Schrijftraining voor wetenschapper voor UT-gebruik te optimaliseren.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "www.utnws.utwente.nl Schrijftraining voor wetenschapper voor UT-gebruik te optimaliseren."

Transcriptie

1 weekblad van de Universiteit Twente nummer 04 Donderdag 29 januari 2009 UT N I E U W S Debatteren over wereldproblemen Schrijftraining voor wetenschapper een must Favoriet tegen wil en dank proef bij tien vakken, kwestie van wennen Digitale leeromgeving Blackboard van start Een proefproject om Blackboard, de nieuwe digitale leeromgeving en vervanger van TeleTOP, te testen begint aankomende maandag bij tien vakken, verdeeld over alle faculteiten. Het Student en Onderwijs Servicecentrum (S&O) dat samen met ITCS verantwoordelijk is voor de implementatie ervan, lanceert volgende week eveneens een website waarop veelgestelde vragen worden beantwoord. Het is de bedoeling dat vanaf volgend collegejaar alle docenten en studenten gaan werken met Blackboard. De docenten die participeren in het pilotproject hebben inmiddels allemaal een workshop gehad. Ze leren onder meer hoe ze hun vakken in Blackboard kunnen aanbieden, zegt projectleider Lisa Gommer van S&O. De structuur is wat anders dan die van zijn voorganger. Zo is het centrale rooster van TeleTOP, dat docenten gebruiken voor Akkoord met masterplan De gemeenteraad van Enschede stemde afgelopen maandag in met het Masterplan Gebiedsontwikkeling Kennispark Twente. Doel van het plan is het realiseren van ruimte voor de vestiging van innovatieve bedrijven en zodoende meer arbeidsplaatsen te realiseren. Dolblij was Kees Eijkel, directeur Kennispark Twente afgelopen maandagavond. De goedkeuring is een bevestiging dat we op de juiste weg zitten. Het viaduct was aanvankelijk nog een probleem. Vanwege de integrale aanpak, die essentieel is om verder te groeien, werd besloten de verlaging in de eerste fase door te voeren. Volgende stappen zijn het ontwerpen van de nieuwe inrichting, de bestemmingsplannen wijzigen en de begroting rond krijgen. We hebben daar wel een jaar voor nodig. Daarna besteden we het project aan. In fase twee staat gebouw Hogekamp op het programma. In de laatste fase de kavels aan de Calslaan en de docentenwoningen. De studentenflats en die woningen staan niet meer op de schetsen, zegt Eijkel. Als het zo ver is, stellen de gemeente en de UT grond ter beschikking voor ontwikkeling. Die gebieden zijn daarvoor aangewezen. MASTERPLAN, zie pagina 3 het ordenen van onderwijsmateriaal, niet meer beschikbaar in Blackboard. Een mappenstructuur komt ervoor in de plaats. Gebruikers zullen hun materiaal anders moeten organiseren en daar moeten ze even handigheid in krijgen. De reacties van de eerste groep testende docenten zijn volgens Gommer positief. Het is een kwestie van wennen aan een ander systeem. Het doel van de pilot is om de inrichting van Blackboard voor UT-gebruik te optimaliseren. Het systeem kan worden ingericht op basis van de wensen van de gebruikers. Met deze pilot willen we er achter komen waar de UTgemeenschap behoefte aan heeft. Docenten kunnen rekenen op ondersteuning tijdens de invoering van de nieuwe digitale leeromgeving. Ze staan er zeker niet alleen voor, benadrukt Gommer. We lanceren een website met zoveel mogelijk informatie over de invoering van Blackboard en de gevolgen hiervan voor UT-gebruikers. Docenten vragen zich bijvoorbeeld af of hun collegemateriaal wel bewaard blijft. Dat blijft het zeker. De stekker gaat er echt niet zo maar in één keer uit. De TeleTOP sites van dit collegejaar blijven bewaard en docenten krijgen ondersteuning bij het overzetten van de inhoud naar hun nieuwe Blackboardsite. Dat soort informatie verstrekken we via ook de nieuwe website. Daarnaast biedt S&O workshops aan docenten aan om het werken in Blackboard onder de knie te krijgen. Maar we schrijven ook een handleiding zodat ze zelf online aan de slag kunnen. Vanaf 1 juni kunnen docenten starten met de inrichting van hun Blackboardsite. Een groot pluspunt van Blackboard is de mogelijkheid tot integratie met Osiris, het nieuwe student informatiesysteem. Deze systemen worden in de loop van volgend collegejaar aan elkaar gekoppeld. Een wijziging Osiris zoals een collegetijd of -zaal wordt automatisch ook in Blackboard doorgevoerd. De informatietoelevering blijft zo correct en er ontstaat geen verwarring. so/blackboard Opleidingen worden elke zes jaar gevisiteerd en op basis daarvan geaccrediteerd door de Nederlands Vlaamse accreditatie organisatie (NVAO). Omdat het risico bestaat dat in de tussentijd de kwaliteit van het onderwijs terugloopt, wil het college van bestuur opleidingen na drie jaar aan een zogenaamd mid term review onderwerpen. SPOOKGEBOUW. Troosteloos, kil en verlaten. Over een jaar vertrekken ook de laatste UT-bewoners uit gebouw Langezijds dat plaatsmaakt voor De Etalage. Tot die tijd moeten ze overleven in de stille gangen en lege laboratoria. Fotoreportage op pagina 8. Opleidingsdirecteuren en decanen zijn verdeeld en ook de partijen in de universiteitsraad zijn het niet eens over de invoering van dit instellingskwaliteitszorgsysteem (IKS). Een mid term review, die uitgevoerd zou moeten worden door een commissie van externe deskundigen, moet de kwaliteit van het onderwijs waarborgen tussen de zesjaarlijkse accreditaties. Het college wil dit IKS invoeren omdat universiteiten binnenkort op het niveau van de instelling een accreditatie kunnen verkrijgen. Niet alle decanen en opleidingsdirecteuren zien dit voorstel zitten. Ze vrezen papierwerk en bovendien bemoeienis van het college met hun opleiding. Voor de U-raad-fracties Campus Coalitie en Pro-UT is dit reden om een UT-brede invoering van het mid term review vooralsnog niet te steunen. Pro-UT-woordvoerder Jan van Alsté, zelf opleidingsdirecteur van biomedische technologie: We hebben faculteiten die hun zaken goed voor elkaar hebben en we hebben faculteiten met zorgen. Het vergt misschien bestuurlijke moed, maar richt je nou primair op de faculteiten waar dat nodig is in plaats van generieke maatregelen te nemen. Het college meent dat faculteiten die hun onderwijs op orde hebben, ook niet bang hoeven te zijn voor een mid term review. Bovendien gaat het niet om een faculteitsaccreditatie, maar om een instellingsaccreditatie. Het college moet er bovenop zitten, want het kan niet zo zijn dat straks tien van de dertien universiteiten zo n instellingsaccreditatie krijgen en dat de UT bij die andere drie hoort. Dan doe je jezelf tekort, aldus CvB-voorzitter Flierman. Studentenfractie UReka en Lijst Chairman van voorzitter Frits Lagendijk staan achter het IKS-voorstel van het college. De laatste tekent wel aan moeite te hebben met het gebrek aan draagvlak. Je weet dat invoering moeilijk wordt als je een maatregel oplegt tegen de zin van de verantwoordelijke decaan. Omdat rector magnificus Ed Brinksma gisteren niet bij de universiteitsraadsvergadering aanwezig was, werd de IKS slechts oriënterend behandeld. De U-raad heeft instemmingsrecht en zal het voorstel in een latere vergadering inhoudelijk verder bespreken. Nog geen accreditatie voor risicomanagement Een misser. Eens, maar nooit weer. Zo formuleerde collegevoorzitter Anne Flierman, gistermorgen in de universiteitsraad de accreditatieprocedure rondom de nieuwe postinitiële masteropleiding risicomanagement. Deze master, waarvoor bijna euro moet worden neergeteld, werd een paar weken geleden met veel bombarie in de media gelanceerd. Praktijkhoogleraar Pieter van Vollenhoven werd als boegbeeld gepresenteerd. Dat leverde een hoop publiciteit op. Een mooi Kwaliteitszorg verdeelt raad English Edition Page 6 stukje promotie, aldus raadslid André Veenendaal. Maar de raad heeft geen document Toets Nieuwe Opleiding in behandeling gehad en het register van de Nederlands Vlaamse Accredatieorganisatie maakt ook geen melding van de masteropleiding. Kortom, de opleiding heeft nog geen kwaliteitskeurmerk waardoor het nog maar de vraag is of studenten na hun studie de titel master of science verwerven. De accreditatie loopt, zei Flierman en beloofde de raad op korte termijn hierover uitsluitsel te kunnen geven. Beschaamd gaf de collegevoorzitter toe dat ook het niet voorleggen aan de UR nooit had mogen gebeuren. Veenendaal noemde het een belediging voor de raad. Flierman: Eens in de zoveel tijd gaan er helaas wel eens dingen mis tussen college en raad. De U-raad stelde voor dat de studenten van de nieuwe masteropleiding in ieder geval zwart op wit geïnformeerd moeten worden over de situatie. Dat komt in orde, aldus Flierman.

2 2 Donderdag 29 januari 2009 utnieuws ut-studente afgevaardigd naar harvard national model united nations Debatteren over wereldproblemen Brechtje Riphagen (25) doet volgende maand mee aan de Harvard National Model United Nations in Boston, een grote internationale studentenconferentie waarbij de gang van zaken bij de Verenigde Naties wordt nagebootst. De studente biomedical engineering maakt deel uit van de Nederlandse delegatie van 29 studenten van verschillende universiteiten. Ze is de allereerste vertegenwoordiger van de Universiteit Twente die voor dit prestigieuze evenement is geselecteerd. mignon van dijk Ruim tweeduizend studenten van over de hele wereld komen van 12 tot en met 15 februari bijeen voor de Harvard National Model United Nations. Ze bespreken allerlei wereldproblemen in gesimuleerde commissies van de Verenigde Naties. De deelnemers moeten zich inbeelden in de standpunten van de leden van de internationale volkerenorganisatie. Ze kruipen in de rol van een diplomaat of regeringsonderhandelaar van een van de 192 lidstaten. Op die manier kunnen ze de wereldpolitiek eens vanuit een ander perspectief bekijken. Brechtje Riphagen heeft weten door te dringen tot de Nederlandse delegatie, die in Boston zal opkomen voor de belangen van de Verenigde Staten. Ik ben nog nooit in Amerika geweest, maar ik heb me verdiept in de geschiedenis, politiek en achtergronden Brechtje Riphagen gaat debatteren op Harvard. Er hangt een competitief sfeertje en het niveau is erg hoog. Foto: Gijs van Ouwerkerk van dat land. Als delegatie hebben we de Amerikaanse ambassade in Den Haag bezocht en lezingen gevolgd van Amerikadeskundigen, vertelt ze. Uit meer dan honderd belangstellenden heeft United Netherlands, een stichting in Nijmegen, Brechtje geselecteerd. Ik ben er heel toevallig tegenaan gelopen. Ik zag een advertentie in een tijdschrift met de oproep: wil jij naar Harvard en ben je geïnteresseerd in internationale betrekkingen, meld je dan aan. Ik dacht: ik probeer het gewoon. Ze moest vier selectierondes doorstaan: na haar motivatiebrief volgden twee simulatierondes en een interview. In september ben ik gebeld dat ik in de selectie zit. Een maand later mocht ik naar een internationale conferentie in Oxford en nu dus naar Harvard, meldt ze trots. De leden van het Nederlandse team zijn grondig voorbereid op deze bijeenkomst. Ze hebben les gehad in internationaal recht, politiek en economie, maar ook trainingen gericht op debatteren, spreken in het openbaar, onderhandelen en lobbyen. Komend weekend gaan ze naar New York voor een trainingsweek en een bezoek aan het VN-gebouw. Dit alles om goed voor de dag te komen op de eigenlijke conferentie. Er ligt veel druk op ons. Er hangt een competitief sfeertje en het niveau is erg hoog. Er worden awards uitgedeeld voor de beste commissie en delegatie en er zijn eervolle vermeldingen te verdienen. Het is moeilijk in te schatten wat onze kansen zijn, aldus Brechtje. De UT-studente zit in de commissie voor sociale, humanitaire en culturele zaken. Hier worden voornamelijk zaken over mensenrechten behandeld. Je krijgt bepaalde onderwerpen aangereikt en je representeert een bepaald land. Dat is niet je eigen land. Als je het woord wilt, steek je een bordje met je landnaam op. Dan heb je ongeveer een minuut spreektijd om je standpunt te verdedigen en dan gaat de beurt naar iemand anders, legt ze uit. Brechtje kijkt uit naar het evenement. Dit is een unieke kans en ik heb er heel veel zin in. Het geeft een kick om voor zoveel mensen te spreken. In het begin sta je lijnrecht tegenover elkaar en na een flinke discussie ontwikkel je samen een idee. Uiteindelijk moeten de commissieleden een resolutie presenteren. Hoewel de Twentse deelneemster weet dat dit besluit niet rechtsgeldig is, verwacht ze wel dat er ideeën op tafel komen die de VN zo zou kunnen overnemen. We zouden als studenten kunnen bijdragen aan veranderingen in de wereld. Dat klinkt heel idealistisch, maar het kan wel. Een van de onderwerpen waar ik over praat, is de toegang tot medicijnen voor inwoners van ontwikkelingslanden. Daar sterven veel mensen, maar er wordt niet geïnvesteerd in medicijnen, terwijl die wel voorhanden zijn. In maart volgt nog de Harvard World Model United Nations in Den Haag en dan zit het erop voor de Nederlandse delegatie. Brechtje heeft de smaak te pakken gekregen van het debatteren. Ze is zo enthousiast geworden over de indrukken die ze tot nu toe heeft opgedaan, dat ze erover denkt na haar studie een baan te zoeken op het gebied van internationale betrekkingen. In april hoop ik af te studeren bij het UMC Utrecht. Ik zou graag iets doen wat een combinatie is van mijn studie en deze ervaring. Ik vind de doelen en de waarden van de Verenigde Naties heel goed en ben erg geïnteresseerd geraakt in deze organisatie. Een functie bij bijvoorbeeld de WHO, de wereldgezondheidsorganisatie van de VN, zou erg leuk zijn. Of anders iets met technologie in ontwikkelingslanden. Onafhankelijk weekblad voor personeel en studenten van de Universiteit Twente jaargang 46. Verschijnt donderdag op de campus; vrijdag/zaterdag buiten de UT. Oplage: exemplaren. Redactie-adres: Vrijhof kamers 215, 216, 217, 228, 219. Postadres: Postbus 217, 7500 AE Enschede. Telefoon: ( ) 2029 zie verder onder redactie. Fax: ( ) redactie: Internet: of via de homepage van de UT. Redactie: Bert Groenman (hoofdredacteur, 2030) Paul de Kuyper (4084) Maaike Platvoet (3815) Sandra Pool (tel. 2936) Mignon van Dijk (tel. 2028) Office-management: Brigitte Boogaard (2029) Vaste medewerkers: Harold de Boer, Aryo Breton van Groll, Supriyo Chatterjea, Henriëtte van Dorp, Robbin Engels, Anindita Ganguly, Bianca Hagen, Egbert van Hattem, Joris van Hoof, Bas Klaver, Hans van de Kolk, Willem Pieterson, Audrey Rhodes, Daniël van Schoot, Ashok Sridhar, Frans van der Veeken, Bauke Vermaas. Automatisering/internet: Martijn Baars Ivar Engel Foto's: Arjan Reef / Gijs van Ouwerkerk / Frans van der Veeken Redactieraad: prof.dr. E.R. Seydel (vz). Advertenties: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, Tel Site: zandvoort@bureauvanvliet.com. Advertentietarieven op aanvraag. HOP: UT Nieuws is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). Adreswijzigingen: Abonnees (ook studenten) dienen deze schriftelijk door te geven aan de redactie UT-Nieuws Postbus 217, 7500 AE Enschede of per info@utnws.utwente.nl. Stage of buitenlands studieverblijf: studenten die op stage gaan of in het buitenland gaan studeren kunnen UT-Nieuws op schriftelijk verzoek opgestuurd krijgen. Wie prijs stelt op deze (gratis) service zendt een adreswijziging naar de redactie o.v.v. faculteit, stagelocatie en periode (zo nauwkeurig mogelijk). Kopij: Bestemd voor de Infomededelingenrubriek dient per maandag voor uur in het bezit te zijn van de redactie UT-Nieuws. Abonnementen: Jaarabonnement: 40 euro. Abonnementen schriftelijk aan te vragen met vermelding van naam, adres, postcode, plaats, telefoonnummer en bank-/girorekening. Abonnementen kunnen wekelijks ingaan. Betaling via factuur. Het jaarabonnement wordt automatisch verlengd, tenzij men minimaal 1 maand voor afloop van de abonnementsperiode schriftelijk opzegt. Technische vervaardiging: Wegener Huis aan Huiskranten B.V. Bezorging Campus: Motorsportgroep UT, coördinator Tim Wolda, tel info@utnws.utwente.nl Copyright UT-Nieuws: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen schema's foto's of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken in enigerlei vorm of wijze. Wie: Verena Rödig (23) Studie: bachelor psychologie Op weg naar: huis Ik heb mezelf net getrakteerd op een warme chocolademelk in het Theatercafé, want ik had een tentamen. Ja, ik kom uit Duitsland. Uit Remscheid, vlakbij Wuppertal. Met de auto is dat twee uurtjes rijden, maar met de trein ben ik vier uur onderweg. Mijn ouders zie ik dus heel weinig. De laatste keer? Dat was met de kerst, haha. Nouja, zo heel lang geleden is dat toch ook weer niet? Ik heb het op de UT ontzettend naar mijn zin. Op de campus is zoveel te doen! Ik ben actief bij toneelvereniging Nest en hou me nu ook bezig met Stukafest. Inderdaad, ik ben wel lekker geïntegreerd. Veel Duitse studenten klieken samen, dat klopt. Ik heb bewust gekozen om meer contact te zoeken met Nederlanders, anders leer je een nieuw land toch ook niet kennen? De taal gaat me in ieder geval goed af. Het is een compliment dat je zegt bijna geen accent te horen. Ben ik heel blij mee! Ik wil straks graag mijn master in Leiden doen, want daar heb je neuropsychologie. Zoals ik er nu over denk, wil ik graag in Nederland blijven werken en wonen. Ik heb hier nu mijn leventje opgebouwd. In Duitsland zou ik weer helemaal opnieuw moeten beginnen. Waar gaat dat heen...? Foto: Arjan Reef

