ONDERZOEK TOT MILIEUEFFECTENRAPPORTAGE. 1 Doelstelling, reikwijdte en detailleringsgraad van het voorgenomen plan

Transcriptie

1 ONDERZOEK TOT MILIEUEFFECTENRAPPORTAGE 1 Doelstelling, reikwijdte en detailleringsgraad van het voorgenomen plan De doelstelling van het voorgenomen plan is het aanduiden van een gebied voor stedelijke activiteiten binnen het grootstedelijk gebied Antwerpen conform de principes uit het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen. Het betreft de directe omgeving van het Sportpaleis. Het plan wordt opgemaakt met als doel de werking van de bestaande infrastructuur te verbeteren en uit te breiden. Het is de bedoeling de werking van de verschillende onderdelen te optimaliseren door zoveel als mogelijk gebruik te maken van dezelfde bijhorende voorzieningen. Deze doelstelling houdt ook in dat de parkeerbehoefte bij elk evenement kan opgevangen worden op terreinen die gedurende het hele evenement uitsluitend ter beschikking staan van de exploitant. Kaart 0 Situering plangebied De reikwijdte van het voorgenomen plan betreft de directe omgeving van het bestaande Sportpaleis. Bij arrest van de Raad van State van 21 april 2008 werd het besluit van 7 juli 2000 houdende definitieve vaststelling van het plan tot gedeeltelijke wijziging van het gewestplan Antwerpen in zoverre het betrekking heeft op de gronden vermeld in bijlage 9 (omgeving Sportpaleis) vernietigd. Het plangebied van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan zal bestaan uit de gronden waarop het Sportpaleis gesitueerd is, de parking ten noorden van het Sportpaleis en de driehoek tussen het Sportpaleis en de R1 en N129 (Schijnpoortweg). De overige parkings gelegen buiten deze zone, maken deel uit van het plangebied. De detailleringsgraad van het plan zal zoveel mogelijk de percelen vatten in één bestemming, en grote gehelen aanduiden. In ieder geval zal er bijzondere aandacht zijn voor het verankeren van het parkeerbeleid in het verordenend deel. Het aanduiden van buffers en andere gebiedsgerichte stedenbouwkundige voorschriften is een mogelijkheid. Het opstellen van gedetailleerde bouwvoorschriften zoals bouwwijze, voortuinstroken, keuze van beplanting, e.d. maakt deel uit van dit RUP, tenzij er goede redenen zijn vanuit het actorenoverleg of het ruimtelijk ontwerp om dit wel te doen. Indien in de toekomst het noodzakelijk is om een verdere verfijning van dit plan door te voeren, kan dit steeds met een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan worden vastgelegd. 2 Relatie met het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen Het aanduiden van een gebied voor stedelijke activiteiten in Antwerpen in een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan gebeurt in uitvoering van het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen. Het richtinggevend gedeelte van het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen bevat relevante inhoudelijke elementen voor de opmaak van dit gewestelijke ruimtelijk uitvoeringsplan. Voorliggende screening heeft betrekking op deze algemene principes van het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen. 2.1 Richtinggevende bepalingen Algemene principes ten aanzien van toeristische en recreatieve infrastructuur

2 Ten aanzien van de ontwikkeling van toeristische- en recreatieve voorzieningen worden op Vlaams niveau de volgende principes voorop gesteld: De bestaande toeristisch-recreatieve infrastructuur in de stedelijke gebieden en in het buitengebied moet in grotere mate en op een meer optimale wijze benut worden. De verbetering van de kwaliteit van de aangeboden producten staat voorop en het aanbod van bestaande infrastructuur moet beter op elkaar inspelen. Het is niet wenselijk om op een grootschalige wijze toeristische en recreatieve voorzieningen uit te breiden of nieuw in te planten in het buitengebied. In de stedelijke gebieden, de stedelijke netwerken en in die gebieden die in het provinciaal ruimtelijk structuurplan als toeristisch-recreatief knooppunt of netwerk van primair belang werden aangeduid, kunnen er nieuwe en grootschalige toeristisch- recreatieve infrastructuur met bijkomend ruimtegebruik worden gelokaliseerd. Voorwaarden hiertoe zijn ondermeer de afstemming op het niveau van het betrokken stedelijk gebied, de draagkracht van de ruimte en het locatiebeleid. Gestreefd moet worden naar kwaliteitsvolle vormen van medegebruik door toeristischrecreatieve activiteiten van infrastructuur die voor een andere functie zijn uitgebouwd of door andere activiteiten benut worden. Nieuwe toeristisch- recreatieve voorzieningen in stedelijke gebieden kunnen aangeduid worden in volgende onderdelen: locaties voor mobiliteitsgenererende functies (bv. mega-dancings, zalen voor evenementen,...) randstedelijke groengebieden (o.a. (beelden)parken, culturele- en sportvoorzieningen,...) gebieden voor gemeenschaps- en nutsvoorzieningen (bv. (open-lucht)musea, kampeervoorzieningen,...) Het grootstedelijk gebied Antwerpen Delen van de gemeenten Aartselaar, Antwerpen, Boechout, Borsbeek, Edegem, Hemiksem, Hove, Kontich, Lint, Mortsel, Niel, Schelle, Wijnegem, Wommelgem en Zwijndrecht maken deel uit van het grootstedelijk gebied Antwerpen. In stedelijke gebieden wordt een stedelijk-gebiedbeleid gevoerd waar ontwikkeling, concentratie en verdichting uitgangspunten zijn, maar steeds met respect voor de draagkracht van het stedelijk gebied. Dit betekent een beleid gericht op het creëren van een aanbod aan bijkomende woningen in een kwalitatieve woonomgeving, het kwantitatief en kwalitatief voorzien van ruimte voor economische activiteiten, het versterken van het stedelijk functioneren (diensten, gemeenschapvoorzieningen, stedelijke voorzieningen,...) en het stimuleren van andere vormen van mobiliteit. Dit aanbodbeleid in het stedelijk gebied is essentieel om verdere uitzwerming, lintbebouwing en wildgroei van allerhande activiteiten in het buitengebied te vermijden. Om aan te duiden in welke delen van de geselecteerde gemeenten dit beleid van groei, concentratie en verdichting van toepassing (= het stedelijk-gebiedbeleid) is, worden de stedelijke gebieden in ruimtelijke uitvoeringsplannen afgebakend in overleg met het betrokken bestuursniveau. Afbakeningsproces grootstedelijk gebied Antwerpen Het afbakeningsproces voor het grootstedelijk gebied Antwerpen werd afgerond in De procedure van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen is lopende. Het openbaar onderzoek vond plaats van 6 oktober 2008 tot 4 december Het plangebied van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan gebied voor stedelijke activiteiten omgeving Sportpaleis is gelegen binnen het grootstedelijk Sportpaleis Verzoek tot raadpleging 2

