Opleidingsvoorstel: Master in de Geologie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Opleidingsvoorstel: Master in de Geologie"

Transcriptie

1 Opleidingsvoorstel: Master in de Geologie 1. Het onderwijskundige referentiekader a. Identificatie elementen van de opleiding 1a1 Naam van de opleiding Master in de Geologie 1a2 Vertaling naam van de opleiding Naam van de differentiatie Master in Geology Afstudeerrichting Naam: geen Optie/specialisatie Naam: Toegepaste Geologie & Mineralogie Geodynamica & Geofluïda Biogeologie 1a3 Diploma / getuigschrift Master in de Geologie waartoe de opleiding leidt 1a4 Titel van de houder van het Master in de Geologie diploma 1a5 Aantal studiepunten 120 studiepunten Wordt op het diploma vermeld en de differentiatie heeft een studieomvang van ten minste 30 studiepunten Wordt eventueel op het diplomasupplement vermeld 1a6 Locatie Leuven 1a7 Verantwoordelijke POC POC-geologie 1a8 Opleidingssoort initiële master 1a9 Voltijds/ halftijds/ deeltijds standaard: voltijds - halftijds 1a10 Onderwijstaal Nederlands 1

2 b. Doelen en eindtermen 1b1 Algemene doelen van de De masterstudent zal een diepgaande vorming verwerven in de algemene geologie en in Algemene doelen formuleren: opleiding deelgebieden ervan. De nadruk wordt gelegd op het verwerven van generieke academische * aangepast aan algemene doelen (Formulering noodzakelijk vaardigheden zoals het exploreren, rapporteren, samenwerken met medestudenten en v/d type-opleiding (vb. Master na voor visitaties en opmaak onderzoekers. De student krijgt de nodige vorming om nieuwe, bredere en complexere master: (verdiepend-specialiserend, van zelfevaluatierapporten, geologische probleemstellingen te analyseren en op te lossen. In de masteropleiding is er meesterproef)) louter intern gebruik) voldoende ruimte voor specialisatie in een bepaald deelgebied en voor het uitwerken van een * in lijn met begeleide zelfstudie kwalitatief hoogwaardige masterproef. 1b2 Eindtermen (Formulering noodzakelijk voor visitaties en opmaak van zelfevaluatierapporten, louter intern gebruik) De faculteit Wetenschappen ziet het als haar opdracht met haar masteropleidingen, gebaseerd op haar onderzoekszwaartepunten, de internationale confrontatie aan te gaan. In het kader van internationalisering wordt aan buitenlandse studenten de mogelijkheid geboden om een masterprogramma in de geologie samen te stellen dat volledig bestaat uit Engelstalige opleidingsonderdelen. De keuze van de opleidingsonderdelen is vooral gebaseerd op de onderzoeksgebieden in de Toegepaste Geologie en Mineralogie, waar de Geologie aan de K.U.Leuven een belangrijke expertise heeft. Dergelijk specifiek programma is voldoende aantrekkelijk voor een buitenlandse student om aan de K.U.Leuven een master geologie te volgen. De master geologie ET1. is een breed gevormde geoloog die op basis van ruime terreinervaring zelfstandig een complexe of slecht ontsloten geologische ondergrond in kaart kan brengen; ET2. heeft daarnaast een grondig inzicht in gespecialiseerde domeinen van de geologie, nl. Biogeologie, Geodynamica & Geofluïda, of Toegepaste Geologie en Mineralogie; ET3. kan de verschillende domeinen in een discipline-overschrijdende benadering van concrete geologische probleemstellingen integreren; ET4. kan op basis van de studie van gespecialiseerde literatuur zelfstandig een onderzoeksvraag formuleren, afbakenen en omzetten in een onderzoeksplan; ET5. kan de eigen waarnemingen en bestudeerde processen zowel in hun ruimtelijk als tijdskader integreren, met speciale aandacht voor het karakteriseren van deze processen in het geologische archief en deze vervolgens vertalen naar de toekomst; ET6. kan op een goed onderbouwde wijze resultaten van wetenschappelijk onderzoek verwerken (eventueel via geschikte softwareprogramma s) en neerschrijven in rapporten en in een monografie (= masterproef); ET7. kan wetenschappelijke resultaten op een gestructureerde wijze mondeling presenteren en verdedigen met behulp van moderne communicatietechnieken (in het Engels en in het Nederlands); ET8. heeft de wetenschappelijke houding om nieuwe concrete geologische problemen zelfstandig te kunnen oplossen door de gepaste wetenschappelijke methoden te kiezen en toe te passen; ET9. kan kwalitatieve en kwantitatieve methoden (terreinanalyse, directe en indirecte Eindtermen formuleren *master-na-master: klemtoon op competenties om actieve bijdrage te kunnen leveren aan kennisontwikkelingsprocessen 2

3 1b3 waarnemingstechnieken, fysische en chemische analysetechnieken, modellering van geologische processen, ) geïntegreerd toepassen om geologische problemen op te lossen. Hierbij dient de master niet alleen de technieken en de basisprincipes te kennen maar tevens inzicht te hebben in de mogelijkheden en beperkingen ervan; ET10. kan in teamverband samenwerken om tot een zo coherent mogelijke oplossing te komen voor een gesteld probleem; ET11. heeft inzicht in diverse geologische aspecten van duurzame ontwikkeling en in de positie die een geoloog in deze thematiek kan innemen; ET12. kan deelnemen aan het maatschappelijke debat met wetenschappelijk gefundeerde bijdragen en kent de maatschappelijke relevantie van het geologisch onderzoek; De specifieke eindtermen van de Master in de Geologie per specialisatie zijn: Biogeologie: ET-BG1. De master kan geologische gegevens verzamelen en interpreteren in het kader van de interacties tussen de geosfeer, de hydrosfeer, de atmosfeer en de biosfeer. Het zwaartepunt ligt bij het begrijpen van processen in het heden en verleden en het plaatsen van deze processen in de context van global change ; ET-BG2. De master heeft de houding ontwikkeld om processen te bestuderen waarbij de interactie tussen biologische en geologische processen centraal staat (optie onderzoek). Geodynamica & Geofluïda: ET-GG1. De master kan geologische gegevens verzamelen en interpreteren in het kader van de dynamische evolutie van de geosfeer. De interactie tussen de verschillende geologische processen en reservoirs op aarde is essentieel; ET-GG2. De master heeft de houding om complexe geologische processen tijdens de geodynamische evolutie van sedimentaire bekkens en gebergten en de interacties tussen de verschillende processen te bestuderen (optie onderzoek). ET-GG3. De master kan de verworven kennis en vaardigheden toepassen in de exploratie van natuurlijke rijkdommen, zoals fossiele brandstoffen en ertsen (optie professionalisering). Hierbij komen zowel de wetenschappelijke als professionele aspecten aan bod; Toegepaste Geologie & Mineralogie: ET-TGM1. De master kan geologische gegevens verzamelen en interpreteren ter voorbereiding van constructies en infrastructuurwerken, voor het oplossen van bodem- en grondwaterverontreinigingen, voor het inrichten van stortplaatsen, stockage en sequestratie van afvalstoffen in de ondergrond, beheer en bescherming van drinkwater, ontginning, beheer en voor de toepassingen van industriële grondstoffen (klei, zand, kalksteen); ET-TGM2. De master heeft de houding ontwikkeld om onderzoeksmethoden te selecteren en toe te passen en om nieuwe onderzoeksstrategieën te formuleren en uit te werken met toepasbaarheid en relevantie in de maatschappij (optie onderzoek). ET-TGM3. De master kan de verworven kennis toepassen in concrete gevallenstudies waarbij rekening gehouden wordt met de maatschappelijke en economische randvoorwaarden (optie professionalisering); Naast de opties professionalisering en onderzoek wordt binnen de tweejarige masteropleiding ook voorzien in de mogelijkheid van een lerarenopleiding (30 stp). Doelstellingen en eindtermen De masterstudent zal een diepgaande vorming verwerven in de algemene geologie en in +/- 20 lijnen 3