3 Donderdag 29 januari 2009 De twee masteropleidingen lopen daarmee vooruit op de landelijke invoering van de harde knip. Vanaf 2011 zijn alle masteropleidingen in Nederland alleen toegankelijk voor studenten die hun bachelordiploma hebben gehaald. Onderwijsminister Plasterk stelt daarbij als voorwaarde dat universiteiten extra instroommomenten aanbieden. Bij business administration loopt sinds februari 2008 een pilot met een tweede instroommoment. In eerste instantie werden alleen studenten tot de master toegelaten die 135 EC van de bachelor hadden afgerond. nu ook bij business administration Extra instroommoment masters In navolging van business administration komt public administration (beide van de faculteit MB) in februari met een tweede instroommoment. De invoering van deze extra instroomgelegenheid maakt het mogelijk dat studenten die halverwege het collegejaar hun bachelor afronden of willen switchen van opleiding, niet meer tot september hoeven te wachten voordat ze met hun master kunnen beginnen. Ze lopen daardoor geen onnodige studievertraging op. MIGNON VAN DIJK Sinds september geldt een strengere norm van 170 EC. De echte harde knip hebben we nog niet ingevoerd, omdat we vonden dat we studenten niet een half jaar vertraging kunnen laten oplopen als ze nog maar één vak missen. Het is voor onze eigen studenten nog een extra voordeel om hier te blijven voor de master. Maar we hebben alleen mensen toegelaten die hun bacheloropdracht of premaster hadden afgerond, verklaart directeur Petra de Weerd van de opleidingen bedrijfskunde en business administration. Dit extra instroommoment was mogelijk door vier tracks tweemaal per jaar aan te bieden, zowel in het eerste als tweede semester. In het derde kwartiel van het collegejaar volgden 227 studenten een van de mastertracks, die in februari startten. Het ging daarbij om studenten bedrijfskunde, zij-instromers, hbo-doorstromers en techniekstudenten die een keuzevak bij de faculteit Management en Bestuur volgden. De ervaringen zijn positief vanwege de mentaliteit van de studenten, aldus de opleidingsdirecteur. De eerste februari-instromers zijn nu aan het afstuderen. Ze zijn heel gemotiveerd. Ze gaan er echt voor. Ook hebben ze meer interactie met de docenten, die op hun beurt door hun houding en instelling ook een gunstige invloed hebben op de studenten. Dat heeft ons gesterkt om hiermee door te gaan. Vanaf volgend collegejaar zijn alle zes tracks van business administration op twee momenten te volgen. Voor de tracks die komende maand beginnen, ligt er al een dikke stapel formulieren voor het toelatingsverzoek. Hoeveel studenten deze tracks daadwerkelijk gaan volgen, is nog moeilijk in te schatten. De bevindingen bij business administration zijn voor een andere masteropleiding bij de faculteit MB reden om met ingang van volgende maand eveneens twee instroommomenten te hanteren. Alle zes tracks bij public administration zijn voortaan op twee momenten te volgen. Ook hiervoor geldt een toelatingsnorm van 170 EC. Ik verwacht zo n vijftien tot twintig studenten van het hbo en uit het buitenland te trekken en daarnaast enkele tientallen via interne doorstroming, maar het is ontzettend moeilijk er een vinger achter te krijgen. Ik hoop dat de fanatieke studenten elkaar meetrekken, aldus onderwijscoördinator Martin de Nobel van bestuurskunde en public administration. Beiden gaan ervan uit dat in de nabije toekomst ook andere masteropleidingen meer dan één beginmoment zullen invoeren. Verschillende UTopleidingen zijn zich hierop aan het oriënteren. Extra instroommomenten zijn vooral rendabel bij eenjarige masters en opleidingen met grote studentenaantallen. Locatie hotel stuit op verzet Drie protestborden tegen de nieuwbouw van conferentiehotel Drienerburght hing EWI-promovendus Bob Peeters in de nacht van zondag op maandag aan de bomen tussen Boerderijweg en Hogekamp. De volgende ochtend waren ze alweer verwijderd door medewerkers van het Faciltair Bedrijf. Peeters is boos. De UT moet niet bang zijn voor een beetje kritiek. Waarom heb je die borden opgehangen? In jullie krant las ik dat het hotel op de plaats van het bos komt, terwijl er eigenlijk ook op de huidige locatie nieuwbouw geplaatst kan worden. Er komt al steeds minder groen, kennispark Groen licht voor masterplan De gemeenteraad van Enschede stemde afgelopen maandag in met het Masterplan Gebiedsontwikkeling Kennispark Twente. Doel van het plan is het creëren van ruimte voor de vestiging van innovatieve bedrijven en zodoende meer arbeidsplaatsen te realiseren. Dat moeten er in 2020 tienduizend zijn. Een eerste ingrijpende verandering is het afbreken van het veelbesproken viaduct en het huidige talud bij de ingang van de UT. Deze hobbel belemmert de verdergaande interactie en samenwerking tussen kennis (universiteit) en bedrijvigheid (van spinoffs en andere bedrijven). Om die visuele, functionele en fysieke kloof tussen het campusterrein en het business & sciencepark (B&S park) op te heffen, stelt het masterplan voor om de Hengelosestraat op maaiveld hoogte te brengen en te transformeren naar Hengeloselaan, met een maximumsnelheid van vijftig kilometer. Door de verwijdering van het talud aan weerszijden van de laan kunnen bedrijfslocaties ontstaan. De gemeenteraad had al besloten om de Auke Vleerstraat te verbreden naar twee keer twee rijbanen vanaf afslag A1 (Westerval) tot aan de Hengelosestraat. Dit project zal de komende jaren in fases worden uitgevoerd en eindigt op de kruising Hengelosestraat/Auke Vleerstraat, midden in het Kennispark dus. Door deze aanzienlijke investering in de infrastructuur wordt de bereikbaarheid van universiteit, bedrijven en FC Twentestadion sterk verbeterd, is de verwachting. Langs de oostzijde van de Auke Vleerstraat en de Drienerlolaan wordt een zogenaamde common green met allerlei voorzieningen gerealiseerd: een banaanvormige groenstrook, die overloopt in de campus. Deze as, haaks op de Hengeloselaan, vormt het hart van het Kennispark. De bedoeling is de common green met spraakmakende architectuur in te vullen. De as heeft een ontsluitende functie, zowel voor het autoverkeer als voor voetgangers en fietsers, maar biedt ook ruimte voor verblijf en ontmoeten. Er komt ruimte voor horeca (restaurantjes en cafés), winkels, leisure (fitness en expositieruimtes) en een bank. De zone moet ervoor zorgen dat het Kennispark een aangenaam verblijfsklimaat oplevert. Het punt waarop de twee centrale assen elkaar kruisen biedt een uitgelezen mogelijkheid voor een nieuwe landmark om Kennispark te visualiseren, aldus het masterplan. Om de relatie tussen binnen- en buitenruimte te versterken zijn gevels Het viaduct bij de entree van de campus ruimt het veld voor een samensmelting van universiteit en business& sciencepark. Foto: BGSV Bureau voor Stedebouw van deze gebouwen waar mogelijk transparant. Water en groen kunnen zich in deze gevels spiegelen. Het parkeren op de campus wordt geconcentreerd op goed in het landschap ingepaste parkeerterreinen en in enkele parkeergarages of parkeergebouwen bij de gebouwenclusters. In het masterplan zijn verschillende locaties aangewezen voor de vestiging van kennisgerelateerde bedrijvigheid. Een groot project is de verbouwing van gebouw Langezijds tot een pand waarin op den duur vierkante meter wordt verhuurd aan UT-gerelateerde bedrijven. Of dit prestigieuze gebouw Etalage of Chemie van Twente gaat heten is nog onzeker. De entree is naar buiten gericht. De achterkant sluit aan op de onderwijs- en onderzoekslocaties van de UT, geconcentreerd in Carré en Nanolab. Wellicht nog dit jaar wordt begonnen met het strippen van de westvleugel van het voormalige gebouw van chemische technologie (zie ook artikel op pagina 8). Voor de herontwikkeling ervan heeft de UT een samenwerkingsovereenkomst gesloten met enkele (grote) marktpartijen die de transformatie van het gebouw zullen uitvoeren en exploiteren. De Calslaan, in gebruik als studentenhuisvesting van Acasa (erfpacht), wordt in dit verband ook als locatie genoemd. Deze groene locatie wordt zeer geschikt geacht om Een van de drie protestborden, vlak voordat ze door de UT werden weggehaald. Foto: UT-Nieuws kleine individuele kavels in het bos uit te geven voor bijvoorbeeld kleine onderzoekslaboratoria, hoogwaardige productie en/of kleine kantoor-, en bedrijfsbebouwing. In de zone rond de docentenwoningen op de Drienerbeeklaan en gebouw de Spiegel kan volgens het plan een vestigingsmilieu worden gecreëerd dat een mix in zich heeft van uitstralingsmogelijkheden aan de noordzijde van de Hengeloselaan en de groene kwaliteiten van het gebied. Deze locatie leent zich zowel voor een trainingscentrum, bebouwing met dienstverlenende functies op een zichtlocatie als ook hoogwaardige productie. Het gevolg (maar dat staat niet in de nota) is dat de woningen aan de Drienerbeeklaan dan zouden moeten wijken. Bewoners zullen daar zeker protest tegen aantekenen. Ook gebouw Hogekamp (op loopafstand van het huidige cleanroomcomplex) dat op korte termijn leeg komt te staan, wordt een hoge potentie in het kader van Kennispark toegedicht. Een invulling van de locatie met studentenwoningen of short stay facilities voor buitenlandse studenten is een optie. Onderzocht wordt of zo n invulling te realiseren is binnen het casco van het huidige gebouw of dat sloop/nieuwbouw aantrekkelijker is. laten we het groen op de campus dan behouden. Binnen een dag waren je borden al weer verwijderd. Ik voel me voorbijgelopen. Ik heb die bordjes gekocht en beschilderd en dan kom ik op mijn werk en zijn ze al weggehaald. Als ik nou had geschreven UT moet dood dan kan ik het begrijpen. Maar deze teksten waren licht prikkelend, dat moet kunnen toch? De UT moet niet bang zijn voor een beetje kritiek. Ga je deze actie een vervolg geven? Ik heb het college van bestuur en de universiteitsraad g d. Hopelijk doen zij er nog iets mee. Verder hoop ik dat ik medestanders krijg die met mij een werkgroep willen oprichten voor een duurzame UT. In je eentje kun je niet zoveel bereiken, maar met een werkgroep of misschien zelfs een politieke partij worden je ideeën tenminste serieus bekeken. Is de UT niet duurzaam genoeg dan? Ik vind van niet. Er is geen groep die echt opkomt voor het milieu en duurzaamheid, ook niet in de u-raad. Ik heb in Utrecht gestudeerd. Daar lag in de printers altijd gerecycled papier; hier niet. En de Horst is volgehangen met tv-schermen, die de hele dag aan staan. Dan vraag ik me af, is dat nou nodig? Ik vind het ook ontzettend spijtig dat je als medewerker niet kunt kiezen bij welke bank je je spaarloon onderbrengt. Nu moet dat bij ING, maar die bank is bepaald niet groen. Ik wil de keuze hebben om bij een groenere bank te sparen, ook al is de rente lager. ADVERTENTIE Vandaag is Jeroen even sportheld! Steun het CliniClowns effect! Giro 6640 of

4 ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente Donderdag 29 januari 2009 Branding en frietkraam IN MEMORIAM Professor dr. C. Hoede (15 maart januari 2009) De plotselinge dood van Kees Hoede op 22 januari jongstleden heeft ons diep getroffen. Hoewel hij al sinds 1 september 2000 gepensioneerd was, was hij nog zeer actief binnen de leerstoel Discrete Wiskunde en Mathematische Programmering, trad hij nog veelvuldig op als voorzitter van promotiecommissies en zat hij nog vol plannen op wetenschappelijk gebied. Als geboren en getogen Amsterdammer kwam Kees na zijn in 1961 afgeronde studie in de theoretische fysica aan de Universiteit van Amsterdam en een kortstondige combinatie van twee banen als wiskundeleraar aan het Barlaeus Gymnasium en als wetenschappelijk medewerker van het Mathematisch Centrum, in 1965 naar Twente om als een van de eersten vorm te geven aan het wiskundeonderwijs op de toenmalige Technische Hogeschool Twente. Na zijn promotie in 1968 volgde in 1973 zijn benoeming tot lector, in 1980 gevolgd door een benoeming tot hoogleraar in de Discrete Wiskunde, in het bijzonder de Grafentheorie. Zijn leerstoel wist hij in korte tijd uit te bouwen tot een van de grootste groepen binnen de toenmalige onderafdeling Toegepaste Wiskunde. Hij verwierf een grote populariteit bij de studenten door zijn enthousiaste en met humor doorspekte colleges, en door zijn zorgzaamheid en warme persoonlijkheid. Bij zijn pensionering stonden de tellers van het aantal door hem begeleide baccalaurei, het aantal bij hem afgestudeerden en het aantal bij hem gepromoveerden respectievelijk op 33, 76 en 24, relatief zeer grote aantallen voor een wiskundige. Kees was een veelzijdig en creatief mens met een brede belangstelling en grote wetenschappelijke interesse. Hij publiceerde met maar liefst 60 verschillende coauteurs rapporten en artikelen in uiteenlopende gebieden als diffusie, Ising models, block designs, grafentheorie, speltheorie en toepassingen in de taalkunde, sociologie, economie en informatica. Daarnaast bouwde hij bijvoorbeeld modellen van dinosauriërs om de omgeving van het toenmalige TW-gebouw wat spannender te maken, speelde hij accordeon bij feestjes en partijen, en stond hij bekend om zijn leuke anekdotes en gevatte toespraken bij diploma-uitreikingen. Tijdens zittingen van promotiecommissies wist hij snel de juiste toon te vinden om nerveuze promovendi op hun gemak te stellen en bij te dragen aan een meer ontspannen sfeer. Kees was actief in vele bestuurlijke functies en stond mede aan de basis van ontwikkelingen die destijds geleid hebben tot de totstandkoming van de onderafdeling en opleiding Toegepaste Wiskunde, en in het organiseren van het toegeleverd onderwijs aan de andere technische opleidingen. Hij legde gemakkelijk contacten en stimuleerde de organisatie van wetenschappelijke bijeenkomsten. Die zorgden er mede voor dat zijn leerstoel een goede internationale reputatie verwierf. Hij droeg verder bij aan de internationalisering van de Universiteit Twente als initiatiefnemer van het programma dat het mogelijk maakte voor Chinese talenten om aan de Universiteit Twente te pro- moveren: sinds 1990 begeleidde Kees niet minder dan 9 Chinese studenten tot aan hun promotie aan de UT. Zijn populariteit onder de Chinese promovendi moge blijken uit de vele hartverwarmende reacties die we na het bekend worden van zijn overlijden hebben ontvangen. Zijn dood kwam als een dief in de nacht en veel te vroeg. Kees zat nog boordevol energie en plannen. Hij was nog lang niet klaar en wij waren hem nog lang niet zat. Kees was een bijzonder gewaardeerde collega. We zullen hem erg missen. Hij zal nog vaak in onze gesprekken en gedachten voorkomen en een blijvende inspiratiebron voor ons zijn. We zijn hem zeer dankbaar voor wat hij voor de universitaire gemeenschap heeft betekend en voor de manier waarop hij zijn studenten en promovendi begeleid en gevormd heeft. We wensen iedereen die dicht bij hem stond veel sterkte om dit grote verlies te verwerken, in het bijzonder zijn vrouw Marlisa en de kinderen en kleinkinderen. Namens Kees zijn oudstudenten en oud-promovendi en namens de leden van de afdeling Toegepaste Wiskunde, Hajo Broersma Binnen het Route 14-traject verwacht het college van bestuur binnenkort een tijdslijn te presenteren voor de komende drie jaar. Dat maakt collegevoorzitter Flierman gisteren bekend in de universiteitsraadsvergadering. Op dit moment ligt het Route 14-document bij de drukker. Daarnaast zal het college met het oog op de branding van de UT begin maart een nieuwe huisstijl introduceren. Het college verwacht deze week ook een nieuwe toekomstvisie van de 3TU-federatie. Er komt een vervolg op het in 2004 opgestelde document Slagkracht, waarin Delft, Eindhoven en de UT de ambitie uitspraken in 2010 een federatie van technische universiteiten te vormen. Het nieuwe document kijkt vooruit tot Tijdens de vergadering lanceerde Pro-UT-lid Jan van Alsté het idee de campus te verlevendigen met een friet- of viskraam. Die zou op het middenplein van de Horst kunnen komen, want dat wordt nu zo saai door al die gebouwen. Bovendien lopen medewerkers dan nog eens naar buiten. Start centrum psychotherapie. Het nieuwe psychotherapiecentrum opent morgenmiddag haar deuren. De zorg richt zich met name op studenten uit de regio en medewerkers van de UT. Het idee om een eigen centrum voor psychotherapie op de UT te vestigen komt vanuit het bureau studentenpsychologen. Zij merkten dat de zestig studenten die zij jaarlijks doorsturen naar de GGZ, erg lang ongeveer zes maanden - moeten wachten op hun behandeling. Dat is veel te lang, als je student bent. Studie-uitval en vertraging ligt op de loer. Het psychotherapiecentrum wordt tijdelijk ondergebracht bij Santar, de voormalige arbodienst Drienerlo, aan de Calslaan en verhuist naar het medische pand aan de Boulevard als dat klaar is. CvB-lid Kees van Ast opent het centrum vanmiddag om uur. Interieurstyliste over de vloer! Hoe heb jij je studentenonderkomen ingericht? Of de gemeenschappelijke huiskamer? Is het een samenraapsel van bankjes van vuilnis en ouwe rommel van ooms en tantes of staan er gloednieuwe meubels van de woonboulevard? Hoe dan ook, wil je advies over de inrichting of wil je gewoon laten zien hoe mooi/gezellig/sfeervol jullie ruimte er uit ziet, geef je op bij het UT-Nieuws. Een redacteur komt dan samen met een deskundige langs om een oordeel te vellen over jouw kamer/jullie studentenhuis. Misschien levert het een compliment op, misschien een handige decoratietip. Maar je maakt ook kans om een stevige prijs te winnen die te maken heeft met meubilair. Interesse? Reageer zo spoedig mogelijk (vóór 12 februari) en stuur een mailtje naar info@utnws.utwente.nl. Redactie Mijn job Naam: Frank van den Berg (41) Functie: onderwijskundig adviseur Locatie: kamer 413, Vrijhof Frank van den Berg (41) Foto: Arjan Reef Ik ben zes jaar docent management en organisatie geweest bij de faculteit Management en Bestuur. Vanuit die functie had ik al jaren goed contact met ELAN. Ik participeerde in allerlei projecten en pilots. Na zes jaar onderwijs leek het me leuk om eens trainingen te geven en mijn werkervaring daarvoor te gebruiken. En dat doe ik nu sinds oktober vorig jaar. Bij ELAN richt ik me op docentenprofessionalisering en geef ik cursussen aan met name beginnende docenten. Dat noemen we het DUITtraject: het didactisch UT-inwerktraject. De Basiskwalificatie Onderwijs is er een onderdeel van. Met dit certificaat bewijzen docenten dat ze bepaalde competenties bezitten. Ervaren docenten stellen een portfolio samen en kunnen daarvoor putten uit hun eigen colleges en werk. Ze bewijzen bijvoorbeeld dat ze in staat zijn om een goede collegereeks te ontwikkelen. Beginnende docenten werken gedurende het DUIT-traject aan hun portfolio dat door ons beoordeeld wordt. Als onderwijskundige ben ik ook voor de individuele docent beschikbaar. Per jaar heeft een leerkracht recht op tien uur begeleiding of advies. Daar maken ze tot nu toe niet zoveel gebruik van, omdat men vaak niet weet dat deze regeling er is. Momenteel werk ik aan het nieuwe curriculum voor gezondheidswetenschappen. Deze studie wil wat aanpassingen doorvoeren en daar ben ik de komende tijd nog wel even mee bezig. Het leuke aan deze werkplek is het feit dat ik als nieuwkomer meteen mee mag doen. Collega s waarderen mijn inbreng en ze vragen mij voor van alles. Ja, ik heb het erg naar mijn zin hier.

5 ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente Donderdag 29 januari 2009 leo bulter met pensioen na 28 jaar onderwijs Schrijftraining voor wetenschapper must Hij begon als leraar Nederlands op scholen in Hengelo en Enschede, maar inmiddels is Willem Bulter al 28 jaar docent communicatieve vaardigheden aan de UT. Vandaag gaat hij met een goed gevoel met pensioen. Wel betreurt hij het dat technische studenten tegenwoordig geen academische schrijftraining meer krijgen. Vreemd, want ze worden wel opgeleid tot wetenschappers die Leo Bulter. Foto: Arjan Reef straks artikelen moeten vakken belangrijker dan een schrijven. Toen ik nog leraar Nederlands was, puilde mijn tas altijd uit van de opstellen.tegenwoordig laten de docenten in het middelbaar onderwijs helemaal geen opstellen meer schrijven. Laat staan dat ze nog schrijftechnische feedback geven aan leerlingen, vertelt Willem Bulter. Dat merken we ook op de UT. We hebben het nog niet onderzocht, maar het algehele gevoel is dat de taalvaardigheid van studenten een stuk minder is dan vroeger. Zelf word ik daar niet boos van, maar collega s kunnen zich er bont en blauw aan ergeren. Het is niet de taak van de universiteit om een taalachterstand te repareren, meent Bulter. Wel verwacht hij heil van een toets voorafgaand aan het eerste leerjaar. Als je een goede test hebt, moet je daar niet te voorzichtig mee zijn. Je mag bij communicatiewetenschap best een minimumniveau eisen en tegen studenten die daaronder zitten zeg je dat ze volgend jaar maar terug moeten komen. Een vriendelijkere manier is om na een eerste toets te eisen dat de student zelf de kans krijgt zijn niveau te verbeteren voor een test later in het jaar. Toen Bulter in 1981 aan de UT begon, gaf hij colleges mondeling en schriftelijk communiceren voor technische studenten. Zij moesten verplicht tien procent van hun curriculum invullen met keuzevakken in de wijsbegeerte en maatschappijwetenschappen (afgekort als W&M). Halverwege de jaren negentig kalfde het W&M-onderwijs al af, herinnert Bulter zich. De faculteiten vonden nieuwe Powered by Twente De tweede editie van Powered by Twente Innovation Festival wordt dit jaar gehouden op donderdag 11 en vrijdag 12 juni. Het evenement, dat in de Grolsch Veste plaatsvindt, richt zich op regionale innovatie en ondernemerschap. De nanotechnologie staat centraal in het tweedaagse programma. In parallelle seminars en workshops wordt ingegaan op de invloed van nanotechnologie op ondernemerschap en de maatschappij. Ook zijn er plannen om donderdagavond het grootste nanocollege ter wereld te geven. De Utrechtse opleiding biologie kampt met een dusdanig ziekteverzuim bij tentamens dat studenten een doktersverklaring moeten overleggen. Gemiddeld 10 tot 15 procent van de eerstejaars liet dit jaar verstek gaan. Volgens het hoofd Onderwijszaken willen studenten zichzelf meer studietijd geven door tijdens de herkansing pas tentamen te doen. Aanleiding voor het departement om niet langer toe te staan dat studenten zich met een onbeargumenteerd mailtje afmelden. Sinds december maken alleen studenten die een bewijs van de huisarts of studentenarts hebben aanspraak op zo n herkansingsmogelijkheid. Het resultaat tot nu toe: het ziekteverzuim werd in een klap teruggebracht tot een handjevol studenten. Nieuwe master In september begint de nieuwe tweejarige master Science Education & Communication, een combinatie van natuurwetenschappen en communicatie. Binnen deze opleiding kunnen studenten hun eerstegraads lesbevoegdheid krijgen voor natuurkunde, scheikunde, wiskunde en informatica, of ze kunnen kiezen voor de specialisatie wetenschapscommunicatie. De master is niet alleen bedoeld voor studenten die voor de klas willen. Ik kan me voorstellen dat iemand die technische geneeskunde of gezondheidswetenschappen studeert gezondheidsvoorlichter wil worden. En met scheikundige technologie als achtergrond kun je bijvoorbeeld voor bedrijven voorlichting geven over de risico s van chemische stoffen, aldus Bulter. start kaartverkoop campuspop Alain Clark ook present Naast Guus Meeuwis en Ilse DeLange treedt ook Alain Clark op tijdens het eerste CampusPop festival op vrijdag 3 juli op het evenemententerrein van de UT. De kaartverkoop (van tot uur) voor studenten en medewerkers start aanstaande maandag in de Union Shop in de Bastille. Medewerkers betalen op vertoon van hun medewerkerpas 25 euro voor een toegangsbewijs plus één euro servicekosten in plaats van vier euro. Studenten van de UT en Saxion Hogeschool krijgen korting op hun kaartje. Zij betalen op vertoon van hun collegekaart slechts vijftien euro voor een ticket plus één euro servicekosten. Per persoon kun je maximaal vier kaarten kopen. Kaarten à 25 euro zijn vanaf maandag ook te koop via de website Harold de Boer paul de kuyper keuzevak psychologie. En in 2000 werd de major/minorstructuur ingevoerd. Dat betekende een gigantische ingreep in het curriculum, eigenlijk de doodsteek voor de W&Mvakken. Voor Bulter en zijn vakgroepcollega s was dat gelukkig niet erg, want in 1994 hadden ze toegepaste communicatiewetenschap opgericht. Daar konden wij zelfs beter ons ei kwijt. Je kon die studenten echt verder brengen, terwijl je de technische studenten maar een relatief beperkt aantal schrijfopdrachten kon laten doen. Later ben ik bij TCW ook het keuzevak wetenschaps- en bedrijfsjournalistiek gaan geven. Dat blijf ik overigens na mijn ontslag nog een half jaar doen binnen Science Education & Communication, een master in oprichting (zie kader, red.). Nog steeds vindt Bulter het verbazingwekkend dat het W&M-onderwijs is opgehouden te bestaan. Er worden daar wetenschappers opgeleid die moeten publiceren. Mij lijkt het een gemis als je dan geen training hebt gehad in academisch schrijven. Technische studenten schrijven inderdaad minder, want ze kunnen een deel van hun artikelen volplempen met grafieken, tabellen en formules. Een plaatje zegt immers meer dan duizend woorden. Maar die figuren moeten wel aan elkaar geschreven worden. Zijn vakgroep heeft daarom opleidingsdirecteuren aangeboden een keuzevak academische schrijfvaardigheid te verzorgen. Daar kregen we wel respons op, maar invoering kost tijd. Ik sluit niet uit dat de schrijftraining terugkeert en dat zou ik natuurlijk van harte aanmoedigen. De bladen Uit Het Lood Verzorgd Tijdens de inauguratie van Barack Obama hebben de medewerkers van het Witte Huis vijf uur de tijd om alle spullen van de familie Bush weg te halen en die van de familie Obama naar binnen te brengen en hun juiste plaats te geven. Zelfs de knuffels van de dochters staan aan de juiste kant van het kussen. Als de bewoner van een Nederlands verzorgingshuis overlijdt, duurt het dertien dagen voordat een volgende bewoner de vrijgekomen kamer kan betrekken. Drie dagen om de kamer te ontruimen en tien dagen om hem opnieuw in te richten. Maar dat is nog niet lang genoeg, zo blijkt uit protesten van familieleden. Wat is het verschil? In de eerste plaats het inrichtingswerk. De vertrekkende president laat het Witte Huis verzorgd achter. Laura Bush heeft haar man regelmatig de keukentrap op gestuurd om een kamer opnieuw te behangen of een plafond te sausen. De presidentsvrouw wilde zich niet hoeven schamen tegenover haar gasten. Van het land mocht George Slome eters kunnen langer nagenieten van hun vla. Dat beweert de Wageningse wetenschapper René de Wijk. Voedsel werkt nog heel lang na in de mond. Uit mijn onderzoek blijkt dat een laagje vla tot wel vier minuten in de mond blijft zitten en smaak afgeeft. Hoe dikker de laag, hoe langer je kunt nagenieten van een toetje, zowel van het gevoel als van de smaak, aldus de onderzoeker. Uit zijn studie blijkt dat de mondbewegingen voor het slikken van invloed zijn op het proces. Hoe heftiger de beweging van de mond, hoe dunner de achtergebleven laag vla. Promovendus MariusTrouwhorst uit Groningen heeft de kleinste schakelaar ooit gemaakt: een enkel molecuul waterstof tussen twee atomen goud. Wanneer er stroom via het goud door de waterstof gaat, verandert de weerstand. Trouwbos onderzoek laat zien dat het mogelijk is op atomaire schaal schakelaars te maken. In de verre toekomst zouden die in computerchips kunnen worden gebruikt. Maar zover is het nog langs niet, verzekert de promovendus. Of dat gaat lukken is nog niet zeker, er moet nog heel veel fundamenteel onderzoek gedaan worden. De Leidse mediëvist Esther Jonker zat vorig jaar in De Nationale Denktank, een groep jonge academici, en boog zich over de ongezonde levensstijl van jongeren. Een van de aanbevelingen die de denktank deed was: geen alcohol onder de achttien. Jonker: Tot je twintigste is gewoon elk glaasje alcohol een aanslag op je hersenen. Uit onderzoek blijkt dat ouders veel meer bereiken als ze alcohol verbieden, dan als ze jongeren opvoeden met verstandig alcohol drinken. Kinderarts Van der Lely zegt dat van een keer flink comazuipen je IQ kan dalen van vwo- naar vmbo-niveau. Als jongeren te veel blijven drinken, hebben onze andere plannen weinig zin. Geluid tijdens de slaap is slecht voor het geheugen, zelfs als je niet wakker wordt van het lawaai. Dat blijkt uit het onderzoek van de neurowetenschapper Ysbrand van der Werf van het VUmc. Hij speelde bij proefpersonen tijdens de diepe slaap geluiden af. Ze moesten daarna van honderd beelden die ze eerder te zien hadden gekregen, zeggen welke ze herkenden. Proefpersonen die geen geluiden te horen kregen, herkenden meer beelden. MRI-scans lieten bovendien zien dat een bepaald deel van de hersenen van ongestoorde slapers overdag actiever was dan die van proefpersonen die geluiden te horen hadden gekregen. een puinhoop maken, maar hun woning diende er picobello uit te zien. De bewoner van een verzorgingshuis is niet in staat de boel te onderhouden. En familieleden zijn ook niet bereid dat voor hem of haar te doen. Stel je voor, de uitgaven die je daarvoor doet gaan ten koste van de erfenis. Nee, zo n kamer wordt volledig uitgewoond. Soms is het echt spannend wie het het langst volhoudt: de kamer of zijn bewoner. Daarna is dus een totale renovatie nodig. Terwijl het Witte Huis alleen hoeft te worden aangepast aan de persoonlijke smaak van zijn nieuwe bewoners. Zo liet Obama de flatscreen teevee uit de logeerkamer verwijderen, om plaats te maken voor een boekenplankje. Obama heeft liever dat zijn gasten een goed boek lezen, dan dat ze voor de teevee hangen. Zijn leestips staan nu netjes uitgestald. Uit het verzorgingshuis wordt de teevee ook verwijderd. Meegenomen door een nabestaande. Zoals de hele kamer wordt leeggeplunderd door de nabestaanden. Is het niet omdat ze zelf behoefte hebben aan die rommel, dan wel omdat ze het niet kunnen verkroppen dat iemand anders met het familiestuk aan de haal gaat. Uit piëteit wachten de nabestaanden altijd met deze rooftocht tot na de begrafenis. Daarom zijn die drie dagen te krap. Hier kunnen verzorgingshuizen tijd winnen. Doe net als het Witte Huis. Laat het personeel de kamer leegruimen. Als de familie schijnheilig staat te grienen bij het graf.

