Bouw Informatie Raad. De Bouw Informatie Raad. Invoering ICT in bouwprojecten Wintercourse. Universiteit Twente, De Lutte, 29 januari 2009

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bouw Informatie Raad. De Bouw Informatie Raad. Invoering ICT in bouwprojecten Wintercourse. Universiteit Twente, De Lutte, 29 januari 2009"

Transcriptie

1 De Bouw Informatie Raad Invoering ICT in bouwprojecten Wintercourse Universiteit Twente, De Lutte, 29 januari 2009 Drs. J.P.J. Nijssen

2 Waar gaat het om? Ontwikkelen afsprakenstelsels, standaarden (proces en informatie)

3 Financiële crisis Bouwproductie loopt in ruim 10 % terug Meest getroffen : Markt nieuwbouw woningen en bedrijfsgebouwen Verlies arbeidsplaatsen ( ) : Nieuwbouw woningen 2008 : Nieuwbouw woningen 2010 : Terugval : 22% Bron : EIB

4 Financiële crisis Betekenis woningmarkt, in goede tijden, voor de economische groei : 0,5% Bouw zeer interessant voor de Nederlandse economie : van 1 geïnvesteerd in de bouw blijft 0,8-0,9 achter in Nederland, bij de partners in de bouwketen! Bron : W. Vermeend

5 Betrokkenheid, drijfveren en doel Efficiënter bouwproces: lagere kosten realisatie en beheer Kortere doorlooptijd Minder faalkosten Optimum kwaliteit/kosten Betere kwaliteit van het proces, minder overlast burgers Ketenintegratie Betere afstemming vraag en aanbod (functionele specificatie)

6 Betrokkenheid, drijfveren en doel Dit alles leidt tot: Transparantie Eenduidigheid Betere vastlegging bouwinformatie Standaardisatie Daarmee versterking van de sector en een internationaal profiel

7 Waar gaat het om? Standaardisering proces en informatie op basis van afspraken Inzet ICT-instrumenten (e-commerce, workflow management, BIM, etc.) Transitie, mens en organisatie Implementatie Met als doel: Efficiënter bouwproces

8 Mens en Organisatie Proces en informatie ICT Implementatie Om een geïntegreerd bouwproces te implementeren is ontwikkeling noodzakelijk op alle 3 de assen

9 Waar gaat het om (inhoud)? Welke initiatieven? VISI Objectenbibliotheken: Library for Building Smart (B&U) Cheobs (GWW) ETIM (UNETO VNI) NLCS (Nederlandse CAD-standaard) Andere nieuwe initiatieven, ontwikkelingen

10 Waar gaat het om? Deze initiatieven in samenhang verder ontwikkelen: Integratiekader (Bouwwerk Informatie Model) Gecoördineerde aansturing Puzzel moet blijven passen

11 Fasering 1. Ontwikkeling en implementatie in de sector 2. Beheer en exploitatie 3. Kennisoverdracht Rol van CURNET (1), CROW (2), TU-Twente (Wintercourse, praktijkprojecten, 3) SBR (3) en Bouwend Nederland (4) Stevig samenwerkingsverband!

12 Belangrijkste spelers (met affiniteit) met elkaar aan tafel Offensieve invloed Grote en belangrijke achterban Gezag om implementatie te realiseren Zorg dragen voor financiering

13 Project informatie Bouw Informatie Raad Resultaat proces en informatie: (gewenste) situatie in 2012 Management proces & informatie Raamwerk UAV Raamwerk UAVgc Raamwerk DNR Raamwerk Aanvragen vergunningen Raamwerk Inkopen en afroepen besteldelen Raamwerk Wijzigen configuratie bouwwerk VISI VISI VISI VISI VISI/Sales VISI Object proces & informatie Functioneel specificeren Beheren configuratie bouwwerk Ramen van hoeveelheden Inkopen door gebruik ontwerp Uitvoering door gebruik ontwerp Beheer & onderhoud door gebruik ontwerp Object bibliotheken Object bibliotheek GWW Object bibliotheek B&U Object bibliotheek installaties Terreinmodel Bebouwde omgeving Ondergrond model CROWOB IFD ETIM/ITI N.t.b. N.t.b. N.t.b.

14 Project informatie Bouw Informatie Raad Resultaat proces en informatie:gereed in 2008 Management proces & informatie Raamwerk UAV Raamwerk UAVgc VISI VISI Object proces & informatie Functioneel specificeren Beheren configuratie bouwwerk Ramen van hoeveelheden Object bibliotheken Object bibliotheek GWW CROWOB Object bibliotheek B&U IFD Object bibliotheek installaties ETIM/ITI

15 We staan niet alleen Sinds 2007 goede samenwerking met Stanford University USA Aansluiting met andere opdrachtgevers als Statsbygg, US Coastguard, GSA, Senaatti Properties and National Agency for Enterprise and Construction (NAEC) Sinds 2006 gestart met Benelux chapter van IAI (International Alliance for Interoperability, werktitel: buildingsmart)

16 Bouwwerk Informatie Model Verschillende disciplines in bouwketen werken SAMEN wanneer zij allen dezelfde digitale informatietaal spreken: buildingsmart!

17 Bouwwerk Informatie Model

Bouw Informatie Raad (BIR) Hans Nijssen Workshop Kennis (Excelleren met BIM) 29 juni 2011

Bouw Informatie Raad (BIR) Hans Nijssen Workshop Kennis (Excelleren met BIM) 29 juni 2011 Bouw Informatie Raad (BIR) Hans Nijssen Workshop Kennis (Excelleren met BIM) 29 juni 2011 Missie Bouwkwaliteit verhogen door samenwerking in de keten te verbeteren, ondersteund door Bouw Informatie Modellen

Nadere informatie

Randstadspoor/Lunetten COINS Praktijkproject

Randstadspoor/Lunetten COINS Praktijkproject Randstadspoor/Lunetten COINS Praktijkproject Ton Schillemans Stand van zaken september 2007 Agenda 1. Doelstelling COINS 2. Project Randstadspoor / Lunetten 3. Doelstelling COINS praktijkproject 4. Stand

Nadere informatie

Voorsprong in samenwerking. dankzij BIM. ABB Update Event, Oktober 2017

Voorsprong in samenwerking. dankzij BIM. ABB Update Event, Oktober 2017 Voorsprong in samenwerking dankzij BIM ABB Update Event, Oktober 2017 Even voorstellen Peter Zwakhals UNETO-VNI Informatisering Installatiebranche E: p.zwakhals@uneto-vni.nl De weg weten in de afkortingen

Nadere informatie

PAIS is: PAIS wil: PAIS doet dat door: Meer informatie: www.paisbouw.nl

PAIS is: PAIS wil: PAIS doet dat door: Meer informatie: www.paisbouw.nl PAIS in de Bouw & Infra Managementsamenvatting PAIS Gemeenschappelijk Kader januari 2007 PAIS is: een platform voor open bouwafsprakenstelsels een initiatief ván de bouw vóór de bouw PAIS wil: bedrijfstakbrede

Nadere informatie

BIM-loket draagt bij aan BIM in de praktijk van RWS

BIM-loket draagt bij aan BIM in de praktijk van RWS BIM-loket draagt bij aan BIM in de praktijk van RWS Herman Winkels/Jacqueline Meerkerk Programmamanager BIM/Directeur BIM Loket GeoBuzz Den Bosch 25 november 2015 Wat is BIM? 1. BIM is een 3-dimensionaal

Nadere informatie

en noodzaak uniforme contractvoorwaarden

en noodzaak uniforme contractvoorwaarden Nut en noodzaak uniforme contractvoorwaarden Ir. M.L.A.M. van Hezik, Directeur Stichting STABU 16 maart 2010 U.A.V. 1989 / U.A.V.T.I. 1992 / AVA 1992 (traditionele overeenkomsten); DNR (ontwerp-/architecten

Nadere informatie

Informatievoorziening met BIM de basis voor assetmanagement

Informatievoorziening met BIM de basis voor assetmanagement Informatievoorziening met BIM de basis voor assetmanagement GeoBuzz BIM Programma - 24 november 2015 Niels Reyngoud Provincie Gelderland 1 Assetmanagement Assetmanagement Pijlers (1/2) Assetmanagement

Nadere informatie

Leren over: - BIM - SE - GIS - COINS

Leren over: - BIM - SE - GIS - COINS Leren over: - BIM - SE - GIS - COINS Inleiding Wouter Notenbomer Projectmanager, SBRCURnet MBO Bouwkunde HBO Bouwkunde TU Delft Architecture TU Delft Building Technology 2011 Vera Yanovshtchinsky architecten

Nadere informatie

Praktijk en toekomst van BIM tussen RWS, Waterschappen en de Markt

Praktijk en toekomst van BIM tussen RWS, Waterschappen en de Markt Praktijk en toekomst van BIM tussen RWS, Waterschappen en de Markt Herman Winkels Waternet Amsterdam 11 mei 2016 Wat is BIM? Bouwwerk Informatie Model = BIM of Bouwwerk Informatie Management 3D-visualisatiemodel

Nadere informatie

BIM bij Schüco. Hilvarenbeek, 22-05-2013

BIM bij Schüco. Hilvarenbeek, 22-05-2013 Hilvarenbeek, 22-05-2013 Definities BIM: proces of product? Ontwikkelingen in de bouw Ontwikkelingen, software, werkwijze Ondersteuning voor architecten Schüco Revit Families Ondersteuning voor klanten

Nadere informatie

Een standaard voor objectenbibliotheken in de installatiemarkt

Een standaard voor objectenbibliotheken in de installatiemarkt Een standaard voor objectenbibliotheken in de installatiemarkt Even voorstellen Peter Zwakhals Informatiseringzaken T 079 325 06 30 E p.zwakhals@uneto-vni.nl Eén standaard voor objectenbibliotheken? Een

Nadere informatie

Standaardisering..Waarom? Vanuit het oogpunt van de installateur. Alexander Hoos 09 mei 2016

Standaardisering..Waarom? Vanuit het oogpunt van de installateur. Alexander Hoos 09 mei 2016 Standaardisering..Waarom? Vanuit het oogpunt van de installateur Alexander Hoos 09 mei 2016 Even voorstellen Alexander Hoos Informatiemanager Technisch dienstverlener Kuijpers (www.kuijpers.nl) Kerntaken:

Nadere informatie

ETIM voor bouw- en installatiesector

ETIM voor bouw- en installatiesector ETIM voor bouw- en installatiesector D S@les in de Bouw & Installatie dag Drs Ing Aart van Gelder Zonneheuvel, Doorn 25 september 2013 Even voorstellen.. - Aart van Gelder - BIM adviseur UNETO-VNI - Lid

Nadere informatie

Memorandum Pas toe of leg uit voor open BIM-standaarden

Memorandum Pas toe of leg uit voor open BIM-standaarden Memorandum Pas toe of leg uit voor open BIM-standaarden BIM Loket Versie 20 november 2018 Inhoudsopgave 1. Algemeen 3 1.1 Pas-toe-of-leg-uit 3 1.2 PTOLU-lijst en open BIM standaarden 3 1.2.1 COINS 4 1.2.2

Nadere informatie

BIM: van hype naar praktijkintegratie. René Dorleijn

BIM: van hype naar praktijkintegratie. René Dorleijn BIM: van hype naar praktijkintegratie René Dorleijn DACE contactbijeenkomst 25 november 2010 Agenda 1. Introductie Movares 2. Hypecycle 3. BIM in de Bouw- & Infrasector 4. Wat is BIM? 5. Waarom BIM? 6.

Nadere informatie

BIM in de beheerfase. Symposium BIM in de watersector 11 mei Marcel Sukel

BIM in de beheerfase. Symposium BIM in de watersector 11 mei Marcel Sukel BIM in de beheerfase Symposium BIM in de watersector 11 mei 2016 Marcel Sukel Programma 1. Waarom doet PNH aan BIM? 2. Wat is BIM eigenlijk? 3. BIM en assetmanagement 4. #Hoepasthetinelkaar. 5. Vragen..?

