Snapshot Amateurkunsten

Transcriptie

1 Snapshot Amateurkunsten Een overzicht van bevindingen uit bevolkings- en scholenonderzoek Dries Vanherwegen, Jessy Siongers & John Lievens Vakgroep sociologie Onderzoeksgroep CuDOS - UGent

2 AMATEURKUNSTEN Amateurkunsten in Beeld (2009) 9 Sectorspecifieke rapporten (2009) Participatie in Vlaanderen (2011) Update van kennis over amateurkunsten op basis van nieuwe gegevens 2

3 PARTICIPATIESURVEY: 3 METINGEN Recreatief Vlaanderen Steunpunt Cultuur, Jeugd en Media Steunpunt Sport Steunpunt Cultuur Steunpunt Sport Steunpunt Media Jeugdonderzoeksplatform Cultuurparticipatie Cultuurparticipatie Sportparticipatie Cultuurparticipatie Sportparticipatie Media Jeugd N=2849 N= 3144 N=

4 SCHOLENONDERZOEK Dataverzameling in 2013 Steekproef van secundaire scholen en klassen (n=84) Representatieve Vlaamse steekproef (67 scholen) Extra steekproef in Antwerpen & Gent (17 scholen) Meetinstrumenten Schriftelijke enquête in de klas bij 5086 leerlingen Schriftelijke vragenlijst ouders (n=2002) Online vragenlijst leerkrachten (n= 1098) Online vragenlijst directie 4

5 1. Profilering Trends Jongeren Etniciteit 2. Ouders Ak in gezinscontext Praktijken Opvoedingsstijlen Amateurkunst 4. School cultuureducatie Ak op school 3. Cultuureducatie Vrije tijd DKO e.a.

6 PROFILERING TRENDS 6

7 Algemeen : stijg-daal patroon (^) - Verschillen volgens geslacht, leeftijd, opleiding - Verschillen volgens discipline 24,8 28,6 24,9

8 AMATEURKUNSTBEOEFENING ALGEMEEN 35% 30% 25% 24% 25,50% 27,50% 29,60% 24,70% 25,20% 20% 15% 10% 5% 0% man vrouw man vrouw man vrouw

9 AMATEURKUNSTBEOEFENING NAARGELANG LEEFTIJD 70% 60% 50% 40% 30% 20% % 0%

10 AMATEURKUNSTBEOEFENING NAAR OPLEIDING ,1% 58,6% 53,0% 36,3% 37,0% 33,9% 15,1% 18,2% 12,4% 23,9% 26,3% 21,2% Studenten max. lager sec. ond. Hoger secundair onderwijs Hoger onderwijs

11 AMATEURKUNSTBEOEFENING NAAR WOONPLAATS ,2% 28,5% 25,2% 25,4% 28,9% 25,6% 24,1% 24,9% 22,6% Stedelijk Rand/ klein Platteland 11

12 EVOLUTIE VAN BEOEFENING NAAR GESLACHT, LEEFTIJD, OPLEIDING EN VERSTEDELIJKING? Algemeen Beeld (^) Geslacht: Gelijke evolutie Opleiding: Daling lager opgeleiden, stabiel bij HO Leeftijd: Uitzonderingen: jaar: stabiel, 76-85jaar: stijging in Enkele discipline specifieke evoluties 12

13 DISCIPLINE-SPECIFIEKE BEELDEN Dans Beeldexpressie Creatief Schijven Zang Beeldhouwen Schilderen Toneel 13 Muziekinstrument

14 80% CONTEXT VAN BEOEFENING (VOLWASSENEN, 2014) 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% Dans Toneel Multimedia Foto Schilderen Beeldhouwen Zang Instrument Schrijven 0% Academie Altern. opleiding Club, ver. gezelsch. Met vrienden (niet in organisatie of academie) In het gezin Alleen

15 PROFILERING JONGEREN 15

16 % JONGEREN (LLN S.O.) DAT VOORBIJE 6 MAANDEN ACTIVITEITEN HEEFT ONDERNOMEN OP VLAK VAN audiovisuele kunsten (film, video, Zingen tekenen, schilderen of beeldende kunst Muziekinstrument bespelen fotografie urban dance (bv. hip hop, breakdance, Dansen zoals jazzballet, moderne dans, Schrijven toneel, theater Elektronische muziek 7,9 9,1 16,2 16,1 15,8 15,7 63,1% heeft de voorbije zes maanden minstens één creatieve hobby beoefend 21,4 20,3 22,9 22,5 16

17 FREQUENTIE VAN BEOEFENEN PER DISCIPLINE (ENKEL BEOEFENAARS) uitzonderlijk wekelijks Zingen (n=858) Muziekinstrument bespelen (n=774) Klassieke dansvormen (n=603) Schrijven (n=587) Elektronische muziek (n=303) Urban dance (n=619) Tekenen, schilderen of beeldende kunst Audiovisuele kunsten (n=881) Toneel, theater (n=350) Fotografie (n=615) maandelijks tot meermaals per maand meermaals per week 10,8 9,1 15,6 64,5 13,2 18,3 18,1 50,4 19,2 13,9 32,7 34,2 24,5 28,7 13,2 33, ,5 14,6 31, ,7 38,4 28,4 18,6 32,1 22,6 26,7 20, ,6 41,4 15,3 21,1 22,2 23,2 40,4 15,5 20,9

18 PROFILERING ETNICITEIT Jongeren (leerlingen secundair onderwijs) 18

19 ETNICITEIT Op basis van: Eigen geboorteland Geboorteland ouders Geboorteland grootmoeder langs moederszijde Origine n % België ,6 Westerse landen 480 9,5 Turkije, Marokko & Midden- Oosten Andere (Oost-Eur, Azië, Afrika, Z- Amerika) , ,8 Totaal

20 RECEPTIEVE CULTUURPARTICIPATIE NAAR ETNISCHE HERKOMST België (ref.) Westerse landen Turkije, Marokko en Midden- Oosten Andere Een discotheek bezoeken 41,3% 50,3% 28,7% 42,5% Een comedy-voorstelling bijwonen 18,8% 15,6% 17,5% 13,4% Naar de bioscoop gaan 88,3% 83,7% 86,4% 83,5% Een dance-event bijwonen (bv. I love techno) 23,4% 27,2% 12,0% 20,5% Een museum, tentoonstelling of galerij bezoeken 26,8% 25,8% 20,2% 26,1% Een ballet- of dansvoorstelling bijwonen 14,8% 11,2% 6,2% 10,3% Bezienswaardige gebouwen of monumenten, archeologische sites bezoeken 25,1% 23,1% 12,1% 20,2% Een theater- of toneelvoorstelling bijwonen 24,3% 18,8% 18,0% 19,2% Naar een concert van klassieke muziek of opera gaan 6,0% 5,3% 7,8% 7,8% Naar een optreden/concert van popmuziek, rock, folk, wereldmuziek, dance, jazz of blues gaan 28,7% 30,3% 20,7% 26,4% Een bibliotheek bezoeken 55,7% 44,8% 58,8% 60,9% Een groot cultureel evenement bijwonen (bv. Zomer van Antwerpen, Lichtfestival in Gent) 18,9% 17,1% 11,7% 15,7% Een literair evenement bijwonen (bv. Boekenbeurs, Saint-Amour) 12,1% 7,1% 6,6% 7,7% 20

21 AMATEURKUNSTBEOEFENING NAAR ETNISCHE HERKOMST Dansen zoals jazzballet, moderne dans, klassieke dans of volksdans Urban dance (bv. hip hop, breakdance, r&b, ) België (ref.) Westerse landen Turkije, Marokko en Midden oosten Andere landen (Oost-Europa, Azië, ) 15,2 15,1 11,7 17,4 15,1 16,8 15,5 19,8 Fotografie 16,8 16,9 11,7 16,7 Audiovisuele kunsten (film, video, multimedia of computerkunst) 23, ,5 26,6 Toneel, theater 9,6 8 9,6 9,4 Tekenen, schilderen of beeldende kunst 21, ,4 24,3 Zingen 21,8 23,4 23,4 27,8 Muziekinstrument bespelen 22,4 21,6 13,1 21,4 Elektronische muziek 8,4 8,5 5,6 6 Schrijven (bloggen, poëzie, verhalen, songteksten, ) 16 17,7 16,4 16,4

22 AMATEURKUNSTBEOEFENING NAAR ETNICITEIT % algemeen % in georganiseerd verband 64, ,2 50,7 28,6 25,2 23,2 14,1 België Westerse landen Turkije, Marokko & Midden-Oosten Andere 22

23 AK EN OUDERLIJK MILIEU

24 VROEG GEDAAN (gegevens Participatiesurvey) % dat als kind amateurkunst beoefende Belang ouders! 18,7% 50,7% Via voorbeeldgedrag Via culturele uitstappen met kinderen Via gerichte stimulatie Nietamateurkunstenaar Amateurkunstenaar 24

25 AMATEURKUNSTBEOEFENING VAN DE OUDERS (gegevens participatiesurvey) Niet- amateurkunstenaar Amateurkunstenaar 10% 25% 90% 75% Ouders amateurkunstenaar Ouders geen amateurkunstenaar Ouders amateurkunstenaar Ouders geen amateurkunstenaar 25

26 VISIE OP VRIJETIJDSBESTEDING NAARGELANG AMATEURKUNSTBEOEFENING OUDERS (cultuureducatieonderzoek) Zolang mijn kinderen maar geen kattenkwaad uithalen, mogen zij doen wat ze willen in hun vrije tijd 19,1 23,7 In ons gezin praten wij met de kinderen vaak over films, muziek, 49,7 63,7 Ik vind het belangrijk dat mijn kinderen sporten 85,7 79,2 Ik vind het belangrijk dat mijn kinderen culturele activiteiten doen 34,5 49,4 amateurkunstenaars 26 niet-amateurkunstenaars

27 DKO EN ANDERE VORMEN VAN BUITENSCHOOLSE CULTUUREDUCATIE 27

28 % JONGEREN DAT OOIT LES VOLGDE IN KUNSTVORM (alle kunstopleidingen) , ,9 2,3 2,8 2,9 4 6,9 8,4 8,8 13, ,5

29 AANTAL JAREN EDUCATIE GEVOLGD NAAR DISCIPLINE (alle kunstopleidingen) max. 1 jaar 2 tot 4 jaar 5 jaar of meer film, video, multimedia of computerkunst fotografie schrijven (bloggen, poëzie, verhalen, toneel, theater tekenen, schilderen of beeldende kunst pop-rock-jazz muziek urban dance (bv. hip hop, breakdance, woordkunst, dictie dansen zoals jazzballet, moderne dans, klassieke muziek 55,5 54, ,2 28,3 50, ,4 25,8 49,3 21,1 45,1 20,3 54,2 15,6 41,9 11,6 38,4 36,8 7,7 36,6 9,2 27,7 20,8 19,6 24,9 33,8 25,4 42,5 49,9

30 BUITENSCHOOLSE CULTUUREDUCATIE NAARGELANG AANBIEDER Beeldende ku n st Klassieke muziek JH, JC DKO , ,5 0 5,9 privélk JH, JC DKO , ,7 0 32,8 privé -lk 21,3 25,1 24,5 20,1 CC, MC vereni ging CC, MC veren iging ooit nu 30

31 % JONGEREN DAT LES VOLGDE/VOLGT IN DKO ooit op het moment van de bevraging 22,7% 16,2% 16,1% 4,7% 5,1% 7,6% 8,5% 3,2% Beeldende kunst Dans Muziek Woord 31

32 MUZIEKINSTRUMENT BESPELEN NAARGELANG OOIT DKO GEVOLGD ,1 51, ,2 15,7 0 nooit vroeger nooit vroeger DKO_klassieke muziek DKO_pop,rock, jazz 32