6 ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente Thursday 29 Januar 2009 A HAPPY AND OX-PICIOUS NEW YEAR Chinese students usher in the Year of the OX The Association of Chinese Students and Scholars in the Netherlands (ACSSNL) ushered in the Year of the Ox on January 24 with a festive Chinese dinner at the Faculty Club. The guests included dignitaries like former rector Henk Zijm, representatives from the International Office and students from University of Twente (UT), Saxion Hogeschool and International Institute for GeoInformation Science and Earth Observation (ITC). There were around 180 guests at the event and these included not just Chinese students but people from all around the world. Chen Li, the Secretary of the ACSSNL, welcomed the guests on behalf of the association. The year 2008 was marked with unfortunate disasters like the Sichuan earthquake and the torrential floods in South China which claimed a lot of lives. But the Beijing Olympics put China on the world map. We now look forward to 2009 and hope that it brings prosperity not just for China but also for the world, he said. Former Rector Henk Zijm then gave a short introduction to China s history and discussed interesting information on the lunar calendar year He remembered the contribution of Professor Cees Hoede in getting students from the Xiang University of China to the UT. He hoped that such collaborations would continue in the future. He informed the guests about plans to introduce a new master s program in Asian Studies. We look forward to working with you, he concluded. Machteld Prins, the Visa coordinator at the International Office, conveyed her new year wishes to all present. I have kids studying abroad. I know how difficult it is. But I am sure your family and friends are very proud of you and your achievements she said. She acknowledged the difficulties that foreign students have to face in getting a visa to come to the Netherlands. She hoped that things would be streamlined in the future, and she promised all possible help in dealing with any administrative issues that the students or their families may encounter. Xiao Zhang, the vice presi- dent of the association gave information about the New Year celebrations in China. He promised ACSSNL would have badminton tournaments, food festivals and Chinese exhibitions in 2009 and expressed a keen desire to have international participation at all these events. New Year celebrations in China are marked by new clothes, presents and good food- with food being the most important part of the celebrations. We welcome you to enjoy your dinner with us. he said. Dutch students from the UT volleyball team Harambee, were among the international students present at the event. They had been invited by their Chinese team mates, We love the food and we are glad we came to the event, they said. Jennifer Gunbs and Sergio Partowidjojo, students from the Saxion Hogeschool, and originally from tiny islands in the Caribbean, had heard a lot about the international events at the UT. We will try to come more to such events. This is so much fun. Yin Sun, a master s student at the CTW faculty said that Sunday evening was the most important day of the Chinese New Year celebrations. But I have to study. I have exams on Monday. Once I m finished taking my exams then I am going to cook some traditional Chinese dishes and share it with my friends. The evening ended with a lucky draw. All the prize winners were given calendars with beautiful paintings made by children from the Sichuan province of China. These were gifts from the Chinese Embassy Coordinator: Robbin Engels/UT-Nieuws Contributors: Ashok Sridhar, Supriyo Chatterjea, Anindita Ganguly and Audrey Rhodes. For comments and suggestions, R.Engels@utnws.utwente.nl For previous editions, see: Bellettrie film schedule Feb 4 Leef! (Live!) (Netherlands, 2005) Dir. Willem van de Sande Bakhuyzen. Drama. Anna starts writing again after a colleague and a friend ask her to, but she has not accounted for the consequences of her family and friends reading her stories. Won the Audience Award at the Dutch Film Festival min. Dutch, no subtitles. in the Netherlands. Liu Ye, a bachelor s student of Business Administration at the UT, stayed back to enjoy the New Year festivities at the UT. She will be going to China next week for a short holiday. I missed my family. But this was a very unique New Year celebration for me. I have a lot to tell my family when I go back. Anindita Ganguly Feb 11 Bikur Ha-Tizmoret (TheBand s Visit) (Israel, 2007) Dir. Elan Kolirin. Comedy/ Drama. An Egyptian police band is supposed to play at the opening of an Arab arts center in Israel, but they end up in the wrong town. This heart-warming story won jury and audience awards at 15 film festivals. 87 min. Arabic/Hebrew with English or Dutch subtitles. Feb 18 Akira (Japan, 1988) Dir. Katsuhiro Ôtomo. Animation/Thr iller/action. Based on a graphic novel, this animation film tells the story of a secret military project that turns a biker into a psychopath. 124 min. Japanese with English or Dutch subtitles. Feb 25 Naissance de pieuvres (Water Lilies) (France, 2007) Dir. Céline Sciamma. Drama. Three 15-year-old girls experience love and desire for the first time. 85 min. French with English or Dutch subtitles. Mar 4 Tropa de Elite (Elite Squad) (Brazil, 2007) Dir. José Padilha. Action/Crime. Two childhood fr iends decide to enlist in Rio de Janeiro's Military Police Department. After juggling their police jobs and college, both make up their minds to try out for a Special Operations Squad whose mission is to take down the drug-lords that plague the city. 115 min. Portuguese with English or Dutch subtitles. Schedule subject to change. Consult website for updates: bellettr ie.utwente.nl/ filmhuis.php. Wednesdays, 9pm, Vestingbar Movie Theatre, Admittance free. Matthew Shipp Trio The Matthew Shipp Trio will perform only a few days after the release of their new album Harmonic Disorder, making this special concert the only Dutch gig of their short European tour. American-born Matthew Shipp, the trio s pianist, has recorded challenging collaborations with hip-hop and techno artists on owns his own record label Thirsty Ear. His playing style finds its roots in the great jazz innovators of the sixties.the JazzPodium Drienerlo will present this sparkling jazz concert on Monday evening. Monday 9 February, 8:30 pm, Vrijhof Amphitheater, 10,- / 6,- (students, employees with Xtra-card), 4,- (students with Xtra-card) Farewell Reception A farewell reception to honor Thérèse ter HeideNoll will be held on February 6 at the Vestingbar in the Bastille building on campus. Drs. Susanne Wichman, the director of Student and Education Services, invites the entire University of Twente community to join in this reception to be held from 4 pm to 6 pm. Ter Heide-Noll has worked for 37 years at the University, finishing her career at the International Office where she formed a close bond with the international community. To join in this event contact Liesbeth Been by secretariatio@so.utwente.nl.

7 Donderdag 29 januari 2009 persoonsgebonden leerstoel voor peter-paul verbeek De techniek bepaalt wie we zijn Als scholier kon hij maar moeilijk kiezen tussen alfa en bèta. Dus toen Peter-Paul Verbeek ontdekte dat er op de UT ook een combinatie van deze twee mogelijk bleek was de studiekeuze snel gemaakt. Twintig jaar later mag Verbeek zich hoogleraar noemen op de persoonsgebonden leerstoel Filosofie van mens en techniek, naast zijn functie als opleidingsdirecteur van de masteropleiding Philosophy of Science, Technology and Society. maaike platvoet Je bent al heel lang op de UT! Klopt, ik kwam in 1988 hier studeren. Ik kon maar moeilijk kiezen tussen een bèta- of alfa-studie. En in Twente bleek de combinatie van filosofie en techniek mogelijk. Ik had college van Hans Achterhuis, toen al een bekend filosoof. Dat was voor mij heel inspirerend. Ik werd aio en solliciteerde daarna op een UD-functie. In die periode was Twente eigenlijk de enige plek in Nederland waar substantieel onderzoek werd gedaan in de techniekfilosofie. Hebben ze je vanuit andere universiteiten ooit benaderd voor een functie? Jawel. En het is natuurlijk ook best interessant om eens ergens anders te werken. Maar je moet in deze fase van je leven, als je allebei werkt en jonge kinderen hebt, alle opties heel goed afwegen. Deze leerstoel maakt die afweging een stuk makkelijker. En de wereld is natuurlijk veel groter dan Twente. Ik geef vaak lezingen in het buitenland, en ben een periode gasthoogleraar geweest in het Deense Aarhus. Bovendien werken de filosofie-afdelingen van de 3TU s nauw samen. Wat houdt persoonsgebonden in? Het is een leerstoel zonder verantwoordelijkheid voor een vakgroep. Ik kan mijn eigen onderzoekslijn, de relatie tussen mens en techniek, verder uitbouwen. Als alles goed verloopt wordt de leerstoel na vijf jaar structureel. Dat betekent dus wel een hoge prestatiedruk? Ja, maar dat vind ik ook wel goed. Op die manier wordt je werk getoetst. Bij een reguliere leerstoel zou die controle er ook best mogen zijn. De prestatiedruk is daar even hoog. Je bent ook lid van De Jonge Akademie, wat doe je daar precies? De Jonge Akademie is een onderdeel van de KNAW, waarvan relatief jonge wetenschappers lid zijn. We willen op allerlei manieren het beoefenen van wetenschap bevorderen. We houden ons bijvoorbeeld bezig met wetenschapsbeleid, en met de maatschappelijke rol van wetenschap. Een van de dingen die ik op de agenda zou willen zetten, is het belang van Science Cafés. Dat is een mooie manier om wetenschap naar het publiek te brengen en maatschappelijke vragen naar de wetenschappers. De cafés die we in Enschede organiseren zijn altijd erg druk bezocht. Waarom is het voor jou belangrijk om het grote publiek met wetenschap te laten kennismaken? Omdat wetenschap en techniek een enorme impact hebben op onze samenleving. Ik vind het heel belangrijk dat wetenschappers en ontwerpers daar verantwoord mee omgaan. En dat gebruikers kritisch leren kijken naar technologie. Met welk onderzoek ga je je de komende vijf jaar bezighouden? Met het beter begrijpen van de relatie tussen mens en techniek. Mijn Vidi-onderzoek gaat over de steeds vager wordende grens tussen beide. Technologieën als hersenimplantaten en gentechnologie Peter-Paul Verbeek. Foto: Gijs van Ouwerkerk bemoeien zich met de menselijke natuur. Dat roept de vraag op waar de grens van de mens eigenlijk ligt. In antropologisch opzicht: in hoeverre kunnen deze mens-techniekversmeltingen nog mens heten? Maar vooral ook in ethisch opzicht: moeten er grenzen gesteld worden aan deze ontwikkeling? En hoe moet dat dan gebeuren? Vaak wordt de menselijke waardigheid als criterium gebruikt. Maar dat is lastig als je beseft dat techniek altijd al in hoge mate heeft bepaald wie we zijn. Ik zoek daarom naar een ethische benadering die zich niet al keurende instantie tegenover technologie opstelt, maar die technologische ontwikkelingen zodanig begeleidt dat de verwevenheid van mens en technologie een wenselijke vorm krijgt. Hoe voer je zulk onderzoek uit? Het is een combinatie van theoretisch onderzoek en contact met de technologische praktijk. Nu we een nieuw stadium hebben bereikt, waarin de techniek ons lichaam binnendringt, willen we ook praten met Het is belangrijk dat gebruikers kritisch leren kijken naar technologie mensen die bijvoorbeeld een hersenimplantaat hebben gekregen. Wat is daarvan de impact? Om dat te onderzoeken moet je goed op de hoogte zijn van actuele technologische ontwikkelingen. Binnen de UT gaat dat heel gemakkelijk, omdat al ons onderzoek is ingebed in de technische instituten. Jouw werkterrein is voor menigeen inhoudelijk best lastig te begrijpen. Vind je? Het laat zich ook heel goed voor een breed publiek vertellen. Onze vakgroep treedt veel naar buiten, onder andere door regelmatig lezingen te geven. Bovendien gaat het bij ons niet alleen over filosofenfilosofie, maar werken we ook aan hele concrete maatschappelijke zaken. Juist dat maakt dit werkveld zo leuk. Heb je nog wel eens contact met Hans Achterhuis, die jou als student zo inspireerde? Oh ja, heel regelmatig. Ik vraag hem wel eens om advies en kan altijd bij hem terecht. Hans is meer een sociaal en politiek filosoof, ik zit meer in de filosofische antropologie. Maar ik beschouw mezelf echt als een leerling van hem. Hij is een bijzonder man. Hans is ook op de hoogte van mijn benoeming, dat vond hij heel erg leuk. Wat maakt hem bijzonder? Hij had veel oog voor de persoonlijke aspecten van het leven. Zo vond Hans het bijvoorbeeld belangrijk dat ik, toen mijn kinderen werden geboren, ouderschapsverlof opnam. De combinatie van werken en zorgen wordt veel makkelijker als mannen en vrouwen het allebei doen. Voor Hans was dat heel vanzelfsprekend. En zeven jaar later ben ik nog steeds één dag in de week thuis bij mijn kinderen. Waar hoop je over vijf jaar te staan? Ik hoop dat er dan een mooi boek ligt over de vervagende grenzen tussen mens en techniek, dat er nieuwe samenwerkingsverbanden zijn ontstaan en dat de masteropleiding PSTS gegroeid is. Voor mezelf geldt natuurlijk dat ik dan nog steeds een hele jonge prof ben. Of ik altijd in de wetenschap blijf? Geen idee. Ik voel me wel echt een wetenschapper, maar je weet maar nooit. Misschien wil ik later wel meer de bestuurlijke kant uit, of iets gaan doen bij een adviesorgaan. Maar het schrijven en lezingen geven zou ik dan wel missen. Vooralsnog voel ik me als een vis in het water. Beeld van de introductie Foto: Archief UT-Nieuws Presentatie IK-thema De voorbereidingen van de eerstejaarsintroductie in in augustus zijn in volle gang. De leden van de de Introductie Kommissie 2009 presente- presenteren zich zich woensdag woensdag 4 februari 4 februari in de Agora in de van Agora de van Vrijhof de Vrijhof aan studentenverenigingen, aan studentenverenigingen, studieverenigingen, studieverenigingen, sportverenigingen en sponsoren. sponsoren. Om uur Om maken ze uur het sport- maken thema ze van het de thema introductie van de introductie 2009 bekend Wat dit bekend. zal worden, blijft dit zal tot worden, die tijd geheim. blijft Wat tot Wel die laat tijd introductiecommissielid introductiecommis- Willemijn Wesselink geheim. Wel laat sielid weten, Willemijn dat de uitnodiging Wesselink weten, voor de dat themapresentatie de uitnodiging een voor hint bevat. de Wanneer themapresenta- de introductie precies is, wordt bin- tie nenkort een hint vastgesteld. bevat. Wanneer Het gaat de introductie Markt en de en faculteitsintroductie, Het die de een UT compleet en Saxion gezamenlijke doegroepouders. introductie Bij Saxion is Saxion op dezelfde beloning dagen van houden. zogenaamde Van precies zo goed is, als wordt zeker binnenkort om de periode zo woensdag goed als zeker 19 tot om en de met periode op woens- dezelfde dagen vooralsnog houden. geen sprake. krijgen De ze twee studiepunten verschillen voor vastgesteld. gaat dag donderdag 19 tot en 27 met augustus. donderdag Vier 27 Van augustus. een compleet van mening gezamenlijke georgani- introductie naamde is vooralsnog doegroepouders. UT gebeurt Bij Saxion dat op krijgen vrijwil- georganiseerd met Saxion: met activiteiten Saxion: op geen de Oude sprake. ze De studiepunten twee ver- voor lige hun basis. medewerking, bij over de hun beloning medewerking, van zoge- bij de Vier dagen dagen worden worden gezamenlijk Markt activiteiten en de faculteitsintroductie, op de Oude schillen die de UT van mening de UT gebeurt over de dat op vrijwillige basis. De Introductie Kommissie 2009 (van links af Marc Schooneman, Annemaaike Hooijsma, Willemijn Wesselink, Marjolein Rijksen, Femke ten Broeke en Tony Damen (vz)) zit in de Bastille, kamer 335, info@ik.utwente.nl, tel

8 Donderdag 29 januari 2009 de laatste bewoners van langezijds Niemand weet dat we hier zitten Afgetimmerde deuren, verlaten labs, plafonds die naar beneden komen en een slechte warmtehuishouding. De oostvleugel van Langezijds staat al een tijdje leeg en over een jaar verlaten ook de UT-bewoners van de westvleugel het spookgebouw. Daarna wordt het gestript en komt op die locatie het nieuwe gebouw De Etalage, met ruimte voor innovatieve bedrijven. Een fotoreportage vanuit de troosteloze gangen van het langste UT-gebouw, waar enkele tientallen medewerkers wachten op betere tijden. paul de kuyper Foto's: Gijs van ouwerkerk Richard Egberink René Polman Richard Egberink, technicus van de vakgroep Molecular Nanofabrication (faculteit TNW): Begin 2010 verhuizen we naar Carré. Tenminste, als de nieuwe labs daar dan daadwerkelijk klaar zijn. Ik werk 26 jaar in Langezijds, maar ik ga hier niet met een weemoedig gevoel weg. Het begint hier toch een beetje doods te worden. Ik kijk uit naar de verhuizing, al zal het wennen worden. Langezijds is natuurlijk sterk gedateerd, maar we hebben hier wel veel meer vierkante meters dan dat we in de nieuwbouw krijgen. Tot die tijd is het behelpen. De warmtehuishouding is slecht en het is een troep. Maar ach, dat jaar zitten we nog wel uit. Fysiotherapeut René Polman die met zijn praktijk boven de ingang huist: Een perfect gebouw. Ik zou het echt niet erg vinden om hier dertig jaar te werken. Het gebouw is natuurlijk ziek, zwak en misselijk, maar daar moet je even doorheen prikken. Vorige week kwam er nog een plafondplaat naar beneden. Het enige nadeel voor ons is dat we slecht bereikbaar zijn. Je kunt iemand met een enkel- of knieblessure eigenlijk niet de trap op laten lopen. Tot eind november zitten we hier, daarna is hopelijk onze nieuwbouw aan de Boulevard klaar. Dat nieuwe gebouw komt in de groenstrook tegenover de campussupermarkt. Tim Ellenbroek, elektrotechnicus bij het Solarteam: Het is een beetje een spookgebouw, hè? Af en toe is er nog een college, maar verder is de gang stil. Je komt hier niemand tegen. We hebben hier alle ruimte om te werken, maar we missen de exposure. Niemand weet dat we hier zitten, we zijn onzichtbaar. Tot de race (in Australië, red.), in oktober, kunnen we in ieder geval blijven, maar ik weet niet waar een volgend team wordt gehuisvest. Wat een ideale locatie zou zijn? Een mooie plek op de campus met veel ruimte, die ook nog eens goed bereikbaar is. En waar ook toevallige passanten ons zien zitten. De Turkse PhD-student Janet Acikgoz van de vakgroep Materials Science and Technology of Polymers: Old, sad and not clean. We hebben boven soms lekkage in het lab en de verwarming doet het niet goed. Ik heb bij de receptie een klein verwarmingselement geleend om het nog een beetje aangenaam te maken. Ik vind het leeg hier, er zitten nog maar twee vakgroepen in het gebouw. Als ik bezoek heb, laat ik ze alleen maar de ruim ingerichte laboratoria zien, niet de rest van het gebouw. Met mijn kamergenoten klaag ik veel over Langezijds, we kijken uit naar de verhuizing naar NanoLab, eind dit jaar. Het enige positieve hier is het perfecte uitzicht. En in de zomer kunnen we zo de schuifdeur open zetten en staan we lekker buiten. Tim Ellenbroek Janet Acikgoz

