Raadsvoorstel. : Wmo beleidskader Drechtsteden. Voorstel:

Transcriptie

1 Raadsvoorstel Vergadering : 28 september 2006 Nummer : Raad 2006/051 Datum voorstel : 29 augustus 2006 Portefeuillehouder Primaathouder Onderwerp : Ad Cardon a.cardon@alblasserdam.nl : Arne Mellaard a.mellaard@alblasserdam.nl : Wmo beleidskader Drechtsteden Voorstel: 1. Instemmen met de kaderuitspraken zoals die in het beleidskader Wmo-Drechtsteden zijn geformuleerd als basis voor de gezamenlijke verordening Wmo waarin de uitvoering van de individuele voorzieningen verder worden ingevuld. 2. Instemmen met het voorstel gebruik te maken van de overgangsregeling in de Wmo, waarbij de verordening Wmo uiterlijk 31 maart 2007 ter vaststelling aan de raad wordt voorgelegd. 3. Instemmen met het overdragen van de verantwoordelijkheid voor de uitvoering en het beleid van de individuele voorzieningen van de Wmo (artikel 1, lid 1, g.6) aan de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden (GRD). Inleiding Op 1 januari 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)een feit. Gemeenten krijgen met deze wet de verantwoordelijkheid voor het bieden van maatschappelijke ondersteuning. Hiermee moet de participatie van voornamelijk kwetsbare groepen worden bevorderd. De gemeenten in de Drechtsteden willen voor het uitvoeren van één onderdeel van de Wmo gaan samenwerken (prestatieveld 6: het leveren van individuele verstrekkingen, waaronder de nieuwe taak hulp bij het huishouden en de voorzieningen uit de WVG). Hiermee wordt bewerkstelligd dat voor de inwoners in de Drechtsteden uniforme procedures gelden voor het verkrijgen van een individuele voorziening. Voor de andere prestatievelden moet voor 1 januari 2008 op lokaal niveau beleid worden ontwikkeld In het bijgevoegde concept beleidskader Wmo Drechtsteden (bijlage 1) wordt door middel van 17 kaderuitspraken richting gegeven aan het gezamenlijke beleid. Om dit beleid uit te voeren wordt de ISD (de intergemeentelijke sociale dienst) aangewezen als uitvoeringsorganisatie voor de individuele voorzieningen binnen de Wmo. Besluitvorming over het beleidskader voor de individuele voorzieningen in de Wmo vindt plaats in de gemeenteraad. Deze taak is immers nog niet overgedragen aan de Drechtraad. Er is nog geen uitsluitsel over het precieze tijdstip van overdracht. Hierdoor is de kans groot dat ook de verordening voor de individuele verstrekkingen in de gemeenteraad moet worden vastgesteld. Hierover wordt u nog verder geïnformeerd.

