2. Huidige en toekomstige situatie ten aanzien van verkeer en parkeren

Transcriptie

1 Notitie / Memo Aan: Gemeente Dongeradeel Van: Sjoerd Hoekstra Datum: 8 februari 2016 Kopie: Archief Ons kenmerk: INFRABE4169N001F01 Classificatie: Persoonlijk HaskoningDHV Nederland B.V. Transport & Planning Onderwerp: Parkeren en verkeer i.r.t. ontwikkeling Markt Dokkum 1. Aanleiding De gemeente Dongeradeel doet onderzoek naar de mogelijkheden voor een herinrichting van de Markt in Dokkum. Twee ontwikkelingen spelen hierbij een rol; de totstandkoming van de binnenstadvisie Dokkum en de mogelijke realisatie van een fontein in het kader van het project 11fountains als onderdeel van Leeuwarden Culturele Hoofdstad Gezien het gereedkomen van de binnenstadvisie en de aard van de binnengekomen reacties op het voorstel van 11fountains, wil de gemeente ten aanzien van verkeer/parkeren, groen, evenementen, archeologie en cultuurhistorie heldere en duidelijke kaders meegeven aan de herinrichting van de markt en het ontwerp van de fontein. Verkeer en parkeren is een belangrijk onderwerp bij de herinrichting van de Markt. Zowel vanuit de gemeente als vanuit de bewoners en ondernemers zijn diverse wensen benoemd ten aanzien van de nieuwe situatie. De vraag is in hoeverre aan al deze wensen kan worden voldaan. In deze notitie is een uitwerking gemaakt op basis van alle benoemde wensen en zijn een aantal scenario s benoemd. De scenario s kunnen een plek krijgen in het vervolgtraject. 2. Huidige en toekomstige situatie ten aanzien van verkeer en parkeren Verkeer De Markt is te bereiken via de Hanspoort en Aalsumerpoort. Verkeer vanaf de Markt kan via alle poorten de binnenstad verlaten, zie onderstaande afbeelding. De blauwe lijnen staan voor aanrijroutes, de oranje voor de uitrijroutes. Figuur 1 Ontsluiting Markt Dokkum 8 februari 2016 INFRABE4169N001F01 1/11

2 Na een herinrichting van de Markt blijven de huidige aanrijroutes beschikbaar. De Markt wordt gebruikt als route voor het laden en lossen van goederen. Het verhoogde deel van de Markt voor de kerk wordt gebruikt tijdens begrafenissen en bruiloften en voor bevoorradingsverkeer richting het centrum. Het Marktplein is geen aanrijroute voor hulpdiensten, maar de bebouwing langs de Markt dient wel bereikbaar te zijn voor hulpdiensten. De routering van verkeer door het centrum van Dokkum wordt vooralsnog niet aangepast. Het gereedkomen van de Centrale As zal zorgen voor een verandering van de verkeersstromen in Dokkum. Waar bezoekers van Dokkum (vanuit het zuidwesten) voorheen via de N356 en de Rondweg-West Dokkum binnen kwamen rijden, zal nu de Rondweg-Noord een meer centrale positie in de ontsluiting van het centrum en de stad Dokkum krijgen. Verkeer op de Centrale As wordt via de aansluiting Dokkum-Noord verwezen naar het centrum. Hierdoor veranderen de invalsroutes van de stad, van het zuidwesten naar zuid- en noordoosten, waardoor ook een nieuwe verkeerssituatie zal ontstaan. De oostkant van de stad zal drukker worden, terwijl de westkant van de stad minder verkeer gaat verwerken. Parkeren De Markt vervult een centrale rol in het parkeersysteem in en rond de binnenstad van Dokkum. De parkeerverwijzing vindt in principe plaats naar de vier randparkeerplaatsen; bij elke poort is een parkeerterrein beschikbaar waar gratis kan worden geparkeerd (Helling, Panwûrk, Harddraver en Lutjebleek). Pas binnen de bolwerken wordt verwezen naar de parkeerlocatie Markt. Het parkeerterrein de Markt ligt, samen met de Oostersingel, vrijwel in het centrum van Dokkum en tegen het winkelcentrum aan. De Markt wordt vooral gebruikt voor korte bezoeken aan de binnenstad. Inwoners van Dokkum en de omliggende regio zijn de belangrijkste gebruikers van het parkeerterrein. Op zondagen wordt het parkeerterrein ook gebruikt door bezoekers van de kerk. Incidenteel wordt, bij bijzondere evenementen/diensten in de kerk, de gehele Markt afgesloten voor centrum parkeren. De parkeerplaatsen zijn in die situatie beschikbaar voor de kerk. Het parkeerterrein Markt heeft de volgende kenmerken: Op de Markt zijn 64 betaalde parkeerplaatsen. De maximale parkeerduur is 2,5 uur tegen een tarief van 1,40 per uur. Betaald parkeren geldt van en uur. Op vrijdag geldt betaald parkeren tot uur in verband met koopavond. De gemiddelde parkeertijd op de Markt bedraagt 75 tot 80 minuten. Dit betekent dat gemiddeld bijna twee voertuigen geparkeerd staan gedurende de maximaal toegestane parkeerduur van één voertuig. De parkeerplaatsen kennen daarmee een hoog verloop. Opbrengsten en bezetting Met betrekking tot de parkeeropbrengsten van de Markt is de volgende informatie bekend: Het betaald parkeren op de Markt levert jaarlijks circa op aan parkeeropbrengsten. De gehele parkeeropbrengst in Dokkum bedraagt circa per jaar. De parkeeropbrengsten laten vanaf 2012 een dalende lijn zien. De opbrengsten in 2015 zijn circa 50% van de opbrengsten in Belangrijke oorzaak hiervoor is het gratis maken van parkeren op de randparkeerplaatsen. De handhaving op betaald parkeren in de binnenstad levert jaarlijks circa ,- op. Het inzetten van bijzondere opsporingsambtenaren (boa s) ten behoeve van de handhaving, kost jaarlijks ,-. 8 februari 2016 INFRABE4169N001F01 2/11

3 De dagen met de hoogste parkeeropbrengst op de Markt zijn de woensdag, vrijdag (koopavond) en zaterdag. De Markt wordt dus vooral gebruikt voor bezoekers van de binnenstad. Op normale weekdagen is de piek in parkeren op de Markt tussen en uur. Op vrijdag is de piek in parkeren tussen en uur. De gemeente laat jaarlijks een onderzoek uitvoeren naar de bezettingsgraden van de parkeerterreinen in en rondom de binnenstad. Uit dit onderzoek blijkt dat de hoogste bezettingsgraden op de Markt op vrijdagavond (koopavond) worden geregistreerd. Normaal gesproken is de Markt voor circa tussen 50 en 70% bezet, op piekmomenten loopt dit op tot tussen 90 en 100%. Op enkele momenten is ook een bezettingsgraad meer dan 100% gemeten, het aantal geparkeerde auto s is op die momenten hoger dan de beschikbare capaciteit. Uit dit onderzoek blijkt dat de Helling het meest gebruikte parkeerterrein in Dokkum is. De Zijl (zuidkant) en parkeerterrein Lutjebleek volgen daarna, evenals de Stationsweg en de Strobosserweg. t Panwûrk en de Harddraver worden op dit moment relatief beperkt gebruikt voor binnenstadsparkeren. De bezetting van deze terreinen bedraagt gemiddeld tussen 0 en 50%. Koopstromenonderzoek Uit het koopstromenonderzoek in de binnenstad van Dokkum blijkt dat de parkeerplaatsen op de Markt voornamelijk worden gebruikt door regionale bezoekers en inwoners van Dokkum. Toeristen parkeren vooral op de randparkeerplaatsen. 3. Verkeer/parkeren op de Markt in relatie tot de herinrichting Een herinrichting van de Markt in het kader van de binnenstadvisie en/of het project 11fountains heeft gevolgen voor de situatie ten aanzien van verkeer en parkeren. De discussie richt zich daarbij voornamelijk op de parkeersituatie. De vraag daarbij is in hoeverre het huidige aanbod aan parkeerplaatsen kan worden behouden. Indien het huidige aantal parkeerplaatsen op de Markt niet kan worden behouden, is de vraag hoe en waar dit verlies kan worden gecompenseerd. In deze notitie wordt verder ingegaan op de gevolgen van het verwijderen van parkeerplaatsen op de Markt, los van het exacte aantal. Gekeken is welke financiële gevolgen hier mee samen hangen en op welke wijze een verlies aan parkeerplaatsen op andere locaties kan worden gecompenseerd. 3.1 Parkeeraanbod centrum Dokkum Rondom de Markt zijn een aantal bedrijven, winkels en horecagelegenheden gelegen. Daarnaast ligt de Kerk direct aan de Markt. Binnen gemeenten wordt vaak een parkeerbalans gehanteerd voor het bepalen van de parkeerbehoefte op basis van de aanwezige voorzieningen in een bepaald gebied, bijvoorbeeld een binnenstad. De parkeerbehoefte heeft betrekking op het totale aanbod aan parkeervoorzieningen dat, binnen acceptabele grenzen, gebruikt kan worden voor parkeren. De gemeente Dongeradeel beschikt niet over een dergelijke parkeerbalans voor de binnenstad. Om toch uitspraken te kunnen doen over de mate waarin moet worden voorzien in de parkeerbehoefte op en rond de Markt is gekeken naar het huidige gebruik, de omliggende voorzieningen en fysieke spreiding van de overige parkeerlocaties. Dit maakt het mogelijk te bepalen in hoeverre parkeervoorzieningen op de Markt beschikbaar moeten blijven en op welke wijze een eventueel verlies kan worden gecompenseerd. 8 februari 2016 INFRABE4169N001F01 3/11

4 Huidig gebruik de Markt Zoals eerder al benoemd worden de parkeerplaatsen op de Markt voornamelijk gebruikt door inwoners van Dokkum en de omliggende regio. Toeristen en bezoekers maken gebruik van de randparkeerplaatsen. De Markt wordt, mede door de maximale parkeerduur van 2,5 uur, vooral gebruikt voor korte bezoeken aan de binnenstad. Dit blijkt ook uit de gemiddelde parkeerduur tussen 75 en 80 minuten. Omliggende voorzieningen Rondom de Markt zijn een aantal voorzieningen gelegen in de vorm van bedrijven, winkels, horecagelegenheden en een kerk. De kerk en het hotel vormen gezamenlijk de specifieke bestemmingen waarvoor kan worden overwogen parkeerruimte in de directe nabijheid te behouden. Voor de overige voorzieningen geldt dat voldoende parkeerfaciliteiten beschikbaar moeten zijn op een acceptabele loopafstand. Op basis van de parkeerkencijfers van het CROW 1 is een inschatting gemaakt van de parkeerbehoefte van de kerk. Uitgaande van 400 zitplaatsen komt dit neer op een minimale parkeerbehoefte van 40 parkeerplaatsen en een maximale parkeerbehoefte van 80 parkeerplaatsen. Gemiddeld komt dit op circa 60 parkeerplaatsen uit. De gemiddelde parkeerbehoefte is daarmee vrijwel gelijk aan het huidige parkeeraanbod op de Markt. Het hotel, de Abdij van Dokkum, de andere bijzondere voorziening, beschikt voor een eigen parkeerterrein en verwijst haar gasten tevens naar de betaald parkeerlocaties in het centrum. Ten aanzien van het hotel is niet noodzakelijk parkeerruimte beschikbaar te houden de Markt. Fysieke spreiding parkeerlocaties en acceptabele loopafstand Als maat voor de situering van de parkeerplaatsen ten opzichte van de voorzieningen in de binnenstad, kan de loopafstand tussen de parkeerplaats en de bestemmingen dienen. De acceptatie van die loopafstand hangt af van de parkeerduur en van het motief van het bezoek. Voor winkelcentra wordt vaak specifiek naar de totale verkoopvloeroppervlakte in vierkante meter (m²) gekeken en het bezoekgedrag. Uit het koopstromenonderzoek blijkt dat de kern Dokkum een verkoopvloeroppervlakte van circa m 2 heeft. Dit bevindt zich niet allemaal in de binnenstad. Op basis van het ASVV 2 kan worden gesteld dat het type centrum van Dokkum valt binnen de categorieën groot stadsdeelcentrum en regionaal centrum, met een verkoopvloeroppervlakte tussen en m 2. Bij dit soort type centra hoort zowel een bezoekgedrag gericht op boodschappen en recreatief winkelen. Bij deze typering hoort een maximaal acceptabele loopafstand tussen 200 en 400 meter voor de parkeervoorzieningen. Op basis van deze informatie kan worden gesteld dat alle parkeerplaatsen binnen de bolwerken en de randparkeerplaatsen buiten de bolwerken binnen deze loopafstand vallen. Met andere woorden, een compensatie van een verlies aan parkeerplaatsen in het centrum kan plaatsvinden binnen het gehele gebied voor centrum parkeren in Dokkum, inclusief de randparkeerplaatsen. 1 CROW-publicatie 317: Kencijfers parkeren en verkeersgeneratie 2 ASVV, Aanbevelingen voor verkeersvoorzieningen binnen de bebouwde kom 2012, tabel 8.7/1 8 februari 2016 INFRABE4169N001F01 4/11

5 3.2 Compensatiemogelijkheden parkeerruimte Binnen de bolwerken Bestaande parkeergelegenheden In het centrum van Dokkum zijn diverse bestaande openbare parkeergelegenheden. De fysieke ruimte in de binnenstad is echter beperkt. Voor al deze parkeergelegen geldt dat de beschikbare ruimte al volledig wordt benut. Gezien de openbare inrichting rondom de bestaande parkeergelegenheden is het niet mogelijk de huidige terreinen uit te breiden met extra parkeerplaatsen. De huidige indeling van de parkeervakken biedt daarbij ook geen ruimte om, met een andere inrichting, extra parkeerplaatsen te realiseren. Dit leidt tot de conclusie dat, voor de bestaande parkeergelegenheden op maaiveldniveau, geen ruimte beschikbaar voor het realiseren van extra parkeerplaatsen. Dit betekent dat het compenseren van een verlies van parkeerplaatsen op de Markt op de bestaande parkeergelegenheden binnen de bolwerken niet mogelijk is. Naast de openbare parkeergelegenheden, beschikt het gemeentehuis in Dokkum over een eigen parkeergarage. Deze is toegankelijk voor medewerkers en bezoekers (op basis van reservering) van de gemeente. Met bewoners van de buurt zijn afspraken gemaakt over het gebruik van de parkeergarage van de gemeente. In het convenant is vastgelegd dat de parkeergarage enkel en alleen op werkdagen toegankelijk is voor bestemmingsverkeer met betrekking tot het gemeentehuis. Hoewel de looptijd van het convenant is afgelopen (ondertekend in 2002 met een looptijd van vijf jaar), dient de omgeving wel te worden betrokken bij het maken vaneen afweging over het al dan niet inzetten van de gemeentelijke parkeergarage voor bezoekersparkeren. Omdat de parkeerplaatsen in deze garage tijdens werktijden worden gebruikt door de gemeente, is deze parkeergarage geen reëel alternatief ter compensatie van het verlies van parkeerplaatsen op de Markt. De verwachting is ook dat de parkeergarage drukker zal worden bezet als gevolg van de fusie van de gemeente Dongeradeel. Buiten werktijd van de gemeente, kan de parkeergarage wel als een alternatieve parkeergelegenheid gelden. Het betreft echter een beperkt aantal plaatsen (35). De grenzen voor het inzetten van de parkeergarage zijn daarmee beperkt. Indien alle parkeerplaatsen op de Markt verdwijnen, voorziet de parkeergarage maar deels in een alternatieve oplossing. De parkeergarage kent daarbij een gecombineerde in- en uitgang, wat ongestoord in- en uitrijden op drukke momenten (vrijdagavond en zaterdag) bemoeilijkt. Vraag is ook of handhaving op foutparkeren mogelijk is op het moment dat zowel medewerkers, bewoners en bezoekers de parkeergarage gebruiken. Het openstellen van de parkeergarage lijkt daarmee ook geen reëel alternatief. Echter, indien een goed handhavingssysteem kan worden ontwikkeld (bijvoorbeeld aan de hand van kentekens) is een beperkte compensatie in de gemeentelijke parkeergarage mogelijk. Dit betekent overigens wel dat de parkeergarage moet worden voorzien van een betaalautomaat. De gemeentelijke parkeergarage vormt als enige een realistisch alternatief, maar slechts buiten werktijden van de gemeente en voor een beperkt aantal parkeerplaatsen. Onderzocht moet worden of het fysiek mogelijk is de parkeergarage in te zetten voor betaald parkeren qua veiligheid (in- en uitrijden), handhaving en onderhoud. In dit onderzoek dient ook te worden gekeken naar de beschikbaarheid van parkeerplaatsen voor de gemeente. Vraag is of de gemeente hier parkeerplaatsen voor gemeentelijk gebruik moet blijven behouden, of dat dit ook elders kan worden gefaciliteerd. Indien de parkeergarage 8 februari 2016 INFRABE4169N001F01 5/11

6 beschikbaar moet blijven voor de gemeente, is de parkeergarage slechts buiten werktijden in te zetten voor bezoekersparkeren. Nieuwe parkeergelegenheid Een ander alternatief is het realiseren van nieuwe parkeergelegenheid in de binnenstad. In de binnenstad is, op maaiveld, geen openbare ruimte beschikbaar voor het realiseren van een nieuwe parkeergelegenheid. De compacte binnenstad benut alle beschikbare ruimte op dit moment. Een andere mogelijkheid is het realiseren van een nieuwe boven- of ondergrondse parkeergelegenheid. De vraag is of in de binnenstad een geschikte locatie is voor het realiseren van een ondergrondse parkeergarage, inclusief in- en uitgang en de ontsluiting. Het realiseren van een nieuwe boven- of ondergrondse parkeergelegenheid vraagt een forse investering van de gemeente (en mogelijk externe financier), zie ook tabel 1, inclusief toelichting, op pagina 9. Omdat een nieuwe parkeergelegenheid in de binnenstad is gelegen, zal de investering zich (slechts deels) terugverdienen. De parkeertarieven in Dokkum zijn laag in vergelijking met andere dorpen en steden die betaald parkeren hebben. Om deze parkeergelegenheid exploitabel te krijgen moeten dermate hoge parkeertarieven worden ingesteld die niet in verhouding zijn met de andere tarieven in de binnenstad. Dit zal een lage(re) bezetting tot gevolg hebben, met een langere terugverdientijd. Ook bij een situatie met lage(re) parkeertarieven is het de vraag of de investering in een onder- of bovengrondse parkeergelegenheid zich terug verdiend. De haalbaarheid van een betaalde boven- of ondergrondse parkeervoorziening kan verder worden onderzocht, maar op voorhand wordt de inschatting gemaakt dat dit geen reëel alternatief is op basis van de rendabiliteit en concurrentiepositie. Buiten de bolwerken Gezien de situatie ten aanzien van de openbare ruimte in de binnenstad kan worden gesteld dat binnen de bolwerken geen ruimte beschikbaar is om een eventueel verlies aan parkeerplaatsen op de Markt te compenseren en het financieel gezien niet haalbaar is een parkeergarage te realiseren. Dit betekent dat een compensatie moet worden gezocht op de randparkeerplaatsen. In onderstaande afbeelding zijn de randparkeerplaatsen weergegeven. Figuur 2 Randparkeerplaatsen Dokkum 8 februari 2016 INFRABE4169N001F01 6/11

7 De randparkeerplaatsen zijn gelegen aan de vier invalswegen van de binnenstad en gebruikers kunnen hier gratis parkeren. Bezoekers van de binnenstad die met de auto naar de binnenstad rijden, passeren via elke route in ieder geval één van deze terreinen. Van deze vier terreinen kent de Helling de hoogste bezettingsgraad. Dit terrein staat vaak de gehele dag vol en wordt vooral gebruikt door werknemers uit de binnenstad van Dokkum. Dit geldt ook voor parkeerterrein Lutjebleek en de parkeerplaatsen aan de Strobosserweg. t Panwûrk en de Harddraver kennen een gemiddelde bezetting van circa 50%. Op zaterdagen worden deze terreinen wel meer gebruikt, waarschijnlijk door bezoekers van de binnenstad. Overigens lopen deze terreinen wel pas vol op het moment dat de Helling en Lutjebleek voor meer dan 80% vol staan. Overigens, de verwachting is dat als gevolg van de afronding van de Centrale As, de parkeerdruk op t Panwûrk en de Harddraver toe zal nemen. Dit komt omdat toeristen en bezoekers naar deze parkeerterreinen worden verwezen. Op het moment dat deze situatie ontstaat, kan de huidige parkeercapaciteit op beide terreinen onvoldoende zijn om zowel de bezoekers op te vangen als het verlies aan parkeerplaatsen op de Markt te compenseren. Van alle randparkeerplaatsen lijken t Panwûrk en de Harddraver de meest logische parkeerterreinen om parkeerplaatsen te compenseren. Deze terreinen zijn op dit moment nog niet volledig bezet en liggen op relatief korte loopafstand van het centrum. Wel dient de looproute vanaf beide parkeerterreinen te worden verbeterd om de terreinen een aantrekkelijker alternatief te laten zijn. Per terrein is hieronder aangegeven welke mogelijkheden er zijn om extra parkeerruimte te creëren. Helling De Helling staat op werk- en weekenddagen vol. Binnen de huidige parkeercapaciteit is geen ruimte beschikbaar om de parkeerplaatsen van de Markt te compenseren. Een fysieke uitbreiding op maaiveldniveau van dit terrein is niet mogelijk. Alle beschikbare ruimte wordt ingezet ten behoeve van parkeren. Gezien het huidige gebruik van de Helling lijkt het mogelijk op deze locatie een parkeerdek te realiseren om zo een extra parkeeraanbod te realiseren. De technische en financiële haalbaarheid hiervan is nog niet onderzocht. Daarnaast is de Helling op basis van de geografische ligging een goed alternatief voor de Markt. De loopafstand richting het centrum is door de aanwezigheid van een voetgangersbrug beperkt. t Panwûrk t Panwûrk staat op werk- en weekenddagen voor circa 50% vol. Op het moment dat de Helling en Lutjebleek vol