9 Donderdag 29 januari 2009 micronit opent amerikaanse vestiging na coaching traject Groei kan veel sneller Embedded coaching is een nieuw trainingsprogramma voor jonge ondernemers die met hun technische innovatie en ontwikkelingen snel willen doorstoten naar een hoger groeiniveau en de ambitie hebben om in het Amerikaanse Silicon Valley business te generen. UT-alumnus en directeur van Micronit Microfluidics Micha Mulder deed er onlangs twee maanden ervaring op. sandra pool Hoe belangrijk was het voor jou om deel te nemen aan het programma embedded coaching? Ik zat in Mountain View en Sunnyvale. Het was voor mij en voor Micronit de kans om nu eens door te pakken en ook echt naar Amerika te gaan. We liepen al langer met het idee rond om in Silicon Valley een verkooppunt te openen, maar het kwam er niet van. Dat is nu wel gelukt. We hebben iemand aangenomen die namens Micronit de honneurs waarneemt in Amerika. De eerste grote klant om DNA-analyse chips voor te maken, is al binnen. Het heeft aardig wat opgeleverd dus. Is het hierbij gebleven? Nee, we hebben ook contact gehad met een aantal nieuwe, potentiële investeerders. Vanuit onze labon-a-chiptechnologie zien wij mogelijkheden om in Amerika spin-offs te genereren. Hoe gaat dat dan? Je bezoekt zogeheten Venture Capitalists, investeerders. Dat zijn meestal grote bedrijven die interesse voor jouw technologie kunnen hebben. Samen met coach Harm ten Hoff van Bay- Link ging ik die bedrijven langs. Harm is eigenlijk de brug tussen Twente en Silicon Valley. Hij kent veel ondernemers en begeleidt je tijdens bezoeken. Hij is een goede business mentor en heeft verstand van de werkwijze van venture capitalists. En, heb je investeerders gevonden? Tot nu toe is er nog niets concreets afgesproken. Van zo n bezoek leer je wel hoe je de techniek op de juiste manier onder de aandacht moet brengen. Het is belangrijk dat je heel goed nadenkt over wát je precies wilt verkopen en welke strategie je daarvoor hanteert. De Amerikanen zijn toch anders qua ondernemen. Ze hebben een alles-of-nietsmentaliteit. Daarom moet je duidelijke keuzes maken en niet bang zijn dat het mis kan gaan. Risico durven nemen hoort er bij. Bovendien is snelheid enorm belangrijk. Als jij het niet doet, dan doet de concurrent het wel. Bedrijven schieten er als paddenstoelen uit de grond! Wat kun je daarvan leren? Voor mij persoonlijk heb ik nagedacht hoe ik van Micronit een bedrijf met toegevoegde waarde kan maken. Een scherpe focus is daarvoor essentieel. Bedrijven in de regio Twente kunnen nog heel wat opsteken van de groeisnelheid in Silicon Valley. Dat is ook precies het doel van het embedded coaching programma. Het is een initiatief van Baylink, de gemeente Enschede, de Kamer van Koophandel, Deloitte, Kennispark Twente en de Technologie Kring Twente en bedoeld om een groeidoorstart te stimuleren bij jonge bedrijven in de regio. Veel ondernemers uit Twente worstelen daarmee. Micronit doet het wel aardig, maar vergeleken met Amerikaanse bedrijven die even oud zijn, stellen wij eigenlijk niet zo veel voor. Micha Mulder. Foto: Arjan Reef CHALLENGE. Studievereniging Scintilla organiseert aankomend weekend een wedstrijd voor studenten en medewerkers van de Universiteit Twente, toegespitst op elektrotechniek. Met een team van drie of vier man is het de bedoeling om in twee dagen van oude apparaten een elektronisch apparaat te bouwen dat aan de opgegeven opdracht voldoet. Denk bijvoorbeeld aan het meeste lawaai maken of een zo groot mogelijke afstand afleggen. De activiteit is gericht op mensen met ervaring op het gebied van hobbyelektronica, de opdracht zal van redelijk niveau zijn. Vrijdagavond begint het programma in de Zilverling en krijgen de deelnemers de opdracht. Zaterdag en zondag kan er geknutseld worden. Zondagavond is de prijsuitreiking. Deelname kost 10 euro voor Scintillaleden en 15 euro voor niet-scintillaleden. scintilla.utwente.nl/scrapheap het kan de drie aanvoerders niet snel genoeg gaan Batateam gaat voor goud Nog even en de campus is weer het terrein van hardlopend en studerend Nederland. Achter de schermen wordt hard gewerkt om de 37 ste editie van de Batavierenrace, zaterdag 25 april, organisatorisch vlekkeloos te laten verlopen. Ook het universiteitsteam krijgt gestaag vorm. Liefst drie aanvoerders bemoeien zich met de samenstelling ervan. En dat wekt natuurlijk hoge verwachtingen. Een podiumplek? Anton van der Stoep, Erik Verburg en Pieter Vernooij over talenten, scouten en winnen. sandra pool Het universiteitsteam komt goed voor de dag met drie aanvoerders. Hoezo dit aantal? Erik: We hadden toevallig alle drie interesse in deze functie. Anton: We kenden elkaar tot nu toe niet, maar we zagen het wel zitten om deze taak samen op te pakken. Wat houdt die taak in? Anton: Lopers benaderen. Daarvoor gebruiken we het bestand van vorig jaar. Pieter: Maar er is redelijk wat verloop, dus we zoeken ook nieuw talent. Erik: We hebben alle drie goede contacten in de sportwereld. Anton traint bij Kronos, ik en Pieter bij Aloha. Op dit moment hebben we dertig potentiële lopers. De helft hiervan zijn de echte snelle deelnemers. Zij kunnen het verschil gaan maken tijdens de Bata. Pieter: Omdat het ons niet snel genoeg kan gaan, zoeken we naar nog meer snelle lopers. Jullie organiseren daarom op maandag 23 februari een selectiewedstrijd. Hoe gaat dat? Anton: Iedereen die denkt dat-ie snel kan lopen, kan zich opgeven via een mailtje naar bata@sportraadut.nl. Pieter: Met name snelle dames zijn moeilijk te vinden. Opgeven dus! We scouten ook op Saxion Hogeschool naar vrouwelijke lopers. Helaas hebben we daar niet zo veel ingangetjes. Het blijft lastig. Hopelijk levert de selectiewedstrijd wat op. Erik: Tijdens de selectieronde lopen de deelnemers vijf kilometer. Pieter: Bij droog weer op de sintelbaan. Als het geregend heeft is die onbruikbaar en wijken we uit naar vijf rondjes om de Horst. En zo stellen jullie the winning team samen? Pieter: We doen het niet minder dan voor een podiumplek! We hebben ook nog hulp van de teammanager van het winnende team van vorig jaar, Aeolus. Dat is een vriend van me. Hij adviseert ons over goede hardlopers die we kunnen benaderen. Hoe zit het met de concurrentie? Erik: Groningen! Altijd Groningen. Anton: Utrecht en Wageningen. Pieter: En onderschat Nijmegen als gevaarlijke outsider ook niet! Hoe prestigieus is het om voor je universiteit uit te komen? Erik: Het is de zwaarste competitie die er is tussen universiteiten. Pieter: Ik vond het een hele eer dat ik gevraagd werd. Anton: Je hebt wel het probleem dat snelle lopers ook graag met hun huis of studievereniging willen mee lopen. Erik: Maar, wie mee doet met de UT-ploeg loopt voor de overwinning! Pieter: En de echte hele snelle lopers binden zich vaak toch wel aan het universiteitsteam. Anders moeten wij ze maar benaderen. Tot slot, hoe ziet de voorbereiding eruit? Anton: We willen nog een clinic organiseren onder leiding van een bekende loper. Pieter: En we proberen via sponsoring het hele team te kleden in een mooie sportoutfit. ADVERTENTIE 50% korting op de Volkskrant plus 1 jaar gratis pasta Ben je uitwonend student en niet ouder dan 27 jaar, dan betaal je maar liefst 50% minder voor een Volkskrant-abonnement. Het kost je slechts 12,95 per maand. En daar krijg je ook nog eens een jaar pasta van Grand Italia bij cadeau. De actie loopt tot en met 28 februari Dus ga meteen naar eenjaargratispasta.nl eenjaargratispasta.nl De drie aanvoerders van het universiteitsteam van links af Pieter Vernooij, Erik Verburg en Anton van der Stoep. Foto: Arjan Reef ut-volkskrant indd :00:03

10 10 Donderdag 29 januari 2009 stijgend aantal studenten van saxion naar ut Doorstroming succesvol Het aantal studenten dat gebruikmaakt van de doorstroomprogramma s van Saxion en de UT neemt toe. In 2006 waren er ongeveer 135 leerlingen die tijdens of na hun hbo-opleiding een doorstroomminor of premaster volgden als voorbereiding op een master. In 2012 moeten dat er minstens 220 zijn. Het merendeel kiest voor een niet-technische vervolgopleiding aan de Universiteit Twente. Populaire studies zijn communicatiewetenschap, psychologie en business administration. De UT en Saxion werken sinds drie jaar samen om de doorstroom van hbo-studenten naar de universiteit eenvoudiger te maken. Daarvoor zijn speciale modellen ontwikkeld, waarbinnen afspraken zijn gemaakt voor de specifieke opleidingen. Per opleiding is er een ander traject. Studenten kunnen twee keer per jaar starten met een doorstroomminor of premaster, op voorwaarde dat ze een adequaat wiskundeniveau hebben en de Engelse taal voldoende Saxion in Enschede is voor steeds meer studenten een opstapje naar de universiteit. beheersen. Door goed te plannen kunnen studenten hun studieloopbaan aanzienlijk verkorten en een half jaar studietijd en collegegeld besparen, vertelt Joop Mengels, die namens Saxion en de UT het doorstroomproject coördineert. De ervaring leert dat studenten die een doorstroomminor of premaster volgen, later goede resultaten halen tijdens hun master. Studenten die van het hbo komen, doen hun master vaak in hetzelfde tempo als bachelorstudenten. Dat komt door de zwaarte van de doorstroomtrajecten en de motivatie van de studenten die daaraan deelnemen. Het tempo ligt erg hoog, constateert Mengels. Een evaluatie van de samenwerking tussen Saxion en de UT moet deze bevindingen staven. We zijn bezig met een onderzoek naar de prestaties van hbo-studenten op de UT. Vanaf het voorjaar gaan we gericht op cijferen materiaaljacht, waarbij we ook een splitsing maken in de verschillende opleidingen. Aan de hand daarvan kunnen we samen met de opleidingen eventueel zaken bijstellen. De programmamanager wijst erop dat een omgekeerde route eveneens mogelijk is. Studenten die hun bachelor op de UT niet kunnen of willen afmaken, kunnen ook overstappen op een vergelijkbare opleiding op Saxion. Geprobeerd wordt het verlies aan studiepunten tot een minimum te beperken door behaalde punten in te bouwen in het hbo-curriculum. Per student wordt een plan uitgestippeld voor het vervolg van de opleiding en wordt gekeken of er vrijstellingen mogelijk zijn. Wie dat wil kan later alsnog via een doorstroomminor terug naar de UT voor een master. De programmamanager is bezig soortgelijke modellen op te zetten met andere hogescholen. Met de Hogeschool Windesheim bestaat al een samenwerking en met andere hogescholen is overleg gepland. We willen de doorstroomroutes niet tot de regio beperken, maar proberen ook landelijk tot een vergelijkbaar model te komen. In 3TU-verband is al een afspraak gemaakt: studenten van Saxion kunnen ook naar Delft en Eindhoven. psychologiedocent ziet sterke cultuurverschillen tussen saxion en ut Hbo geleid als bedrijf werktuigbouwkunde Marthijn Koorn (20) Ik zit in het vierde jaar van werktuigbouwkunde op Saxion en ben in september begonnen met de premaster werktuigbouwkunde. Om deze premaster te kunnen volgen heb ik een van de twee stages vervangen door een extra minor. Vanwege mijn dyslexie heb ik de verplichte cursus Engels niet gehaald, maar omdat ik er zo veel tijd in heb gestoken en bijlessen heb gevolgd, is er toch besloten me toe te laten. De collegestof die ik nu krijg, is weliswaar in het Engels, maar omdat het over mijn vakgebied gaat, heb ik er geen moeite mee. Ik heb al mijn tentamens tot nu toe gehaald. Het tempo in de premaster is hoog en dat maakt het redelijk zwaar. Ik ben zeker zestig tot zeventig uur per week bezig met studeren. Dat wordt ook van je verlangd. Je moet veel inzet tonen en gemotiveerd zijn, anders lukt de universiteit je niet. Ik heb mezelf de uitdaging gesteld nog een paar toetsen te halen. Of ik de master werktuigbouwkunde ga doen, is nog niet zeker. Ik denk namelijk aan technische bedrijfskunde. Daarvoor zou ik eerst vakken moeten volgen op het gebied van management, economie en recht. Ik kom van de havo. Dankzij dit doorstroomtraject kan ik theoretisch gezien net zo snel afstuderen als wanneer ik vwo had gevolgd en daarna naar de universiteit was gegaan. Want na vijf jaar havo en vier jaar hbo begin ik tegelijk met studenten aan de master, die zes jaar over hun vwo en drie jaar over hun bachelor hebben gedaan. Tekst: Mignon van Dijk. Foto's: Arjan Reef human resource management Ruud Hoonhorst (21) Tijdens mijn opleiding Management, Economie en Recht op Saxion heb ik de doorstroomminor MEL (Management, Economics & Law) gevolgd bij Public Administration. Ik had net al mijn studiepunten daarvoor gehaald, toen ik erachter kwam dat deze track werd opgeheven. Omdat de alternatieve mogelijkheden op de UT me niet aanspraken en ik graag op kamers wilde, ben ik op de Rijksuniversiteit Groningen terechtgekomen, bij de premaster Human Resource Management. Ik moet nu nog één vak volgen op de UT en volg de overige vakken in Groningen. Toen ik klaar was met mijn hbo-opleiding, was ik nog maar twintig jaar. Ik vond mezelf te jong om al aan het werk te gaan. Bovendien had ik het gevoel dat ik meer kon dan ik op het hbo heb laten zien. Ik had weinig moeite met de stof die in de colleges werd behandeld en haalde mijn vakken puur en alleen door bij de lessen aanwezig te zijn en samenvattingen te leren. Dat kan op de universiteit niet meer. Ik heb tijdens mijn doorstroomminor en premaster meer studieboeken ingezien dan toen ik nog op Saxion zat. Ik moet nu echt wat doen voor een vak en dat was ik niet gewend. Eigenlijk is het wel goed voor mij om verder te studeren, aangezien ik er nu pas uithaal wat er bij mij in zit. Na mijn premaster ga ik de eenjarige master HRM volgen en misschien nog een andere studie, zoals rechten. Aan de andere kant wil ik ook wel graag naar het buitenland. Pascal Wilhelm was onderwijscoördinator en docent psychologie op de UT, toen hij in 2007 overstapte naar Saxion om in Deventer de opleiding toegepaste psychologie op te zetten. Na een jaar keerde hij terug als universitair docent, omdat hij zich niet thuis voelde in het hoger beroepsonderwijs. Het hbo wordt meer als een bedrijf dan een onderwijsinstelling geleid met managers, teamleiders, beleidsplannen en taakurensystemen. Onderwijs en onderzoek raken op de achtergrond. Pascal Wilhelm is blij dat hij weer op zijn vertrouwde plek zit op de UT. Dat zit m vooral in de werksfeer en organisatiestructuur. Hier leiden deskundige professoren de vakgroepen. Zij geven zelf onderwijs en doen onderzoek en je kunt inhoudelijke discussies met hen aangaan. Dat is in het hoger beroepsonderwijs wel anders. Daar is een top-downstructuur, waarbij je wordt geleid en steeds nieuwe plannen over je heen krijgt waarop je nauwelijks invloed kunt uitoefenen. De afstand tussen het management en de mensen op de werkvloer was heel groot, verklaart hij. Op dat vlak lag ook de belangrijkste reden voor hem om terug te keren naar de universiteit. Het teamleiderschap paste mij niet goed. Ik was vooral bezig met managen en het aansturen van mensen. De tijd om colleges voor te bereiden was in mijn ogen te kort en er waren te weinig uren beschikbaar voor onderzoek. Het gevoel dat ik niet op de goede plek zat, was heel sterk. Mijn onderzoekshart begon weer te kloppen. De universitair docent psychologie begon in eerste instantie vol enthousiasme aan zijn baan bij Saxion. Op de UT stond hij mede aan de basis van de studie psychologie en het leek hem wel wat een soortgelijke opleiding op hbo-niveau op te zetten. Het zag er veelbelovend uit. Het hbo is enorm ambitieus en ontwikkelingen gaan er in een rap tempo. Maar daar zit ook de bottleneck. Voor de opleiding toegepaste psychologie moesten in een jaar tijd twee Pascal Wilhelm: Mijn onderzoekshart begon weer te kloppen. studiejaren worden opgezet. Zowel het eerste jaar als het tweede jaar voor studenten, die een algemene propedeuse hebben gevolgd en willen instromen. Er is te weinig tijd om innovaties goed door te voeren en dat merk je in de uitvoering. Er gaat wel eens wat mis met de roostering bijvoorbeeld. Hetzelfde probleem constateert hij bij onderzoek. Saxion wil zich profileren als kennisinstituut. Die ambitie is te prijzen natuurlijk. De mogelijkheden voor onderzoek zijn groot vanwege de vele contacten die het hbo heeft met bedrijven en instellingen via stages. Maar onderzoek heeft een andere dynamiek dan onderwijs. Er wordt onderschat hoeveel tijd dat kost. Ik zag het somber in. Eenmaal terug op de UT kijkt Wilhelm met andere ogen naar het hoger beroepsonderwijs. Hoewel hij zich er persoonlijk niet prettig voelde, is hij ook positief over Saxion. Hij ziet er mogelijkheden voor studenten die moeite hebben met het wetenschappelijk onderwijs, zeker op zijn vakgebied. Ik denk dat sommige universitaire studenten beter af zijn in het beroepsonderwijs, waar ze meer praktijkervaring opdoen en cliënten krijgen te zien. Studenten die het theoriegehalte op de UT te hoog vinden, raad ik aan daar eens te gaan kijken. Ook als je in een heel dynamische omgeving terecht wilt komen, is Saxion een mooie plek.

11 6266UT utnieuws pers.adv weekblad van de Universiteit 11:20 Twente Pagina UT 11 pers.adv Donderdag 229 januari :20 Pagina UT pers.adv :20 Pagina 1 Skillslabmedewerker Associated Technische Professor (UHD) Natuurwetenschappen CTA Nano technology, (TNW) 1,0 fte (09/008) Vacatures Management en Bestuur interne werving Skillslabmedewerker UD Skillslabmedewerker Dynamiek Technische en Natuurwetenschappen assessment medewerker van medische (TNW) technologie (38 uur per week) 0,8 fte (09/009) Technische Construerende Natuurwetenschappen Technische (TNW) Wetenschappen (CTW) Management en Bestuur Technische medewerker (38 uur per week) Researchanalist Technische Construerende UD Human Neuroscience medewerker Technische Resource (0.5 Wetenschappen fte) (38 (09/010) uur Management per week) (CTW) Elektrotechniek, Construerende Bedrijf, Wiskunde Technische Bestuur en Informatica en Wetenschappen Technologie (BBT) (CTW) Teamleider UD Human bureau informatiebeheer/medewerker Resource Management UD Bestuurlijke Informatievoorziening Bedrijf, Human Bestuur Resource en 1,0 Technologie Management fte (09/011) (BBT) Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT) 6266UT pers.adv Elektrotechniek, Wiskunde 11:20 en Informatica Pagina 1 I n fo De ruimte voor mededelingen op deze INFO-pagina s is beperkt. De redactie wijst indieners van kopij erop dat hun mededelingen alleen worden geplaatst indien deze kort en bondig zijn. Aanleveren in Word, (info@utnws. utwente.nl) bij de redactie op kamer 217 (Vrijhof). Lengte: maximaal 100 woorden, platte tekst (geen tekens, niet vet, niet onderstreept, woorden en/of zinnen niet in hoofdletters. Tekst zoveel mogelijk achter elkaar (geen returns gebruiken). Lever uw mededelingen zoveel mogelijk in één bestand aan en mail dit in één keer door naar de redactie. Info kopijsluiting voor de krant van donderdag: maandag uur. Kopij die later arriveert wordt in de wacht gezet voor de week daarna. Kleine wijzigingen zijn mogelijk tot dinsdagmiddag uur. A lgemeen ALGEMEEN Studium Generale-lezing Calvijn Studium Generale-lezing over Calvijn op 3 februari. Van alle reformatoren heeft niemand zo'n grote invloed in Nederland gehad als de 500 jaar geleden geboren Johannes Calvijn. We zouden zelfs een unieke calvinistische volksaard aan hem te danken hebben. Spreker: dr. Mirjam van Veen. Vrijhof/ Amphitheater, 19:30 uur. VentureLab Want to hear about VentureLab? Visit the information meeting on Thursday, January 29, or Wednesday, February 4, from at the Faculty Club. VentureLab has been developed by UT and Saxion at the government s request. Goal: the creation of op zoek op zoek naar op een zoek andere baan? naar een andere baan? naar een andere baan? Vacatures interne werving Vacatures interne werving PhD Meer Model informatie Checking en Stochastic vacatures: Systems (09/012) Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science Meer Meer Post informatie Doc informatie + PhD en vacatures: en Hierarchical vacatures: multi-scale modelling (09/013) Engineering Technology op zoek Functioneel Applicatiebeheerder (0,5 fte) (09/014) Bibliotheek & Archief Technicus membraantechnologie (09/015) Technische Natuurwetenschappen naar een andere baan? Promovendus ICT innovaties (09/016) Management en Bestuur Vacatures interne werving 2 PhD students in the EU project BRICS (09/017) Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science Skillslabmedewerker Postdoc experimental physics or biomedical engineering (09/018) Science Technische and Technology Natuurwetenschappen (TNW) Secretaresse BFD (v/m, voor 20 uur per week) (09/019) Gedragswetenschappen Technische medewerker (38 uur per week) 2 Promovendi Construerende in gebiedsontwikkeling Technische Wetenschappen (09/ /021) (CTW) Construerende Technische Wetenschappen UD Human Resource Management Senior P&O-adviseur m/v (1,0 fte) (09/022) Gedragswetenschappen Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT) Meer informatie en vacatures: mededelingenrubriek more high-tech, high potential companies. Everyone who is higher educated, entrepreneurial and ambitious, and who has a feeling for technology, is invited. Free admission (doors open at 19.30), though registration is required via Activisme zonder studievertraging Vrijhof Cultuurcentrum zoekt student voor programmeringcommissie. Zie Cultuur. ORATIES Prof.dr.ir. F.E. van Vliet, benoemd tot bijzonder hoogleraar Microwave Integration binnen de leerstoel ICD aan de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica, over When waves matter, donderdag 29 januari 2009, 12:45 uur, De Vrijhof. Mevr.prof.dr. S. Saharso, benoemd tot bijzonder hoogleraar Intercultureel Bestuur binnen de vakgroep Maatschappelijke Risico s en Veiligheid aan de faculteit Management en Bestuur, over De culturele opsluiting voorbij. Nieuw intercultureel bestuur, donderdag 5 februari 2009, 16:00 uur, De Vrijhof. Prof.dr.ir. H.F.J.M. Koopman, benoemd tot hoogleraar Biomedische Werktuigbouwkunde aan de faculteit Construerende Technische Wetenschappen, over De menselijke maat, donderdag 12 februari 2009, 16:00 uur, De Vrijhof. SPE O raties S pe Waar er een wil is, hoeft nog geen weg te zijn. De opdracht is om de uitzichtloosheid aan te durven. Zonder valse illusies en zonder goedkope troost. Ga en ooit zul jij zien dat jij een weg bent gegaan. Ga naar VESTINGBAR De Vestingbar gaat door met het kaasplankje op zondag, gratis nootjes op maandag, pubquiz (21:30 uur) op dinsdag en vaste lage prijzen. # Een pilsje/frisje kost EUR 1.10, een Amsterdammer krijg je voor EUR 1.40, een Korenwolf of Koninck van tap kost EUR 1.50 en een Leffe kost EUR Verder hebben we een breed assortiment aan speciaalbieren uit fles, kom ze ook eens proberen. # Elke woensdag gratis film i.s.m. de Bellettrie. Aanvang: 21:00 uur. Programma:, 4-2: Leef!, 11-2: The Bands Visit, 18-2: Akira. # Di. 3 maart is er een cocktailparty. Openingstijden: zo.-di.: 21:00 uur, wo.: 20:30 uur, do.-za.: 22:00 uur. MEDISCH CENTRUM Campus huisartsenpraktijk, open voor nieuwe patiënten. tel # Tandarts H. Huizinga. Behandeling volgens afspraak. Inschrijving dagelijks. Openingstijden: mado van uur, tel Gebouw Langezijds 17 tweede verdieping. # Fysiotherapeut R. Polman. Behandeling volgens afspraak. Openingstijden: mavr. van uur, tel of Gebouw Langezijds 17 tweede verdieping, info@renepolman.nl, ALLE FACULTEITEN Promoties V estingbar Medisch centrum Alle faculteiten Ir. A.H.A. Stienen (CTW) over Development of upper extremity rehabilitation robotics, 29 januari 2009, 15:00 uur, SP2. H. Sözer (EWI) over Architecting fault-tolerant software systems, 29 januari 2009, 16:45 uur, SP2. J. Potreck (TNW) over Membranes for flue gas treatment transport behavior of water and gas in hydrophilic polymer membranes, 30 januari 2009, 13:15 uur, SP2. Drs. Y.A. van Houten (GW) over Searching for videos: The structure of video interaction in the framework of information foraging theory, 30 januari 2009, 15:00 uur, SP2. Ir. D. Iakovou (CTW) over Sensor development and integration for robotized laser welding, 5 februari 2009, 16:45 uur, SP2. Mw. ir. E.M. van der Heide (EWI) over Neurophysiological observation of the nociceptive system using electrocutaneous stimulation, 6 februari 2009, 13:15 uur, SP2. Mw. Q. Tao (EWI) over Face verification for mobile personal devices, 6 februari 2009, 15:00 uur, SP2. J.M. de Sousa André (TNW) over Catalytic mixed matrix membranes, 6 februari 2009, 16:45 uur, SP2. J.M.J. Heuven (MB) over The role of referrals in finance technology based ventures, 12 februari 2009, 15:00 uur, SP2. Mw. drs. G.C. ten Bruggencate (GW) over Maken schoolleiders het verschil? Onderzoek naar de invloed van schoolleiders op de schoolresultaten, 12 februari 2009, 16:45 uur, SP2. Ir. J.T. Hofman (CTW) over Development of an observation and control system for industrial laser cladding, 13 februari 2009, 15:00 uur, SP2. Asian Business & Governance The School of Management and Governance starts an Asian Business & Governance programme as free master module of the MSc in Business Administration. The focus of this module is a theoretical and problem centered analysis of business issues in Asia, in their socio-cultural and political context. The module starts in February and consists of three blocks of 5 EC, but each block can also be followed separately. More information: VIST ; , and Teletop. Students can register now. This programme is open for all MSc students BW, but also for students of TBK, CTW, EWI, TNW, BIT and IEM. Meedenken met moderne filosofen (161662) Keuzevak bestemd voor alle studenten. 3,6 EC, kwartiel 3, zaal HO 3136, donderdag het 3e en 4e uur, eerste college op 5 februari Dit vak heeft tot doel om studenten kennis te laten maken met stromingen uit de hedendaagse wijsbegeerte. Ditmaal gaat de aandacht uit naar de mathematicus-filosoof A.N. Whitehead. Zijn filosofie is relevant voor vragen over de grondslagen van de natuurwetenschap, de verhouding van lichaam en geest, de milieuproblematiek en de religie. Het college veronderstelt geen wijsgerige voorkennis, en bestaat uit een uitleg en een tekstlezing. Reader wordt tijdens het college uitgedeeld. Beoordeling: mondeling tentamen of werkstuk. Filosofie van de techniek (161686) Met ingang van do. 5 februari wordt gedurende het derde kwartiel bovengenoemd keuzevak aangeboden in het kader van de leerstoel reformatorische wijsbegeerte (docent: prof. dr. J. Hoogland). Het vak heeft een omvang van 2,5 EC en wordt het 3e en 4e uur gegeven in LA Tijdens het eerste college wordt de opzet van het vak en de te bestuderen literatuur bekendgemaakt. Meer informatie via VIST, de keuzevakkenpagina van de faculteit GW, Teletop of bij j.hoogland@utwente.nl. Religie in het publieke domein (161688) Met ingang van do. 5 februari wordt gedurende het derde kwartiel het bovengenoemde keuzevak aangeboden in het kader van de leerstoel reformatorische wijsbegeerte (docent: prof. dr. J. Hoogland). Het vak heeft een omvang van 2,5 EC en wordt het 7e en 8e uur gegeven in CU B103. Tijdens het eerste college wordt de opzet van het vak en de te bestuderen literatuur bekendgemaakt. Meer informatie via VIST, de keuzevakkenpagina van de faculteit GW, Teletop of bij j.hoogland@utwente.nl. Gezocht: student Psychologie De Wijngaert Consultancies wil een sportpsychologische vragenlijst laten ontwikkelen. Deze vragenlijst moet persoonlijkheidsen copingsaspecten meten, om zo de mentale vaardigheid van sporters te kunnen bepalen. Binnen de opdracht zul je de vragenlijst ontwikkelen, een proefafname doen, de vragenlijst verbeteren, afnemen bij een grote groep sporters en normgroepen bepalen. De opdracht is geschikt voor een Masterstudent Psychologie. We zoeken een student die goed kan werken met statistiek en statistische programma s, ondernemend is en affiniteit heeft met sport en diagnostiek. Informatie: Wetenschapswinkel: wewialgemeen@disc. utwente.nl. Gezocht: student Communicatiewete nschappen Het Regionaal Coördinatiepunt Fraudebestrijding in Zwolle wil de communicatie met klanten van de sociale dienst verbeteren. De bedoeling is dat jij onderzoekt hoe de huidige communicatie van de sociale dienst wordt ervaren. Deze afstudeeropdracht is geschikt voor een Masterstudent Communi catiewetenschappen. Jouw resultaten zullen gebruikt worden voor de ontwikkeling van de communicatie van de sociale diensten in Overijssel. Er is een stageplaats beschikbaar Zwolle, Deventer of Almelo, met stagevergoeding. Stagebegeleider: dr. Menno de Jong. Informatie: Wetenschapswinkel: Lieke Asma, Bastille 214, tel. 3942, e- mail: wewialgemeen@disc.utwente.nl. Dr. Menno de Jong, Cubicus, tel. 3313, m.d.t.dejong@gw.utwente.nl. Legitimatie tentamens Alle UT-studenten.Voor alle tentamens/examens is legitimatie middels een bewijs van inschrijving verplicht. Deelnemers aan tentamens dienen de collegekaart/bewijs van inschrijving zichtbaar op hun tafel in de tentamenzaal te leggen, opdat de surveillant deze kan controleren. CTW C TW Afstudeercolloquium D&S T. Mengerink over The development of an augmented reality system in a museum, 6 februari 2009, 14:00 uur, CTW N109. Afstudeercolloquium ETD R.S. van Stralen over PIAF ontwerpmethode, 4 februari 2009, 14:00 uur, CTW-N109. Afstudeercolloquium MPD S.J.C. Vliegen over Het Evaluatie-

12 Matchboard; het gebruiken van inzichten uit industrieel ontwerpen om het inzetten van evaluatie binnen stichting leerplanontwikkeling te verbeteren, 13 februari 2009, 14:00 uur, CTW-N109. Afstudeercolloquium PT B. Cornelissen over Analysis of yarn bending behaviour, 30 januari 2009, 13:45 uur, CU B209. Afstudeercolloquium WA L. Kristiansen over Design and qualification of a proof-of-principle for the optical sensing of a micro Coriolis mass flow meter, 5 februari 2009, 13:00 uur, OH 115. EWI utnieuws weekblad van de Universiteit Twente 12 Donderdag 29 januari 2009 E WI Roosterwijziging CDP (213530) De hoorcolleges Concurrent and distributed programming in kwartiel 3 op dinsdag het 5e/6e uur komen te vervallen. De hoorcolleges op woensdag het 3e/4e uur in CU C238 gaan gewoon door. Afstudeercolloquia EL P. Mortari Schiavini over Hematocrit measurement based on dielectric properties of bloodl, 29 januari 2009, 15:00 uur, HO B1220. J. Kingma over Combined VCO/mixer for satellite receiver in CMOS, 30 januari 2009, 16:00 uur, HO T4. B. Veldhuijzen over Redesign of the CSP Execution Engine, 11 februari 2009, 16:00 uur, HO B1220. Integrand stage Topicus Stage lopen bij Topicus? Topicus is een innovatieve ICT-dienstverlener met circa 110 medewerkers gevestigd in Deventer. Zij hebben diverse mogelijkheden voor het doen van een afstudeerstage of een bacheloropdracht. Wil jij je bezig houden met financiële software, Hyves, LinkedIn of op het gebied van zorg en onderwijs? Ga naar stagenummers 4593, 4594 of 4628, of mail naar twente@ integrand.nl. Extra groep Bachelorreferaat semester 2 ( en ) INF/BIT B3. Voor bovenstaand vak is een extra werkcollege groep ingeroosterd, groep F. Dezelfde uren als de overige groepen. In week 6 en 7 vindt het college voor groep F het 7e en 8e uur plaats in LA A217A, in ADVERTENTIE INF/BIT/TEL B3. Uiterlijk t/m wo. 18 februari 2009 kun je je aanmelden voor de bache- lor-examenvergadering voor Technische Informatica/Telematica van 26 maart Aanmelding geschiedt middels het invullen van een aanmeldingsformulier. Je dient hiervoor het formulier betreffende aanmelding Bachelorexamen in te leveren Ebij WI BOZ dat te vinden is op de onderwijswebsite van INF onder onderwijs.cs.utwente. n l / p d f _ d o c u m e n t e n / A a n m e l d i n g _ Bachelorexamen.pdf. Terugtrekken voor het examen is mogelijk, bij BOZ-EWI, t/m 11 maart Alle beoordelingsmededelingen dienen uiterlijk 11 maart 2009 in het bezit te zijn van BOZ-EWI. De diplomauitreiking vindt slechts 1x per jaar plaats in oktober, de datum hiervoor wordt t.z.t. bekend gemaakt. GW Afstudeercolloquium CW R. van Dinther over Beurseffecten; een onderzoek naar het belang en de waardering van de functies van een beursstand in de perceptie van verschillende type beursbezoekers,6 februari 2009, 16:00 uur, CU C238. Afstudeercolloquium MPS A. Boom over De rol van resource depletion en replenishment bij persuasion, 30 januari 2009, 15:00 uur, HO B1224. Afstudeercolloquium PSY L. Ve r b u r g h o v e r Hersenactiviteit bij niettaakrelevante representaties, 30 januari 2009, 11:00 uur, Cu B200. N. Nierhaus over Joint action in sequence learning: an investigation on negative priming in joint action, 30 januari 2009, 13:40 uur, CU B200. M. Risto over De wet van Fitts en leereffecten in de scientific user interface testing (SUIT), 30 januari 2009, 13:00 uur, CU B200. S. M. van Aardenne over Hoe denken ouders, keeteigenaren én beleidsmakers over de keet, alcoholgebruik en hun rol als ouders daarin?, 30 januari 2009, 11:40 uur, Cu B200. Afstudeercolloquium ES E. Top over The influence of television news coverage of the European Union on the legitimation of EU politics, 5 februari 2009, uur, Akropolis-Institutenweg 25. Afstudeercolloquium IE&M L. Schrama over How to get a bigger bang for your buck improving the effectiveness of spare parts car inventories for Douwe Egberts Coffee Systems, 6 februari 2009, 16:00 uur, SP7. Afstudeercolloquia TBK M. Molenveld over Prestatieverbetering op het informatiecentrum; Mogen wij het willen?, 2 februari 2009, 15:45 uur, CU B103. H. Bakker over Web services in the healthcare insurance sector: expected versus achieved benefits, 5 februari 2009, 16:00 uur, HO E. Sikma over Supply chain of beer in Sierra Leone: the bullwhip effect, 3 februari 2009, 15:45 uur, HO B1216. Sanne R. Blom over Het testen van een handleiding: duurzaam elektronisch inkopen door gemeenten bij het MKB, 4 februari 2009, 13:45 uur, HO Lecture: Political representation and political parties The Centre for the Study of Democracy is organizing a lecture series with prominent political scientists on 'Challenges of Democracy in the 21st Century'. The first lecture, by Robert Rohrschneider from the University of Indiana, Bloomington, is on political representation and the role of political parties. The event takes place on Wednesday, 4 February, from 16: hrs in the Institutenweg building, room INST010. Language is English. Innovatiemanagement en HRM (412005) BW B2/BME. In het derde kwartiel van het academiejaar zal voor de laatste maal bovenstaand vak gedoceerd worden. Het vak maakt deel uit van het curriculum van de bachelor bedrijfswetenschappen voor studenten van 2007 en/of eerdere jaargangen. Zie de Teletop voor meer informatie. Gastcollege staatssecretaris Jet Bussemaker ES/BSK/GZW/HM/PA. Op ma. 2 februari verzorgt Jet Bussemaker, staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een gastcollege aan de Universiteit Twente. In haar college zal ze ingaan op diverse ethische dilemma s in de gezondheidszorg. Het is voor iedereen toegankelijk en wordt gehouden in SP4 van 17:00-18:00 uur. Na afloop is er een borrel en gelegenheid tot discussie. Bestuur Student Union De Student Union zoekt studenten voor in de BIP-commissie. Meer informatie mail naar j.kreuzen@union.utwente.nl. # Ook zoekt de Student Union studenten voor het organiseren van de ondernemersdag. Meer informatie mail naar t.j.mensink@union. utwente.nl. # Krijg EUR voor jouw Studenteninitiatief. utwente.nl/initiatief. # De Student Union werkt samen met VGZ, hierbij is een collectief afgesloten. Het collectiviteitnummer hiervoor is Zie voor meer informatie de Student Union website. Skills Certificate gaat van start met training Leiderschap Wil jij je vaardigheden op het gebied van leiderschap uitbreiden? De Student Union organiseert het vernieuwde Skills Certificate, een driedaagse training van een professionele docent, waarna je een gecertificeerd diploma ontvangt. De module leiderschap wordt gegeven van vr. 27 februari, tot zo. 1 maart Selectie van deelnemers is op volgorde van inschrijven. Kijk voor meer informatie op STUDIEVERENIGINGEN W.S.G. Abacus week 9 t/m 14 de hele middag in HO B1216 Persoonlijkheidsleer- en klinische Integrand en in week 17 t/m 25 de hele middag in LA psychologie (290109) A222. Vind jij de juiste leverancier voor deze PSY. Dit collegejaar wordt een innovatieve organisatie? IT Oost Nederland Ontwerpproject Kennisversneller ander boek gebruikt. Studenten die het is een kennisleverancier van IT oplossingen voor de B2B markt in het oosten van nog beschikbaar vak al eerder gevolgd hebben mogen het vak nog herkansen met het oude boek. Nederland. Voor het goed beheren van INF. Technotheek ( Hiervoor dient men zich dan bij het tentamen in te schrijven voor het tentamen zij gebruik van een CRM systeem. Dit is onze klant- en prospect relaties maken biedt een kennisbank. De beschrijving Cvan TW een item bevat niet alleen de eigenschappen van het item zelf maar ook allerlei volgen moeten zich inschrijven voor het IT-oost zoekt een student die onderzoek oude stijl. Studenten die het vak dit jaar systeem is echter aan vervanging toe en gerelateerde informatie. Uitbreiding van tentamen nieuwe stijl. wil doen naar welk systeem moet worden Technotheek gaat grotendeels handmatig aangekocht. Wil jij bij deze innovatieve en is tijdrovend. Een versnelling van dit Statistiek 1 (196216) organisatie je afstudeerstage of bacheloropdracht doen? Ga naar proces lijkt mogelijk wanneer bij handmatige toevoeging van een nieuw item CW B1. Op verzoek van de docent zijn nl, stagenummer 4507, of mail naar bij ieder ingetypt woord automatisch de de werkcolleges van het vak Statistiek 1 twente@integrand.nl. reeds aanwezige kennis getoond of gesuggereerd wordt. Het doel van het project lege wordt aangeboden op woensdag het Extra groep Bachelorreferaat samengevoegd tot één groep. Het werkcol- is het ontwerpen en implementeren van 1e en 2e uur in HO T4 (week G6 t/m W week semester 2 ( en ) zo n gebruiksvriendelijk systeem om toevoegingen te doen aan Technotheek, in Zie mededeling onder EWI. 14). samenwerking met de beheerders en eigenaar. Informatie bij Maarten Fokkinga, T MB m.m.fokkinga@utwente.nl, Zi MB TNW T NW NW Introduction to coding theory (211140) Afstudeercolloquia BA Afstudeercolloquium BMT CS en Kerckhoffs master. Het vak wordt A.J. Lankester over Cross-cultural adaption of expatriates in India, 2 februari M.B.M. Meddens over Small spots with in het derde kwartiel van dit studiejaar niet aangeboden wegens vertrek van de 2009, 15:45 uur, Vrijhof 7. great opportunities: microcontact printing (hoofd)docent. Voor meer informatie kun H. Borghuis over Digital video content to study the role of CD6 in T cell activation, 4 februari 2009, 15:00 uur, SP7. je contact opnemen met J.W. Polderman. exploitation by a digital content service. Exploring the possibilities of direct versus Aanmelding bachelor-examenvergadering 15:45 uur, LA A217-A. STUDENT UNION indirect revenue models, 5 februari 2009, G W De tentamens zitten er weer bijna op, naast nieuwe vakken ook weer nieuwe activiteiten. # Di. 3 februari wordt in de pauze de nieuwe editie van de Ideaal! uitgereikt. # Woensdag, in de pauze, is er een bestuursinteresse-bijeenkomst (ZI 3126) en vanaf 20:00 uur kun je je uitleven op de karaokeavond. # 11 februari gaan we apres-skien en de 12 februari is er een sportdag waar je als team de competitie met de rest aan kunt gaan. C.T.S.G. Alembic Vanavond: reguliere borrel. # 5 februari: bowlen met de ECo. # 6 februari: Cursus snellezen. # 12 februari: veilingborrel. # De inschrijflijsten voor de Open Nederlandse Chemie Sportdagen (20, 21 en 22 mei) zijn opgehangen. Schrijf je dus in voor een van de vele leuke sporten. # C.T.S.G. Alembic. Tel Website: S.V.A.T. Astatine S tudieverenigingen Ma. 2 februari 12:30 uur, HT711: boekenverkoop. # Di. 3 februari: excursie naar SAEN Options, waar je de kunst van het

