BESLUIT OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING. Vergadering van 1 november 2016 bestemd voor de gemeenteraad

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "BESLUIT OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING. Vergadering van 1 november 2016 bestemd voor de gemeenteraad"

Transcriptie

1 BESLUIT OPSCHRIFT Vergadering van 1 november 2016 bestemd voor de gemeenteraad Besluit nummer: 2016_BW_00820 Onderwerp Doorontwikkeling digitale snelweg Teylingen - Besluitvormend Beknopte samenvatting Voor de verdere ontwikkeling van de digitale snelweg in Teylingen in de vorm van snelle internetverbindingen en draadloze netwerken wordt een extern service- en adviesloket ingericht. Groepen bewoners en bedrijven kunnen daar advies krijgen over breedbandverbindingen in Teylingen. Het loket kan groepen bewoners helpen bij de ontwikkeling van plannen en haalbaarheidsonderzoek om breedband te realiseren op plaatsen waar dat nog niet beschikbaar is. Bevoegd portefeuillehouder: Kees van Velzen Bestemd voor: Commissie BFT HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS AANHEF Bijgevoegde bijlage(n): Raadsvoorstel Doorontwikkelen Digitale snelweg Teylingen Onderzoeksverslag Adviesmemo MOTIVERING Volgende feiten gaan aan de beslissing vooraf: Zie bijgevoegd raadsvoorstel. Deze beslissing wordt genomen om volgende redenen: Zie bijgevoegd raadsvoorstel. Legt aan de gemeenteraad voor ter beslissing: p 1 van 36

2 VOORSTEL Besluitpunt 1: Het raadsvoorstel als opgenomen in de bijlage met de volgende besluitpunten: 1. In te stemmen met de voorgenomen aanpak voor de doorontwikkeling van de digitale snelweg Teylingen door de inrichting van een serviceloket. 2. In te stemmen met het beschikbaar stellen van per jaar voor de periode voor de uitvoering en dit op te nemen in de kadernota BIJKOMENDE INFO BIJ HET BESLUIT Gemeentewerken Projecten en Planvoorbereiding Financiële consequenties: Zie bijgevoegd raadsvoorstel. Toelichting: Het onderwerp breedband en ook WIFI is diverse malen aangereikt vanuit de gemeenteraad, onder andere via moties. Over dit onderwerp zijn in 2016 twee presentaties gegeven met daarbij de toezegging om hier ook een vervolg aan te geven. BIJLAGEN DIE INTEGRAAL DEEL UITMAKEN VAN HET BESLUIT Raadsvoorstel Doorontwikkelen Digitale snelweg Teylingen Onderzoeksverslag Adviesmemo p 2 van 36

3 Raadsvoorstel Doorontwikkelen Digitale snelweg Teylingen Ra ad sv oorstel Raadsvoorstel Doorontwikkeling digitale snelweg Teylingen doel: aan: besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen Kenmerk: datum voorstel: 14 oktober 2016 datum collegevergadering: 1 november 2016 datum raadsvergadering: 15 december 2016 portefeuillehouder: Kees van Velzen behandelend ambtenaar: R.P.M. de Mooij adres: r.demooij@teylingen.nl bijlage(n): Onderzoeksrapportage Adviesnotitie Wij stellen voor: 1. In te stemmen met de voorgenomen aanpak voor de doorontwikkeling van de digitale snelweg Teylingen door de inrichting van een serviceloket. 2. In te stemmen met het beschikbaar stellen van per jaar voor de periode voor de uitvoering. Bij goedkeuring zal dit bedrag worden opgenomen in de Kadernota Inleiding De zes Duin- en Bollenstreekgemeenten maken zich sterk voor versnelde uitbreiding van het glasvezelnetwerk, teneinde zich te positioneren als proeftuin voor internettoepassingen in domotica, patiëntenzorg en zelfsturing. Uit het Valentijnsakkoord, punt 16. De beschikbaarheid van snel internet ontwikkelt zich steeds meer tot een noodzakelijke randvoorwaarde voor bedrijven en inwoners om succesvol aan het maatschappelijke verkeer in de breedste zin deel te kunnen nemen. De beschikbaarheid van een snel netwerk vertegenwoordigt daarom een grote maatschappelijke, sociale en economische waarde. In de geprivatiseerde Telecommarkt is het geen taak van de overheid om te voorzien in netwerken. De markt levert zowel de infrastructuren als abonnementen aan consumenten en bedrijven. Omdat de markt werkt op basis van rendementsverwachtingen en niet op basis van de realisatie van een 100% beschikbare nutsfunctie, zijn er gebieden die (nog) niet worden aangesloten omdat de kosten (veel) hoger zullen zijn dan de baten. De markt zal daardoor niet zorgen voor een 100% gebiedsdekkend netwerk. De gemeente kan niet vrijelijk gemeenschapsgeld aanwenden om dit probleem op te lossen. Er gelden regels voor staatssteun als het gaat om het leveren van bijdragen, en het betreft ook geen nutsfunctie vanuit een algemeen belang meer. Het realiseren van snelle internetverbindingen is daarmee primair een vraagstuk van leveranciers en afnemers, en onderhevig aan snelle technische p 31 van 36

4 ontwikkelingen. De Europese Unie heeft als norm gesteld dat alle huishoudens moeten beschikken over een downloadsnelheid van minimaal 30 Mb in De gemeente heeft zelf de inschatting gemaakt dat een hogere snelheid noodzakelijk zal blijken de komende jaren, om de ontwikkeling en benutting van informatiediensten bij te kunnen houden, namelijk 100 MB. Bestaand kader en context Beschikbaarheidsonderzoek De gemeente Teylingen heeft een onderzoek op postcodeniveau laten uitvoeren naar de beschikbaarheid of beschikbaarheid in de nabije toekomst van snel internet in de hele gemeente. Snel is daarbij gedefinieerd als de beschikbaarheid van 100 Mb downloadsnelheid, een snelheid die momenteel in de markt overigens nog weinig wordt afgenomen door consumenten. Dit onderzoek is uitgevoerd door Stichting Glasvezelgemeente. De onderzoeksresultaten zijn als bijlage toegevoegd. Onderzoeksresultaten Uit het onderzoek komt een positief beeld van de stand van zaken naar voren in de gemeente Teylingen. Meer dan 96% van de gemeentelijke adressen beschikt in principe eind 2017 over een aansluiting met een downloadsnelheid van 100 Mb minimaal, deels via glasvezel, deels via coax en deels via opgewaardeerde koperverbindingen. 3,9% van de adressen valt in zogeheten witte gebieden, waar geen snelle verbindingen zijn en ook niet verwacht worden in de komende drie jaar. Niet verrassend betreft dit vooral adressen in het buitengebied van Teylingen, waaronder veel recreatievoorzieningen. Rol van de gemeente Ook heeft de gemeente bekeken welke rol de gemeente zou moeten hebben bij de eventuele ontwikkeling van een 100%- dekkend netwerk in de gemeente Teylingen. De insteek is daarbij dat de gemeente geen rol heeft bij de aanleg en exploitatie van commerciële netwerken. De levering en afname van snel internet zijn in handen van marktpartijen en consumenten. Hierover heeft de gemeente een advies laten opstellen. Dit advies treft u aan als bijlage: Memo steun breedbandmogelijkheden definitief. De gemeente kiest voor regie Zwarte en grijze gebieden De gemeente ziet voor zichzelf geen rol weggelegd in de zwarte en grijze gebieden van dit onderzoek. Snelle verbindingen zijn beschikbaar of komen eraan, via minimaal één aanbieder. De gemeente beperkt zich in deze gebieden tot het faciliteren van werkzaamheden volgens de reguliere regels, als marktpartijen iets willen met hun netwerken. Dit is in Teylingen geregeld via de Algemene Verordening Ondergrondse Infra (AVOI), die recent is ingevoerd. Witte gebieden Ook voor de witte gebieden ziet de gemeente voor zichzelf geen rol als het gaat om investeringen in netwerken. De snelle technische ontwikkelingen maken investeren voor de langere termijn een te risicovolle werkwijze voor de gemeente. De gemeente zal zich richten op het faciliteren van collectieve groepen inwoners en bedrijven in de witte gebieden, om te komen tot gezamenlijke oplossingen. Het onderzoek dat nu heeft plaatsgevonden valt in deze categorie en faciliteert de kennis op postcodeniveau van het totale gemeentelijke gebied. Het rapport biedt de kans op gebiedsniveau het gesprek met bewoners en bedrijven te voeren om tot oplossingen te komen als dat de p 42 van 36

5 gezamenlijke wens is. De uitdaging voor bewoners en bedrijven in witte gebieden is om de handen ineen te slaan om gezamenlijke projecten te ontwikkelen. Deze zullen vrijwel zeker gebaseerd moeten zijn op een hoge deelnamegraad via abonnementen bij providers. Alleen op die basis ontstaat een investeringsbasis die nodig is om tot concrete aanleg van infrastructuur te komen. De gemeente zal de onderzoeksresultaten delen met de inwoners van de witte gebieden, met daaraan gekoppeld de open uitnodiging om te komen met gezamenlijk initiatieven en plannen. Openbaar WIFI-netwerk De gemeente onderschrijft het maatschappelijk belang van een hoogwaardige digitale infrastructuur voor eigen inwoners, lokale bedrijven en bezoekers. De beschikbaarheid van een openbaar wifi-netwerk op veel bezochte locaties is een wezenlijk onderdeel van zo n digitale infrastructuur. De Europese Commissie heeft op 15 september jl. een subsidieregeling aangekondigd voor financiële bijdragen op gemeentelijk niveau. In combinatie met de verdere uitwerking van breedbandverbindingen voor Teylingen zal ook dit onderwerp in het onderzoek betrokken worden. Argumenten 1. De verdere ontwikkeling van snel interne voor Teylingen via glasvezelnetten en andere technieken is van strategisch belang. De gemeente beschikt zelf niet over de kennis of mogelijkheden om uitvoering te geven aan een langlopend ontwikkelingsscenario. Technische innovaties en marktontwikkelingen gaan zo snel en zijn zo divers dat de gemeente zich hiervoor beter extern kan laten adviseren en serviceloketdiensten kan inkopen. Op die manier kunnen doelgroepen en belanghebbenden zorgvuldig bediend worden. 2. Voor de inrichting van een hoogwaardig serviceloket zal de gemeente kiezen voor een professionele partner voor een langere periode, en zelf regie voeren op de ontwikkelingen in de eigen gemeente. Financiële consequenties Voor advisering en dienstverlening ten behoeve van de verdere ontwikkelingen van breedbandverbindingen stellen we voor een bedrag van per jaar te reserveren voor de periode , bestemd voor advisering, onderzoek en het inrichten van een digitaal serviceloket voor vragen en de begeleiding en uitwerking van bewoners- en andere initiatieven voor de verdere ontwikkeling van breedbandverbindingen in heel Teylingen. Dit bedrag zal bij goedkeuring worden opgenomen in de Kadernota Indien de gemeente besluit zelf binnen toegestane grenzen te participeren in investeringen, zullen deze apart worden aangevraagd bij de raad. Aanpak, uitvoering en participatie De ontwikkeling van breedbandverbindingen is van groot belang voor de toekomst. De verwachte snelle groei van datagebruik op ieder terrein vraagt een adequate inrichting en beschikbaarheid van zo n digitale snelweg. De technische ontwikkelingen en innovaties volgen elkaar snel op en de markt ontwikkelt zich parallel daaraan snel. Voor het volgen van alle ontwikkelingen en het vertalen daarvan naar de gewenste ontwikkelingen in Teylingen zal de gemeente daarom gebruik gaan maken van extern advies en dienstverlening. Dat biedt de kans om op basis van actuele kennis steeds de afwegingen te maken of en op welke wijze de gemeente goede stappen kan zetten die bijdragen aan de verdere ontwikkeling van breedbandverbindingen in heel Teylingen. Agenda voor vervolg p 53 van 36

6 - Keuze voor adviseur en invulling dienstverleningspakket, inclusief WIFI-vraagstuk. - Werkafspraken over een serviceloket/webloket ten behoeve van bedrijven en inwoners. - Onderzoeksresultaten beschikbaar maken via webloket - Twee pilotprojecten op witte gebieden voorbereiden, pro-actief inwoners/bedrijven benaderen en betrekken bij de ontwikkeling. Duurzaamheid Digitale communicatie is een belangrijk en snelgroeiend onderdeel van sociale cohesie, van economische ontwikkelingen, maar ook van de taakuitoefening van de gemeente zelf, die immers steeds meer ook digitale dienstverlener wordt. Hillegom-Lisse-Teylingen In 2017 zal nader onderzocht worden of een vergelijkbare aanpak ook ontwikkeld kan worden in HLT-verband. De meerwaarde voor Teylingen zelf is gelegen in verwacht lagere kosten en hoogwaardiger dienstverlening, vanwege de dan te bereiken schaalgrootte van dit loket. Urgentie Een hoogwaardig digitaal netwerk is van groot belang voor bijna alle toekomstige ontwikkelingen. Evaluatie Indien een serviceloket wordt ingericht, zal jaarlijks een rapportage worden opgesteld van de resultaten van deze dienstverlening. Kanttekeningen 1. De bijdrage die de gemeente kan leveren voor het realiseren van nieuwe netwerken en technische investeringen is zeer beperkt. De ontwikkeling is in belangrijke mate in handen van marktpartijen. De gemeente kiest daarom voor een regierol. Als er in de toekomst een aanleiding is om wel technische investeringen te overwegen, binnen de grenzen van wat is toegestaan, dan zal dit voorgelegd worden aan de raad. Bijlagen en achtergrondinformatie - Onderzoeksrapport Witte gebieden Gemeente Teylingen - Memo Mogelijkheden steun Breedband definitief p 64 van 36

7 Raadsbesluit De raad van de gemeente Teylingen, gelezen het collegebesluit van, gelet op artikel 108 van de Gemeentewet, besluit: 1. In te stemmen met de voorgenomen aanpak voor de doorontwikkeling van de digitale snelweg Teylingen door de inrichting van een serviceloket. 2. In te stemmen met het beschikbaar stellen van per jaar voor de periode voor de uitvoering. Bij goedkeuring zal dit bedrag worden opgenomen in de Kadernota Aldus besloten in de raadsvergadering van Klik hier om de datum in te voeren., de griffier de voorzitter Kies een griffier Kies een voorzitter p 75 van 36

8 Onderzoeksverslag Witte gebieden gemeente Teylingen rapportage (eindversie) Eric Dingemanse / Henk Kreft Glasvezel Gemeente 10 juni 2016 p 8 van 36 1

9 Onderzoeksvraag Het onderzoek is erop gericht mogelijke witte gebieden in de gemeente Teylingen in kaart te brengen zodat er indien nodig gericht beleid voor kan worden ontwikkeld. De Europese Unie heeft als doelstelling dat in 2020 voor alle huishoudens en bedrijven ten minste 30 Mb/s aan downloadsnelheid beschikbaar moet zijn: de Next Generation Access (NGA) norm. Uit onderzoek van TU Eindhoven blijkt dat tegen die tijd per huishouden zeker 500 Mb/s nodig is om in de behoefte te kunnen voorzien. Daarom is in overleg met opdrachtgever getoetst op zowel de grens van 30- als die van 100 Mb/s. Onderzoeksgebied In witte gebieden bestaat geen breedbandinfrastructuur of zijn particuliere investeerders niet van plan deze infrastructuur binnen drie jaar aan te leggen. Hier is sprake van marktfalen en dan is staatssteun toegestaan. In grijs gebied is één breedbandexploitant aanwezig. Overheidssteun is dan alleen mogelijk als kan worden bewezen dat voor het bereiken van zekere beleidsdoelstellingen een verbetering van het huidige netwerk of de aanleg van een tweede netwerk nodig is. In zwarte gebieden zijn ten minste twee of meer NGA-exploitanten aanwezig en is geen sprake van marktfalen. Staatssteun is hier niet toegestaan. Voor het onderzoek zijn op internet beschikbare openbare bronnen als uitgangspunt genomen voor het bepalen van het gebied voor het onderzoek naar de maximale capaciteit die de verschillende aanbieders in de gemeente Teylingen kunnen leveren. Onderzocht zijn de huisnummers behorend bij de postcodereeksen 2171, 2172, 2215, 2361 en 2362, met als resultaat: Sassenheim, 456 postcodes, waarvan zwart: 428 postcode in de kern en op bedrijventerreinen grijs: 18 postcodes op bedrijventerreinen en aan de buitenrand van de bebouwde kom wit: 10 postcodes in het buitengebied en aan de buitenrand van de bebouwde kom Voorhout, 368 postcodes, waarvan zwart: 347 postcodes in de kern en op bedrijventerreinen grijs: 17 postcodes in de kern en in het buitengebied wit: 4 postcodes in het buitengebied Warmond, 222 postcodes, waarvan zwart: 180 postcodes in de kern grijs: 16 postcodes in de kern en op bedrijventerreinen wit: 26 postcodes op eilanden en in het buitengebied (veel recreatiewoningen en woonboten) Het resultaat is bijgevoegd in een aparte Excelbijlage. p 9 van 36 2

10 Koper, coax en glasvezel Er is onderzoek gedaan naar het maximaal beschikbare breedbandaanbod over koper, coax en glasvezel. Omdat marktpartijen hun diensten technisch en administratief gescheiden aanbieden, is daarbij onderscheid gemaakt tussen het aanbod aan particulieren en dat aan ondernemers. Koper Het kopernetwerk is door het voormalige staatsbedrijf PTT in alle kernen van de gemeente aangelegd en wordt geëxploiteerd door het netwerkbedrijf van KPN. Het is een open netwerk, waar ongeveer 150 providers diensten over kunnen aanbieden in zowel de particuliere als de zakelijke markt. Het kopernetwerk wordt niet meer uitgebreid; in plaats daarvan wordt geïnvesteerd om de capaciteit van het bestaande netwerk te verhogen. Afhankelijk van de afstand tussen de centrale en het aansluitadres zijn de volgende opties mogelijk: ADSL2+ maximum downloadcapaciteit 24 Mb/s (geen NGA) VDSL2 maximum downloadcapaciteit 100 Mb/s (NGA) pair bonding maximum downloadcapaciteit 200 Mb/s (NGA) VVDSL maximum downloadcapaciteit 100 Mb/s (NGA) Coax Binnen de bebouwde kom van Sassenheim, Voorhout en Warmond biedt kabelexploitant Ziggo triple play-diensten aan. Ziggo heeft grote delen van haar netwerk verglaasd; alleen voor het laatste stuk naar de afnemers wordt coaxkabel gebruikt. Door de inzet van nieuwe apparatuur kunnen over dit hybride netwerk downloadsnelheden worden aangeboden van maximaal 200 Mb/s voor particulieren en 500 Mb/s aan zakelijke gebruikers. In de loop van 2016 zal Ziggo de maximale snelheid voor zakelijke gebruikers naar verwachting opvoeren naar Mb/s, oftewel 1 Gb/s. Glasvezel In Teylingen zijn meerdere glasvezelexploitanten actief, waarvan de grootste zijn meegenomen in het onderzoek: Eurofiber, KPN/Reggefiber en Ziggo. Een belangrijk verschil met coax- en koper is dat glasvezel symmetrisch is: de up- en downloadsnelheden zijn gelijk. Ook omdat glasvezel minder gevoelig is voor storingen en data met de snelheid van het licht over grote afstanden kunnen worden verzonden, heeft glas de voorkeur boven coax en koper. Marktpartijen zijn echter niet bereid om separaat of gezamenlijk te investeren in uitbreiding van het glasvezelnetwerk op onrendabele locaties zoals het buitengebied van Warmond met zijn actieve recreatiesector. Consumentenglas (FttH) Hoewel er fysiek geen verschil is tussen glasvezelnetwerken voor zakelijk- of consumentengebruik, zijn ze technisch en administratief gescheiden. Dit manifesteert zich vooral in prijs, capaciteit en service levels. In Sassenheim en op enkele nieuwbouwlocaties in Voorhout is of wordt FttH aangelegd; de overige adressen in Voorhout en Warmond staan ondanks eerdere berichten vooralsnog niet op de nominatie om op korte termijn van glasvezel te worden voorzien. p 10 van 36 3

11 Zakelijk glas (FttO) In theorie kunnen meerdere providers overal in de gemeente Teylingen zakelijk glas aanbieden, maar de aanlegkosten lopen sterk op naar mate de graafafstand tussen het aan te sluiten kavel en het basisnetwerk van een provider toeneemt. In de kernen en op bedrijventerreinen kost een aansluiting ongeveer 2.500; voor bedrijven in het buitengebied kunnen de kosten oplopen tot meer dan het tienvoudige van dat bedrag. De maximaal aangeboden bandbreedte is 1 Gb/s, de werkelijke capaciteit is vrijwel onbegrensd; de in het netwerk geplaatste apparatuur bepaalt de capaciteit. Tarieven Er is niet alleen gekeken naar de maximaal beschikbare bandbreedte; als onderdeel van de opdracht is tevens een vertaling gemaakt naar de bijbehorende tarieven. Zowel in de zakelijke markt als in de consumentenmarkt worden meerdere diensten los of gebundeld in pakketten aangeboden. In het onderzoek zijn onderstaande marktconforme gemiddelden gebruikt: zakelijke dienst eenmalig per mnd consumenten dienst eenmalig per mnd FttO (zakelijk glas) FttH (consumentenglas) - 53 HFC zakelijk (kabel) HFC consumenten (kabel) MKB pakket xdsl - 50 xdsl internet - 43 NGA-infrastructuur en providers In een wit gebied zijn geen NGA-diensten beschikbaar. De norm van 100 Mb/s down kan door de onderzochte marktpartijen in Teylingen worden aangeboden over coax, koper en glasvezel. Om een gebied als wit te kunnen bestempelen, moet een adres aan onderstaande criteria voldoen: er is geen vaste netwerkaansluiting beschikbaar, of er is uitsluitend ADSL2+ beschikbaar en er zijn tot eind 2017 geen geplande upgrades voorzien. Eurofiber Eurofiber levert uitsluitend maatwerk glasvezel access aan zakelijke afnemers. Klanten moeten zelf afspraken maken met leveranciers die diensten over het netwerk van Eurofiber kunnen leveren. KPN / Reggefiber In 2016 investeert KPN in het hele land in hybride access netwerken, waarbij het hoofdnetwerk volledig is verglaasd en het van de lokale situatie afhangt of een eindbestemming, zijnde een bedrijf of particuliere woning, kan worden voorzien van breedband over koper, glasvezel of via radiogolven. Tussen het derde kwartaal van 2016 en eind 2017 heeft KPN upgrades van het kopernetwerk aangekondigd in de kernen van Voorhout en Warmond. In de rest van de gemeente zijn geen aanpassingen voorzien. Voor lastig te bekabelen locaties in het buitengebied ziet KPN upgrades van het mobiele datanetwerk naar 4G+ als alternatief. Op de bedrijventerreinen is Zakelijk Glas Stedelijk beschikbaar. p 11 van 36 4

12 Ziggo In de kernen kunnen ondernemers en particulieren met een kabelaansluiting beschikken over HFCdiensten. Wie niet over een coaxaansluiting beschikt, moet die op eigen kosten laten realiseren. Glasvezel is alleen beschikbaar voor zakelijke gebruikers in de kernen waar ook HFC kan worden aangeboden. Een aansluiting is niet nodig, die zit in het standaard aanbod voor zakelijke glasvezeldiensten. Op bedrijventerreinen en in het buitengebied kan in theorie zowel coax als glasvezel worden aangeboden, waarbij de graaf- en aansluitkosten volledig voor rekening van de klant zijn. Ziggo heeft een gesloten netwerk, waarover alleen de diensten van Ziggo en partners als HBO, Fox, Netflix kunnen worden afgenomen. Met ingang van 15 juni 2016 zijn de diensten van Ziggo dochters Esprit Telecom en Zoranet ondergebracht in het portfolio van Ziggo Zakelijk. Hierdoor is het mogelijk geworden om zakelijke diensten van Ziggo af te nemen via de netwerken van derden. Witte gebieden De witte gebieden in Teylingen vertegenwoordigen 3,8% van alle adressen. In Sassenheim en Warmond gaat het om een handvol adressen aan de buitengrens van de bebouwde kom. Het grootste deel is te vinden in het buitengebied van Warmond: postcode 2362 is zelfs volledig wit. Sassenheim: Carolus Clusiuslaan, Hellegatspolder, Jachthaven, Klinkenberg, Leidsevaart, Poelruiterpad, Rijksstraatweg (kavels buiten bebouwde kom), Rijksweg A44, Roodemolenweg en Verlengde Vinkenweg; Voorhout: 1 e en 2 e Elsgeesterweg en Oude Duinweg 7; Warmond: Boekhorsterweg, Boterhuispolder, Broekpolder, Faljeril, Haarlemmertrekvaart, Hellegatspolder, Hemmeerpolder, Hofpolder, Kogjespolder, Koudenhoorn, Lakerpolder, Langebrug, Oosteinde, Sweilandpolder, Vinkenbaan, Vogelskamp, Wasbeeklaan, Waterloospolder, Watertuin, Zijldijk en Zwanburgerpolder. Van de onderzochte postcodereeksen is 4,9% als grijs gebied te beschouwen. Binnen de bebouwde kom is dat meestal een eigen keus: niet iedereen maakt gebruik van de beschikbare infrastructuur. Vooral bij klein zakelijke gebruikers is de drempel voor een glasvezelaansluiting nog te hoog. Met name op de bedrijventerreinen is er geen goed alternatief omdat coax er niet standaard wordt aangeboden en de capaciteit van het kopernet de NGA-ondergrens niet haalt. Het groen gearceerde gebied op deze illustratie geeft de witte postcodehuisnummercombinaties in de kern Warmond weer. Op de overzichtskaartjes van Sassenheim en Voorhout zijn de witte postcodes bijna niet zichtbaar. Ze zijn in groot formaat terug te vinden in de PowerPoint bijlage. p 12 van 36 5

13 Conclusies Het is niet verrassend dat de polders als wit gebied uit het onderzoek komen. De inwoners van de kern Sassenheim hebben daarentegen de keus uit een ruim aanbod van verschillende providers over coax, koper en glasvezel. In Voorhout en Warmond worden nu alleen nieuwbouwwoningen van glasvezel voorzien, maar er zijn wel alternatieven over coax en koper. In grijs gebied waar dat nog niet zo is, heeft KPN netwerkupgrades gepland. Punt van zorg zijn de adressen in het buitengebied van Warmond, waar bedrijven, recreatieparken, woningen en woonboten ook na de geplande upgrades niet aan de NGA-norm voldoen. Op de bedrijventerreinen bieden meerdere partijen glasvezeldiensten aan, maar voor de meeste kleine ondernemers is het aanbod te duur. Waar het om economische of praktische redenen niet mogelijk is om snel internet over grondkabels aan te bieden, is datatransport via de ether een laatste alternatief. In de PowerPoint bijlage zijn kaartjes van het dekkingsgebied van KPN en T-Mobile opgenomen. Net als Vodafone en Tele2 bieden deze providers volgens eigen opgave 4G-dekking in de hele gemeente en ook het krachtiger 4G+ signaal is vrijwel overal te ontvangen. Bij een toenemende vraag naar bandbreedte is mobiel echter geen volwaardig alternatief, zeker niet voor kantoortoepassingen. Met de bestaande voorzieningen voldoet ruim 96% van de gemeente Teylingen aan de NGA-norm. Om in de pas te blijven lopen met de jaarlijks groeiende behoefte aan extra bandbreedte, dient de lat hoger te worden gelegd: Glasvezel Gemeente adviseert een ondergrens van 100 Mb/s aan te houden om bedrijven en bewoners in staat te stellen optimaal gebruik te maken van innovaties in de zorg, het onderwijs en het bedrijfsleven. Initiatieven om de capaciteit van de bestaande netwerken verder te verhogen moeten van burgers of marktpartijen komen. Dat geldt ook voor het aanbod op de bedrijventerreinen: als ondernemers breedband tegen een lager tarief willen, zullen ze daar als collectief zelf werk van moeten maken. De gemeente kan wel een rol spelen bij de aanpak van de witte gebieden in het buitengebied. Om daar een oplossing voor te bedenken, is nader onderzoek nodig. Glasvezel Gemeente helpt de gemeente Teylingen graag om tot het gewenste resultaat te komen. Blaricum, 10 juni 2016 Bijlagen: Terminologie NGA-overzicht Teylingen (Excel) PowerPoint weergave witte gebieden en mobiele dekking p 13 van 36 6

14 Terminologie ADSL2+ coax FttC FttH FttO glasvezel HFC NGA pair bonding triple play up- en down VDSL2 VVDSL wit gebied Asymmetric Digital Subscriber Line 2+: digitale techniek om tot 24Mb/s aan dataverkeer over koperlijnen te kunnen sturen. kabel met koperkern en geïsoleerde binnenmantel voor transport van rtv- en datadiensten. Fiber to the Curb: combinatie van glasvezel en koper, gebruikt voor tripleplaydiensten (zie VDSL2). Fiber to the Home: voor huishoudens bedoelde glasvezelaansluiting. Fiber to the Office: voor bedrijven bedoelde glasvezelaansluiting. transmissiemedium dat gebruikmaakt van lichtpulsen, waarbij de up- en downloadsnelheid gelijk zijn (symmetrisch). Hybride Fiber Coax: combi van glasvezel en coax, gebruikt door kabelaanbieders voor het aanbieden van tripleplaydiensten. Next Generation Access: netwerkverbinding met een doorvoercapaciteit van ten minste 100 Mb/s of meer. het samenvoegen van twee VDSL-connecties voor het verdubbelen van de maximale capaciteit tot 200 Mb/s. aanbod van internet, telefonie en digitale radio/televisie via één abonnement. de snelheid waarmee een gebruiker informatie naar zich toehaalt (de download) of verstuurt (de upload). Very high speed Digital Subscriber Line 2: opvolger van ADSL, de maximale capaciteit is 100 Mb/s (zie FttC). Vectoring VDSL: techniek om ruis op een DSL-verbinding te onderdrukken waardoor extra capaciteit vrijkomt (maximaal 100 Mb/s). een gebied waarvan is vastgesteld dat er alleen inbelverbindingen of ADSL < 30 Mb/s beschikbaar is en er geen particuliere investeerders zijn met concrete plannen om er binnen drie jaar een eigen NGA-infrastructuur uit te rollen. p 14 van 36 7

15 Adviesmemo MEMORANDUM Aan: Gemeenten Van: mr. J. van Bloois Telefoon: +31(0) Datum: 18 februari 2016 Kenmerk: Onderwerp: Mogelijkheden ondersteuning glasvezel Inleiding In deze memo worden vragen behandeld die de gemeenten hebben gesteld in het kader van een onderzoek naar de mogelijkheden om glasvezelaanleg te ondersteunen vanuit een gemeente. Vanwege de wens van de gemeenten om te komen tot beknopte en praktische antwoorden is gekozen voor de vorm van een memorandum. De vragen worden hierna opgesomd, voorzien van een antwoord. Vraag 1. Welke mogelijkheden zijn er vanuit gemeenten om de aanleg van glasvezel te ondersteunen? In hoeverre, op welke wijze en onder welke voorwaarden mag een gemeente: a) een financiële bijdrage (subsidie) verstrekken voor de aanleg van glasvezel? b) een lening verstrekken aan particulieren/rechtspersonen voor de aanleg van glasvezel? c) zelf een glasvezelnetwerk aanleggen? d) mede-aandeelhouder zijn van een rechtspersoon die een glasvezelnetwerk aanlegt? Financiële bijdrage Er zijn verschillende mogelijkheden om een financiële bijdrage te leveren voor de aanleg van glasvezel. Hierbij moet een duidelijk verschil gemaakt worden tussen staatssteun en andersoortige bijdragen. Staatssteun De Europese Unie streeft naar onvervalste mededinging in de interne markt. Wanneer publieke autoriteiten voordelen toekennen aan bepaalde ondernemingen, die concurreren in de markt, kan de mededinging worden verstoord en is er sprake van staatssteun. Soms is overheidssteun echter noodzakelijk en derhalve geoorloofd. p 15 van 36

16 Pagina 2/6 Voor de beoordeling of staatssteun geoorloofd is, zijn de artikel 107 en 108 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) van belang. Bepaald is dat sprake is van meldingsplichtige staatssteun als voldaan is aan vier cumulatieve criteria: Zijn er staatsmiddelen bij betrokken? Is er een selectief niet-marktconform voordeel? Aan een bepaalde onderneming? Is er sprake van een grensoverschrijdend effect? Van belang is dat er wel sprake dient te zijn en onderbouwd dient te worden dat er sprake is van marktfalen 1, wil er sprake zijn van geoorloofde staatssteun. De-minimisverordening Er is in ieder geval geen staatssteun als de bijdrage minder dan ,-- per begunstigde bedraagt over een periode van drie belastingjaren. 2 Steun aan één onderneming die geen grotere omvang heeft dan het voornoemde drempelbedrag, wordt namelijk niet geacht het handelsverkeer tussen de lidstaten ongunstig te beïnvloeden en is daarom geen ongeoorloofde staatssteun. Dit is bepaald in de de-minimisverordening. Algemene Groepsvrijstellingsverordening Niet alle staatssteun is verboden, omdat soms beroep kan worden op een uitzondering, die geregeld wordt in het derde lid van artikel 107 VWEU. Een belangrijk document is de Algemene Groepsvrijstellingsverordening (AGVV) waarin artikel 107, derde lid, nader wordt uitgewerkt en een aantal steunmaatregelen worden vrijgesteld van de aanmeldingsplicht bij de Europese Commissie, indien de steun voldoet aan de in de AGVV gestelde voorwaarden. Wanneer gebruik kan worden gemaakt van de AGVV behoeft een initiatief niet aangemeld te worden bij de Commissie. De voorwaarden zijn (art. 52 van de Verordening): Er is in het gebied geen zelfde categorie netwerk aanwezig en het zal in de eerstvolgende drie jaar ook niet worden aangelegd; Aanbesteding via een openbare selectieprocedure; Strenge eisen aan de openheid van het net voor de netwerkexploitant; Investering dient minder dan 10 miljoen euro te bedragen om te voorkomen dat er een monitorings- en terugvorderingsmechanisme wordt opgezet vanuit de centrale overheid. DEAB Een andere mogelijkheid ontstaat wanneer er sprake is van een Dienst van Algemeen Economisch Belang (DEAB). Diensten van algemeen (economisch) belang zijn (economische) diensten die een publiek belang dienen. Overheidsoptreden bij de uitvoering van deze diensten is noodzakelijk omdat deze diensten anders niet (vanzelf) door de markt naar maatschappelijk aanvaardbare voorwaarden worden verricht of door de markt zelf worden opgepakt. Zolang aan de voorwaarden van de EU-richtsnoeren voor de toepassing van de staatssteunregels in het kader van de snelle uitrol van breedbandnetwerken wordt voldaan is er geen sprake van staatssteun: 3 Er kan sprake zijn van een DAEB als er een passieve, neutrale en vrij toegankelijke infrastructuur tot stand wordt gebracht; 1 Appingedam C 35/2005 van de Commissie, 19 juli Zie art. 1 van Verordening 360/2012 van de Europese Commissie. 3 p 16 van 36

17 Pagina 3/6 Het netwerk moet de aanvragers van toegang tot het netwerk alle mogelijke vormen van toegang aanbieden en werkelijke mededinging op retail niveau mogelijk maken; Het netwerk moet universele en gerelateerde wholesale toegang bieden, maar niet voor retailers; Als het universele netwerk wordt uitgerold in winstgevende en niet-winstgevende gebieden, dan moet de compensatie van de overheid beperkt blijven tot de nietwinstgevende gebieden; Wanneer de eigenaar van het netwerk waarop de DAEB van toepassing is, geen overheid is, moeten er controle- en terugbetalingmechanismen in het leven geroepen worden. De compensatie voor de uitrol van breedbandnetwerken moet voldoen aan de Altmarkcriteria. Het hoeft niet aangemeld te worden bij de Commissie als voldaan wordt aan de Altmark-criteria : 4 De begunstigde onderneming moet daadwerkelijk belast zijn met de uitvoering van de openbare dienstverplichtingen. Deze verplichtingen zijn duidelijk omschreven. De criteria op basis waarvan de compensatie wordt berekend, moeten vooraf op objectieve en transparante wijze worden vastgesteld om te voorkomen dat de compensatie een economisch voordeel bevat waardoor de begunstigde onderneming de concurrentie kan vervalsen. De compensatie mag niet hoger zijn dan nodig is om de kosten van de uitvoering van de openbare dienstverplichting geheel of gedeeltelijk te dekken, rekening houdend met de opbrengsten alsmede met een redelijke winst uit de uitvoering van de verplichtingen. Als de met de uitvoering van de openbare dienstverplichtingen te belasten onderneming niet is gekozen door middel van een openbare aanbesteding, moet de noodzakelijke compensatie worden vastgesteld aan de hand van de kosten die een gemiddelde, goed beheerde onderneming zou hebben gemaakt om deze verplichtingen uit te voeren. Bij de selectie van een onderneming mag een redelijke winst uit de uitoefening van de verplichtingen meegerekend worden. Vrijstellingsbeschikking Wordt aan het bovenstaande niet voldaan dan is er een tweede trap, namelijk de mogelijkheid om een vrijstellingsbeschikking aan te vragen. 5 De Commissie heeft het aanleggen en exploiteren van breedbandnetten bij publieke instellingen en in buitengebieden overigens erkend als DEAB. Uit rechtspraak volgt dat marktfalen zich hoofdzakelijk voordoet in de witte gebieden. In de nieuwe regelgeving ( EU-richtsnoeren voor de toepassing van de staatssteunregels in het kader van de snelle uitrol van breedbandnetwerken ) maakt de Europese Commissie onderscheid in witte, grijze en zwarte gebieden. In een wit gebied is er geen next generation breedbandinternet, in een zwart gebied zijn er twee of meer. Grijze gebieden zitten ertussenin. In zwarte gebieden, waar dus al twee netwerkaanbieders actief zijn, zijn overheidsinvesteringen in breedband bij voorbaat marktverstorend, zo stelt de Commissie. In grijze en witte gebieden kan overheidssteun, afhankelijk van de omstandigheden en onder bepaalde voorwaarden, wel geoorloofd zijn. 4 "Altmark-arrest" C-280/00 van het Hof van Justitie, 24 juli Handreiking Diensten van Algemeen Economisch Belang en Staatssteun p 17 van 36

18 Pagina 4/6 Lening verstrekken Een lening verstrekken is goed mogelijk. Hierbij moeten wel de mededingingsregels in acht genomen worden. Wanneer een lening onder normale omstandigheden wordt verstrekt is er niets aan de hand. Decentrale overheden kunnen leningen verstrekken aan ondernemingen. Deze vorm van staatssteun is toegestaan wanneer er sprake is van een voordeel dat niet onder normale marktomstandigheden verstrekt zou zijn, bijvoorbeeld: Een renteloze lening; Een lening tegen een lagere rente dan de marktrente; Een lening met een langere looptijd dan gebruikelijk is in de markt; Rentevergoeding. Het bedrag van de staatssteun is gelijk aan het bedrag dat volgt uit het verschil tussen de marktconforme rente (bijvoorbeeld wanneer er geleend zou zijn bij een bank) en de rente die werkelijk is betaald. Zelf een glasvezelnetwerk aanleggen of medeaandeelhouder zijn Het is mogelijk om als gemeente zelf een netwerk aan te leggen. Hierbij moet een gemeente zich gedragen als normale marktpartij (het MEIP-principe 6 ). Een gemeente mag echter niet marktverstorend te werk mag gaan. Dit betekent in Nederland overigens dat aanleg vrijwel alleen mogelijk is in het buitengebied (witte gebieden) waar aanbieders de eerstkomende drie jaar voornemens zijn om een net aan te leggen en waar het als steunmaatregel wordt ingezet. Als investering is het wel mogelijk, maar dan moet een gemeente deelnemen als gewone marktpartij. Het is op dat moment wel verstandig om alle plannen voor te leggen aan de Commissie, om te voorkomen dat deze achteraf bepaalt dat er sprake is van verboden staatssteun. Wanneer een gemeente een aandeel heeft in een de aanleg van een netwerk dient overigens ook gelet te worden op artikel 5.14 Tw. Personen die instemmingsbesluiten voorbereiden, mogen niet betrokken zijn met de aanbieder. Het voornemen dient bekend gemaakt te worden. Vraag 2. De Europese Commissie heeft bepaald dat gemeentelijke en provinciale overheden alleen zelf glasvezel mogen aanleggen als marktpartijen, zoals kabelmaatschappijen als KPN of Ziggo, daarmee niet worden buitengesloten. Bovendien mogen de lokale en provinciale overheden alleen de aanleg van glasvezel stimuleren in de zogenaamde witte gebieden, de gebieden waar geen coax-netwerk ligt. Klopt dit? 6 Market Economy Investor Principle. Dit betekent dat de gemeente naar rendement en risico deelneemt tegen exact dezelfde voorwaarden als de andere private eigenaren. Als voorbeeld van een dergelijke deelname kan Amsterdam Citynet worden genoemd. Zie n/financieren-met-gemeentegeld/geen-goedkeuring-ec-nodig/meip.html. p 18 van 36

19 Pagina 5/6 Dit klopt. In Nederland lopen we vrijwel voorop met de uitrol van snel internet. Dit betekent dat steun vanuit de overheid al snel wordt gezien als een steunmaatregel die verboden is, omdat de markt zijn werk doet. Dit geldt met name voor de stedelijke gebieden en de dorpskernen. Omdat de aanleg van breedband in het buitengebied (witte gebieden) meestal niet (vanzelf) door de markt tot stand komt, is (mede)financiering door de overheid vaak wel toegestaan, in tegenstelling tot het stedelijk gebied. Vraag 3. Is de eigenaar verplicht om mee te werken om (particuliere) initiatieven voor glasvezelaanleg aan te sluiten op deze hoofdaders? Hoofdstuk 6 van de Telecommunicatiewet: Interoperabiliteit van diensten en vertrouwelijkheid van informatie, ziet op deze kwestie. Artikel 6.1 Tw verplicht aanbieders om met elkaar in overleg te treden over interoperabiliteit (zoals weergegeven in onderstaande afbeelding 7 : Als uit de onderhandelingen geen overeenkomst voortvloeit kan de ACM uiteindelijk de andere partij hiertoe verplichten (artikel 6.2 Tw). Vraag 4. Dient voor de aanleg van glasvezel een vergunning te worden aangevraagd? Voor de aanleg van een open glasvezelnetwerk moet een instemmingsbesluit aangevraagd worden ingevolge artikel 2.1 lid 1 van de AVOI. Stel dat een gemeente enig aandeelhouder zou zijn, dan zou gedacht kunnen worden dat artikel 2.1 lid 5 van de AVOI van toepassing is. Zoals hiervoor echter is vastgesteld kan een gemeente alleen zo n initiatief starten als volledig private partij. Er is dus geen publieke taakvoering bij betrokken. Er dient rekening gehouden te worden met het hiervoor genoemde artikel 5.14 Tw met betrekking tot het 7 Uit OPTA/IBT/2004/201834, 1 oktober 2004, via p 19 van 36

20 Pagina 6/6 gescheiden houden van personen die bij de besluitvorming zijn betrokken en personen die bij de onderneming betrokken zijn. Vraag 5. Welke eisen/voorwaarden stelt een gemeente bij zo n vergunning? De eisen die een gemeente aan een instemmingsbesluit kan verbinden hebben te maken met de uit te voeren werkzaamheden. In de Telecommunicatiewet (Tw) worden de gronden waarop de mogelijk door een gemeente te stellen voorschriften zijn gestoeld, afgebakend. Deze gronden worden in artikel 5.4 lid 2 en lid 3 Tw bepaald: 2. Burgemeester en wethouders kunnen om redenen van openbare orde, veiligheid, het voorkomen of beperken van overlast, de bereikbaarheid van gronden of gebouwen, dan wel ondergrondse ordening in het instemmingsbesluit voorschriften opnemen. 3. De voorschriften kunnen slechts betrekking hebben op: a. de plaats van de werkzaamheden; b. het tijdstip van de werkzaamheden, met dien verstande dat het toegestane tijdstip van aanvang, behoudens zwaarwichtige redenen van publiek belang als genoemd in het tweede lid, niet later mag liggen dan 12 maanden na de datum van afgifte van het instemmingsbesluit; c. de wijze van uitvoering van de werkzaamheden; d. het bevorderen van medegebruik van voorzieningen; e. het afstemmen van de voorgenomen werkzaamheden met beheerders van overige in de grond aanwezige werken. In het instemmingsbesluit kunnen zodoende voorschriften worden opgenomen vanwege redenen van openbare orde, veiligheid, het voorkomen of beperken van overlast, de bereikbaarheid van gronden of gebouwen, dan wel ondergrondse ordening. In de Nadere regels van de gemeenten, de uitvoeringsregels behorende bij de AVOI, worden daarnaast eisen gesteld aan de voorbereiding en de uitvoering van werkzaamheden. Ten overvloede kan worden gemeld dat er een norm geldt in het kader van de aanleg van kabels en leidingen, waarvan het verstandig is om deze te volgen: de NEN Deze norm stelt criteria en functionele eisen aan de aanleg, waarbij de invloed van de omgeving, waaronder andere netten, de boventoon voert. Het proces om te komen tot de juiste afwegingen en afspraken is te vinden in het nauw bij de norm aansluitende NPR p 20 van 36

21 Goedgekeurd door het college van burgemeester en wethouders in vergadering van 1 november 2016 p 21 van 36

Raadsvoorstel. Wij stellen voor: Doorontwikkeling digitale snelweg Teylingen. besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen

Raadsvoorstel. Wij stellen voor: Doorontwikkeling digitale snelweg Teylingen. besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen Raadsvoorste l Raadsvoorstel Doorontwikkeling digitale snelweg Teylingen doel: aan: besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen Kenmerk: 168791 datum voorstel: 14 oktober 2016 datum collegevergadering:

Nadere informatie

Digitale bereikbaarheid Velsen

Digitale bereikbaarheid Velsen Digitale bereikbaarheid Velsen rapportage Rick Haverkort Glasvezel Gemeente 30 november 2016 1 Inhoud Managementsamenvatting... 3 Opdracht... 5 Onderzoeksvragen... 5 Onderzoeksopzet... 6 Verdeling postcodes

Nadere informatie

Marktconsultatie aansluitgebied gemeente Hoogeveen

Marktconsultatie aansluitgebied gemeente Hoogeveen Marktconsultatie aansluitgebied gemeente Hoogeveen 19-07-2017 Stichting Breedbandplatform Drenthe p/a Postbus 12 9480 AA Vries platform@verbinddrenthe.nl 1 1 Inleiding 3 2 Het beoogde aansluitgebied 4

Nadere informatie

Marktconsultatie Aansluitgebied De Wolden

Marktconsultatie Aansluitgebied De Wolden Marktconsultatie Aansluitgebied De Stichting Breedbandplatform Drenthe p/a De Drentse Zaak Beilerstraat 24 9401 PL Assen platform@verbinddrenthe.nl 1 Inleiding 3 2 Het beoogde aansluitgebied 4 2.1 Huidige

Nadere informatie

Marktconsultatie aansluitgebied gemeente Aa en Hunze

Marktconsultatie aansluitgebied gemeente Aa en Hunze Marktconsultatie aansluitgebied gemeente Aa en Hunze 1 november 2016 Stichting Breedbandplatform Drenthe p/a Brink 8 9401 HS Assen platform@verbinddrenthe.nl 1 1 Inleiding 3 2 Het beoogde aansluitgebied

Nadere informatie

Zaaknummer: Raadsvergadering d.d. 26 februari 2019 agendapunt. Aan: De Gemeenteraad. Vries, 29 januari 2019

Zaaknummer: Raadsvergadering d.d. 26 februari 2019 agendapunt. Aan: De Gemeenteraad. Vries, 29 januari 2019 Zaaknummer: 560534 Raadsvergadering d.d. 26 februari 2019 agendapunt Aan: De Gemeenteraad Vries, 29 januari 2019 Portefeuillehouder: J.H. Lammers Behandelend ambtenaar: J. Willemse Doorkiesnummer: 926

Nadere informatie

Voor het aanvragen van een ontheffing van de Verordening Ruimte is de raad bevoegd gezag.

Voor het aanvragen van een ontheffing van de Verordening Ruimte is de raad bevoegd gezag. BESLUIT OPSCHRIFT Vergadering van 1 november 2016 bestemd voor de gemeenteraad Besluit nummer: 2016_BW_00827 Onderwerp Het aanvragen van een ontheffing van de Verordening Ruimte voor het bouwen van een

Nadere informatie

Onderwerp Deregulering afgeven (algemene) verklaring van geen bedenkingen weigeren omgevingsvergunning - Besluitvormend

Onderwerp Deregulering afgeven (algemene) verklaring van geen bedenkingen weigeren omgevingsvergunning - Besluitvormend BESLUIT OPSCHRIFT Vergadering van 1 november 2016 bestemd voor de gemeenteraad Besluit nummer: 2016_BW_00825 Onderwerp Deregulering afgeven (algemene) verklaring van geen bedenkingen weigeren omgevingsvergunning

Nadere informatie

Een schriftelijke afwijzing van een bank waaruit blijkt dat zij niet overgaan tot het verstrekken van een lening;

Een schriftelijke afwijzing van een bank waaruit blijkt dat zij niet overgaan tot het verstrekken van een lening; VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van 17 mei 2016 bestemd voor de gemeenteraad Besluit nummer: 2016_BW_00383 Onderwerp: Garantstelling lening Rijnlands Lyceum Sassenheim - Besluitvormend Beknopte samenvatting:

Nadere informatie

2knowit prof dr mr J.M. Smits ir F.J. van der Kroon MBA

2knowit prof dr mr J.M. Smits ir F.J. van der Kroon MBA Notitie Scenario's voor de aanleg van een glasvezelnetwerk in Helmond 2knowit prof dr mr J.M. Smits ir F.J. van der Kroon MBA Utrecht, september 2017 Inhoud 1 Inleiding... 2 2 Scenario 0 - De markt realiseert

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel:

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel: 1 Voorstel aan de raad Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel: Voor raadsvergadering d.d.: 11-10-2016 Agendapunt: Onderwerp: Aanleg glasvezelnetwerk

Nadere informatie

Breedband in buitengebieden; wat kan en wat mag? 9 maart Gemeente Hollands Kroon

Breedband in buitengebieden; wat kan en wat mag? 9 maart Gemeente Hollands Kroon Breedband in buitengebieden; wat kan en wat mag? 9 maart 2017 Gemeente Hollands Kroon Het breedbandprobleem Vraag Wat kunnen en mogen decentrale overheden doen om het breedbandprobleem op te lossen? Digitale

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst glasvezel Stille Wille. 8 april 2016, Bewonersraad Stille Wille

Informatiebijeenkomst glasvezel Stille Wille. 8 april 2016, Bewonersraad Stille Wille Informatiebijeenkomst glasvezel Stille Wille 8 april 2016, Bewonersraad Stille Wille Welkom en voorstellen werkgroep en adviseur Peter Derksen, voorzitter Bewonersraad Agenda Welkom en doel Waarom werkgroep?

Nadere informatie

Voorgesteld wordt nu om het bedrag van ,- beschikbaar te maken voor het realiseren van de ontsluiting in 2016.

Voorgesteld wordt nu om het bedrag van ,- beschikbaar te maken voor het realiseren van de ontsluiting in 2016. VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van 7 mei 206 bestemd voor de gemeenteraad Besluit nummer: 206_BW_00389 Onderwerp: Vrijgeven krediet calamiteitenontsluiting Veerpolder - Besluitvormend Beknopte samenvatting:

Nadere informatie

Glasvezel Ommen-Hardenberg Nieuwsbrief januari 2014

Glasvezel Ommen-Hardenberg Nieuwsbrief januari 2014 Glasvezel Ommen-Hardenberg Nieuwsbrief januari 2014 Afgelopen jaar bent u geïnformeerd over de mogelijkheden voor aanleg van glasvezel in de buitengebieden van de gemeenten Ommen en Hardenberg. In de tweede

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Project Herinrichting Herenweg, Oranje Nassaulaan Warmond. besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen

Raadsvoorstel. Project Herinrichting Herenweg, Oranje Nassaulaan Warmond. besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen Raadsvoorstel Project Herinrichting Herenweg, Oranje Nassaulaan Warmond doel: aan: besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen zaaknummer: 168639 datum voorstel: 7 september 2016 datum collegevergadering:

Nadere informatie

F. Buijserd burgemeester

F. Buijserd burgemeester 4fe Gemeente Nieuwkoop Colleae van Burgemeester en Wethouders iiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiniiiiiiniiiiiii G140574 nieuwkoop raadsvoorstel portefeuillehouder opgesteld door Registratienummer collegebesluit vergaderdatum

Nadere informatie

Snel internet op de bedrijventerreinen - Zoerbeemden, - Gronsveld en - Aan de Fremme Gemeente Eijsden-Margraten

Snel internet op de bedrijventerreinen - Zoerbeemden, - Gronsveld en - Aan de Fremme Gemeente Eijsden-Margraten Snel internet op de bedrijventerreinen - Zoerbeemden, - Gronsveld en - Aan de Fremme Gemeente Eijsden-Margraten Informatiebijeenkomst voor belanghebbenden 18 januari 2018 1 Wat is snel internet? 1. Formeel:

Nadere informatie

Breedband Provincie Drenthe

Breedband Provincie Drenthe Hoogwaardig breedband op het Drentse platteland Samen maken we het mogelijk! Breedband Provincie Drenthe Jan Hut 06-53235426 Even voorstellen Jan Hut 59 jaar; Woont in Visvliet 25 jaar bij PTT Telecommunicatie;

Nadere informatie

De provincie Overijssel telt 25 gemeenten, waarvan Zwolle de hoofdstad is. Hieronder is de Provincie schematisch weergegeven:

De provincie Overijssel telt 25 gemeenten, waarvan Zwolle de hoofdstad is. Hieronder is de Provincie schematisch weergegeven: Uitgangssituatie In dit hoofdstuk bespreken we de huidige breedbandsituatie in de provincie Overijssel. Het vorige hoofdstuk heeft laten zien wat het potentieel van breedband is, in dit hoofdstuk komt

Nadere informatie

VOORSTEL OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING. Vergadering van 23 februari 2016. Onderwerp: Gunning aanbesteding Straatreiniging - Besluitvormend

VOORSTEL OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING. Vergadering van 23 februari 2016. Onderwerp: Gunning aanbesteding Straatreiniging - Besluitvormend VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van 23 februari 2016 Besluit nummer: 2016_BW_00157 Onderwerp: Gunning aanbesteding Straatreiniging - Besluitvormend Beknopte samenvatting: De huidige contracten voor de veegwerkzaamheden

Nadere informatie

Stand van zaken in Nederland

Stand van zaken in Nederland 32637 Bedrijfslevenbeleid 24095 Frequentiebeleid Nr. 97 Brief van de minister van Economische Zaken Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 16 december 2013 Naar aanleiding

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Datum : : Z66702/Raad Nee. : Breedband Buitengebied. Geachte leden van de gemeenteraad, Inleiding: Achtergrond

Raadsvoorstel. Datum : : Z66702/Raad Nee. : Breedband Buitengebied. Geachte leden van de gemeenteraad, Inleiding: Achtergrond Raadsvoorstel Datum : 26-10-2017 Kenmerk Portefeuillehouder Nee Onderwerp : Z66702/Raad-00295 : P.H.M. Seesing : Breedband Buitengebied Geachte leden van de gemeenteraad, Inleiding: Achtergrond Inwoners

Nadere informatie

Telecommonitor Q3 2016

Telecommonitor Q3 2016 Telecommonitor Q3 2016 Openbare rapportage Kwartaalrapportage van ACM met de marktcijfers van de telecomsector. De Telecommonitor laat de ontwikkelingen zien op het gebied van mobiele diensten, vaste telefonie,

Nadere informatie

Handreiking diensten van algemeen economisch belang

Handreiking diensten van algemeen economisch belang Handreiking diensten van algemeen economisch belang Europa-proof project Deelproject staatssteun 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Waarvoor is deze handreiking bedoeld? 3 Deel 1: Theorie 4 3 Staatssteun

Nadere informatie

Telecommonitor Q2 2016

Telecommonitor Q2 2016 Telecommonitor Q2 2016 Openbare rapportage Kwartaalrapportage van ACM met de marktcijfers van de telecomsector. De Telecommonitor laat de ontwikkelingen zien op het gebied van mobiele diensten, vaste telefonie,

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Tytsjerksteradiel 21 april 2015

Informatiebijeenkomst Tytsjerksteradiel 21 april 2015 Informatiebijeenkomst Tytsjerksteradiel 21 april 2015 Informatiebijeenkomst Tytsjerksteradiel 21 april 2015 Agenda 1. Opening en introductie 2. Waar gaat het om? Snel internet is er toch voor iedereen?

Nadere informatie

Raadsvoorstel Besluitvormend. Wij stellen voor: Integrale notitie 'Veiligheid stationsgebieden. de raad van de gemeente

Raadsvoorstel Besluitvormend. Wij stellen voor: Integrale notitie 'Veiligheid stationsgebieden. de raad van de gemeente Raadsvoorstel Besluitvormend Integrale notitie 'Veiligheid stationsgebieden aan: de raad van de gemeente zaaknummer: Z-17-018336 datum voorstel: 9 augustus 2017 datum collegevergadering: 29 augustus 2017

Nadere informatie

Glasvezel in de gemeente Bernheze? Inhoud van de avond. Exploitatie netwerken. Werkbijeenkomst raad 27 januari 2014

Glasvezel in de gemeente Bernheze? Inhoud van de avond. Exploitatie netwerken. Werkbijeenkomst raad 27 januari 2014 Glasvezel in de gemeente Bernheze? Werkbijeenkomst raad 27 januari 2014 Inhoud van de avond Twee partijen: Stichting Glasvezel Bernheze, roepnaam Breedband Bernheze Gemeente Bernheze Doelstelling Proces

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

November 2014. FAQ: Breedband, eigenschappen en aanleg

November 2014. FAQ: Breedband, eigenschappen en aanleg November 2014 FAQ: Breedband, eigenschappen en aanleg ALGEMENE VRAGEN Wat is breedband? Breedband is de verzamelnaam voor snelle infrastructuur die het mogelijk maakt aan te sluiten op het internet (wereldwijde

Nadere informatie

Telecommonitor Q3 Q4 2017

Telecommonitor Q3 Q4 2017 Telecommonitor Q3 Q4 217 Openbare rapportage Eindejaarrapportage van de ACM met de marktcijfers van de telecomsector. De Telecommonitor laat de ontwikkelingen zien op het gebied van mobiele diensten, vaste

Nadere informatie

Telecommonitor Q3 Q4 2017

Telecommonitor Q3 Q4 2017 Telecommonitor Q3 Q4 217 Openbare rapportage Eindejaarrapportage van de ACM met de marktcijfers van de telecomsector. De Telecommonitor laat de ontwikkelingen zien op het gebied van mobiele diensten, vaste

Nadere informatie

Raadsvergadering : 8 december 2015 agendapunt : Commissie : Bestuur en Ruimte

Raadsvergadering : 8 december 2015 agendapunt : Commissie : Bestuur en Ruimte Zaaknummer : 129650 Raadsvergadering : 8 december 2015 agendapunt : Commissie : Bestuur en Ruimte Onderwerp : Aanleg glasvezel Berkelland Collegevergadering : 10 november 2015 agendapunt : 30. Portefeuillehouder

Nadere informatie

30 september 2013. Pilot Glasvezel Buitengebied

30 september 2013. Pilot Glasvezel Buitengebied 30 september 2013 Pilot Glasvezel Buitengebied Inhoud 1. Uitgangssituatie 2. Plangebied en Realisatiemodel 3. Financieringsmodel 4. Gevraagde inzet provinciale middelen 5. Beheer en exploitatie netwerk

Nadere informatie

1. STAATSSTEUN NGA NETWERKEN

1. STAATSSTEUN NGA NETWERKEN 1. STAATSSTEUN NGA NETWERKEN Om voor het buitengebied effectief beleid te kunnen ontwikkelen en de processen goed te kunnen sturen is veel kennis nodig op het gebied van de ontwikkelingen van de diensten

Nadere informatie

Westerveld op Glas 10 maart 2015

Westerveld op Glas 10 maart 2015 WELKOM Welkom bij de presentatie van Westerveld op Glas 10 maart 2015 Sneller internet ook in Vledderveen 1. Opening Programma 1. Opening / Voorstellen 2. Waar staan we vandaag 3. Breedband nut en noodzaak

Nadere informatie

Glasvezel voor iedereen?

Glasvezel voor iedereen? Glasvezel voor iedereen? Breedband heeft toch iedereen? Alleen adsl is beschikbaar, men belooft 8 mb/s maar wij ontvangen maar 0.35 mb/s. Opschalen naar een hoger abonnement had geen zin i.v.m. de afstand

Nadere informatie

Marktconsultatie Aansluitgebied Peizermade en Peizerwolde

Marktconsultatie Aansluitgebied Peizermade en Peizerwolde Aansluitgebied Author Contact Table of contents 1 Inleiding 3 2 Het beoogde aansluitgebied 3 2.1 Huidige beschikbaarheid 4 2.2 De vraagbundeling 4 2.3

Nadere informatie

A. de 1 e fase betreffende het buitengebied. De eerste fase is de aanleg van glasvezel in

A. de 1 e fase betreffende het buitengebied. De eerste fase is de aanleg van glasvezel in Sector/stafafdeling: Portefeuillehouder: Wethouder Schoon Ter behandeling in de vergadering van: de commissie bestuurlijke zaken en middelen van 12maart de Raad d.d. 26 maart 2019 Onderwerp: Aanleg glasvezelnetwerk

Nadere informatie

Contact en vragen via 5

Contact en vragen via 5 Nummer Contact en vragen via 5 Technischevragen@hollandskroon.nl Portefeuillehouder Th.J. Meskers Datum raadsvergadering Datum B&W-besluit 20 juni 2017 23 mei 2017 Onderwerp Toekomstbestendig breedband

Nadere informatie

Onderwerp Eerste wijziging van de Legesverordening Besluitvormend

Onderwerp Eerste wijziging van de Legesverordening Besluitvormend BESLUIT OPSCHRIFT Vergadering van 28 januari 2014 bestemd voor de gemeenteraad nummer: 2014_BW_00051 Onderwerp Eerste wijziging van de Legesverordening 2014 - vormend Beknopte samenvatting In de wijziging

Nadere informatie

Welkom. Informatie avond over Breedband in het hele Land van Cuijk. # Voor alle kernen, bedrijventerreinen en buitengebieden

Welkom. Informatie avond over Breedband in het hele Land van Cuijk. # Voor alle kernen, bedrijventerreinen en buitengebieden Welkom Informatie avond over Breedband in het hele Land van Cuijk Met de hele familie tegelijk online Aanleiding Strategische visie Een toekomstvast en open breedbandnetwerk tot in de haarvaten van de

Nadere informatie

Workshop: Staatssteun in de decentrale praktijk

Workshop: Staatssteun in de decentrale praktijk Workshop: Staatssteun in de decentrale praktijk Groningen, donderdag 30 november 2017 Paul Zondag, Kenniscentrum Europa decentraal Greetje Veninga, Provincie Groningen Korte inleiding/quiz Staatssteun

Nadere informatie

Telecommonitor Q4 2016

Telecommonitor Q4 2016 Telecommonitor Q4 2016 Openbare rapportage Kwartaalrapportage van ACM met de marktcijfers van de telecomsector. De Telecommonitor laat de ontwikkelingen zien op het gebied van mobiele diensten, vaste telefonie,

Nadere informatie

Telecommonitor Q1 - Q2 2017

Telecommonitor Q1 - Q2 2017 Telecommonitor Q1 - Q2 2017 Openbare rapportage Halfjaarrapportage van de ACM met de marktcijfers van de telecomsector. De Telecommonitor laat de ontwikkelingen zien op het gebied van mobiele diensten,

Nadere informatie

Aan de leden van Provinciale Staten. Nr.: 2003-20.133/47/A.20, EZ Groningen, 20 november 2003

Aan de leden van Provinciale Staten. Nr.: 2003-20.133/47/A.20, EZ Groningen, 20 november 2003 Aan de leden van Provinciale Staten Nr.: 2003-20.133/47/A.20, EZ Groningen, 20 november 2003 Behandeld door : Schouwstra, P. Telefoonnummer : (050) 3164080 Antwoord op : Bijlage : Onderwerp : digitale

Nadere informatie

BESLUIT OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING BESLISSING. Vergadering van 20 september 2016

BESLUIT OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING BESLISSING. Vergadering van 20 september 2016 BESLUIT OPSCHRIFT Vergadering van 20 september 2016 Besluit nummer: 2016_BW_00720 Onderwerp Raadsmededeling over: Aanvullende informatie behorende bij het raadsvoorstel "wijzigingen vennootschapsbelasting

Nadere informatie

VOORSTEL OPSCHRIFT. Vergadering van december Onderwerp:

VOORSTEL OPSCHRIFT. Vergadering van december Onderwerp: VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van december 2013 Besluit nummer: 2013_Raad_00081 Onderwerp: Verklaring van geen bedenkingen voor omgevingsvergunning herinrichting Kloosterwei/Ganzenwei in Warmond - Besluitvormend

Nadere informatie

Communicatieplan Glasvezel buitenaf. Februari 2019

Communicatieplan Glasvezel buitenaf. Februari 2019 Communicatieplan Glasvezel buitenaf Februari 2019 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Uitgangspunten... 4 3 Communicatie... 5 3.1 Aanbod... 5 3.2 Dienstaanbieders... 6 3.3 Communicatiedoelstellingen GVB...

Nadere informatie

Zaaknummer: 2014/54782 Referentie: 2014/55085. Raadsvergadering d.d. 1 juli 2014 agendapunt 15. Aan: De Gemeenteraad. Vries, 16 juni 2014

Zaaknummer: 2014/54782 Referentie: 2014/55085. Raadsvergadering d.d. 1 juli 2014 agendapunt 15. Aan: De Gemeenteraad. Vries, 16 juni 2014 Raadsvergadering d.d. 1 juli 2014 agendapunt 15 Zaaknummer: 2014/54782 Referentie: 2014/55085 Aan: De Gemeenteraad Vries, 16 juni 2014 Portefeuillehouder: mevr. N. Hofstra Behandelend ambtenaar: mevr.

Nadere informatie

Breedband: Stand van zaken tbv lokale initiatieven

Breedband: Stand van zaken tbv lokale initiatieven Breedband: Stand van zaken tbv lokale initiatieven 14 juni 2016 Agenda Welkom Huidig beleid Taskforce aanpak Stand van zaken Besluit GS 31 mei Vervolg Relevant voor lokale initiatieven Uitgangspunten huidige

Nadere informatie

INFORMATIENOTITIE. College van Burgemeester en Wethouders. Vervolgscenario regionaal breedbandproject

INFORMATIENOTITIE. College van Burgemeester en Wethouders. Vervolgscenario regionaal breedbandproject INFORMATIENOTITIE AAN VAN ONDERWERP De leden van de Gemeenteraad College van Burgemeester en Wethouders Vervolgscenario regionaal breedbandproject DATUM 28 maart 2019 BIJLAGE - REGISTRATIENUMMER GEM -

Nadere informatie

Breedband in Overijssel

Breedband in Overijssel Breedband in Overijssel Aanleiding project (I) Breedband van strategisch belang voor provincie Vraag naar bandbreedte neemt exponentieel toe (30-40% / jaar). Randvoorwaarde voor aantrekkelijk vestigingsklimaat

Nadere informatie

Telecommonitor Q3 Q4 2018

Telecommonitor Q3 Q4 2018 Telecommonitor Q3 Q4 2018 Herziene versie Openbare rapportage Eindejaarrapportage van de ACM met de marktcijfers van de telecomsector. De Telecommonitor laat de ontwikkelingen zien op het gebied van mobiele

Nadere informatie

KENNISGEVING VAN DE TERVISIELEGGING VAN HET VOORGENOMEN BESLUIT TER VASTSTELLING VAN ALGEMEEN BELANG

KENNISGEVING VAN DE TERVISIELEGGING VAN HET VOORGENOMEN BESLUIT TER VASTSTELLING VAN ALGEMEEN BELANG KENNISGEVING VAN DE TERVISIELEGGING VAN HET VOORGENOMEN BESLUIT TER VASTSTELLING VAN ALGEMEEN BELANG (het theater De Willem), Besluit F Het College van burgemeester en wethouders van de gemeente Papendrecht

Nadere informatie

Geachte leden van de raad,

Geachte leden van de raad, Aan : de raad Van : het college van burgemeester en wethouders Adviseurs: : Piet Bruinsma, Gerard Elenga Datum : 15 december 2016 Onderwerp : uitwerking punten 3 en 4 van amendement inzake t Olde Maat

Nadere informatie

Presentatie. Doelstellingen Mogelijkheden Open netwerk Providers Voortgang Verantwoordelijkheid Advies Zorg op afstand Aannemer

Presentatie. Doelstellingen Mogelijkheden Open netwerk Providers Voortgang Verantwoordelijkheid Advies Zorg op afstand Aannemer Presentatie Doelstellingen Mogelijkheden Open netwerk Providers Voortgang Verantwoordelijkheid Advies Zorg op afstand Aannemer Kabeltelevisie Waalre (KTW) Missie KTW: Het bevorderen van de communicatie

Nadere informatie

Informatie avond - Breedband

Informatie avond - Breedband Informatie avond - Breedband AGENDA - Welkom - Project Reuzenbreedband - Presentatie Breedband - Vraag en antwoord Project Reuzenbreedband Dorpsverenigingen van Schoonoord en van De Kiel Gestart met Project

Nadere informatie

Raadscommissievoorstel

Raadscommissievoorstel Raadscommissievoorstel Status: Voorbereidend besluitvormend Agendapunt: 6 Onderwerp: Inkoop en aanbestedingsbeleid Datum: 17 maart 2015 Portefeuillehouder: Dhr. N.L. Agricola Decosnummer: 326 Informant:

Nadere informatie

Snel en betrouwbaar internet

Snel en betrouwbaar internet Snel en betrouwbaar internet Voor alle ondernemingen Op diverse industrieterreinen in Nederland wordt door Glasvezel Bedrijventerrein een zakelijk glasvezelnetwerk aangelegd. Ook voor uw vestiging dé aansluiting

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Wij stellen voor: Transformatieagenda Wmo en haar omgeving. besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen

Raadsvoorstel. Wij stellen voor: Transformatieagenda Wmo en haar omgeving. besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen Raadsvoorste l Raadsvoorstel Transformatieagenda 2017-2018 Wmo en haar omgeving doel: aan: besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen zaaknummer: 161900 datum voorstel: 23 november 2016 datum collegevergadering:

Nadere informatie

DIGITAAL AFSCHRIFT 2015_BW_00021

DIGITAAL AFSCHRIFT 2015_BW_00021 DIGITAAL AFSCHRIFT 2015_BW_00021 OPSCHRIFT Vergadering van 13 januari 2015 Bevoegde portefeuillehouder: Carla Breuer Onderwerp Beantwoording raadsvragen VVD over: voorgenomen landelijke sluiting van circa

Nadere informatie

Breedband: Stand van zaken, besluitvorming en vervolg

Breedband: Stand van zaken, besluitvorming en vervolg Breedband: Stand van zaken, besluitvorming en vervolg 28 november 2016 Agenda 1. Welkom door gedeputeerde Poepjes 2. Kort terugkijken 3. Besluit: achtergestelde lening zonder opdracht 4. Fasering en tijdspad

Nadere informatie

Raadsmededeling - Openbaar

Raadsmededeling - Openbaar Raadsmededeling - Openbaar Nummer : 181/2015 Datum : 25 november 2015 B&W datum : Beh. ambtenaar : G.J. van de Vooren Portefeuillehouder : D.W. Luiten Onderwerp : Realisatie breedband buitengebied en ontwikkelingen

Nadere informatie

Onderwerp: Beantwoording raadsvragen over verkeersveiligheid spoorwegovergang Voorhout - Besluitvormend

Onderwerp: Beantwoording raadsvragen over verkeersveiligheid spoorwegovergang Voorhout - Besluitvormend VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van 15 december 2015 Besluit nummer: 2015_BW_00947 Onderwerp: Beantwoording raadsvragen over verkeersveiligheid spoorwegovergang Voorhout - Besluitvormend Beknopte samenvatting:

Nadere informatie

Staatssteun & Staatssteun en de crisis

Staatssteun & Staatssteun en de crisis Staatssteun & Staatssteun en de crisis Lieneke de Jong-Goris Coördinatiepunt Staatssteun Decentrale Overheden Overhedendag 13 oktober 2009 Inhoud Staatssteun in Nederland Toelichting staatssteun Staatssteun

Nadere informatie

VOORSTEL OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING. Vergadering van 3 november 2015 bestemd voor de gemeenteraad

VOORSTEL OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING. Vergadering van 3 november 2015 bestemd voor de gemeenteraad VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van 3 november 2015 bestemd voor de gemeenteraad Besluit nummer: 2015_BW_00823 Onderwerp: Subsidieverzoek SESO renovatie tennisbanen - Besluitvormend Beknopte samenvatting:

Nadere informatie

Politieke Markt Hengelo

Politieke Markt Hengelo Politieke Markt Hengelo Behandelvoorstel onderwerp Locatievoorstel glasvezelhuisjes Slangenbeek en Hasseler Es zaaknummer 1014973 datum 24 juni 2014 voorzitter griffiemedewerker zaal Domein tijd / duur

Nadere informatie

24 november 2015 te Nijland

24 november 2015 te Nijland 24 november 2015 te Nijland Bijeenkomst glasvezel Nijland 24 november 2015 Agenda 1. Opening en introductie 2. Snel internet is toch voor iedereen? 3. Hoe start je een project? 4. Wat kunt ú doen? 1. Opening

Nadere informatie

Glasvezel voor heel Helmond

Glasvezel voor heel Helmond Glasvezel voor heel Helmond Glasvezel grotendeels aanwezig, aangelegd door Breedband Helmond of KPN Aanleg glasvezel door gemeente 2019-2021 Supersnel, veilig en betaalbaar internet Klaar voor de toekomst

Nadere informatie

Snel internet in buitengebied

Snel internet in buitengebied Snel internet in buitengebied 9 November 2015 26 oktober 2015 Kader Witte gebieden (gebieden zonder NGA) Dit zijn gebieden die binnen nu en 3 jaar downloadsnelheden van minder dan 30 Mbit/s houden (dus

Nadere informatie

Telecommonitor Q4 2015

Telecommonitor Q4 2015 Telecommonitor Q4 2015 Openbare rapportage Kwartaalrapportage van ACM met de marktcijfers van de telecomsector. De Telecommonitor laat de ontwikkelingen zien op het gebied van mobiele diensten, vaste telefonie,

Nadere informatie

Telecommonitor Q1 Q2 2018

Telecommonitor Q1 Q2 2018 Telecommonitor Q1 Q2 2018 Openbare rapportage Eindejaarrapportage van de ACM met de marktcijfers van de telecomsector. De Telecommonitor laat de ontwikkelingen zien op het gebied van mobiele diensten,

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. Contourennota Sociaal Beleid. - met bijlage. - met bijlage. - met bijlage. Uitgangspunten Inburgeringbeleid. - met bijlage.

INHOUDSOPGAVE. Contourennota Sociaal Beleid. - met bijlage. - met bijlage. - met bijlage. Uitgangspunten Inburgeringbeleid. - met bijlage. INHOUDSOPGAVE In dit bandje zijn de verslagen opgenomen van de deelsessies die zijn gehouden op het Opinieplein (de politieke markt) van donderdag 13 april 2006. Deelsessie 1: Contourennota Sociaal Beleid.

Nadere informatie

The missing link: Zelf samen doen!!

The missing link: Zelf samen doen!! Nederland beter breedbandland The missing link: Zelf samen doen!! Amersfoort 4 november 2011 Henk Doorenspleet Rabobank International Large Corporates Telecom, Media & Internet Group 1 Agenda Nederland

Nadere informatie

Panas Striensestraat 67 5241 AW Rosmalen 073 523 23 30 info@panas.nl www.panas.nl

Panas Striensestraat 67 5241 AW Rosmalen 073 523 23 30 info@panas.nl www.panas.nl Inhoudsopgave 1. Internet op Maat... 3 1.1 Inleiding... 3 1.2 (x)dsl- verbindingen... 3 1.2.1 ADSL... 3 1.2.2 VDSL... 4 1.2.3 SDSL... 4 1.3 Ethernet- Acces op basis van koper... 4 1.4 Glasvezel (Fiber

Nadere informatie

DIGITAAL AFSCHRIFT 2015_BW_00289

DIGITAAL AFSCHRIFT 2015_BW_00289 DIGITAAL AFSCHRIFT 2015_BW_00289 OPSCHRIFT Vergadering van 14 april 2015 Bevoegde portefeuillehouder: Arno van Kempen Betrokken portefeuillehouder(s): Carla Breuer Onderwerp Beantwoording raadsvragen CDA

Nadere informatie

VOORSTEL OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING. Vergadering van 8 maart Onderwerp: Aanleg extra fiets/wandelroute station Sassenheim - Besluitvormend

VOORSTEL OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING. Vergadering van 8 maart Onderwerp: Aanleg extra fiets/wandelroute station Sassenheim - Besluitvormend VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van 8 maart 2016 Besluit nummer: 2016_BW_00196 Onderwerp: Aanleg extra fiets/wandelroute station Sassenheim - Besluitvormend Beknopte samenvatting: Het college besluit in

Nadere informatie

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD Onderwerp: Registratienummer: 00577531 Op voorstel B&W d.d.: 25 april 2016 Datum vergadering: 14 juni 2016 Portefeuillehouder: M. Schlösser Rol gemeenteraad: Verordening eerste

Nadere informatie

Raadsvoorstel Besluitvormend. Wij stellen voor: Regeling Huishoudelijke Hulp Toelage voor mantelzorgers. de raad van de gemeente

Raadsvoorstel Besluitvormend. Wij stellen voor: Regeling Huishoudelijke Hulp Toelage voor mantelzorgers. de raad van de gemeente Raadsvoorstel Besluitvormend Regeling Huishoudelijke Hulp Toelage voor mantelzorgers aan: de raad van de gemeente zaaknummer: Z-17-008536 datum voorstel: 14 april 2017 datum collegevergadering: 16 mei

Nadere informatie

Budget Jeugdhulp Holland Rijnland 2016 en Tijdelijk Fonds Jeugdhulp Holland Rijnland

Budget Jeugdhulp Holland Rijnland 2016 en Tijdelijk Fonds Jeugdhulp Holland Rijnland Ra ad sv oorstel Raadsvoorstel Budget Jeugdhulp Holland Rijnland 2016 en Tijdelijk Fonds Jeugdhulp Holland Rijnland doel: aan: besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen zaaknummer: 168795 datum

Nadere informatie

*Z080FB8E96D* Gemeenteraad van Goeree-Overflakkee Postbus AA MIDDELHARNIS. Geachte raad,

*Z080FB8E96D* Gemeenteraad van Goeree-Overflakkee Postbus AA MIDDELHARNIS. Geachte raad, Gemeenteraad van Goeree-Overflakkee Postbus 1 3240 AA MIDDELHARNIS *Z080FB8E96D* Geachte raad, Registratienummer : Z -15-47288 / 9204 Agendanummer : 12 Portefeuillehouder : Wethouder Tollenaar Raadsvergadering

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

Onderwerp: Lokale Ontwikkelingsstrategie voor de regio Holland Rijnland Besluitvormend

Onderwerp: Lokale Ontwikkelingsstrategie voor de regio Holland Rijnland Besluitvormend VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van 9 juni 2015 Besluit nummer: 2015_BW_00466 Onderwerp: Lokale Ontwikkelingsstrategie voor de regio Holland Rijnland 2015-2020 - Besluitvormend Beknopte samenvatting: LEADER

Nadere informatie

Naar aanleiding van dit besluit is opdracht verstrekt voor een haalbaarheidsonderzoek.

Naar aanleiding van dit besluit is opdracht verstrekt voor een haalbaarheidsonderzoek. Zaaknummer Documentnummer Z-14-13853 INT/012020 Raadsvergadering : 24 september 2015 Agendapunt : Onderwerp : Fase 2 Breedband Sint Anthonis Samenvatting voorstel Het haalbaarheidsonderzoek naar een breedbandnetwerk

Nadere informatie

Glasvezel of Draadloos?

Glasvezel of Draadloos? Snel internet in het buitengebied: of Draadloos? Snel internet in het buitengebied: of Draadloos? 1 Snel internet in het buitengebied: of Draadloos? Overal in Nederland klinkt de roep om snellere en betere

Nadere informatie

Marktconsultatie Aansluitgebied Eext-Annen- Eexterzandvoort

Marktconsultatie Aansluitgebied Eext-Annen- Eexterzandvoort Aansluitgebied Stichting Breedbandplatform Drenthe p/a De Drentse Zaak Beilerstraat 24 9401 PL Assen platform@verbinddrenthe.nl 1 Inleiding 3 2 Het beoogde aansluitgebied 4 2.1 Huidige beschikbaarheid

Nadere informatie

Aanleg breedband in de witte gebieden in Overijssel (INITIATIEFVOORSTEL artikel 63 Reglement van Orde Provinciale Staten)

Aanleg breedband in de witte gebieden in Overijssel (INITIATIEFVOORSTEL artikel 63 Reglement van Orde Provinciale Staten) j v\(mo^xü,o^o[ 7,Z'-\ PS/2014/43 Aanleg breedband in de witte gebieden in Overijssel (INITIATIEFVOORSTEL artikel 63 Reglement van Orde Provinciale Staten) Datum GS-kenmerk Inlichtingen bij 15 januari

Nadere informatie

VOORSTEL OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING VOORSTEL BIJKOMENDE INFO BIJ HET BESLUIT BIJLAGE DIE INTEGRAAL DEEL UITMAAKT VAN HET BESLUIT

VOORSTEL OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING VOORSTEL BIJKOMENDE INFO BIJ HET BESLUIT BIJLAGE DIE INTEGRAAL DEEL UITMAAKT VAN HET BESLUIT VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van 6 oktober 2015 Besluit nummer: 2015_BW_00750 Onderwerp: Besluitenlijst openbaar - Beknopte samenvatting: Zie onderwerp Bevoegd portefeuillehouder: Carla Breuer HET COLLEGE

Nadere informatie

Raadsvergadering: 27 sept 2016 Besluit: Unaniem Aangenomen

Raadsvergadering: 27 sept 2016 Besluit: Unaniem Aangenomen Raadsvergadering: 27 sept 2016 Besluit: Unaniem Aangenomen Agendanr.: 5 Voorstelnr.: RB2016088 Onderwerp: snel internet / glasvezel in Heerhugowaard: uitwerking motie Programma: 3, stedelijke ontwikkeling

Nadere informatie

Nieuwkoop. Zienswijze notitie Breedband. Geacht college,

Nieuwkoop. Zienswijze notitie Breedband. Geacht college, Nieuwkoop Zienswijze notitie Breedband Geacht college, Op 5 december 2014 ontvingen wij van u een brief over breedband Nieuwkoop. Hierin vraagt u ons, onze visie op breedband internet kenbaar te maken

Nadere informatie

DIGITAAL AFSCHRIFT 2015_BW_00102

DIGITAAL AFSCHRIFT 2015_BW_00102 DIGITAAL AFSCHRIFT 2015_BW_00102 OPSCHRIFT Vergadering van 10 februari 2015 Bevoegde portefeuillehouder: Bas Brekelmans Betrokken portefeuillehouder(s): Kees van Velzen Onderwerp Beantwoording raadsvragen

Nadere informatie

DIGITAAL AFSCHRIFT 2015_BW_00798

DIGITAAL AFSCHRIFT 2015_BW_00798 DIGITAAL AFSCHRIFT 2015_BW_00798 OPSCHRIFT Vergadering van 27 oktober 2015 Bevoegde portefeuillehouder: Arno van Kempen Betrokken portefeuillehouder(s): Bas Brekelmans Onderwerp Beantwoording raadsvragen

Nadere informatie

Zonnepanelen op huurwoningen

Zonnepanelen op huurwoningen Zonnepanelen op huurwoningen De financiële en juridische aspecten Henk Deuling & Peter Klaver Presentatie Seminar Duurzaamheid 19 november 2014 Presentatie Rollen en structuur(henk) Juridische aspecten

Nadere informatie

VOORSTEL OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING. Vergadering van 23 februari 2016 bestemd voor de gemeenteraad

VOORSTEL OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING. Vergadering van 23 februari 2016 bestemd voor de gemeenteraad VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van 23 februari 2016 bestemd voor de gemeenteraad Besluit nummer: 2016_BW_00165 Onderwerp: Wijzigen besluit Ondernemersfonds - Besluitvormend Beknopte samenvatting: Het college

Nadere informatie

Onderwerp Doordecentralisatie Rijnlands Lyceum Sassenheim (RLS) - Besluitvormend

Onderwerp Doordecentralisatie Rijnlands Lyceum Sassenheim (RLS) - Besluitvormend BESLUIT OPSCHRIFT Vergadering van 4 februari 2014 bestemd voor de gemeenteraad nummer: 2014_BW_00072 Onderwerp Doordecentralisatie Rijnlands Lyceum Sassenheim (RLS) - vormend Beknopte samenvatting De gemeenteraad

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF. Aan de slag met breedband! Belang van goede verbindingen in beeld: voorbeelden. In dit nummer

NIEUWSBRIEF. Aan de slag met breedband! Belang van goede verbindingen in beeld: voorbeelden. In dit nummer NIEUWSBRIEF 1 juli 2 01 4 nummer 1 Stichting, Hogepad 12, 8181 TT Heerde www.breedbandnv.nl (binnenkort), info@breedbandnv.nl, In dit nummer Aan de slag met breedband! 1 Aan de slag met breedband! In alle

Nadere informatie

Breedbandloket. www. Breedbandfryslan.frl

Breedbandloket. www. Breedbandfryslan.frl Informatie 2015: snel breedband internet Voortgang snel internet breedband Breedbandloket www. Breedbandfryslan.frl Coöperatieve Vereniging U.A. Fryslân Ring Opgericht in 2006 met steun van de provincie

Nadere informatie

Telecommonitor Q Openbare rapportage

Telecommonitor Q Openbare rapportage Telecommonitor Q3 2015 Openbare rapportage 1 Telecommonitor Openbare rapportage De Autoriteit Consument & Markt (ACM) publiceert elk kwartaal de marktcijfers van de telecomsector. De Telecommonitor laat

Nadere informatie