Nadere informatie

DE CB-NL DE CONCEPTEN BIBLIOTHEEK VOOR DE GEBOUWDE OMGEVING

DE CB-NL DE CONCEPTEN BIBLIOTHEEK VOOR DE GEBOUWDE OMGEVING DE CB-NL DE CONCEPTEN BIBLIOTHEEK VOOR DE GEBOUWDE OMGEVING 2 e ICT Vendor bijeenkomst 26 augustus 2013 Bram Mommers Namens de CB-NL Agenda Nr Onderwerp 1 Welkom en kort voorstelrondje 5 minuten 2 Doel

Nadere informatie

Geo-informatie buiten zetten voor de bouwwereld

Geo-informatie buiten zetten voor de bouwwereld Geo-informatie buiten zetten voor de bouwwereld Hein Corstens 10 november 2010 Inhoud Initiatiefnemers BIM BIM en omgevingsinformatie Knelpunten Oplossingen Kennisplatform BIM-Omgeving Stellingen Initiatiefnemers

Nadere informatie

Stuurgroep open standaarden Datum: 25 mei 2017 Versie 1.0

Stuurgroep open standaarden Datum: 25 mei 2017 Versie 1.0 FS 170614.2B Forum Standaardisatie Wilhelmina van Pruisenweg 52 2595 AN Den Haag Postbus 96810 2509 JE Den Haag www.forumstandaardisatie.nl FORUM STANDAARDISATIE Agendapunt: FS 170614.2B Betreft: Intake-advies

Nadere informatie

Programma van de Bouw Informatie Raad

Programma van de Bouw Informatie Raad Met BIM bouwen aan structuur in de sector Programma van de Bouw Informatie Raad november 2008 Inhoud 1. Met BIM bouwen aan structuur... 3 1.1 De bouw in transitie... 3 1.2 BIM als sleuteltechnologie...

Nadere informatie

BIR op de kaart. Strategische kader communicatieplan. H092-7_S_07_24941 (2e versie) 1

BIR op de kaart. Strategische kader communicatieplan. H092-7_S_07_24941 (2e versie) 1 BIR op de kaart Strategische kader communicatieplan H092-7_S_07_24941 (2e versie) 1 Inhoudsopgave Inleiding en samenvatting 3 Achtergrond BIR 3 Professioneel communiceren 3 Verleiden en pushen 3 Stappenplan

Nadere informatie

BIM Loket Open BIM-standaarden voor een wereld aan toepassingen!

BIM Loket Open BIM-standaarden voor een wereld aan toepassingen! BIM Loket Open BIM-standaarden voor een wereld aan toepassingen! 12 april 2016, Jacqueline Meerkerk VISI Gebruikersbijeenkomst Stadstimmertuin Amsterdam VISI-community Welkom in het BIM Loket clubhuis!

Nadere informatie

Objectenbibliotheken in de bouw. Zeven vragen en antwoorden over objectenbibliotheken, kennismodules en hun betekenis voor BIM en de bouwpraktijk

Objectenbibliotheken in de bouw. Zeven vragen en antwoorden over objectenbibliotheken, kennismodules en hun betekenis voor BIM en de bouwpraktijk Objectenbibliotheken in de bouw Zeven vragen en antwoorden over objectenbibliotheken, kennismodules en hun betekenis voor BIM en de bouwpraktijk oktober 2009 1. De BIR en haar missie De Bouw Informatieraad

Nadere informatie

BIM: kennis delen is macht! ing. Gerrie Mühren MBA Voorzitter, Benelux chapter buildingsmart

BIM: kennis delen is macht! ing. Gerrie Mühren MBA Voorzitter, Benelux chapter buildingsmart BIM: kennis delen is macht! ing. Gerrie Mühren MBA Voorzitter, Benelux chapter buildingsmart Inleiding Kennismaking: Beton- en Staalconstructeur Betontechnoloog IPMA gecertificeerd projectmanager Sinds

Nadere informatie

COINS voor beginners. Henk Schaap Hans Schevers Wouter Pronk. December 2015

COINS voor beginners. Henk Schaap Hans Schevers Wouter Pronk. December 2015 COINS voor beginners Henk Schaap Hans Schevers Wouter Pronk December 2015 COINS voor beginners Wat is COINS Hoe kun je COINS gebruiken Hoe zit COINS in elkaar Een paar voorbeelden Drie blokken 1. Algemene

Nadere informatie

Bijeenkomst 5 maart 2013

Bijeenkomst 5 maart 2013 Bijeenkomst 5 maart 2013 Auteurs: Hans van Hoven (BAM Techniek) Robert Klempau (Cadac Group) De weg naar BIM Programma: Visie Implementatie BIM en categorieën Objectenbibliotheek POC koppeling ETIM 2ba

Nadere informatie

Integratie locatie-informatie in de bouw met BIM

Integratie locatie-informatie in de bouw met BIM Integratie locatie-informatie in de bouw met BIM Dik Spekkink Programmateam BIR Open Geodag, Utrecht, 2 september 2015 Bouw Informatie Raad Overheidsopdrachtgevers Branche-organisaties Architecten Ingenieursbureaus

Nadere informatie

Virtueel Bouwen BIM Stand van toepassing

Virtueel Bouwen BIM Stand van toepassing Virtueel Bouwen BIM Stand van toepassing Jan Straatman, Balance & Result Organisatie Adviseurs b.v. 1 i.s.m. Willem Pel, Balance & Result en Hans Hendriks, debimspecialist 15 november 2010 Virtueel bouwen

Nadere informatie

STABU Bouwbreed STABU Gebruikersdag ONTWIKKELINGEN

STABU Bouwbreed STABU Gebruikersdag ONTWIKKELINGEN STABU Gebruikersdag 2016 ONTWIKKELINGEN 1 Bestaand proces was gebaseerd op MS Excel en 2D CAD tekeningen Programma van eisen (XLS) Architect ontwerpt in 2D CAD Engineering in 2D CAD Bouwcombinatie idem

Nadere informatie

COINS Praktijkproject. René Dorleijn & Gertjan van Manen. 23 januari 2008

COINS Praktijkproject. René Dorleijn & Gertjan van Manen. 23 januari 2008 Randstadspoor - Halte Lunetten COINS Praktijkproject René Dorleijn & Gertjan van Manen 23 januari 2008 Agenda 1. Introductie 2. Doelstelling praktijkproject 3. Voorbereiding met Ontwikkelteam 4. Voorbereiding

Nadere informatie

Doel ITANNEX: Verbeteren van de kwaliteit van de bebouwde omgeving en van het proces waarmee het ontworpen, gerealiseerd en beheerd wordt

Doel ITANNEX: Verbeteren van de kwaliteit van de bebouwde omgeving en van het proces waarmee het ontworpen, gerealiseerd en beheerd wordt Doel ITANNEX: Verbeteren van de kwaliteit van de bebouwde omgeving en van het proces waarmee het ontworpen, gerealiseerd en beheerd wordt Aannemers Architectenbureaus Ingenieurs- en Adviesbureaus Installateurs