staan, loopt de bezetting van deze parkeerlocatie op. Het komt echter zelden voor dat deze parkeerlocatie vol staat. Hoewel t Panwûrk geografisch gezien dicht tegen de binnenstad aan ligt, is de looproute vanaf de parkeergelegenheid tot het centrum niet optimaal. In tegenstelling tot de Helling is er geen directe looproute/verbinding en moet men via de Aalsumerpoort het centrum in lopen. Gevoelsmatig voelt dit als omlopen. Het realiseren van een speciale voetgangersverbinding verbetert deze situatie. Dit zal echter wel in overleg met de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed moeten gebeuren in verband met het beschermd stadsgezicht van Dokkum. Bij een gemiddelde bezetting van 50%, zijn circa 90 parkeerplaatsen vrij ( t Panwûrk heeft een capaciteit van 184 parkeerplaatsen). Dit betekent dat de huidige vrije capaciteit van t Panwûrk voldoende is om het absolute verlies aan parkeerplaatsen op de Markt op te vangen. Echter, door de komst van de Centrale As, zal de parkeerbezetting van t Panwûrk toenemen. De vraag is dus in hoeverre de huidige capaciteit ook in de toekomstige situatie voldoende is. 8 februari 2016 INFRABE4169N001F01 7/11

8 Overigens is de parkeergarage t Panwûrk technisch afgeschreven. Naast het reguliere onderhoud, vraagt de parkeergarage om een eenmalige investering van ,- om het voorzieningsniveau van de parkeergarage op een acceptabel niveau te krijgen. De gemeente overweegt daarom de parkeergarage te vervangen. Indien de parkeergarage wordt vervangen, zal worden bepaald welke capaciteit de nieuwe parkeergarage dient te krijgen. Indien t Panwûrk de parkeerfunctie van de Markt (deels) overneemt is het aan te bevelen de huidige parkeercapaciteit uit te breiden om zo voldoende parkeerruimte te bieden. De Harddraver De Harddraver staat op werk- en weekenddagen voor circa 50% vol. Op het moment dat de Helling en Lutjebleek vol staan, loopt de bezetting van deze parkeerlocatie op. Het komt echter zelden voor dat deze parkeerlocatie vol staat. Een bezetting van 50% houdt in dat circa 80 parkeerplaatsen vrij zijn (de Harddraver heeft een capaciteit van 165 parkeerplaatsen). Dit is absoluut gezien voldoende om een verlies aan parkeerplaatsen op de Markt te compenseren. Echter, ook voor de Harddraver geldt dat de bezetting van dit terrein toe zal nemen als gevolg van de Centrale As. Dit terrein wordt interessanter en beter bereikbaar voor toeristen en bezoekers die via de Centrale As Dokkum binnen komen. Indien de huidige parkeercapaciteit niet wordt uitgebreid, kan dit tot gevolg hebben dat de parkeercapaciteit onder druk komt te staan Overigens heeft de gemeente plannen om dit terrein te herinrichten/aanpassen. Hier wordt door de gemeente momenteel een visie opgesteld. Dit biedt mogelijkheden om te onderzoeken of de huidige parkeercapaciteit kan worden uitgebreid ten behoeve van het faciliteren van bezoekers en ter compensatie van een verlies aan parkeerplaatsen op de Markt. Net als voor t Panwûrk, geldt ook voor de Harddraver dat de looproute vanaf het parkeerterrein richting het centrum niet optimaal is. De route via de Diepswal kan worden verbeterd om bezoekers zo beter richting het centrum te begeleiden en dit terrein een aantrekkelijkere parkeerlocatie te maken. Lutjebleek Het parkeerterrein Lutjebleek staat op werk- en weekenddagen vol. Binnen de huidige parkeercapaciteit is geen ruimte beschikbaar om parkeerplaatsen van de Markt te compenseren. Fysieke uitbreiding op maaiveldniveau van dit terrein is niet mogelijk. De beschikbare ruimte wordt ingezet ten behoeve van parkeren. Gezien de beschikbare ruimte en de ligging van het parkeerterrein in het woongebied is het plaatsen van een parkeerdek op deze locatie geen optie. Het terrein wordt daarbij voornamelijk gebruikt door werknemers van bedrijven in de binnenstad van Dokkum. Bezoekers van de binnenstad parkeren vooral op de andere parkeervoorzieningen. Het gebruik door werknemers heeft ook tot gevolg dat dit parkeerterrein snel vol staat en dit gedurende de dag ook blijft. Gezien de ligging van dit parkeerterrein en het huidige gebruik, lijkt Lutjebleek geen logisch alternatief voor het compenseren van parkeerplaatsen. Extra parkeerplaatsen betekent meer verkeer richting dit terrein, terwijl dit terrein in een woongebied is gelegen. 8 februari 2016 INFRABE4169N001F01 8/11

9 3.3 Financiële consequenties aanpassing parkeersituatie Markt Opbrengsten parkeerplaatsen Markt Gekeken naar de opbrengsten qua parkeren en handhaving op de Markt blijkt dat elke parkeerplaats de gemeente jaarlijks circa 1.700,- oplevert. Gemiddeld levert elke parkeerplaats op de Markt circa 1.550,- per jaar op aan parkeeropbrengsten (totale parkeeropbrengst gedeeld door aantal parkeerplaatsen); Gemiddeld levert elke parkeerplaats op de Markt circa 150,- per jaar op aan opbrengsten als gevolg van handhaving (opbrengst handhaving minus kosten handhaving gedeeld door het aantal parkeerplaatsen in de binnenstad (368)). Op het moment dat als gevolg van de herinrichting minder parkeerplaatsen dan in de huidige situatie beschikbaar zijn, betekent dit een inkomstenderving van circa 1.700,- per parkeerplaats. Het verminderen van het aantal parkeerplaatsen levert daarbij geen besparing op ten aanzien van handhaving. Immers, de kosten voor de handhaving blijven bestaan omdat de bijzondere opsporingsambtenaren (boa s) nog steeds worden ingezet. Een verlaagde inzet van de boa s heeft ook een daling van de opbrengsten uit handhaving tot gevolg. Kostenindicatie realiseren nieuwe parkeerplaatsen In onderstaande tabel is een globale kostenindicatie van de investeringskosten per parkeerplaats weergegeven op het moment dat nieuwe parkeerplaatsen worden gerealiseerd. Er is onderscheid gemaakt tussen de investeringskosten voor gewone parkeerplaatsen op maaiveldniveau en parkeerplaatsen op ondergrondse en bovengrondse parkeervoorzieningen. De bedragen in onderstaande tabel vormen een indicatie van de investeringskosten. Tabel 1 Indicatieve investeringskosten parkeervoorzieningen Parkeervoorziening Indicatie investeringskosten per parkeerplaats Parkeerplaats op maaiveldniveau 2.500,- Parkeerplaats in bovengrondse parkeervoorziening (1 laags)* ,- Parkeerplaats in ondergrondse parkeervoorziening (1 laags)** ,- * & **: bij een twee laags parkeervoorziening zijn de investeringskosten per parkeerplaats hoger dan de hier genoemde bedragen. Ter illustratie, uitgaande van een compensatie van 60 parkeerplaatsen, vergt dit al snel een investering van circa 1,2 miljoen bij een bovengrondse en 3 miljoen bij een ondergrondse parkeervoorziening. Dit betreffen enkel de investeringskosten per parkeerplaatsen voor het realiseren van de voorziening. De kosten zijn exclusief kosten voor bijvoorbeeld aankoop van gronden. Mogelijkheden inkomstenderving Markt te compenseren met overige parkeeropbrengsten De vraag is in hoeverre het verlies aan parkeerinkomsten door een verlies aan parkeerplaatsen op de Markt kan worden gecompenseerd. Er vanuit gaande dat het parkeerbeleid, dat voorziet in gratis parkeren op de randparkeerplaatsen, niet wordt aangepast, heeft dit tot gevolg dat andere mogelijkheden moeten worden gezocht. Eén van de mogelijkheden is het inzetten van de gemeentelijke parkeergarage voor betaald parkeren, maar zoals eerder al is geconstateerd, is het de vraag in hoeverre dit ook daadwerkelijk mogelijk is. 8 februari 2016 INFRABE4169N001F01 9/11

10 Een andere mogelijkheid is om de opbrengsten uit het betaald parkeren te verhogen door: De parkeertarieven voor betaald parkeren te verhogen. De tarieven voor parkeervergunningen van particulieren en/of bedrijven te verhogen. Verhogen van de tarieven van bekeuringen. De inzet van handhaving te verlagen (nadeel hiervan is dat handhaving mogelijk ook minder opbrengsten heeft). Daarnaast kan ook worden gekeken naar andere mogelijkheden om de gemeentelijke inkomsten te verhogen via andere belastingen of regelingen. Een verhoging van de tarieven voor betaald parkeren en vergunningen kan echter ook tot gevolg hebben dat een verschuiving plaatsvindt naar de randparkeerplaatsen en overige parkeerplaatsen buiten het centrum. Hier kan immers gratis worden geparkeerd. 4. Conclusie Op basis van de beschikbare informatie en de uitgevoerde analyse blijkt dat: De parkeerplaatsen op de Markt vooral worden gebruikt door inwoners van de stad Dokkum en de direct omliggende regio. De keuze voor het al dan niet behouden van (een deel van) de parkeerplaatsen op de Markt afhankelijk is van het al dan niet behouden van parkeerplaatsen voor de kerk in de directe omgeving. De gemiddelde parkeerbehoefte aan parkeerplaatsen voor de kerk is ongeveer gelijk aan het huidige parkeeraanbod op de Markt. Indien deze hoeveelheid parkeerplaatsen behouden moet blijven, kan geen aanpassing van de hoeveelheid parkeerplaatsen op de Markt plaatsvinden. Elke betaalde parkeerplaats op de Markt de gemeente jaarlijks circa 1.700,- oplevert (optelling van de inkomsten uit de parkeeropbrengsten en handhaving). Een vermindering van het aantal parkeerplaatsen op de Markt levert een inkomstenderving van het aantal parkeerplaatsen maal dit bedrag op. Gezien de fysieke spreiding van de parkeerfaciliteiten in Dokkum, alle parkeerplaatsen in het centrum en de randparkeerplaatsen binnen een acceptabele loopafstand ten opzichte van het centrum zijn gelegen. Met uitzondering van de gemeentelijke parkeergarage is binnen de bolwerken geen fysieke ruimte beschikbaar om een verlies aan parkeerplaatsen op de Markt te compenseren. Compensatiemogelijkheden moeten buiten de bolwerken worden gezocht. De gemeentelijke parkeergarage is op basis van de locatie een reëel alternatief. Het aantal beschikbare parkeerplaatsen voor betaald parkeren (circa 35) is echter beperkt. Het gebruiken van de gemeentelijke parkeergarage voor bezoekersparkeren heeft ook enkele beperkingen, bijvoorbeeld met betrekking tot overlast omgeving, verkeersafwikkeling en veiligheid. Nader onderzoek naar de inpassing en uitvoering van betaald parkeren in deze parkeergarage is nodig om te bepalen of de parkeergarage daadwerkelijk als betaald parkeerlocatie kan worden ingezet. In dit onderzoek moet ook worden gekeken naar het gebruik van de parkeergarage door de gemeente en dient de werkgroep Legeweg/Hogepol, waar het convenant over het gebruik van de gemeentelijke parkeergarage mee is afgesloten, te worden betrokken. Buiten de bolwerken de Harddraver, t Panwûrk en de Helling locaties zijn waar een verlies aan parkeerplaatsen op de Markt kan worden gecompenseerd. Het parkeerterrein Lutjebleek is geen alternatieve locatie. 8 februari 2016 INFRABE4169N001F01 10/11

11 Voor de Helling betekent dit dat de mogelijkheden voor realisatie van een parkeerdek moet worden onderzocht. Voor t Panwûrk en de Harddraver geldt dat met de huidige capaciteit en bezetting voldoende ruimte op deze terreinen beschikbaar is om een verlies aan parkeerplaatsen op de markt te compenseren. Als gevolg van de Centrale As is de verwachting echter dat deze parkeerterreinen in de toekomst meer verkeer aantrekken, met een hogere bezetting tot gevolg. Aanbevolen wordt de mogelijkheden te onderzoeken om de parkeercapaciteit op één of beide locaties te vergroten. Voor t Panwûrk kan dit mee worden genomen bij het onderzoek naar de vervanging van de huidige parkeergarage. Bij de Harddraver kan de uitbreiding worden meegenomen bij de plannen voor een herinrichting van dit terrein. Het gemeentelijke parkeerbeleid, waarin op de randparkeerplaatsen gratis kan worden geparkeerd, tot gevolg heeft dat investeringen in de parkeervoorzieningen op de randparkeerplaatsen niet kunnen worden terugverdiend met parkeeropbrengsten op deze locaties. Overigens geldt dit, in verband met de parkeertarieven, ook voor de realisatie van een nieuwe boven- of ondergrondse parkeergelegenheid in de binnenstad. De overige bronnen voor parkeerinkomsten (parkeertarief, prijzen vergunningen en bekeuringen, inzet handhaving) kunnen worden gebruikt om een verlies aan parkeerinkomsten (deels) te compenseren. 8 februari 2016 INFRABE4169N001F01 11/11