3 gebied Antwerpen. Binnen het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen worden bestemmingswijzigingen voorgesteld in de omgeving van het Sportpaleis. 3 Bestaande juridische toestand De relevante elementen van de bestaande juridische toestand worden weergegeven op onderstaande kaarten en tekstueel aangegeven in onderstaande tabel. Kaart 2 Bestaande juridische toestand: gewestplan, gewestplanwijzigingen en ruimtelijke uitvoeringsplannen Kaart 3 Bestaande juridische toestand: andere plannen Tabel 1. Bestaande juridische toestand Plan Gewestplan(nen) of gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen Provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen Gemeentelijke plannen van aanleg of ruimtelijke uitvoeringsplannen Verkavelingsvergunningen Beschermde monumenten Beschermde dorpsgezichten Beschermde landschappen Vogelrichtlijngebieden (SBZ-V) Habitatrichtlijngebieden (SBZ-H) Ramsargebieden Gebieden van het duinendecreet Gebieden van het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) Gebieden van het Integraal Verwevings- en Ondersteunend Netwerk (IVON) Vlaamse of erkende natuurreservaten Bosreservaten Naam Gewestplan nr. 14 Antwerpen (KB ) Gewestplanwijziging van , (vernietigd bij arrest van de raad van state van ) Gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Oosterweelverbinding ( ) Ontwerp gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen (O.O tot en met ) Beschermingszones grondwaterwinning Bevaarbare waterlopen Onbevaarbare waterlopen Gewestwegen Spoorwegen R1, N129 Er werden in het verleden heel wat stedenbouwkundige vergunningen afgeleverd voor en in de omgeving van het sportpaleis. De belangrijkste zijn: - 10/06/1999: het bouwen van een voorbouw van sportpaleis aan de kant van de Schijnpoortweg - 11/06/2001: het aanleggen van een parking ten noorden van het sportpaleis Sportpaleis Verzoek tot raadpleging 3

4 - 29/04/2005: het bouwen van een Hospitalitygebouw - 31/03/2006: het bouwen van een topsporthal. In functie van deze aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning werd een project-mer opgemaakt. Deze werd goedgekeurd op 29/09/2005. Tegen deze laatste stedenbouwkundige vergunning werd een vernietigingsberoep ingediend bij de raad van state. 4 Bestaande feitelijke toestand en referentietoestand In dit onderzoek tot milieueffectenrapportage wordt een onderscheid gemaakt tussen de bestaande feitelijke toestand en referentietoestand van het plangebied. De bestaande feitelijke toestand (zie beschrijving hierboven) beschrijft de toestand zoals ze vandaag de dag bestaat, nl. dat de Lotto Arena bestaat. Aangezien er echter met betrekking tot de stedenbouwkundige vergunning van de Lotto Arena een vernietigingsberoep lopende is bij de Raad van State, wordt bij de beschrijving van de referentietoestand vanuit specifieke milieuaspecten wordt, waar relevant, een toestand beschreven van voor de bouw van deze topsporhal. 4.1 Bestaande feitelijke toestand Kaart 1 Bestaande feitelijke toestand: luchtfoto met aanduidingen Het plangebied is gelegen op grondgebied van de Stad Antwerpen in het district Merksem. Het plangebied omvat het sportpaleis, de parking ten noorden van het sportpaleis en de driehoek ten zuiden van het sportpaleis, die begrensd wordt door de Schijnpoortweg (N129) en de ring (R1) rond Antwerpen en waar het Hospitalitygebouw en de Lotto Arena gelegen zijn. Het plangebied situeert zich op de grens van een aantal ruimtelijke entiteiten: - de stedelijke woonomgevingen Kronenburg, Lakbors, omgeving Slachthuis en Merksem - de bedrijvenfuncties langs het Albertkanaal - de stedelijke functies in de omgeving van het Lobroekdok - het Ringviaduct De stedelijke woonomgevingen worden gekenmerkt door een vrij dense bebouwing. Ze hebben een relatief monofunctioneel karakter (woonfunctie). Langsheen het Albertkanaal situeert zich een band met bedrijvenfuncties. Veel bedrijven langs het kanaal zijn watergebonden en gebruiken het Albertkanaal voor het transport van goederen of grondstoffen. Op termijn wordt het Albertkanaal verbreed en worden de bruggen over het Albertkanaal vervangen. De omgeving van het Lobroekdok is een gemengd gebied met stedelijke functies. De belangrijkste functie is het Slachthuis. In de omgeving van het Slachthuis situeren zich aanverwante bedrijvenfuncties. Langs de Slachthuislaan is er een menging van bedrijvenfuncties en commerciële activiteiten. Tussen het Lobroekdok en de Ring situeert zich een jachthaven die op korte termijn verdwijnt. Zowel voor de Slachthuissite als het Lobroekdok zijn er plannen in opmaak. Sportpaleis Verzoek tot raadpleging 4