Nadere informatie

een succesvolle verbinding BIM CONGRES 2013 DE REEHORDT EDE 17 SEPTEMBER 2013 Drs Ing ala van gelder

een succesvolle verbinding BIM CONGRES 2013 DE REEHORDT EDE 17 SEPTEMBER 2013 Drs Ing ala van gelder BIM een succesvolle verbinding BIM CONGRES 2013 DE REEHORDT EDE 17 SEPTEMBER 2013 Drs Ing ala van gelder Even voorstellen.. - Aart van Gelder - BIM adviseur UNETO-VNI - Lid Bouw Informatie Raad (BIR) -

Nadere informatie

Roadmap BIM Loket. Versie 7, 1 december 2015. 1.1 Inleiding

Roadmap BIM Loket. Versie 7, 1 december 2015. 1.1 Inleiding Roadmap BIM Loket Versie 7, 1 december 2015 1.1 Inleiding Eind april 2015 is de Stichting BIM Loket opgericht. Afgelopen maanden is de organisatie ingericht en opgestart. Mede op verzoek vanuit de BIR

Nadere informatie

DURF 5. Bouw en ICT. DURF 9 Het programma PSIBouw. DURF 7 Praktijkprojecten. DURF 4 Aanbesteden en benchmarken. DURF 3 Samenwerken en ketenintegratie

DURF 5. Bouw en ICT. DURF 9 Het programma PSIBouw. DURF 7 Praktijkprojecten. DURF 4 Aanbesteden en benchmarken. DURF 3 Samenwerken en ketenintegratie DURF 1 Cultuur en gedrag DURF 2 Bouwen voor de gebruiker DURF 3 Samenwerken en ketenintegratie DURF 4 Aanbesteden en benchmarken DURF 6 Kennis en onderwijs DURF 7 Praktijkprojecten DURF 8 Toekomstvisie

Nadere informatie

Uniforme objectstructuur

Uniforme objectstructuur 1 thema Procesverbetering dankzij afsprakenstelsels en softwaretools Uniforme objectstructuur 2 6 2009 Uniforme objectstructuur ing. René Dorleijn RI Movares 1 Light Rail brug in Jeruzalem (architect:

Nadere informatie

We BIMmen en nu? ing. Piet Fiege BIM specialist

We BIMmen en nu? ing. Piet Fiege BIM specialist We BIMmen en nu? ing. Piet Fiege BIM specialist Inhoud We BIMmen Definitie Waarom Welke partijen Veranderingen uitdagingen en nu? Resumé Vragen 2 We BIMmen definitie 3 We BIMmen definitie Werkmethodiek

Nadere informatie

Implementatie BIM in Nederlandse civiele- en infrabouw

Implementatie BIM in Nederlandse civiele- en infrabouw Implementatie BIM in Nederlandse civiele- en infrabouw Bijdrage voor Ronde tafel gesprek BIM voor infra en civieltechniek Brussel, 25 maart 2015 Jan-Hein Poodt Hoofd Havens, Vaarwegen & Tunnels Grontmij

Nadere informatie

THEMA VOOR HET DINER PENSANT VAN HET OPDRACHTGEVERSFORUM IN DE BOUW VAN 9 NOVEMBER 2011

THEMA VOOR HET DINER PENSANT VAN HET OPDRACHTGEVERSFORUM IN DE BOUW VAN 9 NOVEMBER 2011 ICT/BIM EN BOUW THEMA VOOR HET DINER PENSANT VAN HET OPDRACHTGEVERSFORUM IN DE BOUW VAN 9 NOVEMBER 2011 I ICT/BIM EN BOUW / NOVEMBER 2011 Het Opdrachtgeversforum is een actieve kring van (semi-) publieke

Nadere informatie

Meer duurzaamheid in de GWW: Laat je inspireren en leer van elkaar!

Meer duurzaamheid in de GWW: Laat je inspireren en leer van elkaar! Meer duurzaamheid in de GWW: Laat je inspireren en leer van elkaar! Lie Chahboun 14 april 2015 Programmabureau Duurzaam GWW RVO.nl Wie heeft (nog) Duurzaam Inkopen beleid? Wie koopt 100% duurzaam in? Wie

Nadere informatie

Op weg naar werken met BIM

Op weg naar werken met BIM Op weg naar werken met BIM Versie 2.1, april 2012 Auteurs: Kenmerk: Ir. H.J. Fikkers, Van de Bunt Adviseurs Ing. L.R. Nieuwenhuizen, CUR Bouw & Infra Drs. J.P.J. Nijssen, Nijssen Management & Advies Ir.

Nadere informatie

Inleiding. Samen kunnen we het maken! Projectoverstijgend samenwerken in de bouw! Herbert Zwanen/Gerrit de Heer Projectmanagers/consultants SBR

Inleiding. Samen kunnen we het maken! Projectoverstijgend samenwerken in de bouw! Herbert Zwanen/Gerrit de Heer Projectmanagers/consultants SBR Inleiding Samen kunnen we het maken! Projectoverstijgend samenwerken in de bouw! Herbert Zwanen/Gerrit de Heer Projectmanagers/consultants SBR Inleidende presentatie Aanleiding Waarom samenwerken? Verschillende

Nadere informatie

Virtueel bouwen en de toepassing van standaards. Module 2: Organisatie bouwproces en informatiemanagement

Virtueel bouwen en de toepassing van standaards. Module 2: Organisatie bouwproces en informatiemanagement BIM-Lab Virtueel bouwen en de toepassing van standaards Module 2: Organisatie bouwproces en informatiemanagement BIM-Lab Georganiseerd door projectgroep COINS i.s.m. BIR Vijf samenhangende onderwijsmodulen

Nadere informatie

WELKE PARTIJEN IN DE BOUW ZIJN BIM READY? BIM MATURITY SECTORANALYSE 2014

WELKE PARTIJEN IN DE BOUW ZIJN BIM READY? BIM MATURITY SECTORANALYSE 2014 WELKE PARTIJEN IN DE BOUW ZIJN BIM READY? BIM MATURITY SECTORANALYSE 2014 30 APRIL 2015 HANS VOORDIJK BIM MATURITY SECTORANALYSE 2014 BIM volwassenheid op zeven criteria Best practices in zeven deelsectoren

Nadere informatie

BIM in de praktijk. Alexander Hoos / Kuijpers

BIM in de praktijk. Alexander Hoos / Kuijpers BIM in de praktijk Alexander Hoos / Kuijpers TVVL Eindedaglezing, 4 april 2016 Alexander Hoos Informatie Manager Even voorstellen Installatie bedrijf Kuijpers (www.kuijpers.nl) Kerntaken: Procesoptimalisatie,

Nadere informatie

CB-NL CONCEPT LIBRARY FOR THE BUILT ENVIRONMENT

CB-NL CONCEPT LIBRARY FOR THE BUILT ENVIRONMENT CB-NL CONCEPT LIBRARY FOR THE BUILT ENVIRONMENT Kunnen we eigenlijk wel met elkaar praten? Marcel Reuvers Geonovum Inhoud presentatie Over welke informatie hebben we het eigenlijk? Hoe praten we nu nog

Nadere informatie

Hoe maak je de keten LEAN?

Hoe maak je de keten LEAN? Hoe maak je de keten LEAN? Oktober 2012 Meindert Koopman Directeur Bouwbedrijf Rijssen B.V Hoe maak je de keten LEAN?? Inleiding. Traditionele proces. Ketenintegratie.. Van Losser Installatiegroep. Ketenintegratie:

Nadere informatie

Bureau Bouwkunde: omdat het beter kan

Bureau Bouwkunde: omdat het beter kan Bureau Bouwkunde: omdat het beter kan Herkent u dit? U, als architect, heeft inspirerende ideeën maar wilt technisch en procesmatig ondersteund worden. U, als opdrachtgever, wilt vroegtijdig weten wat

Nadere informatie

CROW StandaardSystematiek Kostenramingen GWW-Objectenbibliotheek

CROW StandaardSystematiek Kostenramingen GWW-Objectenbibliotheek CROW StandaardSystematiek Kostenramingen GWW-Objectenbibliotheek Paul Jansen Bernard Witteveen DACE Symposium 29 november 2007 Ruimte voor een of meer logo s van andere organisaties Mijn Agenda Even kennis

Nadere informatie

Onze Visie op Ketenintegratie en BIM. 27 mei 2011

Onze Visie op Ketenintegratie en BIM. 27 mei 2011 Onze Visie op Ketenintegratie en BIM 27 mei 2011 Het was op een donderdagmiddag in Vlaardingen Het was op een donderdagmiddag in Vlaardingen Visie op Keten Integratie De bouw kan gewoon niet doorgaan zoals

Nadere informatie

BIM 4 BIR 5 BuildingSMART Alliance 6 BuildingSMART International Alliance for Interoperability 7 CityGML 8 CityGML extensie voor BIM 9 Clash

BIM 4 BIR 5 BuildingSMART Alliance 6 BuildingSMART International Alliance for Interoperability 7 CityGML 8 CityGML extensie voor BIM 9 Clash IM - BIR - BuildingSMART - IAI - CityGML - GeoBIM - lash detection - COINS - Collada - IDM - IFC - IFD - IFD ibrary - IOS - Modelservers - EDM - FiDuMo - Share-apace - BIMserver.org - MVD - Objectbibliotheken

Nadere informatie

Systems Engineering in de gww-sector

Systems Engineering in de gww-sector Systems Engineering in de gww-sector Ron Beem Rijkswaterstaat NEVI-PIANOo Juni 2013 Bouwen aan één taal Resultaat voorop (RWS) 16 projecten spoedaanpak uniformer naar de markt door kwaliteitsborging aanbestedingsdossiers

Nadere informatie

BIM in Beheer Kansen Transitie Toekomst?

BIM in Beheer Kansen Transitie Toekomst? 31 oktober 2017 BIM in Beheer Kansen Transitie Toekomst? Arjan van Haperen Directeur Unica Projecten Zuid I.L.S. Over Unica Voordelen BIM Transitie Randvoorwaarden Actualiteit Toekomst? Unica in cijfers

Nadere informatie

Today's Scenario ICT

Today's Scenario ICT Today's Scenario ICT de stand van zaken van ICT in de bouw en installatietechniek anno 2008 UNETO-VNI is de ondernemersorganisatie voor de installatiebranche en technische detailhandel Colofon Opdrachtgever

Nadere informatie

Hoeveelhedenbepaling. BAM woning en utiliteitsbouw

Hoeveelhedenbepaling. BAM woning en utiliteitsbouw COINS Compatible partner 1 COINS Compatible partner 2 Internet Procedures volgens CEM COINS Compatible Model Server 1 Informatie volgens CBIM Bouwwerk X COINS praktijk project Hoeveelhedenbepaling gebruikmakend

Nadere informatie

Positionering Ketensamenwerking

Positionering Ketensamenwerking Positionering Ketensamenwerking Hans Wamelink, Faculteit Bouwkunde, Afdeling Real Estate & Housing 12-4-2011 Delft University of Technology Challenge the future Inhoud Succesfactoren Ketensamenwerking

Nadere informatie

Inspiratiesessie BIM. Eindhoven, 4 oktober 2017

Inspiratiesessie BIM. Eindhoven, 4 oktober 2017 1 Inspiratiesessie BIM Eindhoven, 4 oktober 2017 Wij bundelen onze kennis in regio s en sectoren Regio verdeling Sectorbenadering Noord Oost Food & Agri Building & Construction Noord West Zuid West Transport

Nadere informatie

BIM IN DE BOUW WILLEN, KUNNEN, MOETEN! 5 OKTOBER 2017 HANS VOORDIJK I.S.M. SANDER SIEBELINK, RUTH SLOOT, MARC VAN DEN BERG EN PROF.

BIM IN DE BOUW WILLEN, KUNNEN, MOETEN! 5 OKTOBER 2017 HANS VOORDIJK I.S.M. SANDER SIEBELINK, RUTH SLOOT, MARC VAN DEN BERG EN PROF. BIM IN DE BOUW WILLEN, KUNNEN, MOETEN! 5 OKTOBER 2017 HANS VOORDIJK I.S.M. SANDER SIEBELINK, RUTH SLOOT, MARC VAN DEN BERG EN PROF. ARJEN ADRIAANSE BIM in de bouw: willen, kunnen, moeten! o BIM in de bouw:

Nadere informatie

We staan met beide voeten in een (jonge) digitale wereld!!!

We staan met beide voeten in een (jonge) digitale wereld!!! STEL JE VOOR.. Je beschikt over voor jou relevante en betrouwbare informatie van bouwwerken incl. informatie over de impact van bewegende stad/omgeving (je kunt Geo-refereren): Wat: Je kent de samenstelling,

Nadere informatie

Ketenintegratie in de bouw: beter, sneller en goedkoper

Ketenintegratie in de bouw: beter, sneller en goedkoper Ketenintegratie in de bouw: beter, sneller en goedkoper Wat is ketenintegratie? Ketenintegratie in de bouw betekent met meerdere partijen werken aan een gezamenlijk doel. De keten is zo groot als je hem

Nadere informatie

Van papier naar digitaal

Van papier naar digitaal Welkom Van papier naar digitaal Waar VISI ook voor gebruikt kan worden Richard oude Egbrink en Suzan Engelbrecht Eigenaar: Richard oude Egbrink 1 april 2016 Kenmerk: n.t.b. Status: Definitief Voorstellen

Nadere informatie

VISI management introductie Een fundament voor digitale samenwerking -

VISI management introductie Een fundament voor digitale samenwerking - VISI management introductie Een fundament voor digitale samenwerking - 1 Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE 2 WOORD VOORAF 3 INLEIDING 4 ACHTERGROND 5 WAAROM VISI? 5 WAAR STAAT VISI VOOR? 5 WAT LEVERT VISI OP?

Nadere informatie

De openheid van de standaard en het standaardisatieproces is een bijzonder aandachtspunt voor het expertonderzoek.

De openheid van de standaard en het standaardisatieproces is een bijzonder aandachtspunt voor het expertonderzoek. notitie FORUM STANDAARDISATIE 12 december 2018 Agendapunt 3D Intakeadvies STABU 2 Nummer: FS 181212.3D Aan: Van: Forum Standaardisatie Stuurgroep Open Standaarden Datum: 26 november 2018 Versie: 1.0 Bijlagen:

Nadere informatie

Veranderende informatiebehoefte bij opdrachtgevers in de bouw

Veranderende informatiebehoefte bij opdrachtgevers in de bouw Veranderende informatiebehoefte bij opdrachtgevers in de bouw Prof.dr.ir. Marleen Hermans Leerstoel Publiek opdrachtgeverschap in de bouw, TU Delft Managing Partner, Brink Management & Advies mede mogelijk

Nadere informatie

Inventarisatie KENNISINSTITUUT VOOR DE INSTALLATIESECTOR BIM IN DE INSTALLATIESECTOR. Project: 828 Voorstudie BIM Datum: 2-11-2011 Versie: 1.

Inventarisatie KENNISINSTITUUT VOOR DE INSTALLATIESECTOR BIM IN DE INSTALLATIESECTOR. Project: 828 Voorstudie BIM Datum: 2-11-2011 Versie: 1. Inventarisatie KENNISINSTITUUT VOOR DE INSTALLATIESECTOR BIM IN DE INSTALLATIESECTOR Project: 828 Voorstudie BIM Datum: 2-11-2011 Versie: 1.3 VERSIEBEHEER Versie Datum Wijzigingen Persoon 0.1 15-02-11

Nadere informatie

Bouwnijverheid heeft een productiviteit sprong nodig. CADAC 29 september 2016

Bouwnijverheid heeft een productiviteit sprong nodig. CADAC 29 september 2016 Bouwnijverheid heeft een productiviteit sprong nodig CADAC 29 september 2016 Even voorstellen Jan Al. Tot 2015 directie BAM Techniek,. 20 jaar ervaring installatiebranche. 15 jaar technical services healthcare

Nadere informatie

BIM-Omgeving NAAR EEN BETERE AFSTEMMING VAN BOUWWERK- EN OMGEVINGSINFORMATIE. Hein Corstens

BIM-Omgeving NAAR EEN BETERE AFSTEMMING VAN BOUWWERK- EN OMGEVINGSINFORMATIE. Hein Corstens BIM-Omgeving NAAR EEN BETERE AFSTEMMING VAN BOUWWERK- EN OMGEVINGSINFORMATIE Hein Corstens Doel: invullen Omgevingsinformatie in BIM Managementprocessen Gebouwinformatie Objecten Contracten, zoals UAVcontracten

Nadere informatie

Succesvolle VNMG themadag Met BIM juist op weg

Succesvolle VNMG themadag Met BIM juist op weg Succesvolle VNMG themadag Met BIM juist op weg Voor de eerste keer in haar bestaan heeft de Vereniging van Nederlandstalige MX Gebruikers (VNMG) op 3 april jl. in het Spoorwegmuseum te Utrecht, specifiek

Nadere informatie

BIM.. Stand van zaken

BIM.. Stand van zaken BIM.. Stand van zaken LUNCHBIJEENKOMST TVVL ZUIDHOLLAND Aart van Gelder 22 maart 2013 Ridderkerk Introductie Aart van Gelder Aart van Gelder, alg. dir. Orange Climate Group Pijlervoorzitter Impuls, lid

Nadere informatie

Verdatarisering van bouwsector

Verdatarisering van bouwsector Verdatarisering van bouwsector Kostenmanagement & BIM 19 september 2013 2013 1 Imagine the result Gastspreker ir. T.A.L. (Ted) Peek ARCADIS, Financial Engineers T. 026-377 88 10 E. financialengineers@arcadis.nl

Nadere informatie

BIM, the next step (2)

BIM, the next step (2) BIM, the next step (2) René Dorleijn, 6 oktober 2011 bim@movares.nl Bouwcultuur We zitten in een cultuurtang met zijn allen. De algemene opinie is: we willen het best anders, maar ja, die bouwcultuur is

Nadere informatie

BIM... Efficiency, Kwaliteit en Euro,s BIM. Een kwestie van volharding BIM. Nieuw elan in een veranderende bouw & installatie wereld

BIM... Efficiency, Kwaliteit en Euro,s BIM. Een kwestie van volharding BIM. Nieuw elan in een veranderende bouw & installatie wereld BIM... Efficiency, Kwaliteit en Euro,s BIM. Een kwestie van volharding BIM. Nieuw elan in een veranderende bouw & installatie wereld Even voorstellen Aart van Gelder Lid MAR TVVL BIM adviseur Uneto-Vni

Nadere informatie

BIM Praktijk in Amsterdam

BIM Praktijk in Amsterdam BIM Praktijk in Amsterdam Theo Kremer Senior Adviseur Stadsarchief Flip Rosdorff Senior Adviseur groep Advies van IBA Projectleider VISI in Amsterdam Voorzitter centrale Gebruikersgroep VISI Ambassadeur

Nadere informatie

Gebruikersbijeenkomst VISI en COINS Standaard versus Software

Gebruikersbijeenkomst VISI en COINS Standaard versus Software Gebruikersbijeenkomst VISI en COINS Standaard versus Software 12 september 2017 Ruben Blair (Bakker&Spees) Jeroen van Geijlswijk (TechniaTranscat) Wat is een open standaard? Het doel van open standaarden

Nadere informatie

RRBOUWRAPPORT 144. Aan de slag met BIM; gewoon doen! Handreiking, Virtueel Bouwen

RRBOUWRAPPORT 144. Aan de slag met BIM; gewoon doen! Handreiking, Virtueel Bouwen RRBOUWRAPPORT 144 Aan de slag met BIM; gewoon doen! Handreiking, Virtueel Bouwen 2 Handreiking Virtueel Bouwen Aan de slag met BIM, Gewoon doen! Jan Straatman en Willem Pel, Balance & Result Organisatie

Nadere informatie

Advies opname IFC op de lijst voor pas-toe-of-leg-uit

Advies opname IFC op de lijst voor pas-toe-of-leg-uit Forum Standaardisatie Wilhelmina v Pruisenweg 52 2595 AN Den Haag Postbus 96810 2509 JE Den Haag www.forumstandaardisatie.nl Advies opname IFC op de lijst voor pas-toe-of-leg-uit COLLEGE STANDAARDISATIE

Nadere informatie

Bouwagenda & open standaarden Wat is de roadmap? Jacqueline Meerkerk, Dik Spekkink

Bouwagenda & open standaarden Wat is de roadmap? Jacqueline Meerkerk, Dik Spekkink Bouwagenda & open standaarden Wat is de roadmap? Jacqueline Meerkerk, Dik Spekkink Nijkerk, 7 juni 2018 Roadmap: Samen gericht doorpakken! BIM Loket & Bouwagenda (Jacqueline) Open standaarden (Dik) 2 1.

Nadere informatie

Opname COINS-standaard (uitwisselingsformaat voor bouwinformatie) op de lijst met open standaarden

Opname COINS-standaard (uitwisselingsformaat voor bouwinformatie) op de lijst met open standaarden FS 180425.3A Forum Standaardisatie Wilhelmina v Pruisenweg 104 2595 AN Den Haag Postbus 84011 2508 AA Den Haag www.forumstandaardisatie.nl Opname COINS-standaard (uitwisselingsformaat voor bouwinformatie)

Nadere informatie

Hoe ketensamenwerking de (bouw)wereld verandert.

Hoe ketensamenwerking de (bouw)wereld verandert. Hoe ketensamenwerking de (bouw)wereld verandert. Marcel Noordhuis Promovendus Universiteit van Amsterdam Director Deloitte Real Estate Advisory E-mail: mnoordhuis@deloitte.nl Mobiel: 06 123 446 31 www:

Nadere informatie

Onderzoek naar: Inhoud De impact van BIM op de rol van de projectmanager

Onderzoek naar: Inhoud De impact van BIM op de rol van de projectmanager Onderzoek naar: De impact van BIM op de rol van de projectmanager P5 presentatie Annieke Smith Inhoud Waarom? Hoe? Resultaten Theorie Resultaten Praktijk Conclusie Aanbevelingen Aanbevelingen Stevens Van

Nadere informatie

Op weg naar regisserend opdrachtgeverschap

Op weg naar regisserend opdrachtgeverschap Op weg naar regisserend opdrachtgeverschap Aanleiding Woningcorporaties hebben de afgelopen jaren gezamenlijk ongeveer 6,5 miljard euro per jaar in hun woningvoorraad gestoken. Van dit bedrag ging ongeveer

Nadere informatie

Op weg naar regisserend opdrachtgeverschap

Op weg naar regisserend opdrachtgeverschap Op weg naar regisserend opdrachtgeverschap Aanleiding Woningcorporaties hebben de afgelopen jaren gezamenlijk ongeveer 6,5 miljard euro per jaar in hun woningvoorraad gestoken. Van dit bedrag ging ongeveer

Nadere informatie

We staan met beide voeten in een (jonge) digitale wereld!!!

We staan met beide voeten in een (jonge) digitale wereld!!! STEL JE EENS VOOR.. Je beschikt over voor jou relevante informatie van bouwwerken incl. informatie over de bewegende stad/omgeving: Wat: Je kent de samenstelling, afmetingen en de staat van onderhoud;

Nadere informatie

Onderzoek naar de risico s tijdens de invoering van VISI binnen de Dienst Vastgoed Defensie. Cadet-sergeant van het wapen der Genie s

Onderzoek naar de risico s tijdens de invoering van VISI binnen de Dienst Vastgoed Defensie. Cadet-sergeant van het wapen der Genie s Titel: Invoering van VISI bij de DVD Beschrijving: Onderzoek naar de risico s tijdens de invoering van VISI binnen de Dienst Vastgoed Defensie Auteur: Cadet-sergeant van het wapen der Genie s0130443 Opdrachtgever:

Nadere informatie

Informa(evoorziening met BIM, de basis voor Assetmanagement! Niels Reyngoud en Anton Vogels, Provincie Gelderland

Informa(evoorziening met BIM, de basis voor Assetmanagement! Niels Reyngoud en Anton Vogels, Provincie Gelderland Informa(evoorziening met BIM, de basis voor Assetmanagement! Niels Reyngoud en Anton Vogels, Provincie Gelderland 1 Inhoud Assetmanagement Wat is het? Wat hebben we? BIM de motor voor eenduidige informa9e-

Nadere informatie

Atlas van Open BIM Standaarden

Atlas van Open BIM Standaarden Atlas van Open BIM Standaarden versie 1.3 Cluster IT / Internationale aansluiting oktober 2016 Inhoud Inleiding 3 Leeswijzer 4 1. De Open BIM Standaarden: over welke standaarden gaat het? 5 2. Indelingen

Nadere informatie

BIM 2.0 VANUIT HET PERSPECTIEF VAN EEN AANNEMER WILLEM PEL BALANCE & RESULT. Pioneering BIM werkplaats 27 januari 2012

BIM 2.0 VANUIT HET PERSPECTIEF VAN EEN AANNEMER WILLEM PEL BALANCE & RESULT. Pioneering BIM werkplaats 27 januari 2012 BIM 2.0 VANUIT HET PERSPECTIEF VAN EEN AANNEMER WILLEM PEL BALANCE & RESULT Pioneering BIM werkplaats 27 januari 2012 Aannemer als de spil in de keten Een aannemer is de verbindende schakel tussen: Creatieve

Nadere informatie

Hoge duurzaamheidsambities realiseren met de efficientie van Lean?

Hoge duurzaamheidsambities realiseren met de efficientie van Lean? Hoge duurzaamheidsambities realiseren met de efficientie van Lean? Perfectie Waarde Pull Waardestroom Flow Lean en BREEAM stappenplan Een oplossing om de efficientie van de realisatie van duurzame kwaliteit

Nadere informatie

Verschuiving van grootschalige nieuwbouw in buitengebied naar kleinschalige (her-) bouw in bestaande situatie;

Verschuiving van grootschalige nieuwbouw in buitengebied naar kleinschalige (her-) bouw in bestaande situatie; Bouw De sector bouwnijverheid bestaat uit een diversiteit aan bedrijven. Belangrijke bedrijfsgroepen zijn: Aannemersbedrijven Burgerlijke en Utiliteitsbouw (algemeen en gespecialiseerd)* Aannemersbedrijven

Nadere informatie

PROGRAMMA VAN EISEN PROGRAMMA VAN EISEN LAS/LVS (V)SO

PROGRAMMA VAN EISEN PROGRAMMA VAN EISEN LAS/LVS (V)SO PROGRAMMA VAN EISEN LAS/LVS (V)SO HANDREIKING UITVRAAG INKOOP LAS/LVS (V)SO PROGRAMMA VAN EISEN LAS/LVS (V)SO PROGRAMMA VAN EISEN LAS/LVS (V)SO > HANDREIKING UITVRAAG INKOOP LAS/LVS (V)SO (bijlage 1) INVULFORMULIER

Nadere informatie

Bouwlogis)ek en Minder Hinder - van onbekend tot excellent

Bouwlogis)ek en Minder Hinder - van onbekend tot excellent Bouwlogis)ek en Minder Hinder - van onbekend tot excellent Pla5orm Logis)ek in de Bouw Coen Faber Rijkswaterstaat Arjan Walinga Bouwend Nederland Dag van DUURZAAM GWW 10 juni 2013 Agenda Waarom is bouwlogistiek

Nadere informatie

Anders samenwerken, andere afspraken

Anders samenwerken, andere afspraken Anders samenwerken, andere afspraken Tussenresultaten van het technologieclusterproject juridische aspecten BIM Freek Bomhof Brancheinnovatiecontract BIM Kennisoverdracht van TNO aan het MKB Innovatie

Nadere informatie

Adoptie VISI. binnen en tussen organisaties SENTENSOR

Adoptie VISI. binnen en tussen organisaties SENTENSOR Adoptie VISI binnen en tussen organisaties 9-3-2016 SENTENSOR 2016 1 IN 2015 ONDERSTEUNDE VISI DE GEMEENTE AMSTERDAM In aanbesteedde project waarde In aantal projecten 1/3 met VISI 2/3 met VISI 2/3 niet

Nadere informatie

VISI vanzelfsprekend. Rotonde Dortmuiden

VISI vanzelfsprekend. Rotonde Dortmuiden VISI vanzelfsprekend Rotonde Dortmuiden Communicatie Communicatie VISI regelt de communicatie tussen intern en extern Legt afspraken vast en bewaakt processen Voorkomt overtypen van informatie Zorgt er

Nadere informatie

NEC3 als alternatieve contractvorm in de bouw

NEC3 als alternatieve contractvorm in de bouw Management Advies Automatisering Bouw Huisvesting Vastgoed @brinkgroep NEC3 als alternatieve contractvorm in de bouw Als u zoekt naar samenwerking en vertrouwen Specialisten geïntegreerde contracten en

Nadere informatie

Oplossingsvrij specificeren

Oplossingsvrij specificeren Oplossingsvrij specificeren ir. J.P. Eelants, projectmanager Infrabouwproces CROW Samenvatting De methodiek van oplossingsvrij specificeren richt zich niet alleen op het formuleren van functionele eisen.

Nadere informatie

Jaarplan 2013 buildingsmart Chapter Benelux

Jaarplan 2013 buildingsmart Chapter Benelux Document id Title Organisation /Author Date Status 2013-01.gm Beleidsnotitie chapter BeNeLux bsbenelux/gmu 20130415 Concept Jaarplan 2013 buildingsmart Chapter Benelux Rotterdam, 15 april 2013 Bestuur

Nadere informatie

Van visie naar ontwikkelagenda. Algemene Ledenvergadering d.d. 16 mei 2017

Van visie naar ontwikkelagenda. Algemene Ledenvergadering d.d. 16 mei 2017 Van visie naar ontwikkelagenda Algemene Ledenvergadering d.d. 16 mei 2017 agenda Inleiding De opgave Visie en strategie Bouwen met Staal. Ontwikkelingen in de bouwwereld Ontwikkelingen bij Bouwen met Staal

Nadere informatie

Convenant Rotterdam. Half Time Tribune. MKB-Rijnmond

Convenant Rotterdam. Half Time Tribune. MKB-Rijnmond Convenant Rotterdam Half Time Tribune MKB-Rijnmond De Convenant markt, dat zijn Rotterdam we samen! Samenwerken aan hetzelfde doel: Praktijkgerichte implementatie de sleutel tot succes Open convenant Convenant

Nadere informatie

Professioneel Publiek Opdrachtgeverschap een onderscheidende rol voor publieke organisaties

Professioneel Publiek Opdrachtgeverschap een onderscheidende rol voor publieke organisaties Professioneel Publiek Opdrachtgeverschap een onderscheidende rol voor publieke organisaties Rijksvastgoeddag, Oktober 2016 Prof.dr.ir. Marleen Hermans Leerstoel Publiek opdrachtgeverschap in de bouw, TU

Nadere informatie

Innovatie en RWS. Een scherpe vraag en samenwerking in ketens en netwerken

Innovatie en RWS. Een scherpe vraag en samenwerking in ketens en netwerken Innovatie en RWS Een scherpe vraag en samenwerking in ketens en netwerken In today s business environment, Innovation means survival. David Gann. 2 RWS Innovatie Innovatie Innovation is the process by

Nadere informatie