Implementatie van vernieuwingen. Reinhard de Jong NSPOH

Transcriptie

1 Implementatie van vernieuwingen Reinhard de Jong NSPOH

2 Definitie implementatie Procesmatige en planmatige invoering van vernieuwingen en/of veranderingen (van bewezen waarde), zodat deze een structurele plaats krijgen in het handelen, in het functioneren van organisaties of in de structuur van de gezondheidszorg (ZonMw)

3 Beloop implementatie vernieuwingen preventieve gezondheidszorg (Fleuren, 2002) % Doelgroep bekend bereid tot gebruik gebruik gebruik zoals bedoeld

4

5 Gebruik van kennis (Lawrence et al, 2009) Gemiddeld 9 jaar voordat bewezen effectieve interventies volledig zijn geïmplementeerd

6 Fasen implementatie Verspreiding Adoptie Doorvoering Bestendiging

7 Kenmerken fasen Verspreiding Adoptie Doorvoering Bestendiging Op de hoogte Beslissingsproces acceptatie Juist/volledig gebruik Beklijving in beleid, aanbod en gedrag

8 Raamwerk doorvoering vernieuwingen Omgeving Verspreiding Organisatie Gebruiker Doorvoeringsmethoden Adoptie Doorvoering Vernieuwing Bestendiging

9 Raamwerk vernieuwingen Generiek werkmodel Theoretische en empirisch gefundeerd Theoretisch: Innovatie-diffusietheorie Beleids- en organisatiewetenschappen Sociale leertheorie

10 Kritische factoren Clusters van determinanten van implementatie Uit onderzoek en praktijk Voorspellers voor adoptie, doorvoering en bestendiging Gewicht clusters ten opzichte van elkaar niet bekend

11 Kritische factoren Beleidsomgeving (krachtenveld) Wet- en regelgeving Beleid actoren (overheid, intermediairen, beroepsgroepen, cliëntenorganisaties) Preferenties cliënten Financiering

12 Kritische factoren Organisatie(s) van actoren Draagvlak top (commitment) Collegiale steun Faciliteiten Cultuur Turbulentie Concurrerende vernieuwingen Reputatie in netwerk

13 Kritische factoren Gebruikers/uitvoerders Op de hoogte/kennis Taakopvatting Ervaren relevantie vernieuwing Ervaren voordeel vernieuwing Uitkomstverwachting Eigen-effectiviteitsverwachting Risico-perceptie Conformering sociale invloed Ambivalentietolerantie

14 Adoptiecategorieën (Rogers, 2005) Vernieuwers (2,5%) Vroege volgers(13,5%) Vroege meerderheid (34%) Later meerderheid (34%) Achterblijvers (16%)

15 Kritische factoren Vernieuwing Producent (reputatie) Bewezen waarde Complexiteit/gemak Mogelijkheid voor re-invention

16 Analyse kritische factoren (Focus)interviews Vragenlijstje Documentenonderzoek

17 En niet te vergeten als kritische factor. DE PROJECTMANAGER * REPUTATIE * COMPETENTIES - Technisch - Sociaal

18 Implementatiebenaderingen Educatief Rationeel-empirisch Marketing Externe beïnvloeding Sociale interactie Management Controle en dwang

19 Algemene strategieën voor adoptie, implementatie, bestendiging Vorm coalitie met actoren Betrek actoren/gebruikers bij implementatie Zorg voor competente en enthousiaste trekker Baseer implementatie op diagnose (vier clusters) Commitment top actoren onmisbaar Laat re-invention toe Gebruik mix van implementatiemethoden Segmenteer doelgroepen (adoptiecategorieën) Monitor/evalueer de implementatie (proces, impact en effecten) Zorg voor borgingsstructuur

20 Implementatiemethoden Informeren Leren Faciliteren Sturen Mix van methoden gewenst!

21 Bevorderen adoptie, implementatie en bestendiging Adoptie Aantrekkelijke informatie/voorlichting Benadruk relevantie en voordelen Bespreek concerns uitvoerder/partners Gebruik opinieleiders Faciliteer met goede materialen/hulpmiddelen Scholing vooral casuïstisch

22 Bevorderen adoptie, implementatie en bestendiging Doorvoering Veranderingsplan met haalbare stappen Monitor met observaties/registraties Feedback op voortgang Communicatie over stagnaties Helpdesk

23 Bevorderen adoptie, implementatie en bestendiging Bestendiging Borging in kwaliteitssysteem Integratie in beleid/plannen/activiteiten Support door collegiale interactie Vast aanspreekpunt Geregelde evaluatie

24 Resultaatindicatoren Bereik Werkzaamheid Gebruik Uitvoering Bestendiging

25 Resultaatindicatoren Bereik % bereik in beleid % bereik intermediairen % bereik einddoelgroep Werkzaamheid Tevredenheid intermediairen Tevredenheid andere stakeholders (Gezondheids)effecten bij einddoelgroep

26 Resultaatindicatoren Gebruik % gebruik door intermediairen % gebruik einddoelgroep Doorvoering Juist gebruik programma Volledig gebruik programma Bestendiging % handhaving in beleid % handhaving bij intermediairen % handhaving bij einddoelgroep

27 En denk erom.. Vernieuwen is een proces en niet een activiteit.