4 van de opleiding (Formulering noodzakelijk voor de invulling in het HOR en de Programmagids) deelgebieden ervan. De nadruk wordt gelegd op het verwerven van generieke academische vaardigheden zoals het exploreren, rapporteren, samenwerken met medestudenten en onderzoekers. De student krijgt de nodige vorming om nieuwe, bredere en complexere geologische probleemstellingen te analyseren en op te lossen. Hij verwerft een wetenschappelijke attitude om deze problemen op te lossen door de gepaste wetenschappelijke methoden (kwalitatieve en kwantitatieve terreinanalyse, directe en indirecte waarnemingstechnieken, fysische en chemische analysetechnieken, modellering van geologische processen...) te kiezen en toe te passen. Hierbij dient men niet alleen de technieken en de basisprincipes te kennen, maar tevens inzicht te hebben in de mogelijkheden en beperkingen van de verschillende technieken. Op een goed onderbouwde en wetenschappelijk verantwoorde wijze kan hij de resultaten van zijn wetenschappelijk onderzoek verwerken en neerschrijven in rapporten en in een masterproef, en kan hij deze resultaten op een gestructureerde wijze mondeling presenteren en verdedigen met behulp van moderne communicatiemiddelen. De Master in de Geologie kan in teamverband samenwerken om tot een zo coherent mogelijke oplossing te komen voor een gesteld probleem. In de masteropleiding is er voldoende ruimte voor specialisatie in de Toegepaste Geologie & Mineralogie, Geodynamica & Geofluïda of in de Biogeologie. Binnen deze specialisatierichtingen kan verder gekozen worden voor de opties onderzoek, onderwijs en professionalisering. In de optie professionalisering wordt de kennis toegepast in concrete gevallenstudies waarbij rekening gehouden wordt met de maatschappelijke en economische randvoorwaarden. In de optie onderzoek heeft de geoloog de attitude ontwikkeld om complexe geologische processen te bestuderen en nieuwe onderzoeksstrategieën te formuleren en uit te werken. De lerarenopleiding komt aan bod in de optie onderwijs. 1b4 Vertaling doelen/eindtermen in de opleiding en in de groepen In de Master Geologie komen verplichte, inhaal-, specialisatie- en keuzeopleidingsonderdelen en opleidingsonderdelen uit de lerarenopleiding aan bod. De inhaalopleidingsonderdelen moeten de studenten met een andere bachelor (van de faculteit Wetenschappen) en een minor of afstudeerrichting geologie in staat stellen om de basiskennis in de algemene geologie op punt te stellen evenals, in functie van de specialisatie, de nodige kennis om deze specialisatie aan te vatten te verkrijgen. De verplichte en keuzeopleidingsonderdelen dragen bij tot de algemene doelstellingen en eindtermen van de Master Geologie. In de Geologische kartering en de Toegepaste sedimentologie wordt de wetenschappelijke attitude aangeleerd om een geologisch probleem zelfstandig op te lossen, de resultaten te verwerken en neer te schrijven in een rapport en ze op een gestructureerde wijze mondeling te presenteren. Deze aspecten komen nog ruimer aan bod in de masterproef waar een integratie van verschillende domeinen in een discipline-overschrijdende benadering van een concrete geologische probleemstelling vereist is. In deze proef worden geavanceerde methoden toegepast om het probleem op te lossen. Hierbij dient men niet alleen de technieken en de basisprincipes, die uitgewerkt worden in de specialisatie- en keuzeopleidingsonderdelen, toe te passen, maar tevens inzicht te hebben in de mogelijkheden en beperkingen van de verschillende technieken. In deze thesis moet samengewerkt worden met collega studenten (master en/of doctorandi). In meerdere opleidingsonderdelen komt de maatschappelijke relevantie van het geologisch onderzoek naar voor, maar het wordt specifiek vb. systematisch: uitgaande van groepen van opleidingsonderdelen in de opleiding aangeven welke van de hierboven gegeven doelstellingen en eindtermen ermee bereikt worden 4

5 1b5 Arbeidscontexten en/of beroepen uitgewerkt in Geologie & maatschappij, waar de verschillende titularissen geologie dit vanuit hun discipline samen met de studenten uitwerken. De specialisatie-opleidingsonderdelen garanderen een grondig inzicht in een gespecialiseerd domein in de geologie. In deze opo s wordt bijzondere aandacht besteed aan het uitwerken van gevallenstudies door de studenten, zowel wat betreft een praktische (kwalitatieve en kwantitatieve terreinanalyse, fysische & chemische analysetechnieken, modellering van geologische processen) als een theoretische benadering (literatuurstudie). Deze gevallenstudies worden zowel individueel als in groep uitgevoerd. Dit laatste om de samenwerking en de communicatie te stimuleren. Binnen de optie onderzoek wordt de mogelijkheid geboden om zich te verdiepen in een ruimer gebied waardoor een betere basis gelegd wordt voor een doctorale studie, waarin een integratie van verschillende geavanceerde methoden en domeinen een absolute vereiste is. De opleidingsonderdelen binnen deze optie bieden de kans om zich verder te verdiepen in zijn eigen discipline, om zich in te werken in onderzoeksdomeinen die aansluiten bij de geologie en beroep doen op aardwetenschappelijke methoden (bv. Geoarcheologie), of om verdere expertise op te doen in methoden en theorieën die in de geologie toegepast worden (bv Geologische verwerking van remote sensing data, Gegevensverwerking in experimenteel natuurwetenschappelijk onderzoek, Evolutionaire ecologie, Evolutietheorieën) Binnen de optie professionalisering geven de verschillende opleidingsonderdelen de nodige basiskennis en vaardigheden om concrete gevallenstudies (bv. beheer en bescherming van grondwater, exploratie en exploitatie van natuurlijke rijkdommen, opsporen van bodem- en grondwaterverontreinigingen) uit te werken, waarbij rekening gehouden wordt met de maatschappelijke en economische randvoorwaarden... De optie onderwijs tenslotte biedt de mogelijkheid om te starten met de lerarenopleiding (30 studiepunten). Geologen worden tewerkgesteld in studiebureaus, de industrie, overheids- en internationale instellingen, het secundaire en hoger onderwijs, wetenschappelijke instellingen, de informaticasector, en zelfs het bank- en verzekeringswezen. In de studiebureaus houden de geologen zich met diverse aspecten van de ondergrond bezig. Deze omvatten milieugeologie, hydrogeologie, prospectie van mineralen en ertsen, grondmechanica en een algemene prospectie van de bodem voor openbare werken, inclusief wegen- en waterwerken. De geologen vervullen in deze diverse takken zowel onderzoeks-, leidinggevende als managementfuncties. De belangrijkste industrietakken zijn de industrie die industriële en ertsmineralen ontgint en verwerkt, zoals bij de aanmaak van bakstenen, glas, vezelcement, tegels, betonproducten, metalen... en de aardolie-industrie. Daarnaast komt een beperkt aantal geologen in de chemische nijverheid terecht. In de overheids- en internationale instellingen worden geologen aangeworven voor de inventarisering en exploitatie van de ondergrond en voor diverse milieuaspecten. In het secundair onderwijs kunnen vakken zoals aardrijkskunde en scheikunde door geologen onderwezen worden. Een groot aantal jong-afgestudeerden blijft voor enkele jaren aan de universiteit verbonden in het kader van een doctoraat en/of onderzoeksprojecten voor de overheid of industrie. Tenslotte komen geologen ook terecht in domeinen waar een algemeen universitair diploma vereist is, zoals in het bank- en verzekeringswezen. 5