33 THEATER NAARGELANG OOIT DKO GEVOLGD theater , ,1 6,1 0 nooit vroeger nooit vroeger DKO_woordkunst,dictie DKO_theater, drama 33

34 BEELDENDE KUNST NAARGELANG OOIT DKO GEVOLGD 35 33, , nooit vroeger 34

35 DANS NAARGELANG OOIT DKO GEVOLGD ,6 64,5 53,5 39,9 27,3 27,2 nooit vroeger nu 35 klassieke dans populaire dans

36 % VAN DE JONGE AMATEURKUNSTENAARS DIE CREATIEVE HOBBY IN HET DKO BEOEFENT NAARGELANG ONDERWIJSVORM (huidige participatie) 20% 18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 5,0% 0,3% 19,0% 2,9% 4,6% 36 6,0% 2,1% 2,0% DKO woord DKO muziek DKO dans DKO beeldende kunst A-stroom B-stroom ASO-KSO TSO BSO

37 AMATEURKUNST OP SCHOOL 37

38 CULTUURPARTICIPATIE OP SCHOOL Educatie over cultuur via kunstzinnige vakken lessen M.O., P.O., esthetica, in eerste graad bijna voor alle leerlingen in de hogere jaren grote verschillen tussen onderwijsvormen (ASO: 87%, BSO & TSO: 60%) Gebruik van cultuurproducten ter ondersteuning van de les (film, muziek, ) Receptieve cultuurparticipatie (bijwonen van ) Actieve cultuurparticipatie of amateurkunstbeoefening 38

39 3/4de leerlingen: aanbod een vorm van actieve kunstdeelname op school 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 40,0% 33,9% 32,5% 31,2% 27,3% 24,3% 18,2% 11,1% 9,8% 9,8% 8,1% 6,7% 5,0%

40 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 5,9% 4,9% 4,7% 12,6% 5,7% 2,7% 19,7% 21,1% 23,1% wordt aangeboden tijdens de lesuren wordt aangeboden buiten de lesuren wordt zowel tijdens als buiten de lesuren aangeboden 3,8% 5,0% 2,6% 15,4% 3,3% 8,3% 9,2% 16,1% 9,5% 11,1% 4,9% 5,8% 3,9% 6,6% 4,6% 4,2% 4,1% 40

41 Kunstenaar kwam zijn werk Pop-rockjazzmuziek 50% 40% DJ'en Toneel 31,3% 30% 20% Radio maken Schilderen, tekenen, graffiti 24% 10% 0% 38,4% Klassieke muziek Schrijven 44,2% Dansen Zingen Beeldhouwen Video, multimedia Fotografie ASO BSO TSO 41

42 Vlaamse hoger opgeleide werkende bevolking Leraren Dansen zoals jazzballet, moderne dans, 7,9 11,6 Tekenen, schilderen of beeldende kunst 10,3 13,8 Schrijven 9,3 16,4 Muziekinstrument bespelen 12,9 16,4 Werken met textiel Zingen 7,2 7,5 19,4 20,6 Toneel, theater 2,3 25,5 Fotografie 5,6 29,2 Film, video, multimedia 13,9 29,

43 % van leerkrachten met een creatieve hobby Demonstratie van de creatieve hobby 12,9% om culturele activiteiten voor leerlingen mee te organiseren of te begeleiden 16,9% om het lesmateriaal aangenamer te maken 34,3% om iets uit te leggen/ te illustreren 47,0% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50%

44 BIJSCHOLING VAN LEERKRACHTEN (momenteel) weinig actie bij leerkrachten: 11,5% volgde voorbije drie jaar navorming over cultuureducatie 10,3% in vakoverschrijdend cultuurteam Maar interesse: 36,7% van de leerkrachten die geen vakoverschrijdende lerarenteam omtrent cultuur hebben op hun school, zou wel willen deel uitmaken van zo n team mocht het bestaan. Bestaat er een vakoverschrijdende groep omtrent cultuureducatie op school? bestaat 45% weet ik niet 24% bestaat niet 31% 44

45 DANKJEWEL VOOR DE AANDACHT 45