Programma Pensioenfonds SVG Financiële positie SVG Terugblik 2015 Vooruitblik 2016 Derivaten Vragen 2 van 21 Pensioenfonds
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2019
KWARTAALVERSLAG EERSTE KWARTAAL 2019 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 maart 2019 bedroeg 118,7%. Het rendement van 1 januari tot en met 31 maart 2019 bedroeg 7,1%. Het pensioenvermogen per
Nadere informatiePROFIELSCHETS. Philips Pensioenfonds NIET UITVOEREND BESTUURDER 1/5. Stichting Philips Pensioenfonds
PROFIELSCHETS NIET UITVOEREND BESTUURDER Stichting Stichting behoort tot de grootste ondernemingspensioenfondsen van Nederland met een belegd vermogen van bijna 18 miljard euro. Het pensioenfonds voert
Nadere informatieVERKORT JAARVERSLAG 2016
VERKORT JAARVERSLAG 2016 2016: wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen van 2016 bij Pensioenfonds TNT Express? U leest het in deze verkorte en vereenvoudigde versie van het jaarverslag. Het volledige
Nadere informatieKwartaalbericht. 2e kwartaal 2015 Den Haag, 14 juli 2015. Samenvatting cijfers per 30 juni 2015
Kwartaalbericht 2e kwartaal 2015 Den Haag, 14 juli 2015 Samenvatting cijfers per 30 juni 2015 Dekkingsgraad (UFR): 108,3% Beleidsdekkingsgraad: 110,0% Belegd vermogen: 19,6 miljard Rendement 2015 1 e halfjaar:
Nadere informatieKernvragen bij een collectieve Pensioen regeling. Voor ondernemers die op zoek zijn naar een pensioenregeling voor hun personeel
Kernvragen bij een collectieve Pensioen regeling Voor ondernemers die op zoek zijn naar een pensioenregeling voor hun personeel Kernvragen bij een collectieve Pensioenregeling U geeft uw werknemers goede
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 VIERDE KWARTAAL 2017
KWARTAALVERSLAG VIERDE KWARTAAL 2017 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 december 2017 bedroeg 117,2% Het rendement van 1 oktober tot en met 31 december 2017 bedroeg 3,0% Het rendement van 1
Nadere informatiePensioen voor de toekomst
Pensioen voor de toekomst KlikPensioen als ideale synthese van premie- en uitkeringsovereenkomsten Inhoud - Inleiding 1. Heldere uitgangspunten voor een goed pensioen 2. Pensioenoplossing voor vandaag
Nadere informatieKwartaalbericht 2015. Samenvatting ING CDC Pensioenfonds communiceert over de resultaten van Q3. Kwartaalbericht 3e kwartaal 2015 1
Kwartaalbericht 2015 Samenvatting ING CDC Pensioenfonds communiceert over de resultaten van Q3 Als je werkt bij ING Bank voert ING CDC Pensioenfonds vanaf 1 januari 2014* jouw huidige pensioenregeling
Nadere informatieBeleid bij collectieve waardeoverdracht
Beleid bij collectieve waardeoverdracht Voor een collectieve waardeoverdracht zijn geen wettelijke of gemeenschappelijke rekenregels, daarom stelt FNV Bondgenoten haar eigen uitgangspunten vast. FNV Bondgenoten
Nadere informatieUitgelicht: consolidatie in pensioenland
Uitgelicht: consolidatie in pensioenland Edward Snieder 21 november 2017 Copyright 2011 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document of een deel van het document mag worden gekopieerd,
Nadere informatieRapport beleggingsopbrengst pensioenfondsen 2000-2010 (in het kader van de motie Van den Besselaar c.s.)
Rapport beleggingsopbrengst pensioenfondsen 2000-2010 (in het kader van de motie Van den Besselaar c.s.) November 2011 1. Inleiding In het onderzoek beleggingen pensioenfondsen van 2009 heeft De Nederlandsche
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 TWEEDE KWARTAAL 2018
KWARTAALVERSLAG TWEEDE KWARTAAL 2018 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 juni 2018 bedroeg 119,9%. Het rendement van 1 april tot en met 30 juni 2018 bedroeg 1,4%. Het pensioenvermogen per 30
Nadere informatiePensioenbericht 9 oktober 2015
Pensioenbericht 9 oktober 2015 Algemeen Pensioenfonds (APF) Dit pensioenbericht is een update van het gelijknamige pensioenbericht van 19 maart 2015. Inleiding Het APF creëert een extra keuzemogelijkheid
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 DERDE KWARTAAL 2017
KWARTAALVERSLAG DERDE KWARTAAL 2017 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 september 2017 bedroeg 114,8% Het rendement van 1 juli tot en met 30 september 2017 bedroeg 1,4% Het rendement van 1 januari
Nadere informatieBewaar deze startbrief zorgvuldig. Pensioen heeft nu misschien niet uw hoogste aandacht, binnenkort kan dat anders zijn.
Bewaar deze startbrief zorgvuldig. Pensioen heeft nu misschien niet uw hoogste aandacht, binnenkort kan dat anders zijn. Geachte heer/mevrouw.., Van harte welkom bij het Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische
Nadere informatiePersbericht ABP, eerste halfjaar 2008
Persbericht ABP, eerste halfjaar 2008 Hoofdpunten Rendement over eerste helft 2008 is 5,1%. De dekkingsgraad is medio 2008 uitgekomen op 132%. De kredietcrisis eist zijn tol. Vooral aandelen en onroerend
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 TWEEDE KWARTAAL 2017
KWARTAALVERSLAG TWEEDE KWARTAAL 2017 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 juni 2017 bedroeg 112,5% Het rendement van 1 april tot en met 30 juni 2017 bedroeg 0,8% Het rendement van 1 januari tot
Nadere informatiePensioen: Onzekere zekerheid
Commissie Beleggingsbeleid en Risicobeheer Pensioen: Onzekere zekerheid Analyse en aanbevelingen Beleggingsbeleid en Risicobeheer van Nederlandse pensioenfondsen Vereniging van Pensioenrecht 9 maart 2010
Nadere informatieflits+ Het is veel in het nieuws, maar ik weet niet exact hoe mijn eigen pensioen eruit ziet Ik vind dat ik het moet lezen bpfhibin.
pensioen Hoe warm loop jij voor het onderwerp pensioen? Informatie over uw pensioen Minder kans op verlaging, ook minder kans op indexatie Bpf HiBiN kiest voor online en digitaal Waar houdt het bestuur
Nadere informatieHelp, pensioenregels (weer) op de schop?! Mr. Marin van Esterik CPL
Help, pensioenregels (weer) op de schop?! Mr. Marin van Esterik CPL Onderwerpen 1. Pensioen, wat is pensioen? 2. Wijziging Wet op de ondernemingsraden 3. Outsourcing vanuit zorg en overheid OR (opeens)
Nadere informatieLater is al lang begonnen. Dus waarom zou je het vandaag niet goed regelen?
Later is al lang begonnen. Dus waarom zou je het vandaag niet goed regelen? Het verhaal van de rots en de branding. Uit een zee vol onzekerheid steekt een onverwoestbaar brok gesteente omhoog. Dat de grootste
Nadere informatieBewaar deze startbrief zorgvuldig. Pensioen heeft nu misschien niet uw hoogste aandacht, binnenkort kan dat anders zijn.
Bewaar deze startbrief zorgvuldig. Pensioen heeft nu misschien niet uw hoogste aandacht, binnenkort kan dat anders zijn. Geachte heer/mevrouw.., Van harte welkom bij het Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische
Nadere informatieVEP Workshop Pensioenen 10 november 2015. Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe
VEP Workshop Pensioenen 10 november 2015 Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe Piet Hein Oyens Diverse management functies bij O&vE, Van Lanschot, EuroCard/MasterCard, Interpay en Equens (1-1- 1990
Nadere informatieBeleggingsovertuigingen. Stichting Pensioenfonds Openbare Bibliotheken
Beleggingsovertuigingen Stichting Pensioenfonds Openbare Bibliotheken Beleggingsovertuigingen De missie van het Pensioenfonds Openbare Bibliotheken (POB) is een toekomstbestendig en verantwoord pensioen
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 EERSTE KWARTAAL 2017
KWARTAALVERSLAG EERSTE KWARTAAL 2017 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 maart 2017 bedroeg 110,3% Het rendement van 1 januari tot en met 31 maart 2017 bedroeg 1,2% Het pensioenvermogen per 31
Nadere informatieDe beschikbare premieregeling: de feiten op een rij
De beschikbare premieregeling: de feiten op een rij 3 De beschikbare premieregeling In Nederland bestaan grofweg twee categorieën pensioenregelingen: beschikbare premieregelingen enerzijds en middelloon-
Nadere informatieIn september 2016 werd het contract met Syntrus Achmea Pensioenbeheer opgezegd. In 2017 werd een nieuwe pensioenuitvoeringsorganisatie
2017in vogelvlucht Deelnemers Financieel Beleggingen Kosten Communicatie In juni 2018 hebben we ons jaarverslag 2017 uitgebracht. We hebben de belangrijkste ontwikkelingen van 2017 voor u samengevat. Het
Nadere informatieVRIJSTELLINGSBELEID. Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten
VRIJSTELLINGSBELEID Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten Vrijstellingsbeleid Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten 1. Inleiding Het bestuur van Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten
Nadere informatieJaarlijks gemiddeld Cumulatief vanaf 1970 2008 Q2 2008 Q1 2008 Q4 2007 Q3 2007 Q2 2007 Dekkingsgraad (kwartaalultimo) 143% 137% 148% 153% 153%
Kwartaalbericht 2e kwartaal 2008 Dekkingsgraad op 143% Rendement 0,2% in tweede kwartaal Belegd vermogen 86,3 miljard Klein positief resultaat in moeilijke markt In het tweede kwartaal is een totaalrendement
Nadere informatieKwartaalbericht 2e kwartaal 2009
Kwartaalbericht 2e kwartaal 2009 Dekkingsgraad 100% Belegd vermogen 74,7 miljard Rendement tweede kwartaal 8,4% Herstelplan goedgekeurd In het tweede kwartaal heeft Pensioenfonds Zorg en Welzijn een rendement
Nadere informatieWELKOM. Algemene Vergadering voor Deelnemers en Gepensioneerden 14 september 2016
WELKOM Algemene Vergadering voor Deelnemers en Gepensioneerden 14 september 2016 Agenda Opening Nieuws vanuit het bestuur Hoe staat het fonds ervoor? Pensioen: wat is er gewijzigd en wat betekent dat?
Nadere informatieVoor alle duidelijkheid: deze nieuwsbrief informeert u uitsluitend over de pensioenregeling(en) die onder het beheer van SPAN vallen.
Van het SPAN bestuur In deze nieuwsbrief geven wij u informatie over de financiële situatie en andere belangrijke ontwikkelingen binnen het fonds. Voor alle duidelijkheid: deze nieuwsbrief informeert u
Nadere informatieNieuws. Gezond maar alert. Pensioenfonds IN DIT NUMMER: Verkort jaarverslag. De financiële situatie van het pensioenfonds verbeterde in 2017.
Pensioenfonds Verkort jaarverslag Gezond maar alert De financiële situatie van het pensioenfonds verbeterde in 2017. Nieuws IN DIT NUMMER: Augustus 2018 Hierdoor was het mogelijk de opgebouwde pensioenen
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Allianz Nederland. Waardeoverdracht uit dienst
Stichting Pensioenfonds Allianz Nederland Waardeoverdracht uit dienst Inleiding... 3 1. Veranderen van baan en uw pensioen... 4 1.1. U treedt uit dienst... 4 1.2. Recht op waardeoverdracht... 4 1.3. Redenen
Nadere informatieVoor een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later
Vermogensbeheer Voor een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later Een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later. Dat is de belofte van uw pensioenfonds aan uw deelnemers. Verder gaan is nu zorgen voor
Nadere informatie4e kwartaal 2015 Den Haag, 21 januari 2016
Kwartaalbericht 4e kwartaal 2015 Den Haag, 21 januari 2016 Samenvatting cijfers per 31 december 2015 Dekkingsgraad (UFR): 100,5% Beleidsdekkingsgraad: 104,4% Belegd vermogen: 19,9 miljard Rendement 4 e
Nadere informatieNederland had en heeft nog steeds het beste pensioensysteem ter wereld
Het verdwenen pensioengeld De uitzending van Zembla van 5 februari 2011 heeft veel stof doen opwaaien in de pensioensector. Ortec Finance is in bezit van het achterliggende rapport dat is opgesteld door
Nadere informatiePersbericht. ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende
Persbericht ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende Hoofdpunten: Verlaging pensioen met 0,5% per 1 april 2013 definitief Mogelijk aanvullende
Nadere informatieWat is nu precies de rol van de werkgever, de vakbonden en het bestuur van het pensioenfonds?
Veelgestelde vragen en antwoorden Ontbinding Stichting Pensioenfonds Bavaria (in liquidatie) Wat gaat er op 1 april 2017 gebeuren? Dan gaan de opgebouwde pensioenaanspraken van de actieve en gewezen deelnemers
Nadere informatieRegels betreffende pensioenen (Pensioenwet) Het voorstel van wet wordt als volgt gewijzigd:
30 413 Regels betreffende pensioenen (Pensioenwet) Nr... NOTA VAN WIJZIGING Ontvangen Het voorstel van wet wordt als volgt gewijzigd: Na artikel 31 wordt een artikel ingevoegd, luidende : Artikel 31a.
Nadere informatieToelichting Inkopen van Netto pensioenaanspraken
Toelichting Inkopen van Netto pensioenaanspraken Voor wie? Deze toelichting is van belang voor medewerkers die deelnemen aan de nettopensioenregeling. Doel toelichting Het pensioenfonds communiceert in
Nadere informatieKwartaalbericht. 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015. Samenvatting cijfers per 31 december 2014
Kwartaalbericht 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015 Samenvatting cijfers per 31 december 2014 Dekkingsgraad: 111,5% Beleidsdekkingsgraad: 112,6% Belegd vermogen: 19,6 miljard Rendement 2014: 27,6%
Nadere informatieDeze dispensatieprocedure is van toepassing in de volgende drie gevallen.
DISPENSATIEPROCEDURE PER 1 JANUARI 2015 VOOR DE STICHTING BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDS TRUEBLUE Mogelijkheden voor dispensatie De Stichting Bedrijfstakpensioenfonds TrueBlue (hierna verder te noemen TrueBlue)
Nadere informatieReservetekort weggewerkt, pensioenen verhoogd
Verkort jaarverslag 2013 In dit verkorte jaarverslag 2013 zetten we de hoofdpunten uit het volledige jaarverslag van Metro Pensioenfonds voor u op een rij: we blikken terug op het pensioenjaar 2013 en
Nadere informatie2e kwartaal 2016 Den Haag, juli 2016
Kwartaalbericht 2e kwartaal 2016 Den Haag, juli 2016 Samenvatting cijfers per 30 juni 2016 Dekkingsgraad (UFR): 99,0% Beleidsdekkingsgraad: 99,6% Belegd vermogen: 23,3 miljard Rendement 1 e halfjaar 2016:
Nadere informatieBerekenmethode Vereist Eigen Vermogen Bijlage J bij ABTN
Berekenmethode Vereist Eigen Vermogen Bijlage J bij december 2017 Dit document heeft 7 pagina s Versiebeheer Versie Auteur Datum Revisie V1.0 KPMG 1 november 2010 Herijkte versie V2.0 KPMG 20 juli 2011
Nadere informatieESB-congres 2007 Duurzame marktwerking in de pensioensector
ESB-congres 2007 Duurzame marktwerking in de pensioensector Fieke van der Lecq EUR & NMa* * Disclaimer / persoonlijke titel etc. De pensioensector als markt Pensioenproductie: verschillende schakels in
Nadere informatieLater AOW en pensioen
Pensioenflits Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie + Verkort jaarverslag Juli 2017 De Pensioenflits is een uitgave van uw Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie
Nadere informatiePensioen Nieuws. Lichte daling dekkingsgraad
Pensioen Nieuws Een uitgave van Stichting Pensioenfonds AVEBE #11 juni 14 1 Financiële situatie Pensioenfonds AVEBE 2 Bereid je tijdig voor op je pensioen Uw pensioenoverzicht: weet hoe u er voor staat
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 33 863 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en enkele andere wetten in verband met het van toepassing worden
Nadere informatieVermogensbeheerder institutioneel - Informatievoorziening
Vermogensbeheerder institutioneel - Informatievoorziening Beschrijving Rens Vos is vermogensbeheerder bij de Veerbank. Hieronder staan vijf situaties rondom informatievoorziening die hij heeft meegemaakt.
Nadere informatieverplichte aansluiting bij bpf Hibin
verplichte aansluiting bij bpf Hibin bpfhibin.nl stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in bouwmaterialen Bpf HiBiN verzorgt de pensioenen voor werknemers van groothandels in bouwmaterialen
Nadere informatieKwartaalbericht 4e kwartaal 2008
Kwartaalbericht 4e kwartaal 2008 Dekkingsgraad 92% Belegd vermogen daalt naar 71,5 miljard Geen indexering in 2009 In het vierde kwartaal heeft Pensioenfonds Zorg en Welzijn een verlies op beleggingen
Nadere informatieGeef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds
Geef pensioen de aandacht die het verdient Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Vijf mythes over pensioen Over pensioenen zijn meerdere mythes in omloop. Het is belangrijk om te weten hoe het wel zit. De
Nadere informatie