6 De geoloog met een bachelordiploma zal in het beroepsleven vooral beschrijvende taken uitvoeren. Het diploma van Master in de Geologie staat garant voor een functie waarbij niet alleen beschrijvende taken dienen uitgevoerd te worden, maar waarbij methodologieën en onderzoeksstrategieën uitgewerkt worden en modellen ontworpen worden. 1b6 Doorstroommogelijkheden Doctor in de Wetenschappen, groep Geologie 1b7 De specificiteit van de opleiding De geoloog is de expert van de ondergrond en werkt meestal in een interdisciplinaire context. Studenten kiezen deze opleiding omdat ze meer willen te weten komen over de aarde en geïnteresseerd zijn in mineralen, fossielen, vulkanisme, klimaatsveranderingen doorheen de geologische geschiedenis en platentektoniek. Zij worden aangetrokken door de integratie van fundamenteel en toegepast wetenschappelijk onderzoek (en uiteindelijk kennis). De toegepaste aspecten hebben belangrijke maatschappelijke en economische implicaties. De student verwerft een ruimtelijke inzicht en geraakt vertrouwd met de dimensie tijd, waarbij geologische processen plaatsvinden over miljoenen jaren. Voor sommigen is het verschil tussen geografie en geologie niet duidelijk, doch in eerste instantie kan je het verschil herleiden tot de studie van het aardoppervlak enerzijds (geografie) en de studie van de ondergrond anderzijds (geologie). Dit is een vereenvoudiging aangezien in de geologie het volledige systeem aarde aan bod komt en de interactie tussen de verschillende sferen (geosfeer, atmosfeer, biosfeer hydrosfeer) bestudeerd wordt. De geologen bestuderen fossielen, mineralen en gesteenten, vulkaanuitbarstingen en aardbevingen, hoe geologische processen het klimaat en de evolutie van het leven beïnvloeden, hoe grondwater beweegt en hoe gebergten ontstaan. Inzicht in dit systeem aarde laat geologen toe om bijvoorbeeld drinkwater te beheren en voldoende grondstoffen te vinden voor de producten die we dagelijks gebruiken. * specifiek profiel van de opleiding (waarom kiezen studenten voor deze opleiding) * situering tov aanverwante opleidingen aan K.U.Leuven en erbuiten c. Onderwijsvisie 1c1 Onderwijskundige basisprincipes van de opleiding De opleiding Master in de Geologie onderschrijft het universiteitsbrede onderwijsconcept Begeleide Zelfstudie zoals vertaald naar de realiteit van de Faculteit Wetenschappen (zie documenten van Werkgroep BZ Faculteit Wetenschappen). Centraal in deze onderwijsvisie staat de ontwikkeling van een natuurwetenschappelijke attitude, met name de manier waarop een wetenschapper naar de wereld kijkt en deze tracht te doorgronden. Deze attitude vertrekt vanuit de waarneming in de natuur of in een proefopstelling. Uit deze waarneming wordt vervolgens de probleemstelling correct gedefinieerd en verwoord. Een onderzoekstrategie wordt uitgestippeld om naar een oplossing te streven voor de gestelde problematiek. Uiteindelijk zal deze oplossing de kritische test moeten doorstaan met bestaande modellen en theorieën, en teruggekoppeld worden naar de realiteit van de natuur of de proefopstelling. De wetenschappelijke resultaten worden uiteindelijk ook omgezet in relevante toepassingen en gecommuniceerd naar een breed publiek. Om dit alles tot een goed einde te brengen, steunt de Omschrijven methodische basisprincipes: * in relatie brengen met Begeleide Zelfstudie * wat wordt van de student verwacht, wat wordt van de docent verwacht? 6

7 1c2 1c3 Concrete manier van onderwijsgeven Relatie concrete manier van onderwijsgeven en doelen / eindtermen wetenschapper op zijn kennis en vaardigheden die hij vanuit zijn ervaring heeft opgedaan. Deze attitudeontwikkeling vindt zijn weerslag in de opleiding en de verschillende opleidingsonderdelen, waar op een geïntegreerde manier wordt omgegaan met kennis en vaardigheden, met een bijzondere aandacht voor de onderlinge wisselwerking. Hierbij wensen we de verschuiving in het onderwijs van informatieoverdracht naar kennisconstructie extra te benadrukken. Deze opzet vinden we dan ook terug in de doelstellingen van elk opleidingsonderdeel en wordt vertaald in een optimale combinatie van werkvormen en leerinhoud, waarbij een maximale bevordering van de zelfwerkzaamheid en de zelfstandigheid van de student binnen deze leeromgeving wordt nagestreefd. De rol van de docent is juist die leeromgeving te ontwerpen waarin de student de vooropgestelde doelstellingen van het opleidingsonderdeel kan realiseren, en deze leeromgeving zodanig af te stemmen op de doelstellingen van de opleiding, zoals uitgetekend door de POC. Bovendien staat de docent samen met de andere leden van het didactische team in voor een optimale coaching van de leeractiviteiten van de student binnen de ontworpen leeromgeving. De keuze van de werkvormen is volledig afgestemd op de doelstellingen van de opleiding en de afzonderlijke opleidingsonderdelen. Deze keuze wordt in eerste instantie ingegeven door het streefdoel de zelfwerkzaamheid (ovv. werksessies, veldwerk, begeleidingsessies,...) en de zelfstandigheid (ovv. opdrachten,...) van de student optimaal te bevorderen. De toename in zelfstandigheid van de studenten gaat langs de ene kant gepaard met een afname van de hoeveelheid begeleiding, maar het is vooral de wijze van begeleiding die verandert van intensief en sturend, naar een vorm van coaching waarbij er steeds meer ruimte gelaten wordt voor eigen initiatieven van de student. Feedback blijft belangrijk en de student wordt niet aan zijn lot overgelaten, maar de docent zal enkel ingrijpen wanneer de student hier nood aan heeft. De keuze van zowel werkvormen als leerinhoud binnen de opleiding wordt in eerste instantie afgestemd op de vorming van een natuurwetenschappelijke attitude bij de student, waarbij door het bevorderen van de zelfwerkzaamheid en zelfstandigheid van de student de kennisconstructie bij de student centraal komt te staan in het leerproces. Deze kennisconstructie is belangrijk om de student in staat te stellen zich in een deelgebied te specialiseren. Tijdens de masterproef, maar ook daarbuiten, wordt de student geconfronteerd met concrete taken die hem voorbereiden op zijn toekomstige rol als specialist in een bepaalde discipline. Binnen het masteronderwijs is authenticiteit van opdrachten daarom erg belangrijk. Het is de bedoeling om via authentieke taken de studenten de nodige bagage mee te geven om als wetenschapper te kunnen functioneren in de maatschappij, zowel binnen de eigen discipline als daarbuiten. Bovendien wordt voldoende aandacht besteed aan metacognitieve aspecten, waarbij de student de relevantie van de eigen en aanleunende wetenschapsrichtingen naar waarde kan schatten en hij zijn verdere ontwikkelingsproces zelf in handen neemt. Zo wordt bij de student een houding van levenslang leren gestimuleerd. Gehanteerde werkvormen en voorziene ondersteuning Waarom welke onderwijsvormen in functie van de te bereiken doelstellingen/eindtermen 1c4 Onderzoeksgebaseerd onderwijs De specialisatierichtingen binnen de Master in de Geologie zijn een weerspiegeling van de onderzoekszwaartepunten binnen de afdeling Geologie aan de K.U.Leuven. Deze directe koppeling garandeert het onderzoeksgebaseerde karakter van het onderwijs in het masterprogramma. Binnen de Omschrijven op welke wijze onderwijs onderzoeksgebaseerd en/of 7