5 Het Ringviaduct vormt een ruimtelijke entiteit op zich. Door zijn omvang is het een belangrijk ruimtelijk element. De ruimte onder het viaduct is op dit ogenblik een weinig aantrekkelijke restruimte en wordt gedeeltelijk gebruikt als parkeerruimte. De Ring vormt samen met het Lobroekdok en het Albertkanaal een ruimtelijke barrière tussen de stedelijke woonomgevingen Antwerpen-Schijnpoort, Deurne en Merksem. 4.2 Bestaande en referentietoestand vanuit specifieke milieuaspecten Mens - mobiliteit Een beschrijving van het plangebied ten opzichte van de grote infrastructuren, woonomgevingen, de bedrijventerreinen en andere functies werd reeds gegeven bij de bestaande feitelijke toestand. In wat volgt wordt meer in detail ingegaan op de ontsluiting van het plangebied. Het plangebied is gelegen aan het Raoul Gregoirplein, waar de Schijnpoortweg en de Bisschoppenhoflaan elkaar kruisen en aansluiting geven met de Ring R1. Het plangebied is gelegen aan een op- en afrittencomplex van deze Ring. Deze aansluiting met de Ring is echter onvolledig. Er is enkel een afrit als men uit de richting van de Kennedytunnel komt. Komende van Nederland is er afrit. Er is enkel een oprit richting Kennedytunnel. Het plangebied is zeer goed bereikbaar via het openbaar vervoer. De metrolijn heeft hier een stopplaats. De tram en enkele bussen hebben haltes op 100 meter van het plangebied. Rond het Sportpaleis zijn er parkings die bij evenementen worden gebruikt. Het gaat over de parkings Noord (721 plaatsen), Sport (750 plaatsen), Vaart (450 plaatsen), Ten Eeckhove (750 plaatsen) en Slachthuis (1200 plaatsen). Daarnaast zijn nog parkeerzones langsheen de Slachthuislaan (200 plaatsen) en de Noordersingel (250 plaatsen). Dit maakt een totaal van 4321 plaatsen. Wanneer alleen de Lotto-Arena open is, worden enkel parking Vaart en Ten Eeckhove in gebruik genomen. Wat betreft de modal shift kunnen we stellen dat het grootste deel van de mensen (ongeveer 70 %, 60% indien ook het collectief busvervoer wordt meegerekend) die deelnemen aan een evenement met de auto naar het plangebied komt. Op topevenenementen wordt er reeds een modal split van 50% gehaald. Het andere deel maakt gebruik van het openbaar vervoer of komt per fiets of te voet naar de site. Bodem en Fauna en flora Tot begin jaren 30 was er ter hoogte van het plangebied een insteekdok aanwezig. Begin jaren 30 werd het dok gedempt. Het Sportpaleis werd opgetrokken in Er werden in het verleden heel wat stedenbouwkundige vergunningen afgeleverd aan het Sportpaleis, waardoor een deel van het plangebied bijna volledig verhard werd. Begin jaren 90 werd een ondergrondse lus voor de metro aangelegd. Boven de metrolus werd grond aangebracht die veel puin bevat. Sinds de demping en opspuiting lag het terrein ten zuiden van het Sportpaleis (driehoek Ringviaduct, Schijnpoortweg en Sportpaleis) er braak bij. Op 29/04/2005 werd het Hospitalitygebouw vergund ten zuidwesten van het Sportpaleis. Op 31/03/2006 werd de Lotto-Arena vergund op de resterende driehoek tussen de Ring en het Sportpaleis. Tegen deze laatste stedenbouwkundige vergunning werd een vernietigingsverzoek ingediend bij de Raad van State. In functie van het onderzoek tot MER voor de beschreven disciplines bodem en fauna en flora wordt de referentietoestand gekozen van voor de bouw van de Lotto-Arena, zijnde een Sportpaleis Verzoek tot raadpleging 5

6 braakliggend terrein boven een metrolus. De bodem was in de referentietoestand reeds weinig doorlaatbaar. Fauna en flora zijn hier nauwelijks aanwezig. Water Het plangebied is gelegen in het bekken van de benedenschelde. Het bekkenbeheerplan werd definitief goedgekeurd door het Bekkenbestuur op 3/9/2007 en principieel vastgesteld door de Vlaamse Regering op 19/12/2008. Het plangebied is volgens de watertoetskaarten gevoegd bij het besluit van de Vlaamse regering van 20 juli 2006, gelegen in mogelijk overstromingsgevoelig gebied en gebied zeer gevoelig voor grondwaterstroming. Het plangebied bevindt zich in een stedelijke omgeving waarin quasi onverharde oppervlakte voorkomt. De afwatering van de omgeving gebeurt via de ingekokerde waterlopen Klein en Groot Schijn. Momenteel wordt werk gemaakt van een verbetering van de ongunstige hydraulische omstandigheden in het gebied (acties e en f uit het bekkenbeheerplan). De ingekokerde Schijn wordt momenteel omgeleid naar het noorden en watert af naar de Schelde via pompstation Rode Weel. Bij piekdebieten kunnen twee noodpompen een deel van het debiet overpompen naar het Lobroekdok. In de toekomst zou het volledige debiet van Klein en Groot Schijn via een nieuw pompstation, momenteel in opbouw, overgepompt worden naar het Lobroekdok. In de nieuwe situatie wordt een betere hydraulische situatie gecreëerd, waardoor verwacht wordt dat de kans op overstromingen in de omgeving afneemt. Geluid De geluidsbelastingskaarten voor de agglomeratie Antwerpen en de hoofdwegeninfrastructuur R1 werden nog niet opgemaakt door het Departement LNE. In de goedgekeurde projectmer voor het bouwen van een topsporthal werden weliswaar geluidsmetingen voor het project uitgevoerd, maar deze laten een beoordeling op planniveau niet toe. Globaal kan gesteld worden dat het omgevingsgeluid zonder evenement in het Sportpaleis in hoofdzaak wordt bepaald door het plaatselijke verkeer en de Ring. In bepaalde woonwijken dichtbij de Ring worden zelfs zonder een evenement in het Sportpaleis de milieukwaliteitsnormen niet gehaald. Bij een activiteit in het Sportpaleis wordt het omgevingsgeluid beïnvloed door het aan- en afrijdende verkeer, het parkerende verkeer en de muziekbelasting van het Sportpaleis. Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie Het landschap in de omgeving van het plangebied is een stedelijk landschap met weinig tot landschapselementen die verwijzen naar het oude landschap. In de onmiddellijke omgeving situeren zich beschermde monumenten of dorpsgezichten of oude waardevolle landschapselementen. Het Sportpaleis werd wel opgenomen in de Inventaris Bouwkundig Erfgoed. 5 Beschrijving en inschatting van de mogelijke milieueffecten van het voorgenomen plan In dit deel wordt achtereenvolgens ingegaan op: - eventuele planalternatieven - gebruikte methodiek - of er voor het voorgenomen plan een passende beoordeling vereist is conform het natuurdecreet; Sportpaleis Verzoek tot raadpleging 6

7 - of het voorgenomen plan het kader vormt voor vergunningen van bijlage I/II-projecten volgens de projectmer-regelgeving - de motivatie van klein gebied of beperkte wijziging ; - of er een vermoeden bestaat van significante milieueffecten. Wanneer blijkt dat een passende beoordeling vereist is, moet een planmer worden opgemaakt. Indien het plan het kader is voor de vergunning van bijlage I/II-projecten is een planmer vereist, uitgezonderd in het geval dat het plan betrekking heeft op een klein gebied op lokaal niveau of op een beperkte wijziging voor zover er vermoeden is van significante milieueffecten. In alle andere gevallen is een planmer slechts noodzakelijk indien er een vermoeden is van significante milieueffecten. Planalternatieven Andere locatie-alternatieven dan de locatie van het plan worden niet besproken. Het doel is immers de werking van de bestaande infrastructuur te verbeteren. Een planalternatief zou dan ook impliceren dat een andere locatie zou moeten worden gezocht voor het Sportpaleis, wat niet realistisch is. Het 0- alternatief, welke effecten er zijn als de doelstelling van het plan niet wordt gerealiseerd, zal wel worden besproken. Onderzoek naar milieu-effecten Om aan te tonen dat voor het voorgenomen plan verder aanzienlijke negatieve milieueffecten heeft en derhalve plan-mer behoeft in de zin van artikel van het plan-mer-decreet wordt het plan besproken aan de hand van 3 onderscheiden onderdelen: A. Het herbestemmen van het grootste deel van het bestaande woongebied, waar het huidige Sportpaleis gelegen is naar gebied voor stedelijke activiteiten. Het Sportpaleis werd in 1932 opgetrokken. B. Het herbestemmen van een klein deel van het industriegebied naar gebied voor stedelijke activiteiten. Dit deel is in de huidige toestand reeds quasi volledig verhard. De parking die hier gelegen is werd stedenbouwkundig vergund op 11/06/2001. C. Het herbestemmen van een deel van het buffergebied naar gebied voor stedelijke activiteiten. In dit gebied zijn in de huidige toestand het Hospitalitygebouw en de topsporthal Lotto-Arena gesitueerd. Deze werden respectievelijk stedenbouwkundig vergund op 29/04/2005 en 31/03/2006. Vermits er een vernietigingsverzoek lopende is, wordt er bij het onderzoek naar de milieu-effecten vanuit gegaan dat deze vergunning vernietigd zal worden. Sportpaleis Verzoek tot raadpleging 7

8 Albertkanaal A B C Schijnpoortweg Bisschoppenhoflaan R1 De beschrijving zal ingaan op het huidig geldend plan, het voorgenomen plan, de huidige toestand als referentiesituatie (zie ook punt 4. Bestaande ruimtelijke structuur) of voor bepaalde disciplines de feitelijke toestand (zie motivering hierboven) en de mogelijke milieueffecten. Deze mogelijke milieueffecten worden voor het onderdeel A globaal besproken en voor B en C aangevuld met een bespreking van de belangrijkste milieudisciplines waar de milieueffecten zich kunnen voordoen. R Onderzoek noodzaak passende beoordeling Artikel 36 ter van het decreet Natuurbehoud bepaalt dat ieder plan dat - afzonderlijk of in combinatie met één of meerdere bestaande of voorgestelde activiteiten, plannen of programma s - een betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van een als speciale beschermingszone te beschouwen gebied kan veroorzaken, dient onderworpen te worden aan een passende beoordeling. Het gaat om gebieden die door de Vlaamse regering zijn voorgesteld of aangewezen zijn als Speciale Beschermingszone in toepassing van de Vogelrichtlijn (Richtlijn 79/409/EEG van ) en de Habitatrichtlijn (Richtlijn 92/43/EEG van ). Het plangebied ligt niet in de onmiddellijke omgeving van een als speciale beschermingszone te beschouwen gebied. De dichtstbijzijnde gebieden zijn het Schelde- en Durmeëstuarium van de Nederlandse grens tot Gent (op 2,5 kilometer), de bos- en heidegebieden ten oosten van Antwerpen (op 4 kilometer) en de historische Sportpaleis Verzoek tot raadpleging 8

9 fortengordels van Antwerpen als vleermuizenhabitat (op 4 kilometer), allen Speciale beschermingszones in toepassing van de Habitatrichtlijn. De beschermde habitats en soorten betreffen vleermuizen (een lokale habitat), heide, bos en watergebonden habitats. Tussen het plangebied en deze gebieden is bebouwing en industrie aanwezig. Er bestaat met andere woorden directe relatie tussen het plangebied en de beschermde gebieden. Bijkomende activiteiten, bebouwing of verharding binnen het plangebied die een impact zou kunnen hebben op de soorten en habitats binnen de habitatrichtlijngebieden zijn dus niet aanwezig. Concluderend kan gesteld worden het ruimtelijk uitvoeringsplan plan is dat een betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van een als speciale beschermingszone te beschouwen gebied kan veroorzaken, en conform artikel 36ter van het decreet Natuurbehoud, passende beoordeling vereist is. 5.2 Kader voor bijlage I/II projecten De huidige bedrijven in het plangebied hebben volgende activiteiten: - het multifunctionele sportpaleis met een maximale bezetting van plaatsen - multifunctionele sporthal met een maximale bezetting van 7500 plaatsen De confrontatie van deze activiteiten met de bijlagen I en II van het besluit van de Vlaamse Regering houdende de vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage levert dat de bestaande activiteiten voorkomen in bijlage II van het besluit: Stadsontwikkelingsprojecten, met inbegrip van de bouw van winkelcentra en parkeerterreinen, - met betrekking tot de bouw van 1000 of meer woongelegenheden, of - met een brutovloeroppervlakte van m² handelsruimte of meer, of - met een verkeersgenererende werking van pieken van 1000 of meer personenautoequivalenten per tijdsblok van 2 uur. Gelet op de reeds aanwezige activiteiten, kan gesteld worden dat het voorgenomen plan het kader vormt voor vergunningen van dergelijke projecten. Indien het plan het kader is voor de vergunning van bijlage I/II-projecten is een planmer vereist, uitgezonderd in het geval dat het plan betrekking heeft op een klein gebied op lokaal niveau of op een beperkte wijziging (zie 6.4) voor zover er vermoeden is van significante milieueffecten (zie 6.2). 5.3 Motivatie klein gebied of een beperkte wijziging Voor het planonderdeel A van het plan kan gesteld worden dat het om een kleine wijziging gaat in de zin van art van het plan-mer-decreet: A. Het betreft een beperkte wijziging in functie van het bestaande Sportpaleis dat als sinds 1932 aanwezig is op de site en dat reeds vergunbaar was binnen het woongebied. Het planonderdeel heeft dus andere milieueffecten dan het geldend plan. Voor de planonderdelen B en C van het plan kan gesteld worden dat het om een klein gebied gaat in de zin van art van het plan-mer-decreet: Sportpaleis Verzoek tot raadpleging 9

10 B. Het betreft een klein gebied. Het gebied is 9900 m² groot en gelegen in een grootschalige context vlakbij de Ring, een multifunctionele woonomgeving en een bedrijvenzone langsheen het Albertkanaal. Omwille van de beperkte omvang in een omgeving van gelijkaardige functies wordt dit gezien als een klein gebied. C. Planonderdeel C is eveneens een klein gebied. Het gebied is 9000 m² groot en gelegen in een grootschalige context vlakbij de Ring, een multifunctionele woonomgeving en een bedrijvenzone langsheen het Albertkanaal. Omwille van de beperkte omvang in een omgeving van gelijkaardige functies wordt dit gezien als een klein gebied. Conclusie Voor het gehele plangebied kan gesteld worden dat het eveneens gaat om een klein gebied in de zin van art van het plan-mer-decreet. Het volledige plangebied is 7,66 ha groot en gelegen in een een grootschalige context vlakbij de Ring, een multifunctionele woonomgeving en een bedrijvenzone langsheen het Albertkanaal. Omwille van de beperkte omvang in een omgeving van gelijkaardige functies wordt dit gezien als een klein gebied. 5.4 Vermoeden van significante milieu-effecten A. Het herbestemmen van het grootste deel van het bestaande woongebied naar gebied voor stedelijke activiteiten. Het herbestemmen van het bestaande woongebied naar gebied voor stedelijke activiteiten heeft als doel de stedenbouwkundige voorschriften aan te passen in functie van het bestaande sportpaleis, een grootschalige recreatieve functie die reeds sinds 1932 aanwezig is op deze locatie. Deze functie is vergunbaar in woongebied en blijft vergunbaar in gebied voor stedelijke activiteiten. De wijziging van het geldend plan door voorgenomen plan kan milieueffecten hebben omdat er andere activiteiten vergunbaar zijn. B. Het herbestemmen van een klein deel van het industriegebied naar gebied voor stedelijke activiteiten. Het herbestemmen van het kleine deel van het industriegebied naar gebied voor stedelijke activiteiten heeft als doel de stedenbouwkundige voorschriften aan te passen in functie van de bestaande parking. Deze parking werd vergund op 11/06/2001 conform de in die tijd geldende bestemming recreatiegebied (ondertussen vernietigd door de Raad van State). Indien louter gekeken wordt naar de herbestemming van het geldende industriegebied naar gebied voor stedelijke activiteiten, kan gesteld worden dat er beperkte milieueffecten te verwachten zijn. De effecten tengevolge van het plan op bodem, water, fauna en flora, biodiversiteit, klimatologische factoren, stoffelijke goederen, cultureel erfgoed, landschap en energie- en grondstoffenvoorraden zijn nauwelijks verschillend van de effecten van het geldende plan of van de bestaande toestand aangezien het gebied volgens de gewestplanbestemming industriegebied reeds volledig verhard kan worden, dit vandaag de dag al zo is en met de nieuwe bestemming gebied voor stedelijke activiteiten mogelijk blijft. Voor ruimtelijke ordening, atmosfeer, geluid en licht is er ten opzichte van het geldende plan een licht positief effect, vermits de aard van de activiteiten in een gemengd gebied onderworpen is aan strengere milieunormen. Sportpaleis Verzoek tot raadpleging 10

11 Voor mobiliteit is er een licht negatief effect te verwachten omdat activiteiten in industriegebied minder hoge pieken genereert in vergelijking met het gebied voor stedelijke activiteiten. Samenvattend kan geconcludeerd worden dat de milieueffecten van dit planonderdeel nauwelijks verschillend zijn van die van het geldende gewestplan C. Het herbestemmen van een deel van het buffergebied naar gebied voor stedelijke activiteiten. Het herbestemmen van het buffergebied naar gebied voor stedelijke activiteiten heeft als doel een duidelijke bestemming te geven aan het restgebied, gelegen tussen het Sportpaleis en de Ring. De effecten tengevolge van het plan op mens- gezondheid en veiligheid, biodiversiteit, fauna en flora, energie- en grondstoffenvoorraden, bodem, atmosfeer en klimatologische factoren zijn nauwelijks verschillend van de effecten van het geldend plan of van de bestaande toestand. In planonderdeel C werd in 1930 immers een insteekdok gedempt en begin jaren 90 werd een ondergrondse lus voor de metro aangelegd. Boven de metrolus werd grond aangebracht die veel puin bevatte. Sinds de demping en opspuiting van het insteekdok lag het terrein ten zuiden van het Sportpaleis (driehoek Ringviaduct, Schijnpoortweg en Sportpaleis) er braak bij. In een deel van het gebied werd eveneens reeds een stedenbouwkundige vergunning afgeleverd voor het bouwen van een Hospitalitygebouw. Dit maakt dat dit deel van het planonderdeel reeds bebouwd en verhard werd. Ruimtelijke ordening Het planonderdeel C heeft de bestemming buffergebied volgens het geldende gewestplan. Bij de beschrijving van de bestaande toestand wordt immers aangetoond dat het deze functie echter niet vervuld. Tot 2005, (het Hospitalitygebouw werd toen vergund) was de gehele oppervlakte van planonderdeel C een braakliggende zone. Vanuit ruimtelijke ordening is het dan ook positief dat deze ongedefinieerde zone een duidelijke en realistische bestemming krijgt. Bovendien zal gestreefd worden naar meer architecturale kwaliteit op de site en een duidelijke afwerking van de randen. De bestemmingswijziging van buffergebied naar gebied voor stedelijke activiteiten zal dan ook positieve effecten genereren omdat gestreefd wordt naar rechtszekerheid en ruimtelijke kwaliteit. Water Voor wat betreft water is er ten opzichte van de huidige gewestplanbestemming buffergebied een licht negatief effect te verwachten. In de nulvariant is het gebied reeds bijna niet doordringbaar (grond met puin boven metrolus), maar er kan gesteld worden dat door de wijziging naar gebied voor stedelijke activiteiten de volledige oppervlakte potentieel bebouwd en verhard kan worden kan, waardoor het gebied volledig ondoordringbaar zal worden, zoals nu het geval is. Geluid, licht en mobiliteit Een wijziging van buffergebied naar gebied voor stedelijke activiteiten zal voor wat betreft geluid en licht een licht negatief effect hebben, vermits er in het geval van gebied voor stedelijke activiteiten meer activiteiten toegestaan zijn in het gebied dan bij buffergebied. Deze effecten worden als licht beoordeeld gezien de aanwezigheid van de Ring en het Sportpaleis die reeds een milieuimpact (geluid, licht en mobiliteit) hebben op omliggende gebied. Met betrekking tot het gebruik van parkings kan gesteld worden dat reeds bij de Sportpaleis Verzoek tot raadpleging 11

12 doelstelling van het plan ervan wordt uitgegaan dat de parkeerbehoefte bij elk evenement kan opgevangen worden op terreinen die gedurende het hele evenement uitsluitend ter beschikking staan van de exploitant, dit om de impact op de woonomgevingen te vermijden. De concrete en gedetailleerde afweging van deze milieudisciplines kan pas gebeuren bij de (geplande) projecten die projectmer-plichtig zullen zijn. Stoffelijke goederen In planonderdeel C is volgende infrastructuur aanwezig: het Hospitalitygebouw en de Lotto-Arena. De vergunning van het Hospitalitygebouw werd nooit betwist. Deze van de Lotto-Arena wel. Hoewel voor de andere disciplines wordt uitgegaan van een referentietoestand van voor de bouw van de Lotto-Arena, kan men bij de discipline stoffelijke goederen niet ontkennen dat deze infrastructuur aanwezig is op de site. Het afbreken van deze infrastructuur, wanneer het plan niet zou gewijzigd worden, zou een negatief effect hebben op de stoffelijke goederen. Het bestendigen of herbruiken van deze infrastructuur heeft in tegendeel een positief effect. Cultureel erfgoed en Landschap Omdat gestreefd wordt naar een zekere architecturale kwaliteit van de gebouwen op de site heeft dit een positief effect op de belevingswaarde van de omgeving. De restruimte tussen het Sportpaleis en het Ringviaduct wordt ingevuld en er kan een bijkomende wand gecreëerd worden aan het Raoul Gregoirplein, waardoor de mogelijkheden om als stedelijk plein te functioneren, toenemen. Samenhang tussen disciplines Wanneer alle milieudisciplines tesamen worden beschouwd, kan gesteld worden dat de planwijziging voor planonderdeel C een licht negatief effect zal hebben ten opzichte van de huidige bestemming. 5.5 Samenvattende beschrijving Planonderdeel Mens gezondheid en veiligheid Ruimtelijke ordening Biodiversiteit Fauna en flora Energie- en grondstoffenvoorraden Bodem Water Atmosfeer Klimatologische factoren Geluid Licht Stoffelijke goederen Cultureel erfgoed Mobiliteit Landschap Samenhang tussen disciplines A / / / / / / / / / / / / / / / / B C geheel De beoordeling van het gehele plan gebeurt voor de disciplines Mens gezondheid en veiligheid, Biodiversiteit, Fauna en flora, Energie- en grondstoffenvoorraden, Bodem, Klimatologische factoren op een logische manier. De wijziging van het gehele gebied naar een gebied voor stedelijke ontwikkelingen heeft andere milieueffecten dan het geldend plan. Sportpaleis Verzoek tot raadpleging 12

13 Dezelfde eindbeoordeling krijgen de disciplines Water, Atmosfeer, Geluid en Licht. De effecten besproken onder planonderdeel B of C waren ofwel licht negatief ofwel licht positief, maar zorgen er niet voor dat de gehele planwijziging een (licht) negatief of positief effect heeft ten opzichte van het geldend plan. Voor de disciplines Ruimtelijke ordening, Stoffelijke goederen, Cultureel erfgoed en Landschap heeft de gehele planwijziging een positief effect. Er wordt immers gestreefd naar rechtszekerheid en ruimtelijke kwaliteit. Concluderend kan er gesteld worden dat de effecten van het voorgenomen plan bijna alleen betrekking hebben op mobiliteit. Het betreft echter een mobiliteitsproblematiek die vandaag de dag reeds aanwezig is in het gebied. Cumulatieve effecten In de omgeving van het plangebied zijn nog enkele ontwikkelingen te verwachten in de toekomst Oosterweelverbinding, doorgaande en stedelijke ringweg De Oosterweelverbinding vervolledigt de R1 tot een volwaardige stedelijke ringweg, samen met de optie om het stedelijk verkeer op de rest van de R1 te scheiden van het doorgaand verkeer. Door het concept van de gesloten ringweg wordt aan het inkomend verkeer van op de radiale hoofdwegen en het lagere wegennet de keuze geboden om ofwel in wijzerzin of in tegenwijzerzin de ringweg te gebruiken, teneinde het (groot)stedelijk gebied optimaal met haar ommeland te verbinden. Op Schijnpoort wordt het huidige halve afrittencomplex met de huidige R1 vervangen door een volledig afrittencomplex met de stedelijke ringweg. Lobroekdok De visie van de stad Antwerpen op de inrichting van het Lobroekdok bestaat erin om het dok half te dempen en half open te laten. Ofwel werkt men met eilanden in het dok ofwel wordt het dok langs één kant voor de helft gedempt. Wat betreft de functies worden er KMO, recreatie en retail voorzien. In het dok zouden ook ondergrondse parkeerplaatsen worden ontwikkeld. Het Lobroekdok komt in het huidige tracé van de Oosterweelverbinding (GRUP) half onder een viaduct te liggen. Vanuit dit gegeven wordt bebouwing op het dok onmogelijk. Volledig dempen kan ook n iet aangezien het Schijn wordt opgepompt in het Lobroekdok. Gezien de onzekere situatie omtrent de Oosterweelverbinding zal de stad wellicht haar visie omtrent het Lobroekdok moeten bijstellen. Site Slachthuis De ontwikkelingen die zich in de toekomst zullen voordoen ter hoogte van de site Slachthuis staan nog niet volledig vast. Er wordt gedacht aan een mix van recreatie, commerciële ruimten, kantoren, hotel en woningen. De bestaande plannen van de Slachthuissite waren opgebouwd rond het behoud van het Slachthuis. Dit Slachthuis is echter momenteel failliet en de stad is bezig om samen met de eigenaar tot een nieuwe invulling te komen. Milieu-effecten Er kan gesteld worden dat de effecten van het voorgenomen plan bijna alleen betrekking hebben op mobiliteit. Het betreft echter een mobiliteitsproblematiek die vandaag de dag reeds aanwezig is in het gebied. De bestaande situatie zal daarom een stuk Sportpaleis Verzoek tot raadpleging 13

14 randvoorwaarden opleggen aan de volgende ontwikkelingen, niet omgekeerd. Deze randvoorwaarden zullen er zelfs potentieel voor zorgen dat de geplande ontwikkelingen in de omgeving van de site van het Sportpaleis de mobiliteitsproblematiek zal verminderen. Externe veiligheid Volgende elementen zijn van belang voor de aftoetsing van het aspect externe veiligheid: - In het plangebied zijn Seveso-inrichtingen aanwezig. - In het plangebied zullen ook Seveso-inrichtingen mogelijk zijn. - Er is wel een aandachtsgebied, zoals gedefinieerd in het besluit van de Vlaamse regering van 26/01/2007 houdende nadere regels inzake ruimtelijke veiligheidsrapportage, gepalnd, namelijk een door publiek bezochte plaats of gebied. Activiteiten in het Sportpaleis fo de Lotto Arena zullen zorgen voor een aanwezigheid van meer dan 1000 personen. - Op een afstand van minder dan 2 km is een Seveso-inrichting aanwezig, namelijk PPG Coatings. De mogelijke externe effecten van deze Seveso-inrichting hebben echter invloed op de aanwezige personen in het plangebied. - Op een afstand van minder dan 2 km zijn er in de toekomst nieuwe Sevesoinrichtingen mogelijk, namelijk op het bedrijventerrein Antwerpen Kanaal. Bij vestiging van deze Seveso-inrichtingen dient rekening gehouden te worden met de mogelijkheid van een hoge concentratie aan personen in de omgeving ten gevolge van de activiteiten in het Sportpaleis. Hierbij wordt verwezen naar de conclusies uit het Ruimtelijk Veiligheidsrapport Economisch Netwerk Albertkanaal deelgebied Regionaal bedrijventerrein Antwerpen. Kanaal (RVR/07/07). Op basis van bovenstaande aftoetsing stelt er zich op het vlak van externe veiligheid probleem. Er worden aanzienlijke effecten verwacht inzake externe veiligheid. Grens- of gewestgrensoverschrijdende milieueffecten Het plangebied bevindt zich op ca. 15 km van de Nederlandse grens. Er wordt vanuit gegaan dat omwille van de afstand er zich grensoverschrijdende significante milieueffecten kunnen voordoen. 6 Conclusie Uit de beschrijving en inschatting van de mogelijke milieueffecten van het voorgenomen plan kan worden afgeleid dat het gewestelijke ruimtelijk uitvoeringsplan gebied voor stedelijke activiteiten omgeving Sportpaleis aanzienlijke negatieve milieueffecten zal genereren. Er wordt eveneens aangegeven dat de verschillende planonderdelen kunnen gemotiveerd worden als beperkte wijziging (A) en klein gebied (B en C). Hieruit volgt dat het voorgenomen plan niet onderworpen moet worden aan een plan-mer in de zin van het plan-mer-decreet van 27 april Sportpaleis Verzoek tot raadpleging 14