13 13 Donderdag 29 januari 2009 handelen wordt bijgebracht. # Wo. 4 februari 12:30 uur, HT900: colloquium prof. Hoeijmakers over de aerodynamica van vliegtuigen. # Wo. 4 februari 20:00 uur, HT900: bucom-borrel. # Wo. 25 februari 12:30 uur, HT900: colloquium Alliander. Als beheerders van een omvangrijke elektriciteit en gas netwerk vervult Alliander een onmisbare taak voor de samenleving. # Wo. 25 februari 20:00 uur: bowlen. # Vr. 6 maart: ouderdag. Stress Vr. 30 januari 12:30-13:30 uur: Debat met Alexander Pechtold, lijsttrekker van D66, over de harde knip en meer. Locatie: Agora, Vrijhof. Zaal open vanaf 12:00 uur, gratis lunch. # Ben jij sportief? Loop dan op 25 april met Stress de 37e Batavieren race, schrijf je in via de Stress-site. # Wil je een fantastische intro organiseren in augustus? Mail Thomas op thomas@stress. utwente.nl voor meer informatie. Ook de lustrumcommissie en de PraXie zoeken nog versterking. I.C.T.S.V. Inter-Actief Vr. 30 januari gaat Alexander Pechtold in discussie met studenten. Kom langs van 12:30 tot 13:30 uur in de Agora, gratis lunch. # 3 februari wordt de onderwijsprijs uitgereikt om 16:00 uur in de EWI-borrelruimte (EduCafé). Je kunt nu nog stemmen in de Inter-Actief-kamer of op # Wo. 4 februari is er de XNAworkshop. Ontwerp je eigen XBOX-360/ Windows game, die je aan het eind van de workshop al kunt spelen. # Di. 10 februari komt Topicus langs voor een lunchlezing. S.V. Arago Denk er aan dat je je tentamens kunt inleveren in de AK voor de SOTN tentamenbank, in ruil daarvoor krijg je dan een gratis pul bier of fris op een borrel van de BACO. # Morgen is er weer een vrijdagmiddag borrel in de Tombe, getapt door de BACO. # Van maandag t/m woensdag is er in de pauze boekenverkoop naast de AK en woensdag is er ook een vrije verkoop in de pauze. # Woensdag: fruitdag in de AK, voor 75 eurocent onbeperkt fruit eten. # Vr. 6 februari is er een borreluitwisseling met Marie Curie uit Nijmegen. W.S.G. Isaac Newton Deze week is de laatste kans om je in te schrijven voor de Trip naar London op 6-8 februari. # Ma. 2 februari staat een excursie naar het kranenbedrijf Huisman in Schiedam. Ga mee als je van staal houdt. # Di. 3 februari is er ook een excursie, naar de Siemens fabriek waar gasturbines gemaakt worden. # Wo. 4 februari komt het bedrijf ExxonMobil langs voor een lezing met aansluitend een borrel. # Ma. 9 februari kun je deelnemen aan een snelleescursus. Schrijf je in bij de balie. # Zie Sirius Friday the 30th the SeniorCommittee is organising, in collaboration with Stress and Inter-Actief, a debate with Alexander Pechtold, D66. He will debate with students about the bachelor/master system. There is also a lunch. # Monday the 2nd of February a guest lecture will be held by state secretary Jet Bussemaker of the Ministry of Health Welfare and Sport. # Op 4 februari organiseert de ExcieBSK een uitstapje naar de rechtbank in Zutpen vanaf 09:00 uur. Inschrijven kan in de Sirius kamer, of mail naar de commissie. # More information: # Or send an e - mail to sirius@mb.utwente.nl. CULTUUR C ultuur Activisme zonder studievertraging Wil je geen studievertraging oplopen, maar wel actief zijn in de commissiewereld? Dan is de Vrijhof Cultuurcentrum programmeringcommissie iets voor jou. Je kunt zo goed als zelf je aantal uren bepalen en we vergaderen elke 1e dinsdag van de maand. De commissie heeft voornamelijk een adviserend karakter en het is de bedoeling dat jezelf voorstellingen bezoekt en/of beluistert en hierover advies geeft. Meer informatie: mail naar tineke.grootenboer@utwente.nl of kom langs in de Vrijhof, kamer 127. Belletrie Filmhuis De film Leef! gaat over de 40-jarige Anna (Monic Hendrickx). Ze leidt een druk leven met haar man Paul (Peter Blok), twee puberende dochters en een eigen vroedvrouwenpraktijk. Op aandringen van een goede vriend neemt ze haar oude passie weer op: schrijven. Het schrijven maakt veel los bij Anna. Woensdag 4 februari, uur, filmzaal van de Vestingbar, entree: gratis. PAKKERIJ AEGEE-Enschede Vanavond hebben we een normale kroegavond. # We hopen dat iedereen de tentamens goed doorstaan heeft. # Dinsdag krijgen de jaarclubs van AEGEE-Enschede extra aandacht en kunnen ze eeuwige roem halen bij de bierestafette. # Meer informatie is te vinden op de website. # Sociëteit Asterion is geopend op dinsdag- en donderdagavond vanaf 21:30u. # Wil je meer informatie of lid worden? Bel , mail naar board@aegee-enschede.nl of kijk op C.S.V. Alpha De tentamens zijn voor de meesten voorbij. Iedereen heeft weer tijd voor commissies en activiteiten. Bijvoorbeeld het Januariweekend, dat van 30 januari t/m 1 februari is. # Di. 3 februari een Algemene Leden Vergadering. # Wo. 4 februari om 20:00 uur in het Atrium (Vrijhof): de Happening, georganiseerd door ChOOSE (iedereen is welkom). # Do. 5 februari is er een buitengewone Sociëteitsavond. # Geïnteresseerd in C.S.V. Alpha? Kom gerust eens langs in sociëteit Flux, bezoek csvalpha.nl of mail naar bestuur@csvalpha.nl. A.S.V. Taste Deze week zal Taste een tentamenlunch organiseren op de UT om onze leden te ondersteunen bij al het leren. # De jaarclubpresentaties komen steeds dichterbij. # Na de tentamenweken gaan we van start met de SB wissel, een ALV en kroegavonden. # Voor vragen of informatie over A.S.V. Taste, bel of mail het bestuur: ( of bestuur@asvtaste.nl) of kijk op onze website: ( Audentis De tentamens zijn bijna ten einde, tijd voor een feestje. Vr. 30 januari staat het Natentamenfeest weer op het programma. De Sociëteit is vanaf 22:00 uur geopend voor heel studerend Enschede. # Za. 31 januari is de Ouderdag voor de ouders van de eerstejaars. # Wo. 4 februari is het Bedrijvengangendiner. Ouderejaars zijn welkom vanaf 17:00 uur. # Do. 5 februari is de Senaatswissel en geeft Senaat XIII het stokje door aan Senaat XIV. # Voor meer informatie: of bel of mail de Senaat. ( of senaat@audentis.nl). INTERNATIONAAL P akkerij I nternationaal International Office (SO) Het HSP Talentenprogramma is voor studenten die 6 tot 24 maanden in het buitenland willen studeren. # Het Chinese Government Scholarship Program stelt beurzen beschikbaar om een volledig Master of Doctoraal te volgen aan de Dalian University of Technology in China. # Het Maarten van Hengel Study Loan Program is bedoeld voor Nederlandse studenten die een studie of training in de Verenigde Staten willen volgen. # De Franse Ambassade en zes bedrijven vergeven dit jaar acht beurzen voor een studie in Frankrijk, EUR 700 per maand. # On 29 January, the Indian Student Association (ISA) is organizing a movie night on the occasion of Indian Republic Day. # On Monday 9 February 2009, a workshop on Dutch Culture in Education will be given at the UT by Ms. Katja Haijkens. # Zie: intoffice.utwente.nl. ESN Twente Friday 30th January: goodbye & welcome party Carnival. After two weeks of extensive studying, the time in Enschede will come to an end for some of you. As well new students will arrive. So come all to make it an unforgettable party. The party starts at 22:30 hrs (till 4:00 hrs) at Asterion. # Tuesday 3rd February: weekly drink at the Vestingbar with mojito Cocktails. # Thursday 5th February: bowling. Join this activity if you want to meet the new international students. More information: AIESEC Wil jij de wijde wereld in en een fantastische ervaring beleven? Ga dan op stage in het buitenland met AIESEC. Wij helpen je met het vinden van een leuke stage en op de stageplek zelf wordt je opgevangen door de AIESEC vestiging daar. Interesse? Kom langs in de Bastille (2e etage) of kijk op DIVERSEN Kivi Niria In tijden van kredietcrisis EUR 500 winnen? Doe mee met de Kivi Niria/Taste Denktank op wo. 11 februari van 10:00-17:00 uur in de Agora. In een groep van 6-8 personen werk je aan een door een bedrijf aangeleverde case. De dag wordt afgesloten met een gezellige borrel. De groep met de leukste, mooiste en creatiefste oplossing ontvangt EUR 500. Tevens kom je in contact met potentiële werkgevers. Kosten voor deelname bedragen EUR 25 per groep (inclusief lunch en borrel). Inschrijven via CD-Uitleen Nieuwe aankopen, voor iedereen te leen. Pop: 1.Bruce Springsteen-Working On A Dream; 2.Bertolf-For Life; 3.Sepultura- A-Lex; 4.Micheline & Bruno Brel-L'Esprit De Jacques; 5.Josh Rouse-Country Mouse City House; 6.Ghost Circus-Across The Line; 7.Daniel Martin Moore-Stray Age; 8.Mist-Period; 9.Jeroen Zijlstra-Kalm & Ruw; 10.Diversen-A Change Is Gonna Come (Obama-inauguratie-CD). # Blues: Julian Sas-Wandering Between Worlds. Jazz: Misha Mengelberg-Afijn (DVDdoc.). Klassiek: Belcea Quartet-Bartok Strijkkwartetten. Wereld: Dub Colossus- A Town Called Addis. DVD: Barry Hay & Metropole Big Band-The Big Band Theory: Live In Paradiso. Deze en zo'n andere CD's, DVD's, SACD's, LP's en nu ook Blu-Ray Discs, Openbare Bibliotheek Enschede. Koop en reserveer on-line. Zie: Tel.: SPORT TSAC D iversen Sport Op 3, 5, 10 en 12 februari heeft de TSAC openavonden om 21:00 in de Spelzaal van het Sportcentrum. Lijkt het je leuk om te gaan klimmen of wil je het gewoon een keer proberen, kom dan langs. Je kunt meteen lid worden. ADVERTENTIE Postbus 217, 7500 AE Enschede Studentenrestaurant Maandag 2 februari Varkenschnitzel, Hamburger of Vegetarische hamburger Paprikasaus of Fritessaus Gemixte groente of Sperziebonen Gekookte aardappelen of Vlaamse frites Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Dinsdag 3 februari Gebakken koolvis, Gebakken kipfilet of Gevulde paprika Hollandse saus of Kerriesaus Doperwten of Tjaptjoy Gebakken aardappelen of Rijst Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Woensdag 4 februari Runder hachee, Varkensfilet lapje of Vegetarische groenteburger Champignonsaus Boterboontjes of Broccolimix Gekookte aardappels of Frites Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Donderdag 5 februari Kippenschnitzel, Twentse gehaktbal of Omelet met champignons Tomaten saus of Jus Gemixte groente of Romanoboontjes Pommes kroket of Gekookte aardappelen Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Vrijdag 6 februari Macaroni, Gebakken kibbeling of Groente steak Carbonada saus of Dille saus Doperwten of Sperziebonen Frites Rauwkostsalade - Dessert naar keuze 'De Stek' Maandag 2 februari t/m vrijdag 6 februari Hap aan de Tap Peper steak met kruidenboter Frites en Rauwkost Superhap Gegrilde tonijn met Hollandse saus Frites en Rauwkostsalade For the English menu: studentenrestaurant Openingstijden Studentenrestaurant: Ma. t/m vr. 11:30-19:00 uur. Warme maaltijden zijn verkrijgbaar tussen 12:00-13:30 uur en 17:00-19:00 uur. Openingstijden De Stek: Ma. t/m vr. 17:00-19:30 uur Voor informatie: UT-Catering: Reserveringen Faculty Club en De Stek online via

14 14 Donderdag 29 januari 2009 Net geen winst Hij kwam een paar tellen tekort voor de zege en ook zijn laatste krachtsinspanning op de finishlijn bracht Eelke de Jonge van schaatsvereniging de Skeuvel niet de felbegeerde titel van beste studentenschaatser van Nederland. Die eer was weggelegd voor Reindert de Leeuw uit Renkum van de Wageningen Universiteit. Het studentenschaatstoernooi, waaraan 124 studenten deelnamen, werd in voorgaande jaren traditiegetrouw in Heerenveen gehouden, maar met de komst van de ijsbaan in Enschede is daarin afgelopen weekend verandering gekomen. Want wat in Thialf kan, kan hier ook. Foto: Gijs van Ouwerkerk Favoriet tegen wil en dank Ze ziet zichzelf niet als favoriet voor het aanstaande nationale studententoernooi van Hippocampus, maar daar wordt binnen de Drienerlose Rij Vereniging verschillend over gedacht. Want Lea Goedhart was in het seizoen 2007/2008 nog de beste studentenspringruiter - bij de dames en de heren - van Nederland. Die status schept verplichtingen. Goedhart: Nou, als ik kijk naar de deelnemerslijst, dan wordt het nog een hele opgave om te winnen, klinkt het een tikje onzeker. Maar daar ga ik wel voor. Lea Goedhart is behalve een van de favorieten voor de springtitel ook een van de tachtig deelnemers die op 7 en 8 februari in de ring van manege De Horstlinde strijden om eremetaal. En met die tachtig deelnemers is het paardensportevenement ruim een week van tevoren al volgeboekt. Voor de Drienerlose Rij Vereniging is de Steden Ontmoeting, zoals deze spring- en dressuurwedstrijd voor studenten officieel heet, het grootste evenement van het jaar. En dus een evenement met een eigen lid van de vereniging als favoriet voor de titel. Althans favoriet bij het springen. Want in dit veld wisselde ze afgelopen seizoen nog de ene zege met de andere af. Haar geheim? Geheim, geheim. Ach, wat is een geheim?, zegt ze. Misschien ben ik niet zo bang om van het paard te vallen. De bescheiden amazone laat het oordelen over de kwaliteiten liever aan anderen over. Hoe hoger de balken hoe beter Goedhart in haar element is. Hoe hoger de moeilijkheidsgraad hoe beter haar resultaten. Met die instelling weet zij zich ook te onderscheiden. Toch ontbreekt het haar niet aan zelfkritiek. De UT-studente omschrijft zichzelf als een zoutzak op het paard. Ik zit een beetje ineengedoken en daar word ik terecht wel eens op gewezen. Ik ben ook vrij onrustig en slordig in wedstrijden en daar is nog winst te halen. Goedhart komt uit deze regio, rijk gezegend met paardensporttalent. De geboren en getogen Hengelose rijdt al paard vanaf haar elfde. In deze tak van sport is ze daarmee bijna een laatbloeier. Ze doet mee aan dressuur- en springwedstrijden, alleen geniet het springen haar voorkeur. Het is vooral de wisselwerking tussen paard en ruiter die haar in deze sport aanspreekt. Ze vertelt dat deelnemers aan studentenwedstrijden altijd op paarden rijden van de vereniging zelf. Lea Goedhart: Geen paard is hetzelfde, maar door ervaring kun je de karakters indelen. Foto: Gijs van Ouwerkerk Dat betekent automatisch dat ze straks in de ring van De Horstlinde in het voordeel is. Want hier rijdt ze al vanaf Voor de Steden Ontmoeting is het inderdaad een voordeel dat ik de paarden ken, maar dat is natuurlijk nooit een garantie op succes, meent ze. De amazone heeft meestal tien minuten nodig om een paard te leren kennen, voordat ze de ring ingaat. Geen paard is hetzelfde, maar door ervaring ga je de karakters van de dieren onbewust in hokjes plaatsen. Een paard met een grillig karakter pak je anders aan dan een rustig dier. Daar moet je juist weer wat pit inbrengen. Ambities om de top te bestormen kent de studente niet. Maar als ik dit seizoen weer word uitgeroepen tot beste studentenspringruiter van Nederland, dan zou dat wel erg leuk zijn. Dubbel voor Cabezota De handballers van Cabezota hadden een goed weekeinde. Zowel de dames als de heren wonnen hun wedstrijden en deden dat vol overtuiging. De vrouwen maakten Vasse in met De mannen moesten iets meer moeite doen, maar versloegen de Groningse Cirkeltijgers uiteindelijk met Nederlaag Harambee Met een gehavende selectie kwamen de volleybaldames van Harambee er afgelopen weekeinde niet aan te pas. De eerste set wonnen ze weliswaar met 25-18, maar daarna ging het alsnog mis in de tweede en derde set en verloren ze met en In de vierde set leek de ploeg zich te herpakken, maar in de slotfase ontbrak het de UT-ploeg aan geluk en werd het Daarmee was de 3-1 nederlaag een feit. Knappe zege Vakgericht De korfballers van Vakgericht boekten in een zenuwslopend duel een kleine maar knappe uitzege op EKCA uit Arnhem (10-11). Zeker gezien de eerste helft, toen de studenten bij rust nog tegen een 7-4 achterstand aankeken. Daarna ging het een stuk beter. Kort voor tijd kwam Naam: Leeftijd: Studie: Sport: Lea Goedhart 27 jaar civiele techniek paardensport Vakgericht op voorsprong en die stond de ploeg niet meer af. Topscoorder werd Nico de Vries met vier treffers. Veel zilver de Skeuvel Schaatsers van de Skeuvel veroverden afgelopen weekeinde zilver op het eerste nationale studentenschaatstoernooi op de ijsbaan in Enschede. Zo was er zilver voor Eelke de Jonge die bij de heren allround ( en 5000 meter) een paar seconden verstoken bleef van het goud. Een tweede plaats was er ook voor Janneke Hilderink bij de dames allround (500, 1500, 500 en 1000 meter). Claudia Henckel tekende voor het derde zilver voor de Skeuvel. Dat deed zij op de sprint. Hier bleef zij haar teamgenote Marlou Bos voor, die het brons pakte. De sprinters schaatsten afgelopen zaterdag en zondag twee keer 500 en twee keer 1000 meter. Voor tijden en uitslagen van alle deelnemers zie Monsterzege Messed Up De unihockeyers van Messed Up boekten zaterdag een monsterzege van 7-1 tegen Utrecht. Door die uitslag is de ploeg verzekerd van een plaats in de promotiepoule. Ook de dames namen het op tegen Utrecht. Zij gingen lange tijd met 1-0 aan de leiding, maar gaven in de slotfase de winst alsnog uit handen. Het werd gelijkspel met 1-1. Club: Hippocampus

15 15 Donderdag 29 januari 2009 Zuco 103 Brazis lecto, een combinatie van jazzy, Braziliaanse en elektronische elementen, is een uitvinding van de band Zuco 103, die sinds de oprichting in 1998 overal heeft gespeeld. Van North Sea Jazz tot Tokyo en van Seattle tot Moskou. De groep bestaat uit de in Rio geboren zangeres en tekstschrijfster Lilian Viera, de Duitse toetsenexperimentalist Stefan Schmid en de uit Amsterdam afkomstige Stefan Kruger. Hun spel vormt een cocktail met Afro-Cubaanse, Ethiopische en West-Afrikaanse ingrediënten. Zuco 103, vrijdag 30 januari om uur in Pop- en Cultuurpodium Metropool in Hengelo. David Lean Concordia vertoont de komende weken twee van filmregisseur David Leans meest romantische films. The passionate friends (149) is een romantisch drama over een driehoeksrelatie vol passie. Brief Encounter gaat over de vraag hoe ver je als getrouwde vrouw kunt gaan in je gevoelens voor een andere man. Lean, die met zijn zestien films 29 Oscars won, wordt gerekend tot de grootste en succesvolste Britse filmmakers en is onder andere bekend van The bridge over the river Kwai. David Lean, 1-23 februari in Concordia. Zie voor tijden en prijzen Roosbeef Roosbeef is de artiestennaam van Roos, een meisje dat op een boerderij in de gemeente Duiven opgroeide. Niet voor niets heette haar eerste nummer Boerderij. Knalrood haar, opvallend gebekt en behept met een volkomen eigen kijk op de loop der dingen doet Roos alles anders. Ze is een genre op zich: zelf noemt ze het wel pop en geen kleinkunst. Haar zang wordt ondersteund door haar band die naar eigen zeggen net zo belangrijk is. Het is niet de muziek die erbij wordt bedacht. De band maakt het liedje ook, aldus Roos. Roosbeef, vrijdag 6 februari om uur in Atak. Duck4Cover repeteert een keer per week in de Vrijhof. Foto: Arjan Reef campusband duck4cover speelt op live@campus Flatfeesten ontgroeid Ze begonnen op flatfeesten en in de Vestingbar, maar spelen inmiddels in de grotere feesttenten. Dit jaar wil campusband Duck4Cover een nieuwe stap maken in het proces van professionalisering. Ze hopen op te treden tijdens Koninginnedag en misschien breiden ze hun werkterrein wel uit naar Duitsland. Komende dinsdag spelen op Live@Campus in de Vrijhof. paul de kuyper We vinden het hartstikke gaaf om Live@Campus te doen, vertelt toetsenist en student informatica Wim Bos (25). We zijn selectiever geworden in waar we spelen, maar dat laten we echt niet alleen van geld afhangen. Het is soms wel een beetje een tweestrijd. Toen we begonnen stonden we overal voor een krat bier. Maar als je op flatfeesten en gala s blijft hangen, prijs je jezelf uit de markt. We zijn een stuk serieuzer geworden. Wim was er in 2003 bij toen de coverband Duck4Cover werd opgericht door vier UT-studenten. Inmiddels telt de formatie negen leden en wil het liever niet meer de naam studentenband dragen. We zijn allemaal student of net afgestudeerd,vertelt gitarist en natuurkundestudent Rik Groenen (24). We willen ons professionaliseren. We zijn niet zomaar een rockbandje dat wat aanprutst. De laatste drie jaar hadden we 30 tot 35 optredens per jaar. We spelen door het hele land op bruiloften en in feesttenten en we zijn inmiddels te duur voor de meeste studentenclubs. Duck4Cover wil echter wel een campusband blijven. Voor mensen die afstuderen en Enschede verlaten, worden nieuwe, jonge bandleden gezocht. Wij zijn zelf aan het afstuderen en dat betekent dat we waarschijnlijk met Duck4Cover moeten stoppen. Met pijn in het hart, aldus Rik, die pas in 2006 bij de band kwam. Eigen muziek maakt Duck4Cover niet, al noemt Rik dat wel de ultieme droom. Maar Wim nuanceert: Het is met negen man al moeilijk om het eens te worden over de uitvoering van bestaande liedjes. Dan worden eigen teksten helemaal lastig. We brengen overigens wel altijd iets eigens aan in onze covers. We kiezen voor de live-versie en we schrijven zelf nieuwe blazerspartijen. De formatie leeft van goede reacties en mond-tot-mondreclame. Toen we eenmaal bekend raakten in de studentwereld ging het balletje rollen, aldus Wim. De leukste optredens vind ik waar je contact hebt met veel publiek. Naar aanleiding van een optreden in de Batatent (tijdens de Batavierenrace, red.), werden we uitgenodigd voor de introductie in Rotterdam. Daar hebben we nu twee keer voor ruim tweeduizend man staan spelen. Gaaf om te zien hoe mensen tot achter in de zaal uit hun dak gaan. Wim en Rik hopen dat de zalen en feesttenten het komende jaar groter zullen worden. Rik: We hebben al behoorlijk wat laten zien. Hopelijk kunnen we nu spelen in discotheken die je in de Achterhoek veel ziet, of tijdens introducties en Koninginnedag. En wie weet nemen we ook wel een kijkje over de grens. In Duitsland zijn coverbands heel populair. Live@Campus vindt dinsdag 3 februari plaats in de Agora van de Vrijhof. Van tot 0.00 uur speelt elk uur een andere band. Duck4Cover zal het laatste uur vullen, voorafgegaan door CupSizeD, een andere campusband. Er is nog niet bekend welke band het evenement opent; in het tweede uur speelt Suvorov, een rockband uit Hengelo. Van Veen Alleen Februari staat in heel Enschede in het teken van muziek: Februari Muziekmaand. Alle Broodjes Cultuur zullen daarom de komende vier weken muzikaal zijn. De eerste maandag treedt Daniël van Veen, winnaar van de Holland Casino Prijs 2003 met het cabaretduo GEL, op met zijn soloprogramma Van Veen Alleen. Van Veen zingt subtiele en lichtzinnige liedjes aan de piano, losjes afgewisseld met een stukje tussenspel. Helemaal alleen staat hij niet, want hij wordt begeleid door oud-ut-student Sybren van Doesum op trompet. Van Veen Alleen, Daniël van Veen en Sybren van Doesum, maandag 2 februari in het Amphitheater van de Vrijhof. Balfolk Balfolk is een dansvorm die onder de naam Boombal België heeft veroverd, maar ook in Nederland wordt beoefend. Het is dansen op folkmuziek van veelal akoestische instrumenten. Je hebt daarvoor geen danspartner nodig, want je kiest voor elke dans een nieuwe partner. Van 6 tot en met 8 februari kun je de dans leren tijdens het Balfolk stageweekend. De lessen worden gegeven door internationale docenten en er zijn diverse mogelijkheden op livemuziek te dansen. Voor degenen die niet aan de cursus willen deelnemen, maar wel benieuwd zijn naar Balfolk is er op zaterdag 7 februari een open avond met diverse bandjes. Balfolk Stageweekend, 6-8 februari in de Vrijhof. Zie nl voor tijden en prijzen. Matthew Shipp Er is geen beginnen aan hoeveel platen jazzlegende Matthew Shipp heeft gemaakt en met welke artiesten de pianist allemaal heeft gespeeld. Zo bracht hij op zijn eigen platenlabel Thirsty Ear uitdagende samenwerkingen met hiphop- en technoartiesten. Daarnaast speelde de Amerikaan in groepen van diverse grootheden van de hedendaagse jazz. Zijn vaak donkere, gedragen akkoorden verraden klassieke wortels en zijn vrije spel bouwt voort op de grote jazzvernieuwers uit de sixties. Met zijn vaste trio maakt hij de cd Harmonic Disorder. Matthew Shipp Trio, maandag 9 februari uur in het Amphitheater van de Vrijhof Donderdag 29 januari Concordia: Overleven, autobiografische muziektheater voorstelling door Evi De Jean (seizoen ). Deze voorstelling is i.h.k.v. de live DVD opname. In flashbacks bekijkt de actrice/zangeres het leven door de ogen van haarzelf, haar moeder en haar grootmoeder. Een verhaal over overleven, zekerheden die omslaan in twijfel, liefhebben en loslaten uur. Entree: EUR 5. Vrijdag 30 januari Het Vestzaktheater: Open Podium Stand up en Cabaret. Optredens van Bart Pijl, Theatergroep Cocktail, Stefan Mathe, Thijs Kemperink en John Rietberg. Presentatie: cabaretduo Weg met de Haan (Patrick de Haan en Mark Weghorst) uur. EUR 5. Metropool, Hengelo: Zuco 103. Brazilectro - combinatie van jazzy, Braziliaanse en elektronische elementen uur. EUR 15/ Zie deze pagina. Vrijdag 30 januari, zaterdag 31 januari, zondag 1 februari, dinsdag 3 februari Concordia Cinema: Lake Tahoe. Mexico Roadmovie over een 16-jarige jongen die wegvlucht van huis. Regie: Fernando Eimbcke. Vr. /za.: uur. Zo./di.: uur. EUR 7/6/5. Zaterdag 31 januari Rabotheater, Hengelo: Minyeshu, Marlene Dorcena & Talike - Perles d' Amour. Drie zangeressen uit respectievelijk Ethiopië, Haïti en Madagaskar brengen een muzikale ode aan de liefde uur. EUR Dinsdag 3 februari Muziekkwartier: Gare du Nord Sex n Jazz (reprise). Pop&jazz concert uur. EUR 23.75/21.25/ Vrijdag 6 februari Kulturhus Borne: Ernst van der Pasch (bekend van o.a. tv-programma Het Klokhuis) Laat niets van waarde achter (try-out). Cabaret uur. EUR 14. s t a d Atak: Roosbeef + Kim Janssen. Eigenwijze popmuziek uur. EUR 10/8. Zie deze pagina. Dinsdag 10 februari Café De Buren, Boekelo: Standup comedian en winnaar van de Cameretten juryprijs 2004 Anuar Ongeremd (cabaret in het Verborgen Theater). O.a. te zien bij The Comedy Factory en Raymann is Laat uur. EUR 10. Woensdag 11 februari Muziekcentrum Enschede: Nederlands Studenten Orkest De 57e tournee van NSO. Programma: L. Bernstein-Ouverture Candide; R. Namavar-De Dauwboog; M. Ravel-Pianoconcert in G; D. Sjostakovitsj-Symfonie Nr uur. EUR 15/10. Donderdag 12 februari Diverse studentenkamers in Enschede: Stukafest. Landelijk festivalconcept waarbij artiesten optreden in studentenhuizen. Ronde 1: uur. Ronde 2: uur. Ronde 3: uur. Vanaf uur: feest. EUR 3.50 (1 ronde+feest)/9 (3 rondes)/11 (3 rondes+feest). Zie Tot en met zondag 8 maart Rijksmuseum Twenthe: Carel Visser tentoonstelling t.g.v. zijn 80e verjaardag. Beelden/reliëfs/ tekeningen/collages/houtsneden/sieraden. Vissers werk heeft sterke verbondenheid met de natuur. Di. t/m zo.: uur. EUR 6/4/3/(t/m 18 jaar: gratis). Tot en met vrijdag 13 maart Rabotheater Hengelo: inschrijving 6e Open Podium Twente. Aanstormend talent, zowel groepen als individuele deelnemers, krijgt de kans zich waar te maken op een professioneel podium. De talentenjacht staat open voor alle theatergenres en voor alle leeftijden. Voorrondes: za. 28 maart; halve finales: za. 18 en zo. 19 april. Finale: za. 16 mei. Inschrijfformulier via Zondag 1 februari Audiozaal, Vrijhof: Musica Silvestra Orkest (MSO). Repetitiedag voor de concertreis. Geïnteresseerden kunnen komen kijken en luisteren uur. Toegang: gratis. Maandag 2 februari Amphitheater, Vrijhof: Daniël van Veen Van Veen alleen. Muzikaal cabaret. Subtiel absurde en lichtzinnige liedjes aan de piano, losjes afgewisseld met een stukje tussenspel. Hij wordt begeleid door Sybren van Doesum (UT alumnus) op trompet. EUR 5/3/1. Zie deze pagina. Dinsdag 3 februari Agora, Vrijhof: Apollo: Campus. In het kader van Februari Muziekmaand spelen op deze avond bands van de UT, Atak en Metropool uur. Toegang: gratis. Zie deze pagina. Donderdag 5 februari Amphitheater, Vrijhof: Pro Deo Theatersportwedstrijd. Pro Deo neemt het op tegen Ulteam. Bij theatersport spelen twee teams theaterspelers suggesties van het publiek uit in korte theater improvisatie scenes uur. EUR 5/3/1. Vrijdag 6 t/m zondag 8 februari Vrijhof: Balfolk Stageweekend. Mogelijkheid om de dansvorm Balfolk -dansen op live folkmuziek gespeeld op akoestische instrumenten- te leren middels lessen van internationale docenten. EUR 65/50 (zonder overnachting). Op zaterdag 7 februari is er een Balfolk Open Avond met diverse bandjes uur. Toegang: gratis. Zie deze pagina. Tot en met zondag 8 februari Expositieruimte 1 Vrijhof: La divina commedia van Dante Alighieri beschrijft in honderd canti zijn tocht door het hiernamaals: Inferno, Purgatorio en Paradiso. Deze beroemde 14e eeuwse tekst inspireerde de kunstenaars Patrick Mangnus en Rien Renema tot een grootscheeps en langdurig project. Open: 8-23 uur; weekend: uur. Maandag 9 februari Amphitheater, Vrijhof: Vinex Productions Kijkshock3. c a m p u s Animatiefilms met live muziek uur. EUR 5/3/1. Op vertoon van je Xtra-card mag je gratis een introducé meenemen. Amphitheater, Vrijhof: Jazz Podium Drienerlo Matthew Shipp Trio uur. EUR 10/6/4. Zie deze pagina. Woensdag 11 februari t/m zondag 15 maart Expositieruimte 1: Opening foto-expositie: Peter Menzel - Hungry Planet-what the world eats. Fotograaf Menzel reisde met zijn camera over de wereld om mensen met hun voedsel op de foto te zetten uur. Vrijdag 13 februari Audiozaal, Vrijhof: Musilon Concert met o.a. nummers van Riders on the Storm, Ghostbusters, Twilight Tone en Honesty van Billy Joel uur. EUR 3.50/1.50. Zondag 15 februari Agora, Vrijhof: Podium Twente presenteert Bronks Paard met Koe. Jeugdtheater (4+). 1e voorstelling: uur. Tweede voorstelling: uur. EUR 6.50/4. Kaarten te bestellen via Podium Twente. Zondag 22 februari Audiozaal, Vrijhof: Musica Silvestra Orkest (MSO). Afsluiting van de concertreis naar Zwitersland uur. EUR 8/5. Maandag 23 februari Amphitheater, Vrijhof: Double Espresso, Saxofoonkwartet uur. EUR 5/3/1. Culturele cursussen Vrijhof Cultuurcentrum: culturele cursussen en workshops. Aanmelden via Voorwaarde: in bezit van Xtra-card. 2e cyclus wk 5 (jan. 2009). Info: Joke Sanchez, /joke.sanchez@utwente.nl. Kunstuitleen Bestemd voor UT-medewerkers en -studenten. Open: elke di. en do. van uur en op afspraak. Vrijhof kamer 136. Informatie: Tessa Lieffering, tst. 5746, t.lieffering@ utwente.nl.