8 specialisatie- en keuzeopleidingsonderdelen wordt bovendien maximaal een beroep gedaan op de aanwezige onderzoeksexpertise aanwezig binnen de respectievelijke onderzoeksgroepen. op welke wijze studenten onderzoeksactiviteiten uitvoeren of in contact komen met onderzoek binnen opleidingsonderdelen d. Beschrijving van doelpubliek en begintermen 1d1 Doelpubliek Bachelor in de Geologie Bachelor in een andere studierichting van de faculteit Wetenschappen met minor of afstudeerrichting geologie 1d2 Begintermen en indicatoren Als begintermen specificeren we een academisch bachelordiploma en de volgende indicatieve lijst van specifieke voorkennis: Aardwetenschappen Geologie (8 stp) of geologie (6 stp) en kristallografie (4 stp) Ondersteunende basiswetenschappen Grondslagen van chemie (5 stp) Wiskunde (8 stp) Algemene Natuurkunde (8 stp) Statistiek & data-analyse (5stp) Algemene en/of gevorderde basiswetenschappen (30 stp) Basisaardwetenschappelijke disciplines Stratigrafie en geologie van België in een West-Europese context (8stp) Mineralogie (8stp) Sedimentologie en sedimentpetrologie (6stp) en Petrologie : magmatische en metamorfe gesteenten (4stp) De student met dit minimaal ingangsniveau geologie heeft in zijn master de ruimte van 18 studiepunten om de geologische leemte aan te vullen. 1d3 Toelatingsbeleid: (ba: toelatingsexamen) Bachelor in de Geologie Bachelor in een andere studierichting van de faculteit Wetenschappen met minor of afstudeerrichting geologie 8

9 e. Opbouw van de opleiding, de verschillende groepen en verdeling van de studiepunten a. Structuur van de opleiding. 1e1 Algemene opbouw van het Zie figuur Figuur opleidingsprogramma b. Modeltraject van student, per optie of specialisatie, doorheen de duur van de opleiding, gebaseerd op de onderverdeling in groepen. Per afstudeerrichting moet een afzonderlijk modeltraject worden opgegeven. 1. modeltraject: voltijdse student 1e2 Modeltraject van de student, Figuur of tabel per afstudeerrichting 2. modeltraject: deeltijdse student 1e3 Modeltraject van de student, Figuur of tabel per afstudeerrichting c. Voorbeeldtraject 1e4 Voorbeeldtraject van de Zie geologie_voorbeeldtrajecten.doc Figuur of tabel student 9

Documenten voor de invoering van opleidingsvoorstellen in Campus Management

Documenten voor de invoering van opleidingsvoorstellen in Campus Management IV Documenten voor de invoering van opleidingsvoorstellen in Campus Management 1. Het onderwijskundige referentiekader a. Identificatie elementen van de opleiding Te preciseren elementen BAMA-opmerkingen

Nadere informatie

Competentie-invullingsmatrix

Competentie-invullingsmatrix Competentie-invullingsmatrix masterprf Master of Science in de wiskunde Academiejaar 2016-2017 Legende: W=didactische werkvormen E=evaluatievormen Competentie in één of meerdere wetenschappen Wetenschappelijke

Nadere informatie

Competentie-invullingsmatrix

Competentie-invullingsmatrix Competentie-invullingsmatrix algemene opleidingsonderdelen masterprf Master of Science in de biologie Academiejaar 2016-2017 Legende: =didactische werkvormen =evaluatievormen C003080 Programmeren C003334

Nadere informatie

Master in de geologie

Master in de geologie Master in de geologie Specialisaties: Surface Processes and Paleoenvironments Geodynamics and Georesources Faculteit Wetenschappen Rubik s Cube used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com Waarom

Nadere informatie

Geologie. Beginprofiel 98. Eindprofiel 99. Bacheloropleiding 101. Opbouw 101 Studieprogramma 104 Week van een student geologie 106.

Geologie. Beginprofiel 98. Eindprofiel 99. Bacheloropleiding 101. Opbouw 101 Studieprogramma 104 Week van een student geologie 106. 95 Geologie Beginprofiel 98 Eindprofiel 99 Bacheloropleiding 101 Opbouw 101 Studieprogramma 104 Week van een student geologie 106 Loopbaan 108 96 Geologie Onderstaand schema schetst je studietraject van

Nadere informatie

Onderstaand schema schetst je studietraject van beginnende bachelor tot afgestudeerde master en de verschillende keuzes die je kunt of moet maken.

Onderstaand schema schetst je studietraject van beginnende bachelor tot afgestudeerde master en de verschillende keuzes die je kunt of moet maken. 22 GEOLOGIE Onderstaand schema schetst je studietraject van beginnende bachelor tot afgestudeerde master en de verschillende keuzes die je kunt of moet maken. Beginprofiel p. 24 Bacheloropleiding Bachelor

Nadere informatie

Master in de sterrenkunde. Faculteit Wetenschappen. Rubik s Cube used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com

Master in de sterrenkunde. Faculteit Wetenschappen. Rubik s Cube used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com Master in de sterrenkunde Faculteit Wetenschappen Rubik s Cube used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com Sterrenkunde, een uitdagende masteropleiding Bij de opleiding sterrenkunde aan de KU

Nadere informatie

ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN

ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN De onderwijsvorm ASO is een breed algemeen vormende doorstroomrichting waarin de leerlingen zich voorbereiden op een academische of professionele bacheloropleiding.

Nadere informatie

Eindtermen. voor de. Bacheloropleiding Bewegingswetenschappen. Faculteit der Medische Wetenschappen. Rijksuniversiteit Groningen

Eindtermen. voor de. Bacheloropleiding Bewegingswetenschappen. Faculteit der Medische Wetenschappen. Rijksuniversiteit Groningen Eindtermen voor de Bacheloropleiding Bewegingswetenschappen Faculteit der Medische Wetenschappen Rijksuniversiteit Groningen 1 Opbouw eindtermen BW Groningen De bewegingswetenschapper is op bachelor niveau

Nadere informatie

STEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap

STEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap STEM Visietekst van het GO! 28 november 2016 onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap 2 Samenvatting In de beleidsnota 2014-2019 stelt Vlaams minister van Onderwijs de ambitie om leerlingen warmer te maken

Nadere informatie

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009 UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009 DE MASTEROPLEIDING BIOMEDICAL

Nadere informatie

STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD

STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 5 90 NEERPELT Tel. + 6 07 0 Fax + 6 6 info@shn.wico.be www.shn.wico.be www.wico.be STUDEREN IN DE DERDE GRAAD VAN HET ASO Het doel

Nadere informatie

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?

Nadere informatie

WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 25 3910 NEERPELT. Tel. +32 11 64 07 01 Fax +32 11 64 41 46. info@shn.be www.shn.be www.wico.

WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 25 3910 NEERPELT. Tel. +32 11 64 07 01 Fax +32 11 64 41 46. info@shn.be www.shn.be www.wico. STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD 0-0 WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 5 90 NEERPELT Tel. + 6 07 0 Fax + 6 6 info@shn.be www.shn.be www.wico.be STUDEREN IN DE DERDE GRAAD VAN HET ASO Het doel van het

Nadere informatie

Eekhoutcentrum Vliebergh. Wegwijzers voor Aardrijkskunde

Eekhoutcentrum Vliebergh. Wegwijzers voor Aardrijkskunde Eekhoutcentrum Vliebergh NASCHOLING AARDRIJKSKUNDE Wegwijzers voor Aardrijkskunde Geologie: - Opbouw en structuur van de aarde - Platentektoniek - Geologische geschiedenis Kulak 21/11/15 13h30-16h30 KUL

Nadere informatie

Indeling hoger onderwijs

Indeling hoger onderwijs achelor & master Sinds enkele jaren is de structuur van het hoger onderwijs in België afgestemd op die van andere Europese landen. Hierdoor kan je makkelijker switchen tussen hogescholen en universiteiten

Nadere informatie

Toetsplan Masteropleiding Midden-Oosten Studies

Toetsplan Masteropleiding Midden-Oosten Studies Toetsplan Masteropleiding Studies 2017-2018 JAAR 1 semester 1 Blok 1 Blok 2 vaktitel vakcode week 1-7 colleges week 8/9/10 (her)toetsing week 11-17 colleges week 18/19/20 (her)toetsing Conflicten in het

Nadere informatie

Juridische kennis en professionele vaardigheden

Juridische kennis en professionele vaardigheden Eindtermen Bachelor Rechtsgeleerdheid master rechtsgeleerdheid De bachelor heeft kennis van en inzicht in het geldende recht alsmede recht met elkaar verbonden zijn. De bachelor is in staat om vanuit het

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Faculteit der Exacte Wetenschappen Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Bedrijfswiskunde en Informatica Deel B Preambule In dit document wordt een A en een B gedeelte onderscheiden. In

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie

Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie Context 4: Omgeving en duurzame ontwikkeling. De leerlingen: 1. participeren aan milieubeleid en -zorg op school; 2. herkennen

Nadere informatie

Aansluiting op het actuele curriculum (2014)

Aansluiting op het actuele curriculum (2014) Aansluiting op het actuele curriculum (2014) De verschillende modules van GLOBE lenen zich uitstekend om de leerlingen de verschillende eindtermen en kerndoelen aan te leren zoals die zijn opgesteld door

Nadere informatie

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Opleidingsspecifieke deel OER, 2018-2019 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

Nota. Generieke leerresultaten van FIIW. 1 Genese van het document

Nota. Generieke leerresultaten van FIIW. 1 Genese van het document GROEP WETENSCHAP & TECHNOLOGIE FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN W. DE CROYLAAN 6 BUS 2000 3001 HEVERLEE, BELGIË HEVERLEE 30 juli 2013 Nota Generieke leerresultaten van FIIW 1 Genese van het

Nadere informatie

Aanvraag beoordeling macrodoelmatigheid International Bachelor of Bioscience. Leiden, 17 januari 2017

Aanvraag beoordeling macrodoelmatigheid International Bachelor of Bioscience. Leiden, 17 januari 2017 Aanvraag beoordeling macrodoelmatigheid International Bachelor of Bioscience Leiden, 17 januari 2017 Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Naam instelling Contactpersoon/contactpersonen

Nadere informatie

Master in de sterrenkunde

Master in de sterrenkunde LEUVEN t Master in de sterrenkunde Rubik s Cube used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com Faculteit Wetenschappen Welkom aan de KU Leuven, een van de grootste en oudste universiteiten van Europa.

Nadere informatie

Overgangsregeling nieuw curriculum BSc Technische Aardwetenschappen

Overgangsregeling nieuw curriculum BSc Technische Aardwetenschappen Overgangsregeling nieuw curriculum BSc Technische Aardwetenschappen Inleiding Het College van Bestuur heeft een besluit genomen om voor de Technische Universiteit Delft het studiesucces te verbeteren.

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Voor de Bacheloropleidingen Bio-exact Natuurkunde en Sterrenkunde, Scheikunde, Wiskunde

Nadere informatie

Formuleren van de onderwijsdoelen van de bacheloropleidingen aan de UA

Formuleren van de onderwijsdoelen van de bacheloropleidingen aan de UA Formuleren van de onderwijsdoelen van de bacheloropleidingen aan de UA Inleiding Tijdens de eerste studiedag van de BAMA-werkgroep op 10 oktober l.l. werd aan de BAMAcoördinatoren de opdracht gegeven om

Nadere informatie

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management -

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - 2014-2015 Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen

Nadere informatie

Men komt in aanmerking voor toelating tot het programma Kunstgeschiedenis indien men aantoont te beschikken over de volgende competenties:

Men komt in aanmerking voor toelating tot het programma Kunstgeschiedenis indien men aantoont te beschikken over de volgende competenties: Opleidingsspecifieke deel OER, 2016-2017 De opleiding Kunst- en cultuurwetenschappen Arts and Culture bestaat uit de programma s: Kunstgeschiedenis Gender Studies (see English EER) Arts & Society (voorheen

Nadere informatie

GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE

GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE Behaal een academisch diploma. Ontwikkel uw loopbaan als gerontoloog U bent nu net afgestudeerde bachelor of enige tijd werkzaam als zorgverstrekker in een ziekenhuis,

Nadere informatie

Een conceptueel kader voor de implementatie van praktijkgericht onderzoek in de opleiding van studenten farmaceutische wetenschappen aan de K.U.

Een conceptueel kader voor de implementatie van praktijkgericht onderzoek in de opleiding van studenten farmaceutische wetenschappen aan de K.U. NVFO 2009 Een conceptueel kader voor de implementatie van praktijkgericht onderzoek in de opleiding van studenten farmaceutische wetenschappen aan de K.U.Leuven V. Foulon, S. Simoens, G. Laekeman en P.

Nadere informatie

Master in de geologie

Master in de geologie LEUVEN t Master in de geologie Specialisaties: Surface Processes and Paleoenvironments Geodynamics and Georesources Rubik s Cube used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com Faculteit Wetenschappen

Nadere informatie

Faculteit der Geesteswetenschappen Cluster Filosofie. Bachelor scriptiereglement voor de opleiding: Wijsbegeerte

Faculteit der Geesteswetenschappen Cluster Filosofie. Bachelor scriptiereglement voor de opleiding: Wijsbegeerte Faculteit der Geesteswetenschappen Cluster Filosofie Bachelor scriptiereglement voor de opleiding: Wijsbegeerte Vastgesteld door de Examencommissie CoH, clustercommissie Filosofie op 1-2-2019 Scriptiereglement

Nadere informatie

Het hoger onderwijs verandert

Het hoger onderwijs verandert achelor & master Sinds september 2004 is de hele structuur van het hoger onderwijs veranderd. Die nieuwe structuur werd tegelijkertijd ingevoerd in andere Europese landen. Zo sluiten opleidingen in Vlaanderen

Nadere informatie

Master in de biomedische wetenschappen

Master in de biomedische wetenschappen LEUVEN t Master in de biomedische wetenschappen Afstudeerrichting biomedisch basis- en translationeel onderzoek Afstudeerrichting management en communicatie in de biomedische wetenschappen Minor management

Nadere informatie

Informatica aan de Universiteit Antwerpen

Informatica aan de Universiteit Antwerpen Informatica aan de Universiteit Antwerpen Academische Bachelor en Master Waarom Informatica? Informatica heeft een enorme impact Informatica is een boeiende wetenschap Brede keuze uit tewerkstellingsmogelijkheden:

Nadere informatie

Masteropleiding in de Sterrenkunde en de Astrofysica (Master in Astronomy and Astrophysics)

Masteropleiding in de Sterrenkunde en de Astrofysica (Master in Astronomy and Astrophysics) Masteropleiding in de Sterrenkunde en de Astrofysica (Master in Astronomy and Astrophysics) 1. Situering In de nu uitdovende universitaire opleidingen die in Vlaanderen worden aangeboden is er geen specifieke

Nadere informatie

In aanvulling op bovenstaande voorwaarden gelden de volgende aanvullende toelatingsvoorwaarden per track:

In aanvulling op bovenstaande voorwaarden gelden de volgende aanvullende toelatingsvoorwaarden per track: Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 De opleiding Kunst- en cultuurwetenschappen Arts and Culture bestaat uit de programma s: Gender Studies (see English EER) Arts & Society (voorheen Kunstbeleid en

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2015-2016 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt

Nadere informatie

2. Selectie van studenten geschiedt op basis van een oordeel over de volgende kerncompetenties van belangstellenden:

2. Selectie van studenten geschiedt op basis van een oordeel over de volgende kerncompetenties van belangstellenden: Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Theologie en Religiewetenschappen Programma: Religie en Samenleving Artikel Tekst 2.1 Toelatingseisen opleiding 1. Voor toelating tot de

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Master Filosofie (120 EC) Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september

Nadere informatie

Uitgangspunten g van concept

Uitgangspunten g van concept Hapje Onderwijs 20-2011 Terreinstage als authentieke onderzoeksmissie Manuel Sintubin & Isaac Berwouts G0B88 Continental Tectonics Master in de Geologie Faculteit Wetenschappen Uitgangspunten g van concept

Nadere informatie

Doelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel

Doelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel Doelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel Auteurs: Sara Diederen Rianne van Kemenade Jeannette Geldens i.s.m. management initiële opleiding (MOI) / jaarcoördinatoren 1 Inleiding Dit document is bedoeld

Nadere informatie

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management -

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - - P Culture Organization and Management - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Culture Organization and Management - 2013-2014

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011 Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011 Opleidingsspecifiek deel Masteropleiding: Nederlandkunde/ Dutch Studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel

Nadere informatie

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam Aanvraagformulier nieuwe opleiding Basisgegevens Naam instelling(en) Contactpersoon/contactpersonen Universiteit van Amsterdam Postbus 19268 1000 GG Amsterdam Contactgegevens Naam opleiding Internationale

Nadere informatie

Onderwijsvernieuwing. We doen er allemaal aan mee.

Onderwijsvernieuwing. We doen er allemaal aan mee. Onderwijsvernieuwing We doen er allemaal aan mee. Maar. Welke kant willen we op? Wat speelt er in mijn team? Wil iedereen mee? Waar liggen de interesses? Waar zit de expertise? WAARIN GA IK INVESTEREN?

Nadere informatie

Transnationaal programma in gespecialiseerde vertaling: optie literair vertalen

Transnationaal programma in gespecialiseerde vertaling: optie literair vertalen Transnationaal programma in gespecialiseerde vertaling: optie literair vertalen Sinds academiejaar 2013-2014 bieden de KU Leuven en de Universiteit Utrecht je de gelegenheid om in een internationale context

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Opleidingsspecifiek deel Masteropleiding: Nederlandkunde/ Dutch Studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Master Filosofie () Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september 2016.

Nadere informatie

Academiejaar Programmagids. Master in de meertalige communicatie. Master Meertalige Communicatie

Academiejaar Programmagids. Master in de meertalige communicatie. Master Meertalige Communicatie Academiejaar 2006-2007 Programmagids Master in de meertalige communicatie Master Meertalige Communicatie Opleidingsonderdeel Groep Stp. Semester Deeltijds Informatieve teksten Nederlands 3 1 + 2 / Instructieve

Nadere informatie

Masteropleidingen aan de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen na een economische professionele bachelor

Masteropleidingen aan de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen na een economische professionele bachelor Masteropleidingen aan de na een economische professionele bachelor Prof. dr. Katrien Antonio Programmadirecteur Masters FEB Leuven Prof. dr. Tom Verbeke Docent Handelswetenschappen / Business Administration

Nadere informatie

Master in het vennootschapsrecht

Master in het vennootschapsrecht BRUSSEL t Master in het vennootschapsrecht Faculteit Rechtsgeleerdheid Campus Brussel Welkom aan de KU Leuven, een van de grootste en oudste universiteiten van Europa. Met meer dan 250 masteropleidingen

Nadere informatie

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences Opleidingsspecifiek deel bij de OER 2016-2017 Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die

Nadere informatie

FUNCTIEFAMILIE 1.2 Klantenadviserend (externe klanten)

FUNCTIEFAMILIE 1.2 Klantenadviserend (externe klanten) Doel van de functiefamilie Vanuit een specialisatie professioneel advies of begeleiding geven aan externe klanten deze klanten oplossingen aan te reiken of maximaal te ondersteunen in het vinden van een

Nadere informatie

Opleiding Master in de industriële wetenschappen: bouwkunde. Competenties en gedragsindicatoren

Opleiding Master in de industriële wetenschappen: bouwkunde. Competenties en gedragsindicatoren Opleiding Master in de industriële wetenschappen: bouwkunde Competenties en gedragsindicatoren IW&T De competenties werden uitgeschreven in een meer begrijpbare taal. Vervolgens werden daar uit een beperkt

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING studiejaar 2013-2014 Deel B BACHELOROPLEIDING FUTURE PLANET STUDIES

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING studiejaar 2013-2014 Deel B BACHELOROPLEIDING FUTURE PLANET STUDIES UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA Instituut voor Interdisciplinaire Studies ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING studiejaar 2013-2014 Deel B BACHELOROPLEIDING

Nadere informatie

Competentie-invullingsmatrix

Competentie-invullingsmatrix Competentie-invullingsmatrix algemene opleidingsonderdelen masterprf Master of Science in de industriële wetenschappen: landmeten Academiejaar 2015-2016 Legende: =didactische werkvormen =evaluatievormen

Nadere informatie

Bruggen naar ingenieurswetenschappen

Bruggen naar ingenieurswetenschappen LEUVEN t Bruggen naar ingenieurswetenschappen Master in de ingenieurswetenschappen voor bachelors en masters in de industriële wetenschappen Faculteit Ingenieurswetenschappen Welkom aan de KU Leuven, een

Nadere informatie

De bachelorproeven aan de Faculteit Wetenschappen

De bachelorproeven aan de Faculteit Wetenschappen De bachelorproeven aan de Faculteit Wetenschappen Met dit document wordt een hulpmiddel aangeboden aan de programmadirecteurs en coördinatoren-bachelorproef van de diverse opleidingen binnen de Faculteit

Nadere informatie

Transnationaal programma in gespecialiseerde vertaling: optie literair vertalen

Transnationaal programma in gespecialiseerde vertaling: optie literair vertalen Transnationaal programma in gespecialiseerde vertaling: optie literair vertalen Welkom aan de KU Leuven, een van de grootste en oudste universiteiten van Europa. Met meer dan 250 masteropleidingen aan

Nadere informatie

Milieuwetenschappen in Leiden

Milieuwetenschappen in Leiden Milieuwetenschappen in Leiden Combineer je opleiding met milieu en duurzaamheid leiden.edu.nl Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Waarom milieu en duurzaamheid? Thema s als gezondheid, armoedebeschrijving,

Nadere informatie

Competentie-invullingsmatrix. Master of Science in de industriële wetenschappen: informatica. Academiejaar

Competentie-invullingsmatrix. Master of Science in de industriële wetenschappen: informatica. Academiejaar Competentie-invullingsmatrix algemene opleidingsonderdelen masterprf Master of Science in de industriële wetenschappen: informatica Academiejaar 2015-2016 Legende: =didactische werkvormen =evaluatievormen

Nadere informatie

Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo vanaf schooljaar 2014-2015

Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo vanaf schooljaar 2014-2015 Examenprogramma NLT vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Exacte wetenschappen en technologie

Nadere informatie

Studieprogramma s Prof. Peter Lievens Decaan Faculteit Wetenschappen

Studieprogramma s Prof. Peter Lievens Decaan Faculteit Wetenschappen Lerarendag wetenschappen Lerarendag wetenschappen Studieprogramma s Prof. Peter Lievens Decaan Faculteit Wetenschappen fundamentele wetenschappen nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek en onderwijs wetenschappers

Nadere informatie

Bijlagen OER Master Educatie en Communicatie in de Wiskunde en Natuurwetenschappen (2016/2017)

Bijlagen OER Master Educatie en Communicatie in de Wiskunde en Natuurwetenschappen (2016/2017) Bijlagen OER Master Educatie en Communicatie in de Wiskunde en Natuurwetenschappen (2016/2017) Bijlage I: Eindtermen van de opleiding (Art. 1.3) 1. Met de opleiding wordt beoogd: a. voor te bereiden op

Nadere informatie

Hoe word je leraar aardrijkskunde, biologie, chemie, fysica, informatica of wiskunde?

Hoe word je leraar aardrijkskunde, biologie, chemie, fysica, informatica of wiskunde? Hoe word je leraar aardrijkskunde, biologie, chemie, fysica, informatica of wiskunde? FACULTEIT WETENSCHAPPEN SLO natuurwetenschappen, SLO wiskunde wet.kuleuven.be/studenten/slo Kies ik voor aardrijkskunde,

Nadere informatie

STUDIEGIDS MASTER THEOLOGIE ALGEMEEN

STUDIEGIDS MASTER THEOLOGIE ALGEMEEN STUDIEGIDS MASTER THEOLOGIE ALGEMEEN Inhoud Eindkwalificaties... 2 Afstudeerrichtingen... 3 Structuur van de opleiding... 3 Beroepsperspectief... 3 Excellentietraject... 4 Toelating en inschrijving...

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Samenvattende bevindingen en overwegingen De NVAO steunt haar inhoudelijke besluitvorming op de onderstaande elementen uit het visitatierapport.

Samenvattende bevindingen en overwegingen De NVAO steunt haar inhoudelijke besluitvorming op de onderstaande elementen uit het visitatierapport. nvao nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie Besluit Accreditatiebesluit met een positief eindoordeel voor de opleiding Master of Science in het overheidsmanagement en -beleid (master) van de Katholieke

Nadere informatie

Opleiding Master of Science in het sociaal werk en sociaal beleid. Faculteit Sociale Wetenschappen

Opleiding Master of Science in het sociaal werk en sociaal beleid. Faculteit Sociale Wetenschappen Opleiding Master of Science in het sociaal werk en sociaal beleid Faculteit Sociale Wetenschappen Inhoud en achtergrond Kernpunten opleiding 1. Verbreding en verdieping van uw kennis 2. Internationaal

Nadere informatie

Realisatie eindtermen binnen de bachelor Biologie

Realisatie eindtermen binnen de bachelor Biologie Realisatie eindtermen binnen de bachelor Biologie Inleiding Sinds september 2010 heeft de examencommissie een belangrijke rol gekregen in het controleren van de kwaliteit van de opleiding. Zo moet de examencommissie

Nadere informatie

Begeleiding van de masterproef

Begeleiding van de masterproef Begeleiding van de masterproef Omschrijving De masterproef is het werkstuk waarmee een masteropleiding wordt afgerond. Het weerspiegelt de algemeen kritisch-reflecterende ingesteldheid of de onderzoeksingesteldheid

Nadere informatie

TSO. Chemie (istem) Derde graad

TSO. Chemie (istem) Derde graad TSO Chemie (istem) Derde graad Chemie (istem) LESSENTABEL Vak Type 5e jaar 6e jaar Katholieke godsdienst AV 2 2 Aardrijkskunde AV 1 1 Analytische chemie en labo TV 6 6 Biochemie en labo TV - 2 Chemische

Nadere informatie

Sint-Jan Berchmanscollege

Sint-Jan Berchmanscollege Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Klassieke Talen (2de en 3de graad ASO) Leerlingprofiel Je leest graag, je wil je taalvaardigheid versterken, en je hebt interesse in cultuur en maatschappij? Een

Nadere informatie

Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015

Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015 Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Toepasselijkheid van de regeling Deze

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Competentieprofiel Master Onderwijskunde

Competentieprofiel Master Onderwijskunde Competentieprofiel Master Onderwijskunde De Academische Masteropleiding is bedoeld voor studenten die vermogens willen ontwikkelen om: 1. 2. op wetenschappelijke wijze curricula, onderwijsleerprocessen,

Nadere informatie

WIE? WAT? WAAROM? HUMANE. wetenschappen. Infodocument voor ouders en leerlingen, door het GO! Atheneum Vilvoorde.

WIE? WAT? WAAROM? HUMANE. wetenschappen. Infodocument voor ouders en leerlingen, door het GO! Atheneum Vilvoorde. WIE? WAT? WAAROM? HUMANE wetenschappen Infodocument voor ouders en leerlingen, door het GO! Atheneum Vilvoorde. HUM WET IS HET IETS VOOR MIJ? HUMANE WETENSCHAPPEN VISIE Van leerlingen Humane wetenschappen

Nadere informatie

Academiejaar Programmagids. Sociaal werk (PBA) 2eBa sociaal werk

Academiejaar Programmagids. Sociaal werk (PBA) 2eBa sociaal werk Academiejaar 2008-2009 Programmagids Sociaal werk (PBA) 2eBa sociaal werk Opleidingsonderdeel Groep Stp Semester Deeltijds (OO)Filosoferen, Religie, Zingeving en Levensbeschouwing 5.0 2 (OA) Filosoferen

Nadere informatie

Specifieke lerarenopleiding maatschappijwetenschappen en filosofie

Specifieke lerarenopleiding maatschappijwetenschappen en filosofie Specifieke lerarenopleiding maatschappijwetenschappen en filosofie www.soc.kuleuven.be/slo Waarom kiezen voor de specifieke lerarenopleiding (SLO)? Deel jij graag je kennis met anderen? Spreek je graag

Nadere informatie

2. In functie van implementatie van onderzoekscompetenties in de lerarenopleiding

2. In functie van implementatie van onderzoekscompetenties in de lerarenopleiding Gebruikswijzer P- Reviews: Hoe kunnen de Reviews op een nuttige manier geïntegreerd worden in de lerarenopleiding? In deze gebruikswijzer bekijken we eerst een aantal mogelijkheden tot implementatie van

Nadere informatie

Prof. dr. Katrien Antonio 3 april 2019

Prof. dr. Katrien Antonio 3 april 2019 Master in het management Master in de beleidseconomie Master in de bedrijfseconomie en het bedrijfsbeleid Master of International Business Economics and Management Prof. dr. Katrien Antonio 3 april 2019

Nadere informatie

Master in de economie, het recht en de bedrijfskunde

Master in de economie, het recht en de bedrijfskunde Master in de economie, het recht en de bedrijfskunde Uiteenzetting: prof. dr. Cynthia Van Hulle Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Faculteit Rechtsgeleerdheid Waarom Master in de economie, het

Nadere informatie

FISCAAL RECHT KENNIS PRAKTIJK INNOVATIE IMPLEMENTATIE

FISCAAL RECHT KENNIS PRAKTIJK INNOVATIE IMPLEMENTATIE ACADEMISCH PROGRAMMA POSTGRADUAAT FISCAAL RECHT KENNIS PRAKTIJK INNOVATIE IMPLEMENTATIE INHOUD POSTGRADUAAT FISCAAL RECHT MODULE FISCALE RECHTSVAKKEN Pagina 2 tot 7 POSTGRADUAAT FISCAAL RECHT SUMMERSCHOOL

Nadere informatie

Is nultolerantie een wenselijke maatregel? Zijn restricties binnen opo-clusters wenselijk? Zijn bijkomende randvoorwaarden aan de orde?

Is nultolerantie een wenselijke maatregel? Zijn restricties binnen opo-clusters wenselijk? Zijn bijkomende randvoorwaarden aan de orde? Discussienota Toleranties Status Vertrouwelijk Finaal document Document voor Redacteur RvB-lid Probleemstelling Algemeen Bureau, Algemene Vergadering Diede Michiels, Tom Merlevede, Kevin Seurs, Jasper

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2010 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Slavische talen en culturen Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel

Nadere informatie

De cursist moet geen opleidingsonderdelen afgewerkt hebben of gelijktijdig volgen.

De cursist moet geen opleidingsonderdelen afgewerkt hebben of gelijktijdig volgen. Specifieke lerarenopleiding ECTS-fiches ECTS-fiche opleidingsonderdeel: COMMUNICATIEVAARDIGHEID Code: 10368 Academiejaar: 2015-2016 Aantal studiepunten: 3 Studietijd: 75 à 90 uur Deliberatie: mogelijk

Nadere informatie

Omvorming naar de masteropleidingen

Omvorming naar de masteropleidingen Omvorming naar de masteropleidingen Data van indiening van de ingevulde formulieren: Dit beperkt formulier op 4 oktober 2002 Uitgebreider formulier (met o.m. de doelstellingen en eindtermen) uiterlijk

Nadere informatie

Natuurwetenschappelijke, wiskundige en technische vaardigheden (bètaprofielniveau)

Natuurwetenschappelijke, wiskundige en technische vaardigheden (bètaprofielniveau) BIJLAGE 1 Examenprogramma NLT havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Exacte wetenschappen

Nadere informatie

ECTS- FICHE. L.Fret, H. Hicketick, S. Van Schoubroeck

ECTS- FICHE. L.Fret, H. Hicketick, S. Van Schoubroeck Specifieke lerarenopleiding ECTS- FICHE ECTS-Fiche Communicatievaardigheid Code: COMM Cluster: 1 Academiejaar: 2017-2018 Aantal studiepunten: 3 Studietijd: 75 à 90 lestijden Deliberatie: mogelijk Vrijstelling:

Nadere informatie

UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION

UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION LERARENOPLEIDING NATUURKUNDE, WISKUNDE, SCHEIKUNDE, INFORMATICA EN ONTWERPEN Heb jij een technische bachelor gevolgd

Nadere informatie

Minor Landschapsgeschiedenis

Minor Landschapsgeschiedenis Minor Landschapsgeschiedenis Het Kenniscentrum Landschap van de Rijksuniversiteit Groningen biedt een minor Landschapsgeschiedenis aan die zich richt op verleden, heden en toekomst van het Nederlandse

Nadere informatie

UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA

UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA opleiding Wiskunde en Statistiek UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Onderwijsinstituut Exacte Wetenschappen studiejaar 2003-2004

Nadere informatie

Het diploma van de opleiding kan behaald worden tot en met 31 december 2015.

Het diploma van de opleiding kan behaald worden tot en met 31 december 2015. Opleidingsspecifieke deel OER, 2015-2016 Opleiding / programma: MSc Logopediewetenschap Artikel Tekst 2.1 Toelatingseisen opleiding Niet van toepassing NB: Sinds 1 september 2013 is instroom in de masteropleiding

Nadere informatie

Sint-Jozefscollege: studierichtingen 3 de graad ASO

Sint-Jozefscollege: studierichtingen 3 de graad ASO Economie-Moderne Talen Economie Moderne Talen natuurwetenschappen 2 2 Duits 3 3 Engels 3 3 Frans 4 4 economie 5 5 wiskunde 3 3 In deze studierichting wordt inzicht in het economisch gebeuren gecombineerd

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie