Training NME, groene initiatieven & stadslandbouw. Rotterdam, 31 maart 2015 Rachelle Eerhart (IVN)
|
|
- Hans Visser
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Training NME, groene initiatieven & stadslandbouw Rotterdam, 31 maart 2015 Rachelle Eerhart (IVN)
2 Programma 10:00 Start 10:30 Inleiding 11:00 In kaart brengen ervaringen 12:15 Pauze 13:15 Workshop 15:00 KoffiePauze 15:15 Plenair gesprek 16:15 Speed Matching 16:45 Evaluatie 17:00 Einde
3 WHY NME & Groene buurtprojecten? Groene buurtprojecten Op allerlei manieren en om allerlei redenen gaan mensen samen aan de slag met natuur in de eigen leefomgeving. Zij leggen groen aan of nemen een stukje groen in beheer. De plek staat centraal. Op al deze plekken vindt impliciet en/of expliciet natuurbeleving en/of educatie plaats. Hoe ziet dat eruit? Buurtmoestuinen, zorgtuinen, groene schoolpleinen met buurtfunctie, wijkparkjes, groene bedrijventerreinen, adoptiegroen, buurtrestaurants met moestuin, etc etc.
4 WHY NME & Stadslandbouw? Wat is stadslandbouw? Mensen gaan op nieuwe manieren voedsel produceren in de stad. Alle activiteiten die erop gericht zijn de afstand tussen consumenten en lokale/regionale producenten van voedsel te verkleinen. Er is een (imperfect) onderscheid te maken tussen: Ondernemende/professionele stadslandbouw Sociale stadslandbouw Hoe ziet dat eruit? Buurtmoestuinen, Voedselcooperaties, Productie van voedsel in kantoorgebouwen en op braakliggende terreinen, Stadsboerderijen met meer functies, Streekmarkten, festivals, etc, Zorgstadslandbouw, Tuinen bij voedselbanken, Lokale voedselpakketten, etc. Ook: nieuwe lokale netwerken als Eetbaar Rotterdam, Stadslandbouw Dordrecht/Zeist/Arnhem, De Eetbare Stad Groningen, Platform Haarlem Groener, etc.
5 Groene buurtprojecten wat gebeurt daar?
6 Systeemopbouw/herstel op de Plek? Initiatieven verschillen, maar allemaal zijn ze gebonden aan een plek. Op die plek zijn mensen, zetten ze hun lichaam in om dingen te doen, leren ze elkaar kennen, etc. En op veel van die plekken gaat het over veel maatschappelijke thema s tegelijkertijd. Is het op de plek waar mensen zijn waar de complexiteit van de maatschappelij hanteerbaar wordt? Waar kringlopen (fysiek & sociaal) zo lokaal mogelijk gesloten worden? Waar een nieuw-geweven sociaal web veerkracht geeft aan de gemeenschap? Vb: Transition Towns
7 Plek voorbeeld 1 In een Generatietuin tuinieren ouderen en kinderen samen. Maar, op deze plek wordt door het ontstenen van de bodem ook gewerkt aan klimaatadaptatie. Op landelijk niveau zijn die thema s belegd in zeer verschillende ministeries!
8 Plek voorbeeld 2 In een permacultuur-tuin komen natuur en landbouw bij elkaar. Op grote schaal is dat vaak moeilijk.
9 Plek voorbeeld 3 Sommige groene buurtprojecten liggen op braakliggende grond die bestemd is voor bijvoorbeeld woningbouw. Hoe verhoudt de waarde die Grondzaken hieraan toekent zich tot de waarde op het gebied van welzijn, gezondheid, educatie, voedsel, etc.? Dit is het project Tuin aan de Maas in Rotterdam. Op de foto zie je de tuin en het grote verkoopbord.
10 Een tegenreactie? Op deze plekken: - Leren mensen elkaar weer kennen - Gaan ze aan de slag met hun lichaam - Is iets kunnen maken weer belangrijk - Leren ze weer waar hun voedsel vandaan komt, hoe het groeit - Komen jong en oud bij elkaar - Gebeurt zorg tussen de dingen door - Komen laagopgeleid en hoogopgeleid bij elkaar - Komen autochtoon en allochtoon bij elkaar - Worden spullen hergebruikt - Worden kringlopen lokaal gesloten Een tegenreactie op maatschappelijke ontwikkelingen van de afgelopen decennia? Is het zo dat mensen een behoefte hebben aan verbinding met hun plek? Dat we (net als de natuur) sociale en fysieke kringlopen het liefst zo lokaal mogelijk sluiten? Geeft dat levenskwaliteit?
11 Wat en hoe: De Energieke Samenleving Wat zijn de centrale zaken in het leven van de mens? Wie zorgt er voor die zaken? Wat doet de mens? Waar besteedt de mens zijn tijd aan? Wat gebeurt er in de Energieke Samenleving? Waarom is dat duurzaamheid?
12 Groene buurtprojecten categorieën De beweging van groene buurtprojecten & sociale stadslandbouw is heel divers en daarom maken we binnen Groen Dichterbij de volgende categorisering. De categorieën zijn niet exclusief en kunnen in elkaar overlopen of in de tijd overgaan. Ze vragen om een verschillende aanpak vanuit bv gemeenten. 1.Buurtinitiatieven het initiatief komt vanuit de buurt. Brede-Schouder-Burgers nemen het initiatief en werken samen met professionele organisaties. Vb: Spoortuin 2.Participatie/Wijkactivatie het initiatief komt van een professionele organisatie (gemeente, woningbouw, welzijn, etc.), men wil bewoners betrekken bij het groene buurtproject. Vb Het Groene Woud 3.Sociale ondernemers het initiatief komt vanuit een sociale ondernemer die, vaak in kwetsbare wijken, een groen buurtproject-concept neerzet en hier geld voor zoekt. Vb Hotspot Hutspot
13 Wat heeft Groen Dichterbij gedaan voor deze beweging in de samenleving? De ondersteuning voor groene buurtprojecten valt uiteen in twee onderdelen, die ook weer niet exclusief zijn: Integrale projectondersteuning Ondersteuning van trekkers van groene buurtprojecten in de hoop & verwachting dat zij er een succes van maken. Denk aan ondersteuning op het gebied van: financiering, binden & boeien van vrijwilligers, aansprakelijkheid en juridische zaken, interne organisatie, communicatie, omgaan met de gemeente, etc. Inspiratie op thema Wij kunnen trekkers niet vertellen wat ze moeten doen. We kunnen hen wel inspireren om met bepaalde thema s aan de slag te gaan d.m.v communicatie & programmering. Denk aan: natuureducatie, ecologisch tuinieren, betrekken van kwetsbare groepen/dagbesteding/zorg, permacultuur, speelnatuur, duurzaamheid, etc.
14 Waar staan we begin 2015? De afgelopen drie jaar hebben we het volgende opgebouwd: Een netwerk van 24 iconen, ruim 750 groene buurtprojecten; 10 Intermediairs, 8 Vrienden & 20 lokale netwerken; landelijke, provinciale & lokale overheden Grote naamsbekendheid in de wereld van groene buurtprojecten Uitgebreide ervaring met community building & kennisdeling middels organisatie van zo n 30 regiobijeenkomsten & 3 landelijke evenementen. Een uitgebreide digitale kennisbank, incl. factsheets & de publicatie Hoe Groen Goed Doet Een vernieuwde website, Twitter-volgers, Facebook-likes, 2800 nieuwsbriefabonnees Een koppeling met de site van Buurtlink.nl is aanstaande. Groeiende erkenning van onze waarde in het professionele veld.
15 Groen Dichterbij in beeld
16 Lokaal: een nieuwe rol voor ambtenaren? Als je de stadslandbouw-beweging op deze manier duidt: Op de plek komen maatschappelijke thema s & beleidsvelden bij elkaar, & Dit is een tegenreactie op allerlei ontwikkelingen in de afgelopen decennia die de afstand tussen ons en onze plek vergrootten. Wat zegt dit dan over de rol van publieke professionals?
17 NME & NME-organisatie In groene buurtprojecten & stadslandbouw-initiatieven vindt bijna automatisch natuur- en milieueducatie plaats. Dit betekent niet automatisch dat NME-organisaties er ook direct een rol in (moeten) spelen. Hieronder wordt een onderscheid gemaakt tussen NME in brede zin & NMEorganisaties.
18 Waarom is ook stadslandbouw NME? Stadslandbouw gaat over voedsel & over systemen Voeding is één van onze meest intieme connecties met natuur en met de ecosystemen waar we van afhankelijk zijn Voeding is gekoppeld aan veel andere duurzaamheidsvraagstukken Het voedselsysteem is een geweldige manier om te leren systeemdenken Kunnen systeemdenken is een belangrijke voorwaarde voor bewustwording over duurzaamheid
19 Wat kunnen NME-organisaties met stadslandbouw & groene buurtprojecten? Naast de inhoudelijke WHY is stadslandbouw ook een thema dat overheden uitnodigt om integraler te gaan werken. Het gaat namelijk over (bijna) alles. Het is dus bij uitstek een thema dat NME-centra kansen biedt om relevant te worden voor andere beleidsterreinen. EN om te laten zien wat voor geweldig bestaand kapitaal NME-organisaties de nieuwe maatschappelijke energie te bieden hebben!
20 Activiteiten NME-organisaties & Groene Buurtprojecten/Stadslandbouw (voorbeelden) Educatie in stadslandbouw-projecten Stadslandbouw-ambtenaar als makelaar tussen projecten en gemeente Uitwisselbijeenkomst voor initiatieven uit de gemeente Organisatie van streekmarkten, festivals, etc. Spil in het lokale stadslandbouw-netwerk Tentoonstellingen over voeding Meewerken aan voedselstrategie Projecten om stad & platteland te verbinden Procesbegeleiding in stadslandbouw-projecten Buurttuinen & schooltuinen Multifunctionele stadsboerderij
21 NME-organisatie & verschillende rollen In het document Rollen NME-centra op het thema stadslandbouw worden de volgende rollen onderscheiden: 1.Sociaal ondernemen: De Stadsboerderij van de Toekomst 2.Meedoen: NME als belangrijk onderdeel van het gemeentelijke netwerk van groene initiatieven 3.Samenwerking: Voedsel/groen als middel om projectpartners in andere beleidsvelden te vinden 4.Verbrede educatie: Ook andere doelgroepen dan PO 5.Educatie gericht op PO (traditionele taken NME)
22 LUNCH!
23 Een stappenplan waarom? Aan de slag gaan met stadslandbouw, of het uitbreiden van activiteiten op het gebied van stadslandbouw vraagt om een aanpak waarbij observatie en analyse belangrijk zijn. Vandaar: een stappenplan!
24 Stap 0: Zelfkennis Bedenk met het team waarom je wil veranderen, waarom je andere dingen wil gaan doen.
25 Stap 1a: Wat speelt er? (burgers) Verken waar burgers, organisaties en ondernemers in de gemeente al mee bezig zijn op het gebied van stadslandbouw. - Wat zijn er voor projecten gaande? - Uit wat voor samenwerkingsverbanden bestaan die? - Wat zijn de successen en de problemen? - Wat voor doelgroepen zijn betrokken? - Wat zijn de behoeften?
26 Stap 1b: Wat speelt er? (gemeente) Wat doet de gemeente al in brede zin op het thema stadslandbouw? -Is er beleid rechtstreeks gericht op stadslandbouw? -Is er beleid dat over deelaspecten van stadslandbouw gaat? Bv: promotie van gezonde voeding, ondersteuning groene buurtprojecten, problematiek leegstaande kantoorpanden & braakliggende terreinen, etc -Wat voor gemeentelijke actoren zijn al betrokken? -Zijn er middelen beschikbaar? -
27 Stap 2: Maatschappelijke thema s Beschrijf hoe er in jullie gemeente dmv stadslandbouw aan verschillende maatschappelijke thema s gewerkt wordt. Denk aan: sociale cohesie, gezondheid, wijkeconomie, participatie, vastgoed, etc.
28 Stap 3: Wat doe je zelf al? Beschrijf wat jullie als NME zelf al doen op het gebied van voedsel. - Wat zijn de activiteiten? - Wat voor middelen heb je beschikbaar? Denk aan: personeel, gebouwen, leskisten, gereedschap, etc. - Wat zijn de doelgroepen? - Wat zijn de partners? - Wat zijn de financiers?
29 Stap 4a: Jullie rol (bestaand) Denk na over hoe jullie bestaande activiteiten ook breder relevant gemaakt kunnen worden om stadslandbouw in jullie gemeente te versterken.
30 Stap 4b: Jullie rol (nieuw) Welke activiteiten zou NME nieuw kunnen oppakken die aanvullend zijn op wat er al gebeurt in de gemeente, die goed aansluiten bij wat de gemeente wil & die passen bij wat de medewerkers kunnen.
Vergroening > sociale cohesie >..
Vergroening > sociale cohesie >.. De lessen van drie jaar Groen Dichterbij & de rol van NME-centra Rachelle Eerhart Programmaleider IVN Groen Dichterbij VRAAG om te beginnen Wat is Groen Dichterbij voor
Nadere informatieOver Groen Dichterbij Hét platform voor groene buurtprojecten
#KrachtvanGD Presentatie Over Groen Dichterbij Hét platform voor groene buurtprojecten De Kracht van Groen Dichterbij 13 januari 2015 @Provincie Zuid-Holland Mijn anti-kraak moestuin in 2010. Toen keek
Nadere informatieIn 2050 woont ongeveer 2/3 van de wereldbevolking in steden. Nu: ± 55%
In 2050 woont ongeveer 2/3 van de wereldbevolking in steden Nu: ± 55% Extra: 2,5 miljard mensen in stedelijke omgeving (Infokaart Unicef verstedelijking: http://www.unicef.org/sowc2012/urbanmap/) De ontwikkeling
Nadere informatieDoe mee voor een mooi en duurzaam Overijssel. Beleidsplan Natuur en Milieu Overijssel
Doe mee voor een mooi en duurzaam Overijssel Beleidsplan Natuur en Milieu Overijssel 2017-2019 Duurzaam samen Samen met inwoners, overheden en bedrijven werkt Natuur en Milieu Overijssel aan een mooi en
Nadere informatieOns groene buurtproject en de gemeente!
Ons groene buurtproject en de gemeente! Groen Dichterbij! Bouw aan een goede relatie met jullie gemeente en creëer een gemeenschappelijke win-win 24 november 2012 Energieke Buurt Jitske Tiemersma Workshop
Nadere informatieProvincie kiest voor natuur,
Noordstra, lepie Van: Verzonden: Onderwerp: IVN Gelderland [gelderland ivn.nl] woensdag 12september2012 13:54 IVN-nieuws no. 8-2012 Inshtuut voor natuur educ,tie & duurzairnheid IVN Gelderland 12109 In
Nadere informatieOok Coevorden. Een overkoepelend platform voor alle @Coevordenaren. Project Datum Versie Status. Opzet platform Ook Coevorden 2 april 2015 0.
Ook Coevorden Een overkoepelend platform voor alle @Coevordenaren Project Datum Versie Status Opzet platform Ook Coevorden 2 april 2015 0.4 Concept 1. Visie Achtergrond: van twitter via verbinding naar
Nadere informatieIedereen kan Vergroenen
Iedereen kan Vergroenen Voorop in de Vergroening Prijsvraag 2013 Aanleiding Lentiz LIFE College is een school voor VMBO en MBO (AOC), in een sterk geürbaniseerde omgeving (Schiedam). Met een AOC midden
Nadere informatieStadslandbouw in Beverwijk
Stadslandbouw in Beverwijk handreiking voorgestelde manier van aanpak Juni 2013 Stadslandbouw in Beverwijk Handreiking voorgestelde manier van aanpak Juni 2013 Inhoud Inleiding 1. Wat is Stadslandbouw
Nadere informatieVOEDSELVISIE VOOR HAARLEM
VOEDSELVISIE VOOR HAARLEM Inleiding Duurzaam en gezond voedsel raakt aan alles wat voor de Haarlemse burger van belang is: een groene leefomgeving, gezondheid, een sociale stad en een duurzame toekomst.
Nadere informatieVerdienen met ZLTO. De stad als kans!
Verdienen met ZLTO De stad als kans! Verdienen met ZLTO De stad als kans! Twitter: @MariskavKoulil #purehubs #stadslandbouw De stad als kans! Programma workshop Inleiding Korte kennismaking Introductie
Nadere informatieIn een notendop. 1 De Visie van het Netwerk Stadslandbouw Antwerpen. Het Netwerk stadslandbouw Antwerpen is
1 De Visie van het Netwerk Stadslandbouw Antwerpen In een notendop Het Netwerk stadslandbouw Antwerpen is Een netwerk van lokale boeren en andere betrokken partners Een aanspreekpunt voor Stadslandbouw
Nadere informatieStadslandbouw in Maastricht: een vruchtbare start in 2014
Stadslandbouw in Maastricht: een vruchtbare start in 2014 www.cnme.nl Stadslandbouw in Maastricht: een vruchtbare start in 2014 Stadslandbouw is hip. De laatste jaren gaan ook in Maastricht mensen aan
Nadere informatiesamen werken aan een lokale voedselstrategie
samen werken aan een lokale voedselstrategie Waarom een voedselstrategie? Voedsel neemt een centrale plaats in binnen onze samenleving. Steeds meer mensen willen na jaren van vervreemding opnieuw bewust
Nadere informatieStartactiviteiten. Bijeenkomsten met ervaringsdeskundigen (2005/2006) Activiteiten baseren op behoeften. Voedsellogo, publieksevenementen
Startactiviteiten Bijeenkomsten met ervaringsdeskundigen (2005/2006) Activiteiten baseren op behoeften Voedsellogo, publieksevenementen Aandacht burgers trekken (voor nauwelijks verkrijgbaar product )
Nadere informatieLydia de Jong, netwerk coördinator NH en ZH: De bibliotheek voor ontmoeting in. de buurt. TYMPAAN 20 mei 2015
Lydia de Jong, netwerk coördinator NH en ZH: De bibliotheek voor ontmoeting in de buurt 2 TYMPAAN 20 mei 2015 De bibliotheek is een laagdrempelige plek voor ontmoeting in de buurt, want: 3 Je kunt er altijd
Nadere informatieSTADSLANDBOUW VANUIT STEDENBOUWKUNDIG PERSPECTIEF debatavond 06.11.13
STADSLANDBOUW VANUIT STEDENBOUWKUNDIG PERSPECTIEF debatavond 06.11.13 BELANG VAN LANDBOUW IN VERSTEDELIJKTE RUIMTE BEDREIGINGEN KANSEN VORMEN STADSLANDBOUW AANBEVELINGEN VOORBEELD EETBAAR ROTTERDAM VOORBEELD
Nadere informatieAchtergrondinformatie Groen Verbindt
Achtergrondinformatie Groen Verbindt Inleiding Groene buurtinitiatieven laten vele mooie resultaten zien, juist ook op sociaal gebied: er vindt ontmoeting plaats, mensen komen uit een isolement, ze voelen
Nadere informatiehet thema kind en natuur waarmee een basis gelegd wordt voor betrokkenheid op latere leeftijd.
Plan van Aanpak Vermaatschappelijking van groen, natuur en landschap 2016-2017 23 november 2015 Aanleiding De provincie geeft aan dat draagvlak en betrokkenheid van burgers en maatschappelijke organisaties
Nadere informatieStadslandbouw komt in het buitenland en Nederland in verschillende varianten voor. Essentiële kenmerken en randvoorwaarden van stadslandbouw zijn:
1 Aan: de Raad van de Gemeente Dordrecht dtv de raadsgriffier Postbus 8 3300AA Dordrecht c.c.: College van Burgemeester en Wethouders Dordrecht, 1 november 2011 Betreft: Stadslandbouw in Dordrecht Geachte
Nadere informatieKNHM afdeling Zuid-Holland
FOTO: GERHARD VAN ROON / HOLLANDSE HOOGTE KNHM afdeling Zuid-Holland Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij (KNHM) ondersteunt bewoners die hun buurt, wijk of streek willen verbeteren. We helpen bijvoorbeeld
Nadere informatieAlfons Oldeloohuis, Huisarts. Betrekken jongeren. Verbinden stad & land en consument & producent. Stimuleren innovatie. Procesbegeleiding partijen.
Netwerk de Peelhorst Alfons Oldeloohuis, Huisarts Geïnteresseerd in het animatiefilmpje over het Netwerk de Peelhorst of direct naar de website? Scan het plaatje hierboven via de (gratis) layar-app "De
Nadere informatieSamen, duurzaam doen!
Samen, duurzaam doen! Een E-platform voor duurzaamheid in de Utrechtse Heuvelrug Transitie: We leven niet in een tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken Jan Rotmans hoogleraar transitie-management,
Nadere informatieSport- en beweegvragen van kwetsbare doelgroepen/ mensen met een beperking in het sociale wijkteam en de rol van MEE
Sport- en beweegvragen van kwetsbare doelgroepen/ mensen met een beperking in het sociale wijkteam en de rol van MEE MEE maakt meedoen mogelijk 10 maart 2016, Lerende Netwerken, sport en bewegen in de
Nadere informatieVacature projectleider landelijke voedsel community building / campagne
Vacature projectleider landelijke voedsel community building / campagne De NMF s staan voor mooie en duurzame provincies. Lokaal en duurzaam geproduceerd voedsel dat goed is voor onze planeet, onze biodiversiteit
Nadere informatieStadsboeren in Nederland
Stadsboeren in Nederland Door: ir. Rosanne Metaal Directie Europees Landbouwbeleid &Voedselzekerheid DG AGRO, Ministerie Economische Zaken Presentatie Alumni-netwerk, 12 november 2013, Uit Je Eigen Stad
Nadere informatieSamen, duurzaam doen!
Samen, duurzaam doen! Een online platform voor duurzaamheid in de Kromme Rijn en Utrechtse Heuvelrug Transitie: We leven niet in een tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken Jan
Nadere informatiede GezondOntwerpWijzer
Naar een gezonde (groene) leefomgeving: de GezondOntwerpWijzer Hanneke Kruize (RIVM) Marjo Knops (Ministerie van I&M) 1 Opbouw presentatie Belang van groen in de leefomgeving Gezonde leefomgeving als beleidsthema
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Lente, de eetbare tuin en permacultuur, onze toekomst Ik voel het als ik buiten loop, het wordt warmer, het wordt lente. Ik zie de eerste knoppen in de planten in de tuin en zie de knoflook en ui, die
Nadere informatiestadslandbouw in en rond Rotterdam Kees van Oorschot 2 februari 2015
stadslandbouw in en rond Rotterdam Kees van Oorschot 2 februari 2015 Stadslandbouw in Rotterdam Inspiratiebron Will Allen Stadslandbouw omvat veel soorten initiatieven van burgers, boeren en ondernemers
Nadere informatieWat kunt u doen... Biodiversiteit in de Stad
Kansen voor Biodiversiteit in de Stad Klik op de stadskaart voor meer info per onderdeel van de stad Biodiversiteit in de Stad Biodiversiteit gaat wereldwijd achteruit. Steden kunnen een bijdrage leveren
Nadere informatieWandelwoud - voorstel voor een Tijdelijke inrichting Wandeloord Nieuw Crooswijk. Rotterdams Forest Garden Netwerk september 2013
Wandelwoud - voorstel voor een Tijdelijke inrichting Wandeloord Nieuw Crooswijk Rotterdams Forest Garden Netwerk september 2013 bouwplaats fase 3 (materieel) 7000 m2 park 3500 m2 bouwlocatie fase 3 Tijdelijke
Nadere informatieMaasheggen UNESCO biosfeergebied
Maasheggen UNESCO biosfeergebied Samen kansen benutten! Inspiratiedag 2018 Land van Cuijk 15 november 2018 Programma 14:40 14:55 Wat gebeurt er in de Maasheggen en wat is de UNESCO biosfeerstatus? 14:55
Nadere informatieGemeenschapstuinen. RadarGroep. Duurzaam instrument voor integrale wijkaanpak, sociale cohesie, participatie en re-integratie.
RadarGroep Gemeenschapstuinen Duurzaam instrument voor integrale wijkaanpak, sociale cohesie, participatie en re-integratie. Bureau voor sociale vraagstukken Wie zaait zal oogsten is een veelgehoord gezegde.
Nadere informatieTrends in dagbesteding. Charlotte Hanzon, 9 maart 2017
Trends in dagbesteding Charlotte Hanzon, 9 maart 2017 Trends in dagbesteding Voorbeeldtekst Voorbeeldtekst Wat is dagbesteding? Definitie dagbesteding wordt breder: Dagbestedingsvormen die door de overheid
Nadere informatieKringloop. Introductie
Kringloop Introductie Onderwerpen Wat is er gedaan Wat is het belang Hoe ziet het project eruit? Wat is het doel Het vervolg Goed gescheiden Wat is er gedaan Om inzicht te krijgen in de (on)mogelijkheden
Nadere informatieDE KRACHT VAN GROENE LIJM
DE KRACHT VAN GROENE LIJM Stadse Boeren Oss 2015-2018 Versie t.b.v. Commissie Ruimte 5 november 2015 Inleiding Na de Q- koorts uitbraak die begon in Oss heeft de gemeente Oss een uitgesproken visie ontwikkeld
Nadere informatieIntroductie over ons Presentatie werkwijze en business model Aan de slag met oefening naar keuze Presentatie groeimodel toekomst
Introductie over ons Presentatie werkwijze en business model Aan de slag met oefening naar keuze Presentatie groeimodel toekomst Stel je vragen gerust tussendoor! Opzet workshop Onze missie Starters4Communities
Nadere informatieOverheidsparticipatie. Verwachtingen van bewoners.
Overheidsparticipatie. Verwachtingen van. Burgers nemen veel initiatieven. Het wordt óók van hen verwacht dat ze zich steeds meer inzetten voor hun eigen buurt. Ieder initiatief, of het nu van onderop
Nadere informatieMAAK JE BUURT GROENER MET EEN PARK OM DE HOEK
MAAK JE BUURT GROENER MET EEN PARK OM DE HOEK WAT IS EEN PARK OM DE HOEK? Een Park om de Hoek is een groene ontmoetingsplek in de wijk. Een plek om bij te komen en bij te kletsen met buren. We toveren
Nadere informatieEen goed klimaat voor groene buurtinitiatieven
Een goed klimaat voor groene buurtinitiatieven Ervaringen van drie jaar Groen Dichterbij Colofon Op verzoek van het programma DuurzaamDoor, provincie Zuid-Holland Uitgevoerd door SME Advies: Len Duffhues,
Nadere informatieParticipatiewijzer gemeente De Bilt
Participatiewijzer gemeente De Bilt Stap 1: Inventarisatie Je staat aan de start van een project/ beleidstraject, maar vraagt je af of en hoe je inwoners en/of ondernemers moet betrekken bij je project.
Nadere informatieFood & the City stadslandbouw in en rond Rotterdam Kees van Oorschot 1 april 2014 Initiatieven van burgers, boeren en ondernemers Nu hier, Zomerhofstraat stadsboerderij het Lansingerland schapen in de
Nadere informatieGroenkracht Beleidsplan
Groenkracht Beleidsplan De doelstelling van de Stichting Groenkracht is het verbinden van personen en plaatsen in Delft en omgeving om eenieder bewust te maken van de mogelijkheden van duurzaam voedsel
Nadere informatieHET IS GROEN EN GEZOND EIGEN BELANG
HET IS GROEN EN GEZOND EIGEN BELANG Maak Brabanders gezonder en Het Groene Woud groener alle foto s: Het Bewaarde Land/Het PON Het is groen en gezond eigen belang Maak Brabanders gezonder en Het Groene
Nadere informatieDuurzame woningbouw en verbinding met glastuinbouw in t Ven oost. Tycho Vermeulen en Jan-Willem van der Schans
Duurzame woningbouw en verbinding met glastuinbouw in t Ven oost Tycho Vermeulen en Jan-Willem van der Schans Duurzame woningbouw en verbinding met glastuinbouw in t Ven oost Venlo neemt landelijk (G50)
Nadere informatieCommunicatieplan publiekscampagne dementievriendelijk Teylingen
Communicatieplan publiekscampagne dementievriendelijk Teylingen Aanleiding De pilot Zorgpact is een samenwerking tussen welzijn, zorgorganisaties, woningcorporaties, huisartsen en de gemeente. Binnen dit
Nadere informatieGezondheidsachterstanden. Gelijke kansen voor iedereen
Gezondheidsachterstanden Gelijke kansen voor iedereen Goede gezondheid: niet voor iedereen Een goede gezondheid is een groot goed, voor de individuele burger én voor de samenleving als geheel. We worden
Nadere informatieRichtlijnen en de bedoeling
Richtlijnen en de bedoeling Verslag netwerkbijeenkomst 11 april 2019 The Colour Kitchen Utrecht Tijdens deze netwerkbijeenkomst stonden we stil bij de bedoeling van de richtlijnen binnen de jeugdhulp en
Nadere informatieAANPAK BINNENSTAD SCHIEDAM
AANPAK BINNENSTAD SCHIEDAM OPGAVE Tijdens het werken aan binnenstedelijke opgaven merken wij een grote betrokkenheid van inwoners en ondernemers. Zij spreken vaak vol passie over hun stad en komen met
Nadere informatieToepassing Beleidsarrangementen-benadering op initiatieven burgers en kleine bedrijven in groen. 19 november 2014, door Carmen Aalbers, Wageningen UR
Toepassing Beleidsarrangementen-benadering op initiatieven burgers en kleine bedrijven in groen 19 november 2014, door Carmen Aalbers, Wageningen UR Inhoud Beleidsarrangementen benadering Herkomst en toepasbaarheid
Nadere informatieOverheid in Verbinding. Workshop: Samen maken we de wijk
Overheid in Verbinding Workshop: Samen maken we de wijk Wat willen we? Veerkrachtige inwoners die zich maximaal kunnen ontwikkelen in Nieuwegein. Onze basis: Een duurzame relatie met inwoners en partners.
Nadere informatieGekozen thema s/ kwantitatieve indicatoren LEADER MAK+
Gekozen thema s/ kwantitatieve indicatoren LEADER MAK+ Thema 1:Landbouw- en natuureducatie D1: Inzetten op educatie die landbouw als belangrijke economische sector in de streek in de kijker zet, met bijzondere
Nadere informatieIVN Utrecht. UNO, 29 februari 2012
IVN Utrecht UNO, 29 februari 2012 IVN staat al 50 jaar voor de natuur en een duurzame samenleving - Missie Bijdragen aan een duurzame samenleving door mensen te betrekken bij natuur, milieu, landschap
Nadere informatieEen duurzame ontwikkeling sluit aan op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties in gevaar te brengen 1.
Duurzaamheidsbeleid De bijzondere locatie van Buitenkans Kinderopvang bij het stadslandbouwproject biedt een uitstekende basis voor duurzame kinderopvang. Natuur, ons voedselketen en respect voor mens
Nadere informatieDe lokale verbinding JOGG en GIDS
De lokale verbinding JOGG en GIDS Studiedag Gezond in 3 november 2016 Wat is ook alweer het verschil tussen JOGG en GIDS? Wat doen gemeenten die zowel JOGG als GIDS zijn? Voorbeelden: Nuth, Weststellingwerf,
Nadere informatiePijler 2: Functionele kerntaken (vooral op gebied van onderhouden netwerk)
Platform Haarlem Groener, 16 maart 2015 Werkplan 2015 Platform Haarlem Groener is een organisatie die stadslandbouw en ecologisch beheer van groen in de stad als voornaamste pijlers heeft. Onze organisatie
Nadere informatieLicht en participatie
Licht en participatie Wat is wenselijk in OVL-land? Mark Verhijde, Ruimte en Licht festival 2017 Putten, 16 november 2017 Programma samenvatting In het kader van de circulaire economie en keten verantwoordelijkheid
Nadere informatieLeefbaarheidsalliantie Gelderland
Griffie Beuningen Onderwerp: Bijlagen: FW: Informatie over Leefbaarheidsalliantie Gelderland Web Factsheet Samenwerken aan leefbaarheid april 2018pdf Leefbaarheidsalliantie Gelderland Hierbij informatie
Nadere informatieTransition Town Castricum filmavond 19 mei 2011. Visie op voedsel
Transition Town Castricum filmavond 19 mei 2011 Visie op voedsel WAT KAN IK IK DOEN? Cursus Permacultuur organiseren in Castricum en zelf meedoen Seizoenbewuster kopen Zinvolle planten in de tuin en beter
Nadere informatieSMAKELIJK DUURZAME STAD
SMAKELIJK DUURZAME STAD J e kon erop wachten. De groeiende aandacht voor duurzaamheid en de toenemende belangstelling voor de kwaliteit van ons eten moesten elkaar gaan ontmoeten. Het gebeurde alweer een
Nadere informatieProgramma Zelfbouw Rotterdam 2015-2018
Programma Zelfbouw Rotterdam 2015-2018 2 Programma Zelfbouw Rotterdam 2015-2018 pakjeruimte.nl zelfbouw@rotterdam.nl facebook.com/zb010 pinterest.com/pakjeruimte Programma zelfbouw rotterdam 2015-2018
Nadere informatieWorkshop duurzame stadslandbouw
Workshop duurzame stadslandbouw Changemaker Festival te Heino 14 september 2013 Datum: 14 september 2013 Locatie: Van: Voor: Summmercamp Heino Cees Moerman Workshop Changemaker Kenmerk: 1309 Programma
Nadere informatieGEM EENTE LANGEDÍ NR. 7 1 ' ĶV"
GEM EENTE LANGEDÍ NR. ; \ 16SC002224* ING. 0 1 APR 2016 hvt 7) i CLnr 7 1 ' ĶV" v h g Aan het College van Burgemeester S Wethouders van de Gemeente Langedijk Postbus 15 1723ZG NOORD-SCHARWOUDE 3* Datum
Nadere informatieAandacht voor voedsel bij Gelderse gemeenten. Resultaten digitale verkenning 22 september 14
Aandacht voor voedsel bij Gelderse gemeenten Resultaten digitale verkenning 22 september 14 In het kort Doelgroep: Gelderse gemeenten Doel: verkennen behoefte aan provinciale ondersteuning bij faciliterende
Nadere informatieSponsormogelijkheden en bijbehorende tegenprestaties op en rond De Ulebelt, centrum voor natuur- en milieu-educatie & kinderboerderij
SPONSORING EN TEGENPRESTATIES Stichting De Ulebelt Maatmansweg 3 7425 NC Deventer www.ulebelt.nl info@ulebelt.nl 0570-65 34 37 Sponsormogelijkheden en bijbehorende tegenprestaties op en rond De Ulebelt,
Nadere informatieOogst van twee jaar natuur midden in de samenleving
Oogst van twee jaar natuur midden in de samenleving De oogst van twee jaar Groen en Doen Van oudsher steken vele duizenden vrijwilligers de handen uit de mouwen om onze natuur en ons landschap te beschermen
Nadere informatieMaatschappelijk Betrokken Ondernemen
Maatschappelijk Betrokken Ondernemen Maandag 30 januari 2012 Studiedag Duurzaam Betrokken Kinderboerderijen Stefanie Lap Opbouw workshop Definitie Motivatoren voor bedrijven Omvang Huidige ontwikkelingen
Nadere informatieGekozen thema s/ kwantitatieve indicatoren LEADER Kempen Oost. D1: Vernieuwende vormen van landbouweducatie, met bijzondere aandacht voor scholen
Gekozen thema s/ kwantitatieve indicatoren LEADER Kempen Oost Thema 1:Landbouw- en natuureducatie D1: Vernieuwende vormen van landbouweducatie, met bijzondere aandacht voor scholen - Updaten en ontwikkelen
Nadere informatieEerst even: de bedoeling Transformatie-opgave:
8 november 2017 Lectoraat Welzijn Nieuwe Stijl Eerst even: de bedoeling Transformatie-opgave: verbinding met inwoners en met hun sociale netwerken; integrale benadering van inwoners met hun vraag; ontwikkeling
Nadere informatieFoodUp! Academie. 5 dagen 20 personen
We staan, vandaag de dag, voor een groot aantal uitdagingen om ons eten gezonder, eerlijker en duurzamer te maken. Een van de grote vragen is hoe we het voedsellandschap in de toekomst willen inrichten
Nadere informatiesamen op weg naar een hitte- en waterbestendige stad
samen op weg naar een hitte- en waterbestendige stad Gelderse Natuurmakers 28 juni 2018 Daphne van der Wal Bert Roete Arnhem Klimaatbestendig ...28 juli 2014 de participatiemaatschappij, dat ben jij? tevreden
Nadere informatieOp weg naar een dementievriendelijke wijk. Iedereen kan een steentje bijdragen. Jasper Kimenai Alzheimer Nederland
Op weg naar een dementievriendelijke wijk Iedereen kan een steentje bijdragen Jasper Kimenai Alzheimer Nederland Programma 1. Wensen en behoeften 2. Dementievriendelijk Nederland 3. Programma dementievrienden
Nadere informatieLeegstand agrarisch vastgoed
Leegstand agrarisch vastgoed Aard, omvang, duiding en oplossingsrichtingen 26 mei 2016, Edo Gies, Alterra Wageningen UR 2 Een stille revolutie op het platteland Dynamiek in de landbouw (1950 2016) 4 x
Nadere informatieTransition Town Castricum filmavond 29 juni 2011. Verspilling
Transition Town Castricum filmavond 29 juni 2011 Verspilling WAT KAN IK IK DOEN? Alleen iets kopen als ik het nodig heb en het kapot is (bv TV). Zoals een nieuwe rits in een broek zetten. Spaarlampen Huis
Nadere informatieEco-woonproject Huissensedijk 32, Arnhem. Interesse?
Eco-woonproject Huissensedijk 32, Arnhem Interesse? huissensedijk32@gmail.com Missie Duurzame omgang met mens, dier en natuur Woonboerderij met stadslandbouw Behoud authenticiteit van de boerderij Ontwikkeling
Nadere informatieAan de Gemeenteraad van de Gemeente Gemeente Elburg Postbus AB ELBURG
vn Aan de Gemeenteraad van de Gemeente Gemeente Elburg Postbus 70 8080 AB ELBURG Datum : 31 maart 2016 Kenmerk :1136-16/EMR Onderwerp : Laten we samen Nederland groener maken! Behandeld door : Egbert Roozen
Nadere informatieMet RURANT aan tafel Gepubliceerd op Stadslab2050 ( Met RURANT aan tafel. Page 1 of 6
Met RURANT aan tafel Page 1 of 6 Vijf partners engageren zich rond het thema eten, we gaan aan tafel met Rurant. RURANT vzw [1]is het platform voor rurale ontwikkeling in de provincie Antwerpen. Samen
Nadere informatieGrenzeloos samenwerken in de zorg
Woonzorgnet@work Grenzeloos samenwerken in de zorg De wereld wordt gemaakt door wie iets onmogelijks aandurft H. Roose, 2002 Zorg voor ouderen - ouderenzorg Diversiteit aan vragen neemt toe Meerlagigheid
Nadere informatieAlzheimer Nederland en sociale media
Alzheimer Nederland en sociale media Het gebruik van sociale netwerksites heeft de afgelopen jaren een stevige vlucht genomen. Bijna iedere Nederlander die online actief is, is verbonden aan één of meer
Nadere informatieINTERVISIE ROL PROVINCIES
INTERVISIE ROL PROVINCIES KEUZE THEMA S INTERVISIE 1. Wie is aan zet? Welke rollen hebben provincies? 2. Voor- en nadelen van verschillende provinciale aanpakken? 3. Beleidsinstrumenten? 4. Verankering
Nadere informatieInitiatiefvoorstel DE EETBARE STAD Stadslandbouw in s-hertogenbosch
Agenda nr. : Reg. Nr. : 11.0147 Commissie : FES Cie. Verg. : 18 april 2011 Raadsver g. : 17 mei 2011 Initiatiefvoorstel DE EETBARE STAD Stadslandbouw in s-hertogenbosch Burgers willen graag een bijdrage
Nadere informatieMeerjarenbeleidsplan
Meerjarenbeleidsplan 2016-2021 Wie zijn we en wat doen we? De Natuur en Milieufederaties (NMF s) werken aan groene, duurzame en klimaatbestendige provincies. Provincies waar we duurzaam kunnen wonen en
Nadere informatieStichting Voedseltuin
Jaarplan 2014 Stichting Voedseltuin Postadres: Keileweg 8 3029 BS Rotterdam Bezoekadres: (achter) Keilestraat 9 (gedempte Keilehaven) 3029 BP Rotterdam KvK: 50524348 Triodosbank: 198342713 Contactpersoon:
Nadere informatieFood & the City. Stimuleren van voedselproductie in en om de stad. Annemieke Fontein Hoofd Landschapsarchitectuur, Gemeente Rotterdam
Food & the City Stimuleren van voedselproductie in en om de stad Annemieke Fontein Hoofd Landschapsarchitectuur, Gemeente Rotterdam Standslandbouw = container begrip Commercieel vnl. buiten de stad Commerciële
Nadere informatieWat kan landbouw toevoegen aan het leven in de duurzame stad?
Wat kan landbouw toevoegen aan het leven in de duurzame stad? VVM - 5 februari 2015 Ir. Frank Stroeken Terra Incognita, stedenbouw en landschapsarchitectuur Frank Stroeken, Terra Incognita, stedenbouw
Nadere informatieDesign jezelf online
Design jezelf online Gaat over jouw personal brand Ik gebruik de term personal brand, omdat dat beter de inhoud weergeeft als mijn persoonlijke merk. Personal brand -> wordt al ervaren als je uitstraling
Nadere informatieWelzijn en zorg voor ouderen in Rotterdam. Prof.dr. Anna Nieboer
Welzijn en zorg voor ouderen in Rotterdam Prof.dr. Anna Nieboer Presentatie Toelichting Even Buurten Integrale wijkaanpak in Rotterdam Gericht op de ondersteuning van zelfstandigwonende ouderen Onderdeel
Nadere informatieAls u vragen of opmerkingen heeft hoor ik het graag. Met vriendelijke groet, Simon Bijlsma, FMF. Samen voor een mooi en duurzaam Fryslân.
Onze wereld is in beweging. Steden zijn in trek. Vandaag de dag leven al 3 miljard mensen in grote steden en in 2030 zal meer dan 60% van de wereldbevolking leven in grootstedelijke gebieden volgens de
Nadere informatieOp weg naar een dementievriendelijke samenleving. Jasper Kimenai, Alzheimer Nederland
Op weg naar een dementievriendelijke samenleving Jasper Kimenai, Alzheimer Nederland Programma 1. Wensen en behoeften 2. Dementievriendelijk Nederland 3. Voorbeelden 4. Tips 5. Acties 6. Hoe gaan we verder?
Nadere informatieinnovatieagroennatuur.nl 8-10 minutes
1 of 6 3/8/2018, 11:10 AM innovatieagroennatuur.nl 8-10 minutes Begin oktober jl. had ik het voorrecht om deel te nemen aan een studiereis over stadslandbouw in New York City. Het reisgezelschap was zeer
Nadere informatieVoorstelling Regionale stadslandbouwstructuur ZWVL -Project Sociale Innovatie-
Voorstelling Regionale stadslandbouwstructuur ZWVL -Project Sociale Innovatie- (de boerderij van) De toekomst? 1. Analyse Uitdagingen voor steden en regio s Klimaatveranderging Verstedelijking Duurdere
Nadere informatieUn tour de horizon: buiten- en binnenlandse inspirerende voorbeelden van eetbare groen dat onze steden verovert en mensen samenbrengt
Un tour de horizon: buiten- en binnenlandse inspirerende voorbeelden van eetbare groen dat onze steden verovert en mensen samenbrengt De heer Frank Petit-Jean Provincie West-Vlaanderen Gebiedsgerichte
Nadere informatieWetgeving rond participatiesamenleving biedt kansen. voor bibliotheken
Wetgeving rond participatiesamenleving biedt kansen voor bibliotheken Breng vraag en aanbod bij elkaar en help laaggeletterden vooruit Nederland telt 1,3 miljoen laaggeletterde volwassenen (16-65 jaar).
Nadere informatieTAALCOACHING in/en de bibliotheek
TAALCOACHING in/en de bibliotheek TAALCOACHING EN/IN DE BIBLIOTHEEK Eline Dragt - projectleider Het Begint met Taal 20 juni 2017 DOEL WORKSHOP Informeren en inspireren over verschillende vormen van taalcoaching.
Nadere informatiePositieve Gezondheid en Leefomgeving als basis voor gezondheidsbevordering
Positieve Gezondheid en Leefomgeving als basis voor gezondheidsbevordering Sjef Staps Louis Bolk Instituut Sterrenbuurt, Oosterhout, 7-11-2018 Louis Bolk Instituut Duurzame landbouw, voeding, gezondheid
Nadere informatieVerslag presentatie Welzaam
Verslag presentatie Welzaam INLEIDING De nieuwe organisatie Welzaam presenteerde zich in het voorjaar 2013 in 3 bijeenkomsten aan 80 mensen van drie doelgroepen: 1. aan vrijwilligers van Portes en bewoners
Nadere informatieParticipatieverslag Nieuw & Anders
Participatieverslag Nieuw & Anders Op 26 en 31 maart vonden twee bijeenkomsten plaats met de titel Nieuw & Anders plaats. Twee bijeenkomsten die druk bezocht werden door vrijwilligers, verenigingen en
Nadere informatieIndex. 1. Waar komen we vandaan? 1. 2. Waar gaan we naartoe? 2. 3. Beleidsthema s 2014-2016 6
Index 1. Waar komen we vandaan? 1 2. Waar gaan we naartoe? 2 2.1 Missie 2 2.2 Visie 2 2.3 Doelstellingen 3 2.4 Strategie 4 2.4.1 Organisatie 4 2.4.2 Aanbod 4 2.4.3 Maatschappelijk rolmodel 4 2.4.4. Marketing
Nadere informatie