Workshop neuroblabla
|
|
- Christiana de Veen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Workshop neuroblabla De uitspraak de vrije wil bestaat niet, is een voorbeeld van neuroblabla Otto Dellemann, psychiater GGNet het interactieve brein
2 Geen sprake van belangenverstrengeling
3 inhoudsopgave De 5 e revolutie; neurowetenschap floreert en domineert Polarisatie in materieel monisme Talige verwarring Het belang van een tussentaal Biologische verwarring; geen nieuwe frenologie maar circuits en netwerken Maatschappelijke verwarring de vrije wil als voorbeeld Discussie
4 kop pooters
5 Ramachandran: 5 e revolutie 1 e Copernicus, 4 e DNA neuro economie neuromarketing neurofilosofie neuropsychologie sociale neurowetenschappen zelfs neurotheologie
6 Shiva neural stimulation; de God helm
7 passend bij de aard van het beestje Groei van kennis in één domein maakt dit tot een aantrekkelijke kandidaat om alle fenomenen in te beschrijven en te verklaren Eerder lag de nadruk op het psychologische of sociale domein, nu op biologische domein in het algemeen en het neurowetenschappelijke in het bijzonder
8 Mechanistisch/ breindenken nu dominant
9 een tijd van polarisatie Claims vanuit de neurowetenschap: Lamme : De vrije wil bestaat niet, het ik is een illusie Swaab: Wij zijn ons brein. Van baarmoeder tot Alzheimer Als tegenreactie: Derksen, NRC : Red de psychologen uit de klauwen van de hersenonderzoekers Evers, van Miltenburg Volkskrant :. Vrije wil meet je niet met een hersenscan
10 probleem Begrippen als bewustzijn, vrije wil, ik, zelf, zijn diep verankerd in onze maatschappij, in het denken over de mens Psychiaters/psychotherapeuten werken er elke dag mee Breindenken creëert verwarring
11 Talige verwarring Bennet, Hacker, 2003; een brein denkt niet, dit is een mereologische denkfout Basale kennis over de werking van de hersenen kan niet linéa recta vertaald worden naar het functioneren van een individu op een persoonlijk, bewust niveau
12 een belichaamd vocabulaire als tussentaal
13 een belichaamd vocabulaire als tussentaal drie soorten vocabulaire; subpersoonlijk, belichaamd en mentalistisch (Gallagher) belichaamde begrippen zijn begrippen met mentalistische boven en fysieke ondertonen voorbeelden; lichaamsschema/ lichaamsbeeld, agency, ownership
14 Vrije wil
15 Vrije wil als voorbeeld Het bekende experiment van Libet wijst op het automatisch, buiten het bewustzijn om genereren van hersenactiviteit, aanleiding gevend tot een bepaalde handeling Conclusie Lamme: Vrije wil bestaat niet en is ook helemaal niet nodig Dit is een voorbeeld van te kort door de bocht denken
16 De vrije wil gedistribueerd Dennet: Als je het werk dat gedaan moet worden door de homunculus in het experiment van Libet verdeelt in ruimte en tijd in je hoofd, moet je ook de wil opvatten als in plaats en tijd verdeeld in het brein Het concept vrije wil incorporeert dan al deze gedistribueerde, in tijd en plaats verdeelde, deels bewuste en deels onbewuste functies en is niet iets dat daar los van staat
17 de vrije wil gevat in tussentermen Volgens Gallagher (2005) is de poging misleidend om de kwestie van vrije wil te vangen en te beschrijven in subpersonele, onbewuste processen. Vrije wil betreft mijn gewilde acties, die het best te beschrijven zijn in intenties en niet in acties van in neuronen, spieren enz. Er dient volgens hem een onderscheid gemaakt te worden tussen snelle automatische reflexmatige actie en langzamere vrijwillige actie, uitgespreid over een langer timeframe dan milliseconden Agency en ownership zijn behulpzame, belichaamde tussentermen
18 De vrije wil gedistribueerd Dennet: Als je het werk dat gedaan moet worden door de homunculus in het experiment van Libet verdeelt in ruimte en tijd in je hoofd, moet je ook de wil opvatten als in plaats en tijd verdeeld in het brein. Het concept vrije wil incorporeert dan al deze gedistribueerde, in tijd en plaats verdeelde, deels bewuste en deels onbewuste functies en is niet iets dat daar los van staat
19 De vrije wil en de factor tijd Spence beschrijft een hiërarchie van bij de wil betrokken systemen Spence: We hebben geen auteurschap voor acties op de korte termijn, we zijn wel verantwoordelijkheid voor toekomstig gedrag Spence: Binnen een tijdsperspectief van maanden of jaren kan iemand kiezen om bepaalde gedragingen te herhalen en te verkiezen boven andere. Met behulp van deze specifieke gedragingen definieert hij zichzelf, blijft hij voor zichzelf en anderen herkenbaar
20 Puzzelen in de praktijk
21 BPS model Als psychiater/psychotherapeut kunnen we niet zonder het begrip vrije wil en begrippen als ik en zelf In de praktijk wegen we kennis uit verschillende domeinen Psychiaters zijn pragmatisch, meertalig en werken vanuit het principe van multicausaliteit in de diagnostiek en behandeling
22 discussie
23 Monisme/dualisme Materieel monisme Ideëel monisme Substantie dualisme Momenteel is het materieel monisme dominant; dit leidt tot verwarring Hoe ziet dat eruit?
24 Verwarring binnen het biologische domein Uttal (2001); nieuwe frenologie; hogere cognitieve functies laten zich niet helder definiëren en zijn niet in specifieke regio s van het brein te lokaliseren Hogere cognitieve functies zijn niet op één plaats gelocaliseerd, ze worden ondersteund door netwerken, circuits (Den Boer, Spence)
25 samenspel van (kernen in) circuits
26 samenspel van (kernen in) circuits Spence: er is een hiërarchie van systemen betrokken bij de wil Damasio schetst de systemen die betrokken zijn bij kernbewustzijn, respectievelijk uitgebreid bewustzijn Edelman en Tononi: uitgebreid bewustzijn treedt pas op bij voldoende integratie en differentiatie
27 Maatschappelijke verwarring Ybo Buruma, hoogleraar strafrecht; het samenleven met anderen wordt uiteindelijk onmogelijk zonder het postulaat van de vrije wil Lamme: In andere culturen wordt vaak veel anders gedacht over vrije wil en schuld. In de Arabische rechtspraak, speelt bewustzijn geen enkele rol in de schuldbepaling. Het uitvoeren van een daad is daar het enige wat telt
28 Een werkdefinitie van vrije wil Aansluitend bij Walter vindt Meynen dat iemand een vrije wil heeft, als aan de volgende voorwaarden is voldaan: Hij had ook anders kunnen handelen, hij handelt vanuit begrijpelijke redenen en hij is de bron, de initiator van zijn handelingen
Eindexamen vwo filosofie 2013-I
Opgave 1 Het tastende brein 1 maximumscore 3 Een goed antwoord bevat een uitleg van de drie definities van vrije wil aan de hand van tekst 1: een uitleg van vrije wil als voorwaarde voor verantwoordelijkheid
Nadere informatiefilosofie Het IK en de vrije wil zin en onzin
filosofie Het IK en de vrije wil zin en onzin Het bewustzijn Fasen van het bewustzijn Fysieke sector Mentale sector Verbeeldingen sector Zintuiglijke waarnemingen en impulsen. De ervaren werkelijkheid
Nadere informatieGELOOF&WETENSCHAP DE ILLUSIES VAN HET HERSENONDERZOEK. André Aleman
GELOOF&WETENSCHAP DE ILLUSIES VAN HET HERSENONDERZOEK André Aleman Hersenonderzoek staat volop in de belangstelling. Er worden debatavonden georganiseerd over de vrije wil en het brein en met grote regelmaat
Nadere informatieOpgave 2 Doen wat je denkt
Opgave 2 Doen wat je denkt 7 maximumscore 2 een argumentatie waarom Swaab het bestaan van vrije wil verwerpt op grond van de experimenten van Libet: bewustzijn komt pas na de beslissingen van de hersenen
Nadere informatieOpgave 2 Neuroplasticiteit en wilsbekwaamheid
Opgave 2 Neuroplasticiteit en wilsbekwaamheid tekst 4 Studeer, slaap, maak muziek, stress niet, maak vrienden, geniet aanzien, drink niet, zweet, speel en kies je ouders met zorg. Dit zijn volgens de Nederlandse
Nadere informatieLeren Filosoferen. Zevende avond
Leren Filosoferen Zevende avond Vrije wil? Swaab, Lamme, Dijksterhuis: Wij zijn ons brein Verhalen over bewustzijn en vrije wil onwetenschappelijk Convergentie: gedragsstudies en neurowetenschappen Gedrag
Nadere informatiefilosofie vwo 2015-II
Opgave 2 Onbewuste discriminatie 6 maximumscore 4 Een beschrijving van de twee groepen waarin bij Descartes de gedachten van de ziel uiteenvallen: acties en passies van de ziel 1 een antwoord op de vraag
Nadere informatieGeest, brein en cognitie
Geest, brein en cognitie Filosofie van de geest en Grondslagen van de cognitiewetenschap Fred Keijzer 1 Overzicht: Wat is filosofie en waarom is dit relevant voor cognitiewetenschap en kunstmatige intelligentie?
Nadere informatieHet brein geeft te denken
Het brein geeft te denken Eerste druk, oktober 2012 2012 G.D.J. Dingemans Cover: afbeelding van het werk Uitleg van de wereld (3) van SAGE www.sage-art.nl isbn: 978-90-484-2653-9 nur: 770 Uitgever: Free
Nadere informatieOpgave 2 Neuroplasticiteit en wilsbekwaamheid
Opgave 2 Neuroplasticiteit en wilsbekwaamheid 6 maximumscore 3 een argumentatie dat de opvatting van Kahn niet tot het dualistisch epifenomenalisme kan behoren, omdat daarin bewuste gedachten geen invloed
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting De vraag of vrije wil bestaat houdt filosofen al eeuwenlang bezig. Traditioneel staat in deze discussie de relatie tussen vrije wil en determinisme centraal. Als determinisme waar
Nadere informatieIK, MIJ, ZELF. IDENTITEIT IN TIJDEN VAN HET INTERNET BEATE VOLKER, SOCIOLOGE, UVA BEATEVOLKER.NL
IK, MIJ, ZELF. IDENTITEIT IN TIJDEN VAN HET INTERNET BEATE VOLKER, SOCIOLOGE, UVA B.VOLKER@UVA.NL BEATEVOLKER.NL RONDJE LANGS 3 VRAGEN: Bestaat onze identiteit los van een toeschouwer? Is er een harde,
Nadere informatieOpgave 3 De gewapende overval
Opgave 3 De gewapende overval 12 maximumscore 2 een argumentatie dat het idee van vrije wil als bovennatuurlijke kracht in het kader van vrije wil als bewuste aansturing voor veel mensen aantrekkelijk
Nadere informatieDe vrije wil is iets waar je aan werken moet
De vrije wil is iets waar je aan werken moet Moreel gedrag vraagt een langdurige training Deel 2 Jan den Boer In het eerste deel van dit artikel heb ik de vraag gesteld in hoeverre wij een keuze hebben
Nadere informatieOefening baart morele ontwikkeling. Jan den Boer. Filosofisch café Hoogeveen, 250314.
Oefening baart morele ontwikkeling. Jan den Boer. Filosofisch café Hoogeveen, 250314. Mijn zoektocht: Pirsig, filosofie, boeddhisme, management, bewustzijnswetenschap, Lamme. Robert Pirsig: Zen en de kunst
Nadere informatiefilosofie havo 2018-I
Opgave 2 Online roleplayinggames 10 maximumscore 2 een uitleg dat een avatar in WoW niet kwalitatief identiek is met zichzelf als hij een hoger level bereikt: zijn mogelijkheden/eigenschappen/kwaliteiten
Nadere informatieOefen-CAT 1.2.4. 4 Opdrachten met open vragen. Gesloten boek. Naam.Studentnummer.
Oefen-CAT 1.2.4 4 Opdrachten met open vragen Gesloten boek Elke van de vier opdrachten wordt met maximaal tien punten gehonoreerd; samen 40 punten voor de hele toets. De vragen per opdracht (2-4) krijgen
Nadere informatieEindexamen vwo filosofie II
Opgave 1 Johnny Cash 1 maximumscore 3 Een goed antwoord bevat een argumentatie aan de hand van de inleiding dat het moeilijk is vast te stellen of Johnny Cash uit vrije wil aan drugs is begonnen met behulp
Nadere informatieHet brein is dood. Leve de neurowetenschap
Het brein is dood. Leve de neurowetenschap Hans Op de Beeck KU Leuven Alle sollicitanten in de scanner Alle sollicitanten in de scanner Prof. Willem Verbeke (Hoogleraar salesmanagement): - die op basis
Nadere informatieDag van intelligentie 2018
Dag van intelligentie Design 2018 Dr. Marc P.H. Hendriks, Klinisch neuropsycholoog Het Brein achter Intelligentie; Van localisatie naar netwerktheorieën Structuur en Functie De hersenen van boven Structuur
Nadere informatieWoord vooraf Opbouw van deze studie
Woord vooraf Opbouw van deze studie XIII XVI DEEL I: PROBLEEMSTELLING 1 HOOFDSTUK I ONTWIKKELING EN STAGNATIE IN DE PSYCHIATRIE 2 Inleiding 2 1. 1 Psychiatrie en geestelijke gezondheidszorg - stand van
Nadere informatieVAN ZORG NAAR PREVENTIE
VAN ZORG NAAR PREVENTIE Jaap van der Stel Jaap van der Stel Lector GGz Hogeschool Leiden Brijder-Parnassia GGZ ingeest Legitimatie psychische gezondheidszorg Legitimiteit van de psychische gezondheidszorg
Nadere informatiefilosofie vwo 2016-II
Opgave 2 Theoriegeladenheid van de waarneming 5 maximumscore 3 Een goed antwoord bevat een uitleg met de afbeelding van het eend-konijn van: Kuhns Aristoteles-ervaring: plotselinge perspectiefverandering
Nadere informatieOorspronkelijk bewustzijn
Arnold Ziegelaar Oorspronkelijk bewustzijn Een kritiek van de neuromane rede ISVW UITGEVERS Voor mijn vader Cornelis Ziegelaar (1916-1983) hier: in het aardse en ruimtelijk vuur, - hier: in het vogelvrij
Nadere informatieInleiding Cognitiefilosofie. 18 april 2018 Elsbeth Brouwer
Inleiding Cognitiefilosofie 18 april 2018 Elsbeth Brouwer Wat is (onderdeel van) cognitie? Suggesties in de literatuur: Ziel Geest Kennis Vermogen om kennis te verkrijgen Processen van verwerking van informatie
Nadere informatieProf.dr. A. Aleman. Zijn wij ons brein? André Aleman Rijksuniversiteit Groningen. Almelo wil brei. Nascholing Psychosen maart
Zijn wij ons brein? André Aleman Rijksuniversiteit Groningen Almelo wil brei Nascholing Psychosen 14-15 maart 2013 1 Redenen voor de neuromanie (NRC, jan. 2011) Het menselijk brein: summum van complexiteit
Nadere informatiePSYCHOLOGIE: BREIN EN COGNITIE
Mastervoorlichting masterweek februari 2016 PSYCHOLOGIE: BREIN EN COGNITIE The search to understand the most complex, sophisticated and powerful information processing device known; The Human Brain - Brain
Nadere informatieLeren beheersen van je slaapprobleem. Bart De Saeger" 19/03/2012
Leren beheersen van je slaapprobleem Bart De Saeger" 19/03/2012 Bart De Saeger" Klinisch psycholoog - Gedragstherapeut Theorie + Technieken Inzicht krijgen" Leren hoe je het probleem stap voor stap kan
Nadere informatieStrafrecht en neurowetenschappen. Hoop, huiver of hype?
REDACTIONEEL Strafrecht en neurowetenschappen. Hoop, huiver of hype? Het waren mijn genen, edelachtbare, niet ik Het waren mijn genen, edelachtbare, niet ik kopte NRC Handelsblad van donderdag 5 november
Nadere informatieWerkhouding in de klas : meer dan alleen maar concentratie. Fabienne De Boeck Jeugdarts Gent, 18 januari 2018
Werkhouding in de klas : meer dan alleen maar concentratie Fabienne De Boeck Jeugdarts Gent, 18 januari 2018 THEORETISCH KADER : ONTWIKKELING / RIJPING VH BREIN Intro: Ontwikkeling / rijping van het brein
Nadere informatieVOELEN WAT ER GEBEURT EEN KENNISMAKING MET ANTONIO DAMASIO
VOELEN WAT ER GEBEURT EEN KENNISMAKING MET ANTONIO DAMASIO Descartes error [1994] Dit is de vergissing van Descartes: de onoverbrugbare scheiding tussen lichaam en geest ( ); de suggestie dat het vermogen
Nadere informatieVrije wil een hersenkronkel?
Vrije wil een hersenkronkel? Vrije wil een hersenkronkel? Wetenschappers en filosofen over een fascinerende vraag Onder redactie van Palmyre Oomen Klement Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door de
Nadere informatieOpgave 1: Vrije wil als zelfverwerkelijking
* PTA code: ED/st/05 * Docent: MLR * Toetsduur: 100 minuten. * Deze toets bestaat uit 11 vragen. Het totaal aantal punten dat je kunt behalen is: 32. * Kijk voor je begint telkens eerst de vraag kort door,
Nadere informatieNetworks of Action Control S. Jahfari
Networks of Action Control S. Jahfari . Networks of Action Control Sara Jahfari NEDERLANDSE SAMENVATTING Dagelijks stappen velen van ons op de fiets of in de auto, om in de drukke ochtendspits op weg te
Nadere informatieHet (on)meetbare brein
Het (on)meetbare brein Proost op de wetenschap, SPUI25 Lukas Snoek Universiteit van Amsterdam Even voorstellen... Wie ben ik? Lukas Snoek, promovendus psychologie ("Brein & Cognitie") aan de UvA Interesse
Nadere informatieMet beide benen op de grond
Met beide benen op de grond God ontdekken in je levensverhaal 4 FEBRUARI 2015 Spiritualiteit Alle mensen ervaren eindigheid. De wereld en het leven zijn begrensd. Allen kennen het verlangen naar onbegrensdheid.
Nadere informatieEmoties als brug naar actief burgerschap. Themadag Actief burgerschap 8 oktober 2015 Amanda Engels
Emoties als brug naar actief burgerschap Themadag Actief burgerschap 8 oktober 2015 Amanda Engels Mentaliteitsverandering? Voorwaarden die vooraf gaan aan empoweren van mensen met dementie en opheffen
Nadere informatieEliminative Materialism and the Propositional Attitudes
Eliminative Materialism and the Propositional Attitudes Paul Churchland Roderik Emmerink Rijksuniversiteit Groningen 21 december 2005 Inhoud 1 Introductie 2 Waarom FP een theorie is 3 Waarom FP wel eens
Nadere informatie26 DE PSYCHOLOOG / FEBRUARI 2016 DE VRIJE WIL? NATUURLIJK BESTAAT DIE! ROY DE KLEIJN EN GEERTJE KINDERMANS
26 DE PSYCHOLOOG / FEBRUARI 2016 ROY DE KLEIJN EN GEERTJE KINDERMANS FOTO: BRAM BUDEL DE PSYCHOLOOG / FEBRUARI 2016 27 Intervıew met bewustzıjnsfılosoof Danıel Dennett de Vrıje wıl? natuurlıjk bestaat
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is an author's version which may differ from the publisher's version. For additional information about this
Nadere informatieEindexamen Filosofie havo I
Opgave 2 Denken en bewustzijn 8 Een goed antwoord bevat de volgende elementen: een omschrijving van het begrip bewustzijn 2 argumentatie aan de hand van deze omschrijving of aan Genghis bewustzijn kan
Nadere informatiefilosofie vwo 2015-II
Opgave 1 Over vrijheid en christelijk geloof 1 maximumscore 2 Een uitleg in welk opzicht Mill vindt dat het calvinistische idee van gehoorzaamheid niet overeenstemt met het christelijk geloof: als de mens
Nadere informatieEindexamen vwo filosofie 2013-I
Opgave 1 Het tastende brein tekst 1 In veel hersenwetenschappelijk onderzoek en filosofische theorieën staat de vraag naar het al dan niet bestaan van de vrije wil centraal. Ook hedendaags neuroloog Ramachandran
Nadere informatieWat gebeurt er als de mens zichzelf volledig begrijpt?
De vijfde revolutie Wat gebeurt er als de mens zichzelf volledig begrijpt? De wereld staat aan de vooravond van een revolutie, zeggen toponderzoekers in de neurowetenschappen. Dankzij geavanceerde hersenscantechnieken
Nadere informatieJelle Jolles Centrum Brein & Leren Amsterdam-VU. 29 oktober LAKS, jaarcongres Amsterdam. Jelle Jolles 29 oktober 2009, LAKS Amsterdam
Jelle Jolles Centrum Brein & Leren Amsterdam-VU 29 oktober LAKS, jaarcongres Amsterdam 1 Enorme kosten zijn gemoeid met de consequenties van verkeerd kiezen 2 Nodig: kennis, structuur, inspiratie 3 4 5
Nadere informatieIST Standaard. Intelligentie Structuur Test. meneer 1
IST Standaard Intelligentie Structuur Test ID 4589-1031 Datum 25.03.2015 IST Inleiding 2 / 12 INLEIDING De Intelligentie Structuur Test (IST) is een veelzijdig inzetbare intelligentietest voor jongeren
Nadere informatieinhoud 1 het onbewuste overschat 15 Over de rol van automatische processen
inhoud Inleiding 7 1 het onbewuste overschat 15 Over de rol van automatische processen 2 de man die niks meer deed 36 Apathie: wanneer bewuste aansturing het laat afweten 3 de man die niet anders kon 61
Nadere informatieDe zin en de onzin van DE VRIJE WIL. Onderzoek naar filosofische, neurowetenschappelijke en psychologische benaderingen van het thema van de vrije wil
De zin en de onzin van DE VRIJE WIL Onderzoek naar filosofische, neurowetenschappelijke en psychologische benaderingen van het thema van de vrije wil Elke Geene 2013 Scriptie in het kader van de opleiding
Nadere informatieWoont de persoon tussen de neuronen? * Arno Wouters. 1 Inleiding
Woont de persoon tussen de neuronen? * Arno Wouters 1 Inleiding Geleidelijk ontrafelen de gedragswetenschappen samen met de cognitie- en neurowetenschappen de mechanismen die ons maken tot wie we zijn:
Nadere informatieBezorgdheid over de samenleving
Bezorgdheid over de samenleving ProDemos Dr. Eefje Steenvoorden Erasmus Universiteit Rotterdam Negatieve stemming Gebruikte termen in het publieke debat: De boze burger De bezorgde burger (Maatschappelijk)
Nadere informatieA. De wetenschap van psychologie
A. De wetenschap van psychologie Psychologische wetenschap Psychologie is de studie naar mentale activiteiten en gedrag. Psychologen proberen het mentale leven te begrijpen en gedrag te voorspellen. Alle
Nadere informatiePlatform Academische Vorming
Platform Academische Vorming Zijn er grenzen aan het brein? Jeroen Geurts Eindhoven University Lectures 2014 Zijn er grenzen aan het brein? Jeroen Geurts Platform Academische Vorming Zijn er grenzen
Nadere informatieOntoerekeningsvatbaarheid: een achterhaalde notie? Arno Wouters
Ontoerekeningsvatbaarheid: een achterhaalde notie? Arno Wouters Steeds meer wetenschappers pleiten op neurowetenschappelijke gronden voor de afschaffing van de notie van ontoerekeningsvatbaarheid. Ik beschouw
Nadere informatieWaarom VERANDEREN soms LUKT.
MIND the BODY: Waarom VERANDEREN soms LUKT. Niek Knol & Irene van de Giessen Ede, 18 februari 2015 In een therapeut/coach patiënt/cliëntrelatie zou het meer moeten gaan over: 1) Het EMOTIONELE brein (het
Nadere informatieNaar een vertrouwd klinkend paradigma en een voorbeeld van een model voor de psychiatrie
e s s a y Naar een vertrouwd klinkend paradigma en een voorbeeld van een model voor de psychiatrie Een conceptuele toevoeging aan de profielschets psychiater o. r. j. d e l l e m a n n samenvatting Binnen
Nadere informatieVraag Antwoord Scores
Opgave 2 Spiritueel scepticisme 6 maximumscore 4 een uitleg dat McKenna in tekst 6 vanuit epistemologisch perspectief over solipsisme spreekt: hij stelt dat de kennisclaim over het bestaan van andere mensen
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Politieke beluistvorming
Samenvatting Maatschappijleer Politieke beluis Samenvatting door een scholier 1711 woorden 16 februari 2005 4,3 19 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Begrippen politieke beslui Trias politica = Driedeling
Nadere informatieWat valt er nog te coachen als het brein toch al alles bepaalt?
Wat valt er nog te coachen als het brein toch al alles bepaalt? Richard ten Hoedt Scheur je Los event 28 september 2018 Even voorstellen. 1979 Gepromoveerd Wis- en Natuurkunde 1973 Afgestudeerd Organometaal-
Nadere informatieJaardag NAC Leren van crisis? Gebruik je hersens!
Jaardag NAC Leren van crisis? Gebruik je hersens! Brainessentials en recepten bij crisis Breinprincipes voor leren Brigitte Spee en NS Leercentrum 29 september 2016 Kennismaken met het brein Opbouw en
Nadere informatieVraag Antwoord Scores. Opgave 1 Intussen in de wereld van de robots
Opgave 1 Intussen in de wereld van de robots 1 maximumscore 3 een uitleg van de identiteitstheorie: gedachten en ervaringen zijn identiek aan hersentoestanden 1 twee andere redenen waarom de identiteitstheorie
Nadere informatieJe bent aangenomen! Slim solliciteren aan de hand van neuromarketingonderzoek. Fiona Kloosterman
Je bent aangenomen! Slim solliciteren aan de hand van neuromarketingonderzoek Fiona Kloosterman Inhoud DEEL 1 JIJ ALS NEURO-SOLLICITANT 9 Waarom dit boek? 11 Waarom je moet stoppen met denken 15 De zes
Nadere informatieInhoud. Deel I: Neurofilosofie 19. Voorwoord 9 Inleiding 13
Inhoud Voorwoord 9 Inleiding 13 Deel I: Neurofilosofie 19 1 Bewustzijn, introspectie en wetenschap 21 1.1 Inleiding: bewustzijn, neurofenomenologie en 21 heterofenomenologie 1.2 Achtergrond: subjectiviteit
Nadere informatieNeurowetenschap en vrije wil Marc Slors
Neurowetenschap en vrije wil Marc Slors 1. Inleiding Neurowetenschappen zijn in. Het idee dat onze geest zetelt in onze hersenen is al meer dan een halve eeuw gemeengoed. Maar pas de afgelopen decennia
Nadere informatieCorrectievoorschrift VWO 2012
Correctievoorschrift VWO 2012 tijdvak 2 filosofie Het correctievoorschrift bestaat uit: 1 Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores 6 Bronvermeldingen
Nadere informatieDe Hersenen. Historisch Overzicht. Inhoud college de Hersenen WAT IS DE BIJDRAGE VAN 'ONDERWERP X' AAN KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE?
De Hersenen Oriëntatie, september 2002 Esther Wiersinga-Post Inhoud college de Hersenen historisch overzicht (ideeën vanaf 1800) van de video PAUZE neurofysiologie - opbouw van neuronen - actie potentialen
Nadere informatieLeeropdracht Contextuele neuropsychologie
Jos Egger Het is natuurlijk TOP om hoogleraar te mogen zijn. Een positie van waaruit je jonge collega s wegwijs kan maken in het vak en onderzoek kan aanzwengelen. Bovendien kun je helpen om bevindingen
Nadere informatieDanstherapie. Panorama. Samenvatting. Trefwoorden ANN CHATAR 1,
Danstherapie ANN CHATAR 1, Samenvatting Danstherapie (DT) is het psychotherapeutisch gebruik van beweging om emotionele, cognitieve, fysieke en sociale integratie van het individu te bevorderen. Trefwoorden
Nadere informatiede verzwakkingscorrectie uit te voeren op basis van de berekende verzwakkingscorrectie.
De ultieme uitdaging in het veld van neurowetenschappelijk onderzoek is om te begrijpen wat de biologische basis is van emoties, cognitie en, uiteindelijk, van bewustzijn. Het verkennen van de menselijke
Nadere informatieEnquête sectie psychotherapie
1. Doel Enquête sectie psychotherapie Inventariseren van de verwachtingen van de leden van de VVP naar de sectie toe 2. Aanleiding De vergaderingen van en de bijscholingsmomenten georganiseerd door de
Nadere informatieJelle Jolles Centrum Brein & Leren Amsterdam-VU
Jelle Jolles Centrum Brein & Leren Amsterdam-VU 11 november 2009 Volkshogeschool Breda 1 Enorme kosten zijn gemoeid met de consequenties van verkeerd kiezen 2 Nodig: kennis, structuur, inspiratie 3 4 De
Nadere informatieHet geluk van de hersenen. Frits Milders, Lentis Groningen
Het geluk van de hersenen D Frits Milders, Lentis Groningen 1 2 3 Geluk = tevredenheid Geluk is een illusie Geluk zit in de hersenen Dagelijkse taal wetenschappelijke taal 4 Narratieve benadering volgens
Nadere informatieWelke gebieden in de hersenen veroorzaken de ZvH?
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Het brein bij de ZvH: groter dan de som van zijn delen? Een belangrijke
Nadere informatieWhitepaper Zit het m dan toch in de genen..? Juli 2015
Whitepaper Zit het m dan toch in de genen..? Juli 2015 SalesResearchCentre Zit m h et d an t och i n d e g enen..? Neuro- economics is een nieuwe stroming die sterk in opkomst is. Een van de pioniers is
Nadere informatiePROGRAMMA SPECIALISTISCHE OPLEIDING TOT KLINISCH NEUROPSYCHOLOOG THEORETISCH ONDERWIJS. Algemene inleiding
PROGRAMMA SPECIALISTISCHE OPLEIDING TOT KLINISCH NEUROPSYCHOLOOG THEORETISCH ONDERWIJS Algemene inleiding Hanna Swaab September 2012 1 Programma theoretisch onderwijs Specialistische opleiding tot Klinisch
Nadere informatieWaterlandstichting. Hoe seksistisch is het brein? Dirk de Hoog
Waterlandstichting Hoe seksistisch is het brein? Dirk de Hoog Vrouwen hebben een ander slaapritme dan mannen, stond onlangs in kranten te lezen. In een groot onderzoek waarin allerlei slaapgegevens waren
Nadere informatieMens en machine. Gert-Jan Lokhorst
1 Mens en machine Gert-Jan Lokhorst Centrum voor de Filosofie van de Informatie- en Communicatie Technologie, Faculteit der Wijsbegeerte, Erasmus Universiteit Rotterdam. 25 sept. 2002 2 Vraagstelling Is
Nadere informatieCAT B / Cursusafhankelijke toets
Oefentoets CAT B1.2.4 0809 / Cursusafhankelijke toets Cursus B1.2 4 0708 het verhaal van de patiënt Cursuscoördinator dr. A.K. Oderwald 4 Opdrachten, gesloten boek, open vragen, MET antwoord aanwijzingen
Nadere informatieUitnodiging themadag Matchcare
Graag nodigen wij u uit voor onze themadag Talentmanagement. Tijdens deze middag zullen wij u informeren en inspireren door middel van diverse workshops en sprekers, waaronder Prof. Dr. Victor A.F. Lamme.
Nadere informatieSamen met de kinderartsen
Samen met de kinderartsen L.H.M. Berg, kinder- en jeugdpsychiater GGNet Jeugd Indeling Visie beroepsvereniging (NVvP) op plaatsbepaling van psychiatrie Aanvulling afdeling Kinder en Jeugd Casus 5-jarige
Nadere informatieInhoud. Woord vooraf 11. 1. Inleiding Kennismaking met de psychologie 13. 2. Biologie en gedrag De hardware van het psychisch functioneren 51
Inhoud Woord vooraf 11 1. Inleiding Kennismaking met de psychologie 13 1.1 Een definitie van de psychologie 14 1.2 Wetenschappelijke psychologie en intuïtieve mensenkennis 16 1.2.1 Verschillen in het verzamelen
Nadere informatie6 Justitiële verkenningen, jrg. 34, nr. 1, 2008
5 Voorwoord Dit themanummer van Justitiële verkenningen gaat over de betekenis van nieuwe technologieën voor het werkterrein van justitie. Naast de invloed van digitale technologie staan momenteel ook
Nadere informatieIntegratie van functionele en moleculaire beeldvorming bij de ziekte van Alzheimer
Integratie van functionele en moleculaire beeldvorming bij de ziekte van Alzheimer Achtergrond De ziekte van Alzheimer De ziekte van Alzheimer (Alzheimer s disease - AD) is een neurodegeneratieve ziekte
Nadere informatieGezonde hersenen nodig in strijd tegen dementie
Gezonde hersenen nodig in strijd tegen dementie VUmc, Alzheimer Nederland en Hersenstichting introduceren Hersenonderzoek.nl Hersenonderzoek.nl is een digitale omgeving waar mensen zich aan kunnen melden
Nadere informatieMaterie en geest. Grenzen aan het fysische wereldbeeld. Gerard Nienhuis. Universiteit Leiden. Workshop Conferentie SCF, 20 januari 2018
Materie en geest Grenzen aan het fysische wereldbeeld Gerard Nienhuis Universiteit Leiden Workshop Conferentie SCF, 20 januari 2018 Natuurwetenschap: Natuurwetenschap is basis van wereldbeeld geworden.
Nadere informatieCVS, MEERDANEEN SYNDROOMALLEEN
CVS, MEERDANEEN SYNDROOMALLEEN P R O F. D R. I G N A A S D E V I S C H Medische Filosofie en Ethiek Departement Huisartsengeneeskunde en Eerstelijnsgezondheidszorg Universiteit Gent VRAAGSTELLING CONGRES
Nadere informatieVRAGEN NA ANTONIO DAMASIO
VRAGEN NA ANTONIO DAMASIO door Frans Holtkamp 22-12-2010 Vragen na Antonio Damasio 1 Frans Holtkamp VRAGEN NA ANTONIO DAMASIO WAS IK MAAR EEN KAT Zojuist heb ik mijn bezoek uitgelaten: Spokie. Zij is de
Nadere informatieHoe we onze ervaringen creëren
Hoe we onze ervaringen creëren Als je wilt veranderen zul je een eerste stap mogen maken in het onderzoeken van je filters en hoe je jouw realiteit creëert. Binnen NLP is er een model wat je meer inzicht
Nadere informatieCitation for published version (APA): Sligte, I. G. (2011). A new definition of visual short-term memory Amsterdam
UvA-DARE (Digital Academic Repository) A new definition of visual short-term memory Sligte, I.G. Link to publication Citation for published version (APA): Sligte, I. G. (2011). A new definition of visual
Nadere informatiea p p e n d i x Nederlandstalige samenvatting
a p p e n d i x B Nederlandstalige samenvatting 110 De hippocampus en de aangrenzende parahippocampale hersenschors zijn hersengebieden die intensief worden onderzocht, met name voor hun rol bij het geheugen.
Nadere informatieDEEL I MET EEN SCHONE LEI BEGINNEN
DEEL I MET EEN SCHONE LEI BEGINNEN HOOFDSTUK 1 ONTWAKEN 15 Doelen en redenen 18 Het probleem benaderen 19 Het zelf als getuige 25 Een misleidende intuïtie weerstaan 26 Een geïntegreerd perspectief 28 Het
Nadere informatieWelkom bij OCRN Inleiding in de Infant Mental Health. Erica Everts, kinder- en jeugdpsychiater Infantteam OCRN 20 november 2018
Welkom bij OCRN Inleiding in de Infant Mental Health. Erica Everts, kinder- en jeugdpsychiater Infantteam OCRN 20 november 2018 Wat Disclosure weten we? (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieLeerlingen brengen tot gewenst gedrag Feit of Fabel?
Leerlingen brengen tot gewenst gedrag SOK _ Congres 11 u 30 12 u 30 Vraagstelling Kunnen we adolescenten wel tot gewenst gedrag brengen? Wetende dat ze niet over de frontale hersenstructuren beschikken
Nadere informatieHet Mediabrein. Stefanie Kreek (Sanoma Media) Walter Limpens (Neurensics) Den Haag, 01 februari 2012
Het Mediabrein Stefanie Kreek (Sanoma Media) Walter Limpens (Neurensics) Den Haag, 01 februari 2012 Waarom een revolutie? The trouble with market research is that people don't think how they feel, they
Nadere informatieDefinitie zelfredzaamheid
Zelfredzaamheidsscan Definitie zelfredzaamheid Onder zelfredzaamheid verstaan we de sociale, fysieke en cognitieve vaardigheden van mensen om zichzelf te redden op alle levensterreinen. Samenredzaamheid
Nadere informatieDe neo-cartesiaanse vrije wil bestaat niet
De neo-cartesiaanse vrije wil bestaat niet Over de invloed van het Cartesiaans substantiedualisme en het mechanistisch wereldbeeld op het denken over vrije wil masterscriptie wijsbegeerte Petra Kooiman
Nadere informatieWorkshop. Dataverzameling. Van onderzoeksvraag naar data
Workshop Dataverzameling Van onderzoeksvraag naar data Even voorstellen: Suzanne van de Groep 24 jaar Promovendus (PhD-kandidaat) Universiteit Leiden Hoe gaan jongeren met andere mensen om? Hoe werkt dat
Nadere informatieWake up call: Slaap voor een fit brein Eus van Someren en Lucas Schroder
Wake up call: Slaap voor een fit brein Eus van Someren en Lucas Schroder Van harte welkom! - Na succes van het eerste webinar over Stress, vandaag het tweede webinar over het onderwerp Slaap! - U komt
Nadere informatieExamen VWO. Nederlands. tijdvak 1 woensdag 16 mei 9.00-12.00 uur. Bij dit examen hoort een bijlage.
Examen VWO 2007 tijdvak 1 woensdag 16 mei 9.00-12.00 uur Nederlands Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 20 vragen en een samenvattingsopdracht. Voor dit examen zijn maximaal 50 punten
Nadere informatieSpieren maken de mens een meer dynamisch leven door kennis en beheersing van je meest uitgebreide orgaan. Jip Driehuizen
Spieren maken de mens een meer dynamisch leven door kennis en beheersing van je meest uitgebreide orgaan. 2 Spieren maken de mens Onderwerpen: Waarom is spierkennis handig als je last hebt van RSI? Waar
Nadere informatie