De raadsfracties zijn zodanig geïnformeerd dat zij goed toegerust hun standpunt kunnen bepalen bij besluitvorming.

Transcriptie

1 BEHANDELMEMO Van: Aan: agendacommissie raadsleden en steunfractieleden Vragenhalfuur Weekmarkt/Gladheidsbestrijding/rioolheffing Status: Deelnemers: vragenhalfuur ter voorbereiding op besluitvorming. Raadsleden/steunfractieleden Portefeuillehouder W.J. Stegeman (vervangend) Doel: Toelichting: De raadsfracties zijn zodanig geïnformeerd dat zij goed toegerust hun standpunt kunnen bepalen bij besluitvorming. Voor de raadsvergadering van 9 december staan een aantal onderwerpen geagendeerd voor besluitvorming. De agendacommissie biedt de raad de mogelijkheid om over betreffende onderwerpen vragen te stellen aan de portefeuillehouders. Het gaat om de onderwerpen: Toekomst weekmarkt Culemborg Gladheidsbestrijdingsplan Discussie Maatstaf Rioolheffing Na beantwoording van de vragen wordt per onderwerp gevraagd hoe onderwerp vervolgens in de raad behandeld dient te worden. Het vragenhalfuur is de laatste bijeenkomst in zaal de Beuk op deze avond. Het is geen probleem als het vragenhalfuur een uitloop kent. Wijze van Behandelen: 1. De fracties worden in staat gesteld om vragen te stellen aan portefeuillehouders. (60 minuten)

2 Raadsvoorstel STELLER J.H.P. van der Zalm VERANTWOORDELIJK WETHOUDER DATUM RAADSVERGADERING H. van Oorschot 9 december2010 ONDERWERP Discussie heffingsgrondslag rioolheffing 2012 e.v. PROGRAMMA Milieu en waterbeheer BELEIDSPRODUCT/ GEMEENTELIJKE TAAK Riolering REGISTRATIENUMMER VOORGENOMEN BESLUIT Besluit de gemeenteraad voor te stellen de heffingsmaatstaf rioolheffing vanaf 2011 e.v. te handhaven KORTE SAMENVATTING VOORSTEL De gemeenteraad wordt de keuze voorgelegd om de huidige heffingsgrondslag voort te zetten of te kiezen voor een andere methodiek. 1. AANLEIDING Op 17 december 2009 heeft de gemeenteraad de belastingverordeningen 2010 vastgesteld. In tegenstelling tot wat in het Gemeentelijke Rioleringsplan (GRP) is opgenomen, het invoeren van een gebruikersheffing op basis van het waterverbruik per woning/nietwoning, heeft de gemeenteraad besloten de heffingsgrondslag voor 2010 ongewijzigd te laten. Voorts is door de gemeenteraad besloten een evenwichtige kostenverdeling en een nieuwe tariefsdifferentiatie voor de rioolheffing te onderzoeken. 2. WETTELIJK OF BELEIDSKADER 2A. WAT IS HET VASTGESTELDE, BESTAANDE BELEID? 2B. WAAR KAN IK LEZEN WAT HET VASTGESTELDE BESTAANDE BELEID IS? RAADSVOORSTEL, JAAR BELEIDSNOTA, JAAR, PAG. BEGROTING, JAAR, PAG. Wet verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken. Heffingsgrondslag eigenaar (eigenarenbelasting). Verordening op de heffing en invordering van rioolheffing GEDACHTEGANG Achtergrond informatie Op 1 januari 2008 is de Wet verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken in werking getreden. Hiermee zijn de watertaken van gemeenten uitgebreid en geherstructureerd tot zorgplichten voor grondwater, hemelwater en afvalwater. Ter bekostiging van deze zorgtaken is vanaf 2010 het heffen van de brede rioolheffing verplicht. Rond 2003 is de landelijke discussie afgerond over de onroerende zaakbelastingen, waarna het heffen van de OZB gebruikers van woningen is afgeschaft. Na afschaffing hield onze gemeente nog twee relatief kleine gebruikersbelastingen. Op dat moment is door de gemeenteraad bewust Gemeente Culemborg Ridderstraat 250 Postbus AC Culemborg Tel Fax Info@culemborg.nl

3 2 gekozen, mede uit oogpunt van bezuinigingen, om alle gebruikersbelastingen af te schaffen. Dit had administratieve voordelen, lagere perceptiekosten en geen kwijtscheldingsbeleid meer tot gevolg. Onder perceptiekosten worden de kosten verstaan die zijn gemoeid met de heffing en invordering van belastingen. Bovendien zijn de belastinginkomsten gegarandeerd. Lokale overheden mogen in principe geen inkomenspolitiek voeren. Bij lokale lasten wordt een grondslag gezocht die daarbij het beste past. De keuze is gebruikersbelasting of eigenarenbelasting. Wie wil men belasten? Daar binnen is tariefdifferentiatie mogelijk. Huidige heffingsgrondslag eigenaar (eigenarenbelasting) De gemeente is vrij in de keuze van de belastingplichtige, eigenaar en of gebruiker van een pand, en de berekening van de heffing. Bij de huidige heffingsgrondslag wordt de eigenaar van een woning/nietwoning voor rioolheffing belast (eigenarenbelasting). Naast de bekostiging van de zorgtaken is het effect van de heffing beoogd: de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten, waarbij de zwakkere van onze samenleving worden gespaard. Hieronder zijn de voor en nadelen van de huidige heffingsgrondslag eigenaar uitgewerkt: Voordelen: hoge maatschappelijke acceptatie; geen kwijtscheldingsbeleid; lage perceptiekosten; zekerheid van inkomsten; rioolheffing is een zakelijke last: de eigenaar kan bij verkoop een deel van deze lasten via de notaris aan de nieuwe eigenaar overdragen. De gemeente heeft hieraan geen extra werk. Bij een gebruikersbelasting kan dit niet. Nadelen: geen stimulans om het waterverbruik te beperken; geen verschil in heffingbedragen binnen de belastingplichtigen eigenaren. De hoogte van de aanslag rioolheffing is gebaseerd op de eigenaar van een woning en nietwoning en is niet gerelateerd aan het waterverbruik. Daarom geeft het geen stimulans om het waterverbruik te beperken. Een heffing op basis van waterverbruik opgelegd aan de eigenaar is niet mogelijk, omdat de eigenaar geen invloed heeft op het verbruik. Alternatieven De volgende alternatieven voor de huidige heffingsgrondslag zijn onderzocht: gedifferentieerde heffingsgrondslag eigenaar woning / nietwoning; heffingsgrondslag waterverbruik. Hieronder volgt een toelichting van de onderzochte alternatieve heffingsgrondslagen. Gedifferentieerde heffingsgrondslag eigenaar woning / nietwoning (eigenarenbelasting) Evenals de huidige heffingsgrondslag wordt de eigenaar van een woning en nietwoning voor rioolheffing belast. Het onderscheid zit in de

4 3 tariefdifferentiatie voor eigenaren van woningen en nietwoningen. De heffingstarieven zijn opgesplitst in een tarief voor eigenaren van woningen en bedrijven. Voor eigenaren van nietwoningen zal een hoger vast tarief per eigendom gelden. Ook beoogt de heffingsgrondslag het effect dat de grotere vervuilers meer betalen en anderzijds de bewustwording van bedrijven en particulieren van waterverbruik. Voordelen: geen kwijtscheldingsbeleid; lage perceptiekosten; zekerheid van inkomsten; hoge maatschappelijke acceptatie; grootste vervuilers betalen. Nadelen: geen stimulans om het waterverbruik te beperken; hogere belastingheffing voor nietwoningen (bv. bedrijven); risico nadelige economische effecten. Deze heffingsgrondslag heeft een aantal overeenkomende voor en nadelen met de huidige heffingsgrondslag eigenaar. Eveneens wordt de eigenaar van een pand in de heffing betrokken. Heffingsgrondslag waterverbruik (gebruikersbelasting) In het Gemeentelijke Rioleringsplan (GRP) heeft de beoogde tariefsdifferentiatie, waterverbruik per object, als bijkomend effect enerzijds de grotere vervuilers meer te laten betalen en anderzijds bedrijven en particulieren bewust te maken van waterverbruik. In principe is rioolheffing geen heffing om vervuiling tegen te gaan. Het betreft een recht om afvalwater via het riool te mogen lozen. De heffingsgrondslag is gebaseerd op het waterverbruik per rioolaansluiting. De voor en nadelen van de heffingsgrondslag waterverbruik zijn: Voordelen: stimulans om het waterverbruik te beperken; tariefsdifferentiatie. Nadelen: grote groep huurders (= gebruikers) wordt in de heffing betrokken; meer bezwaarschriften; hogere perceptiekosten; (her)invoeren van een kwijtscheldingsbeleid; geen zekerheid van opbrengsten; lagere maatschappelijke acceptatie. Een heffingsgrondslag op basis van waterverbruik houdt in dat er sprake is van een gebruikersbelasting. Een grote groep huurders (ca ) wordt in de rioolheffing betrokken. Alle kwetsbare groeperingen binnen onze samenleving, zoals uitkeringsgerechtigden en minder draagkrachtigen, worden als gebruiker in de heffing betrokken. Woningcorporaties en verhuurders worden niet meer als eigenaar in de rioolheffing betrokken. Wat leidt tot een financieel voordeel voor de woningcorporaties en verhuurders. Aangezien bij deze heffingsgrondslag sprake is van een gebruikersbelasting, moet het kwijtscheldingsbeleid worden (her)ingevoerd.

5 4. BESTUURLIJKE OVERWEGINGEN 4 Conclusie/aanbevelingen Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) meldt in haar Belastingoverzicht grote gemeenten 2010 dat uit landelijk onderzoek blijkt dat het waterverbruik minder gevoelig is voor prijsprikkels dan het afvalaanbod. Diftar 1 heeft bij de rioolheffing dan ook minder zin dan bij de reinigingsheffing. Het is verstandig om de huidige heffingsgrondslag eigenaar/ eigenarenbelasting voort te zetten. Mede op grond van de uitkomsten van landelijke onderzoeken (zie COELO) wordt aanbevolen de huidige heffingsgrondslag eigenaar, eigenarenbelasting, om de volgende argumenten te handhaven; t.w.: 1) het uitsluiten van het risico van nadelige economische effecten voor Culemborg; 2) waterverbruik is minder gevoelig voor prijsprikkels (effecten zijn nihil); 3) minder administratieve handelingen waardoor de perceptie kosten aanzienlijk lager zijn; 4) het past binnen het beleid om kwetsbare groeperingen binnen onze maatschappij ontzien; 5) hoge maatschappelijke acceptatie. Voor invoering van de heffingsgrondslag op basis van waterverbruik zullen bedrijfsprocessen moeten worden aangepast. Tevens moet een kwijtscheldingsbeleid worden (her)ingevoerd. Daardoor kan heffing op basis van waterverbruik op zijn vroegst met ingang van belastingjaar 2012, per 1 januari 2012, worden geëffectueerd. 5. COMMUNICATIE Bij wijziging van de heffingsgrondslag moet de belastingplichtige tijdig worden geïnformeerd en niet verrast worden met een wijzigde belastingaanslag. Aangezien BSR belast is met de uitvoering van de rioolheffing, zal ook BSR vroegtijdig moeten worden geïnformeerd. 6. PLANNING EN CONTROL (MUTATIES OP DE PROGRAMMABEGROTING) 6A.. HEEFT DIT VOORSTEL BETREKKING OP EEN ONDERWERP UIT DE RAADSTERMIJN-AGENDA? Informeren over grondslag rioolheffing (besluit volgt met belastingverordening) 6B. BEOOGD EFFECT. EN HOE METEN WE DAT EFFECT? 6C. WELKE PRESTATIES GAAT DE GEMEENTE LEVEREN EN HOE METEN WE DAT? WANNEER GAAN WE WAT DOEN (PER JAAR UITGESPLITST)? 6D. WELK BELEID MET BIJBE- HORENDE PRESTATIES VERVALT? 1 Zie P. Kooreman, De prijsgevoeligheid van huishoudelijk watergebruik, ESB, 24 februari 1993, blz , en J.M. Dalhuisen en P. Nijkamp, De economie van HO, ESB, 6 oktober 2000.

6 6E. WAT MAG HET KOSTEN (PER JAAR UITGESPLITST). 6F. WELK HUIDIG BUDGET VERVALT? 6G. ZIJN ER HOGERE KOSTEN VERBONDEN AAN DIT VOORSTEL? ZO JA, HOE WORDT DIT FINANCIEEL AFGEDEKT? 6H. WAT IS DE PLANNING VOOR REALISATIE? 6I. WELKE FINANCIËLE RISICO S KENT.HET VOORSTEL?. 6J. WELKE ANDERE RISICO S KENT HET VOORSTEL? 5 Burgemeester en Wethouders van Culemborg De secretaris De burgemeester P. v.d. Veer R. van Schelven Aldus besloten in de vergadering van de Raad, gehouden op 9 december 2010 De griffier De voorzitter P.J. Peters R. van Schelven