Verslag over de doorlichting van Vrije Basisschool te Oudenaarde

Transcriptie

1 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan BRUSSEL Verslag over de doorlichting van Vrije Basisschool te Oudenaarde Hoofdstructuur bao Instellingsnummer Instelling Vrije Basisschool Directeur Patrick MEHUYS Adres Materplein MATER Telefoon Fax website/url Bestuur van de instelling Kath. Basisond. Oudenaarde te OUDENAARDE Adres Hoogstraat OUDENAARDE Scholengemeenschap Katholiek Gewoon & Buitengewoon Basisonderwijs Oudenaarde te OUDENAARDE Adres Vlaanderenstraat 4_B OUDENAARDE CLB Vrij CLB Zuid - Oost - Vlaanderen te OUDENAARDE Adres Burgschelde OUDENAARDE Dagen van het doorlichtingsbezoek 14/03/2011, 15/03/2011, 17/03/2011 Einddatum van het doorlichtingsbezoek 17/03/2011 Datum bespreking verslag met de 04/04/2011 instelling Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Teamleden Yves Van Moorleghem Lucréce Matthijs Vrije Basisschool te Oudenaarde 1

2 INHOUDSOPGAVE INLEIDING SAMENVATTING FOCUS VAN DE DOORLICHTING Leergebieden in de focus Procesindicatoren of -variabelen in de focus KENMERKEN VAN DE SCHOOL VOLDOET DE SCHOOL AAN DE ERKENNINGS-VOORWAARDEN? Kleuteronderwijs: Nederlands Kleuteronderwijs: wereldoriëntatie Lager onderwijs: Nederlands Lager onderwijs: Frans Lager onderwijs: sociale vaardigheden BEWAAKT DE SCHOOL DE EIGEN KWALITEIT? Personeelsbeheer Professionalisering Materieel beleid Welzijn Begeleiding Evaluatie ALGEMEEN BELEID VAN DE SCHOOL STERKTES EN ZWAKTES VAN DE SCHOOL Wat doet de school goed? Wat kan de school verbeteren? Wat moet de school verbeteren? ADVIES REGELING VOOR HET VERVOLG Vrije Basisschool te Oudenaarde

3 INLEIDING Dit verslag is het resultaat van de doorlichting van uw instelling 1 door de onderwijsinspectie van de Vlaamse Gemeenschap. Zij deed dit in het kader van haar opdracht zoals bepaald in het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei Tijdens een doorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de instelling de erkenningsvoorwaarden respecteert, of de instelling op systematische wijze haar eigen kwaliteit bewaakt en of de instelling zelfstandig de tekorten kan remediëren. De onderwijsinspectie maakt gebruik van de mogelijkheid om het toezicht op de erkenningsvoorwaarden betreffende hygiëne, veiligheid en bewoonbaarheid afzonderlijk uit te voeren. Dit impliceert dat het advies in dit verslag betrekking heeft op alle erkenningsvoorwaarden behalve de voorwaarden die het welzijnsbeleid betreffen (hygiëne, veiligheid en bewoonbaarheid). Het referentiekader dat de onderwijsinspectie gebruikt bij een doorlichting is opgebouwd rond de componenten context, input, proces en output: context: de omgevingskenmerken en de kenmerken van administratieve, materiële, bestuurlijke en juridische aard die de instelling karakteriseren input: kenmerken van het personeel en van de leerlingen of cursisten van de instelling proces: initiatieven die een instelling neemt om output te realiseren, rekening houdend met haar context en input output: de resultaten die de instelling met haar leerlingen of cursisten bereikt. De doorlichting bestaat uit drie fases: het vooronderzoek, de doorlichtingsbezoeken en de verslaggeving. Tijdens het vooronderzoek selecteert de onderwijsinspectie leergebieden en procesindicatoren of procesvariabelen die het inspectieteam onderzoekt tijdens de doorlichtingsbezoeken. Tijdens de doorlichtingsbezoeken verzamelt het inspectieteam bijkomende informatie via observaties, gesprekken en analyse van documenten. Het resultaat van de doorlichting is het doorlichtingsverslag. Het doorlichtingsverslag eindigt met een advies dat betrekking heeft op de volledige instelling of op één of meerdere structuuronderdelen van de instelling. De onderwijsinspectie kan drie adviezen uitbrengen: een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de instelling of van structuuronderdelen een beperkt gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de erkenning van de instelling of van structuuronderdelen als de instelling binnen een bepaalde periode voldoet aan de voorwaarden vermeld in het advies een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de instelling of van structuuronderdelen op te starten. Enkel bij een ongunstig advies adviseert de onderwijsinspectie of de instelling zelfstandig de vastgestelde tekorten kan remediëren. 1 Instelling: onderwijsinstelling of CLB (Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs, artikel 2, 11 ). Onderwijsinstelling: een pedagogisch geheel waar onderwijs georganiseerd wordt en waaraan een uniek instellingsnummer toegekend is (Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs, artikel 2, 13 ) Vrije Basisschool te Oudenaarde 3

4 Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve verslag informeert de directeur van de instelling leerlingen, ouders en cursisten over de mogelijkheid tot inzage. De directeur van het centrum voor leerlingenbegeleiding informeert de centrumraad. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de instelling het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de instelling of zijn gemandateerde viseert het verslag en stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De instelling mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden. Meer informatie? en Vrije Basisschool te Oudenaarde

5 1. SAMENVATTING De Vrije Basisschool Mater-Welden behoort tot de scholengemeenschap Katholiek Basisonderwijs Oudenaarde. De school bestaat uit twee vestigingsplaatsen die elk hun eigenheid als dorpsschool hebben bewaard. De school voldoet aan de erkenningsvoorwaarden. Voor de onderzochte leergebieden wereldoriëntatie en Nederlands in de kleuterafdeling en Nederlands, Frans en sociale vaardigheden in de lagere afdeling kan de school aantonen dat ze voor de meeste van haar leerlingen de leerplandoelen en eindtermen realiseert. De kleuterafdeling streeft de leerplandoelen geïntegreerd na in activiteiten binnen een belangstellingscentrum. Bij het uitwerken van de thema s gebruiken de leraren naast een methode van de onderwijskoepel ook de leerplannen. Om overlapping in het aanbod te vermijden is er regelmatig overleg. De school ontwikkelde een begrippenlijst om de gradatie in het taalaanbod doorheen de kleuterschool een basisinhoud te geven. De hoeken- en activiteitenfiches zorgen voor een ontwikkelingsgerichte aanpak bij de uitwerking van de speelwerkplekken en de dagelijkse activiteiten. Er zijn echter weinig bindende afspraken over het effectief gebruik van de planningsdocumenten. Hierdoor kan de school maar beperkt aantonen dat het aanbod van leerplandoelen op schoolniveau volledig en evenwichtig is. De kleuters krijgen voldoende kansen om in de klas met de wereld rondom zich kennis te maken. Zo zien we in verschillende klassen een levend hoekje, ontdekdozen en materiaal om te observeren en te experimenteren. De kleuters gaan regelmatig op stap om de wereld buiten de klas te verkennen. Kleuters mogen eigen ervaringen of vragen inbrengen. De leraren informeren vooraf de ouders over het komend belangstellingscentrum. Op die manier worden ouders actief bij het schoolleven betrokken. Het ontwikkelen van de taalvaardigheid bij de kleuters gebeurt grotendeels in communicatie met de leraar. Het stimuleren van taalontwikkeling tussen kleuters onderling in de verschillende speelwerkplekken heeft nog groeikansen. Bij de oudste kleuters is er aandacht voor de lees- en schrijfvoorwaarden om de overstap naar het eerste leerjaar voor te bereiden. Duidelijke didactische afspraken en gezamenlijke activiteiten werken drempelverlagend. In de lagere afdeling gebruiken de leraren een onderwijsleermethode om hun aanbod voor het leergebied Nederlands te plannen. Uit de planningsdocumenten, toetsen, leerlingenwerk en het rapport blijkt dat er veel tijd wordt besteed aan de technische vaardigheden van lezen en schrijven. De school heeft een leesproject voor de hele lagere afdeling uitgewerkt om tegemoet te komen aan een dalend resultaat voor begrijpend lezen. In dit project maakt de school gebruik van verschillende werkvormen waarbij leerlingen kunnen leren van elkaar. In sommige klassen is er aandacht voor het leesplezier om kinderen aan te zetten tot spontaan lezen. De luister- en spreekvaardigheden krijgen minder nadrukkelijk aandacht binnen andere leergebieden en worden nauwelijks geëvalueerd. Voor het leergebied Frans is de school op zoek naar een nieuwe onderwijsleermethode die beter aansluit bij de nieuwe eindtermen en leerplandoelen. In tegenstelling met de visie van de leerplannen, is er doorgaans minder aandacht voor het spontaan spreken ten voordele van schrijven en het vervoegen van werkwoorden. De school maakte afspraken met de secundaire scholen van het eigen net in Oudenaarde voor het gebruik van de moedertaal en het formuleren van opdrachten in het Frans Vrije Basisschool te Oudenaarde 5

6 De eindtermen sociale vaardigheden worden geëvalueerd vanuit een onderwijsmethode voor het ontwikkelen van de relatiewijzen. Per rapportperiode worden twee relatiewijzen in de schijnwerper geplaatst en geëvalueerd. Sterk is dat leerlingen kansen krijgen om op hun eigen gedrag op school en thuis te reflecteren. In verschillende klassen is onduidelijkheid over de leermomenten van de te evalueren sociale vaardigheden. De eindtermen samenwerken en gespreksconventies komen minder gericht aan bod. Uit het kwaliteitsonderzoek blijkt dat bij het bewaken van de eigen kwaliteit redelijke aandacht uitgaat naar doelgerichtheid en ondersteuning maar in mindere mate naar doeltreffendheid en ontwikkeling. Om de deskundigheidsbevordering van het schoolteam in kaart te brengen heeft de school een nascholingsplan. Dit beperkt zich hoofdzakelijk tot een opsomming van de gevolgde team- en individuele nascholingen. De leraren geven aan dat ze voldoende kansen krijgen om op een nascholingsaanbod in te gaan. Ze rapporteren hierover aan hun collega s tijdens de personeelsvergaderingen. De teamnascholingen zijn gelinkt aan de schoolprioriteiten. De directeur controleert regelmatig de planningsdocumenten van de leraren en woont activiteiten in de klas bij. Nagaan hoe de deskundigheidsbevordering de kwaliteit van het gegeven onderwijs beïnvloedt, was niet aan de orde. In de leerbegeleiding zet de school sterk in op het voorkomen van leerproblemen door het sterk differentiëren binnen de klas. De klassenleraar speelt hierin de centrale rol. Het zorgbeleid ondersteunt en coördineert de zorginitiatieven. Leerlingen met specifieke leerproblemen krijgen de nodige zorg binnen of indien nodig buiten de school. Het zorgoverleg wordt grondig voorbereid en mondt uit in een concrete zorgvraag. De verschillende initiatieven en de ontwikkeling van de leerling worden geregistreerd in een leerlingendossier dat deels op papier en deels via een intern netwerk digitaal beschikbaar is. In de kleuterafdeling rapporteren de leraren over de ontwikkeling van de kleuters via gerichte observaties. De ouders krijgen voldoende informatie over de ontwikkeling van hun eigen kind door toevallige en georganiseerde contacten. De oudercontacten worden door de meeste leraren heel grondig voorbereid. In de lagere afdeling gebruikt men een doelenrapport met punten om de leervorderingen van de leerling aan de ouders mee te delen. Er zijn weinig schoolafspraken om het evenwicht in evaluatie van de verschillende leerdomeinen te garanderen. Voor de leergebieden sociale vaardigheden, muzische vorming en in Mater ook voor bewegingsopvoeding rapporteert de school met een beschrijving van de vorderingen. Het schoolbeleid is in handen van een voltijdse en een deeltijdse directeur. Het schoolbestuur voorziet niet in een motiverende taakomschrijving voor de opdracht van de deeltijdse directeur. Het lerarenteam toont een grote inzet en enthousiasme bij het uitvoeren van zijn opdracht en aanpakken van vernieuwingen. Deze vernieuwingsprocessen zijn weinig gesteund op een grondige analyse van outputgegevens. Duidelijke doelstellingen en een haalbare planning zullen de kwaliteit van het onderwijs in de basisschool Mater-Welden optimaliseren. De inspectie besluit met een gunstig advies Vrije Basisschool te Oudenaarde

7 2. FOCUS VAN DE DOORLICHTING Op basis van het vooronderzoek en in het kader van een gedifferentieerde doorlichting heeft de inspectie leergebieden en procesindicatoren/procesvariabelen geselecteerd voor onderzoek tijdens de doorlichtingsbezoeken. 2.1 Leergebieden in de focus Kleuteronderwijs Nederlands wereldoriëntatie Lager onderwijs Nederlands Frans sociale vaardigheden 2.2 Procesindicatoren of -variabelen in de focus Personeel Professionalisering Deskundigheidsbevordering Onderwijs Begeleiding Leerbegeleiding Evaluatie Rapporteringspraktijk 3. KENMERKEN VAN DE SCHOOL sterke verjonging van het lerarenkorps 4. VOLDOET DE SCHOOL AAN DE ERKENNINGS- VOORWAARDEN? Het onderzoek naar het voldoen aan de erkenningsvoorwaarden levert voor de geselecteerde leergebieden volgende vaststellingen op: 4.1 Kleuteronderwijs: Nederlands Voldoet Op basis van het aanbod en de resultaten in het eerste leerjaar kan de school aantonen dat ze voor de meeste van haar leerlingen de leerplandoelen voor het leergebied Nederlands bereikt. De school gebruikt consequent het leerplan en een methode van de onderwijskoepel om het aanbod evenwichtig en geïntegreerd in belangstellingscentra te plannen. Dit aanbod wordt in mindere mate op schoolniveau bewaakt. Het team ontwikkelde een begrippenlijst, hoeken- en activiteitenfiches om een verticale samenhang te realiseren. Op schoolniveau zijn weinig afspraken over het effectief gebruik ervan. De aandacht voor het stimuleren van lees- en schrijfvoorwaarden bij de oudste kleuters blijkt onder andere uit de inrichting van de lees- en schrijfhoek en het gebruik Vrije Basisschool te Oudenaarde 7

8 van stappenplannen en pictogrammen. De school heeft didactische afspraken om de overgang naar het eerste leerjaar voor te bereiden. Gezamenlijke activiteiten van de derde kleuterklas en het eerste leerjaar werken drempelverlagend. Uit het klasbeeld blijkt dat er weinig aandacht uitgaat naar de inrichting van uitdagende talige hoeken. Zo getuigen de meeste boekenhoeken van een schraal aanbod. Een luisterhoek is in verschillende klassen niet structureel aanwezig. De kleuters krijgen door een doordachte binnenklasdifferentiatie kansen om de taalontwikkeling op hun eigen niveau verder te ontwikkelen. Voor kleuters met specifieke problemen is er extra klasinterne of externe zorg. De leraren evalueren de ontwikkeling van de kleuters voor Nederlands aan de hand van observaties. In de meeste klassen zijn deze observaties gelinkt aan ontwikkelingsaspecten en in mindere mate aan de leerplandoelen. De leraren reflecteren regelmatig over hun klasactiviteiten en de evoluties van de kleuters. Deze reflecties worden vaak gebruikt om de onderwijskwaliteit in de eigen klas bij te sturen of te borgen. Er is weinig expliciete reflectie op schoolniveau. Recent maakte het team weinig gebruik van externe professionaliseringsmogelijkheden om zich te verdiepen in de recente onderwijsontwikkelingen met betrekking tot het leergebied Nederlands. 4.2 Kleuteronderwijs: wereldoriëntatie Voldoet Op basis van het aanbod kan de school aantonen dat ze voor de meeste van haar leerlingen de leerplandoelen voor het leergebied wereldoriëntatie bereikt. De school gebruikt consequent het leerplan en een methode van de onderwijskoepel om het aanbod evenwichtig en geïntegreerd in belangstellingscentra te plannen. Dit aanbod wordt in mindere mate op schoolniveau bewaakt. De school beschikt over een overzicht per klas van de belangstellingscentra die aan bod komen. Er is voldoende ruimte om in te spelen op de groepsdynamiek of op actuele gebeurtenissen. Het frequente informele overleg tussen de teamleden zorgt voor een graduele afstemming bij de uitwerking van terugkerende belangstellingscentra. De kleuters krijgen ruim kansen om hun leefwereld en de nabije omgeving te exploreren. Over de klassen heen zijn de kalenders op elkaar afgestemd. Leraren wenden ze functioneel aan om het tijdsbegrip bij kleuters te ontwikkelen. Bij de oudste kleuters zijn er ontdekdozen die kansen bieden tot experimenteren. In enkele klassen is het materialenaanbod eerder schaars zodat het minder kansen tot explorerend leren biedt. De leerkrachten informeren de ouders over het komende thema in het heen-enweerschrift. Zo worden de ouders actief bij het schoolleven betrokken. Het leergebied wereldoriëntatie is al enkele jaren één van de schoolprioriteiten. De leerkrachten hebben hun eigen aanbod getoetst aan het leerplan. Dit schooljaar is er specifieke aandacht voor het leerdomein techniek. 4.3 Lager onderwijs: Nederlands Voldoet De school kan resultaten voorleggen van genormeerde tests uit het leerlingvolgsysteem en centrale toetsen van de onderwijskoepel. De resultaten zijn gelijklopend met resultaten uit eigen, meestal methodegebonden, toetsen. Hieruit blijkt dat de meeste van haar leerlingen de leerplandoelen bereiken. Er zijn geen expliciete schoolafspraken over het gebruik van de onderwijsleermethode. Het aanbod wordt weinig op schoolniveau bewaakt Vrije Basisschool te Oudenaarde

9 In de meeste klassen is er weinig evenwicht tussen de verschillende leerdomeinen. Zo blijkt uit het aantal toetsen, de punten op het rapport, werk van de leerlingen en planningsdocumenten dat de school veel aandacht besteedt aan spelling. Er is in mindere mate aandacht voor het toepassen van de mondelinge en schriftelijke taalvaardigheid. Luisteren en spreken worden eerder impliciet geïntegreerd in verschillende leergebieden aangeboden. Slechts in enkele klassen wordt de spreekvaardigheid ook doelgericht geëvalueerd. Vanuit eigen en genormeerde toetsen stelde de school een dalend niveau voor begrijpend lezen vast. Om de kwaliteit van het leesonderwijs te verbeteren ontwikkelde het team een klasdoorbrekend leesproject met aandacht voor verschillende vormen van lezen en interactieve werkvormen. In de meeste klassen is weinig aandacht voor het ontwikkelen van het leesplezier bij de kinderen. De school neemt wel een aantal initiatieven om kinderen in contact te brengen met jeugdauteurs, poëzie en toneel. Interactieve werkvormen ondersteunen het taalonderwijs en bieden mogelijkheden tot het verhogen van de communicatieve vaardigheden. Leerlingen met taalontwikkelingsproblemen krijgen de gepaste ondersteuning met diverse stimulerende, compenserende en ondersteunende maatregelen. Voor het evalueren van het leergebied Nederlands doen de leraren grotendeels beroep op gedifferentieerde methodetoetsen. Daarnaast gebruikt de school voor spelling en lezen ook de genormeerde tests van het leerlingvolgsysteem. Deze evaluatiegegevens worden weinig gebruikt om de kwaliteit van het leergebied Nederlands te borgen of bij te sturen. De school heeft de effecten van de extra inspanningen voor spelling en lezen niet in kaart gebracht om de kwaliteit van het leergebied Nederlands te kunnen borgen of bij te sturen. Recent hebben een aantal leerkrachten nascholing gevolgd om het leesproject beter vorm te kunnen geven. 4.4 Lager onderwijs: Frans Voldoet De resultaten van de toetsen en de resultaten in het vervolgonderwijs zijn een indicatie dat de meeste leerlingen de leerplandoelen hebben bereikt. De onderwijstijd voorzien om het leerplan te realiseren wordt gerespecteerd. In sommige klassen gaat echter veel tijd naar schrijven en vervoegingen van werkwoorden zodat de tijd om communicatieve vaardigheden te oefenen beperkt wordt. Het oefenen van de mondelinge communicatievaardigheden beperkt zich vaak tot het herhalend of het bewerkend niveau. Het creatief niveau dat de praktische toepasbaarheid van de Franse taal beoogt, komt in enkele klassen minder aan bod. Het uitwerken van een toneeltje in het Frans voor de ouders op het einde van het schooljaar is hiervoor wel al een aanzet. De leraren nemen initiatieven om te differentiëren binnen het leergebied Frans. Dit gebeurt hoofdzakelijk bij het contractwerk en het inoefenen van dialogen. ICT wordt regelmatig gebruikt om extra oefenkansen te creëren. Op basis van de methodegebonden toetsen vormen de leraren zich een beeld van de ontwikkelingsevolutie die de leerlingen voor Frans doormaken. Hierbij gaat in sommige klassen veel aandacht naar de evaluatie van de schriftelijke vaardigheden en de vervoegingen van werkwoorden. De communicatieve vaardigheden worden zelden doelgericht in de evaluatie opgenomen. Zowel wat de instructietaal in het Frans als de ondersteunende rol van de moedertaal betreft, zijn er afspraken gemaakt tussen de school en de secundaire scholen van het Vrije Basisschool te Oudenaarde 9

10 eigen net in Oudenaarde. Deze afspraken worden echter weinig gelijkgericht toegepast. De school neemt niet deel aan externe toetsen Frans om haar onderwijskwaliteit te bewaken of te bevorderen. De school is momenteel in een proces om een nieuwe onderwijsleermethode te kiezen. Duidelijke criteria waaraan de nieuwe methode moet voldoen ontbreken echter. De studie van de nieuwe eindtermen en leerplandoelen wordt volgend schooljaar gepland. 4.5 Lager onderwijs: sociale vaardigheden Voldoet Uit de evaluatie van de leerlingen en de verschillende klasbezoeken blijkt dat de school voldoet aan de inspanningsverplichting om de eindtermen sociale vaardigheden na te streven. Op schoolniveau gebruiken de leraren een schooleigen gemaakt onderwijsleerpakket voor het realiseren van de eindtermen in verband met de relatiewijzen. Sommige leerkrachten organiseren op klasniveau activiteiten waarbij ervarings- en oefenkansen worden gecreëerd binnen de verschillende leergebieden. Een duidelijke schooleigen planning voor het gradueel nastreven van de eindtermen sociale vaardigheden is niet geëxpliciteerd. De eindtermen samenwerken en gespreksconventies komen eerder impliciet aan bod binnen de andere leergebieden. Enkele leerkrachten evalueren dit tijdens de activiteiten voor muzische vorming en wereldoriëntatie. De school hanteert een Axenroos -rapport waarbij per periode twee relatiewijzen worden geëvalueerd door de leerkracht, de leerling en de ouders. Er is een gradatie per graad voorzien. De vriendelijke en beleefde houding van de kinderen tegenover elkaar, hun leraren en externen is treffend. Het effect van de verschillende initiatieven om sociale vaardigheden na te streven is niet in kaart gebracht om zo de kwaliteit ervan te borgen of bij te sturen. De school volgt met het team een nascholing geweldloze communicatie in het kader van sociale vaardigheden. De doelstellingen van deze nascholing zijn niet voor alle leraren even duidelijk Vrije Basisschool te Oudenaarde

11 5. BEWAAKT DE SCHOOL DE EIGEN KWALITEIT? Het onderzoek naar de kwaliteit en de kwaliteitsbewaking van de geselecteerde procesindicatoren of -variabelen levert volgende vaststellingen op: 5.1 Personeelsbeheer 5.2 Professionalisering Aanvangsbegeleiding Deskundigheidsbevordering De school staat voor wat betreft de kwaliteitsbewaking van deze indicator/variabele aan het begin van een ontwikkelingsproces. Vaststellingen Een visie op deskundigheidsbevordering ontbreekt. Het nascholingsplan beperkt zich tot een opsomming van gevolgde nascholingen. Wat de gewenste effecten zijn en hoe dit gekaderd is binnen de schoolprioriteiten is weinig transparant. Er is voldoende ruimte voor nascholingen die aansluiten bij de interesses en behoeften van individuele leraren. Het nascholingsaanbod van diverse instanties is bij de leraren gekend. De individuele nascholing van de leraren gebeurt meestal op eigen initiatief en is in mindere mate gekoppeld aan functioneringsgesprekken. Leraren geven aan regelmatig informeel ideeën uit te wisselen, deskundigheid te delen en te leren van elkaar. De directeur ondersteunt de leraren door klasbezoeken. Deze klasbezoeken zijn eerder een opvolging van afspraken en in mindere mate gericht op het ontwikkelen van de competenties van de leerkracht. De leraren staan open voor vernieuwing en werken enthousiast mee aan de uitbouw van hun school. Vernieuwingsprocessen dreigen soms te verwateren omdat nieuwe leraren binnen het team weinig gericht ondersteund worden. Afspraken voor het uitwerken van de verschillende leergebieden zijn niet terug te vinden in het schoolwerkplan. Tijdens personeelsvergaderingen en het zorgoverleg komen regelmatig pedagogisch-didactische onderwerpen aan bod. De leraren ervaren die momenten bevorderlijk voor hun deskundigheid. Externe nascholingen worden kort besproken op personeelsvergaderingen. In welke mate deze effectief een impact hebben op de schoolwerking is weinig duidelijk Vrije Basisschool te Oudenaarde 11

12 5.3 Materieel beleid 5.4 Welzijn 5.5 Begeleiding Afstemming tussen school en CLB of andere partners Leerbegeleiding De vaststellingen wijzen op redelijke tot sterke aandacht voor: - doelgerichtheid - ondersteuning. Vaststellingen De schooleigen zorgvisie legt de verantwoordelijkheid voor de eerstelijnszorg duidelijk bij de klasleerkracht. Elke klasleerkracht voorziet in differentiatie binnen de eigen klaspraktijk. Het GOK-plan is geïntegreerd in de zorgwerking. De doelstellingen hiervan zijn bij de personeelsleden in mindere mate gekend. Bij de aanwending van het lestijdenpakket kiest de school voor het opsplitsen van leerlingengroepen. Hierdoor komt het accent van de zorgwerking bij de klasleerkracht te liggen. Dit gebeurt door een sterke differentiatie die blijkt uit de planningsdocumenten, lessen, evaluatie en rapportering. Het zorgbeleid heeft een gevarieerd takenpakket op leerling-, leerkracht- en schoolniveau. Naast het coördineren van de zorg, bijspringen in enkele graadsklassen, geeft ze vraaggestuurde klasinterne of externe ondersteuning bij de remediëring van een individuele leerling of een groepje leerlingen. Kinderen met specifieke zorgvragen krijgen gerichte stimulerende en compenserende maatregelen. Indien echt nodig wordt er ook externe begeleiding ingeschakeld. De school organiseert formeel multidisciplinair overleg. Dit overleg beperkt zich vaak tot de beeldvorming over de leerling en een zorgvraag. Een concreet actieplan ontbreekt vaak zodat de hulpverlening in beperkte mate doelgericht wordt aangestuurd. Het registreren van gegevens in verband met de ontwikkeling van de leerling gebeurt weinig efficiënt. In de individuele leerlingendossiers is het ontwikkelingstraject beperkt tot de cognitieve vaardigheden zoals lezen, spelling en wiskunde. Daarnaast is er een chronologisch overzicht van alle interventies op papier en digitaal beschikbaar. Een duidelijk zorgtraject is echter moeilijk traceerbaar wat de continuïteit en de effectiviteit van de leerbegeleiding bemoeilijkt. Er is grote aandacht voor de socio-emotionele ontwikkeling. De zorgcoördinator en de leerkrachten investeren ruim tijd in kindgesprekken om problemen gericht aan te pakken. Ook in het leerlingendossier is er aandacht voor de socio-emotionele ontwikkeling Vrije Basisschool te Oudenaarde

13 De school doet inspanningen om de ouders zo snel mogelijk bij de extra ondersteuning van hun kind te betrekken. De effecten van de zorgwerking en het efficiënt gebruik van de middelen zijn maar in beperkte mate in kaart gebracht. Op niveau van de scholengemeenschap hebben de zorgcoördinatoren geregeld intervisiemomenten die bijdragen tot het verhogen van hun deskundigheid. Daarnaast volgt de zorgcoördinator individuele nascholingen. De school wil in de nabije toekomst het handelingsgericht werken invoeren. Hiervoor volgde de zorgcoördinator enkele nascholingen. Er wordt nu werk gemaakt van een strategie om dit op school te implementeren. 5.6 Evaluatie Evaluatiepraktijk Rapporteringspraktijk De vaststellingen wijzen op redelijke tot sterke aandacht voor: - doelgerichtheid - ondersteuning. Vaststellingen De school beschikt over een expliciete visie op evalueren en rapporteren gebaseerd op de totale ontwikkeling van elk kind. De school maakt hiervoor gebruik van een doelenrapport met onder meer een minimale differentiatie van basis- en uitbreidingstoetsen. In de kleuterafdeling rapporteren de leraren via frequente formele en informele contacten met de ouders. Op de werkjes van de kleuters noteert de leerkracht de nodige feedback zodat ouders de ontwikkeling kunnen opvolgen. In de lagere afdeling is er een doelenrapport voor Nederlands, wiskunde, Frans, wereldoriëntatie, godsdienst en lichamelijke opvoeding. In dit rapport is er een duidelijk onevenwicht tussen de verschillende leerdomeinen en tussen kennis enerzijds en vaardigheden en attitudes anderzijds. Voor het leergebied muzische vorming wordt per activiteit een formulier met feedback van de leerkracht toegevoegd. Daarnaast is er voldoende ruimte voor de zelfevaluatie van de leerling. Het Axenroos -rapport geeft per perioderapport een waardering over de toepassing op school en thuis van twee relatiewijzen. Er is een duidelijke gradatie per graad. De leerling en de ouders krijgen ook de kans om aan de evaluatie deel te nemen. In de hoofdschool is ook een aanvullend rapport voor bewegingsopvoeding waarbij de ontwikkeling van de leerlingen duidelijk in kaart wordt gebracht. Over de vorderingen voor leren leren en ICT wordt niet systematisch gerapporteerd. Meermaals per jaar krijgen de ouders de gelegenheid om de ontwikkelingsevolutie van hun kind te bespreken met de klastitularis. Deze formele oudercontacten worden in de meeste klassen grondig voorbereid. De school maakt gebruik van een BaSO-fiche bij de overgang van de lagere school naar het secundair onderwijs Vrije Basisschool te Oudenaarde 13

14 6. ALGEMEEN BELEID VAN DE SCHOOL Het onderzoek naar het algemeen beleid van de school levert volgende vaststellingen op: De schoolleiding is in handen van een voltijdse en een deeltijdse directeur. De opdracht van de deeltijdse directeur is weinig transparant. De meeste leerkrachten kunnen de schoolvisie goed verwoorden. Het uitwerken van prioriteiten en het implementeren van vernieuwingen gebeuren weinig planmatig. De strategische doelstellingen zijn onvoldoende duidelijk zodat de effecten van de acties niet in kaart kunnen worden gebracht. Het schoolwerkplan is voor de meeste leraren geen instrument waar ze op een eenvoudige manier gemaakte schoolafspraken terug kunnen vinden. Het schoolteam heeft voldoende inzet en wil om vernieuwingen aan te pakken. Ze geven aan voldoende betrokken te zijn bij de besluitvorming. Tijdens personeelsvergaderingen en pedagogische studiedagen is er ruimte voor hun inbreng. Een grondige analyse van de outputgegevens is maar weinig aanleiding om de kwaliteit van het gegeven onderwijs in kaart te brengen Vrije Basisschool te Oudenaarde

15 7. STERKTES EN ZWAKTES VAN DE SCHOOL 7.1 Wat doet de school goed? Wat betreft de erkenningsvoorwaarden: plannen van de activiteiten in de kleuterafdeling is gebaseerd op de leerplannen permanente zorg doorheen de hele school voor het nastreven van de eindtermen sociale vaardigheden realiseren van het leerplan Frans Wat betreft de kwaliteit/kwaliteitsbewaking van de processen: expliciteren van een schooleigen zorgvisie preventief werken door binnenklasdifferentiatie zelfreflectie van de leerlingen in de rapportering innovatief vermogen van het leerkrachtenteam Wat betreft het algemeen beleid: betrokkenheid van de leerkrachten bij het schoolbeleid 7.2 Wat kan de school verbeteren? Wat betreft de erkenningsvoorwaarden: evenwichtig aanbod voor het leergebied Nederlands gericht op actief taalgebruik planmatig nastreven van alle eindtermen sociale vaardigheden Wat betreft de kwaliteit/kwaliteitsbewaking van de processen: zorginitiatieven planmatig aanpakken evenwicht tussen de verschillende leerdomeinen in de rapportering deskundigheidsbevordering ter ondersteuning van schoolprioriteiten Wat betreft het algemeen beleid: analyseren van resultaten om onderwijskwaliteit in kaart te brengen vernieuwingsprocessen doelgerichter uitwerken 7.3 Wat moet de school verbeteren? Wat betreft de erkenningsvoorwaarden: Nihil Vrije Basisschool te Oudenaarde 15

16 8. ADVIES In uitvoering van het Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor erkenning GUNSTIG voor de volledige instelling. 9. REGELING VOOR HET VERVOLG Nihil Namens het inspectieteam, de inspecteur-verslaggever Yves Van Moorleghem Datum van verzending aan de directie en het bestuur van de instelling: Voor kennisname Het bestuur of zijn gemandateerde Naam: Vrije Basisschool te Oudenaarde