16 weekblad van de Universiteit Twente nummer 04 Donderdag 29 januari 2009 UT Het is de bedoeling dat vanaf volgend collegejaar alle docenten en studenten gaan werken met Blackboard. De docenten die participeren in het pilotproject hebben inmiddels allemaal een workshop gehad. Ze leren onder meer hoe ze hun vakken in Blackboard kunnen aanbieden, zegt projectleider Lisa Gommer van S&O. De structuur is wat anders dan die van zijn voorganger. Zo is het centrale rooster van TeleTOP, dat docenten gebruiken voor Debatteren over wereldproblemen Een proefproject om Blackboard, de nieuwe digitale leeromgeving en vervanger van TeleTOP, te testen begint aankomende maandag bij tien vakken, verdeeld over alle faculteiten. Het Student en Onderwijs Servicecentrum (S&O) dat samen met ITCS verantwoordelijk is voor de implementatie ervan, lanceert volgende week eveneens een website waarop veelgestelde vragen worden beantwoord. De gemeenteraad van Enschede stemde afgelopen maandag in met het Masterplan Gebiedsontwikkeling Kennispark Twente. Doel van het plan is het realiseren van ruimte voor de vestiging van innovatieve bedrijven en zodoende meer arbeidsplaatsen te realiseren. Dolblij was Kees Eijkel, directeur Kennispark Twente afgelopen maandagavond. De goedkeuring is een bevestiging dat we op de juiste weg zitten. Het viaduct was aanvankelijk nog een probleem. Vanwege de integrale aanpak, die essentieel is om verder te groeien, werd besloten de verlaging in de eerste fase door te voeren. Volgende stappen zijn het ontwerpen van de nieuwe inrichting, de bestemmingsplannen wijzigen en de begroting rond krijgen. We hebben daar wel een jaar voor nodig. Daarna besteden we het project aan. In fase twee staat gebouw Hogekamp op het programma. In de laatste fase de kavels aan de Calslaan en de docentenwoningen. De studentenflats en die woningen staan niet meer op de schetsen, zegt Eijkel. Als het zo ver is, stellen de gemeente en de UT grond ter beschikking voor ontwikkeling. Die gebieden zijn daarvoor aangewezen. MASTERPLAN, zie pagina 3 het ordenen van onderwijsmateriaal, niet meer beschikbaar in Blackboard. Een mappenstructuur komt ervoor in de plaats. Gebruikers zullen hun materiaal anders moeten organiseren en daar moeten ze even handigheid in krijgen. De reacties van de eerste groep testende docenten zijn volgens Gommer positief. Het is een kwestie van wennen aan een ander systeem. Het doel van de pilot is om de inrichting van Blackboard voor UT-gebruik te optimaliseren. Het systeem kan worden ingericht op basis van de wensen van de gebruikers. Met deze pilot willen we er achter komen waar de UTgemeenschap behoefte aan heeft. Docenten kunnen rekenen op ondersteuning tijdens de invoering van de nieuwe digitale leeromgeving. Ze staan er zeker niet alleen voor, benadrukt Gommer. We lanceren een website met zoveel mogelijk informatie over de invoering van Blackboard en de gevolgen hiervan voor UT-gebruikers. Docenten vragen zich bijvoorbeeld af of hun collegemateriaal wel bewaard blijft. Dat blijft het zeker. De stekker gaat er echt niet zo maar in één keer uit. De TeleTOP sites van dit collegejaar blijven bewaard en docenten krijgen ondersteuning bij het overzetten van de inhoud naar hun nieuwe Schrijftraining voor wetenschapper een must Blackboardsite. Dat soort informatie verstrekken we via ook de nieuwe website. Daarnaast biedt S&O workshops aan docenten aan om het werken in Blackboard onder de knie te krijgen. Maar we schrijven ook een handleiding zodat ze zelf online aan de slag kunnen. Vanaf 1 juni kunnen docenten starten met de inrichting van hun Blackboardsite. Een groot pluspunt van Blackboard is de mogelijkheid tot integratie met Osiris, het nieuwe student informatiesysteem. Deze systemen worden in de loop van volgend collegejaar aan elkaar gekoppeld. Een wijziging Osiris zoals een collegetijd of -zaal wordt automatisch ook in Blackboard doorgevoerd. De informatietoelevering blijft zo correct en er ontstaat geen verwarring. so/blackboard Opleidingen worden elke zes jaar gevisiteerd en op basis daarvan geaccrediteerd door de Nederlands Vlaamse accreditatie organisatie (NVAO). Omdat het risico bestaat dat in de tussentijd de kwaliteit van het onderwijs terugloopt, wil het college van bestuur opleidingen na drie jaar aan een zogenaamd mid term review onderwerpen. Opleidingsdirecteuren en decanen zijn verdeeld en ook de partijen in de universiteitsraad zijn het niet eens over de invoering van dit instellingskwaliteitszorgsysteem (IKS). Een mid term review, die uitgevoerd zou moeten worden door een commissie van externe deskundigen, moet de kwaliteit van het onderwijs waarborgen tussen de zesjaarlijkse accreditaties. Het college wil dit IKS invoeren omdat universiteiten binnenkort op het niveau van de instelling een accreditatie kunnen verkrijgen. Niet alle SPOOKGEBOUW. Troosteloos, kil en verlaten. Over een jaar vertrekken ook de laatste UT-bewoners uit gebouw Langezijds dat plaatsmaakt voor De Etalage. Tot die tijd moeten ze overleven in de stille gangen en lege laboratoria. Fotoreportage op pagina 7. Een misser. Eens, maar nooit weer. Zo formuleerde collegevoorzitter Anne Flierman, gistermorgen in de universiteitsraad de accreditatieprocedure rondom de nieuwe postinitiële masteropleiding risicomanagement. Deze master, waarvoor bijna euro moet worden neergeteld, werd een paar weken geleden met veel bombarie in de media gelanceerd. Praktijkhoogleraar Pieter van Vollenhoven werd als boegbeeld gepresenteerd. Dat leverde een hoop publiciteit op. Een mooi stukje promotie, aldus raadslid André Veenendaal. Maar de raad heeft geen document Toets Nieuwe Opleiding in behandeling gehad en het register van de Nederlands Vlaamse Accredatieorganisatie maakt ook geen melding van de masteropleiding. Kortom, de opleiding heeft nog geen kwaliteitskeurmerk waardoor het nog maar de vraag is of studenten na hun studie de titel master of science Favoriet tegen wil en dank decanen en opleidingsdirecteuren zien dit voorstel zitten. Ze vrezen papierwerk en bovendien bemoeienis van het college met hun opleiding. Voor de U-raad-fracties Campus Coalitie en Pro-UT is dit reden om een UT-brede invoering van het mid term review vooralsnog niet te steunen. Pro-UT-woordvoerder Jan van Alsté, zelf opleidingsdirecteur van biomedische technologie: We hebben faculteiten die hun zaken goed voor elkaar hebben en we hebben faculteiten met zorgen. Het vergt misschien bestuurlijke moed, maar richt je nou primair op de faculteiten waar dat nodig is in plaats van generieke maatregelen te nemen. Het college meent dat faculteiten die hun onderwijs op orde hebben, ook niet bang hoeven te zijn voor een mid term review. Bovendien gaat het niet om een faculteitsaccreditatie, maar om een instellingsaccreditatie. Het college moet er bovenop zitten, want het kan niet zo zijn dat straks tien van de dertien universiteiten zo n instellingsaccreditatie krijgen en dat de UT bij die andere drie hoort. Dan doe je jezelf tekort, aldus CvB-voorzitter Flierman. Studentenfractie UReka en Lijst Chairman van voorzitter Frits Lagendijk staan achter het IKS-voorstel van het college. De laatste tekent wel aan moeite te hebben met het gebrek aan draagvlak. Je weet dat invoering moeilijk wordt als je een maatregel oplegt tegen de zin van de verantwoordelijke decaan. Omdat rector magnificus Ed Brinksma gisteren niet bij de universiteitsraadsvergadering aanwezig was, werd de IKS slechts oriënterend behandeld. De U-raad heeft instemmingsrecht en zal het voorstel in een latere vergadering inhoudelijk verder bespreken. Page 6 verwerven. De accreditatie loopt, zei Flierman en beloofde de raad op korte termijn hierover uitsluitsel te kunnen geven. Beschaamd gaf de collegevoorzitter toe dat ook het niet voorleggen aan de UR nooit had mogen gebeuren. Veenendaal noemde het een belediging voor de raad. Flierman: Eens in de zoveel tijd gaan er helaas wel eens dingen mis tussen college en raad. De U-raad stelde voor dat de studenten van de nieuwe masteropleiding in ieder geval zwart op wit geïnformeerd moeten worden over de situatie. Dat komt in orde, aldus Flierman. utnieuws weekblad van de Universiteit Twente 16 Donderdag 29 januari 2009 Studentenleven Tentamendiner Het zijn tentamenweken en dat betekent voor veel studenten neus in de boeken en uren blokken. Andere activiteiten komen even op de tweede plaats. Om elkaar in deze drukke periode toch te zien en bij te kletsen, kwamen 61 leden van AEGEE-Enschede donderdagavond bij elkaar voor een tentamendiner bij Asterion, het thuishonk van AEGEE in de Pakkerij. Ze kregen een Surinaamse maaltijd geserveerd, geleverd door een plaatselijke cateraar. De internationale studentenvereniging wil voortaan tijdens alle tentamenperiodes zo n diner organiseren, waarbij er elke keer een andere internationale keuken centraal staat. Foto: AGEE Over en... Actie Spinazieschotel Spannende Spinazie Moeilijkheid: Inleiding: Alweer zo n groente die veel te weinig waardering krijgt; spinazie. Ook deze keer weer helemaal onterecht, in deze hartige ovenschotel voegt de spinazie een heerlijke romige smaak toe. Daarnaast is ook spinazie errug gezond; het barst van de ijzer en vitamines. Ingrediënten: Olijfolie Klont boter 300 gr. Gehakt 100 gr. Ontbijtspek of Bacon 600 gr. Spinazie 2 uien, gesnipperd 1 teen knoflook, gehakt 800 gr aardappelen 4 plakken bladerdeeg 1 beschuit Peper en zout Melk Ovenschaal Bereiding: Schil de aardappelen en kook ze in +/- 20 minuten gaar en giet ze af. Verhit 4 personen ondertussen een scheut olie in een pan en zet de oven aan op 200 graden. Bak de uien en de knoflook kort aan en voeg het spek en daarna het gehakt toe. Bak het gehakt rul, breng op smaak met peper en haal van het vuur. Verhit in een andere koekenpan of hapjespan nog een scheut olijfolie en bak hierin kort de spinazie, tot deze geslonken in. Verkruimel de beschuit boven de spinazie roer het kort door en haal van het vuur. Voeg een scheut melk en de klont boter toe aan de gekookte aardappelen en stamp deze tot puree, breng op smaak met peper en zout. Vet de ovenschaal in met olijfolie. Doe de puree onder in de schaal, daarbovenop het gehaktmengsel en daarbovenop de spinazie. Dek het geheel af met het bladerdeeg. Strijk het bladerdeeg in met melk en bak de schotel +/- 20 minuten in de oven, tot het bladerdeeg mooi bruin is. Tip: Je kunt eventueel voor een heerlijke smeuïge aardappelpuree, een grote eetlepel mayonaise door de puree roeren. voor SPEK & BONEN Redactie: Joris van Hoof en Willem Pieterson adres: voorspekenbonen@hotmail.com Uiteraard kun je dit gerecht ook prima afkazen met oude kaas. Doe dit vijf minuten voordat de schotel klaar is. Drank: Een groot (karne)melk! glas Oudhollandse Wist je dat? Door Popeye, de tekenfilmheld, de spinazieconsumptie in de Verenigde Staten, behoorlijk is gestegen. Dit is mede toe te schrijven aan een misdruk in 1 van de eerste uitgaven, waar per ongeluk tien keer zoveel voedingswaarde was afgedrukt. Dit is zelfs uitgevochten tot in de wetenschappelijk tijdschriften. Eet smakelijk! 2 N I E U W S proef bij tien vakken, kwestie van wennen Digitale leeromgeving Blackboard van start Akkoord met masterplan 5 Kwaliteitszorg verdeelt raad 14 Friet Het duurde even, maar eindelijk komen de nieuwe raadsleden van de universiteitraadsvergadering op gang. Ze hadden gewoon een dik half jaar nodig om zich te oriënteren. Waar heeft de UTgemeenschap behoefte aan? Wat broeit onderhuids? Waar zitten de knelpunten? Dat de prioriteiten van UT ers in ieder geval niet bij zo n suffig document als Route 14 liggen, werd snel duidelijk. Dat was meer iets voor de bobo s onder ons. Ook het Vastgoedplan kon menigeen niet boeien. Wie kan immers nog bijhouden wat waar de grond uit wordt gestampt? Een nieuwe rector? Best geinig, maar daar heb je als doorsnee UT er weinig invloed op. En ach, het lijkt een aardige man, maar tijdens zijn eerste officiële universiteitraadsvergadering liet-ie zich meteen maar niet zien. Bindend studieadvies? Ja pfff, daar moeten de studenten zich maar mee bezighouden hoor. Veiligheid op de campus? Zo donker is het nou toch ook weer niet? Een overschot op de begroting? Nou, da s toch alleen maar mooi? Dus ja. Gut. Waar moet je het dan nog over hebben? Waar maak je je in deze roerige tijden van economische teloorgang en angst voor massaontslagen hard voor? Juist! Voor de komst van een friettent op de campus. Of een viskraam desnoods. En natuurlijk voor betere koffie. De U-raadsleden die met deze smaakmakende opties kwamen, wisten zowaar een glimlach op de mond van het college van bestuur te toveren. Je zag de collegeleden in gedachten al genieten van een vette zak met friet, voorzien van een dikke kwak mayonaise. Een klein kloddertje in de mondhoeken. Die friettent gaat er komen, wat ik u zeg. Het protest was er. Nou ja, protest, protest? Eerder een poging tot. Aanleiding voor het goed bedoelde verzet: de beoogde nieuwbouw van hotel Drienerburght en het stuk bos dat er voor moet wijken. Dat laatste schoot bij promovendus Bob Peeters regelrecht in het verkeerde keelgat. Dus bouwde boze Bob in zijn vrije weekend eigenhandig drie keurige actieborden. Hij zaagde, hamerde en spijkerde. Bedacht verontrustende kreten als vaarwel campus groen en geld belangrijker dan groen. Voerde halsbrekende toeren uit om de beschilderde panelen in het bedreigde bos te knopen. Hart voor de zaak, noemen we dat. Maandagmorgen hingen ze er. Drie stukken beschilderd hout. Hoog in de bomen. De protestactie duurde slechts luttele minuten. Het Facilitair Bedrijf was er als de kippen bij. Nog voor de campus ontwaakte, waren de borden geruimd en was de mond gesnoerd. Bob was onthutst. Die had wel zin in een fikse discussie. Rekende in elk geval op een beetje respect voor zijn vorm van vrije meningsuiting. Niet dus. Daarom roept Bob elke flora- en faunaminnende UT-er op zich te organiseren in een actiecomité. Kappen met kappen of zoiets. Met dierenliefhebster en UT-docente Nicole Torka als voorzitter natuurlijk. En wij rekenen op acties als voor elke steen een boom. Of ruilverkaveling in z n puurste vorm: het bos eruit en herbeplanten op de oude hotellocatie. Misschien kan elke medewerker een boom adopteren? Een actiecomité, helemaal zo gek nog niet. Kunnen ze meteen die beoogde friettent (geopperd door u- raadslid) onder de loep nemen en checken of die patatjes wel plantaardig en biologisch verantwoord gebruind worden....sluiten Nog geen accreditatie voor risicomanagement ENGLISH EDITION UT-Nieuws stelling v/d week Deze krant woensdagavond al digitaal lezen? GA naar: Niet zeiken. Bos mag best voor hotel wijken! GA naar: Uitslag vorige stelling: De Graduate School brengt de UT naar de academische top! 26% EENS ONEENS 74%

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG STUDENTEN DOEN UITSPRAKEN OVER DE ACADEMISCHE WERELD, HET VAKGEBIED EN HET BEROEPENVELD.. onderzoek niet zo saai als ik dacht werken in

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other

Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other Dutch survival kit This Dutch survival kit contains phrases that can be helpful when living and working in the Netherlands. There is an overview of useful sentences and phrases in Dutch with an English

Nadere informatie

Understanding and being understood begins with speaking Dutch

Understanding and being understood begins with speaking Dutch Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.

Nadere informatie

Houdt u er alstublieft rekening mee dat het 5 werkdagen kan duren voordat uw taalniveau beoordeeld is.

Houdt u er alstublieft rekening mee dat het 5 werkdagen kan duren voordat uw taalniveau beoordeeld is. - Instructie Deze toets heeft als doel uw taalniveau te bepalen. Om een realistisch beeld te krijgen van uw niveau,vragen we u niet langer dan één uur te besteden aan de toets. De toets bestaat uit twee

Nadere informatie

Mondeling tentamen Havo - ERK niveau B1 / B1 +

Mondeling tentamen Havo - ERK niveau B1 / B1 + Mondeling tentamen Havo - ERK niveau B / B + Het mondeling voor Engels Havo duurt 5 minuten en bestaat uit een gesprek met je docent waarin de volgende onderdelen aan de orde komen: *Je moet een stukje

Nadere informatie

Best practices in academische vaardigheden bij bèta-bacheloropleidingen

Best practices in academische vaardigheden bij bèta-bacheloropleidingen Robert van Wijk & Esther Vleugel vaardigheden bij bèta-bacheloropleidingen Workshop op de ICAB conferentie 2015 Programma Achtergrond van ons academisch vaardigheden onderwijs Onze ervaringen en lessen

Nadere informatie

Enquête informatievoorziening minoren en keuzeruimte

Enquête informatievoorziening minoren en keuzeruimte Enquête informatievoorziening minoren en keuzeruimte Verspreid onder informatiekunde bachelorstudenten, Mei 2010 31 respondenten Alle data is te vinden in het volgende bestand: https://spreadsheets.google.com/ccc?key=0ahd6mpsqz7q1dhhur3zwauvztjzrt0dyvudvaupadve

Nadere informatie

Dag! kennismaken. Ik ben Eric.

Dag! kennismaken. Ik ben Eric. Vocabulaire Oefening 1 Woordweb Dag! Waar kom je vandaan? groeten Goedemorgen! de ontmoeting Hoe heet je? kennismaken Hoi! mensen Hallo! Ik ben Eric. nieuw Ik kom uit Engeland. Hallo, ik ben Mila. Ik ben

Nadere informatie

Programmaoverzicht Bachelor Open dag

Programmaoverzicht Bachelor Open dag Programmaoverzicht Bachelor Open dag 11 2017 Ronde en tijd Openingsronde 09.00-09.30 uur Sessies en activiteiten Waarom Tilburg University? Informatiesessie met de rector magnificus en een student van

Nadere informatie

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE Naam:... Klas:... Stap : Wat Kan ik? Voor welke vakken haal(de) je de hoogste cijfers op school? Aardrijkskunde Algemene natuurwetenschappen Bewegen, sport en maatschappij

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

Free Electives (15 ects)

Free Electives (15 ects) Free Electives (15 ects) Information about the Master RE&H (and the free electives) can be found at the following page: http://www.bk.tudelft.nl/en/about-faculty/departments/real-estate-and-housing/education/masterreh/free-electives/

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Naam opleiding: Molecular Science & Technology. Toelating

Naam opleiding: Molecular Science & Technology. Toelating Naam opleiding: Molecular Science & Technology Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas

Nadere informatie

UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION

UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION LERARENOPLEIDING NATUURKUNDE, WISKUNDE, SCHEIKUNDE, INFORMATICA EN ONTWERPEN Heb jij een technische bachelor gevolgd

Nadere informatie

Blok 1 - Introductie

Blok 1 - Introductie Reflectie jaar 1 Algemeen Aan het begin van het eerste jaar kwamen een hoop nieuwe dingen op mij af. Na een jaar reizen had ik veel zin om aan de studie Voeding en Diëtetiek te beginnen en was erg benieuwd

Nadere informatie

Geconstateerde problemen bij verzoeken aan de examencommissies

Geconstateerde problemen bij verzoeken aan de examencommissies Geconstateerde problemen bij verzoeken aan de examencommissies Voorwoord Naar aanleiding van haar visiedocument heeft de Facultaire Studentenraad (FSR) een inventarisatie gedaan onder de studenten van

Nadere informatie

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014 Growth & Reflection Growth & Reflection Opleverdatum: 18 juni 2014 Multimediaal Reclamebureau 2013/2014 Inleiding Er zit alweer een half jaar bij MMR op en ik heb weer veel nieuwe dingen geleerd en nieuwe

Nadere informatie

ELSEVIERS HULP BIJ STUDIEKEUZE

ELSEVIERS HULP BIJ STUDIEKEUZE ELSEVIERS HULP BIJ STUDIEKEUZE Naam:... Klas:... STAP : WAT KAN IK? Voor welke vakken haal(de) je de hoogste cijfers op school? Aardrijkskunde Algemene natuurwetenschappen Bewegen, sport en maatschappij

Nadere informatie

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE Naam:... Klas:... Stap : Wat Kan ik? Voor welke vakken haal(de) je de hoogste cijfers op school? Aardrijkskunde Algemene natuurwetenschappen Bewegen, sport en maatschappij

Nadere informatie

Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht

Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Universiteit Leiden Afdeling ICT&O, Cleveringa Instituut,

Nadere informatie

Jong en veelbelovend

Jong en veelbelovend Jong en veelbelovend Geen bedrijf kan zonder jong talent. Ook Facilicom niet. Maar in tijden van krimp is het moeilijk om plekken voor hen te creëren. Hoe gaan jonge talenten hiermee om? Denken ze een

Nadere informatie

Public Administration Arbeidsmarkt

Public Administration Arbeidsmarkt Public Administration Maar liefst 33 masters staan voor je klaar als je je bachelor politicologie, bestuurskunde of internationale betrekkingen hebt gehaald. Maak daar maar eens een keuze uit. Ga je voor

Nadere informatie

Jeroen Neef: betontimmerman met diploma

Jeroen Neef: betontimmerman met diploma bouwen Magazine over loopbaanontwikkeling en vaktechniek voor werknemers in de bouw en infra nr. 2 april 2011 Jeroen Neef: betontimmerman met diploma Prefab fundering met IJB Smartfoot Uitvoerder Cees

Nadere informatie

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.

Nadere informatie

Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf!

Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf! Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf! Het gaat erom dat je laat merken dat jij zélf verantwoordelijk bent voor het leren: jij kiest de opdrachten, workshops en klussen zélf,

Nadere informatie

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was.

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. Benjamin Plant student Aardrijkskunde Ik weet wat ik wil Het leukste moment van mijn stage is wanneer leerlingen mij uit zichzelf aanspreken

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

KUNST ONDERZOEK EDUCATIE VISIE VERNIEUWING OMGEVING PUBLIEK WERK BEELD TEKST FASCINATIE

KUNST ONDERZOEK EDUCATIE VISIE VERNIEUWING OMGEVING PUBLIEK WERK BEELD TEKST FASCINATIE ARTISTIEK ONDERZOEK MASTER KUNSTEDUCATIE Willem de Kooning Academie Piet Zwart Instituut te Rotterdam april 2012 Marieke van der Hoek-Vijfvinkel begeleiding: Annette Krauss - MaikoTanaka ? KUNST ONDERZOEK

Nadere informatie

Jouw praktische weg naar het hbo. Onderdeel van AOC Oost

Jouw praktische weg naar het hbo. Onderdeel van AOC Oost Jouw praktische weg naar het hbo Onderdeel van AOC Oost 2014 2015 2Informatie Het Groene Lyceum 2014-2015 Lekker praktisch bezig zijn maar wel op een hoog niveau. Is dat ook voor jou de leukste route naar

Nadere informatie

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie Veel leerlingen die overwegen om deel te nemen aan de U-Talent Academie hebben vragen over het programma, de selectie, de zwaarte van het programma. In dit

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

LERAREN- OPLEIDINGEN Voorlichtingsbijeenkomst 26 mei 2015

LERAREN- OPLEIDINGEN Voorlichtingsbijeenkomst 26 mei 2015 LERAREN- OPLEIDINGEN Voorlichtingsbijeenkomst 26 mei 2015 Science Education and Communication Leraar vho maatschappijleer en maatschappijwetenschappen PROGRAMMA 3TU M-SEC: eerstegraads lerarenopleidingen

Nadere informatie

13/6/2012 TRANSCRIPT RIET INTERVIEW. Sanni

13/6/2012 TRANSCRIPT RIET INTERVIEW. Sanni 13/6/2012 INTERVIEW TRANSCRIPT RIET Naam interviewer Naam respondent Pseudoniem respondent Datum interview 30-05-2012 Plaats interview Alkmaar Begintijd interview 12.00 Eindtijd interview 13.20 Leeftijd

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Profielkeuze-test (PKT)

Profielkeuze-test (PKT) Profielkeuze-test (PKT) Anoniem 2014 TalentFocus Inleiding Het kiezen van een profiel is voor veel leerlingen lastig. Want als je nog niet precies weet wat je later wilt studeren is het moeilijk om op

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

ADVANCED TECHNOLOGY 50002 50002 UNIVERSITEIT TWENTE TECHNISCHE WETENSCHAPPEN 50 58-8 -14 % 100 % 100 % Voorbeeld

ADVANCED TECHNOLOGY 50002 50002 UNIVERSITEIT TWENTE TECHNISCHE WETENSCHAPPEN 50 58-8 -14 % 100 % 100 % Voorbeeld Bachelor vooraanmeldingen UT opleidingen (Bron IBG) 17-07-2006 ADVANCED TECHNOLOGY 50002 naam studie 50002 UNIVERSITEIT TWENTE TECHNISCHE WETENSCHAPPEN 50 58-8 -14 % 100 % 100 % ADVANCED TECHNOLOGY UNIVERSITEIT

Nadere informatie

Vergaderen in het Engels

Vergaderen in het Engels Vergaderen in het Engels In dit artikel beschrijven we verschillende situaties die zich kunnen voordoen tijdens een business meeting. Na het doorlopen van deze zinnen zal je genoeg kennis hebben om je

Nadere informatie

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition)

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker Click here if your download doesn"t start automatically Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker

Nadere informatie

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academy

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academy Veel gestelde vragen over de U-Talent Academy Deze lijst met veel gestelde vragen gaat in op de meest gestelde vragen over de U-Talent Academy. Deze lijst is bedoeld voor vwo-leerlingen die interesse hebben

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

OPEN DAGEN WO MAART 2016. Kijk voor aanvullende informatie op de site van de universiteit. Lever tijdig een roze formulier in bij de decanenkamer.

OPEN DAGEN WO MAART 2016. Kijk voor aanvullende informatie op de site van de universiteit. Lever tijdig een roze formulier in bij de decanenkamer. OPEN DAGEN WO MAART 2016 Kijk voor aanvullende informatie op de site van de universiteit. Lever tijdig een roze formulier in bij de decanenkamer. 1 MAART 2016 (13:00-16:00) Meeloopdag Bestuurskunde: Economie

Nadere informatie

Jaarverslag 2013-2014

Jaarverslag 2013-2014 NOVA Voorzitter Anthony Matthijsen 24-9-2014 Inhoud Voorwoord... 2 Inleiding... 3 Mijn taken... 3 Externe contacten... 4 Vergaderingen... 4 Administratie... 4 Commissies... 5 Eerstejaarsfeest... 5 De club...

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois

Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois Wat mij gelijk opviel is dat iedereen hier fietst. Ik vind het jammer dat iedereen

Nadere informatie

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit?

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Naam opleiding: Industrieel Ontwerpen Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

voltooid tegenwoordige tijd

voltooid tegenwoordige tijd SirPalsrok @meestergijs It has taken me a while to make this grammar explanation. My life has been quite busy and for that reason I had little time. My week was full of highs and lows. This past weekend

Nadere informatie

PRESENTATIE NML DESIGN, VT W ONEN&DESIGN BEURS. W aarom zou jij m oeten kiezen voor een interieurstylist?

PRESENTATIE NML DESIGN, VT W ONEN&DESIGN BEURS. W aarom zou jij m oeten kiezen voor een interieurstylist? PRESENTATIE NML DESIGN, VT W ONEN&DESIGN BEURS W aarom zou jij m oeten kiezen voor een interieurstylist? Ik ben Nathali Meurs-Pas, mijn bedrijf heet NML Design Interieurontwerp & Styling. Ik woon in Amsterdam,

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to attend the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Thursday 16 June 2016. During this

Nadere informatie

Milieuwetenschappen in Leiden

Milieuwetenschappen in Leiden Milieuwetenschappen in Leiden Combineer je opleiding met milieu en duurzaamheid leiden.edu.nl Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Waarom milieu en duurzaamheid? Thema s als gezondheid, armoedebeschrijving,

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Kees Boele DE DROOM VAN. De droom van Kees Boele

Kees Boele DE DROOM VAN. De droom van Kees Boele 12 magazine Juni 2015 De droom van Kees Boele DE DROOM VAN Kees Boele CVB-voorzitter van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en onderwijsman in hart en nieren, Kees Boele, doet een appèl op leidinggevenden

Nadere informatie

En dan Nog.. Even Dit

En dan Nog.. Even Dit En dan Nog.. Even Dit Enschede, 1 oktober 2014 Alle locaties Hoofdlocatie St. Jan Haaksbergerstraat 255 7545 GH Enschede Tel: 053 431 43 01 st.jan@skoe.nl Locatie Veldkamp Joh. Ter Horststraat 30 7513

Nadere informatie

JONG HOEZO ANDERS?! EN HOOGGEVOELIG. Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren

JONG HOEZO ANDERS?! EN HOOGGEVOELIG. Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren Ellen van den Ende in samenwerking met Mariëtte Verschure JONG EN HOOGGEVOELIG HOEZO ANDERS?! Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren Uitgeverij Akasha Inhoud Hooggevoelig, hoezo anders?!

Nadere informatie

OP ZOEK NAAR DE VERBINDING TUSSEN PRAKTIJK, ONDERZOEK EN ONDERWIJS

OP ZOEK NAAR DE VERBINDING TUSSEN PRAKTIJK, ONDERZOEK EN ONDERWIJS OP ZOEK NAAR DE VERBINDING TUSSEN PRAKTIJK, ONDERZOEK EN ONDERWIJS Susanne Smorenburg, programmamanager Ben Sajetcentrum Marjon van Rijn, docent / onderzoeker HvA / AMC Symposium HBO-V van de Toekomst

Nadere informatie

Antwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009. 255 euro per maand 272 euro per maand

Antwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009. 255 euro per maand 272 euro per maand Antwoordenmodel Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1 Oefening 1 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009 255 euro per maand 272 euro per maand 182.000 studenten 200.000 studenten 5.800 Nederlandse

Nadere informatie

Ebook Nooit Meer Afgeleid. Auteur: Mark Tigchelaar. Nooit Meer Afgeleid. 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1

Ebook Nooit Meer Afgeleid. Auteur: Mark Tigchelaar. Nooit Meer Afgeleid. 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1 Nooit Meer Afgeleid 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1 Delen uit dit E-BOOK zijn afkomstig van de site van www.mtcompany.nl en het boek Haal meer uit je hersenen. MTcompany 2012 Auteur: Mark Tigchelaar

Nadere informatie

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt.

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. UW MENING GEVEN spreken inleiding en doel Een mening is wat iemand denkt of vindt. U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. U leert ook uw mening geven. Uw mening geven

Nadere informatie

User Centered Design. Personas ontwikkelen

User Centered Design. Personas ontwikkelen User Centered Design Personas ontwikkelen Persona: Wat is een persona? Een model gebaseerd op realistisch gedrag, motivatie, houding, vaardigheden en behoeften Gefilterd uit het observeren van echte mensen.

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

Toespraak Rector Magnificus Carel Stolker bij de opening van de El Cid week

Toespraak Rector Magnificus Carel Stolker bij de opening van de El Cid week Toespraak Rector Magnificus Carel Stolker bij de opening van de El Cid week 2016-2017 Beste studenten, Nu ik hier sta, met jullie, met al die studenten, dan denk ik terug aan 1974, toen ik zelf in Leiden

Nadere informatie

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen.

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Lesbrief Les 2.1: My family Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Nouns: brother, sister, cousin, mother, father, aunt, uncle, grandmother,

Nadere informatie

1. Welkom, presentie Naamkaartjes uitdelen en iedereen welkom heten. Presentielijst invullen. Kort voorstellen van jezelf.

1. Welkom, presentie Naamkaartjes uitdelen en iedereen welkom heten. Presentielijst invullen. Kort voorstellen van jezelf. Introductiecursus Engels voor volwassenen Bijeenkomst 1 Programma: 1. Welkom, presentie. 2. Kennismakingsspel Getting to know you 3. Kennismakingsconstructies aanleren. 4. Leren in de volwasseneneducatie.

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

VOORZETSELS. EXERCISE 1 Bestudeer de bovenstaande voorzetsels en zinnen goed!

VOORZETSELS. EXERCISE 1 Bestudeer de bovenstaande voorzetsels en zinnen goed! ENGLISH, WE WILL DO BETTER! LESSON EIGHT VOORZETSELS at three o'clock = om drie uur around three o'clock = rond drie uur by three o'clock = tegen drie uur before Saturday = voor zaterdag for a week = voor

Nadere informatie

Jouw toekomst. Havo 5

Jouw toekomst. Havo 5 Jouw toekomst. Havo 5 2011-2012 LOB havo 5 Havo 5 Fase 4 = Beslissen: Deze fase ga je in als je in Havo 5 zit. Je stelt nu je definitieve top 2 vast. Je gaat nog een keer naar de beroepenavond, je organiseert

Nadere informatie

Wil jij minderen met social media?

Wil jij minderen met social media? Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.

Nadere informatie

World leader in international education

World leader in international education World leader in international education BESTE OUDER, Wat een spannend jaar gaat u tegemoet: uw zoon of dochter zit in het eindexamenjaar! Het maken van een goede studiekeuze is niet altijd makkelijk en

Nadere informatie

DOORSTUDEREN NA HET HBO

DOORSTUDEREN NA HET HBO DOORSTUDEREN NA HET HBO Met welke financiële gevolgen moet je rekening houden? Informatie van het Avans Studentendecanaat Stand van zaken 2015-2016 Kenmerk: 14 september 2015 Studeren na het HBO: onderwerpen

Nadere informatie

INFORMATIE V M B 2015 B

INFORMATIE V M B 2015 B INFORMATIE VMBO 2015 BORNEGO COLLEGE GOED VOOR ELKAAR! WWW.BORNEGO.NL Ik ben geen type om met mijn neus in de boeken te zitten. Daarom doe ik basis. We hebben bij Bornego Beugel gelukkig veel praktijklessen.

Nadere informatie

Contact. particuliere hogeschool voor beroepsonderwijs. bezoekadres Handelskade 75. postadres Postbus 2119 7420 AC Deventer

Contact. particuliere hogeschool voor beroepsonderwijs. bezoekadres Handelskade 75. postadres Postbus 2119 7420 AC Deventer Contact bezoekadres Handelskade 75 postadres Postbus 2119 7420 AC Deventer telefoon 0570-60 30 83 fax 0570-60 37 05 e-mail info.next@saxion.nl particuliere hogeschool voor beroepsonderwijs Hbo Tweedegraadslerarenopleiding

Nadere informatie

PrOmotie. Cultuur en Maatschappij. Werkboek Huur een huis

PrOmotie. Cultuur en Maatschappij. Werkboek Huur een huis PrOmotie Cultuur en Maatschappij Werkboek Huur een huis Colofon Auteurs: Onder redactie van: Met dank aan: Vormgeving: Illustraties: Drukwerk: Gerda Verhey, Ruud Drupsteen, Caroline van den Kommer, Mary

Nadere informatie

Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg!

Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg! Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg! leuk en zinvol werk passend bij wat jij kunt gezelligheid met collega s je eigen salaris verdienen Jo Arts, assistent-kok: Van thuis zitten word

Nadere informatie

OPEN DAGEN WO FEBRUARI 2016. Kijk voor aanvullende informatie op de site van de universiteit. Lever tijdig een roze formulier in bij de decanenkamer.

OPEN DAGEN WO FEBRUARI 2016. Kijk voor aanvullende informatie op de site van de universiteit. Lever tijdig een roze formulier in bij de decanenkamer. OPEN DAGEN WO FEBRUARI 2016 Kijk voor aanvullende informatie op de site van de universiteit. Lever tijdig een roze formulier in bij de decanenkamer. 1 FEBRUARI 2016 (13:15-16:00) Meeloopdag International

Nadere informatie

Memo Academic Skills; the basis for better writers

Memo Academic Skills; the basis for better writers Memo Academic Skills; the basis for better writers With the rise of broader bachelor degrees and the University College, Dutch universities are paying more attention to essays and other written assignments.

Nadere informatie

3 I always love to do the shopping. A Yes I do! B No! I hate supermarkets. C Sometimes. When my mother lets me buy chocolate.

3 I always love to do the shopping. A Yes I do! B No! I hate supermarkets. C Sometimes. When my mother lets me buy chocolate. 1 Test yourself read a Lees de vragen van de test. Waar gaat deze test over? Flash info 1 In the morning I always make my bed. A Yes. B No. C Sometimes, when I feel like it. 2 When I see an old lady with

Nadere informatie

Introductie Bacheloropleiding Psychologie

Introductie Bacheloropleiding Psychologie Introductie Bacheloropleiding Psychologie 31 augustus 2015 Anna Zandvliet, Arjaan Wit Instituut Psychologie Welkom Organisatie Universiteit/Faculteit/Instituut Programma propedeuse In het kort: BSA & studiebegeleiding

Nadere informatie

GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO

GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO Wat is jouw kracht? Waar wil jij goed in zijn? Wat wil jij leren, ervaren en doen? Dat gaan we samen ontdekken op het Amsfort. Positief en uitdagend Vakken op

Nadere informatie

GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO

GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO Wat is jouw kracht? Waar wil jij goed in zijn? Wat wil jij leren, ervaren en doen? Dat gaan we samen ontdekken op het Amsfort. Positief en uitdagend Vakken op

Nadere informatie

Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1

Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1 Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1 Vraagzinnen: Je kunt in het Engels vraagzinnen maken door vaak het werkwoord vooraan de zin te zetten. Bijv. She is nice. Bijv. I am late. Bijv. They are

Nadere informatie

Hans van Rooij VERSTAG

Hans van Rooij VERSTAG Hans van Rooij VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van

Nadere informatie

Impressie verslag Korczak activiteiten in Ghana

Impressie verslag Korczak activiteiten in Ghana Impressie verslag Korczak activiteiten in Ghana In januari 2012 zijn we met 3 bestuursleden in Ghana geweest op werkbezoek. We hebben van de gelegenheid gebruik gemaakt om met behulp van een aantal activiteiten

Nadere informatie

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Permanente educatie in Smallingerland Allemaal in ontwikkeling Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Van cursussen professioneel Engels, kennis opdoen bij een andere afdeling tot vierjarige

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

Wijs Worden. werkboek. deel 1 DAMON

Wijs Worden. werkboek. deel 1 DAMON Wijs Worden werkboek deel 1 DAMON WW wb deel 1 mei2009.indd 1 5/25/09 10:33:45 AM Hoofdstuk 1 Over wat echt belangrijk is Paragraaf 1 Inleiding Opdracht 1, p.8 Hieronder staan twaalf standpunten over wat

Nadere informatie

beste online marketing voor jouw kantoor.

beste online marketing voor jouw kantoor. Een review is de beste online marketing voor jouw kantoor. HOGERE OPBRENGSTEN LAGERE KOSTEN POSITIEVE EFFECTEN VOORWOORD INHOUD Je moet grondig je best doen om online goed gevonden te worden. Het internet

Nadere informatie

Doelgroep Onderzoek Projekt Unyon Groep 12

Doelgroep Onderzoek Projekt Unyon Groep 12 Doelgroep Onderzoek Projekt Unyon Max Veeke VoexHRO@hotmail.com Jacky Tsang (weggevallen) Jacko o@hotmail.com Sean Wijntjes Sean_wijntjes@hotmail.com Groep 12 V 1.03 23 09 2008 Doelgroep : Buitenlandse

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord

1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord FUTURE TENSE ( TOEKOMENDE TIJD ) Hoe? 1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord Wanneer? Ad 1. Als iets in de toekomst zal gebeuren

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie