Pensioenfonds. Jaarbericht 2006 Voor deelnemers Pensioenfonds Yara Nederland

Transcriptie

1 Jaarbericht 2006 Voor deelnemers Yara Nederland

2 Veel nieuwe ontwikkelingen Het zijn spannende tijden voor ons als bestuur van uw pensioenfonds. Al ruim twee jaar volgen we nauwgezet de onderhandelingen tussen Yara Sluiskil BV en de werknemersvertegenwoordigers over een nieuwe pensioenregeling. Op het moment dat we dit schrijven is nog altijd onduidelijk tot welke opzet die onderhandelingen gaan leiden. Wel is zeker dat beide partijen ook naar de financiering van het pensioen kijken. Mogelijk komen we als pensioenfonds op grotere afstand van de onderneming te staan. Dat heeft zowel voor- als nadelen. Uiteraard zullen we die met u delen op het moment dat er overeenstemming is tussen werkgever en werknemers. Los van een eventuele nieuwe regeling en een nieuwe financieringsvorm worden we ook geconfronteerd met nieuwe wetgeving. De oude Pensioen- & Spaarfondsenwet is eind 2006 vervangen door de Pensioenwet en daaruit vloeit een aantal nieuwe verplichtingen voort voor besturen van pensioenfondsen. Zo zullen we officiëler verantwoording moeten gaan afleggen aan een georganiseerde vertegenwoordiging van deelnemers, pensioengerechtigden en werkgevers. Het goede nieuws is dat onze financiële positie in 2006 weer is verbeterd. Ons vermogen was eind van het jaar bijna 29 procent hoger dan onze verplichtingen. Dat geeft voorlopig een comfortabel gevoel. We zijn echter sterk afhankelijk van de renteontwikkelingen en onze beleggingsresultaten. En die blijven moeilijk voorspelbaar. In dit Jaarbericht laten we u zien hoe onze financiële positie zich in 2006 heeft ontwikkeld. Ik wens u weer veel leesplezier. Namens Bestuur Stichting Yara Nederland Jacques de Buck, Voorzitter pag pag

3 De dekking Vermogen ruim voldoende Eind 2006 is ons vermogen bijna 29 procent hoger dan onze verplichtingen. Volgens De Nederlandsche Bank (DNB) is dat voldoende om te kunnen spreken van een gezond pensioenfonds. Om die status te bereiken moest ons vermogen eind 2006 minimaal 24 procent hoger liggen dan onze verplichtingen. Het extra vermogen is nodig om eventuele dalingen op de beurs te kunnen opvangen. Vanaf 2007 geldt er een nieuw regime voor het berekenen van de verplichtingen van een pensioenfonds. Als we onze situatie eind 2006 volgens het nieuwe regime bekijken, dan ziet onze positie er nog veel beter uit. We hebben dan een dekking van bijna 133 procent, waar slechts 116 procent nodig is. Grootste verschil tussen beide systemen is het rentepercentage waarmee gerekend moet worden. Tot eind 2006 mochten we niet hoger gaan dan een rentepercentage van 4 procent. In het nieuwe systeem moeten we uitgaan van de feitelijke rente op de markt. Hoe hoger die rente is, hoe lager onze verplichtingen worden. Voor dit Jaarbericht gaan we nog uit van het oude regime. De sterk verbeterde verhouding tussen ons vermogen en onze verplichtingen komt vooral door behoorlijke rentestijgingen en positieve beleggingsresultaten. Door de rentestijgingen daalden onze verplichtingen en door de beleggingswinsten steeg ons vermogen. Voor een pensioenfonds uitermate gunstige ontwikkelingen. Onze Pensioenverplichtingen Ieder jaar opnieuw kijken wij wat u aan pensioen hebt opgebouwd aan de hand van uw dienstjaren en uw salaris. We doen dat voor alle actieve deelnemers binnen ons fonds. Verder nemen we de huidige rechten van de pensioengerechtigden mee, en de pensioenrechten van de mensen die niet meer bij Yara werken, maar die wel hun opgebouwde pensioen bij ons hebben laten staan. Dit leidde eind 2006 tot een totaalbedrag aan pensioenverplichtingen van ongeveer 238 miljoen euro, zo n 4 miljoen meer dan een jaar eerder. De stijging komt vooral doordat medewerkers vermoedelijk langer leven, een jaar extra pensioen hebben opgebouwd en omdat we de opgebouwde pensioenen met 1,6 procent hebben verhoogd (indexatie). Los daarvan daalden de pensioenverplichtingen als gevolg van de gestegen rente. Bij het bepalen van onze verplichtingen gaan we er vanuit dat we de komende jaren op ons geld gemiddeld maximaal 4 procent rendement maken. Daarom kunnen we onze verplichtingen standaard met 4 procent verhogen. Onder het regime dat in 2006 nog van toepassing was, staat DNB een hoger percentage niet toe. Eind 2005 was de rente uiterst laag, in elk geval veel lager dan 4 procent. Daardoor konden en mochten we niet langer aannemen dat we gedurende de looptijd van onze verplichtingen jaarlijks 4 procent rente konden toevoegen. We moesten in 2005 dus een voorziening treffen voor lagere rentetoevoegingen in de toekomst. Die extra voorziening was begroot op ongeveer 11 miljoen euro. In 2006 is de marktrente weer gestegen tot boven de 4 procent. Hierdoor kon de extra voorziening van ongeveer 11 miljoen euro weer komen te vervallen. Tegenover deze daling van de verplichtingen, staat een stijging doordat onze deelnemers vermoedelijk langer blijven leven. Regelmatig publiceert de overheid nieuwe cijfers over de levenskansen van de werkende bevolking. Daaruit blijkt dat deze groep steeds ouder wordt, en dus over een langere periode de toegezegde pensioenuitkering moet krijgen. Om dat te kunnen betalen moeten we als pensioenfonds meer geld in kas hebben. Om die reden hebben we onze voorziening voor pensioenverplichtingen eind 2006 met ruim 10 miljoen euro verhoogd. Daarnaast steeg onze voorziening doordat de salarissen in Sluiskil zijn gestegen. De opgebouwde pensioenaanspraken zijn hierdoor verhoogd. Verder kregen de medewerkers in Vlaardingen, de pensioengerechtigden en de deelnemers die niet meer bij Yara werken een verhoging van hun pensioen toegekend. De jaarlijkse verhoging van pensioenen is afhankelijk van de dekkingsgraad, de verhouding tussen het vermogen en de verplichtingen van ons pensioenfonds. Eind 2005 was onze dekkingsgraad 124,4 procent, dus boven de vereiste minimale dekkingsgraad van 122,8 procent. Ook was ons beleggingsrendement hoger dan 4 procent. Bij de berekening van deze dekkingsgraad (124,4 procent) was reeds rekening gehouden met een eventuele indexatie, zodat we konden nagaan of we ook na het geven van de indexatie nog boven de vereiste minimale dekkingsgraad zaten. Omdat dit het geval was, hebben wij besloten de pensioenaanspraken van alle inactieve deelnemers (de zogenaamde slapers ) en pensioengerechtigden te verhogen met 1,6 procent per 1 januari Dit is gelijk aan het percentage waarmee de consumentenprijzen zijn gestegen. De pensioenaanspraken van de actieve deelnemers uit Vlaardingen zijn later ook per 1 januari 2006 verhoogd met 1,6 procent. Deze verhoging werd echter gefinancierd door de werkgever. Voor de verhoging per 1 januari 2007 hebben wij tevens zorgvuldig bekeken, in hoeverre wij voldoende middelen hebben om de pensioenaanspraken van alle inactieve deelnemers en pensioengerechtigden te verhogen. Dit was het geval, waarna het bestuur besloot deze groepen per 1 januari 2007 een verhoging van 0,88 procent toe te kennen. pag pag

4 Het vermogen Beleggingen leveren ruim zes procent rendement op Onze beleggingen hebben in ,3 procent rendement opgeleverd. Op grond van de ontwikkelingen op de beleggingsmarkten was 5 procent een normaal resultaat geweest voor ons. Daar zijn we dus royaal boven geëindigd, wat betekent dat de door ons gekozen vermogensbeheerders goed werk hebben geleverd. Vorig jaar was ons resultaat 11 procent, wat ook toen al boven de marktverwachting was. De dekking voor onze pensioenverplichtingen zit in ons vermogen. Begin 2006 hadden wij ruim 300 miljoen euro in kas of, beter gezegd, belegd in aandelen, obligaties en (een beetje) vastgoed. Op die manier proberen we een optimaal rendement op ons geld te halen, tegen acceptabele risico s. Afgesproken is dat we slechts 30 procent van ons vermogen riskant beleggen, bijvoorbeeld in aandelen en onroerend goed. De resterende 70 procent beleggen we in zogenaamde vastrentende waarden als obligaties. In 2006 hebben we die afgesproken verhouding iets scheef laten groeien, omdat het rendement op aandelen al een aantal jaren veel beter is dan op obligaties. Eind 2006 is de verdeling als volgt. Werkelijke verdeling vermogen (in mln ) 2006 % Aandelen / onroerend goed ,4 Vastrentende waarden (Obligaties) ,6 Liquide middelen 0 0 Totaal % Het rendement op de vastrentende waarden was in 2006 nagenoeg nihil. Op grond van de markt mocht ook niet meer worden verwacht. Ons volledige rendement kwam dus van de meer riskante beleggingen in aandelen en onroerend goed. In totaal maakten we daar een rendement van 19,3 procent, wat royaal beter was dan de markt, die op 17,9 procent bleef steken. Vooral de Europese en wereldwijde aandelen deden het goed, maar ook op de beleggingen in opkomende markten en onroerend goed haalden we goede rendementen. Behaalde rendementen 2006 Vastrentende waarden 0,3% Aandelen 19,3% Totaal (incl. op korte termijn belegde middelen) 6,3% Wij laten ons vermogen beheren door gespecialiseerde beleggers. De vastrentende waarden zitten hoofdzakelijk bij Delta Lloyd en een klein deel bij State Street, een Amerikaanse vermogensbeheerder. Ook de meeste aandelen worden voor ons beheerd door State Street, alleen de meest riskante categorieën, zoals opkomende markten en onroerend goed zitten bij Fortis. Door de goede beleggingsopbrengsten werd ruim 17 miljoen euro aan ons vermogen toegevoegd. Daarnaast ontvingen we van Yara ruim 8 miljoen euro aan premie. Hierdoor steeg ons vermogen met ruim 25 miljoen euro. Uitgaven Tegenover de beleggingsopbrengsten en premie-inkomsten stonden de uitkeringen aan pensioengerechtigden, de overgedragen waarden voor vertrokken medewerkers en de kosten voor uitvoering. Eind 2006 hadden wij pensioengerechtigden, 6 minder dan eind Wij keerden aan deze groep in totaal 11,6 miljoen euro uit; dit is ruim 7 ton meer dan een jaar eerder. Dit komt vooral door toegekende verhoging van de pensioenen. De kosten voor de uitvoering van het pensioenreglement door Delta Lloyd en de kosten van alle adviseurs worden door Yara Sluiskil betaald. Vermogensgroei Als we alle inkomsten en uitgaven hebben verrekend, blijft er een saldo over van iets meer dan 12 miljoen euro. Met dit bedrag zijn onze reserves versterkt. Onze reserves bedroegen eind 2006 ongeveer 70 miljoen euro, voldoende om van een financieel gezonde situatie te kunnen spreken. De Nederlandsche Bank vindt dat onze reserves ongeveer 57 miljoen euro moeten bedragen. pag 6 pag 7

5 De pensioenregeling Blijven nadenken over nieuwe opzet Nog altijd administreren wij verschillende pensioenregelingen voor de medewerkers van Sluiskil en Vlaardingen. In Sluiskil praten werkgever en werknemers al twee jaar over een nieuwe opzet, die meer op de regeling van de Vlaardingse bedrijven lijkt. Tot een akkoord is het nog niet gekomen. In 2006 hebben we voor medewerkers van Sluiskil wel de opbouw van het vroegpensioen stopgezet. Nieuwe wetgeving maakte het financieel onaantrekkelijk hiermee door te gaan. Iedere medewerker van Yara Sluiskil BV die 45 werd, ging vanaf dat moment een vroegpensioen opbouwen. Dat gaf hem de mogelijkheid op 61 jaar en 8 maanden tegen aantrekkelijke condities te stoppen met werken. Dergelijke regelingen worden door nieuwe wetgeving ontmoedigd. Bedrijven die toch een vroegpensioenregeling aanbieden, krijgen daarvoor de rekening gepresenteerd door de Belastingdienst. Het management van Yara Sluiskil heeft daarom de bonden eind 2005 een nieuwe regeling voorgesteld die medewerkers toch de mogelijkheid bood eerder te stoppen met werken. Daarvoor zou het levenslang ouderdomspensioen vanaf leeftijd 65 aanzienlijk worden verbeterd. Medewerkers konden dit pensioen vervolgens eerder laten ingaan. Bijvoorbeeld op 61 jaar en 8 maanden. Eind 2005 lijken de onderhandelingspartijen dicht bij een akkoord over deze nieuwe pensioenregeling, maar helaas had Oslo nogal wat moeite met de financiering van de in Nederland bedachte opzet. Vervolgens is besloten om gezamenlijk tot een oplossing te komen. Eind 2006 was dat nog niet gelukt. Alle medewerkers bouwen daarom dit jaar louter een pensioen op dat op leeftijd 65 ingaat. Alleen medewerkers die op 1 januari jaar of ouder waren, behielden hun regeling voor vroegpensioen. Pensioenregelingen bij Yara Bijna iedere Nederlander bouwt via zijn werkgever een pensioen op. Het gaat dan om een uitkering, bovenop het AOW-pensioen. Voor het opbouwen van een dergelijk pensioen bestaan in Nederland diverse systemen. Twee daarvan worden binnen Yara gebruikt, over een nieuwe, derde wordt sinds eind 2005 nagedacht. Sinds het ontstaan van Yara hebben de medewerkers van Vlaardingen een andere pensioenregeling dan die in Sluiskil. De basis is echter dezelfde. Beide regelingen zijn een zogenaamde pensioentoezegging, wat inhoudt dat het bedrijf de medewerker een gegarandeerd pensioen toezegt. Ieder jaar groeit uw pensioenpot; een eenmaal opgebouwd bedrag wordt in principe niet minder. Hoe het pensioenbedrag wordt berekend, verschilt echter per regeling. pag 8 pag 9

6 Als u medewerker bent van Yara Sluiskil BV bouwt u een pensioen op over uw laatstverdiende salaris, vermenigvuldigd met het aantal dienstjaren bij Yara en eventueel vorige werkgever(s). Voor de opbouw gelden de volgende percentages 1,75 procent per gewerkt jaar van uw laatstverdiende bruto jaarsalaris tussen euro en euro. 1,5 procent per gewerkt jaar van uw laatstverdiende bruto jaarsalaris tussen euro en euro. 1 procent per gewerkt jaar van uw laatstverdiende bruto jaarsalaris boven euro. Wanneer u bij Yara Nederland BV, Yara Benelux BV, Yara Industrial BV of Nu3 BV werkt, verloopt uw pensioenopbouw iets anders. In Vlaardingen krijgt u geen pensioen toegezegd over uw eindsalaris, maar over uw salaris in een bepaald jaar. Zo bouwt u ieder jaar 1,75 procent van uw brutosalaris boven euro aan pensioen op. Al die jaarlijks opgebouwde bedragen samen vormen uiteindelijk het pensioen. Elk jaar bekijken we of we het totaal opgebouwde pensioen kunnen verhogen. Daarbij geldt het percentage van de prijsindex. Op deze manier behoudt het opgebouwde pensioen zijn koopkracht. De verhoging gebeurt in samenspraak met de werkgever. Naast de pensioentoezegging kennen we wereldwijd binnen Yara ook nog het systeem van de premietoezegging. In dat geval zegt het bedrijf geen gegarandeerd pensioen toe, maar slechts een bepaalde premie, die medewerkers mogen gaan beleggen voor het opbouwen van een pensioenkapitaal. Bij dit systeem ligt het risico volledig bij de deelnemers. Als de beleggingsresultaten tegenvallen, springt het bedrijf niet meer bij. Uiteraard kunnen deelnemers ook hogere rendementen halen dan verwacht. In dat geval groeit het pensioenkapitaal harder en komt de winst volledig ten goede aan de deelnemer. Yara heeft in de meeste landen waar het actief is dit systeem doorgevoerd, maar dus niet in Nederland. In Nederland wordt nu met de bonden gesproken over een combinatie van een pensioentoezegging en een premietoezegging. In vaktermen wordt dit wel een collectieve premietoezegging genoemd. De pensioenopbouw blijft dan gewoon via het pensioenfonds lopen. De werkgever betaalt daarvoor een vaste premie, die hoger is dan normaal nodig zou zijn. Met die verhoogde premie moet het pensioenfonds zorgen dat het aan medewerkers toegezegde pensioen op termijn wordt uitgekeerd. Door de collectiviteit wordt het risico van de deelnemer verlaagd. Aangepast reglement In 2006 hebben wij ons reglement in Sluiskil enigszins aangepast - een direct gevolg van de invoering van nieuwe wetten (VPL en WIA). We maken nu onderscheid tussen deelnemers geboren vóór 1 januari 1950 en vanaf 1 januari 1950 (respectievelijk reglement 1a-I en reglement 1a-II). Het eerste reglement bevat onder andere de eenmalige inkoop van prepensioen (artikel 30, Overgangsmaatregelen). In beide reglementen zijn teksten over de WIA toegevoegd. Ook reglement 1b (Vlaardingen) bevat inmiddels de teksten over de WIA. Voor zowel Sluiskil als Vlaardingen is een artikel toegevoegd over de geschillenregeling (artikel 28) en een bijlage over een eventuele inhaalindexatie over de jaren waarin de pensioenen niet zijn verhoogd (2000, 2001 en 2002). In de bijlage staan ook de maximale percentages van de inhaalindexatie vermeld. Pensioen voor nabestaanden en arbeidsongeschikten Via het Yara Pensioen zijn alle deelnemers ook verzekerd voor een nabestaandenpensioen. Als een medewerker overlijdt tijdens het dienstverband óf na zijn pensionering bij Yara, ontvangt zijn/haar partner een pensioen van 70 procent van het (bereikbare) ouderdomspensioen. Voor de eventuele kinderen is er een wezenpensioen van 14 procent van het (bereikbare) ouderdomspensioen. Op de pensioendatum kunnen deelnemers besluiten het sinds 1 januari 2002 opgebouwde nabestaandenpensioen om te zetten in een extra levenslang ouderdomspensioen. Als u arbeidsongeschikt raakt tijdens uw dienstverband bij Yara, blijft Yara de eerste 2 jaar verantwoordelijk voor uw inkomen. Uw pensioenopbouw loopt dus gewoon door. Na deze periode van 2 jaar komt u als u ten minste 35 procent arbeidsongeschikt bent in aanmerking voor een uitkering volgens de wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA). De opbouw van uw pensioen wordt dan premievrij voortgezet. De basis voor de pensioenopbouw is het salaris dat u verdiende op het moment dat u arbeidsongeschikt werd. AOW-pensioen Iedere Nederlander krijgt vanaf zijn 65 ste verjaardag maandelijks een AOW-pensioen. Voor iemand die samenwoont is dat een bedrag van ruim 600 euro bruto per maand per persoon en voor alleenstaanden ruim 900 euro bruto. Dat is veel minder dan uw salaris tijdens uw actieve periode. U ontvangt daarom via uw werkgever een aanvulling op het AOW-pensioen in de vorm van een levenslang ouderdomspensioen. pag 10 pag 11

7 Het pensioenfonds Organisatie verder verbeterd In 2006 zijn we geconfronteerd met nieuwe eisen voor ons besturingsmodel. Naast de Deelnemersraad wil de wetgever een Verantwoordingsorgaan zien, waarin ook de werkgevers zijn vertegenwoordigd. Verder moeten we ons als bestuur onder Intern Toezicht plaatsen. Het zijn maatregelen om de organisatie van pensioenfondsen te verbeteren. Uiterlijk eind 2007 moeten wij onze organisatie aan de nieuwe eisen hebben aangepast. Uw Yara pensioen wordt uitgevoerd door een speciaal voor Yara opgericht pensioenfonds met een bestuur van tien mensen, waarvan er vijf de werkgevers vertegenwoordigen en vijf de deelnemers. Zowel Yara International als de werkmaatschappijen in Oslo, Vlaardingen en Sluiskil zijn daarbij vertegenwoordigd in het bestuur. De vijf werkgeversvertegenwoordigers worden aangewezen door de directies van de betrokken bedrijven; de vijf werknemersvertegenwoordigers door de Deelnemersraad. In ons bestuur vertegenwoordigen Benny Borgt, Piet Meeusen, Cor Sol, Nico Kolmeijer en Rinus Rentmeester de deelnemers. Rinus en Nico zijn verbonden aan Vlaardingen; Benny, Piet en Cor aan Sluiskil. Peter Vlaeminck en Jacques de Buck zitten samen met Raymond Bellemans (HR) in het bestuur namens de Nederlandse werkgevers. Namens de internationale Yara-organisatie zijn Terje Eide (CFO Upstream) uit Oslo en Eddy ten Berge (Tax Director) uit Brussel in het bestuur vertegenwoordigd. Jacques de Buck is gekozen als voorzitter. Als bestuur vergaderen we minimaal vier keer per jaar. We concentreren ons daarbij op het vormen van beleid en het nemen van beslissingen. De voorbereiding en uitvoering vinden plaats via drie bestuurscommissies voor beleggingen, pensioenen en communicatie. In iedere commissie zitten drie bestuursleden. Alle commissies worden bijgestaan door een adviseur van Towers Perrin, een gespecialiseerd bureau. De pensioenadministratie is uitbesteed aan Delta Lloyd, waarbij Ronald Wondergem namens het bestuur is aangesteld als contactpersoon; de financiële administratie doen we zelf. We hebben geen eigen medewerkers in dienst. Voor advies over ons beleid kunnen we verder terecht bij de Deelnemersraad, waarin actieve deelnemers en pensioengerechtigden (evenredig) zijn vertegenwoordigd. Wijzigingen in het beleggingsbeleid of voorstellen over de indexatie gaan eerst voor advies naar de Deelnemersraad. Pensioenpremie Onze voornaamste taak is ervoor te zorgen dat u op het moment dat u met pensioen gaat, het pensioen krijgt dat u door de werkgever is toegezegd. Om het geld voor uw pensioen te kunnen reserveren, ontvangen wij jaarlijks een pensioenpremie van Yara. In 2006 gaat het om iets meer dan 8 miljoen euro, oftewel ongeveer 21,6 procent van de brutosalarissen van alle Nederlandse Yara medewerkers. Wanneer u nu bijvoorbeeld 30 jaar oud bent en euro per jaar verdient, ontvangen wij dit jaar voor uw pensioenopbouw ongeveer euro premie van Yara. Eigenlijk is dit voor u een vorm van uitgesteld inkomen. Yara maakt het geld nu over aan ons en u krijgt het na uw pensionering van ons terug als pensioeninkomen. Yara betaalt ons elk jaar het bedrag dat wij aan Delta Lloyd kwijt zijn voor de diverse aanpassingen van de pensioenen van de actieve deelnemers. Wij hebben hierover een overeenkomst gesloten met Yara waarin duidelijk afspraken zijn vastgelegd. Pensioenbeleggingen Wij beleggen de binnengekomen pensioenpremies in aandelen en obligaties. Op die manier proberen we ons totale vermogen te laten groeien, zodat we reserves opbouwen. Die reserves hebben we nodig om tegenvallers op te kunnen vangen en om uw pensioenuitkering (na pensionering) jaarlijks te kunnen laten stijgen. Strategische verdeling vermogen % Aandelen 0% Vastrentende waarden (Obligaties) 70% Totaal 100% In de afgelopen 30 jaar is gebleken dat beleggen in aandelen het meeste rendement oplevert. Daarom steken wij nog altijd 30 procent van ons vermogen in aandelen. Naast aandelen beleggen we in obligaties, die jaarlijks een vaste rente opleveren. De obligaties zorgen als het ware voor enige stabiliteit in onze beleggingsopbrengsten. De beleggingen laten we uitvoeren door gespecialiseerde vermogensbeheerders. De doelstelling is dat we jaarlijks minimaal 4 procent rendement maken op ons vermogen. In het afgelopen jaar is ons dat goed gelukt. Ons totale vermogen is aan het einde van 2006 zo n 300 miljoen euro. Pensioenuitkering Wanneer u met pensioen gaat, betalen wij u uit ons vermogen maandelijks een ouderdomspensioen. Dat pensioen krijgt u levenslang, ongeacht hoe oud u wordt. Het is ons streven uw pensioenuitkering elk jaar te verhogen. De lonen en de prijzen voor consumptiegoederen stijgen immers ook elk jaar. Uw pensioenuitkering zou daarom eigenlijk met eenzelfde percentage moeten stijgen. Daar geven wij echter geen garantie voor. Het eventueel toekennen van een verhoging is afhankelijk van de financiële positie van het fonds. Als die volgens het bestuur (gehoord de actuaris) toereikend is, worden de pensioenen met hetzelfde percentage verhoogd als waarmee de Consumentenprijsindex alle huishoudens (afgeleid) voor de gezinsconsumptie is gestegen. Dit percentage wordt ieder jaar gepubliceerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek. De pensioenuitkering verhogen we vervolgens per 1 januari van het daaropvolgende jaar. Deze verhoging wordt ook wel indexatie genoemd. Bij het bepalen van de financiële ruimte voor verhoging kijken we weer naar de verhouding tussen ons vermogen en onze verplichtingen, oftewel de dekkingsgraad. Pas als ons vermogen minimaal 105 procent van onze verplichtingen bedraagt, bestaat de mogelijkheid van beperkte verhoging. We zitten dan namelijk in een zogeheten reservetekort, waardoor we niet voldoende ruimte hebben om een volledige verhoging te geven. Voor een volledige verhoging moet ons vermogen minimaal 24 procent hoger zijn dan onze verplichtingen. In dat geval moeten we in het voorbije jaar ook nog meer dan 4 procent rendement op onze beleggingen hebben gemaakt. Wij bekijken alles dan ook goed vooraf, zodat we zeker weten dat het fonds deze verzwaring van de verplichtingen kan dragen. pag 12 pag 13

8 De deelnemers Aantal blijft afnemen Het aantal deelnemers in ons pensioenfonds is in 2006 verder gezakt en net als in 2005 in alle drie de categorieën deelnemers. Er zijn minder mensen werkzaam bij Yara, we kennen minder pensioengerechtigden en ook aantal slapers is gedaald ten opzichte van eind Omdat de categorie pensioengerechtigden relatief het traagst daalt, is inmiddels bijna de helft van onze deelnemers gepensioneerd. Aantallen deelnemers Actieve deelnemers Niet actieve deelnemers Pensioengerechtigden Totaal De cijfers Verkorte balans Bedragen in duizenden euro s Activa Totaal belegd vermogen Diverse debiteuren Liquide middelen Totaal Passiva Reserves Pensioenverplichtingen Diverse crediteuren Totaal Verkorte rekening van baten en lasten Bedragen in duizenden euro s Baten Beleggingsresultaten Ontvangen premies Overgenomen pensioenverplichtingen 0 0 Overige Totaal Lasten Mutatie voorziening pensioenverplichtingen Overgedragen pensioenverplichtingen Uitkeringen Kosten Overige Totaal Buitengewone baten Saldo van baten en lasten pag 14 pag 15

9 Yara Nederland Bezoekadres: Industrieweg 10, 4541 HJ Sluiskil Postadres: Postbus 2, 4540 AA Sluiskil pag 16