2 - 2 - Het doorlopen proces Het beleidskader is op interactieve wijze tot stand gekomen. Bij de start van de beleidsvoorbereidingen is er een regionaal platform Wmo-Drechtsteden gevormd. Het platform kent een brede samenstelling (regionale ouderenorganisatie, regionaal platform voor patiënten en cliënten, vereniging voor ouders met een verstandelijke handicap, regionale organisatie voor cliëntondersteuning, organisatie voor geestelijke gezondheidzorg, instellingen voor thuiszorg, welzijnsorganisatie en een woningbouwcorporatie). In het platform zijn gespreksnotities en beleidsconcepten intensief besproken. Samen met het platform heeft de Drechtsteden op 17 november 2006 een regionale conferentie in Cascade (Hendrik-ido-ambacht) georganiseerd. In verschillende workshops is gediscussieerd over de Richtinggevende notitie Wmo-Drechtsteden. In Alblasserdam is het concept beleidskader op 20 juni met lokale belanghebbenden besproken (zie bijlage 2). Daarnaast hebben de seniorenraad en de gehandicaptenadviesraad tijdens de vergadering van de commissie samenlevingszaken van 26 juni hun belangrijkste punten ingesproken. De gehandicaptenadviesraad heeft tevens een reactie geschreven op het beleidskader (zie bijlage 3). Deze reactie is uitgedeeld aan de commissie maatschappelijke zaken. Daarnaast heeft er een bestuurlijk gesprek plaatsgevonden tussen de verantwoordelijke wethouder en de voorzitter van de gehandicaptenadviesraad (zie bijlage 4 voor het verslag). Het Regionaal Patiënten en Consumenten Platform Zuid-Holland Zuid (RPCP) verzameld de reacties van de diverse raden in de Drechtsteden. Met deze reacties kan rekening gehouden worden bij de verdere concretisering van de verordening. In deze verordening worden beleidsregels gesteld met betrekking tot procedure en voorwaarden voor het verstrekken van individuele voorzieningen. Dit voorstel is het sluitstuk van een Drechtstedenproces (zie bijlage 5). Dit betekent dat in het voorstel geen wijzigingen meer kunnen worden aangebracht. Uw raad wordt gevraagd in te stemmen met de beleidsnota zoals die hier voorligt. Kwaliteit individuele voorzieningen Uit de bespreking van het beleidskader met belanghebbenden en de plaatselijke raden kwam naar voren dat, terecht, veel waarde wordt gehecht aan de kwaliteit van de individuele voorzieningen. De kwaliteit wordt op verschillende manieren gewaarborgd: Jaarlijks terugkerend tevredenheidsonderzoek onder klanten. De resultaten worden vergeleken in een landelijke benchmark. Instellingen voor thuiszorg moeten voldoen aan de Kwaliteitswet zorg Instellingen moeten een klachtenregeling hebben Instellingen moeten voldoen aan de kwaliteitscriteria die in het bestek van de gemeenten zijn vastgelegd. De contracten van organisaties die niet blijken te voldoen aan deze criteria worden niet verlengd. Onafhankelijkheid indicaties Een aantal belangengroepen maken zich zorgen over de onafhankelijkheid van de indicaties als de ISD deze zelf gaat verzorgen. De zorgen hebben betrekking op het aanscherpen van de indicaties als er een overschrijding van het budget dreigt. Naar onze mening is de rechtsbescherming van klanten voldoende gewaarborgd: In de verordening worden de beleidsregels verder geconcretiseerd. Klanten kunnen aan deze beleidsregels hun rechten ontlenen. Burgers die het niet eens zijn met de beschikking kunnen een procedure opstarten op grond van de Algemene Wet Bestuursrecht. Er wordt een onafhankelijke commissie ingesteld voor bezwaarschriften. Het RPCP heeft een onafhankelijk meldpunt voor klachten.

3 - 3 - Het Wmo-loket: de informatie en adviesfunctie Het vormgeven van de informatie -en adviesfunctie (prestatieveld 3) is grotendeels de verantwoordelijkheid van de individuele gemeenten. De ISD zal als partner in het zogenoemde Wmo-loket plaats nemen. Als uitvoeringsorganisatie is zij uiteraard zelf verantwoordelijk voor de inrichting van haar werkprocessen en de taken met betrekking tot informatie en advies rond individuele voorzieningen. Het lokale loket vormt hiermee een frontoffice voor de ISD. Voor het invullen van de informatie en adviesfunctie voor prestatievelden die niet onder de ISD vallen is de gemeente verantwoordelijk. Hierbij valt te denken aan het uitgebreide domein van de cliëntondersteuning. Dit betreft bijvoorbeeld ouderenadvisering en advisering voor mensen met een verstandelijke, lichamelijke en psychische beperking. Ook mantelzorg en vrijwilligerswerk is in dit kader van belang, Vaststellen van de verordening Wmo De Drechtsteden willen de verordening vaststellen voor 31 maart De verordening zal dan op 1 juli 2007 van kracht zijn. Dit is mogelijk door de overgangsregeling die in de Wet genoemd staat (artikel 41). De reden voor deze latere vaststelling dan eerder beoogt is: Dat we een zorgvuldig besluitvormingsproces willen, waarin voldoende tijd is voor gemeenteraden om zich in het onderwerp te verdiepen: Dat burgers voldoende tijd moeten krijgen om zich over de conceptverordening uit te spreken; Dat we aanbieders van hulp in de huishouding voldoende tijd willen geven zich goed voor te bereiden op de eventuele gevolgen van de Europese aanbesteding Dit betekent dat er voor burgers die een beroep doen op ondersteuning tot 1 juli 2007 weinig gaat veranderen. Alblasserdammers kunnen onder dezelfde voorwaarden als nu een beroep doen op voorzieningen van de Wet voorziening gehandicapten en de huishoudelijke verzorging in het kader van de AWBZ. Wat dit laatste betreft treedt het college van B & W in de plaats van het zorgkantoor. Dit betekent dat bestaande contracten van aanbieders van thuishulp worden van 1 januari 2007 tot 1 juli 2007 door de gemeenten overgenomen. Met het Centraal Indicatieorgaan Zorg (CIZ) gaat overleg gevoerd worden over de vraag of zij de indicatie voor de hulp bij de huishouding tot 1 juli kan blijven verzorgen. Overdracht aan de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden Uit kaderuitspraak 4 van het beleidskader vloeit voort dat de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de individuele verstrekkingen van de Wmo na vaststelling door de gemeenteraad zo spoedig mogelijk wordt overgedragen aan de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden. Dit is van belang om een efficiënte en daadkrachtige uitvoering mogelijk te maken. Wat willen we bereiken (doelstelling)? De centrale doelstelling van het beleidskader is om op een adequate wijze individuele ondersteuning te bieden aan diegene die gecompenseerd moeten worden voor een fysieke, sociale of psychische belemmering. Hierbij willen de Drechtsteden het huidige niveau van de voorzieningen handhaven. Wat gaan we ervoor doen? Samen met de Drechtsteden wordt de uitvoering van deze taak vormgegeven. Dit betekent concreet dat de ISD verantwoordelijk wordt voor de uitvoering van de individuele voorzieningen en de hiermee samenhangende informatie en adviesfunctie. Hiervoor is o.a. gekozen vanwege de verwachte schaalvoordelen van één uitvoeringsorganisatie en de huidige expertise rond de WVG.

4 - 4 - Wat mag het kosten? De gemeente Alblasserdam krijgt middelen van het Rijk om de nieuwe taken uit te voeren (de zogenoemde integratieuitkering). In de meicirculaire van het ministerie van Binnenlandse Zaken wordt een totaalbudget van ,-genoemd. Dit is echter een voorlopig budget. Het over te hevelen budget voor 2007 zal namelijk worden bepaald op basis van de gerealiseerde uitgaven in Daarnaast betreft het hier bruto-bedragen waarvan de eigen bijdrage nog moet worden afgetrokken. In de septembercirculaire 2005 was dit voor de gemeente Alblasserdam begroot op ,-. Het voorlopige bruto bedrag is als volgt opgebouwd: Netto budget huishoudelijke verzorging Persoonsgebonden budget Diensten bij wonen en zorg Zorgvernieuwingsprojecten GGZ 0 Coördinatie vrijwillige thuiszorg en mantelzorg 0 ADL-clusters (algemeen dagelijkse verrichtingen) Dure woningaanpassingen 0 Besluit bijdrage AWBZ gemeenten Uitvoeringskosten Deloitte heeft voor de Drechtstedengemeenten aan de hand van een rekenmodel een inschatting gemaakt of de uitgaven voor de huishoudelijke zorg worden gedekt uit de inkomsten van de integratie-uitkering. Deze inschatting was gemaakt op basis van de gegevens uit de septembercirculaire De conclusie toen was dat er een dekkingstekort van ongeveer ,- zou zijn. Dit nadeel zou echter in vier jaar worden ingelopen omdat Alblasserdam een zogenoemde voordeelgemeente is (dit betekend dat de integratie-uitkering in vier jaar tijd verhoogd wordt). Het voordeel werd geschat op ongeveer ,-, waarmee het dekkingstekort op termijn gecompenseerd wordt. De genoemde bedragen uit de meicirculaire zijn voor Alblasserdam hoger dan eerder werd genoemd in de septembercirculaire. Dit betekent mogelijk dat er ook in de eerste jaren geen dekkingstekort optreedt. Zoals gezegd zijn de realisatiecijfers van 2005 echter bepalend en kan er betrouwbaardere inschatting gemaakt worden. In het conceptbeleidskader wordt voorgesteld om het netto budget huishoudelijke verzorging, het persoonsgebondenbudget, het budget voor ADL-clusters (Algemeen Dagelijkse Lichaamsverrichtingen) en budget besluit bijdrage AWBZ-gemeenten (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) over te hevelen naar de ISD. De systematiek hierbij is dat er bij een financieel overschot aan middelen (na storting in de reserve) de gemeenten naar klantaantallen middelen terugkrijgen. Als er een financieel tekort mocht zijn, dan betalen de gemeenten, ook op grond van het aantal klanten, bij. Voor de WVG geldt een andere systematiek. Hier wordt op het feitelijke gebruik per gemeente. Hiervoor is gekozen omdat niet goed inzichtelijk is te maken wat het historische budget bedraagt voor de WVG. Er wordt op termijn gestreefd naar één financieringsmethodiek. Dit is mogelijk als er meer bekend is over de omvang en ontwikkeling van het budget voor huishoudelijke verzorging en als er meer inzicht is in de ontwikkeling van het WVG budget en de hoogt van de bijdragen van de verschillende gemeenten. De uitvoeringskosten zijn primair bedoeld voor de nieuwe taken. Dit betekent dat een groot deel van het beschikbaar gestelde budget aan de ISD wordt toegekend. Daarnaast zijn er echter ook nog andere verplichtingen, zoals het Wmo-loket, het verrichten van tevredenheidsonderzoeken en het oprichten van een Wmo-raad. Het is nu nog niet duidelijk op welke wijze het budget verdeeld

5 - 5 - gaat tussen de ISD en de gemeente verdeeld gaat worden. Overigens is de verwachting dat de uitvoeringskosten niet toereikend zullen zijn om alle nieuwe taken uit te voeren. Dit is mede afhankelijk van de keuzes die gemaakt worden rond de inrichting van het loket en de wijze waarop de lokale uitvoering van de Wmo vorm wordt gegeven. Juridische aspecten Er spelen een aantal juridische aspecten rond de samenwerking in Drechtstedenverband: Voor het uitvoeren van de taak hulp in de huishouding aan de ISD is het nodig dat deze taak overgedragen wordt aan de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden. Dit dient zo spoedig mogelijk te gebeuren, omdat dit bijdraagt aan de bestuurbaarheid van de ISD. Voor de uitvoering van de WVG van 1 januari 2007 tot 1 juli 2007 wordt met de ISD een dienstverleningscontract gesloten. Het contract met het CIZ mbt het stellen van de indicaties voor de huidige WVG is per 1 januari 2007 beëindigd. Personele en organisatorische aspecten De huidige beleids -en uitvoeringstaken rond de WVG worden overgedragen aan de ISD. Bij het invullen van de vacature beleidsmedewerker Wmo/volksgezondheid is hiermee al rekening gehouden. Communicatie Onderdeel van het conceptbeleidsplan is een communicatieplan. Dit wordt primair vanuit de Drechtsteden vorm gegeven en uitgevoerd. Evaluatie Als de huishoudelijke verzorging is overgedragen aan de gemeenschappelijke regeling, dan wordt verantwoording over het gevoerde beleid (op basis van evaluaties en managementrapportages) aan de Drechtraad afgelegd. Met vriendelijke groet, burgemeester en wethouders secretaris burgemeester

6 De raad van de gemeente Alblasserdam; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders dd 29 augustus 2006, registratienummer Raad 2006/051 met betrekking tot Wmo beleidskader Drechtsteden B E S L U I T: 1. In te stemmen met de kaderuitspraken zoals die in het beleidskader Wmo-Drechtsteden zijn geformuleerd als basis voor de gezamenlijke verordening Wmo waarin de uitvoering van de individuele voorzieningen verder worden ingevuld. 2. In te stemmen met het voorstel gebruik te maken van de overgangsregeling in de Wmo waarbij de verordening Wmo uiterlijk 31 maart 2007 ter vaststelling aan de raad wordt voorgelegd. 3. In te stemmen met het overdragen van de verantwoordelijkheid voor de uitvoering en het beleid van de individuele voorzieningen van de Wmo (artikel 1, lid 1, g.6) aan de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden (GRD). Alblasserdam, 28 september 2006 De raad voornoemd, griffier voorzitter