Feiten voor koplopers

Transcriptie

1

2 Feiten voor koplopers 1 e MBO Koplopersoverleg Amsterdam, Paul Schnabel Universiteit Utrecht

3 Feiten 2020 Bevolking 17 miljoen (plus 0,5 miljoen) Jonger dan 20 jaar 3,7 miljoen (min 0,2 miljoen) Boven 65 jaar 3,3 miljoen (plus 0,8 miljoen) (19,7%) Niet-westers 2,2 miljoen (plus 0,4 miljoen) Levensverwachting Mannen 80,3 jaar (78,7) Levensverwachting Vrouwen 83,3 jaar (82,6) Geen grote veranderingen in geboorte- en sterftecijfers. Inwoneraantal blijft nog licht stijgen. Alleen de grensgebieden verliezen inwoners ('krimp') Snelste bevolkingsgroei 1900-nu (ruim 3x)

4 Belangrijke veranderingen Meer en kleinere huishoudens 7,8 miljoen (7,3 miljoen) Meer eenpersoonshuishoudens (40%) Ieder huishouden alles zelf, ieder lid huishouden alles zelf Meer dan 100% gsm, tv, pc (nu al over 90% incl. internet) Nu 7,6 miljoen personenauto s (20% hh meer dan één), door naar 8 miljoen Nu 7,4 miljoen woningen plus per jaar Heel dure leefvorm, maar geen kans op nieuwe collectievere leefvormen

5 Typisch voor Nederland nu, ook nog in 2020? Wereldkampioen deeltijdwerk : vrouwen 75%, mannen 25% Relatief vroeg en riant met pensioen : voorkeur 62 jaar, bij 65 jaar nog 9% Laagste armoedepercentage bij 65plus (3%) Toenemende populariteit ZZP en zelfstandig ondernemerschap (1,2 miljoen) Lage werkloosheid, relatief hoge arbeidsongeschiktheid (WAO/WIA, Wajong) Snelle stijging opleidingsniveau: 30% beroepsbevolking HBO/WO Verdwijnen volkskerken

6 Nederland internationaal Bevolking: nr 8 van de EU-27 Inkomen per hoofd van de bevolking: nr. 2 na Luxemburg Absolute omvang BBP : nr. 16 van de wereld Exportpositie : nr. 7 van de wereld (landbouw nr. 2) Concurrentiepositie : bij de eerste tien streven: eerste vijf Arbeidsparticipatie M/V: nr. 1 in de EU (67/77%) Laagste score wereld misere - index

7

8 Problemen en sterke punten van Nederland, 18+, 2009/4 Problemen Sterke punten (1) Samenleving, normen + waarden 20% 16% (1) (2) Inkomen en economie 18 7 (6) (3) Politiek en bestuur 13 6 (7) (4) Immigratie en integratie 11 4 (10) (15)NL in internationaal perspectief 1 2 (17) - vrijheden 12% (2) - zorg en vergrijzing 12 (3) - sociale stelsel 11 (4)

9 Politieke prioriteiten, bevolking van 16+, (gerangschikt op belangrijkste prioriteiten in 2011) Een stabiele economie handhaven (m) 6,0 5,9 5,7 5,6 Het op peil houden van de sociale zekerheid (m) 6,4 5,5 5,9 5,7 De strijd tegen misdaagd (m) 5,7 5,0 5,8 5,8 Vrijheid van meningsuiting beschermen (p) 6,9 6,9 6,1 6,3 Orde handhaven (m) 6,6 5,6 6,4 6,4 Zorgen dat de werkloosheid sterk vermindert (m) 6,0 8,4 7,2 6,5 Streven naar een vriendelijkere en minder onpersoonlijkesamenleving (p) 9

10 Gewenste uitgaven overheidsbeleid (18+) 2009/4 Verbeteren Minder Zoals nu Meer Woonwijken en stadsvernieuwing 11% 55% 30% Integratie 34% 45% 15% minderheden Veiligheid op straat 2% 29% 67% Kunst en cultuur 46% 40% 14% Mobiliteit (OV/wegen) 7% 37% 53%

11 Bezuinigingen Minder zorgtoeslag, kinderopvangtoeslag, soc. werkplaatsen, reïntegratie, bijstand, Wajong (4.4 miljard) Minder ontwikkelingssamenwerking (0,9), minder EU-afdracht (1,0) Minder stedelijke vernieuwing; NS/Prorail; streekvervoer; kilometerheffing Minder geld publieke omroep; podiumkunsten; MBO; onderwijs; gezondheidscampagnes; zorgpakket; langdurige zorg; R&D Minder geld immigratie/integratie, veiligheid, defensie, milieu

12 Onderwijsniveau bevolking, jaar (2009) Totaal jr m v m v Basis 7% 8% 4% 4% VMBO HAVO/VWO MBO Bachelor Master, Ph.D

13 Werken onder of boven opleidingsniveau, 1993/2008 (18-64 jr. 12 uur werk per week) Onder VBO/MAVO 11% 16% HAVO/VWO/MBO HBO Universiteit Boven Basis 76% 69% VBO/MAVO HAVO/VWO/MBO HBO 7 8

14 Onderwijs tweede generatie, etnische minderheden (2006) T. M. S. A. Nl. HAVO/VWO (3) 21% 22% 29% 34% 45% HBO/WO instroom Startkwalificatie (20-35 jr.) niet schoolgaand

15 Aandeel instromers hoger onderwijs t.o.v. totaal jr /10 (2) Autochtonen M 44% 55% V 46% 61% Turken M 20% 41% V 12% 50% Marokkanen M 17% 40% V 14% 54% Surinamers M 30% 52% V 36% 63%

16 Nederland: hoogste arbeidsparticipatie EU % (77%) Laagste werkloosheid ,9% Toch: veel mensen buiten de arbeidsmarkt

17 Buiten de arbeidsmarkt in een uitkeringssituatie WAO Wajong WIA Bijstand ,1 miljoen tussen jr. - 11% Plus WW, Plus Vroegpensioen

18 Verbeteringen zijn mogelijk Ziekteverzuim ,5% , , Instroom WAO/WIA Bijstand

19 Aan het werk Wajong - 10% regulier, 25% WSW WAO/WIA - 24% (2008)

20 Verbeteringen zijn nodig Gezond aan het werk % % Aan het werk met chronische aandoening % % Wajonginstroom (2009: )

21 Armoede neemt weer wat toe (huishoudens/niet veel maar toereikend) ,2% , , , ,6 21

22 Volwassenen en armoede (2010) (NVMT) totaal 5,6% Werknemers 4,3% Zelfstandige 12,7 Met uitkering 20,3 Bijstand 40,3 Ouder dan 65 2,5 Nw. Allochtoon (1 e gen.) 16,7% (2 e gen. 10,5%) Kinderen 10% In eenoudergezin 24% 22

23 De stemming in het land Tevreden met het eigen leven, minder tevreden met de samenleving, ontevreden met de politiek De anderen moeten veranderen De zacht van binnen, hard van buiten samenleving Nederland is van een high trust society een medium trust society en in veel opzichten een mistrust society geworden. Groeiende kloof hoger vs lageropgeleiden

24 Onbehagen Minder te winnen dan te verliezen Kinderen krijgen het niet beter dan de ouders Nederland is in Europa te naïef Verbieden en straffen als nieuwe maakbaarheid Vroeger was het beter Links-rechtsverdeling wordt nationaal-internationaal, progressief-conservatief, hoogopgeleid-laagopgeleid